장음표시 사용
151쪽
EPIDE MI A. I s nentur, quod im ij blasphemi faciunt, qui-
- busta leni iustissima improbitatis& cotem- litus huius merces contingit. Pijs itaque preci risi me Dus humili subiectioni, quapsacatur DEvs. EO in tanta malorum grassantium clade, quando 'ρ emendatio vita accedit adiunxerunt, adiuti gere debentii omnes media, quae humanis usibus D Eo collata sunt quotidie ex fonte benignitatis amplissimo in nos abundant. Quanquam itaq; haec febris epide mi ob exiguam materie putrescentis copiam durabat μ' -- breui tempore lympio mata mitia habebat stamen in acutorum morborum numero plane ι T
reponenda censebatur, eam ob rem, quod in se. tra paucos dies ad statum suum contendebat,&post se in pluribus hominu corporibus pectoris affeci us, de quibus ante dici una est, relinquebat. Accedit illud, quod materiam habebat subtile invi acutam,quet in motu con-Hi tuta ferri per totum corpus deprehendebatur. Ex quibus palam fit, subita ei auxilia adhiberi debuisse. Alioqui enim fieri potuisset, sicut etiam pluribus accidebat aegris,quorum corpora impura habebant magnam peccantium h umorum copiam, ut febris illa cum suis sy m-lutomatibus exacerbata fuisset, vel diutius asili xime vel plane e medio sustulisset corpora, quae ab eadem affligebantur. Nam febres continuae si tertia die exacerbatione maiorem ha ρ M'. 3.bstant, magis periculosae existimantur. Quo-
152쪽
cunque aute modo de malignitate ac vehemuti sua remiserint periculo se vacare significat. Ne itaq; in horum hominu corporibus, qui metu pericultri vita dulcedine adducti implorabant medicas os cras in nostra republic quippiam grauiqris pericus ex ferocientibus
Guirere is humoribus generaretur curabatur iidem tum roraone conueniente victius ratione,tum medicatione
quem orbincausis mori, iacis symptomatibus, viribus aetatique aegri hominis, anni tempori, coeli constitutionii locis affectis compete bant, ut exsequentibus legenti facile patebit
De ictus ratione, infebre epidemia obsteruari solita. v. medica auxilia expetebant, iis pra ci b T M piebatur ut post uniuersalem corporis e
fruarisb. uacuationem, de qua deinceps dicturi sumus, bona victus ratione uterentur. Cum aut morbus, a usa morbivi anni tempus pree se ferrent caliditatem: siccitatem principio quidem -- hab, gros nostros iubebamus vitare apricum solem ratio meridianumque acrem .Quod ut commodius feret ab illis, contubernia septentrionem occasum respicientia eis commendabantur. Qui vero talia non habebant, iis praecipiebatur, ut uaterdiu, praesertim tamen in meridie fenestras, quae meridiani Solis radios alioqui
153쪽
recipiebant, clausas tenerent a caperirent eas, quae Aquilonari aeri expolita erant noctu ve- roacrem intromitti liberum concedebamus. Sic acrem, quo natura destituebamur, solertia animi frigidum quar rebamus, ut qualitates febrilis caloris reprimi, causae materiales ficilius alterata ac imminui, intemperiesque aeris illo anni tempore corrigi posset Dum tamen alterationi aeris intenti eram US, danda erat opera, ne in contrariu vitium delabere muri nimia alteratione plus pituitae a quo se in corporibus aegrisaei aeraremus, ex qua aliud, et i ius maturis oriri potuisset Alias in contuber-hus aqua frigida implicem, aut ex rosis, violis, plantagine, lac licis, en diuia, solano ara-Σico nec mi milibus dest: llado colle etiam cum
aceto simplici aut ex Viisse inmensus a-
mna aut pauimentum in tali statu creberrime est an deici ustulemus Sparguntur etiam in ta-llaetas, corporum morborum constitutione capreoli vitium ruborum, rosarum s lue-
uinctucae, endi uiae, portulacae,cucumeria, cu- curbitae, papaueris, melonum, Vitium aut gramen ante bolis exortu falce recisum dum ad huc viride rore nocturno madet, in pauimen o contubernii, quod aegri homine Sincolunt. Deinde in cibo do potu suadebamus abstinen- nutu bonan ib. calefacientibus, acrib. o fallis in edinis
154쪽
febris qualitates intendere posse ualia sunt aromata cibi aro-
sae dulmatici, pinguia, valde falsa&vno uosae
allium, porrum, raphanus,radicula, caepe, sin pi,anisum , cardamomum, piper, calamus aromaticus, Zed Oaria, gentiana, Zingiber, coriandrum,sceniculum,petroselinum, cuminum,c reum,daucus mentaserpillum,ruta&alia,quet
facultate calcfaciendi inciden divi attenuandi pollent tum ab ijs, quae sua substantia iacultate in corpore humano humores pituitosos, crastas, lentos glutinososque producunt, vel massam humorum crissam nimis emciunt, ut ventositates obstructionesq; in meatibus corporis humani morbo debilitati gignere atque ita morbi causam primariam augere posse aes 1-mabantur. Talia autem sunt legumina,fructus
praecoces,pisces omnes, preeter laxatiles,carnes sale maceratae porcinae recentes aeque,ac veteres frixa in but ro,rhiemata,placentae qua cunque obdulcedinem suam facile intestinis veniique mesaraicis adhaerent. Consulebamus
vero, ut uterentur carnibus pullorum gallinaceorum, agnorum licedorum cum limonibus aut modico aceto,quod non nimis acre etiasset, coctis, lactuca cum modico oleo olivarum immaturaru ,admo diri exigua quantitate talis Maceto macerata,vel etiam per se aut cum pe-nachia, blito portulaca, en diuia, atriplice,aceto savistin ilibus herbis cocta. Ditiorum homi
155쪽
num mensis potuisset non incommodyadhiberi in ijs locis, ubi in promptu erant facili
aere comparabantur, agresta cum carnibus cocta,aues hic cu Seius ius culi Scarnium milius,gra-atorum succus vinum, aceto stas citriimali&similia Pisces quamosi in aquis petrosis durisque viventes nulli medicorurn in talibus morbis improbantiar, siue elixentur siue assentur, modo neque nimium salis admittant, neq; aromatis calidis condiantur. Fiebant etiam aliquibus iuscula ex emulsione seminis lactu
ta: citrulli Prarierca praeparari iubebamus aegris pluribus polentas issicula ex confracto hordeo&auena omnino contrita aut saltua corticibus emundata ex cerasis aceto sis, similibus. quae vim roboradi ventriculum refrigerandi feruorem biliosum reprimendiq; ardorem febrilem prae se ferunt. Quibus autem consuetudo erat longo usu recepta, ut biberent vinum, ijs dabatur vinum album, tenue aut probe aqua fontana, clara ola bona, aut cum
destillatis aquis aceto sar, araxi conis endi uiae, cichori & similibus dilutum. Eo tebantur in prandio&ccena reliquo diei noctisq; empore facile a potu abstinebant. Non enim vehementi it torquebatur aegri homines in hac febre propter causas supra allegatas, quibus ad- tipulatur etiam sententia Hippocratis. Ait e-
ille lib. . Aphor part si febribus ar-
156쪽
dentibus accedant tusses siccae,quae leuiter irritentur, aegra hominum corpora non admoduliti torqueri. Qui vero a vini,su facile abstrahi
poterant, ijs aqua hordeacea simplex aut cumtulebis tyrupis conuenientibus temperata dabatur Pleriq: emulsione seminum frigidorum cum aqua hordei pr parata delectabatur plurimi nihil horum admittebant Ad contenet vivebant vulgari huius regionis potu, qui ex tritico&aquatit, nec multum lupuli assumit, quae rati, causa esst, quod plus refrigerare,
quam calefacere hominu corpora soleat. plus tamen calcfacienti facultatis contineat,quam aqua hordei, quaecum mistura ita leborum, sy-Iuporum aut cmulsione seminum frigidorum praeparatur. Qui dulcia in potu auersantur,ij in talibus temporum ac moiborum statibus ad aquam hordei affundere possunt aqua aut
succum aceto sar, en diuiae fumi terrae aut aliquantulum aceti. Lautioris fortuna homini b. ctiam ouenit succus aceto suscitat mali, limo num, granatorum acetos rum&alia potus genera quee in talib. morbis solertia&industria doctissimorum edicorum cum agnis aliqua doimpensis aegris delicatis praeparari praecipit. In his autem cautio commonitio diligens adhibebatur, ne aegri homines nimium se cibo aut potu replerent, propter calorem, qui naturalis ςst hominum corporibus, tu ex ambieti Sacris
qualitatibus. t si ex febrili ardore dilli patum acu debili-
157쪽
ebiutatum Tertio omnem motum omnia Exerritiam
que cxercitia intermitti consultissimum erat. Praecipiebatur itaque affectum febrilem susti entibus,3 octo quieti, quantum per Occupationes fieri licebat jdem indulger Et quanquam plerisq hoc ipsum morbi molestia iniu-
ait, ut praeter suam voluntatem ab omnibus animi ac corporis exercitiis cellare cogerentur. Quarto sonanti gris concedebamus susticientem, cum eundem neq; morbus, neq; sympto Somnm Ermata admodum impedirent. Vtiliorem enimi eundevigil ij sesteratiocinabamur ex eo, qud d Hippocrates lib. 2. de ratione victus in morbis acutis Aph. 9. dicit ex vigilijs immodicis cruditate imperfectamq; alimentorti coctionem
prouenire. Onantis aut C calorem naturalem,
qui tempore vigiliaru per totu corpus dispersus in externis membris munia hutritioni me- . brorum singulor hinecessaria strenue perficit, reuocat ad interiora, ut in natura lib. instrumea tis facultatum natural tu adminiculo alimentu assumptu melius concoquat, humores iccstius 1 praeparet rutilia ab inutilibus proptiri lcgie-iget. Tuccnim caeterarum facultatum actiones quod a modo cc stare de vires suas quiete recre l xv vj dctur: animi gritu suus curae intriticen ' iurepastiones enabi orti non lyil corrigus ur,&vires exhaustae diurnis laborab. atq; moibis sciuntur paulatimq; restituuntur: Naturalis xo facultatis actiones fortius ec ecthusa tic.
iam ob cui recte ait Hippocrates lib. i. de
158쪽
ratione diaetae in morbis acutis G σπι- μυcalor innatus , tempore somni nouo robore munitus, per totum corpus alacrius aduersus
morbum luctetur expeditius selicius' ma-κγ Ieriam morbi oppugnet. Nimia ver vigiliaeri: ,-- calorem naturalem debilitant 'raeternatu- commodum rati ardori robur addunt, ut securius per membra languida vageturvi humidum naturale depascatur, unde non tantum maior languor, sed etiam praesens vitae periculum aegro homini Inanitis nascitur. Quinto tum morbi natura, tum anni γω ρ tempus docebant aegris cor poribus noxa creari, si ad satietatem timentis replerentur. Dabatur itaque eis mediocris cibi potusq; quantitas, quae neque vasa nutritiuae facultati seruientia ua sub llantia laedere, copia multum tendere&grauare,neque qualitatibus nox ij simbuere, ac alterare nimium, neque denique virtutem debilem amplius affligere pollet. Nam
cum in acutis morbis, qui celeriter properant ad statum, ex quin te tenuem victum requirat Hippocrates, ne videlicet intempestiua nimiaque nutritione vires debiles natura obruantur, dum dit trahuntur xcalor naturalis a materiae peccantis coctione ad alimenti assumpti praeparationem auocatur illa regula in febris epidemiae curatione omnino non negligenda erat, cum ob coeli constitutionem calor naturalis
159쪽
EPIDE MI A. ratis dissiparetur, a febrili putredin alique ca
lore amplius oppugnaretur. Nihilominus tamen habebatur ratio viri ut etati ita generis exus consuetudinis apud aegros homi-ines, qui febre epide nata laborabant. Constat enim morbos biliosos nim ijs ieiuni j exacerbata materiam eorundem augeri atque malignitate ferociaq; intenditan id magis, quanto aegra hominis temperamentum naturale, aetas, Visa genus, seXus,c5suetudo,regio&annicon 'stitutio proniora sunt ad productionem biliosorum humorum. Omnis etiam dabatur opera, Vt euacuationes tam niuetiales, quam particulares, quae aegris corporibus, eorundem particulis in hoc morbi epidem ij decursu competere videbantur, tempestiue dextreque adhiberentur. Nam cum Tet causa morbi talis, quae ex causis tu pra recitatis non admodum coctione indigebat, couenienti pharmaco per aluum educebatur. deinde concocta
reliqua materia, adhibebantur aegris corvoribus auxilia, quibus particulares evacuationes magis promouerentur. Nam in quorundam
languentiu corporib quibus humores ad fauces ac pectus ferebantur,locum habuerunt excreationes, ut per tussim ac sputum materia cocta educeretur:In quibuidam verbi ominibus materia ferebatur per meatus urinae cum serous humoribus advelicam In quibusdam vero tui gestiones superfluitates noxias extra cor
160쪽
pus efferebant Aliqui etiam sentiebat euide
tem copiam humorum peccantium per nares efferri, Et per aurium meatus non nihil de ill-dem humoribus eductu fuisse creditu non absurdum est. Sicuti itaque in hoc intendendum esse censebamus, ut totum corpus perspirabile esset,atque ideo meatus excretioni supcrituitat; ibi tum destinati haberentur aperti lia,quo natu- ramotu suo vergebat inexpulsionen Oxiarum humiditatum, modo locus ille conuem ret, eo ducere omni studio nitebamur, ne quippiam aduersus motum illius moliremur. Noxium enim illud ac molestum fore censebamus, si ad-uetius morbum acriter pugnanti conluetas vias excpetionum sponte tua eligenti naturae imi in contrarium motum induceremus. ext 1-f -- iam & omnes animi motus perturbationum uiae insultu qui massam humorum inflammarei bilis flui ferociam intendere atque ad
externa corpori S aegri membra liquando fundere valent,quantum dabatur,emtando censebamus. Id eam ob rem fiebat, ne humores biliosi auo erentur,neve eorundem malignitas intenderetur morbi qualitates atque sym
D, bdieatibnefebri epidemia adhibita. CV m febris haec epidemia in populo reces