장음표시 사용
201쪽
alo iitraque deprehensio, nisi easui; ves Mieno tri-huenda luoulentissime demonstretur, magnam habere vim solet ad auctorem criminis arguendum.
a. Quod si quis crimen celare curaverit, neque ubia intercesserit iusta vel probabilis caussa occultam di , indicium proximum inde statim exorietur. Sioqui caesi cadaver clam et remoto loco sepeliunt, qui res furtivas abdunt, qui Testes subtrahunt,
42 tit. 5 Leg. 3 ne possint in iudicium venire s
vehementem sui suspicionem ingerunt.
- XII. 4 Auxilium facinorosis praestitum ,
5 unlas testimonium. a. Qui cum improbis facinorόsisque hominibus
familiariter vimini, difficile ost ne perversos eorum induant mores, et ipsi quoque monstrata oriminum via nequaquam gradiantur. Id tamen contingere aliquando potest , ut scilicet aliquem aliorum lateant callide Occultata nagitia ; vel si non laterent , nihilominus ille debebat cum huiusmodi furfuris personis vitam rigere. Hinc sola familiaritas, atque cum facinorosis hominibus consuetudo inter remota indicia enumer tur. Menoch. de praesum. Lib. I. q. 89 Sed si opis allata , si praestitum eis fuerit auxilium ; tuno 'proximum indicium proculdubio habebitur. Par enim scelus esse existimatur crimen sacere, et iuvando Clar. I. sin. quaest- 9O probare Lib. I. Cap. IX. q. VlI. Quod si quis nescius, ac sine dolo ne sarios homines juverit delinquentes : vel si pietate , amicitia , cognati ne motas illis Postquam doliquerint, opitulatus fuerit ut aufugerent, vel se celarent : nullaia his casibu auspieio adver3us eum urgebit.
202쪽
2. Tandem uno omnes ore criminalium rerum
seriptores docent proximum indicium praeseserre unius testis testimonium; quo dicunt semiplenam criminis probationem confici. V. γως. quaest. Iaan. IT Ac si testis non audiverit tantum, sed crimim Pra sens videri ; si vir honus sit ac frugi, omnique e ceptione major, non ambigendum; quin ex eius lue Iento te timonio proximum indicium prodire possit, eum alia adminicula concurrant. Nam uni fidere quam sit semper periculi pleniim , iam suo Ioco c cap. AII. ῆ. X. observavimus. Quam ob rem prudens sapiensque Iudex omnem operam dabit, ut in Testis qualitatem, prolatique testimonii circamstantias sed lo inquirat, antequam proximum hujusmodi IndicIam
XIII. De probano, et perpendendis Indiciis.
I. Id porro quibuseumque Indiciis commune est, Praesertim vero proximis, ut de eis idonee constare debeat. Nisi enim In licia legitimo probentur, omnx pondere atque vi carent. Soribunt autem, docentque Pragmatici Indicia proxima unius saltem Testis , remota Indicia duorum Testium, I qui idonei sint. testimoniis probari. Caryzop. prax. yart. a quaest.
a si Iudieta e tellus speetentur , quatenus iis utendium sit ad convit1ceadain dat auduinque Heum ambigi nequit qui singula plene et legitime alui Probalida , ac Iicet ea Tutioue , qna juxtisca numelisque omnibus absoluta probatio conficitur. Hine
203쪽
2. I De solam oportet, ut legitime probent
Inclitia; sed etiam necesso est, ut sedulo a Sad iust Per u lantur, utque ad trutinam revOeent tu, laut
quam iis illorum pondere in vi quidquam Pradenter sui tui possiti Quid enim si Indisia elidat Reus, vel
penitus tollat Τ Nonno ea Mo casin vim suam magna ex Parte zmmittunt, aut prorsus evanescunt
Quid si plura quidem Indicia Reum onerent sel
alia sint numero non minora. quae eumdem emone
Tare videantur 3 Nimirum cum indicia indiciis repugnant, arguinenta argumentis ς per da, id hobem dum , ac si nullis Reus premeretur. Neque vero u vim tantam judicis esse curam et dili gyntiam in sortisqriovis Iudicium uiariis. tessimo,uo nunquam apte su Fficientexque probatuin reputabitur. V. Anton. Flanc in πιαct. RE IMAις. . et qui clo biij iismodi probatisne graviter disseri L Thona. Nam Ge. singui. de Iudis. c . 3. Sed tameta hac quoque in Te modus quidam debet adhiberi r na protelatique et dimitiuate proba-Hocium faei ει impimitati via sternatur. Sapienter a Met. αΠρ inima constitue. Mnesinista PsITIFICI PII VIL Di. De. . qui. Cl. cavetur: Heasatula ura talitio .. unci circostaneta, tin'I dietio couclutiente mente giustificato eisH esiamr di tre Tost nisui des' molaἱ Didotii, si doνra ρer Pia-enire, in graria deum Ireplici det sta Gaio . e delia ne 'essito dclia soliccita esemetior s' IM 'glusis m, presesilare diali' e same degli atio : Id tamen: inteuisendisin est de Testibus qHOad accidentales et extrinsecus uoci circa substanti iam crimitiis circumstantias inductaa. illiusqua essentiam vel existetitium, Aliter enim inrexcideret. quae M-- quam intercipienda est Accusatis Boisqtie opportuuitas Rique TR ' xio sive dii elidi sive militi di criminis id quod eisdem objicintur. Fortasse Si quidem et praetermissorum Testium exam ne Ru-qμid Prodice Posset, tuide crimem veL evanesceret vel siate- --
204쪽
. metiensi, considerantisque In liciis , quae supervaeua videri Possit nos docet gravissimus laer inabilisque casus cujusdam Domini de Molalde. c V. FitauoeL Cain. celebr. Tom. I. Infelix hic pro-
hiisque vir ex Indiciis, quae adversus eiinu collecta fuerant, vel ut surii convictas ad triremes in perpetuum damnatus est . ubi miserrrine fato cessit.
Sed post eius mortem eomperiis dellati auctori-hus , rursurius instaurato Judicio, statim indidici
. ovam erunt quae PT iis gravissima visa sunt, et urgentissima; atque constemnati innocentia adeo evi- identer appariat, ut soleami ParιMensis Senatus d creto inj ista in eumdem iam lata sententia revoc
ta fuerit, arius a tua. O XIV. De uario Indissorum usu, Gq- ebectu. Sed etsi eadem ratione de omnibus Indiciis i
virdo constare debeat cI, XIII. ; non idem est i ita Foro cubisvis Iudicii usus, neque singulis indicia eiurulem ire criminali Iudicio pariunt. esse
et una. Quandoquidem alia Indiciis sufficere solent, ut Hai aliquem Pro crimine, P .d commissum est.
sitas quaestioni seu tormentis admoveri possit ad confessionem ea ejus ore extortamula relairuntur; alim
205쪽
denique necessaria sunt, ut Rens dondemnetur, etsi erimen negaverit. Quo cum respicerent rerum eri minalium Soriptores alteram in mediam attulerunt Indiciorum divisionem, qua ea partiuntur in levia, in gravia, et in gravissima, quae etiam violanta udi gentissima indubitata vulgo appellantur. Clar. quaest. 2D De ROS. Prax. crimis caρ. 1 num. So Ac graviora quidem ad torquendum indicia necaessaria esse, leviora vero sufficere ad inquirendum idcirco receptum est; quoniam inquiri in aliouj iis vitain Iosege sane levius, quam eumdem torquere. Clura a tem nihil damnatione majus a Iudiae deeerni, a Res pati possit; propterea hujusmodi ad condemnandum indicia nece saria esse apparet, quae numero plura sint, et simul adeo gravia atque urgentia; ut remast Summum, maximumque probabilitatis gradum perducant, sivo quod in idem prorsus recidit, certitudinem illam morarem pariant, quae nullunt Prudenter dubitandi locum reIinquit Cap. XI. I. VI., et Vll. . Quamquam, quod pertinet ad Reos eri Inclis is solum . argumentisque eondemnandos omni d sciente eorum sive spontanea sive macta confessione. Tes controversia non vacat. Postulat igitur instituti nostri ratio; ut de huiusmodi re oreortune heio dili-- senterque disseremus. 4
M. Ostendisur dissiciis, et argimensis crimina probari. I. Etsi graviores sanioresque Iurisconfesti firmiater tueautur indiciis, atque argumentis crimina Pr basi; viilgi H tainea criminaliam Ssriptorum ia in
206쪽
que autem non solum constat adversari apertae censurae Romanarum Legum, quarum alio liti auctori-
talem ipsi et revereri et sequi profitentur ; sed etiam egregie falli multis , iisque firmissimis rationibus sa-cile demonstratur. a. Ac , quod spectat ad Leges Romanas, plures Samne inter eas occurrunt, quibus indiciis atque argumentis prohandi vis diserte tribuitur. i Quam quidem certissimam Romanarum Legum disciplinam m- Peratores Gratianus , Valens, et Theodosius luculentissime declararunt rescribentes d. V b. 4 tit. 19 Leg. ult. posse crimina idoneis testibas, velnpertissimis documentis , vel indiciis indubitatis et Iuste clarioribus probari. Quin immo in probandis delictis adeo memoratast Leges indiciis, argumentisque deserunt; ut aliquoties vel unico indicio, et a
gumento quoracidam oriminum accusatos damnari ve-
i Doctiss. . fori. Irate. cit. IOC. ωρ. 18. I. a S. vel Hinentere se mirari scribit ades e alique,ta quἱ dith ret adhue num Iure Romano δndieia et argiuuenta vel Loia sIm idoliea afl PT haiadum crimen Reumqtie condemnandum i quo quidem in Deo affert is illustratque luculentissitnnm illud Ims, .Hadriani Reseriptum, quod extat a I. C. Callis rato relatum in Leg. 3. Pix do Orib. se ibi is Quae cimumenta ad quem modum, cui Hoban- aetas erιiIue rei suociant , utilla cereo modo feteia dosiari pos- σα . . . . - nam cita unam probiationia voci m eo Elis--m αLigari debere sed ex animά sui sententia Iudicem a Mimare debere, ciuid aut credat, aut parum probatum Uiuc. urb
207쪽
knt. Ita si caedes facta sit, et dubitetur de promta
fato, Reum hoc unico argumento damnandum iisdem Legibus cavetar, nimirum si gladium strinxeris et eo Percusserit, procul labio censendam occidendi an
Si termini moti sint, et quaeratur de dolo, siquidem splendidiores sint qui iacere, non dubie o eupandorum finiam caussa secisse existimantur. Ruselsus, si consiΙiarii Iudicum , Cancessarii, atque DO mestici post de positam administrationem quinquagi ta dies in provincia non remanserint, proe conse sis habentur. Si qαis post tres ex scripto denuntiationes a marito lactas cum ejus inore inventus fuserit , ex hoc ipso vehit adulterii Reus puniri j vir. Item si qui Post a uiuerit crimen proximitari obtentu depulsam, nuptias contra erit, c Cod otii. 9 Leg. 34γ facinus mantiasta fiast, atque ioci
alis evidentibus p licasse arguuntur.
XVI. sol exemρlis ulterius illustrattania 1. Jam vero facili negotio intelligitur laudata
Lygum ROinanariun censuram solidissimis sandamentis irretiti. Quot enim crunina; inta ta. abirent, sis ea Testibus sestruae, aut Instrumentis, non etiam Iudiciis largumentisque probari, possint 2 Quot numer Delinquentes efragerent poenas vel quia caνertant nil Io ad,tante peccara vel quia, iniqua consiliu Sigiti Saque ooepta Scri tuo tradere callido senissrunt 2 Si nemo dam uari possit, nisi testibus tantum, tubulisquae . convictus ; uon alii prosecto suorum criminum pQe .astas durent, Da.α i Praxates. Ices, 'lai non clam ,
208쪽
nee salin cauto Peccarunt. Niliit diritem iis pertimi seondiana eMet, qui sic absconclito verstitequo clelin, quunt, ita solarier secreta sua custodiunt; ut sub e illam ipsam illico flammis absumendas traderent, quemadmodum Rex ille Hispanus dicere solitus erat, si secretorum suorum conqciam esse suspica utar. Porro id quantopere obesset publieae saluti, quavsuprema teri esse debet, unicuiqua vel leviter anima , vertenti in oculos statim incurrit. Illa enim non aluter stare potest ineolumis, cp1am si Cives tim aut criminum Poenas, easque evadere se , crura deliqueritat , nequaquam Posse iratelligant. Lib. u. cap. V. g. XX. γ2. Huc accedit quod indicia, atque argumenta uliquando tanta vi pollent; ut summam maximamque Probabilitarum praese ferant, seu morale n eertitudi-
Rem gignant, quae citari uia confunditur c Cap.. XI I. VI. , qualem certitudinem in rebus facti quaerere, et adipisci solum homines possunt- cap. XV.ῆ. I. Et ea quidem iugumen a , quae necessaria Sunt g. II. , quoniam necessariam eonsoquentia habent ob id ipsum nee sacio eximen arguunt: Cout ingen tia vero argumenta, quamquam Singula Lltim non faciant; plura tamen Simuh noui tincta manifestare erimen possunt. Q aod sequentibu , exemplis mirifico
illustrat Matthaeus. c ad lib. M M. tit. XV . cap. 6
m. 2 . Ocelsus est Ealendis Asb. vius : Titius ρο- tempti inimicas fuit, eidem saepius non solum interminatus , sed et insidiatus est. Crun deprehende-xetur iisdem Ealendis in loeo otio lis cruentatus , et nagladio cruento , ast mensuram vulneris laeto, toto vultum expalluit; interrogatus nihil re pondit, tre-pule sugit. Reio quidem singula arguineata αὐ-
209쪽
ainmiora sunt; universa tamen Titium eaedis auetorem adeo evidenter designant, ut Duarenus scripserit nota dubitaturam se hunc Reum carnifici iugulandum tradere. i Sio quoque clodius cum Pompeia nudas eum nuda reperti sunt in eodem cubili; praeteriit id momentam, quo amoris fructus decerpi, et g stari potuit: iam olim illa mulierem deperibat, ad stuprum per litteras sollicitaverat: Quis dubitet utrumque adulterii damnare 2 aut quis adeo communis semsus expers, ut ignoret DUX, Vinum, amor, mulier, adolescentulas quid soleant ΤΣVII. An In erimInalibus causis, quae singula non prosunt, conjuncta idem faciant. Atque ex iis , quae huc usque disputavimus 1
quido apparet corruere et alteram illam communem opinionem, priori affinem , et sere connexam , qua adstruitur in civilibus quidem causis quae singula non probant, conjuncta fidem iacere, ia criminali-hus tamen plures imperfectas probationes conjunctas non posse efficere , ut Reus poena ordinaria, et corporali puniatur. Cum enim in criminalibus causis ape tissimae probationes desiderentur, non posse in eis sibi vindieare loeum vulgare illud essatum, quae non Prosunt singula, multa iuvam. V, Gomea. III. r
210쪽
s,lat. is num 26 Menoch. T. pMef. 91 Gar. I. An. quaest. M num. 9 γ Abunde siquidem Nos demonstravimus plenam , persectamque esse probationem , quae Indiciis argumentisquo fit ci. XV. ; ac propterea perperam a rerum criminalium Seriptoribus illam ve- Iut impersectam , ac minus p enam haberi. Posse a tem plura Indicia atque argumenta coniungi eonvimeendi Boi gratia, id quidem non solum allata superius exempla cl. XVI. confirmant; sed etiam rectae rationi adstipulatur. Etenim si Indicia et argumenta verosimilia sint, partim singula movent Suo pondere,
partam etiamsi videantur esse enigua per se; multum tamen cum sunt coacervata proficiunt; immo rem saepe adeo perspicuam faciunt, ut moralem certitu
dinem in Iudicis amimum inducant ;' i omnemque ab eo prudentem dubitandi caussam repellant ῆ. l. γ
1 Si plura Indicia simul conererrant , et mira consensione
Iliinelit ad demonstrandam crimen , Reumque arguendum , fri-spicionem quam singula seorsim sumpta vim movebant possimi
aliquando eo usque augere , ut inde plena et iuridica probatio emergant. Nam rit apposite animadvertit Antonitus Gravi usis Elem. Lex. Ge. Lib. III. cap. 4. pondus in balac arigescit habita ratione non sidiim ponderis , sed et Iam numeri granuIo-xum : Hinc vis indiciorum crescit ex eorumdem Rcervo, et numero argumentorum . quae ex iis emergitur, et probabilitas inde oriens imi est usque ad moraIis certitudiitis gradum pervenixe. HuIc theoriae calculum suum adjunxit quoque fidei issimus6αntorius Scienda del. Legislaz. cv. 15. artis. CanoM. Per ια HOWa indiasse.