Mathesis Caesarea, sive, Amussis Ferdinandea : in lucem publicam & usum eruditae posteritatis, gratulantibus litteratorum geniis evecta, atque ad problemata universae matheseos, praesertim vero architecturae militaris explicata jussu & auctoritate Au

발행: 1662년

분량: 576페이지

출처: archive.org

분류: 수학

541쪽

Fabrica. 4J3 Ex bac demum tertia tabella, concinnavit primam tabeliam paulo anteposita in hunc modum. Radius Triangularis, hoc in, circuli Triangulo circumsicriabendi, in in precedenti tabesia tertia, partium ΠZZ tabum, quales radius circuli sexangulo circum bendi continet IOOO: ut ergo haberet eundem radium Triangularem in parti AE talibur, qualium Fundamentalis cr tota Linea Pol pseurographica, atque adeo radiae gintanguli, qui totam Lineam dum absumit) ea Iooo; sic in ratiocinatus: Ut si babent 3I 6 sit liceret umrangularis radiuου in praecedenti tabuia tertia ad 177 Triangularem missicet radium ejusdem tertia tabelia) ita se babent iooo ad aliud;-invenit I8o pro radio Triangulari. Eodem modo processit in rebquis radiis primae tabelia investigandis, multiplicando singulos radior praecedentis tertiae tabel per Iooo, productam Fummam κινιῶνδε per 3y96. Volui totum artificium fuse proponere, misi cuipiacet plures radios ultra Vigintangularem acquirere, sin Linera Pol pleurographica couiscere, babeat qua id metbois perficiat. Nova Canonotomia aliter procedit in riserim radiis e canone secantium eruendis it quae secautes sunt numeri in praecedenti Tabella tertia contenti. Extemdit autem dictam Tabeliam . Triangulo et sique ad Centan-

542쪽

ANNOTATIONES GENERALES IN TERTIAM PARTEM

β πη biveo bactenus explicata multa alia

portionum Instrumentis inseribi possunt, ac etiam flent; cujusmodi sisnt Primo, Linea Harmonica,stu Musicaas quidem juxta triplex Musicae genus, Diatonicum, Chromaticum, Enbarmovicum. Ea Vpeditat P.Athanasius Kim Aerus insua Musiurgia,'Adrianus metius in Geometria Pramcapar. 3. ubi agit de Usu Reguia proportionalis. Sed haec cism pliis ingenii in laboris babeat, quam utilitatis, non lubet in ea secandae explicanda te ur

Secundo, Linea Zodiacographica, pro Radiis Zodiaci delineandis ad isus cynomonicos. Ea Vpeditat nouotomia. Sed haec quoque parum tialitatis assere, clim facilius, aut aequefacile praestetur sinedia i cujus gratia inNenta erit. Tertio, Cos nometrica, Mundanorum corporum maguitudines, es inter ste proportiones, juxta V aris

543쪽

Fabrica. 6

Mundi Ostemata exbibens. Hauc quoque Appeditat

fortassis etiam rutilitate non caret.

Quarto, Astro metrica , exbibens proportiones diametrorum planetarum, in forum 'Larum, in pamribus mitissimis diametri Terrae. Et banc Poνa Canon

Quinto, Altimetrica, cujus α - αῖ in inVeniendis altitudinibus Solis j Lunae in planis Horivulaliabus es Verticalibus, si in ejus primo puncto ZIί- αq-lis inter Eo graduum perpendiculariter ergatur, ma sum Instrumenti Fbotosciometrici accommodetur, de quo T. Albanastus urcherus in arte Lucis es Umbrae lib. 9 cap. i. Item in delineandis Horologiis Horivntalibus in Verticalibuν ijs, quae ex Tabulis altitudinum Solis ad boro singulas construuntur, mi seunt Dbnisi, uadrantes'c : senstructionem ex Tabulis exhibet Nova Canouotomia per Tangeutes, ex Tabulis Trigonometricis desis tas hac industri4 ut decima pars totius Lineae sitsinus totus i O O O O. gradui res ouisu .

544쪽

6I , Pars III. t messis Ferdinandeamajus, nunc minus delinearipotest, se rata semper ea-ἀem proportione partium; per FERD IN ANDE As ero Linneas non nisi ni jejuserim magustisdinis dicta Munimenta destribuntur. Possit, qui me , MuvssI, Proportionum Grincino , inseribere Liueas Fundamentales in Io oo partes divisu, c ex Tabulis Crael FERDINANDEIS, etBata Pictis, et Volimannicis, eluetianis, velati', ope H-ctarum Linearum, quarum s . Munitionum iobuog phias exhibere, n-c majores, uuuc minores, prout ratio

aut et us postularet. Septimo, Lineae ilia quo Valiseus in suo Instrumento. Traditatu Adjunctas moca quia Tetragonicis' AEquatribus, quarum ope circuli in Pol noua r gularia aequantur, se reducuntur, adjunctiae seunt; quarumseu dio circulsegmenta,Sectores, Lunulae, et alie figurae missae quadrantur, es interse aequantur. Coustructionem docet dualibiu Berneuerus, unὰ cum necessarius Tabulis , buse, in operose. Non mi detur operae pretium, id laboris bis sumpere,c 'anaei, inseribendiq; modum nostrae Fuudameutali accommodatum docere. Aliae adhuc Lineae addi possint: mix enim quidquam per C a s proportiones perficitur, quo in Tabulo redigi, Lineis imprimi, proyortionum Instrumentis insicribi, es eorum ope orgau ce exbiberi non queat. Se

non lubet ulter us ιmmorari.

545쪽

aut Circino proportionali insicribere lubeat, Nemo non πυ- det, uni eidemque faciei imprimi ustu posse simura qV sevocawmus, imo uec traque quidem , Nisi enormiteriatum sit Instrumentum. Itaque qui omnes msi raberem ut, melptura sectat Instrumenta,' mi hin, altera alias committat s meisterVet ea quae monet No,a Cauo- notomia in Protheoria a. bi uovo Ο artra Circini vel Instrumenti proportionibus inquirendis accommodati constructiones proponit, bene a Nerieus notum esse

incommodum iEud Instrumenti vulgari modo constructi sim primo, secundo modo duorum,quos Problemate I. tradidimu/, construatur quod is με faciebur pauculaetantum Lineae inseribi queant,earumque fere omnes ita aes tae sint saltem in Circino proportionum, quem Iconisinus XV.exhibet t ab inNicem sat magnae quantitatis angulo distare debeant, adeoque duae cognomines Lineae immediate sibi admoveri non posset; sic ut iv mia nutioribus divisionibus peragendis industria peculiaris

requiratur. Huic incommodo tametsi micunque occurrat

ferre covatur.

Primum modum bis merbis proponit: Circinum proportionum fabricare, qui unius cruris uni faciei centum,& quotquot placet Lineas proporti natrices inscriptas habeat,ita ut una ab altera ej us-

546쪽

1s PAENIII. Am P 'Misoriadem quantitatis angulo dirimatur,quaelibet tamen earum cum sua cognomine in altero crure descriapta, tota sua longitudine ad minimas sensibiliter lineolas,ita ut utraque illarum est secta,dividendas inserviat. Jubet autem sumi duos conos acutiores , . si placet,concaVos, eosq; intra crassistem Instrumenti tu garis, Donimo expressi, demergere,atque aptare ita,

Ut conorum 'pertices ad centrum in apertura Instrumenti persistant, interimque pro rei exigentia circa axesfluos intra crurum crassitiem exca tam αυoluipossint. Nam si in ambitu , inquit, totius conicae superficiei convexae ex vertice Lineae proportionatrices ducantur, poterunt earum binae quaevis clauso Instrumento per solas conorum conversiones ita disponi, ut sibi immediate sint contiguae, & quemvis minimum angulum pro exigentia facere possint,distantiasque circino manuali accipiendas exhibeant. Sed meliuschemate, quod apponi explicatur res. Sectauiam moiam, aeque paradoxum,proponit bis verbis: Circinum proportionum simplicissimum ex duabus Regulis construere, in quo duae Lineae proportionatrices usitato modo inscriptae, mille &lius diversarum Linearum proportiones & s ctiones singulas, absque ulla confusione exhibeant, ac omnium vice fungantur. Jubet autem fieri aeuolaminas quadrilateras altera parte Lugiores, in q- crassicie praeditar quales ut mirum exbibent duo orsra

547쪽

Fabraca,

Instrumenti in Iconi o X Udelineati atque ita conjungi, ut circa latus minus tanquam axem communem utraque reνotri, claudi, mel aperiri possit instar charta complicatae, mel libri , t patet in schemate quo rem exprimit. Deiaede insuperficiebus Instrumenti interioribus juxta longitudinem Regularumseu laminarum jubet ducere quotquot placet lineas parasielas, earumque namrn Io O. mel IO OO partes diNidere: persingulo deinde decimo jur partes ducere alias lineas prioribuι ad rector anguloniisque interibi asias. His peractis,ait haberi Instrumentum ad praedicta efficienda accommodatum, Ut ibidem miserius explicat. Tertium quoque modum alium, non incommodum proponit,quem omitto. Eadem Nova Canonotomia, Protheoriἀ 3 bene a vertit Lineas proportionatrices Circinis, et Instrumentis aliis inscriptibiles, praeter accuratam earum dirusiouem, quatuor cumprimis dotibus instructo esse oportere. Prima ect, mi sint Integrae, nec circa centrum Instrω-

menta, elin altero remotiore extremst mutilata, Secuuda, sui Distinetae, nec mutuo circa centrum concumsi sic impedita, mi adpripti divisionibus numeri confiuu- dantur, melime satis discerni non pos t. Tertia, Gnt

Multae,iariisque -bus deputatae. quarta, sint Longae, plurium HVision m capaces; mel quod pre- flantiu mi Longiores qμανοε, adeoqueplurium HViasiouum lineae, brevioribus etiam Iustrumentis commim

548쪽

46o Pars III. Amussis Ferri nisa tantur, uec tamen in diVisi Ombur lsis quiquam desideretur. Singulis his dotibus cum in C tata Instrumentorumstructura sui re ondeant defectus, eos tollire novo construendi modo aLaborat, mosivi A cit.αpparet.

EPILOGUS

AD MATHEMATICAE

CANDIDATOS.

hortatu,s meώpronissima volun tale adjungerem I nou ut operi,

AUCTORIS MUGUSTISSIMI --jsate, Scriptoris Clarissimi eruditione, uti eis

gantia rerum copia, doctrinae ordine , caterissdotibus augustist e sttendenti lucem asserrem, sed ut Drambin iter complanaremm nobilibus iugentis calcar admoverem ad 6 nodi dia vel siectanda, vel promovenda. UTCacti ergo arimis,condidati nobiles ingenios is arripite

549쪽

sudium ingeniis vestris dignum, Reipublica utile, cultoribus siuis jucundum, s inge isomuibus carum. Traeuntem habetis CAYS AEREM FERDINANDUM, Imperi, Romani baput Augustissimum , alios, innumeros mundi in tonarchas JReges, Principes, Ty I ι Nobiles qui hac studia vel excoluerunt 'si

impense, vel munficentissime promoverunt. Scitis, Chaldaeorum, eqstriorum , Persarum, Praecorum, Romanorum Monarcha AVT-pti ab arum s nationum Reges ac Principes vis obm silentii fuisse imbutos. Pon ignoratis, a lautem Mauritania Janum stabas epheum ibi'ia, Numam Latis, Almamonem Arabiae, sategnium s Abifedam Syria, talphon-sium Castesia, Matthiam mungaria, Friderisum Christianum rugia ac Dania Reges,

isdem fuisse 2 deleritatos, s instructos. Poe

latet vos, imperatorum ac Regum plurimorum

550쪽

Maximisiani erga Tetrum Appianum; Ru-dolphi s Ferdinandi II. ergaJoannem replerum; Brdinandi III. erga Athanasiium Rar- cherum; AUGU STISSIMI ac SAP IENDI ISSIMI LEOPOLDI L erga eundem alios ; Hiderici Dania Regis erga Tychonem

Maheum ; Sinam Nestatorum erga Mamthaum Riccium ; Magni Tartarorum Chami erga IMartinum Martinium; alio moli Regum ac Priuripum erga alios. SMaximilianus siuo Appiano, cum Bronomicum sesareum conscribere sturas Mathematicas operi illi inserendassiua ipse manu delineavit: Rudolphus sFerdinandus Ilnplerastipendia constituerunt:

Ferdinandus III. Mi hero aliquot aureorum millia in operum seuorum editionem contulit, sannuum praeterea censium conuituit; nec minorem siummam in 'chonicarum Oservationum editionem, quam dum viveret, urgebat,

spopondit. Hanc AUGUSTISSIMUS LEO POL DUS uberalissim perfecit am editio fomit, a uum s stipendium Mirilem ab A

SEARCH

MENU NAVIGATION