장음표시 사용
191쪽
dae moniaco, ex nominatisne Sagarum , quas sol ignarus credit tinetque vulgus, Iudicia edaeuntur. I. S I. de iur. sens. Diss. VII. cap. 4 ri. 12 γSic quoque censendi ma de iudiciis, quae colIigi solent ex corporis habitu , ac temperamento, atque ex mala , ut inquiunt, Phrsiognomia. Nam quot C cero ait tacitarii animi conjecturam esse imaginem corporis, quodque Poetae molliori sexui hiaudientos
Iam saepe recinunt deformi in corpore deformem quoque auimum habitare, contra vero pulehritudinemoris virtute praeditum tinimuni arguere; haec omnia magis eleganter, quam vero astirinantur, ut nemo non aliquando expertas. 2. Eadem est ratio de sanguine , quod diciture cadavere Prolluente coram interfectore. Non miror siti amplures antiquioris aevi Iurisconsultos, atquis etiam Philosophos tantum tribuisse occisi hominis cruentationi; ut vehumentissiimini ex ea indicium proficisci veli ni. Liban. de cruent. caduo. Theor. 158 Korman. de mirac. mori. Par. 9 e 2o De Ros. Prax. CV. 8 num. o 7 Tune nondum didicerant homines a praejudicatis sibi cavere opinionibus, et no dum noverant vulgaria , quae efferebantur, experime ta ad rectae rationis lancem aestimare. Itaque boni illi viri naturalem quamdam antipatiam inter caede tem , et caesi cadaver intercedere Trebantur , propter quam in conspectum cadaveris deducto occisore sanguis statim agitarentur, atque vulnere soras erumperet. Sed mirari satis non possum in tanta luce philosophiae , quanta nostra haec aetas seliciter fruitur, aliuisso qui nescio quibus antiquatis ineptisque physicis innixi rationibus veriti non sint sontendere G
192쪽
dem esse adhibendam tam incerto sallaciquo experimonio . quod caSui dumtaxat tribuendum est. Quis autem ignorat non esse ccitaui permittenda, quae re eta ratione dirimenda sunt.
V. Indicia in remota et in proxima , tum in communia atque in propria uulgo diyiduntur.
1. Jam vero nexus inter circumstantias , et crimen
eiusque auctorem g. IV. proprior, vel remotiatest; ut istud cum illis frequentius, vel rarius coniunctum esse solet. Hine prosecta generalis illa , at que in Foro vulgarissima Indiciorum distinctio in proxima , et in remota. V. Crus de Indic. par. 1 c. S Quae cum crimine, ejusque auctore Indicia ut plurimum conjuncta esse solent proxima ; quae autem raro, ea sunt indicia remota. EX Utrisque crimen , ejuSque auctor argui quidem possunt; sed ex illis verosimilius, et fortius, ex his levius , atque debilius, nempe magis, vel minus probabiliter. Cap. XI. ῆ. VI. Probabilitas enim , quae ex indiciis oritur eo maior ac vehementior , vel eo minor debiliorque est; quo frequentius, vel rarius infiicia cum crimine ejusque auctore Solent essent conjuncta; nimirum eadem augetur, aut minuitur in ratione promvisis vel remotioris nexus, qui intercedit inter circumstantias et crimen, eiusque auctorem: Unde remota indicta , siquidem minus probabilia, saepius ;Indicia vero proxima , quouiam probabilia magis sunt, rarius quoque saliunt; et si plura intercedant, Quae secum invicem connectantur, sere ni quam decipiunt, eoque ipso moralem certiuidinem Pariunt.
193쪽
αν cit. cap. XI. S. VI. Et sane quae raro accidunt vix praesumenda; facilius quae ut Plurimum eo
2. Coelerum indicia sive proxima sint, sive remota vel quibuscumque omnino delictis respondent , vel quibusdam solum insunt criminum speciebus: priori casu communia, altero Propria solent vulgo appellari. Clar. ῆ. ult. quaret. 2Ο. S. Sed age, iurabit hoc loco communia cursim attingere indicia, ca quae frequentius occurrunt; ac primum ea quae remota Sunt, tum vero quae proXima es
se videntur, Nihil enim peculiaribus indiciorum exemplis opportunius aiserri potest ad generales, quae de in
i) Famani citisque indolem graphico descrIpsoru ut duo FH- eorum Poetarum Principes Vretritas, atque Tassus ἔ quorum alle sic oncidos lib. u. v. 174. Fama , malum , quo non altad Noloesus ullum. Mobilitate Diget , viresqus adquirit cundo. Hic vero GerusαI. Lib. can. 1. 3ran. 31. Ma Arecorsa o Iα Fama aρportatricem' Deraei rumori , E do' δωσtardi. a Propria singviarium eriminum Indicia hete quoque per
e1 rrerae et enarTMe non solum operosa res foret quaeqiae Pro-Positam tractatiouem magnopere implicaret , sed etiam videretur
m tinctae naris Lectori praeter opportunitatem. Nam tibi Libro I v. de Dolictis Meetatim agemus ibi quae propria sunt si agit lorum er minum Indicia, prout occasio seret , indicabimus. Interea late hujusmodi Indicia collegit , enumeravitque CamzΟMius Fu cst. zo, et Iuculeuter illustravit clariss .Pe Simoniaeec multi di mero noeteo port. a. cap. ubi Indicia omnia in quinque genera distinuit.
194쪽
diciis exhibentur , confirmandas illustrandasque doctrinas. ci VI. remota Indicia pertinent 1 Fama, a Fuga. 1. Quoties crimen aliquid commissum est, toties quisnam eius auctor esse potuerit fama, et rumori hus civitatis solet designari: Fama nihil aliud est , quam sermo Sine certo auctore dispersus, cui malignitas saepe initium , credulitas vero incrementum dat. V. Quintil. Inst. Or. 3 Itaque nihil fama vanius, nihil incertius , nihil denique, ut plurimum mendacius. Nam fieri potest, ut innocentis simus quisque vel Da
de , vel errore vulgantiam tamquam Reus traducaturia
Hinc vel ultimum locum Fama tenet inter remota in dicia, eaque aut sperni prorsus, aut parvipendi a prudente Iudice deIet; nisi aliis stipata indiciis vires adquirat. Haud enim semper errat Fama , aliqua oet veri nuncia est. V. Tacit. in Agric. n. m. 2. Famam vero vel parit plerumque, vel auget Fuga; praesertim si ante susceptam inquisitionem ;
t) Vulgata est inter Criminales Seriptores etiam diVIsI.
Indiatorum iri generalia et in vectatis , seu Particularia. Illa di eunt esse quae ritiuo adhuc perfecto eximine haberi possentaducta nimirum eR persona, loco, tempore etc. ista Vero. qriae peculiariter aliquod eximan respiciunt. De utrisque Iate disserunt Moss. Tract. Nar. eis. Indic. et claris. P. Diti sistit. theor γrace. crim . in Prolsonia Sed quoniam ea commode referri Potest ad divisionem a Nobis traditam Indiciorum tum communium cum propriorum , subque ista continoiux , idcirco aupervacaneum ducimus eamdem quoque hoc loco persequi, et eoia
195쪽
et modo ae tempore insuetis inita sit. Qui enim sagit,
ut Imperiator Iustinianus ait, sui ipsius accusator esse videtur. AoVel. constit. 55 Sed suga quoque vix remotum praebet indicium, et sive Sola, sive cam fama quoque coniuncta parum ait udi debet. Quis enim ignorat fugere etiam innocentes, tam si metuant pro Reis posse designari , quod εt periculi plenum et calamiti setis; quam si Iudex jam coeperit eosdem persequi: memores nimirum prudentissimi responsi, quod Alcibiadem olim dedisso serunt, stultam esse si Accusa tus , cum sugere possit. quaerat absolvi, et liberiari. Plutarch. in Alcibiad. Etenim non adeo sacile duras, Soerasque Criminalium Iudicum manus evadunt qui malo suo fato in eas misere inciderunt.
VII. 3 TrepidatIo, . Mendacitas. I. Quod si vel noluerit, vel nequiverit fugere quieriminis insimulatur, et Palleat prehensus, et coram Judice trepidet; id quoque pro remoto Indicio habu hitur. Scio equidem magnam vim esse conscientiae. et magnam in utramque partem; ut nec timere qui nihil commiserint, et poenas sibi ante oculos versari
putent ci qui peccaxerint. V. Cic. Orat. pro Milon. γ
17 Nihil solet esse vulgarius, quam vultu animum Prodi . Praesertim scelerum consci eutia agitatum. Hine ODidius cecini. Metamorph, II. V. 44 . Heu quam dioicile est erimen non prodere Nullu luiue Seneca seripsit in Thresea D. 33a et Ss77.
196쪽
duare ut illi non despondent animum , si in iudicium
trahantur ; ita solent isti pallescere vicissim, et rubore suffundi , commoveri atque coiitremiscere, dum so Judici sistere debent. Verum enim vero eriperientia constat non deesse homines tam e rictae frontis, qui imperterriti sustinent Iudicis aspectum , audacique, vultu crimen tegunt; cum contra plures invenia utar sceleris puri, qui animo deficiunt, vehementique timo re corripiuntur. Trepidant enim et innocentes, quos,
.ut inquit Matthaeus ad Lib. 48 Dig. tit. 16 c. 3 n. 18
vel reverentia , vel potestas Judicis eoDoutit. ἡ2. Coeterum et audacium , et imbellium virorum
hoc solet ut plurimum esse perso gium, scilicet inficiari crimen, quod eis a Iudice objicitur. Sed si quis 'haud sibi constans modo neget quae citaruiuvit, modo quae negavit affirmet, ac propterea mendax appareat;
quodnam hinc indicium orietur 3 Ambigi nequit, quiu i
remotum dumtaxat indicium proficiscatur ex Rci me dacitate, atque ineostantia sermonis. Euhemer. cit. Ioc. ij. I 2I Quandoquidem sontes aeque ac innocentis mem itire possunt, nec admodum sibi constare : illi quidem ne suo se jugulent ore, latendoque in meritas poenas 'incurrant; hi autem, quia periculi magnitudine per- '. Culsi semper Verentur ne quidquid Iadiei respoudo-xint, in eorum perniciem verti possit.
VIII. 5. Inimicitiae, 6 Minae.
i. Nemo qui infinitam fore in hominibus inge
niorum varietatem , atque secum invicem pugnantium assectuum discrepantiam consideraverit mirabitur, si
assiduae inter eos ferveant contentἰones dissidia cLib.
197쪽
I. cap. II. I. II. , quae animets Irae aestu vehemetistius commotis, in graves demum capitalesqile inimicitias solent, degenerare. Cum alitem hae intere
dant, 1 jam indicium habetur, quod, nisi ulla quo
que non levia indicia concurrant, remotum erit: Gomer. III. ςariar. 13 Caryaov. par. 3 q. 128 cssy-4 num. Nam etsi inimicus male animatus esse in eum , quem odit merito censeatur; non semper tamen quam huic interminatur perniciem , inferre audet. Ac tot quidem , tamque latentes sunt crimi- 'mIm caUSsao; ut saepe numero videamus longe alias extitisse, quam quae communi iudicio reputarentur. 2. certe si inimicus se ilicisci minatus fuerit, si jactabundus designaverit quoque rationem , quam inire velit sumendae ultionis , si denique solitus Sustinas exequi 3 grave sequuto crimine indicium ad'
versus illum urgebit. At quae generatim minae orta rixa, aestuque irae incalescente emittuntur , Pro re
moto tantum indicio accipi debent. V. Perea. ad
x quaerunt heic Scriptores Criminales, quaenam diei
debeant capitales inimicitiae , de qua re Nos alia occasiouo
supra cap. XII. VI. aliquid adnotavimus. Sed praestobivhoc Ioeo opportune observare tales esse Iure Romano , qυ o ob capitalem accusatioriem ortae sunt ἔ νομeL 9o. cap. r. item ς mota status quaestione ἔ I. item Instit. de exeusae. Mut. tan 'dem ex lito do maxima parte bonorum. Praeter 'has et M multae causae intercedere possunt : sed an ex eis profectae in
micitiae capitales nec ne existimandae sint; id ex priidmni dicis arbitrio pendere omnino debet . qui pro conditione Per' rum , saetorumqrie circumstantὶis rem iusto pondere metietur V in an. Iur. Crim. Lib. 3 Ioc. cit.
198쪽
cod. Eb. 9 tIt. 42 Quandoquidem eas raro exe iiii
solent qui emiserunt; praesertim frigescente, vel remissa iam ira et ut plurimum enim magis ad ostentandam audaciam, sortemque animum; quam eX
quendi consilio jaciuntur. IX. 7 Nominatio socii criminis , 8 nec non
morituri. a. Si Reus aliquem socium participemque eriminis designaverit, quid de hujusmodi nominatione eensendum Τ Et siquidem Reus, qui alium nomin vit, ipso crimen confessus iam sit, nihil pene des rendum ejus nominationi; quia timendam, ne tam facile alios oneret, quam prompte de se confessus est. Qua ratione moti doctiores quidam Iuris Romani Interpretes tradiderunt lac. V. posth. Lib. 9 Cod.rit. 2 ultro consessos non esse interrogandos in s clos, bene vero convictos ; quot innocetites non sa- . vile credantur oneraturi, qui ne nocentes quidem risse confiteri voluerunt. Sed ex convicti etiam nom Natione non aliud, quam remotum prodibit indicium. Tristis enim experientia docuit nominari saepe alienissimos a crimine. I /a Sio quoque nihil magis tribuendum nominationi morituri, ex qua remotum dumtaxat indicium
i) Duo recentia atque gravissima exearpta, quibus confirmatae quam fallax soleat eMe huiusinodi indicium narrat . Ioii-gaque oratione exoritat caraνιe I βue. Crim. Lib. II. α 5 clum. 22 et
199쪽
solligetur. Quamvis enim qui morti sunt proximi , maxime vera loqui credantur; salli tam En haud di Dfiuile possunt seu morbo oppressi, seu alienis cireum venti dolis. Huo accedit quod nonnullos non a . te improbitas, quam vita deserat: unde fit, iit iis neque morientibus videatur esse fidendum.
X. Proximis Indiciis accensentur 1 Confessio extraiudicialis.
I. Iam vero non superiora solum, sed etiam reliqua , quae asserri possent Indicia remota, multoties proxinaortim vim Ioetimque tenebunt; cum tales intercesserint circumstantiao, quae illorum pondus magnopere nugeant. Sic quoque indicia, quae prox, ma esse videntur fieri aliquando potest, ut peculiaribus ex circumstantiis multum sui ponderis amittant. Erit autem ingenii , et prudentiae Iudio is utramque aestimare , et singulorum Indiciorum , sive remota ea esse sive proriima vuIgo serantur, momenta in divere is eriminum casibus iuxta lance metiri 2. Sed ad proxima quod spectat Indicia, qn xum iam potissima magisque frequentia sunt Duum randa, meret in primis recenseri consessio extra iudicium facta, Euhen er. Elem. Jur. Crim. Seci. I cv. 6 I. 126 γ Nam si confitentis persona, et accurata
circumstantiarum eκ positio vero similem narrationem sa-
iunt; ex tr ijudicialis consessio proximum indiciam suppeditabit. Secas autem erit cum inspectis ingenio
Ilioribu Viae narrantis, uocesse omnino sit notissimis, irgiliant K verbis coiicludaro: nihil ille nec ausus, nec potuit. Nonne plures ubi qua inpeuiuutar Tura-
200쪽
sones, qui voti Praesertim , innumera sua atque singularia memorare solent Boinora cap. X. I. VIII. γ ;qui tamen adeo imbecilli sunt animo, ut vel lavissimi cuiusque periculi adspectu iam contremiscant, Jam pelluant, atqui illico fuga sibi consulant 7 Carproe. Prax. Criminui. par. 3 quaest. I 2I Tum vero si vel nullae peculiares designentur criminis circumstantiae , vel tales aiserantur , qaae inverosimiles prorsus GP'parent ; confessio extrajudietialis aut parum, aut nimhil sero ci valebit. Cap. X. S. VIII. γ2. XI. Deprehensio in loco delicti, 3 CrisAnis occultatis . 1. Deprehensio autem in loco , ubi crimen commissum fuit, pro indicio proximo reputatur: quae qui lem deprehensio veI est personae , ut si quis cruentatus in loco caedis, aut ex aedibus caesi deprehensus sit sugere cum gladio cruento , vel rei est ad personam spectantis, ut si alicujus ensis sanguino comspersus, aut vestis fuerit inventa, tibi ei aedes vel su tuan commissum est: qua Tatione legimus Iudam de incestu con, totum cum nuru Patrato , ex hac a-lo scilicet annulo, et armillii eo loco repertis , in quo gestum nagitium. Genes. cv- XXXVIII. Pros-
i) Ail evirat adictalem consessiotae iv commodae reserrae Possis tra factiouem sponte super crimine iactam. Leg. ult. Dix. depravarie. Tacite enim delictum fateri videtux quieumque de illoraui sei lux. V. Urun. de Iudis. Par. a quaest. 3.