Elementa juris criminalis liber primus libri quarti pars quarta De judiciis criminalibus

221쪽

xact

is quos velut in res maneipi , omnia sibi lieere in it,

stissime reebantur Romani, tum antiquius, tum se quentius adhibita fuerunt tormenta; postea Vero , Sed cautius parciusque liberis etiam hominibus irrogata.

Dig. lib. 48 tit. 18 Leg. 8 et 12

2. Boreales antem Gentes , a quibus Romani Imperii moles concussa et demum disiecta est, noVam prorsus ; sed non minus iniquam invexerunt rationem crimina ,probandi, Reosque inveniendi. Etenim opud eas legitimarum probationum locum privata hel

la, Iudicia Dei, singularia certamina sibi vindica tiarat Cap. III. I. III. . Sed vulgares hujusmodi

prohationes, etsi futiles ridiculae , linio etiam crudeles , atque atrocissimae ; prorsusque impares ad indagandum adsequendumque verum ι inscitiain quidem temporum, morumque barbariem arguunt; at simul manifestissimo sunt argumento Boreales Gentes quae stionis usum penitus ignorasse. Cum ferocium Europae victorum moribus legibusque magna eX parte s

blatis Iuris Romani disciplina iam fere extincta rursus caput extulit, et in Foro recepta est; usus quoque in Criminalibus Judiciis revixit quaestionis , quam Romanae Leges adsciverant. V. Bohem. El. I. Cr. seci. I cv. IS I. 229 Ita autem quaestio eXer ceri rursus coepit, ut tamen in ea Reis inserenda , plurima etiam nunc vestigia deprehendantur illius sor-varberibiis aiacere. Hine quo quo viguit Re;publieae libertas Ciaves torqueri nefas. Rosλ. Anti . Rom. ρ. ua. ut liquet exemplo D. Pauli apostoli. a quo discesserurat , qui euin tor tuzi erant, quia se civem esse Romanum Praesidi obieeit.

222쪽

mas atque rationis, iuXta quam Vulgares probationus jampride in adhibeantur. Ut enim qui vulgares probationes selici eventu subierat, omnem sui suspicionem penitus sustulisse existimabatur ; cap. III. I IlI. sie modo qui sortiter, patienterque tormenta sustinet, durissimo hoe experimento videtur se ipsum satis ab impicto crimine piirgasse. Greg. TholM. Synop. Juris Uniu. lib. in eaρ. 15 num. I

3. Sed ea tempestate, qua inter tenebras praeteritae ignorantiae lucemque rursus exorientium sciemtiarum dubii adhuc homines versabantur, nemo sere ausus esset existimare Romanas Leges , illustre veteris latinae sapientiae monumentum , cum nonnullistox capitibus reprehendendas improbandasque esse; tum praecipue quia quaestione utendum in criminalibus Iudieiis edixerant. Quin immo visum ost rem opportunissimam fore, et compescendis pro publica salute delictis necessariam, quaestionis usum ample cti, ad latissime propagare; ut ea vulgarium Proba tionum vicem quodammodo gereret. IV. An cum recta ratione consentiat usus

Quaestionis 31. Coeterum qui pro abolenda Quaestione Pugnant, tamquam pro aris focisque, contendunt Romanarum Legam auctoritate, et specie publici boni deceptos olim Majores nostros fuisse, a quibus quaestionis usus invectus est, impenseque laudatus ; quemadmodum et nano falluntur qui inolitae consutitudini nimium

adhaerentes , eum omnino retinendum esse defenduntur. V. P et. ad Pand. de quaest. n. 1 Ris ani

223쪽

mad. ad Crim. durIUr. Id autem facile demonstratur. Principio Onim ipsa naturalis ratio suadet nihil iniquius esse hujusmodi usu quaestionis. Αe requidem vera quid quaestione intenditur in criminali Judicio Τ Id profecto solum , ut consessione illorum, qui Nei arguuntur, omnis de admissi criminis

auctoribus dubitatio penitus ait seratur, atque ut quIsunt itisontes obiectum sibi delictum firmiter inficia ilo suspicionem prodistis eluant, qua laborabant: uno verbo quaeritur ut dubitatione quavis remota, quae intereedebat, certitudo habeatur do auctore flagitii.

Sed poterit ne hujusmodi certitudo obtineri 3 Quoaut recte designia alar meminisse heie oportet quae alibi Cap. XI. I. V de certitudinis stato adnota- vittius ; ex quibus liquet id certum dumtaxat esse quod omni caret dubio, id est de quo dubitari, Pr

denter saltem , nullatenus potest. Consideremus nune cum memoratis oppugnatoribus , an talem certitudinem quaestio Icarere possit, eXamen neu Pe Beorum , quod instituitur inter tormenta. 2. Jam vero nemo non Pereipit vim inesse tormentis, et quidem gravissimam, atque vehementis- Si inam. Vis , ut in laiunt aurisconsulti Romam. Dig. lib. tit. L g. 2 maioris rei impetus est, eui re sisti non potest. Hinc quae a Reis inter tormenta emittur criminum confessio, omnino debet haberi velut ex ipsorum ore vi extorta; ae Prol terea nequa' quam probist eos re ipsa doliquisse, sed solum ostendit impares ad obsistendum suisso vi tormentis illatae. V. Clar. Creman. de T Crim. Lm. f. Par. Rco' 8 I. ISS 't seq. Quando acerbissimis corporis cruciatibus Reoram animus angitur, ae pene desidit, qui

224쪽

2231oons esse potest Vero dicendo 7 Tune miseri nulla alia re; qua moraesenti atrocissimo dolorum sensu pe citi id solum quaerunt, id vehementissime cupiunt; it tanto scilicet, quo opprimuntur, malorum P0 dere citissime liberentur. i Itaquo, ut recte Tu litis animadvertit, dolorem jugientes multi in tormentis ementiti persaeρe sunt, morique maluerunt

falsum finiendo, quam insciando dolore in partit

g. XIL . Nonne igitur necesso est concludere eo fessionem tormentis expressam infirmitati tribuendam se Reorum, quibus maxima atque ineluetabilis vis

est illata 2 Ut enim cecinit Pub. 'rus: Etiam Innocentes cogit mentiri dolor. Neque vero si qui inter Beos tormenta vicerint pa

tientia, eo ipso insontes erunt diiudieandi. 1il enim arguit solum illos robusta adeo corporis compage POLIere , tantaque praeditos esse animi duricie; ut doloris sensa carere vel natura, vel consuetudine quo bammodo videantur. S. Quae eum ita sint , Sive Reus doIore victus crimen fateatur, sive torme torum victor delictumiissicietur; constat sane utroque Casta Certitudinem

nequaquam haberi posse de auctore flagitii, 2λ quin

x) Ita se xes rit Pi lixi tuum habet, quemadmodum de Faloes narrat cureius Lib. VI. cap. Q. Hic enim corpore iam ulceribus ilitumescenta, cum flagellorum ictus midis ossibus incussos ferre amflua non poμet; si tormentis adhibituri carnifices mo-dam essent, dicturum se quae scire vellent Pollicetur.

225쪽

ua. lis nee sar o requiritur. ut de Beorum sorte quidquam iuste tuto decernatur. V. dei Delitti e delle

Pene I. 12 3. Quod non solum jam perspexerant vinteres Romani IarisconsuIti, ciui quaestionem tradi dorunt rem esse fragilem , et quae veritatem fallit;

Dig. Lib. 48 tit. i8 Leg. sed etiam hodierno

Fori usa, receptaque Judiciorum Criminalium consuetudine mirifiee comprobatur. Cur, quaew, ne vio inter tormenta crimen consessus damnatur; nis1 extra illa consessionem suam ratam habuerit Τ Cur qui nihil fatentes quaestionem intrepide sustinuerum extra ordinem aliquando puniantur, nonnunquam V

ro et immunes abeunt a qualibet poena 3 In caussa profecto est dubietas, quae etiam post irrogatam quae stionem Iudicum antinis adhue insidet, ne inso esse possit qui crimen lassus suit inter tormenta; contra Reus, qui illud in equuleo firmiter negavit.

V. Clar. de Sonnensela suw abolia. del. Tort. πι- Iano 1776 P. 4. Quis profecto non intelligit repugnare nequitati, ut ea adhibeantur, quae propositum finem PDTare natara sua non possunt; praesertim si saevitiem,

atque inhunianitatem habeant adiunctas 3 Ipsa igitur, iit conelu litur a Qaaestionis oppugnatoribus, naturalis ratio suadet nihil iniquias esse eiuslem usu;

226쪽

225nnsse eertitudo illa cle vero criminis auctora, quactquaestione quaeritur, nequit haberi V. Experientia ne doceat Quaestionem magn Pere prodesse ad peritatem in criminibus assequendam pI. Experientia vero, confirmat quantopere Qua stio fallat, et quam Parum ejusdem usus prosit ad inveniendam , vel in apertum Proserendam veritatem. Nemo est qui non legerit vel saltem non audierit pluries contigisse; ut debitas scelestis' solum hominibus poenas, ii quoque iniustissime subierint, qai in Ontes erant, et quorum innocentia evide uter postea apparuit. Miseris enim hisce, ut Plurimum corpore mollibus animoqua imbecillibus, ac propterea doIen ii impatientibus, vis tormentorum, quibus sti xunt admoti, salsam obiectorum criminum consessi hem extorserat. Plura huiusmodi horrifica exempla non vetera scium, Se t etiam recentia in Historiis oc- eurrant, neo ulla est Retas, hilaque Gens, quae sua memorare aeon possit, illi Pene similia terrifico exemplo , quod Romae olim contigisse a Malerio Maximo narratur rer. mem. Lib. VIII. c. 4 γ de M. Areii , Argentarii 'rvo. Accusatas hio fuerat Alexandrum Fannii servum oceidisse, eoque nomine tortusi a Domano, a linIsisse hujusmodi ilagitium consessus

est. Itaque Fannio deditus supplicium subiit: pa

227쪽

vulo deinde tempore interiecto ille, de cuius meo

creditum erat, dormim rediit. a 2. Q ais contra non novit eos saepe abSOIutos mse ,

vel levius extra ordinem pauitos, de qaorum delictis vix erat quod dubitari posset V. Furinacc quaest. 54- De Itos Praxia cri n. c. 8 Sed cum ii iuxta receptum Criminalium Iudicioruin morem qua stioni subjecti , tormentorum vim disicie corporis, animique indolentia eluserint, suaqαe crimina constanter negaverint merita homines nequissimi, supplicia effugerunt. o. Porro in hoc tanto errandi diserimino, in quo Judices propter quaestionis usum versantur, quid non timendum insontibus, quorum conditio multo deterior fit conditione Delinquentium Utrique enim admoti Quaestioni sive factam diffiteantur, sive Coa , fiteantur insectum;. tamen et faeti, et Insecti nequa-

Ies dant PoPas. V. Montaigne Ess. Lip. 2 chap. 5 Ad haeo Procul dubio animadvertens summi vir ingenii, multiplicisque doctrinae Dιpus Augustinus iam

sua aetate non dubitavit mendauis quaestionis falle tem usum solidissime reprehendere, atque improbare. Juvabit autem aurea eius verba De Ciςit. Dei

Iub. 19 cap. 6 etsi ab aliis relata Scriptoribus , heio quoque .subjicere, ut magis magisqqe Omnibus

, Qui vellet omnia colli ere exempla Iuuo litium, quos: orturae risug immolavit ἰ is et argumento terribile , et faetoruu Copia graude opus ag ederetur. Graeνων iii notissimo Libro, ei titulus Tribunal reforminum et . pluea hiiiii modi e emPIa eo memorat. alia receutissima xeseruntur illosio. D. M βο--δεω ti' aboli ous della Tortura. Mitino avs. ἱ-3-

228쪽

is hoc ignorantia Iudicis pIerumque est calamitasse innocentis : Et quod est intollarabiIiuς magisque is plangendum, rigandamque, si fieri potest, sontibus,, Iac Umarum; cum propterea Iudex torqueat accu-- satum ne occidat, quem ne innoeentem oecideretis torserat. Si enim secundum istorum sapientiam de- ,, legerit ex hac vita fugere, quam diutius illa to ,, menta Sustinere; quod non commisit, commisisseis se dicit. Quo damnato et occiso, utrum n e is tem, an innocentem Iudex ocoiderit, adhu nescit. ,,

VI. Quodnam praecipue ostium Quaestionis usui obiiciatur. r. Si homines impetu assctuum perciti, atque

iationis aestu flagrantes in alios sibi adversus homines aspere saeviant; id quidem grave est, atque i etuosum ; sed tameta humani generis ingsenitae fer .eiae, atque inolescenti corruptioni tribaendam. Lil, I. Cap. II. i. II. Si puniunt, et aliquando severe. illos qui peccarunt atque deliquerunt ; duram Moquoque videri initest; at necessarium esse existimatur pro communi Salute, quae saluberrimis γ narum exemplis suminetur, et conservatur. c Lib. II.

Cap. IIl. I. VIII. γ Si nulIo impellente asseetu, nubIaque urgente necessitate miseros, aeruinuososqαe homines lorqueant: eos lue acerbissimo cratiari Digido

ac tranquillo animo spectent; quidnam dicendum erit

229쪽

2281d tandem est, quod sibi quaerendum proponunt

quicumque adversus tormenta liuguam, calamum-

2. Ardua profecto res foret, plenaque asperr ii, ne molestiae genera Omnin sigillatim enumerare torruentorum , quae homines ingenium crudeliter in- te ussentes invenerunt, atque a thibuerunt; ut Reos excruciarent ad obiectorum criminum consessionem ex ipsorum ore extorquem am. Nullus enim sensus,

nullum me rum , nulla fere humani corporis pars quae illorum immanitatem evaserit. Alii inter Reos nagellis durissime caesi , his confricta ossa clavis plumbatisque, illi ferreis ungulis dilaniati, U.

Gilid. Pancirol. The rur. par Leci. Lib. I cap. 41 plurium tabullae alicui superimpositorum collo pedibusque immania pondera appensis, multis Braehia crisera funiculis manicis holis arctissime constricta , atquo secta. Heio prohibebantur Rei fessum vigilia corpus somo tradere,. ibi agi in in nares obstructo ore iu- fusa intonerabili. affligebantur molestia, alibi igne modo lateribus modo pedibus admoto atrocissimis dolaribus afficiebantur. Saepe famis, aliquando etiam sitis coacti Rei vehetitissimos sumulos ad Ianguorem usque pali a Bastii, cataplitiae , lebetes , catastae, frixiora, sub ullae, sucse oria, Ollae aenae, malae mansiones, saXtagines, nixatellae, plura quoque alia tormentorum genera antiquitus parata et inmuta Reis.

ε) Heic quadrat iriod Iaerymans seripsit S c Mamaeae' ad Ionat, in Ad Eominis corpus unum plura supplicia esse , qu λα

230쪽

V. Sagitti de eruc. Mar r. Recentiori autem aetate , nostrasque moribus Vigilia, equuleo, trochloasibilis , taxillis Reorum brachia distenduntur , ossa 'nerva, articuli, manus, pedes longo acerboque cinoratu vexantur. Quin immo eo usque pervenit dira saevitim, ut sedulo fuerint exquisitae rationes, quibus Infelices Rei et acerbius vividiusque doIere , et diutius tormenta Sustinere possent. c Ambrosin. Pr

cess. In . Lib. 4 Zacch. quaest. media. Iegat. lib. 5 ti t. a. γ3. Sed ulterius haec persequi prohibet horror,

quo animus comprehenditur atque opprimitur. ActNemo, DISI OII robur et aes triplex circa pectus sit, poterit non totus vehementissime commoveri, Cum

videat homines in alios homines velut in seras belluas barbare saeviro, eorumque doloro et eruciatibus propemodum delectari. his quidem, qui a tormentis adhibendis abhorrent, genus humanum videtur duas velat an classes distinetum, in carnifices nempe qui torquent, atque in miseros aeram sos Iue homines , qua excrueiantur. l Bou certe sub aspecta quem non

pudeat, Inquiunt, huemque non doleat se homi- Inem esse i VII. An sit omnino necesse in Criminalibus Judiciis tormenta adhibere I. Sed iam BIos etiam audiamus, qui nihil ra-ttim, nisi quod consuetum est habentes magno Ohiaciunt hiatu, Ipso usu exigente, et Iadipiorum com-zdo an venta esse tormenta. Non somper siquit tibus , quod commissum est crimen probari potest; neque contamio tabulae. Sunt in promptu ; i