Speculum coniugiorum

발행: 1572년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 결혼법

651쪽

6 , s Trietes aras exuli coniunii m. stitue t sedis mi mort VX ponendo Dequvalias in nostiis idolo ilicis resolutionibus disseremus, si Domitius dederit. ANe a, hoc graue videri debet,Vt diXimu S. Aci. r. dicesidii, i, talis mi tur Testsi aere iure natur Diuino Ar liu mano. Iare statui anquia tenetur de dano dato, A non potet resarcire aliter. lare Diuino situli tes .lsemicti quicqua de ad sto. ip. beatis. Iure tande humano copellitur promiiIum adiinplere. 1 Ad. s.concedimus ita esse, I in casa qaantum ais debitor sit, mortali teneatur ducere, tamen ii alia in ducat, te ficto tenet secutidum.Ness, tenerar quandiu manet mat imonium

secunduna.Sicut qui voto simplici Deo est obligatus, tenetur sub mortali se ipsum lxad ere Deo, ita mea citrare sol i,va Ie aditio, lotiobstantcilla obligati ae s ieccato lati,c su. la qu(s ficte promisit, tenetur sub moxiali ducere,si tamen halos ducat, peccauit mortalitqx: quia se ipsum impossibilitauit,ta m en tenet. lilaec de quaestione proposita. Si tamen quis stuprum com nil fit cum puella Volgie etiam . si sub patria potestate sit) dotare Pon ten ut quia volenti . consentienti uon fit iniuria. Sic tenet Soto dc Iustitia lib. . . o.J.artis. De quo alias latius.

pater licit epos miram,aut filiam exhaeredare quando coli. , ,

si . . . I R de matrimonio loquentes dicturm es . . ariet. eL3O quantam requirat libertatem, a vi seruus con- i tam ita domini voluntatem' filius familias contra patris beneplacitum possit cotrahere,operivrpretium erit que aere,an pater possit licite silium,filiam Ue,ante e mancipationem exheredare,quia contra volun , talem eius matrimoniumtest celebratum,

'via. Vidcrur que se,quia lege Tauri. s. sa ncitu est: at omnis leu . si Maa. iusta,&ab habente aut horitatem lata,in foro conscientiae obliq.s6.ai - gat: ergo sequitur iuste pater priuat haereditate. . . t sic s. Secu do .Filius. dc silia qua lium an erat sub patria potestate, Cusi, o de non sunt sui iuris,sed sint aliqui d patris' hociure valui T: sem: quitur ..

652쪽

Asi conixahat, pax er potest irritare, ergo poterit ex haeredare. ph Confr.eri lege. e. sora.tit.de matri. Et caelege .lii .i. sib.f. nobisita orditiatioNum.Et en lege.RAtit.i par A. in quibus locis distini C ytum est,pa rem poste a filia Huae contra voluntatem eius coii- Duride btraxit,auferre alias debitam haereditatem. ter. m. In contrarium tamen es quia in matrimonio requisita est i .i.c.3.et

plena libertas,quae non potest stare,si filia posset exhaeredari. lib. 2.c. Pro solutione notandum,quod nulla humana potestas,ne- In corrae. que secularis,ecclesiastica ve( ut alias diximus potest quem- I. M. piam ad matrimonium contrahendum compellcre:quia cum Sup,p. conserisus sit nece ius( ut in .p.p.probatum est & nullus ad ar . coiisensum possit cogere, nisi Deus, nunquam potest matri- SU.P. . nionium csse legitimu lim coactione. Posset quidem(fateor ariet. per potestatem si cularem constitui lex, secundum quani aliis, quae personae inhabiles essent ad contrahendum, sicut in .E.par.3 patulo de matri.infidelium notum feci mus: imo & coniue- p. tudo posset,&a sortiori potes Christi vicarius hoc instituere, ar.-Z. st personas habilcs alias, inhabiles sacere ,& e contra, sicut &: possedcladestine contrahetcs inhabiles pellanas declarare. Sicut diserit nunc in Concilio Tridentino sessione. et .c.I.Patet Suph p.yoex.c.Non debet. de assiniincora sangui. Tanaen dato hoc pos- ar.etat. Z, sit circa perlatias,non tamen potest circa matrimonium,compellendo ad contractum:quia ex iure naturq requisita est libertas: Nisi hoc sit in poenam,ut de illo qui decepit aliam .Eccle, si a dissuluit Desuo diximus supra in prima parte.aris .conclusionea.&m secunda parte.arti c. 33. in solutione prioris M- C stantia: Secundo notandum , hoc quod est haereditare priuare fi- iam,aut filium, si eqntrahat contra patris voluntatern,potest

intelligi vel stando in iure Caesareo,vel in Potitaiomam cum Soto de gusint potestates diuersatiorum habebunt diuersum,&iudicia. D. ib. . Et li cet omnis potestas a domino Deo sit, alter alter:quia ari . humana ciuilis a republica immediata , dc mediate a Deo: at Di .de hecclesiastica a Deo immediate ,&non per homines. De quo bee. chris videndus sit Victoria in relectione de potestate ecclesiastica, Victoria.

653쪽

er. 2. Cl. 2.

Est etiam considerandum,* sicut artis quae circa finem,es diri diere artes inferiores quae circa media,ut docet Arist o.sic dc Ahumana ecclesiastica suprema' circa finem, poterit dirigere secularem,Sc corrigere,fi suerit opus,eo modo, u*anim corin . pus pubernat.His notatis espondetur,. Frinia conclusio. Aci potestatem secularem non spectat le- .lles condere circa naatrimonij iacramevium secundum se. Pa- tetin. ca Tuain .deor Gogni Et Er ra. lui filij int legiti .cap. . Causa irres , AILE .Et.eti .de sponsa.xbi diffinitur ad Ecclesiastica illoc spectare facultatem, se non ad secularem ciuilem. Ratio est.A d illam spectetat potestatem directe,ad quam de , Ecclesie sacra: entis disponere,circa illos qui debent recipere, . S modum recipiendi,sed hoc ad ecclesiasticam speceat,Vt con .slat, cuni ergo matrimonium Vnum sit de. .sacramentis Ecclesae, in sto non ponentibus obicen gratia consertur, sequitur ad secularem non spectareo BDixi secundam se,quia de per accidenssinquantum matria, imonium est contractus humanus,etium ii sid sacramentu,non iobstici quominus possit secularis potestas aliquid disponere ide ipsis contrahentibus et semper tam e sud superiori Totestate, vi ex .e a.de sponsatione impube.colligiturint ibi A bbas,&no . tat Fortunius in t actatu de ultimo fine,illatio. IO.Potest enim poenam addere prohibitioni, legi superiptis.ut notat Glo.in Clemen. Ne Romani. de electio. Quam dicit Felinus singula, in .ca.de sponsa.Et.ca .r.de probationibus.imo cum crimen sit mere Ecclesiasticum,possunt poenae per principem secularem apponi,ut exacte considerauitCastro in suo praeclaro opere de iusta punitione haereticorum . a. conclusio. Quanuis olim lege regia esset constitutum virum contra bentens clandestine, si cum puella sine voluntate 'patris, simul cum ca1nseruitutem tradendum Proximiori- bus consanguineis uxoris, nunc tamen solum statutumes pa , trem siliam, non filium, exhaeredare posse. Quo ad primam partem probatur i,fi.tiq.p. . Ibi enim fuerat dis sinitum post tam en longo tempore rigor ille attemperatus est perlegeTau N. S.edita a regina Ioamaa,catholico rum regum filia narre- igrum e C artali. si onuictis ianuamperatoris, ubi parentibuM datur

654쪽

reiculus. X T. An possit pater exbaesilium. 6 s

huiusniodi lacultas priuandi haereditate filiam,quae contra pali tris voluntatem in matrimonio aliquem sibi copulavit.mod&de filia vidua (si cum parentibus habitat)putat antelligen-j dui doctor Couanuuias in suo epito me. .Decretallunt,quis Coi amnui, castillo in expositione legis praedictae dicat in vidua non r. p.c. 6,

' Hanc legem Tauri inxomiti j Pin rianis C a rolus i in pyra- C fitillo,

tor,anno.Is 3 .probauit., Voluit ex tendi ad filiam maiorem vigintiquinq; annoxum , dummodo nouercam non .haberet, .cum aliassolum intelligeretur desilia, aeDondun, vigesimu quintum attingit annum. QSecunda pars,t non extendatur ad filium,qui est sub pote- ratio.r P. state patris,est manifesta,cum lex solusti de filia,ut optime Me ist clarat in loco proxime citato idem Couarruvias.nu.2I. Quans sonclusio. anuis filia con tra Voluntatem patris clam co 3. 5 esu. trahens regulariter mortaliter peccet, non tamen in foro conscientiae potest: exhaeredari,etiam si ignobili coniugaturinitar aequali,ae pater velit digno,& hones Io viro eam copulare.Hec est quae habet difficultatem ,& notanda venit quoad primam p.sq, peccat mortaliter filia, saltim ante annu vigesimuquintum. Patet et quia filia sub patris potestate constituta, tenetur ratio. p. c. obedire Faciens ergo contra obedientiam patri debita m,contra nilomatrimonium,p eccat ac DO Venialiter, cuniae, tam

sit grata ergo mortaliter. Et quidem pinna tam rigurosa apposita per legem eκhaeredationis,manifestam facit culpam in contrahendo, si enim veniale id esset muste. talis poena appo-

neretur.

C Dixi,regulariter,quia posset esse calus bi nullum esset, ut Supple . si a patre aspere tractaretur, si negligens esseti pater in tradedo 28.q i. areain,&sic de similibus,quae possent cotingere,, iustificare se in ctum.De quo docto.Theologi et i,28.in. . . 'milas Secunda pars aliqua est difficultas, probatuta quia si pateret ran a.' posset indi foroconscientiae illamexli redarcssset quia lege re igia statutum(loquamur enimde illis qui huiusmodi guberna1i turregijs legibus sed non licet hoc:quia illa lex iniusta est,&E

garmis a me.Patet:quia est lex;datacontra libertatem matri-

mouetj, necessario tequisitammam sic compellitur filia ad du

655쪽

ιN Ibet a pars speculi uit omm.ccndum quem vellet pater, dc non eum qui I bi placet. I et

quia timore perdondi haereditariam sortem,consentiet patri, Aquod directe repugnat libertati. Secundo. Probatur iure canonico. ruia in legitima etate costituta (quanuis non emancipata matrimonium contrahit, cum quocunq; volueri eq; pater poterit irritare,aut cassaret Mart. I p. quia quoS Deus coniungit,homo non separat: orgo nullo mota do potest ex haeredari iuste,alias non est concessa libertas con-c se- trahendi. In quo defecit Chas hiatus in suo catalogo glorit muneus. di. p. Ir. consideratiene.36.qui putat consensum foeminae, etiad e praesen ti,nosa sufficere sine patris consensu ita ut patre comita dicente,' ale matrimonium ratum non consummatum dimsolui possit,solum quia pater contradicit. Cosyrma. Confirma iii potest ratio conesusionis. Quia se inferior po- ntestas qualis est secularis corra superis reposset,quod est apertum tu falsitate,maxime quando de sacramentis Ecclesii agia Soto de m tui . Sequesa estinanifestas lex Caesarea tantae esset virtutis,uts i. et ruin in foro conscientiae possit silia sic ex haeredar cum iure genimii. .q.3. boua paterna ad silios deuoluantur. Hostans. Hanc conclusionem tenet ex Iurisperitis Hosten Sc Ab-

bbas. basin. c. .despolisse.impu Et Alex. consi. yZ. in .Lvolii. Et F Alex. lin.in .Lillo cap.Et dicit eam communem. Et Decius in ca .Ec- . Filia. clesia. de constitu.Et ex iunior ibus Palacios Rubios in illa prae Decius. clarasua repetiti Decap. Pec vestras.de donatio.3.not. s. v. mPisti. . sequentibuS. Et RodericuS XuareZiti. l. t. ritu. de matrimo- Aoderic'. nio.lib.fori. Et Couarruvias dicit hanc communem assertionstome. nem locum tenere, siue filia nubat turpi, vel indigno, etiam si . decre. pater velles eam dare a quedisno, qua fauis contrarium clicat idip. Vs. Baldus nouel. leudole. 6. par. Ex Theologis nosti is Palude sie usi . tenet, dc cum eo alij non poenitendi authores ex magistris non duae. stris,qui putant hanc regiam legem iniustam,& minime in tan . . d. ro coiiscientis seru ndam,licet Caieta .in opusculo.ad.IZ.qtiq..e8. Vet. sta responsione. 12.dubitet,&ad Iuristas remittat, cum leges ct eae humanae possint priuat e veto dominio. clatri Sequitur eri hoc,* pater ex haeredans filia hac ratione:quia o olla.i. contra ejus voluntatem contraxit,quanuis impune iuxta Ca saream legem priuet siliam suo patrimonio,in conscientia tam

a men

656쪽

M Riculus. x . An ossit ter exbae filium. 6nmen nullo moclo,2 sic nec Venit absoluendus. e talij fratres,ad A quos dc uoluitur haeredita teneritur sorori restituere.Neq; mitulli debet videri, aliqua permitti secundum leges humanas Caesareas,quae locum Uon habent in foro conscientice,ut de meretricibus solet ex em plum poni.Sequitur &vnum aliud, P si filias etia ante vigesimuquiri- C l .r. tum annum)agicui honesto iiupst,etiam inuito patre,cui proini sit dotem' pater potest compelli ad id sic Abbas in dicto Alba .

e.i.desponsa. impube. ae Ioan. Lupus in dicto a. i. Et Ripa in I ALL. f. sejur.matri in o. licit omnes doctorcs conuenire in hac o- Ripae. rinio imo etiam si mite non promittat dotem,dicut doctores Ba dus. in castitati patrem teneri ad constituendam dotem. Dixi si honesto nuplu,nam is iraehones',quanuis pater non Iraulus. possit eam priuare haereditate, non tenetur dotegi constitue- Id si re,etiam si filia promittat,Vt Archidia .36.q.i. glosin m. De Iribi graptoribus.Et Ioan . Alidre. Et Cardi. Et Anto.in.c.Accedens. deproeuratorib'.Hoc intelligitur,ubi silia, vel maritus essent cla dudiuitecinam si pauperes, pater esset compellendus ad alimetaministrada,ex textu. Cuem liaberet. de eo qui duxit in matri. quam polluit per adulterium. HSc omnia probat Couarruvias in loco supra allegato. Ad omnes leges sim ut quas congessit Palacios Rubios

nota inaure petitio ite dicendum,omnes tales esse sublatas tu re carionico. Ne i, habent obligationem , quia concra superio-- rem .Faciunt enim contra libertatem matrimonii,que est ma- Matriis

Nilne requisita quia indissolubile vinculum est.Non enim po M diu.- test lex Caesarea obligare filium,aud filiam,vx petat patrii cPH d Militia sensum,sed hoc est Pontificis potestatis,ut Ioan. Andrialias patet canonistarum,dictus,in c.Statutum .ilia. de haereticis in . Q D.io. ea Et Felinus in .c.L desponsa.&in .ca. Ecclesia. de constitu .Et ibi obviitu. Decius. hiemi silio.rsi,Et Ioan .Lupari repetitione Dot,3a y A i. n. Sin. .f. ante,probat quod princeps laicus nihil potest si tue- Abisu,. re, quod matrimonii liberum consensum impediat. Et sic re- i eiuri sponderi dum egestales (licet videantur ad bot um rcipulit,' si1gumcae conducere pro parte n foro conscientiae non obligare,tum quia per Ares,itectonicam potestatem sunt correctae, tum quid contra snaturae videntur esse, cum tollant libertatem

657쪽

ratio. fili orum,quam habent in contrahendo matrimonium, Et lite de quaestione sufficiant. Aa stim N eq, debet quis mirum existimare aliquas leges etiam tu I ia, b, stas tencre in foro exteriori, quae non tenetat in coiiscientia, o cura cum lex de occisione adulterata viro (secundum probatos viru. et voto ros) non teneat, in sensu quo diximus supra iv.p.p.arti.et . co Ditissi si clusione. 2.&in hac 3.p.arti . in fine dubij. Et lex de illo qui et damnificauit citra medietatemhisti clij,&-depra scriptio nibus.De quo alias. i

PERORATIO.

E R Dei gratiam ad finem Speculi deuen-rum est. Et quidem licet ante plures annos Efuerit copositum, sicut illa quae ante adrem attinentia in diuersis tractata doctoribus legimus perlegimus, dc adduximns sicquae postea scripta sunt , antequam UpuS excuderetur,perlustrauimus,doctoribusq; ipsis citatis inaraedium produximus quando oportuit Haec dixerim,ut intelligat lector,

nos non socorditer, aut oscitantedopus elabora stet,citationibus aliorum contenti , sed quae vidimus , testati sunms.Ex no-

stris quidem Orthodoxis ,& Clasicis patribus,& Theologis. Scholastieis. quidem sinit. Augustinus.

Caietanus,

AmbrosiuS, i Clictouatus, Gret 'rius. Antonius.FIo. Chasse IS. R Gerson. 'mulatilis. Catharinus. Guilliel Parisi. Alfisiodorem, Castro. Hieronymus.

658쪽

Penoratio. rei colaus de Lyra . Monachus. Natal.Beda. Olchor . .

Origenes. .

si mancas . Tertullanulo .. Π

Ubestus magnus. : Victoriae an. blatensis. Aegidius RO. Au .de Anco. Adrianus, Adam dama, Cardinalis,

Castilla

Ionimes Scotus. .

Isaia. Maior. Magissenten, Matronis. Barbatius. . Marsilius. Barioluq. Martinus de Ma Bella mera, . Medrna. Buci id. Mich. e Medita Boernas Muti.dc Lecies. . Calderinuso.

Imolao .

Danoro IoanόAndreas, Ancharranus. Iason Antonius.

I a cob.de belinii Archidiaconus. Ioan Lupus. Alberius de Rosa. Iacisba.de cone Alexander

Alua.de planctuo . Laurentius,

Nauario.

659쪽

Sigismundus. Villadiego

Tiraquestus. XuareT. Turrecremata. Zabaret Vincentius. Zasius.

Accesserunt &his summista sim primi

Angelus. Nauano. Repertoanquis Armilla. Patauini summa. Sylvester. Caietanus. Disana. Tabiena. Rosella. 'sQuod si deueniamus ad naturales, de morales Philolaphos quibus datum est Diuinitus,ut lumine int lectus aliqua ivuestigarent, ut nobis suppeditarent argumentum dilatatardi,accedatyrinius,& antiquus. . At istotiles. Cicero. Plinius Avicena. celius. Plutarchus Diony.Alicar. Petrus Blecem Hesiodus. Paulus diaco. Harimenupulus. Quintilianua. Iulius Caesari Seneca. Ioari Rausinus. Suetonius. Laeurgus. Sabellicus.1uciamis. Valerius Mari. i. Macrobius. Xenophon. Plato gPredictos igitur vidimus omnes, Sc conciliati sumus,non e tenti citatibnibus, Sallegationibus alioriam: hoc enim fallit aliquando.Reuoluimus(inquam quando hoc opus fuit elabet rasum,ut pro posse nostro, & facultate in omnibus exhiber tur.Speculum hoc sine macula Sc fic pensum nostrum aDolueremus. Pro omnibus ergo gratiae Deo reddantur immense, a

quo accepimus quidquid habemus.Accipite tandem christia

Avius Gelius.' Apuleius.

Aelianus,

Paris deputeo Palacios Ru. Roderi. Robertus sena. Speculator.

660쪽

, i ctores,niinistrique clignissimi huius noui orbisjioc Specii

lum. Quod sit votis vestris non sueriti aerum satis intem sa-uam recipite. Et si quid negligenter scriptum,aur quod vestras mundas offendat aures occurrat , cuiuscunq; christiani pecto- iis admitto,de expostulo virgam censoriam. Tantum abest ut agre ferant,erratum corrigi .Quod si arduum,& sublime fastitagium nostrae prosessionis attingat, atq; a recta (quam firmiter teneriausac praedica mus fide etiam perlatum unguem recedat,anullamus,& ca sanaus,dc supremum illum,& primum Catonem quem e casso descendisse credimus Chri sum Iesum in

suo vicario Paulo. .qui scentrum tenet,recognoscimus Cuius tecta ,

tegula non lesbias indeviabilis manens,devium,& obliquum, Gomtb-- in rectitudinem reducat suam. In quam sententiam pedibus(ut aiunt & manibus liboeatissimcimus. At si stium probanis indigea ni calculo ista nostrae lucubrationes, lucerna n q; 2pientes inuetuantur consent inaccessibili lumini ipsi a quo

omne datum optimuinomneque donum persectum descen- .eus est gratias reddamus omnes. Interim tamen hoc unu ni obnixe ab omnibus peto,ut si librum hunc Mexies excusem, ad manus habuelic(scio non pauca esst exemplaria) non magni saci at: quia in hac r.editione Salmantina multa addita, de aliqua.deleta, non nulla in alia dorma sunt apposita. Quapropter hune in lucem emissium recognosco ,& velut ultimam meam vobilitatem probo. Alium vero insermem declarans, rei mio Post hanc secundam editionem Concilium sacrosan- ctum Tridentinum absolutum,&perfectum est,in quo,ut pa- tet in sessione.i .multa sunt variata,quq iuris commutaserat. apropter in hac tertia editione necessariun fuit antiqua limitare iuxta conriiij decreta ide quae necessariari, videbantur de

clarare, ut hi noster labor,sicut ante cocilium deseruiebat' post conciliunt,omnibus,tam in nouo orbe,pro quibus praecim pue opus est elaboratum qua in antiquo sit Prosi cuias , al q; per modum appendicis,omnia quae addenda erat apposui nius. Et ad litera in gratia ministrom in nouo orbe priuilegiu A driani: sex; i,&Leonis.ro. 3c Pij quinti, inuin praeest cum literis rem gijs ad eius executiona adduium ;&cum multa in fauore Imeorum per summos Pontificet sint concessa, &pro ininis xiv

corum

SEARCH

MENU NAVIGATION