Pet. Dan. Huetii ... De imbecillitate mentis humanae. Libri tres

291쪽

a12 DE IMAE ILLITATE pe credi id jubet sede non natura si sed divinitus infusa: nam proXime id praemisit, sine fde impossibile es placere Deo: & ita interpre--tati sunt Patres i) Tridentini. EDfatum autem illud T homae,' eodem actu nos credere Deo G Deum , indicat Fidem illam divinam qua credimus Deum esse a Deo ipso, non a natura & Ratione humana proficisci. Talem enim modum fisi, inquit Suares , meretur excellentia primae veritatis, ut cum resolutiost ex objecto materiali ad formale , ip sum objectum formale non aliud resolvatur, sed per se ipsum credatur, quia potest de se ipso testificar'. Ad id autem quod adjecisti, futurum ut

Fides pendeat ex incertis, si incerta sunt prima principia lumine naturali cognita, cujusmodi est: illud, Res eadem non potest simul esse & non esse praeclara esst ejusdem Suaris responsio : Si aliquod est principium primum quod necessario involvatur

in assensu Fidei , es etiam ipsa F

de creditum , neque Fides pendet ab eo ut naturaliter cognito. V. G. si credo Deum esse trinam, necessario credo

292쪽

MENTIE HUMANR. 213 credo non esse unicum in personae, Pe esse quatuor personas θ' non . propter principium naturale quoia bet es vel non est , ut naturale est ;sed quia ibamet Firis , quae facit

credere ormationem esse veram facit etiam credere negationem esse

falsum. Et sic de caeteris. Fides igitur non pendet ex primi. illis principiis, sed ea tantum ponit ut certa, summa nimirum illa quam dixi certitudine humana, ad quam postmodum accedente Fide, ex certis summa certitudine . humana flant certa certitudine divina: quod paulo ante ita probatum est me, ut assentiri visus sis. Inde autem facile intellexisti mentem humanam , quamdiu Ratione nixa inprimis illis rincipiis figit pedem,

vix locum tenere, simulac vero Opem tulit Fides , firmis insistere vestigiis, quod & supini m docui. En tibi pervagatum illud, totiusque veteris Philosophiae assensit

Comprobatum axioma, ex nihilo nihil fit: ad quod tamquam inconcussum firmissimumque fundamen tum adhaerens Plato, mundum' fin-

293쪽

tum est & repudiatum. Quidni 'vero & aliis axiomatis idem censeam accidere divinitus posse Θ An- non & vi divina fieri posse statuit Cartesius, ut res eadem simul sit& non sit, idem effatum simul v rum sit & falsum t Ex quibus liquido constat Rationem dum circa prima.versatur principia , licet

summam obtineat humanam ceri

tudinem, aliquid tamen ei ad perfectam certitudinem deesse , quod suppletur per Fidem . Nec his Q- Ium axiomatis primisque principiis, sed & reliquis enuntiatis, quae minus late patent, minusque facilem

ab humanis mentibus extorqueat assensium, certitudinem VimqUe conciliat Fides. Hujus generis pleraque simi quae codicibus sacris, quae Conciliis & Ecclesiae decretis continentur. Puta ea quam attulisti propositio: Christus est animal rationale ; non modo per tuam argumentationem perque Rationem

certa fit , sed etiam per Fidem. Certa & per Fidem mihi fiunt haec

294쪽

enuntiata, Homo constat corpore& anima, Homo sentit atqhe vi φvit, Ergo sum & vivo, quippe qui. credo, meque credere stio. Haec quae per Rationem. cm in habeban tur certitudine humana jaccedente Fide jam certa fiunt certitudine divina facessuntque tenebrae illae quibus obsita est amen' nost . At praeclarum sanae hqc festi fidei, Theologiaeque ipsius beneficium , praeter ali pleraque , quod confise mal nutantsen animum, & in plenam, claram sique firmam verit is notitiam adducit. Instabis vero

dicesque formai saltem , quam vocant, syllogisticari, extra Fidei censum esse, neque aliam in ea certitudigem inesse posse Auam hu- Amanam, eX ea tamen pendere ce

ritudinem conclusionis, quae si ad Fidem . pertineat , 'non alia. 'it certitudo conclusionis ad Sidem ἡ-tinentis , quam humana. At scito icerritudinem conatasionis hujus quae . pertinet ad Fidem Ploeutiquam texollogisticae 'formae certituditu pen

re sequar, meras O bet per accidens. Scis,

295쪽

216 DE IMAE cILLITATE . Scis cunt enim Theologi ac si Thymas imprimis divina n jesentiam non esse di cursiUam veI ra Dorinativam, sed absolui imo simplicem: & uno eodemque actu ferri animum in objectum.materiale propter forma& uno itidem eodemque actu credi Deo & Deum ; quippe Fidem, dum mentibus nostris illabitur,eDficere ut & ipsa & res quas proponit ad credendum , admittantur &Credantur. Quemadmodum lux &se ipsam & alias res facit aspectabiu et, Chry-les. Apposite ad haec et Chrysosto

quem Jam citavi in testimo, per Fidem videri ait res obscuras, & res quae videntur certas fieri ac confirmari per reS quae non videntur: ac Fidem constare non posse , nisi certius de rebus quae non Videntur fuerimus persuasi quam de iis quae videntur Jam ad motiva credibilitatis quod attinet, quae cum animum comparent ad suscipiendam Fidem, certissima esse vis, non solum certi 3 Biel tudine

humana sed absbluta , OP ponimus tibi Gabrielem 3 Bie- qui ad Fidem comparandam satis

296쪽

satis esse definit si motima credibilitati, proponantur ut probabilia:

Putasne vero pueros vix ratione

praeditos, barbaros homines, stolidos, imperitos, Fide tamen pollentes, motiva illa credibilitatis animo clarissime firmissimeque percipere Θ neutiquam stane; sed praesto est gratia Dei, & interna lux , per quam naturae & Rationis firmatur imbecillitas. Quae Theolo- 'gorum est communis doctrina. Atque has gratiae divinae suppetias , non in rudibus solum hominibus , , sed in docilis quoque & actitis r quirit Ratio ; quae quantumlibet sit perspicax , Fidem tamen divinam Conciliare non potest,. nisi lux de caelo intrinsecus affulgeat. Quippe, ut dixi, Fides divina, utpote luperioris ordinis , robur ducere non potest a fide humana. Itaque semipelagianosi damnavit Ecclesia, quod initia Fidei a nobis esse putareΠt , non a Deo. Hinc illud Arausicani Concilii decretum: Si Conei

quis per Naturae vigorem bonum ali- Αraus.

quod, quod ad salutem pertinet, co- ς' gitare ut expedit, aut eligere , sive

297쪽

2rR DE IMage ILLITATE praedicationi consentire posse contendat ab que illuminationeo in Uratione Spiritus Sancti, haeretico DA Concit. litur spiritu Par & illud Triden Vi' cis dixerit sine praevenien- , te Spiritus Sancti inspiratione atque ejus adjutorio , hominem credere sicut oportet, ut ei jusifcationis graria conferatur , anathema st. Par&Thom. 1. Thomae placitum Lumen Fiadi. Q. r. dei facit videre ea quae creduntur. a. 4. ad 3- Item : Fideles eorum quae seunt Fide habent notitiam , non quas demon-srative, sed in quantum per tamen Fidei videntur e se credenda. .

Cur autem abiecta sit sententi . PFrrhoniorum minime eae causis fuerunt quas suspicaris. Fadium ilputas ab Ethnicis, ne abjectae jacerent disciplinae : cum eas tamem a viris suminis dubitandi artem secutis diligente. excultas fuisse ostenderim. Factum putas a Chris. tianis: ne Fidei moribusque office Tet : cum tamen Ciceronis aetatθvel iam concidi siet penitus, uir siem

298쪽

kiis ab eo traditum est; vel, quod Verius est, ad paucos recidissem, quo tempore nihil a Scepticis, vel religi Qi suae vel moribus metu bant Christiani nondum morti. Factum id potius ex innata homis superbia , qui cum hac opinione imbutus sit & inflatus a natura, ratione se praestare caeteris animant, bus; participem esse se intelligentiae, capacem disciplinae, natum ad ratiocinandum, ad cognoscendum, ad sciendum, dolet eripi sibi praeclaras hasce dotes, cogi se in ordinem , & ad perpetuas inscitiae tenebras damnari. Minime ergo patitur demi sibi gratissimum errorena mentis ; gloriosemque & honorificam inseniam anteponit obsturae inopi sapientiae: & ne ex avim illo scientiae fundo, velut ex luculento aliquo patrimonio a natura sibi tradito , dejiciatur ab Maγmicis Seepticis , mavult eos,

quam eriore Gaationis & ωentiae contortores vi armisque pe--, quam lege agere & astute

dictum venire : quippe si fecerit insessa sibi contra jus possessione

299쪽

videt esse decedendum. Jam igitur intelligis, opinor, quam leves sint & frivolae contradictiones Dogmaticorum : quibus tamen permoverer sortasse, si secta ulla PhiloQ-phorum careret reprehensionibus; vel si disciplinam ullam probaret quisquam Philosbphus praeter suam.

At illi quoniam perpetuo dissident

inter se & continenter bellum ge Tunt , ,postulandum non est ut nobiscum pacem colant. Neque Vero recusare ipsi possiimus , si aequiesse volumus, quin nobis contradicant plurimi , qui omnibus contradicere .selemus. Qui quoniam reprehensionibus nostris ad errores io dimoveri se non sinunt, pati illos itidem aequum est objurgatioribus suis minime nos perturbari. Erudita illa & doctrinis ad miraculum exaggerata secta Pythagoreorum, infinitis primum vexata calumniis,& Judibriis, penitus tamdem exolevit: sive quod nobiliora ejus inventa suppilaverint Plato ,

gristoteles, Speusippus & alii ; ac

recocta & interpolata in se trans- OVerint i quae vello irrisui opportuna

300쪽

tuna erant, seposita collegerint; vel ut materiam sectae hujustandae cavillatoribus submihi sed rint, quae I) PorphJrii conjectu- Porphyc ra est: sive quod contemtionem Vir. ipsi pepererint adulterini quidam γ' libelli, & infanda ac peregrina symbola factioni . huic assicta', quemadmodum suspicatur Iamblichus. Neque hic tamen, neque alii complu- Vit.Pyth. xes aspernatione hac dejecti sunt L ab instituto, fretosque se jactarunt Deorum praesidio , in quo Vellent acquiescere. Quibus convitiis agitata est Epicuri doctrina ob sublatam. Divinitatem, depravatos mo- aes, extinctum pudorem, invectam licentiam Z vulgo certe habitae est tam issamis ut recentiores Iu diei ari gantiae , impudicitiae, &lupanari quoque de Epicuri nomine nomina fecerint. Nuper i

sepultam excitaiat: plurimorum que & doctorum ac piorum homi- Num approbationem meritus est. die hac quidem reprehensione im-α iunis fuit Cartesius, quam vis N