Athanasii Kircheri e Soc. Jesu Ars magna sciendi, in XII libros digesta : qua nova & universali methodo per artificiosum combinationum contextum de omni re proposita plurimis & prope infinitis rationibus disputari, omniumque summaria quaedam cognitio

발행: 1669년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 철학

12쪽

IMPERATORI,

Semper Augusto, Justo, fio,

Vitam Felicitatem precatur thana im Lircherime Soc. I E S U. Ihil, quam omnia scire, divi

vit scite sane, & perCleganter :Uti enim Scientia intellectum

rum amore moX concipit, paritque filiam altissimarum rerum exploratricem Sapientiam , quae humanae beatitudinis limites longe supergressa, suos Angelicis jungit Choris, x ad ultimum Divinitatis

provecta Thronum Divinae consortCS naturae facit possessores. Et quoniam a diviniori Μundi Curia sua captat consilia, &ad inconcussam mundanae administratio-

13쪽

DEDICATIO.

nis normam & exemplar, fila tum Ethicae, tum Politicae doctrinae Confirmat dicta mina: Hinc per Cana RCgCS regnant, Jura Legesque Imperiorum Constituuntur,

Religione firmantur populi, sanitas stabilitur Orbis Terrarum. Hujusmodi Ar

tem , Scientiarum omnium investigatricem FER Di NANDI III. Parentis Tu 1 Sapientissimi, dum inter vivos ager l, Imperio inceptam, jam tandem suis absolutam numeris, ante Augustum depono So

lium Sacrae Μajestatis T V ae & quam

Ille fama duntaxat perceperat; Cam T U

Magnae Mentis T U Capacitati debi

immerito; cum Virtutum eximiarum sum mam, quantumcunque verna & vivida

Indolis T v ae laetitia potuit, ita adimpleveris , Ut in magnarum Cogitationum moliminibus, quae in Μundi ianum alto premis pectore, gygantaeos hucusque passus fecim videaris: dum in vires summis rQbUS maturas CXurgis, tanta famae celebritate & claritudine, ut videatur aliquid a fortuna TUA majus Romanum CXspectare Imperium, quam ipsum I 1B1 dederit; tan

ta prudentia δί fortitudine, ut id adeptus

14쪽

DEDICATIO.

Composueris Citius , quam amuli Tui struendis technis distenti id adverterint: tanto denique Religionis ardore, ut nC-

scire videaris posse, quod posse non debuisti; adeoque vel ipsi hostes T U 1 nil ingerant saepius, quam Nominis TU 1

dotes, in quo omnia ad aeternitat in con

spirant, imperio nobilissimo , & indole

nobiliori; neque hoc mirum alicui videri debet : Habent enim Divinos Regiae

Mentes impetus, quales in Heroibus CX-

titisse scribit Aristoteles, cujusmodi in Th

motus & instinctus esse qui neget, non istam T v ae iniquus Gloriae, quam infestus

Divinae, in utramque ingratus habCatur. DEus est, profectoo , D E U S est, qui TIBI CaesAR in aetatis Vere Constituto, parem tot rebus providendis, obeundis, perficiendis, animum dedit, quibus vel tentandis vix humana vita par foret. Habes hunc authorem captandorum Consiliorum, hunc CXCquendorum ducem & prae

sidem: hic in dubiis perplexisque lucem

objicit Μenti Tum, ut non tam dC incertis aestimare sapienter, quam Praesaga quadam mente prospicerC futura videaris. Cum itaque tanta Scientiae plenitudine polleas; Certe TU UNUA TU 1OR IC-gendus eras, qui hanc meam Sciendi Artem,

15쪽

DEDICATIO.

partum M novum δί rarum, pro ingenii TU 1 sagacitate non tantiam judicare posses, sed & eundem adversus Obtrectato

rum contentionem, Authoritate confir

mare TUA, & amplitudine potentiae, tutum illius novitati adferre praesidium. Quod dum facis, Ars Μagna interim Caesareo approbata judicio, inoffenso pede

Alundi fines percurrat , LEOPOL DI Caesaris narret Magnalia , cujus patrocinio revixit, cujus imperio restituta est. ValeC ae s A R, Christiano Orbi diu superstes. E Collegio Roman O. SOC. J E S U.

16쪽

LECTORI

BENE VOLO S.

fleberrima nullo non tempore ' munium Lusium M inter c ' Peripatum, acerrimis agitata Velitationi-

bus lis fuit controversia: Siquidem iis, quae in ea Arte, quam agnam IDDentiυam Veritatis; vocat, pollicitus est, tanta Orbem admiratione com- 'plevit, ut vix ullus ex ademicis laustris adeo reconditae doctrini avidus sectator inventus fit, qui suas in ea aut explicanda , aut confutanda, ingenii vires non impenderit Nonnulli vastis imis in eam consecriptis Commentariis obscura quiDis cimmeriit que involuta tenebris penitissime se dilucidasse non fine F j. Litterariae

emolumento credFderunt ; at hoc egerunt, ut tenebris tenebras adde

rent. cuidam Thrasonico diritu tumentes, intem intime se callere potius Jactitarunt, quam opere compleverunt. on defuersint, qui Fata cum reconditiora istis latibula aut non penetrarent, aut aegriim Artem in usum aliquem humanum hucurique desideratum conterii posse judicarim , deflerationis impetu in transversum acti, Xuthorem mille opprobriorum generibus explosum, veluti in surae q/Lδοτε cri ας crimine obnoxium publicis scriptis condemnarim ; adeo quidem, ut celebei rimum dogma in apert a tionis di crimina divuswn, complures neque

ignobiles hi us doctrinae fautores defensore que alacerrimos ; plures econtra , non dicam novae doctrinae sequaces, quin im) fastu simoicatalliatores, acerrimo que Antagonistas invenerit. Qui Authoris siectantur dogmata Lusiisae, eum miris encomiorum titulis non in Coelum tantis in serunt, virum sinctitate religione plenum, utpote qui exo- . ticam quandam, atque ab omni humani con ortu nece studine remotam Citam in monte Rinda egerit, ubi divinarum rerum contemplatione ab orptus admirandum hoc doctrinae genus veri, s superna tace,

Spiritus Sancti dictamine, quam intenso sudioc ' insita ingeni aga

citate labore comparaverit, eum vel ex hoc capite πανεῖn ημ ον κω

asseverantes ; quae Scicolaus Causinus in ejusdem vita eleganti cs, ter o sibi, descripta, fautor Lusii, amplius prosequitur.

Surrexerunt tamen pseris temporibus nonnulli AEgrioris animi sarchi, qui severioribus obeliscis Virum innocentem invadentes, Lulli adeo indignis modis pupugerunt, ut praeter in surae sycophantiae piaculum, eum de haereseos quoque ecromantiae nefando crimine imprudentius accusare non fini verecundati. Ego in tam perplexo

17쪽

negotio dubius anceps cuinam pani subscribam, ne cio. Hoc scio, Lusium hominem DF O deditum m Ecclesiae propagandae SA ardenti fimum , uti ejus relicta posteritati montimenta at seuperque testantur) virum but se. Sed progredior adpropositum nobis sic opum, quod est doctrinae Lusitanae examen. I si ignoro, Ocicolaum finieri cumprimum omnium fui se , qui an ignorantia an livoris uestropercitatus id egerit, nescio) ad ducentra ex ejus monumentis Orthodoxis dei contrarias ut i e quidem putabat propositiones compilarido , Vi egorio XI. Menione tunc temporis res nil oblatas, Censeurae fcclesiasti caesubdi erit, obtentaque per subreptionem Bulla Pontificia , tith rem una cum Libris tanquam haereseos nota infamem publico judicio Doctri- condemnarit. cui quidem sententia iniquior, uti eorum qui Lusio fa-

e dem Uebant, anim6s Vehementersuccendita, ita nullum non lapidem moverunt,

sub bhi 'in, emnationis caussa, damnatae doc binae proporitione, perperam expositas ad incudem revocarent ; quod tandem opera Ber nardi Ermengandi Ord. Praed. Provincialis per duodecim perit imos,hstitui i Theologiae Doctores a se in hunc finem coactos , ea, qua par fuit, ilibri . E aequitate pr. itum fuit. Unde anno I I9. E artihi V. Pontificis Ap st0' authoritate, ea lemannus tit. S. Lusebii S. R . Cardinalis re mature considerata , agitatae cause pendentem litem nova impetrata Sulla,

per Bernardum si eis Episcopum in favorem Lusii tandem declait,

Sullamque finierici a cyregorio XI. dolose extortam , Ueluti subreptitiam, Uanam, irritamque ab omnibiti haberi voluit quam deinde Concilium Tridentinum Histanorum sollicitatione per novos ad id delectos Theologos post recognitam causam , ratam habuit confirmaTitque, Libro que Liulianos veluti ab omni haereseossi icione alienos tuto legi

e posse indulset ccesset hisce amplifimum Caroli V. Caesaris in

privile- fataorem artis Lulliana priDilegium, cum caeteris Ponti cum in L . 'Eri tis, ad qua, cum Lusii monumentispasim annexa int, Lectorem re

mitto.

Tanto itaque faυore Bullarum factum est, ut deinceps paulo mitiori

oculo Lusitana dogmata sucerentur, cohnpluresue laudabili curiositate instimulati, dum intis Principia paulo proseundius rimarentur, tantum abest, ut quicquam in iis Oeritati absonum , ut potius ceu foecundaq dam omnium otium Scientiarum seminaria deprehenderint, unde veluti ex Equo quodam Trojano ingens mox Commentatorum turba emersit, quamUis Vix ullus inventus At, qtii ex ab rufa artis caligine, tum propter ineluctabilem e us dissicultatem , tum ob inconditum ob clι-rtimque dicendi genus, plene se eU0kere Ualuerit.

18쪽

AD LECTOREM.

Opropter clina in istis experimento non ine temporis ja Tur rustraneo conatu occuparentur multi, tum magna auctoritate spectati simi Principes; tum in omni literaturae genere illustres Viri', tuos inter merito primum locum obtinet Sapientis onus HS J D. JHI. resar ; meum

tandem de doctrina Lusitana judicium,hisce quaestu; Num dicta Ars cum quem in acquisitione scientiarum spondet Lullus, usum cum desiderato fructu praestare possit 3 Num si nonnihil ad eam addiscendam temporis impenderint , Operae pretium se facturos judicem, & utrum alia promptior δίad operandum expeditior methodus inveniri postit 3 iteratis a me precibus obnixe efflagitare non sunt dedignati. uorum laudabili Curio tali pro mea tenuitate ingenii con ulturus , ut nonnullam isti paene conclamatae lucem adferrem , Artem E agnam Lusii sine mora aggressis, a fronte ad calcem usque Angula annotando, Angula cum singulis combinando, summa mentis re lexione pervoLi. Sed ut quod res est , fatear, iter tot impeditum sicopulis , tot inis'tribulis implicatum, tot salebris senticetis horridum reperi, ut parum abesset, quin ex des erato labore'calamumstanimum abjicerem;

Hinc enim me deterrebat terminorum adprincipia reducib/lium inopia;

illinc Λ habeti non nis ex IX literis concinnati oppido macilenta digestio, fustranei laboris metum incutiebat; ibi ad artis penetralia aditus tere labyrinthisi mire me dubium ancipitemque reddebant; illic conglobata propositionum terminis inusitatis iuυolutarum temere ne methodo luce digesarum copia , fluctuantis animi impetum mire torquebant; Vicit tamen abditi sudii tricas Vidua comes mentis constantia nitigavit labores inexhaustos incogniti dii ardens desiderium, difficultate ubegit omnes insitim mihi a natura a studia illa ob impenetrabilem di φὶ cultatem paene derelicta promovenda affectus sane incensi inius. Reiterata itaque Lectione, Angulorumque intima expen oneperacta , a

tius tandem mihi lumen assulset, advertique id quod vulgo ferebatur, sub principiis Lusitanis , veluti sub rudi quodam Sileno ingentia Scientiarum cimelia latere, quorum expensione I Jub. mire locupletari posset , sethodus tantum 2' applicatio practica facilem probabilem principiorum ad omnes artes scientias adaptationem desiderare videbatur , sine quibus nullam Hrtis addiscendae spem supero se coni-

periebam.

ova itaque Hrtis Ichnographia in chartam conjecta, novi operiscon ilium inivi, in quo remotis omnibus droicultatibus 2' impedimentis, facilem, claram cI' expeditam methodum exhiberem, quam Opus hoc,

Author consulitur circa artem Liuili

nam.

Dissiculistas in

arte Lulliana.

Quid

Author in hoc operci praestiterit.

19쪽

PRAEFATIO

qualecunque tundem illud sit, complectitur. Sed operis ideam evolo

Ide O- Ut ergo Lector, quid Lullas , quid ego in instauranda iste prae-d hesita. Iliterim, uberius cognosceret, in Primo statim Libro Lullianam mothodum praemittendam duxi, cui meam in eodem Libro parasiela qua-d ul- dam comparatione oppo sitam expositamque subjunxi; Alphabetu Lu liana noυιδ a iuventu characteribus signi que a facinorem in exercitio tis progressum immutavi terminos qui ad singula principia quovis modo reUocari poterant, juxta solitas Combinationis leges ad formam syllogisticam reduxi, reductaa paradigmatu , tibique appositis, qgo Liber II, desiderabatur stabiliίi. In Secundo Libro Lector omnia prin-

explicat. cpia, magna paradigmatum Uarietate e vita reperiet.

Cum Cero hic Ane combinatoriae Artis amussi ad intentum de qualibet re ratiocinandi secopum , Lectorem nequaquam pertingere posse Lib. III. viderem in Tertio G uarto Libro fuse de Lusii methodo nostri, principiis applicata , cis de Combinatoriae intis legibus praecepti que ζῶ se i/i0tam ratistitemqae qua propositam quamvis materiam intem do- innumeraspropositiones γ' argumenta dilatatam traducere quilibet posyst, sendi; T abulas novas Combinatorias, quae intispraeliantiam o lenderent, condidi.

Et cum feri non pose viderem, ut Tiro riis nostra fretus seu idio in Scientiarum , quarum principia , o ebla subjectaque nesciret, applicatione flerato cum ructu progrederetur ; hinc flatim Libro Quinto,

omnium intium γ Scientiarum Synops exposui, atque o natomici sectatus vestigia, singulas tes eis, Scientias in sua membra minutim disribui, ne quicquam quod in tartis assecutione Lectorem removere posset, reliquisse Uiderer. Clim praeterea sine prototypo, cujus perpetuo intuitu recte operaretrer Tiro, quodpiam picturingenus scite adumbrare , requi sitisque culorum disserentiis adornare , difficile futurum judicarem ; hinc ante omnia theologicam facultatem Hrtis noWrae penicillo secundum om spartes, utpote quae principem inter scientias locum obtinet, describendam duxi,

quod in Sexto Libro quam fusi sime praesitum est.

Refluat 4 rtis nostrae in reliquis artibus Scientiis procedendi modus ratio , quem Septimus Liber , qui totus paradigmaticus es,

fulle demonstrat; siquidem in E fetu scis, Logicis, Prisiicis,

E fedicis, E athematicis, 'uridicis, Canonicis, Apoeticis, Metoricis quesionibus ea praelat decimina, quae Tironi assiduo ad innumeras alias deducendas fit ariadnaei loco esse posenti, Inυeniet ibidem

20쪽

AD LECTOREM.

Dam scribendorum Librorum rationem γ' methodum, hoc problemate

contentam : Dato quolibet argumento & subjecto, illud juxta Artis nostrae regulas in Sectiones, titulo S, capita, paragraphos, adeo scite distribuere, ut inde scripturus sine ullo aliorum librorum usu, & sine ulla capitis desagatione, inexhaustam scribendi dicendique materiam nanciscatur. Vme res uti a nemine hucurique tradita est, ita dici vixpotest,

quantum extemporanea in operibus conscribendu delineatione facilitatis adferat. 8 fulta denique longa huim artis exercitatione detexi, prorsu; paradoxa ultra fidem humanam admiranda , quae cum in calce operis recensiuerim, hic iis diutiui immorari nolui. Ad pragmaticam denique applicandae Hrtis rationem quod attinet, Le-Zfor non hic noυas sententias expectet, sied in Scholis'cathedris trit Amas, a mentem D. Thomae, taeterorumque Scholasticorum, uxta istis regulas deductas. Terminos quoque, quos in suis argumentis demonstrandis, barbaris plane or ab auribus Scholasticorum alienis utitur Lusius,in usitatospasm'nulli non notos constultius ne quicquam

occurreret, quod Tironem ab artis nostri exercitatione alienum reddere pollet, ) conUertimus. Habes itaque Lector paucis meum de Lusitanae intis doctrina emendanda restituendaque consilium ; in quo sinon exstectationi Literatorum satisfecisse videbor, meam in omnium artium difficillima'ubstrusis ma explicanda, ingenii imbecillitatem excuses Uesim, memor sius ; in magnis, non dicam tentasse, sed voluisse tantum se S-

cere; Si vero nonnihil hac mea opera luctis, conclamat sepaene inti

attulisse, aequi rerum Censores judicaverint, id totum supernorum Patri Luminum, toti que inexhaustae Lucis fontis scaturigini acceptum ferent. Vale Lector conatibus meis fave.

SEARCH

MENU NAVIGATION