장음표시 사용
11쪽
cum de ipsis fama satis loquatur ego sciam vos
ex Maiorum gestis non laudem quaerer sed laudus incitamenta. Ad quas ita , toto pectore incumbit is , ut tanta reliquis vos imitandi spes sublata sit, quanta vobis ostenditur aeternae glo ria consequenda . Quar doctorum hominum opera nulli bi aptius csse arbitror, quam domi vestrae, quaeliterarum domicilium, Mediolanensis Parnasus noscin merit vocari potest vos igitur, qui in pios, Cliteratos hornine mirifico
12쪽
studio, atque ossicio esse soletis, Lesiij, in quo mirifica
humanaru diuinarumq; rc-rum cognitio summac Una ,
pietate coniuncta, Opus obuiis, ut aiunt, vinis excipite: Qui l in numerum nobiliuvenetorum ab ipsis incunabulis relati estis, Veneti hominis libello domum vestra venienti aditum ne intercludatis. Me qui vobis diuturna vita dignissimis diutissime viuendi rationem exhibeo, amate dei fondratoruti omini addictissimum in vestra tutelatis e patimini. valete, ii vobis, patriaeque viuite M. DCXV. Κal.
13쪽
vlti Auctores erudite, copio a
se de conseruanda bona valetudine scripserunt: sed tot pisceptis onerant homines, tot obseruationes incautiones requirunt circa cibi potusque quis litatem dc
quantitatem; circa aerem, somnum, exercitia, tempus anni, purgationes, sectiones venae, tot condita,opiata, halia remediorun
exquisitorum genera prescribunt, ut assii duaso licitudo ad ea seruanda debeat adhiberi, 'mera seruitus sit, illa conari praestare Ae cedit quod effectus sit exiguus 5s penuia lus duna id quod praecipuam vim habet , non obseruatur. Volunt enim homines libet homnibus vesci quq palato grata, aequatum appetitus desiderat volunt se commuta usui accommodare, resensualitati ac ore i indulgere quo fit, illarum praeceptio-um obseruationum custodia parum illis pro fit. Quam ob causam plerique neglectis Medicorum pr(ceptis,omnia, nature eue n.
14쪽
euentui committulit . Miserum putant, ex Medicorun presser: pto vivere, iuxta dictum vulgare, Qui medice vinit, mi ere vivit ia i serum non posse quibuslibet bis qui apponuntu ,c' o vesci, non Q esse umquani appetitui satis taceti,& ventre satiare. Ita l. comedunt bis terve per diem abunde, quantum appetitus pollulat, ex quolibet cibo . rum genere . Deinde sun)pto cibo, functib-nibus mentis ad aliquot horas incumbunt: nec umquam in animum inducun t ut pur gationes statis temporibus sumant, nisi ira orbi sensus urgeat, putantes omnia salua, cum nihil sentiunt aduersi huic sit ut sensim crudis, innoxiis repleantur succis talium ori-hus,qui diuturnitate non solum augentur, sed etiam putrescunt maligniores redduntur ideo ut oblata leui occasione, vel ab aestua frigore, vel a profectione, aliove labore vel a ventis,uel ab alio aliquo excessu,&inc Gmodo accendantur tam letales
Vidi ego multos viros rq stantes in sto. renti aetate hac sola causa abrepto qui si
curandae valetudinis rationem tenuissent, in Plurimos annos aetatem prorogate, insua
doctrina, vel praeclaris factis magna commoda mundo adferre, ibi longe maiorem cotonam in caelo promereri potui sent. Multi etiam sunt tam in Religionibus quam in saeculo, qui huius rei imperitia aepe male valent, nec ita possunt sta diis, aliisque mentis functionibus vacare,
sicut oc ipsi optarent, vicorum vocatio
15쪽
postulat. Quae usa multis iam annis in ualuis lo- cis conliderassem , cogitaui operae preti irin mesa ciuium in eam rationen conseruandehonae valetudinis proponerem, quain ipse me plurimis annis in multis corporis inco modis post iudicia prastantium Medicorum, qua soluin biennium vitae tribuebant sanum ad omnia mentis ossicia expedi, tum praestiti, mali tum in nostra Societate, tum extra se diutis litae incolumesi alacres tuentur, insuperioribus saeculis sancti viriss philosophi plurimum, sit sunt. Ea potistimum sita est in recto victus ordine, dic ibi potusque certa moderatione notia molesta, quae assii gato debilitet, sed naturqaccommoda, que recreet, vivites corro,
Haec cogitanti exhibitus est a viro illa. stri libellus quidam de Vita sobria, Italico
Iermone conscriptus, auctore D. Ludovico Coria aro Veneto, magni ingeni viro, honorato, opulento taconiugij I inculis adsiticio, in quo miri lice hec ratio commendetur omnibus, multa cer eaque experientia co- probatur. Ualde recreatus sui libelli huius lectione, plane q. dignum iudicaui, quem in Latinum sermonem translatum omnibus sacerem communem:praemisso hoc meo Tractatu exegetico .
Neque haec tractatio aliena videri debet
ab instituto meo, qui Theologiam , non ari, tem Medicam profiteor. Nam praeterquam umquod hi filice thet, iam olim non culter,ns
16쪽
li viis ritis: res haec a Theologi initi ut non esta theo almna. Agitur enim de virtute pulcherr smal et ibi Temper anciae in quo nimirum ipsa consi stituto stit, quod sit eius medium, quae mensura ob tecti quomodo haec mensura inue iliganda: denique qui fructus ex ea nascantur. Itaque haec consideratio non ita est medica , quin etiam suo modo ad Theologiam , horalem Philosophiam pertineat. Accedit quod si nisi scopus, queml:ic in re potissmaum specto,Theologo siu dignissimus hic est, ut plurimis viris religiosis, aliis pietati addictis suppetat commoda ratio, qua Deo Domino nostro longo tempore facilius, istius, inferuentius serviant,cum magna sua spirituali voluptate, Cingenti merito aeternae gloriae. Incredibile enim dictu est, quantas acilitate de interna consolatione vacetur orationi,recitentur praece canonicae, pera
ratur mih sacrificium, incumbatur meditationi rerum diuinarum , legatur sacra scriptura ab ijs, qui vel cum mediocri talium rerum scientia, sobria vita sunt addicti. Hic meus praecipuus scopus in hoc Tractatu
hoc meum summum votum. Omitto quantum momenti adserat etiam aliis omnibus
ad studiorum progressus,' ad omnia negotia,quae mente ringenio peraguntur, facilius sis elicius peragenda . Verum de his ecaliis commodis insta ex professu dicemus. Itaque siue materiam spectes,siue scopum, non debet haec tractatio aliena a Theologi instituto videri Habes, Lector, ratione mei
17쪽
Itaque ut re in ipsa na aggrediamur, Prinum licemus, Quid intes lagatur nomine Uitae subita . Secundo, Qua via inratione pollit iusta mensura in eius obiecto constitui Tertio, Qui stant eius fruetus bona
Quod ad primum attinet: iram sobriam shic vocamus, non solum quae modum si i quid mluit in potu, sed etiam in cibo ita ut nonsa fota amplius cibi vel potus sumatur, quam rivi
corporis coiistitutio in ordine ad functio. nes animi postulet Eamdem vocamus Vi tam ordinatam , regulatam, temperatam hisen in nominibus idem significamus. Itaque
materia circa quam potissim una versatur haec vita, seu Temperantia est cibus inpotus in quibus debitam mensuram constanter seruat. Secundario tamen, sollers ore cura cauet etiam ab aliis excestibus, v. g. ni inio aestu,s rigore, satigatione, imilibus quae valetudinem S dunt, insunctiones ani, mi impediunt. Mensura illa non est eadem respectu om Gnium, sed diuertistima,pro diuersa corporis Diureis constitutione,robore,aetate. Alia enim con si diis uenit aetati forenti, alia seniis; alia robusto, ut a
alia debili;alia sano alia aegros alia corpori mensis,hilioso,alia pituitoso Diuersa enim in his u.
est lacultas ventriculi cui facultati haec me sura ea acte, quantum feri potest, lebet esse aqualis mcommensa Ea enim est mensura cujusque, qua facultas uentriculi ipsius in- .u 'er occupationes animi recorporis, quibus 'ile distinetur,persecte potest concoquere, tur
18쪽
alendo corpori satis est. Dico inter occupationes animi te corporis,&c. Quia maior mensura conseruit illi ciui corporis:xercitiis ei deditus, ct corpus asssidue exercet, quem ei qui totus est in studiis, meditatione, oratione, alias i a mentis iunctionibus sui3ctiones enim animi valce impediunt xietatis an concoctionem: vel, quia dum totam vim animae sursum trahunt, actiones virium inferiorum quodammodo suspendunt; ut experimur cum attenti studiis x elotationi nec horas audimus, nec ea quae ante oculos sunt, aduertimus vel,
quia spiritus non solum animale ,sed etiam vitales, naturales avocant Hinc saepe fit, ut duplo minus cibi ac potus conueniat eliqui studiisi mentis unctionibus et intentus, quam es qui assidue corpus exercet; etiamsi vitibus alio iri in laetate sint pares. Itaque di incultas est in hac mensura inuenienda .su od etiam notauit S. Augustiis nus lib. contra Iulianum cap. 1 ita scribens et tam vero, cum ad Uin ventum fueri; necessaria volupta:is per quam reficimus cor sui quis verbis explicet quemadmodum nos o clum necessitatis sentire nan sinat, o ipsum mirem procurandae salutis e qua a sint delesiabilial rapiendo absconda ct transeat, putanti bus nabis fatii non esse quod satis, I,dum libenter eius prouocationibus vicimur, ex simantes nos adhuc agere negotium valetudinis,cum agamus polim voluptatis. Ita nescii cupiditas, ubi Aniatur necessitas. Quibus verbis causam
19쪽
sacit, ut non sentia scisi ad debitam mensuram peruentum fuerit,mabscondit illum limitem, ut eum transiliamus, nobisque persuadet nos agere causam sanitatis,ctim aganius voluptatis. Itaque de hac ni 'nsuta, quibus obseruatioitibus sit in uestiganda nobis secundo loco dice dum ni latis ad eam uim
rem quibusdam regulis, e quibus illa colli. gi possit Smila. Sed hic occurrent forte aliqui. Non opus, esse, ut in monasteriis quispiam de ea naen. sura sibi praefigenda sit sollicitus, cum ipse ordo, vel Superiores prudenti iudicio hancimensuram definierint, conlis tuendo ut pro ratione temporis tot portiones apponantur tantum piscium, vel otiorum, vel carnium; tantum leguminum, Crs Ear, sorbitionis fruisetuum, casei tu lyri tantum cere uisiae, vi ius omnia certo uineto brensura desiis nita. Possumus ergo omnia ilia tuto sumere, nec debitam mensuram excede: nus . Hs cais tarthos, tusses, dolores capitis instomachi, sebres,&alios morbos, quibus saepe consilis elantur, non putant prouenire ab excessu cibi vel potus, sed as igna diventis, aurae malimgnae, vigiliis, nimio labori, similibus cauis sis extrinsecis. Sed falluntur inani se et Ubi enim est tanta diuersitas corporum, invirium ventriculi, non potest eadem mensura
omnibus est accommodat, sed quod huic robusto iuueni est aequale, illi debili seni in duplum vel triplum est nimium evehere docet D. Thomas et 1. q. I., I, a. 6. Ara
stotelem sccutus eaque perte satis clarum.
20쪽
Itaque non eo consilio ea portionum quantitas multitudo a Superioribus es constituta, ut quilibet sibi persuadeat hanc mensuram sibi congruere sed ut etiam robustis sanai satis haberent: ceteri veto ex diuersis sumerent quod placeret tamen ea mensura, quam ratio dictaret rem ij quae relinquerent, habe en occasionem meriti si ae- nando gulam Non est disticile dum illece-hrae absunt, temperantiam praestare; sed e surire inter epulas, incohibere ventris ingluuiem irritamentis praesentibus hoc opus, hic labor est, praesertim iunioribus,3 alijs nondum gulam penitus domitam habentihus, ac proinde magni apud Deum meriti. Vnde ne in Religionibus haec augendar co ronae occasio desit, subinde aliquid amplius
in varietate, inin quantitate conceditur, quam temperantiae mensura requirat.
Nec obstat quod illa dicantur dari ad ali
quam naturae recreationem quia haec re, creatio non consistit in eo, ut consueta tem- Perantiae mensura tunc notabiliter excedatur, sed ut varietate quadam vel grato ei horum, qui rarius dantur, sapore delecte tua , semper tamen intra mensuram temperantiae, ita ut appe tus non omnino satietur.
Quid tu ita enim hanc mensuram excedit, in vitio ponendum, siue nuptiae sint, siue encaenia, siue quae uis alia ccuiuiorum solemnitas. Excedit vero quidquid superat ea quantitatem, quam ventriculus potest persecte