Sancti Aureli Augustini Opera

701쪽

De civitate dei lib. XXII. cap. 24.

sunt aggerem c0 artata, si uellem uelut 00nligata inu0luera80luere adque discutere, quanta mihi m0ra esset in Singulis. quibus plurima c0ntinenturi Et haec 0mnia miser0rum sunt damnat0rumque s0lacia, n0n praemia beat0rum. Quae igituro illa sunt, si t0t et talia ac tanta sunt ista 3 Quid dabit eisqu08 praedestinauit ad uitam, qui haec dedit etiam seis qu0s praedestinauit ad m0rtem 3 Quae b0na in illa beata uita faci0te08 Sumere, pr0 quibus in hac misera unigenitum suum filium u0luit usque ad m0rtem mala tanta perferre 3 Unde ap08t0lusio d0 ipsis in illud regnum praedestinatis l0quens: Qui pr0- pri0, inquit, fili 0 n0n pepercit, sed pr0 110bis omnibus tradidit eum, qu0 1110d0 110n et cum ill0 0mnia n0bis d0nabit 3 Cum haec pr0 missi 0 c0nplebitur, quid erimus i quales erimus t Quae b0na in illo regn0 accepturi io Sumus, quand0 quidem Christ0 m0riente pro n0bis tale iam pignus aecepimus t Qualis erit spiritus h0minis nullum 0mniu0 habens uitium, nee sub qu0 iaceat, nec cui cedat, nec 00ntra qu0d saltem laudabiliter dimidet, pacatissima uirtute porsectust Rerum ibi omnium quanta, quam Spe ei08a, quam 20 certa Scientia, sine err0re aliqu0 uel labore, ubi Dei sapientia de ip80 8u0 lante potabitur, cum summa felicitate, sine ulla difficultatet quale erit e0rpus, qu0d 0mni m0d0 spiritui subditum et 00 suffieienter uiuificatum nullis alim0niis indigebit lN0n enim animale, sed spiritale erit, habens quidem carni 8,

25 sed sine ulla carnali corrupti0ne substantiam. 10 Rom. 8, 32

i aggerem sunt O 3 miserorem ρ 5 ac talia et v quid bit eis b6, 7, 10 praedistin. 9 6 praedestin. u8que ad eis qu0s om. b qui si ρ 7 facit e0s e; facite os g 8 Filium suum v 11 slio suo et 8 saltim o 22 Tale e

702쪽

S. Aurelii Augustini

De pervicacia qu0rundam, qui resurrecti0nem carni 8, quam Sicut praedictum est, t0tus mundus credit, inpugnant. V0rum de animi b0nis, quibus p0st hane uitam beatissimus 5 perfruetur, n0n a n0bis dissentiunt philos0phi n0biles: d0 carnis resurrecti0ne c0ntendunt, hanc quantum p 08Sunt negant. Sed credentes multi negantes paucissim08 reliqu0runt et ad Christum, qui h00 qu0d istis uidetur absurdum in sua reSurre eti0ne m0nstrauit fideli c0rde e0nu0rsi sunt, d0eti et iud0eti, 10 sapientes mundi et insipientes. H00 enim credidit mundus

qu0d praedixit Deus, qui etiam h0c praedixit, qu0d hanc

rem mundus fuerat crediturus; n0que enim Petri maleficiis eam dum laude credentium tant0 ante praenuntiare e0npulsu8 est. Ille est enim Deus, quem sicut iam dixi aliqu0tiens, nec 1500mm0nere me piget) 00nfitente Ρ0rphyri0 adque id 0raqu-lis d00rum 8u0rum pr0bare cupiente ipsa numina perh0rre-8dunt; quem Sic laudauit, ut eum et Deum patrem et regemu0earet. Absit enim, ut sic intell0genda sint quae praedixit, qu0 m0d0 Π0lunt hi, qui h0c cum mund0 140n crediderunt, 20 qu0d mundum crediturum esse praedixit. Quur enim n0np0tius ita, siqui er0diturus tant0 ante pra0dietus e8t mundUS, n0u sicut paucisSimi garriunt, qui h00 cum mund0, qu0deredituru8 praedietus est, credere n0luerunt 3 Si enim pr0pterea didunt ali0 m0d0 esse credenda, ne, si dixerint Vana 250880 e0nseripta, iniuriam faciant illi D00, cui tam magnum perhibent testim0nium: tantum pr0rsus ei uel etiam graui0- rem sudiunt iniuriam, si aliter didunt esse intellegenda, n0n sicut mundus ea credidit, quem erediturum ipse laudauit, ipse

13 cf. XVIII, c. 53 p. 358, 5 sqq. c. 54, p. 361, 7 16 cf. XVIIII, c. 22 p. 411, 17 c. 23, p. 41l sqq.

703쪽

De ei u ita te dei lib. XXII. c a p. 25. 26.

CAPUT XXVI.

Qu0 m0d0 Ρ0rphyrii definiti0, qua beatis animis putat 00rpus 0mne fugiqndum; ipsius Plat0nis 8ententia destruatur, qui didit summum D0um dis

80d Ρ0rphyrius ait, inquiunt; ut beata Sit anima 00rpus e880 0mne fugiendum. Nihil erg0 pr0dest, quia ine0rruptibile

3 indiguum abegpα ο; iud. est ρ Domb. 4 fecit 9 8 in g uerbren0n itaque usque ad pr0misit bis scripta cum essent, priora lineolis deleta 8unt. in his p isset legebatur 9 et si , c eras. , 9 10 sicut id by p; sicuti e α Domb.; sicut hic ρ; sicut a v 11 prediturum, pre m. rec mule reScript., 9 19 legent st huius operis by; 0peris huius vD0n . qui ueli qui uult, in mary. m. 2 Qui n0let. 9 20 uel n0-

704쪽

S. Aurelii Augustini

diximus futurum c0rpus, si anima beata 110n erit, nisi 0mne c0rpus effugerit. Sed iam et hinc in libr0 mem0rat0 quantum 0p0rtuit disputaui; verum hic unum inde tantum c0mmem0rab0. Emendet libr08 8u08 ist0rum 0mnium magister Plat0 et dieat 00rum d00s, ut beati Sint, sua e0rp0ra fugitur08, id est esse m0ritur08, qu0s in caelestibus c0rp0ribus dixit inelu 80s; quibus tamen Deus, a qΠ0 facti Sunt, qu0 p 088ent esse securi, in m0rtalitatem. id est in eisdem c0rp0ribus aeternam permansi0nem, n0n e0rum natura id habente, sed su0 c0nsili0 praeualente, pr0 misit. Ubi etiam illud euertit quod dicunt, qu0niam est inp0ssibilis, ide0 resurrecti0nem carniS n0n 088e credendam. Apertissime quippe iuxta eundem phil080phum, ubi dis a se saetis pr0 misit Deus n0n faetus inm0rtalitatem, qu0d inp0ssibile est se dixit esse facturum. Sic enim eum J0gutum narrat Ρlat0: 'Qu0niam e Stig 0rti, inquit, inm0rtales esse et indi880lubiles n0n p0testis; n0n tamen dis80luemini neque u0s ulla m0rtis fata periment nec erunt ualenti0ra quam c0nsilium meum, qu0d maius e St uinculum ad perpetuitatem uestram quam illa quibus estis c0nligati.' Si n0n80lum absurdi, sed surdi n0ti sunt qui haec audiunt, n0n

utiqud dubitant dis factis ab illo D00 qui 00s fecit s0eundum Plat0nem qu0d est inp08sibit si fuisse pr0missum. Qui enim didit: 'V0s quidqm inm0rtales esse n0n p0testis, Sed mea u0luntate inm0rtales eritis quid aliud dicit quam 'id qu0d fieri n0n p0test in se saeiente tamen eritis' 3 Ille igitur carnem inc0rruptibilem, inm0rtalem, spiritalem resuscitabit, qui iuxta Plat0nem id qu0d inp0ssibile est se facturum esse pr0miSit. Quid adhuc, qu0d pr0 misit Deus, qu0d De0 pr0 mittenti credidit mundus, qui etiam ipse pr0missus est creditur u S, eSSe

2 es. XIII, c. 16 15 ib. p. 63b, 5 sqq.

1 corpus omne v 2 efugierit, ri m. 2 eae n cori , e 3 inde Om. 96 dicit b inclus0s ab e s f αος esse inclus0s ρ Domb. 7 p0ssint g10 euertit illud o 1l inp0ssibilis, in muro. imp0ssibile. e 24 quid usque ad eritis l. 25 om. y 28 Quid adhuc om. st

705쪽

De ciuitate dei lib XXII. c a p. 26. 27.

inp0ssibile clamant, quand0 quidem n0s Deum, qui etiam secundum Ρlat0nem saeit inp0sisibilia, id facturum esse clamamus 3 Ν0n erg0, ut beatae sint animae, 00rpus est 0mne fugiendum, Sed e0rpus inc0rruptibile recipiendum. Et in quo 5 c0nuenientius ine0rruptibili c0rp0re laetabuntur. quam in qu0c0rruptibili gemuerunt 3 Sic enim non in stis erit illa dira cupiditas, quam p08uit ex Plat0ne Vergilius, ubi ait:

sic, inquam, cupiditatem reuertendi ad 00rp0ra n0n habebunt 10 cum c0rp0ra, in qHae reuerti cupiunt, se eum habebunt et sie habebunt, ut numquam n0n habeant, numquam ea pr0rSUS uel ad exiguum quamlibet tempus ulla m0rte dep0nant.

CAPUT XXVII.

Do c0ntrariis definiti0nibus Ρlat 0nis adque Ρ0r-15 phyrii, in quibus si ut 0r que alteri cederet, a ueritate neuter deuiaret. Singula quaedam dixesunt Plat0 adque P0rphyriu8, quae si inter se c0mmunicare p0tuissent, facti essent Drtasse Christiani. Plat0 dixit sine c0rp0ribus animas in aeternum e880 20 11011 90880. Id 00 enim dixit etiam sapientum animas p0st quamlibet l0ngum tempus, tamen ad c 0rp0ra redituras. Ρ0rphyrius autem dixit animam purgatissimam, cum redierit ad Ρatrem, ad haec mala mundi numquam esse redituram. Ad per h0e, qu0d uerum uidit Ρlat0, si dedisset Ρ0rphyri0. etiam ab iust0rum adque sapientum purgatissimas animas ad humana c0rp0ra redituras; rursus qu0d uerum uidit Ρ0rphyrius, si

706쪽

S. Aurelii Augustini

dedisset Plat0. numquam redituras ad mis0rias e0rruptibilis e0rp0ris animas Sanctas; ut n0n Singuli haed singula, sed amb0 0t singuli utrumque dicerent: put0 qu0d uiderent esse iam e0nsequens, Ut et redirent animae ad 00rp0ra et talia rediperent 00rp0ra. in quibias beate adque inm0rtaliter uiue- 5rent. Qu0niam secundum Ρlat0nem etiam satietae animae ad humana c0rp0ra redibunt; 800undum Porphyrium ad mala mundi huius sauciau animae n0n redibunt: dicat itaqu0 eum Ρlat0n0 P0rphyrius: medibunt ad e0rp0ra'; dieat J lat0 eum P0rphyri 0: 'Ν0n redibunt ad mala': 0t ad ea e0rp0ra redire iuc0usentient, in quibus nulla patiantur mala. Haec itaque non erunt nisi illa quae pr0mittit Deus, beatas animas in aeter-ntim cum Sua aeterna carne saetUrus. H0c enim, quantum existim0 iam facile n0bis concederent amb0, ut, qui faterentur ad inm0rtalia c0rp0ra reditura8 anima8 e8Se Sanctorum, 15

ad sua illas redire permitterent, in quibus mala huius saedulip 0rtulerunt, in quibus Deum; ut his malis carerent, pie fideliturque c0luerunt.

CAPUT XXVIII.

707쪽

De ei uitate dei lib. XXII. eap. 27. 28.

Varr0 p0nit in libris, qu08 c0nscripsit de gente p0puli R0mani. Huius putaui uerba ipsa p0nenda. 'Genethlia ei quidam

scripserunt, inquit esse in renascendis h0minibus quam appellant παλ' ίευεIιαυ Gr9eci: hae seripserunt q0 fidi in annis 15 numer0 quadringenti8 quadraginta, ut idem c0rpus 0t eadem anima, quae fuerint 00 iuncta in h0mine aliquand0, 0 ad 0m rurSus redeant in c0niunetionem.' Istu Varr0 quid qui siue illigen0thliaci nesci0 qui n0n enim n0mina e0rum pr0didit, qu0rum 00mmemorauit sententiam) aliquid dixerunt, qu0d licettio falsum sit dum enim semel ad eadem c0rp0ra quae geSSerunt animae redierint, numquam ea Sunt p08tea relicturae), tamen multa illius inp0ssibilitatis, qua c0ntra n0s isti garriunt. argumenta c0nuellit et destruit. Qui enim h0e sontiunt 8iue Senserunt, n0n eis uisum est fieri 110n p0880, ut dilapsa 25 cadauera in auras in puluerem, in cinerem in um0res, inc0rp0ra ues dentium bestiarum uel ip80rum qu0que h0minum ad id rursus redeant; qu0d fuerunt. Quapr0pt0r Plat0 et Ρ0rphyrius, uel p0tius quicumque ill0s diligunt et adhue uiuunt,

708쪽

S. Aurelii Augustini

si n0bis c0nsentiunt etiam Sanctas animas ad c 0rp0ra redituras, sicut ait Plat0, nec tamen ad mala ulla redituras, sicut ait Ρ0rphyrius, ut ex his fiat c0nsequens, qu0d fides praedicat Christiana, talia c0rp0ra recepturas, in quibus sine ull0 mal0 in aeternum feliciter uiuant. adsumant etiam h00 de Varr0ne, ut ad eadem c0rp0ra redeant, in quibus antea fuerunt, et aput 008 t0ta quaesti0 de carnis in aeternum

CAPUT XXVIIII

De qualitate uisi0nis, qua in futur0 saecul0 sancti Deum uidebunt. Nunc iam quid acturi sint in c0rp0ribus ium0rtalibus adque spiritalibus sancti, n0n adhue e0rum carne carnaliter, Sed spiritaliter iam uiuente, quantum D 0minus dignatur adiuuare uid0amus. Et illa quidem aeti 0 uel p0tius quies adque otium quale futurum sit, si uerum uelim dicere, nesci0. N0n enim h00 umquam per sen8118 c0rp0ris uidi. Si autem mente, id est intelleg0ntia, uidisse me dicam, quantum est aut quid est n0stra intellegentia ad illam exe0llentiam 3 Ibi ost quina pax Dei, quae, Sicut ait ap08t0lus, superat omnem

intellectum; quem nisi 110strum, aut Drtas Se etiam sane-t0rum angel0rum 3 n0n enim et Dei. Si erg0 saneti in D stipace uicturi sunt, pr0laet0 in ea pace uicturi Sunt, quae superat 0mnem intellectum. Qu0niam n08trum quidem Superat,n0n est dubium; si autem superat et anget 0rum, ut nec ip808 excepi 880 uideatur, qui ait 0mnem intellectum: secundum 20 Phil. 4, 72 Plato usque ad sicut ait om. 9 3 ex is 9 4 receptura sint e 10 equalitate s 14 adiuuare iudicemus b; adiuuare pie adque humiliter pertractemus 9 17 sensum e 19 ad illam ex omne e m. 2 in i corr.)intellectu; omissis quae inter ex et 0mne l. 20 intercedunt, b ubi o est Om. 9 enim erasum g 20 ait egio; dicit ab Domb. 22 eniergo, correctura ii tα po8ita, s 23 profecto .... Sunt Om. e 24 SenSum, in marg. intellectum, e quia g

709쪽

De ciuitate dei lib. XXII. cap. 28. 29.

h00 dictum esse debemus accipere, quia pacem Dei, qua Deli Sipse pacatus est, Si qui DeuS B0uit, n0n eam n08 Sic p088H-mus n08se nec ulli angeli. Superat itaque 0mnem intellectum. n0n dubium qu0d praeter suum. Sed quia et n085 py0 m0d0 n08tr0 pacis eius participes facti summum in n0bis adque inter n0s et cum ip80 pacem, quanitim n0Strum Summum est 0btinebimus: ist0 m0d0 pr0 su0 1110d0 sciunt eam sancti angeli; h0mines autem nunc l0nge infra, quantumlibet pr0uectu mentis excellant. C0nsiderandum est enim quantus 16 uir dicebat: Ex parte scimus et ex parte pr0phetamus, d0 nec ueniat qu0d perfectum est; et: Videmus nunc per specillum in aenigmate, tunc autem

facie ad faciem. Sic iam uident saneti angeli, qui etiam n0stri angeli dieti sunt, quia eruti de p0testate tenebrarum 15 et accept0 spiritus pign0re translati ad regnum Christi ad 008 angel08 iam c0epimus pertinere, cum quibus 110bis erit sancta adque dulcissima, de qua iam t0t libr08 Seripsimus, Dei ei uitas ipsa c0mmunis. Siss sunt erg0 angeli 1108tri, qui sunt angeli Dei, quem ad m0dum Christus Dei Christus est

20 n0Ster. Dei sunt, quia Deum n0n reliquerunt; n0stri sunt quia su08 cides n08 habere c0eperunt. Dixit autem D0minus Iesus: Videte ne c0ntemnatis unum de pusillis istis. Dic0 enim u0bis, quia angeli 00rum in caelis semper uident faciem patris mei, quia in cae-25 lis est. Sicut erg0 illi uident; ita et n0s uisuri sumus; sed n0ndum ita videmus. Ρr0pter qu0d ait ap08t0lus, qu0d paul0 ante dixi: Videmus nunc per speculum in aenigmate,

10 1. Cor. 13, 9 11 ib. 12 22 Mi. 18, 101 qui o ipse Deus o 2 placatus b nouit Deus η 5 facti

summam bestpαO; saeti sumus nam α; facti sumus summam ρ; facti scimus summam Domb. 6 summum est obtinebimus codd. praeter ρ, τί

obtinebimus om. ρ Domb. 8 autem om. α in quantumlibet infra paliquantumlibet e 9 pr0fectu b e excellent ρ 10 enim scimus p12 tunc autem facie ad faciem m. I in muro. p 13 et 65S, I facie codd. praeter ρ, υ; faciem p Domb. 22 contemnetis e 27 dixit Domb., typothetae errore fl

XXXX Aug. opera Sectio V pars II.

710쪽

S. Aurelii Augustini

tunc autem facie ad faciem. Praemium ita quo fidein0bis uisi0 ista seruatur, de qua et I0hannes ap08t0lus l0quens: Cum apparuerit, inquit, Similes ei erimus, qu0niam uid0bimus eum sicuti est. Facies autem Dei manifestati0 dius intellegenda est, n0n aliqu0d tale membrum, quale ε

nunc uidem 48 80lem, lunam, Stella8, mare ac terram et quae sunt in ea, n0n parua quae Sti0 est. Durum est enim distere

qu0d sancti talia e0rp0ra tunc habebunt, ut n0n p08sint 00ul0s claudere adque aperire cum U0lent; duriu8 autem, qu0d 15 ibi Deum, quisquis 00ul08 clauserit, n0n uidebit. Si enim pr0pheta Helisaeus puerum 8uum Giegi absens e0rp0re uidit accipientem munera, quae dedit ei Naeman Syru8, quem pr0pheta m01110ratus a leprae def0rmitate mundauerat, qu0d seruus nequam d0 min0 si10 11011 uidente latenter se fecisse putauerat: 20 quant0 magis in ill0 c0rp0re spiritali uidebunt sancti omnia,n011 80lum si oeul08 elaudant, uerum etiam unde sunt c0rp0re absentesi Tunc enim erit perfectum illud, de qu0 l0quens ap0st0lus: Ex parte, inquit, scimu8 et e X parte pr0phetamus: cum autem uenerit qu0d perfectum 25 e St, qu0d ex parte est evacuabitur. Deinde ut qu0m0d0 p0sset aliqua similitudin0 0st0nderet, quantum ab illa

3 1. I 0. 3, 2 9 Ps. 115, 10 17 Reg. IIII, 5, 26 24 1. C0r. 13, 9 Sq.

3 cum autem y 4 Facies .... inteli. est om. e 5 intelligente n0n b6 atque utiquae ist0 g; atque in ist0 p 10 l0cutus codd. praeter ρ, τί et l0cutus ρ Domb. 15 uolunt sty autem codd. praeter ρ, υ; autem est ρ Domi. 18 dedit ei debite b neman est ρ Domb.; neeman α; naaman ab pu 19 mundauerat ab eos ατ; liberauerat ρ Donib