장음표시 사용
71쪽
m uptione supervixisse notavi. De rationibus, quibus innititur hinc praris, videatur Auctori Atque ita pum,garionis methodum in Febre secundaria tanquam ii - ,,cam salutarem venditant D F--- alii apud illunii,inonnulli magni nouitias m ci Ego vero, qui sum istardioris ingenii, rurique dego de hac re aliquanto, ubius adhuc haereo. 1 viri, ingemia certe Artis senostrae lumina, seculique ornamenta, satis iuginiose
,,ratiocinantur, omnesque feresumma eloquentia victos
nillorum semetitiam Iacillime descendentes inveniunt: sesed sola experientia duce caute admodum progredi ,decet. In Praxi mea per viginti circiter annos a via
,,uιm inje stionis utilitatem deprehendi sed citharii ,,non usi raris e propinare Mur optandum sedi at, quod viri praefati meritissimi numerosiorem FIL
Astoriarum seriem tam morientium quam viventium
orientalis Vaclolas nunquam tentasse ante corvinerciummilandicum. Rex tum Art. 13ρ. In variolis is hari in omnes infrigidam ' te Medicos nostri seculi multis parasangis anteivit; maxim in primo Variolarum tempore, nempe, in
sanguinis missione ad syncopen, frigidae urimensa
quantitate re consertim exhibita, potione; eaque sinpius repetita, paucis horis at quantum video, sine Lccessu his enim non obstantibus, venenum intra limbitum corporis restitabati Art. IV.
72쪽
art. 1 o. Illud tanton ini verti in variosato cum maculis purpureis Haemo α' Σειν narium xivi mi sanguine, sanguinem refrige haedin tenerrinium sitisse, ut ejus crassimentum rubrum in molliori pennae pluvix percussum faeile dividit tisit. In aliis autem multia, quibus urina ruentati eis e bractio maeum adeo aquarum, putridum- ωε esse vidi, ut qui taret crassamentum in vase, non re quam ipsum sereni neque ullum servulum i in tanta pestilentia, 68). Variolae praecedente olim aecidentes, ut etiam luximae dc intemperantiae e , pleriistique graviores sunt, xpessimi motis, in sere senipe lethales.,, an rar. In variolis confluentibus inquit idem πεν asiacit ruinc in modum praelari a m eos Dra
capiebat aegra unum quarta quaque hora cum Cou. Lxes ij sq. heria . per tridulun postea sexta P vehora, item Diuod Jj. mane χ vesperi, re comtauit; pro alia foemina ad eundem fere modum.
Sacchar canae 3j. M. F. Pula. O. I. cepit unum tertia quaque hora. An raua. Ego inquit idem neminem bis insectum mi -
memini, praeter unani foeminam, quae in hac urbφysi. . - acensi, me teste, intra annum variolis bis dec .vit,' conisiuit. t. o. Nihil observatim dignius est inquit nums in simus quam anhelitis A vox iii vitiolis enim
73쪽
enim prompte rectequo agitin respiratio vox facile sequitur, neque raucescit, admodum salutare signum est. Steri usoquinum in variolis est sordidum quidem, sed egregium remedium, promovet sudorena, praese vat guttur &c a quibusdam eri in depraevicatu Stem
Remedia eus minum. Nec locum infimum obtinet oleuit se n.
πο .. selini, vel Amygdalarum dulcium, ut practicis quibus--dam peritis satis notum est. Aodnam sitis udrem ,,dium, cui vires supereminentes Ad Mudiui ct D
, seus attribuunt, plane nescimus optandum fave estici,quod tale medicamentum, de qus loquvnfur in morbo,,tam exitiall. in rerum natura re vera daretur. De hoe -remedio haec habet maiapchmiarus utimur adi quo- ,,dam, remedio informa liquida, quod a primis statina Adiebus usque ad finem in adultis ad cochleare uniti,,dari potest, quo ipso puto monvalescentiam, divi- sin adjuvante gratia certe promitti posse, ut gravissi- ,,ma adfait symptomata praecipue autem hoc rem ,,dium est dicatuin inflammationi, quoin extem uti opoFurius. Et alibi, omnibus commeodo Liquorem ,δontra variola D. m. Dolete & me millies expe situm, quem&nos una invenimus. Multo uberior
siest Dolinis in hujusce specifici laudibus, utin videre ibiscet. p. 74, Art. - . Variolae acu perseratae tardius curam aur, crustas diutius retinent, unde cicatrices fomi,diores relinquuntur; ideoque naturae satius sunt relim
sequendae Maculas a Variolis relictas observante Ba bene praeprimis delet oleum ηyrrha per deliquium ex assuminibus ovomniparatum , ut' oleum Desertim ovorum. Si quis linimentum velit, sequens in uia Mapud medicos Londinenses est elegans praescriptum;
Cer. Ab Spermato cit anadj. Balsum. Glisadens. g. F. S. a Linimcmum. Ulcera
74쪽
Ulcera eorrosiva inquit Bonem, an facie dc alibi ineis, eo, optime sanantur cum spiritu vitrioli melle resaeeo ad μη-μ eientem ariditatem permipo semper respondet voto
medentis, etsi dimidiam genam ulcus absinDpserit. AN. ys. Remedia in hoc morbo insigniora, pra tut jam memorata sunt, quae sequiuitur; ermes sim laua, viperina, cinnabaris Antimonii, tinctura arx rdica, tinctura Corallii, decoctum rubicundum auesctum variolosum, Gargarisma variolinum, Mochriarum, uetuentum de Bismuth, adfoveas Bat. c.
Medicorum est morbos curare non inferre dices μοι iis taenen, medicum peritum ac probum humanarum infirimatum providum morborum futurorum occasiones Nescindere, vel saltem leviores reddere, aeque ac praesentes Mare, Omni arte decere: Si hoc non concedatur, quamobrem venae sectionem imperamus, emeti-
ea, cithartica adhuc sanis' vegetis prophylaxeos - propinδmus. lnoculatio Variolarum est nova praxis a Constanti μν'
a in nos nuperis annis translata, O mirum est,
quanta expediatione recepta fuit; quanta industria exculta satim incredibiliter inclaruit in ipsa domo regia, in multorum procerum Moptimatum familiis magna ossentatione celebrata fuit quo ventu de quali successu eandem exercentes ediderunt. Nihilominus sub tantis auspiciis S tam magnis exemplis inter gentem popula-- minus increbuit nostrorum hominum geuio dcingitandi modo vix rite quadrare videtur. Quoad ses, stan cum bona conscientia fieri posse multum varie-ve litigatur de certitudine cincertitudine Variolis
genuinas producendi, itemque Malios etiammmmor humorum contamin:xtiones, una cum Variolis implantari posse vehementer ac strenue disputatur. Mihi quidem neque otium neque facultates suppetunt vitas componera lites. Interim
75쪽
Interim inisculationis operatio ad hunc inodum facillimo negotio peragitur. Imprimis in promptu comparandum est exiguum pus guttae v. vel vi puta 'ab adolescente Variolis diseretis decumbente, iliter maturandum depromptum, quod parva phiala vel pyxidei usum loco operationi assignato deportandun est, ubi omnibus praeparatis inoculando vi inuscula duo imfligenda sunt, unum in brachio, alterum in crure t
teris oppositi; pus aedictum penicillis applicandum,
xligaturis firmandum; non opus est, ut gncisiones fiant proflandiores quam per eutem, neque grano hor dei longiores penicilli ad finem 24 horarum remoVem
di sunt, & ulcera emplast. Diachi vel foliis brassicae operienda, ct in futurum semel vel hi, in die pro ratione quantitatis puris ibidem scatentis detegendaracinedicanda. Hoc facto morbus sensim producetur, symptomata sequentia pleriimque exoriri solent. Circa diem octavum post operationem erumpere solent pustulae, iis, quae in discretariun genere, ain rio contingere solent, haud dissimiles, praeeunte febricula, ct reliquis usitatis symptomatis, sed mitioribus. Quoad loca inciis, die rubescunt, inflammam tur, diei ad suppurationem vergunt, ius ichorinsum erilittunt. Sub eruptione quidem pustularum imvadente Febre utiuscula paulo minus fluunt; post vero em tionem, usque ad declinationem Variolarum pus indios auget ' ex quo tempore iterum sensim dim, nititur ita ut spatio quinque hebdomadarum ulcera plerumque 'mitus clauduntur. Quanto major est evacuatio puris per ulcera haec artificialia durante morbo, tanto mitior erit morbus. In senere observatum fuit, Variolas per inoculationem inductas discretas esse, periculo ut plurimum vacantes, pustulas perpaucas, uti foveas raro relinquentes. Subsequuntur saepissime in variis corporis p rtibus tubereula&abscessus, nonnulla quidem levioris momenti, interdum vero mali moris,
76쪽
M corpus inoculationi praeparanduin anulti multa νο--ὶ univi de Venet sectione, de usu emeticorum, di us nicorum Sc Sed profecto, si inoeulandus fit imis uvenilis boni habitus, ct absolute sanus, L utarum necessariuin videtur Suffcit temperati r auris ad tempus ante operationeari observatio. ρο- Et pera sta inoculato solitum vivendi morem per- concessum est, nisi quod fortassis camium nimi em indulgentiam prohibere prudentis erit. Mo . inrepto idem regimen ac in Vatiolis discretis, trilinario contractis, observandum est,' si mediis ἄ-ie aliquali opus sit. Variblae inoculatione iodin Maandem postillant medendi methodum.
... - 14K estis est morbus straeutissimus, perni Psis a. ia..Minus, ct maxime contagiosus, ex maligno&oc Φ-- spiritibu calorique nativo tota substantia infestis--, inquinamento ortus, a quo omnium Viscerum,
u-rimis eordis functiones laeduntur. mian Pestis est diversumquid, sebre, febris Diis Ma. -tum ejus symptoma, ut multoties observavimus, - - . ,, oinde nonnulli pestem male per febrem definiunt, mi ebris non sitia ipsius essentia, ut infra probabitur.
. M. I S. Inter signa pestem praecedentia iraesa Signumν itia sequens Novi agi observatum fuit, nimirum, ' ρο si ui oc incredibilis inlectorum copia, qualis vix un- visa fuit, ut culicum papilionum, carabaeo- , 'abronum, cicadarum, omniumque maximeariam, quarum utroque .no stupenda ubique Periebatur, ut aedium interiorum parietes undimuscis consiti viderentur ;- foris ipse aer multis fissi muscarum nubibus obfuscaretur. Art. M.
77쪽
Casse. Art. M. De causis pesti maxime ardua inter medicos quaestio inbuetur In eo conuemunt omnes, Llam excitari a caeca quadem pernicie, si inexplicabili aeris labe sed unde labes illa emerserit, quomodo aertantum vitium contraxerit, quid hoc elementuri imquinaverit, de eo dubitant, cin eo inveniendo laborant omnes. trima & primaria causa est jusissima summi Dei ira propter hominum peccata ab hac causa promana illud το θῶον, quod pesti inesse animadvertitur, cujus etiata Hippocrates saepe mentionem facit:& hoc omni aevo creditum fuit tam apud Gentiles,
quam apud Iudaeos, ct Christianos; idem quoque s
crae literae passim plus satis confirmant Nos arbitrantur Hippocratem per το θῶον intellexisse causam quam dati morbificatri,praeter naturae ordinem ac potentiam a dii e sublimi immissam, vel in ex aere de novo ab ipsis suscitatam, cujus essentia nec in certa lenae torum mistione, nec in manifestarum qualitatum intomperie, nec in magna aliqua putredine, consistit, sed in novo quodam veneno, praeternaturaliter a Diis in hoc sublimari mundo suscitato. stuomodo in Art. Fo Cui aer a venenoso inquinamento ilibς ς sq- cipit alterari, pollui, ac ad venenositatem disponi, incipit simul etiam rebus sublunaribus valde infensus noxius esse, interdum armentorum magnas Tages edere, interdum segetesin terrae fructus corrumpere, inter genus humanum febres malignasin pestilentiales generare, & mox ipsam pestem. Contagii Art. St. Contagium est communicatio inquina- .i r menti ab uno corpore in aliud, sive illa actio communicationis fiat per immediatuin eontactum, sive pernaedium; requiritur auum apta dispositio ad hujusmodi seminarium recipiendum, alias non communicabitur. Pestilens venenum cum vestibus, aliisve rebus ad alias
civitates, regiones deferri videmus Inexplieabilis quidem es hominim dispositio, quis contagium rese
78쪽
Mendum, vel non in aliis talis est, ut a pestilenti veneno statim afficiantur, in aliis talis, ut difficulter ab eo ladantur, in aliis tali), ut eidem sine ulla noxa restire possInt. At Isa. Febris pestilens pestis comes, non oritur Febris est axeneno pestilenti, sed mediante putredine, id est, non ' -- generatur propterea, quod humores a veneno pestilenti instinantiir, sed quod cor pestilenti veneno irretitum, obrutum, plurimumque debilitatum, inquinatos hi mores debito modo aeque coquere, ac dilatare, neque iregere, & satis dispellere posui; qui hac de causa'pu-
uetant, caloremque praeter naturam concipiuiit, sic-uue febrem excitant quae ob dies ana causam ordine posteriorem necessario est diversa ac separabilis a peste, ejusque symptoma. Hoc ipsum confirmant dogmatast auctoritas tam veterum quam neoteri rum, nec
Maus quotidiana praxis, obvia exempla. . 13. Multa symptomata horrenda & gravia si Bm- pestem conatiantur, quorum nonnulla sunt ei magis μ' - - propria, ut Bubo, Anthrax, ct Exanthemata alia autem aliis morbis communia, quorum primaria haec
sivit, capitis dolor, phrenitis, sopor, vigiliae, anxietas, debilitas seu virium prostratio, visus turbulentus, cordis palpitatio, linguae siccitas, vomitus, singultus, lumbrici,
fluxus alvi haemorrhagia nariuin menstruorum profluvium, sanguinis mici us, sputum cruentum, dolorestaris, hepatis, renum, aliarumve partium. Mi. ση Bubones&Carbunculi fiunt a veneno pessilenti, quod cor ex ose per arterias ad alias parte eX- pellit. Bubo est tumor dolorosus eaxum glandularum, siast. quae sitae sunt retro aures, in collo sub axillis re in inguin bus. Carbunculiis a pustula plerumque ortum Corbun ist. ducit, est partis alicujus gangraena, duin est in fieri,1 sphacelus, dum est in facto nulla vi naturae aut artis edomari, ct in pus converti potest, sed integer a vicissis partibus separatur Carbunculi non habent certa dete
79쪽
determinata loca, in quibus exoriantur, sicut bubones, sed in quacunque corporis parte excitare possunt modo enim conspiciuntur in thorace, vel collo modo in abdomine, vel dorso modo in brachiis, vel cruribus, , modo in manuum pedumve digitis modo unus aut alter, Modo plures simul, vel in una vel in diversis, partibus imo saepe etiam in partibus internis oborium
tur, ut ire pulmonibus Ventriculo renibus, C. yxanthe Art. ΥΤ Exanthemata pestilentialia sunt maeulae ρ ρ purpureae vel rubrae, vel nigrae, vel violaceae, ut Pimrimum rotundae, aliquando latae, oblongae aliusve formae, in summamute essiorescentes. Sima Pνο- Art. σε. cutorum morboriim inquit Hippocra- ροσψμ tes incertae admodum ac fallaces sunt praedictiones.
Iii esse Noviomagensi observavimus sextae diei crises, semper certo lethales fuisse. Nilicunque circa novilu- niuin aut plenilunium peste corripiebantur, ii maxime de vita periclitabantur Prostratio virium in morbi principio, animi deliquia xcordis palpitationes plertinaque lethalia signa erant , pulsus intermittens semper
lethalis sopores, sternutationes, motus tremuli, delirium, dolor in gutture, raucedo, anhelitus Retens,
male ominantur Pleuritides semper lethales suppressio alvi bonuintagnum, spem salutis exhibens alvi fluxus
contrarium, cum hoc vix centesimus aeger evadebat;
sanguinis per sedes vel urinas fgnnm lethale, ut Minenstruorum fluxus Quo citius bubones prodibant, tanto meliores, si sine febre, vel ante febrem, prodirerit, salutis magnam spem dabant, ionba; si in emuti storiis loco bubonum emergerent carbunculi gravissimum periculiun indicabatilr Si cartainculi tardius prodirent, malum. s valde multi, pessimum in locis carnosis,
meliores inneliosis, periculosiores; maculae purpureae, nigrae, virescentes, violaceae, quocunque tempore apparentes, semper lethales erant; cum rubris nonnulli evadebant, etsi paucissimi.
80쪽
Arnos . Praestantissit im/ certissimum Prophy- μονΘla incum a peste est fuga cum timore Domini copulata '' -- retasus circumstantiae in sequenti versiculo continentur; me tria tabificam tollunt adverbia pestem,inx, longe, tarde, cede, recede, redi. Fallum melius pestilentis aeris correctorium in rerum maera datin quam ignis, ut multiplex experientia com-
miavit Hippocrates famosam illam pestem, quae exi iopia Graecos invaserat, olim per ignes edomaVit, Amisit jusserat enim per totam civitatem accendi ignesturulentos nos turnis praecipue temporibus, ut aerisi uistimenta purgarentur. Ignis ligno uniperino vel
Atineo nutritus ad venenatas aeris corruptiones emem
distis multum valere creditur Accensioμlphuris χρη-isnrii aerem purificat, ejus corruptio in gii idem facit crematio m thuris, picis nava sit, dici Item suffumigium aceti cum ferro candent' siliginis lateribus excitatum Quoad diaetam consul Draeta. - est pestilenti constitutione temperantiam colere,s magnopere ad sanitatis c6nservationem prodest; minia vero repentina mutatio periculosa est; quapropter Monsueta victus ratione subito discedere maxime peri--um esset. malum est vigente peste jejuno stoma-- in publicum exire Carnes porcinae maximes inosae censentur omnia dulcia vitanda sunt Vi- - temperate usurpatum prodest, sed ejusdem abusus di valde periculosus es Mercurialis testatur, Patavii tinctii se vidisse bibaces plurimos extinctos esse, qui
stimabant vinis generosis se propulsaturos esse pestem. His lineae ct crassiores inqiuinamentum contrahunt, a conservant praeserendae sunt itaque vestes ex serico tenuiore vel satino, aliove simili. Hisbotomiam, quam Gnae sectist, is a multis veteribus leotericis medicis sumine lautitam, nos tanquam able periculosam, di damnosissimam, plane rejecimus; experientia enim constabat,