장음표시 사용
31쪽
Ut ante legisti. Contra verbolbs non esse contendenti una verbis, ita cum familiaribus lixandum non est, quod lunam a discordia toleat naici ex vel bulis levisit nai S. vid Dem intendat, noli perquirere forte: Atatuat de te , sine te deliberat isse. Nec nanc lententiam recte veri u Planu ucs. Ne sortilegi , ac mali S actibuS m lii iras , quid de te futurumht. Quandoquidem id Dcus sciri non vult. N que enim in te consilium a cilii Dei, cum aliqui id dece . intde re. Qimci si 'te vcllet id lcire, nimirum accerseret te
I miliatam uimio cultu vitare memento, Q ia si non iadit, tramen hunc Auferre moustum est. Et halac sententiam non recte v c ait Plantides. Ne nimio sp elido se strepituque vitae conflavcris tibi ho minia in odium. Qui tam eis non possint te laedere, tamen moletium est vivere obnoxium odio multorum. At per se jucundum est omni l)iis est i carum, etiam si nihil utilitatis inde capias. Quamquam hic ablativi s , Nimio chltu, non resertur ad verbum vitare, sed ad invidiam, ut subatidias conflatam, aut ex
Ecto animo forti, cum sis damnatus inique, 2 cemo diu gaudet, qui judice vincit inrquo. Ne abiicias animum, si adversarius vicit te praeter iu3. Necent in diu exultabit, sed quod perperam pronum clavit judix id Deus rejuhicabit. iis prinrita moli m isdicti referre,
32쪽
. Post inmieitin ir4m mmin q, maurigm est. Post reditum in gratiam , non Qpostet litis ante adin ionvicia refrica te , sed oblivi lci superiorum injuria-
rusti Finita enim sint ultate, debqt., α iratum esse fissis. Socii S aute in ii cere , malorum est. Graece vocant verbo videlicet infimi praeteritor uiri malor*m m
Vec te eollaudra, nec te culpa Wris ipse: Hoc faciunt nulli, qηo1 gloria vexat inanis. Te ipsum sec vi te perta , n e Iaudes et utrumque enim videtur a Melantis inanem gloriam, Nam , & qui si vituperat, ob id iacere videtur, ut refell tur ab alijs,& diversa audiat. Utere quassis. modice, cum sitimpius Abundat: Labitur exiguo , quod partum est re flore longo Sera in fundo parsimonia. Dum adhuc muliurii lupe resto incipe parcius uti: citius enim effluunt parta qua cc liguntur. Insipiens esto, cὲm tempm po tulat aut ros. Stultitiam simulate Deo, prudentia Mnma est. Aliquando deponendum ess supercilium, & re niten.d severitas: ut in convivijs, in lusu, deponenda pet- sena sapientis, sumenda persona stulti, psis sertim in tet stultos: at ita , ut stultum agas, non ut stultus fias. Summa enim prudentia est,setvire tempori , loco, id cum est qpportunum. It Tetrentius: In loco. vera laudo Liixurium.fugito, simi, O vitare memento Crimςy. sis arisia m sunt. contraria fama.
33쪽
P signatat in ted se luxus, & avaritia. Nain alterum est profusi, alterum fordidi: utrumque vitium juxta sugiendum est , utpote quod foedam pariat famam. Si quidem qui nimium parci sunt, audiunt curnini sectores , & ficos divide similiaque. Qui luxu sui
profundunt, nepoteS,& lurcones appellantur. tu quaama referenti credere semper. Zxigua est tribuenda sides, qui multa loquuntur. Non statim fides habenda ijs qui semper aliquid novi rumoris asterunt, deque aliorum faetis nunciant aliquid. Pastina cnim credendum ijs qui multa loquuntur, propterea quod huic vitio vanitas soleat esse ad
s uod potu peetas ignoscere tu tibi noli: nullam crimen vini esse , sed culpa bib/ntis. Vulguq ita solet cxcusate sua peccata ; Vinum in causa fuit Bene potus hoc dixi. Vettim tibi ipsi imputa , non vino, quod tuo vitio noxium fuit , non suoε Cousilit m arcanam facito committe fodali, Corporis auxilium medico committe Ideli. In rebus arcanis, tacendi S, cave ne quemvis conis
silas, sed eum dumtaxat, cujus fidem in tacendo perspectam habeas , ne non solum non opituletur, sed laedat etiam , & infamet. Neque Enim corporis vitia cuique aperi, sed medico notae fidei, qui celet,& succurrat
34쪽
II. In hoe versu multi laborant. Quidam si esidunt in successis. Verum tu si tollas Tu, dictionem plane hic id pervacuam , nihil superest scrupuli. Ne te cruciet prosperitaS, qt ε nonnunqtiam contigit indignis Non cnim illis favet fortuna , s eci insidiatur, de illicit, ut postea gravius laedat. Pro Fice, qui Oeniunt, hos casu et se serendos: Nam levius Ddii quidquid praevideris ante. Quidquid accidere potest homini, id antequam accidat, tecum meditare, ut ne subitum sit, si acciderit: minus enim cruciant mala quae non accidunt inopi
2 3bus in aἀυersis animum βιbmiuere noli Spem retine, Lyes una hominem , nec morte resim quit. Cum fortuna saevit, sustine te ipsum animi fortitudine , ac serva rebus secundis: nec abjicias spem, quae sola nec morientem relinquit. Quamdiu enim anima
est, spes est. Et in pyxide Pandorae sola spes in labro haesit. Item Ovidius, Vivere sipe vidi, qui moritur m
Rem tibi, quam nesicis aptam, dimittere noli: Fronte capillata post haec Occasio calva. Quoties fortuna offert commoditatem aliquam quae tibi sit apta , statim arripe. Nam occasio sesn-tem habet capillatam , ut ea parte teneri possit , ver lina si semel se everterit, ab occipitio calva est, ut jam apprehendi nequeat. Hoc est, oppo itinitas cum contingit , teneri potest, non redit autem cum
35쪽
voles, si neglexeris. H c admonendum illud , quod Graeci finguiu de Deo Cero, de quo nos copiose in proverbi j s. sequitur Jecta ; quoque imminet, ante videto:
Illam imitare Deum, qui partem spectat utramque. Ex praeteritis futura collige. Ex pis tonis bene lectit vegetus consilium cape , quo paetb hi tuti S ccurra S, exemplo Jani Dei Romani, quoui bis ontem lingcbat
antiquitas, quod oporteat prudelitem viri in a tio lue,& a tergo, ut inquit Humerus , habere oculos. Illii autem tequitur nos, quod piaetcre iit, & a tergo est. Fortior , ut valera , interdum parcior et e Piauca Doluptati debentur , plura luit. Vitae rationem moderate magis ex lallitis, ac bona valc tudinis ratione, quam voluptatis. Non enim in morbo tam una oportc t ab inten, petantia cavere , Verum etiam cum recte vale ibus , parcius uten clum est rebus omnibus, nempe , somno , potu, cibo, Venere, lusu, ne in morbum incidamus. Eui nonnihil dandum est voluptati , multo plus tamen laluti, qua perdita, percunt simul & voluptateS OmneS. iudicium populi nunquam contempseris v nin, .' e nulli placeas, dum vis contemnere multos. Nunquam optima placetit multitudini: tamen sapientis ist non pugnare solum adversus universo S. Nam
flustra sapit, qui solus sapit, cum omnibus det si perqvideatur.
Sit tibi prηςipue, quod primum est, cura
36쪽
Tempora ne culpes, cum sis tibi causa doloris. Anteo inma , bonae valet vulnis ratio i iii habe, ne si tua intem p Crantia in morbum inci .criS, postea pudore residias culpam in coeli in lalubritatena,mat loci, saetiti vulgus lotet. Num plerique naoibi nobis accidunt ex intempera trita V Ita . Somnia ne cures: nam mens humana quod optat, .um vigilat. yeraus, per somnum cernit idissum. ini 1 item anxie Oblervant tua soni a , & ex his defixturis existuriant, cum iisnarii a dolanientium nalcan.
Hoc quicumque velis carmen cngnoscere, Lectore Hac pracepta fred, qua sunt gratissima vita. In irve prace tis animum nec disce e cessos. P am sine doctrina, vito 68 quasi mortis imago. Commoda multa ferebo sin autem Ur viris istud; NPn me scriptorem , sed te neglexeris ipse. Hoc
37쪽
Hoc est procem ij loco. Absque ratione benὁ vlvendi vita non est vita, scd simulacrtim moriatis. Hoc carmen utilissima vitae praecepta tradit, si itudeas agnoscetc. Sin spreveris , t ei plum contena p- seris , non scriptorem . si quidem tua res agitur, non illiu S. Cum rίει Ῥivvi, ne cures verba malorum: Arbitriν nostri non est, e iud quisque loquatur. Si male de te loquuntur mali, cum tu nihil facia; mali. esto contcntus conscientia recte factorum. Nam in te situm est , ut bene agas. Non est in te situm, quomodo de te loquatur hic aut i P e. P=oductus testis, . salvo tamen ante pudore niumcumque potes, celato crimen amici.
Si citeris testis in crimine amici, celabris pro virili metalcficium illius: ita tamen , ut ipse non laedas famam tuam , & tantum silentij dabis amicitiae , quantum patietur , & fama tua, & testimoni j religio. Sermones blandos , blasosque cavere memento, Simplicitas veri, sana est: si ausscta loquendi. Veritatis simplex est oratio , insidiosa est blandi locque trita, proinde se pecta semper esic debet prudentibus. Segnitiem fugito, qua vita ignavia fertura,
Nam cum animus lang et, consumit inertia corpis
Ignavia , & otiosa vita fugienda est Nam torpor animi, corpori quoque situm , & languorem adducit; animi exercitatio, corporis quoque valetudini confertis
38쪽
Interpone tuis interdum gaudia curias Ut possis animo quemvis superre laborem. Animus ter ijs negoti js fatig hus, aliquando relaxandus honestis ac moderatis voluptatibus, ut redintegratis viribus ab serendos labores sufficiat. Nam tuod caret alterna requie , durabris non e F. Alterim dictum, aut fasit , ne carpseris unquam, Exemplo simili ne te derideat alter. Quod in alios feceris, hoc tu te fiet ab aliis. Si libenter reprehendas aliorum fasia dictaque, tuo exemplo,& alij in te utentur. sua tibi sors aederit tabulis suprema notator EAugendo serva , ne siis quem fama loquatur. Quod tibi obvenit ex testamento tuorum , Id serva, ne fias vulgo fabula. Qua sors seuprema , id est, haere ditas, dederit tibi notato, id est, inscripto tabulis testamentarijs, vel notata : .id est, scripta tabulis, ea augendo serva, id est, ita serva, ut augeas etiam . Vulgus enim multa dicere seset in novas nactos diu
ctim tibi dioilia superant iusne senecta,
Muniscus facito viva , non parcu amicis. Est vitium hoc senibus peculiare, ut quo proprii is accedant ad mortem, hoc sint contractiores seuperant, id est, supersunt & abundant: in fine sexecta, id est, in extrema senectute , quam decrepitam vocant. Tum igitur dones, sed amicis, qui te foveant obse qui j S.
39쪽
CATONIS Militin sensi , si proden, tempstris unquam.
Propter aladioris humilitaten, non eis colite amenda salubris lententia. N cc. specta mi viri est, quis dicat, sed quid dicatur. et in censu si non est quo uit an ,
Fac Dium comenim eo, quod temfora praebent. Diminuta fortuna tua, non esi utendum codem I plendore, quo prius: sed contentus eris eo genero vitae,
quod praesens fortuna tibi prsbet. Et quod adest, boni
Uxorem fuge ne ducaeue sub nomine dotu Nec retinere velis, si coeperit est e molesta. Fuge , id est , cave ne ducas uxorem dotis causia. Et si duxeris dotatam , ne dotis respectu eam rc tineas,
si tibi gravis sit , sed contempta dote repudies. iam quam id apud Christianos non habet I
e Multorum disce exemplo , quae facta sequaris, me fugias. Vita est nobis aliena Magi ra. Qiii suis disti in t periculis , quid expediat, magna mercede discutit: sapiens ex aliorum vita luiDi t vivendi censilii im. Hoc illi infamiam consavit , .cavebo ne quid simile faciam. Hoc illi bene cessit, imita.
Od potes, id renici et operis ni pondere pre sius, buccumbat labor, et stupra tentata relinqης. Pr sis expende vires tuas, quam aggrediare. negotium, ne postea victus dissicultate, turpiter relinquas, quod te triete suscepisti.
40쪽
-d msti haud retile fctum, nolito acere,
Nesideare malos imitari, velle tacendo.
Noli climinutare. ii quid videtis non recte fieri, videaberis ellitia probare , clim siles. Silentium enim aliquando consensus esse videtur. iudicis auxilium sub iniqua lege rogato: Ipse etiam leges cupiunt, dit jure regantur. Si premeris iniqua lege. hoc est, dura , & inhumana; confugias ad judicis aequitatem. Non enim hoc est contra leges , sed ex mente legum , ut ad aequitat' ni redigantur, & temperentur Iniqua lex est, cum sum- mo jure contenditur, veluti si pauper in vincula conjiciatur , quod non alat patrem cum lex dicat, Liberi parentes arant, aut vinciamur. Aliquando lex duriotest, ut terreae in his judex, hoc est praetor, aut princeps, potest succurrere. Mod meraio pateris , patienter ferre memento:
Ck-rue rem tibi sis , ipsium te judice damna. Incommodum quod tua culpa tibi accidit, non imputabis alij quam tibi: & cum tibi sis conscius, damna te ipsit ira, tuique judex esto, & ea te poena dignum exi sti malo. Unita segm facito , perfectis per lege multa 2 lam miranda canunt , sed non credenda poeta. Id ulta quidem legos , sed cum judicio. Nec enim omnia vera sunt, quae legis apud poetas. Fortassis pro perlege legendum est perline : hoc est, dele , di