장음표시 사용
41쪽
nudis verbis inuasit: in Iob autem rebus. Nam liue quidem omnibus di viiijs nudavit, ac liberis priuauit: illi vero nihil ex bonis aut paruum, auecta. s. magnum abstulit. Quinimo praestat ipsa etiam verba expendere, & intadiarum modum. inquit, serpens, ct dixit ad mulierint cur repit vobis Deus, ut non comedatis ex omni ligno paradisi . Hic serpens: ibi mulier aduersus Iob. Iam primum inter consiliarios magnum interuata. lum: nam ille quidem seruus , haec vero socia vitae ; haec adiutrix ille vero subiectus. Vides quantum intersit ad veniae rationem. Nam Euam quidem subiectus, ac seruus calcauit, illum vero neque particeps & adiutrix deijcere valuit. Sed perpendamus verba. cur pracepit vobis Deus, τι non comedatis ex omni ligno e Atqui non hoc dixerat Deus, sed potius contrarium. Attende igitur diaboli malitiam: dixit, quod dictum non erat, ut disceret quod erat dictum. Quid igitur mulier cum indicendum illi silentium esset, cum sermo cum illo miscendus non e siet; ex demen tia proloquuta est priceptum a Domino datum, atque hoc ipso validam illi ansam praebuit. Vide quantum malum sit seipsos temere inimicis, &Mau. . insidiantibus committere. Propterea Christus dicebat: Mite daresa -cta eanibus: neque mittatis margarit- vestra3 ante porcos, ne fortὸ eonaes dirumpam vos. Hoc sanὸ euenit in Eua. Dedit sancta cani, porco: comculcauit ille verbar conuersus laniauit mulierem. Et vide quam malitio. Sὸ agat. Nequaquam, inquit, morte moriemini. Hic mihi animaduertite, potuisse mulierem deprehendere fraudem. Statim enim inimicitiam, &bellum declarauit in Deum: statim se contra illum loquendo opposuit. Esto. Antea volenti illi Domini praeceptum cognoscere, tu dixivi. Nunc contraria dicenti, cur obsecundas i Dixit Deus, Morte moriemini. Ille his se verbis opposuit ac dixit, 2 squaquam morte moriemini. Quid bello hoc maniselliust unde aliunde oportebat cognoscere inimicum,atque hostem, quam hinc, quod contraria loqueretur Deo ρ oportebat igitur effugere fallacem escam, oportebat a laqueo refugere. Nequaquam, quit, morte moriemini t scit enim Deus, quod in quacumque die comederisi ex eo; aperientur oculi vestri: ct eruis sicut Dij. Spe maioris promissi, bona etiam illa, quae erant in manibus, eripuit. Promisit facturum se iblos Deos, & in mortis tyrannidem 4eiecit. Unde nam mulier credidisti
diabolot Quid in illo boni noueras' Non ne satis tibi erat dignitas legissa toris, ut ei fidem haberes, quod hic quidem Deus, & opifex & effector, ille diabolus, & inimicust Sed nondum dico diabolum. Serpentem putabas ipsum esse simplicem. Serpentem igitur, dic mihi, tam ea, quae in ter aequales sit, colloquutione dignari oporiebat, ut praeceptum etiam Domini ipsi narrarest Vides potuisse deprehendi fraudem:sed illa noluit quamqvim Deus quidem idoneas dederat beneficentiae suae demonstrationes, & ipsis operibus curam, δc patrocinium ostenderat . Nam & ho minem, cum non csser, formauit, & animam inspirauit, & ad imaginem
suam ipsum fecit, dans illi omnium quae in terra essent, imperium, Radiutria
42쪽
rum concedens,unam dumtaxat ne tangeret, interdixit a idque ille utilia
ter vetarat. Diabolus autem re qui dena ,. neque paruum, neque magnum
protulit bonum, sed nudis verbis efferens mulierem, & inflans inani spe noc modo decepit. Verumtamen diabolum Deo digniorem, cui sides haberetur, putauit : & quamquam Deus factis ipsis ostenderat beneuolen
otiam; nuda solum,uerba afferenti, praetcrea nihil, credidit mulier. Vides, ex sola incogitantia, & negligentia, non ex violentia errorem prodiisse. Quod etiam ut apertius cognoscas; audi quibus verbis scriptura reprehendat nililierem. Non enim dixit, Decepta. sed Videns liguum quὸd putaebrum esset, comedit. Quamobrem intemperantis aspectionis crimen ilia lud fuit, non solius fallaciae, quam diabolus intentauit . Uicta enim est 1 propria cupiditate, non a demonis improbitate. Quamobrem neque est 1Veniam consequuta: sed cum dixisset, serpeas decepit me; nihilominus summum supplicium tulit. In ipsa enim iitum erat non cadere. Atque ut ' hoc manifestius cognoscas, age ad ipsum Iob orationem conuertamus, a subiectis ad eum, qui superior discessit, a victis ad eum,qui vicit. Hoc Nim maiorem nobis affert alacritate, ut manus in diabolum intendamus.
Illic serpens erat, qui decipiebat, & superior discessit: hic mulier, & non Vicit: quamquam haec multo ad persuadendum instructior, quam ille:&ipii quidem Iob post iacturam pecuniarum, Δ interitum liberorum, Δ
spoliationem lio norum omnium machina admouebatur: illic vero nihil huiusmodi erat: non amiserat Adam liberos, no perdiderat pecunias, non
in stercore sedebat ; sed paradisum habitabat delitiarum, omnique arborum genere fruebatur, & sonte, & fluuijs, & cetera omni iucunditate, ac tranquillitate. Nullibi labor, neque dolor, neque tristitia, aut solicitudianes, neque probra, aut iniuriae, neque sexcenta alia mala, quae irruerunt in Iob: ac nihilominus, cum nihil liuiusmodi adesset, decidit, & subuersus est. An non pcrspicuum est ex ncgligentia id citcnisse e Quemadmodum re cum ide his omnibus imminentibus, S grauantibus stetit generose, non procidit; non ne perspicuum est id ex vigilantia, atque attentioile a lini euenisseἶ Utrinque igitur dilectissime maximum lucrare fructum:&fugae ipsius Adae immoderatam cupiditatem,ctim noueris, quotc negli sentia prodeant mala: aemulare autem Iob cautam modestiam, cum tellexeris,quot bona studiuna germinet. Hunc perpetuo athletam coronatum in animo tute cogita; omnis doloris, atque imminentis periculi satis magnam habebis consistationem . Perinde enim quasi in communi ombis theatro beatus ille, ac generosus staret; omnes per ea, quae sibi molesta acciderunt, alloquitur, & admonet, omnia, quaecumque incidant,genem se terre, nulliq; ingruentium malorum se dedere. Nulla enim est hum Da calamitas, quae inde capere consolationem non possit. Mala enim,quae in uniuerso orbe dispersa sunt, ea simul concurrentia in unum illius cor-Puo irruerunt. Ecquae igitur vcnia ei danda erit, qui ne partem quidem iuU I F a lorum
43쪽
Iorum malorum perferre cum pratiarum actione potest , quae in illum in cubuerunt, qui non ex parte solum, sed integia omnium hominum mala perferens se in conspectum dat i Ac ne orationem exuperantiae nomine condemnes, age singillatim ea, quae ipsi acciderunt, in manus sumentes, hoe quod polliciti sumus, demonstremus. Ac si placet . primum illud, quod omnium maxime intolerabile videtur,in memum adducemus, paupertatem, inquam,& qui ex hac percipitur,dolorem. Hoc enim est,quod ubique omnes homines lamentatur. Quis igitur ipso Iob pauperior fui tiqui vel ijs, qui ad balneas proiecti iacent, di in cinere sornacis dormiunt, omnibusque omnino hominibus pauperiore rate Nam hi quidem etiam si laceram, vestem tamen habent: ille vero nudus iacebat: & quod solum a natura vestimentum habebat, carnis amictum, hoc etiam saeua putredine diabolus undiq; corruperat. Rhirsus pauperes hi saltem sub tecto in propylaeis balnearum habitant, ac saltem tugurio quodam teguntur: ille vero sub dio semper pernoctabat, ac ne tenuis quidem tecti solatium habebat r& quod maioris ponderis est, hi multorum sibi ipsis facinorum conscij eranti hoc enim in singulis quibusq; calamitatibus,quae ipsi acciderunt, obseruandum est, quod ipsitus dolorem augebat, atque in mai rem dubitationem adducebat, ne causam quidem eorum, quae sibi acciaderent , cognouisse. Hi igitur, quemadmodum dicebam, multa habebant, in quibus se ipsos causarentur. Neq; vero id leue ad consolationem est, conscium sibi esset ulte se puniri. ille vero& hac desiituebatur consolatione: de qui vitae rationem sequutus fuerat virtute abundantem; supplicia eorum pertulit, qui summa quaeque scelera admiserunt. Atque hi quidem, qui apud nos pauperes sunt, iamdiu antea, atque ab initio medi- tatione inueterauerunt calamitati: ille vero imprς meditatam subi jt paupertatem, repent ex diuitijs deiectus. Quemadmodum igitur causam eis uentorum tener magnam vim habet ad consolationem; ita nihilo minorem, iam ab initio meditatum paupertatem in paupertate degere. Quo via tros; solatio iustus ille caruit, nec tamen propterea decidit. Vides ipsum ad extremam uenisse paupertatem, ultra quam alia inueniri non potest lQuid enim nudo, aene tectunt quidem habente pauperius sueriti Q qinimo ne solo quidem toto fruendi erat Dominus: non enim in terra,sed insercore desidebat. Ergo cum te ad paupertatem esse redactum videris; cogita iusti illius calamitatem, ac statim exurges,omnemq; eijcies, quae te ad aegritudinem adducar, cogitationem. Haec igitur una calamitas est,quae omnium simul molestiarum causa csse videatur hominibus. Secunda autem post hane,potius vero ante hanc est corporis plaga. Ecquis igitur unis quam adeo aegrotauiti Ecquis talem morbum pertuli te Ecquis tantu vutanus accepite vel alterum,qui acciperet, vidit Nemo prorsus: paulatim ipsi corpus absumebatut ,& sons vermium undiq; ipsi ex membris scaturi ' bati ac perpetuus erat hic dcfluxus;& multus undiq; sidor:& corpus, cum paulatim consumerctur, taliq; putredine tabesceret, iniucundos reddebat
44쪽
cibost quamobrem fame laborabat inusitata, atq; ineredibili. Etenim ne-- que praebito alimento sevi poterat: Foetor , inquit, video fictos esse essios
meos. Cum ergo inmothum, atqs in ualetudinem o homo incideris ;ha- hcto in memoria corpus illud& carnem illam sanctam. Sancta enim erat, ct pura; quamuis talia haberet vulnera. Quod si quis in acie suerit, deinde iniuste nullamq; veram ob causam sublato in lignum costae lacerenturi, ne id sibi probro ducat, neque se dolori dedat sanctum illum in mente habes. At enim satis magnam, inquies,habebat ille cohortationem & consolati nem, quod sciret Deum esse,qui hqc ipsi inferret. Immo vero hoc maxime ipsum concuticbat,ac periurbabat; quod iustum illum Deum,& a se om-n:bus modis cultum,hunc secum putabat bellum gerere;neque veram vulam causam, cur illa serent, inuenire poterat. Nam posteaquam causam
didicit; vide quiliatam ostenderit modestiam. Elcnim cum dixisset ipsi Deus. Numquid alium ob causam putas me de te hoe modo statuisse ; quam xtius Ito appar rest Obstupefactus inquit, Manum ponam Iuperos meumrs etloquutur alterum Plira non addam. &rursus. Usque ad auris quidem auditum audiui te antea; nunc alitem oculus meus vidit te. Idcirco vilissimum me putaui, o extabui: reputaui autem me ipsum terram, oecinerem. Quod si hoc satis esse ad consolatione existimas; poteris tu quO-que hoc solatium habere. Nam tametsi non propter Deum molesti quid patiaris,sed ex hominum iniuria: nihilominus si missis blasphemiis gratias agasei,qui potest quidem prohibcre, sed sinit inserit probationis tuae caula; pro secto quemadmodum is qui propter Deum passi sunt, coronantur, ita etiam tu easdem conseqlacris mercedes,quod ab hominibus illatas calamitates fortiter tulisti, & ei qui poterat quid cm eas avertere, sed noluit, fratias egisti. Ecce igitur, & paupertatem, & moibum,& utraque vidisti quam praestantissime fieri potest, ferentu iustum illuna. Vis autem,& bellum, quod a natura sit,tibi ostendam generoso illi tunc tam sit pra omnem modum illatum 'decem filios amisit, decem ipsos repentd,simul decem, in
ipso aetatis siore,deccm,qui magnam iam virtutem ostenderant, ncq; Mero communi lcge naturae, sed violenta, ac miscrabili morte. Ecquis talcm calamitatem proferre queate nemo prorsus. Si quando igitur silium, de filia simul amiseris; confugito ad iustii in illum, omninoq; magna tibi inuenies consolatior: cm. Numquid igitur haec sola in illum mala incubuerunti imo
vero ab amicis dc seri, ac prodi,scommatis, contum clijs, amara ironia, irrisione vexari, di ab omnibus accu sat i intolerabile quiddam erat. on cnimaeque calamitatum natura,citque illi, qui calamitates ipsas nobis exprobrat,
mordere animum nostrum consueuerunt. Non modo nemo erat,qui con-
larei ur, sed etiam multi undiq; imminebant,qui exprobrarent. Et vides hoc esse, quod ille lamentatur, de inquit: ceterum, O vos invadite in me. Et vocat ipsos misericordiae expertes,& inquit: Dereliquerunt me propinqui mei. O famuli mei aduersad me loquuti sunt: ct filios palearum mearam τριabam: ipse νcro refugiebant. Alii autem, inquit,expuerunt in me,& sa- Iob 6.
45쪽
Et iis sum omnibus in prouerbium: vestu mea ab illitata sme. Haec ne auditu quidem tolerabilis, nedum re ipsa perserantur, paupertas extrema,& morbus intolerabilis &nouus,& incredibilis, filiorum iactura tot, ac talium,& tali modo, probra,& scommata, di contumeliae ab hominibus. Alij cxprobrabant,viij vero despiciebat,non inimici sol sed etiam amici, non solum amici, sedetiam familiares, neque vero irridebant solum di exprobrabant, veru metiam abominabantur, neq; uno, aut ali ro, aut tribus, aut decem diebus,sed multis mentibus: & quod illi soli accidit,ne eam quidem,quae ex nocte solet,habuit consolationem: sed diurnarum molattiarum maior accessio, erat nocturnorum timorum species.
Grauiora enim illum in somnis passum esse ex ipsius cognosce verbis: cur 7. me, inquit, terres per somηu O per visiones borrore eo neutist Ecquis homo tam ferreus, ecquis adamas tot grauia mala pertulisset i Etenim si horum unumquodque per se ipsum intolerabile est; cogita simul concurrentia quantum excitarim tumultum. Verumtamen ille omnia haec pertulit, & in omnibus,quae ipsi acciderunt,non peccauit, neque in labi js eius luit dolus. Fiant igitur illius calamitates nostrorum malorum medicamenta, & saeua ipsius tempestas nostrarum perturbationum portus r& in singulis quibusque, quae nobis accidunt,nobiscum cogitemus sanctum illum: di animati
uertetes unum corpus exantiasse totius orbis malas generose nos geramus
in nostris malis,quae pars quaedam illorum sunt, & quasi ad matrem quamdam amore flagrantem porrigentem manus.& filios timore perculsos suscipientem& recreantem, ita ad hunc tibi usum per confugiamus:&quamuis mala omnium in axime lacu mabilia in nos impetum faciant, hinc eam, quae satis omnibus sit,consolationem accipientes abeamus. Quod si dicas
illum fuisse Iob,ac propterea serendo parem fuisse, te vero illi comparandum non esse; maiorem mihi reprehendendi tui, rursusq; iusti illius laudandi causam prabes. Magis enim tu ferre debueras, qu1m ille. Quid itilquoniam ille quidem ante gratiam,& ante legem fuit: quo tempore noe quisitissima erat vitae ratio, quo tempore non tanta spiritus gratia, quo vix exuperabile peccatum, quo maledictum dominabatur, quo mors terribulis erat. Nunc .autem certamina omnia facta sunt faciliora. omnibus illis per gratiae praesentiam sublatis. Quamobrem post tantum temporis, tan tumque prosectum, ac tot, tantaque dona , Deo nobis collata, nulla prosesus venia nobis relinquitur; si neque ad illam ipsam mensuram perueni valeamus. H xc igitur omnia cogitantes, maiores fuisse illius calamitates,& cum difficilior esset contentio, tunc illum reiecta veste in cenamen de scendisse; quaecumque nobis accidant, generose seramus, ac magnas i circo gratias Deo habeamus, ut possimus easdem ipsas coronas consequi
gratia, & humanitate Domini nostri Iesu Christi, cum quo Patri glori3 una cum sancto spiritu nunc, & semper, & indecula sicut omnia. Amm
46쪽
V Is casis Melatus familiaris tum, inuenis optimis aditus moribus, bams siueris non meti eriter erudi- tua ,summa, in scin μει industris,stastaliam,tres sancti Ioa inis cbosinomi Homilias a me olimenta. pienti sibi magna cum ut 'Malacritate Latinὸ dim-tas in lucem proferre, atque Amplitudini tua dicare percuperet, nec tamen id me aut insciente, aut inuiso, non modὸ, qui est ipsiu pudor , o probi σ, Helendum sibi ullo pacto exi stimaret. sed etiam aliquum mea Noloratis testificationem extare vellet; ορ- tatissimam diuturno silentio meo, quo tecum, quisuis non de te, eram πιιι finem Imponendi, tuis alloquendi oblatam mihi occasionem putauir prase rim eum hortulor aeeederet Fabius Blondus tuis, Patriarcha Hierosolymitanas, vis o iis virtutibus excellens, ut nullus tan- bonor sit, qui ei non debeatur de me in multorum annorum conι emis ostri md meritis. Ego cardinalis Amplisme, σ Omati meis sum, qui 2 multis nominibus magno avunculo tuo SIXTO V. νι homo a sapientissimo,s iustis O Principe. - ristianiis a verissimo, er sanctismo cHRISTI vicario, τι in litterarum studi s is primis aruis temporibus perpetuo νersatam ab eo, quem praestantia doctrinacis singulari virtute eoniuncta ad summam dignitatem evexeris, ae tamen mediscriter etiam doctos bomises mavre amet, e foueat, ita predeo, ut secundum Dei gloriam omnes mea emitationes ad illum restrantκr, rivis praelarismas actimes semper admirer, sπὸ pradicem, .nonnunquam etiam misisterio meo, qualec que illud sit, accurato ter tri σfideli promouere adustar. Testes sunt nonnulli satis noti latores mei ictu ab illo non parua annaape in is merus est persoluta. Quare cum omnia isti sin
47쪽
magis, quam ut ex te, quem in filii loco diligit, euius . iuuenili vigore in is
uescens illius atra subnent da est, uberrimos, ae suauissimos educationis sua mιctus perciperet, ae quem nos, qualiscunque estes, quὸd illius pronepos es, nee sario amaturi, est culturi eramus, ob tuo ipsius virtutes, atque a malilitatem libentissime etiam amaremus, er coleremus. Audivis De mea, vel potius totius Reip. vota . Nam cum te S IXTUS primis iliis Font eatus diebus totius fae sancti collegii precibus impulsus vix annos quatuordecim agentem in amplissimum illum ordinem adlegisset; perinde atque una eum felici illo galero suam quoque grauitatem, prudentiam, bene 'centiam in te transfudisset, ita vibit in te postea puerile, ae potius nihil ηοηmultὸ supra aetatis captum ,*lendoris , ae decoris pleni simum animaducr-fum est: hretis , omnibus honestis etiam voluptatibus, quibus vel robusti res atates sine reprebensisne delectantur, omne tuum tempus, ea tantum par te excepta, quam sacris oscijs, ae laudandarum artium studiis reseruad, hominum temporibus patere vis, omnium , etiam in imorum desideria, σnuessitates audis, eMi ad Pontificem defers, ea hilaritate , ais animi sem-su, ut eum tibi diem planὸ perdidisse videaris, in quo non aliquod erga bomines extet bene istum, aut oscium tuum. Itas id es consequutua ,νt cum Post ei ne, an uniuersa aula gratior sis, diiudieari vix possit, illud quidem Iatis constet, quocum' veneris, publieam eo videri latitiam venisse. Darem boe meo deuotissimi animi erga sanctissimum Dominum, atque Amplitus nem tuam ardori . ut te ad eamdem virtutis, o laudis insistendam viam eο- hortarer, ct per charissima quaque obtestarer, atque obsecrarem. Sed nibit necesse est. Eas enim egissi radices, eum vera gloria, atque hominum beneuolentiagustum cepisti, ut quin in dies altius prouebaris, tecums ipse ad omnem summam laudem eolligendam certes, absolutissimumsillud auunculi exemplar tuis moribus absolutissimὰ exprimas, at reprUentes, non sit dubi tandum. 2 Urs quidem apud Deum preces tibi non deerunt; eui tot, tantas bona tua accepta refers, ae meritis refers, ct a quo cetera tibi omnia sunt expectanda . quod reliquum en , offerrem ego tibi omnia mear ardeo enim in piditate alicuius tibi opers nauanh, σ in i s, qui tua gloria inseruiunt, nonnihil laei mibi vendicandi. Sed ct tu domi aptissimis ad omnem virtutem is- frumentis abundo, nee quid ego prastare possim,video Si quid unquam possem; omnia tibi ita ex animo oblata puta , ut si in aliquo pro.te suscepto ope re vita mibi sit ponenda, puelard mecum actum sim eximmaturus. Uale Princeps maxime, σbeneficentissime i illust til,i persuade nihil in ictissi rentissimis tuis opibus esse optabilius, quam quod potes prodesse quampis i mir, nibit in tuis regijs moribus esse laudabilius, quam qu)d potestate νοωβ'tatem etiam maiorem habes. Deus te nobis incolumem seruet,atque in opti a
ista sententia perpetuis manere esseaei illo suo proposito Velit.