장음표시 사용
251쪽
trium unctarum. Tertio duorum pedum, Romanorum ; id est, cuius semidiameter est duorum pedum, Ex his thus scutellis efformare poteris quatuor vitra tubo inservi. entia. Ex prima Oculare primum. Exs :cunda oculare secundum & tertium. Et ex
tertia obiectivum: quibus rite dispositis S intubum insertis maxime quae qua distantia ob iecta clare videre poteris.
De alio modo consciendissutellas. .
Inprimis qua si pro certissimo suppon ieiusmodi scutellas ficri debere ex materia o Ta , ut serro, cupro. Si enim fierent ex ma. teria tenuiori, ut plumbo, ita o&c. nullius
Quare multi conficiunt eas ex serro, ut sumtui parcant, dc malleo ita praeparant, ut cavitatem induat ; dc arcu 1 me Fig. C. de. scripto examinant. an persectehabeat, quod si illam perfecte habuerit, a malleo cessant. Alii vero, loco serri accipiunt cuprum dc malleo praeparant, ut cavitatem incloat. quam etiam arcu praedicto examinant. Ponea accedunt ad tornarium eum scutella, &arcu, qui instrumentis suis scutellam ita praeparare debet, donec illa persectam figuram arcus habeat. Fateor hie ultimus modus non est omnlisuo contemnendus; sed primus tamen prae-ipla
252쪽
o. paelis scutellis necessarius tibi erit trunculus rotundus , cui vitrum terendum acglutinandum est. Fig. CI. hic A. B. trunculus habet .sguram vitri terendi C.D. E. quod ei sequenti
Axcipe picem in quantitate pro arbitrio. LIquesa cito illam supra earbones ignitos. De ip tere pulverem ex latere cocto: Tominemriathen traueri eius nune pulverem immiscepici liquefactae in magna quantitate; ita tamen, ut pix adhuc fluere queat. De in emunde illam super planitiem lapidis marmorei;. &gluten iactum est.
Si vitrum aliquod trunculo aeglutinare Cupis, accipe candelam , & liquefac hoc gluten. & affunde illud super truncum in quanti . tate, quae opus est pro vitro. Dein comprime vitrum mper trunculum, qui tenebit Vitrum ope huius glutinis. Attendendum tamen est,ne vitrum si stigi . m. alias enim, cum gluten sis calidum, stangetur: Hoc modo acglutinabis vitrum trun- eulo ope huius glutinis.
253쪽
Arena pro vitris terendis debet esse pura, habens acrimoniam ' Talis est arena ex Rhe. no fluvio, qualis hic lyci non datur. Arena n stram mi um lutosa est, di non habet acrimoniam, & propterea vix usui esse poterit. Quare tibi aliam praescribo, de quidem ex secreto se. cretissimo. Accipe silicem, S inlicito illum. in fornacem ardentissimum. Dein extractum ut calidum immerge in aquam frigidam. Postea contunde eum in mortario in pulverem. Hie pulvis est arena praestantissima, habens maximam atrimoniam pro terendis vitris necessariam. Haec arena poterit esse crassa pro placito, & tenuis pro ultima ante polituram praeparatione, sicut dicetur. Crede mihi; hanc arenam esse secretum, & etsi hoc secretum accepi a meo magistro; tibit :men, cum mortuus ille iam sit,revelare volui, ut & reliqua sincerius credas.. Utere hac arena ad terenda vitra tamdi usque.dum vitrum figuram scutellae receperit. dein cessa, & utere arena minori, seu pulvere minutissimo mox describendo. Praedicta a re na potest madefieri in scutella, vel non,parum interest ι ego madefeci, ne nimium dispersa cfuerid: semper tantum accipe, quantum duo. hus digitia capere potes, hoc toties repetendo, donec vitrum figuram scutellae in se recein perit;
254쪽
l. VI. Se arena minori, Pu pulvere minu
Postquam vitrum in se recepit figuram lcuistellae, nec multae rimulae apparent in Vitro, tunc adhibenda est arena minor in ea quantitate, quam tenere potes duobus digitis,&lnhac arena, seu pulvere terendum est vitrum ;tamdiu, donec arena fiat nigerrima, nec ulla vinula in ultro appareat; tunc enim cessanis dum est, cum vitro nihil desit, nisi fulgar seu Politura. Is Arenam hanc minorem, seu pulverem minutissimum per cribrum quidem tibi praeparare poteris, melius autem acquires hoc modo. εο Accipe arenam maiorem, quantum quatuor digitis capere potes. & pone illam supra Chaxtam papyraceam, & eleva chartam ex una parte in altum. ut arena maior decidore i Possit, remanente minore, & pulvere minu. vissimo; hunc pulverem, qui remansit, serva, di appone iterum arenam maiorem supra chartam,& hoc toties repetendo,quoties opus fuerit, donec tantum pulveris acquisiveris, quantum duobus digitis capere potes. Infunde tunc hunc pulverem in scutellam, ditere in eo, donec pulvis fiat nigerrima. Et
255쪽
hi, etiam hoc esse secretum : sine hac arena subtili, quae tamen etiam aliquam acrimoniam habet, nunquam elaborabis vitrum honum, quo melius in hac subtili arena vitrum fuerit elaboratum, eo pulchrior χquetur politura.
De Politura vitrorum majorum. '
, Ultimum complementum vitri est polituora. hac si vitrum caret, non est perlucidum.
ι Aliqui vitrum politum. vel perlucidum si ciunt super lanam duram. vulgo citi δilh qua utuntur pilearii. Alii sibi procurant scutera Iam ex ligno. sta similem illi metallinae, eae qua Vitrum accepit figuram. Alii fac civeiusmodi scutellas ex stanno,vel plumbo, & iis illa, quae similis est matrici suae,faciunt vitrum perlucidum, & politum. Sed erede milii, omnis ejusmodi poIitura reiicienda est; tu pro fundamento habe, quod quodlibet vitrum in illa scutella sit poliendum, in qua ac cepit figuram, & non in alia. Polituram au
tem vitro sic dabis. Scutellam, in qua terebas vitrum, lava, ita ut nec minima arena in ea reperienda sit.Dein accipe.yapyTum, longitudinem, prout scutelola. latitudinem autem habens, prout vitrum est. Ex. gr. quatuor vel trium digitorum.
Hanc papyrum aeglutina vulgo Gummi i
256쪽
i scutellae, & expecta per unam, vel duas ho-i ras, donec induret. Postea accipe pulverem, minutissimum ex terra tripolitanam vulgo i Rripl) in pharmacopoli pretio venali, EX. gr. i pro tribus crucigeris: & lini, vel potius imprime digitis illum pulverem papyro acglutinato, quantum papyrus capit, & reliqua diligentissime ex scutella abiice . ita ut nulla
arena, nec minima maneat. Dein accipe vis trum, vel potius truncum. cui vitrum acglui tinatum est, & trahe illud in scutella supra papyrum hinc inde, donec fulgeat, & splendorem politurae acquirat. Vitrum a trunco se parare poteris, si malleo truncum eX una parte cardini insistentem, ex altera parte cedas. Separatum sic k trunco vitrum iterum acglutinare debebis, etiamsi polituram habear, ut illud ex altero latere etiam elaborare possis. Haec politura optima est, quae fit in una eademque scutella, reliquae omnes rejiciendae sunt,& penitus contemnendae.
q. VIII. . ' Depositura vitrorum mInorum. Fig. CII.
Contingere potest, ut elaborandum sit vi reum in parva scutella. Ex. gr. trium unci rum, in qua papyrus commode acglutinari non potest, neque ullus ductus fieri. In hoc casu accipe secretum : Cura tibi fieri apud scriniarium lignum oblongum A. B. E. D. E.
257쪽
Fig. Cli. Postea accipe arcum trium unciarum A. B. C. Fig. C. & Iube, ut scriniarius excavet lignum oblongum, ita, ut arcui undique correis spondeat. Arcus enim hujus ligni, & arcus istutelis, in qua elaborasti vitrum, idem esse oportet. Huic ligno excavato acglutina coisrium, & super corium aeglutina papyrum. Pone super hanc papyrum terram, seu pulverem tripolitanum. postea duo, & reduc vitrum iam in arena minutissima elaboratum super hanc papyrum, & videbis vitrum optime politum. Hoc secretum politurae ut ut pa his in vitris parvis convexis, quae in propria scutel. la ob parvitatem poliri non possunt. Hoc modo elaborabis omnia vitra convexa, quae applicanda sunt tubo Optico , quorum quatuor numero ad ejusmodi tubum necessaria
De C lindro, seu sicypho ad rotu diem
Vitra crassa potiori distortam figuram habent . ac propterea prima vice per so eipem ad aliquam rotunditatem religenda sunt. Dein acglutinabis hoc vitrum quod undique aequalem habere debet crassitiem trunco, & teres illud in scypho arena maiori pleno, donec rotunditatem perfectam acqubrati Scyphus autem vel Cy linder factus est ex
258쪽
ex lamina serrea , & ex parte superiori sit maior, quam inferiori, & quasi conus coeat ;nti Fig.CHI.ostendit. In hoc scypho Vitra majora,
vi minora rotunditatem acquirent, modo proportionato trunco acglutinata manu hinc
inde in illo gyres. ' : , γPraxis ostendet plura, quam calamus scribere poterit. Notandum est, quod aliqua vitra perfecte elaborata, S polita in margine habeant rombum aliquem rotundum; talem si tu etiam in vitro habere cupis, acquires talem rombum non politum, si vitrum in maiori scutella elahoratum in minori rombum facias. EX.gr. et horasti in scutella s. unciarum vitrum conVexum. In hoc habere eupis in margine rombum non politum; acquires hunc, si illud vitrum teras parumper in scutella trium unciarum. Dixi parumper, quia alias vitrum illud indueret totam figuram scutellae trium unciarum , si longius utereris illa. .
Quomodo quatuor vitra convexa ad
rubum faeienaum applicari debeant.
Fig. Civ. - Tubus, quo objecta remota clare Videntur. constare debet quatuor vitris convexis; duo enim ejusmodi vitra convexa objectum ever-Iunt, ita ut cacumina montium quasi terram
tangant, reliqua autem duo obiectum iterum
259쪽
erigunt. Eiusmodi tubus quatuor vitris con-- vexis instructus est optimus, & praeferendus illi, qui solum duobus uno convexo, & altero concavo constat, quo etiam obiecta clare videntur, si non sunt adeo remota. Illa quatuor vitra sua propria habent nomina; prima tria vocantur ocularia, & quidem primum ocula. re quod est prope oculum secundum oculare,& tertium oculare. Quartum enim versus objectum vocatur objectivum Omnia tria ocularia possunt teri in una scutella, ex. gr. trium unciarum. Obiectivum autem ha heat proportionem Octavae partis acti cu- Iare: id est, debet teri in scutella octava pariste maiori, ut in nostro casu dehet teri in scutella duorum pedum , quorum unus hahet Ia uncias, primum oculare, si non li-henter aequalia habes, potest teri in scutella parum angustiori ex. gr. unciarum. Qua re persectissimus tubus erit, si primum oculare in semidiametro habet a Z.uncias. Securi. dum & tertium, 3. uncias & quartum duos pedes. Propterea benevole Lectori tibi persuadeo. ut, si cupis sarmibus parcere, tibi pro prima vice solum tres scutellas procures,
unam unciarum, alteram trium unciatrum, & tertiam duorum pedum. Si scutellae hae persectae sunt, uti oportet esse, optimum et orabis tubum: si persectae non sunt, nihil boni efficies. Elaboratis igitur quatuor vitrss dispone
illa in tubo hoc modo: Ab A. usque ad B. Fig.
260쪽
V. sint 2ἶ. unciae, a B. usque C. iterum aI. unciae, a C. usque ad D. 3. unciae, 1 D. usque E. iterum 3. ab E. usque F. 3. ad F. usque in 1 G. vero usque in H. duo pedes. Hoc moino tubus erit perfectus. Suadeo tibi. ut prima duo vitra oculariasmul in praxi probes, antequam in tubum Obis longum inseras.Perspice per illa, an obiectum clare repraesentent, etiamsi eversum sit. Si nota clare repraesentant. tunc retrahe, vel dilata spatium a B. usque D. donec clare objectum apparet.'. Hoc modo etiam iacies cum vitro F.& H. & vide, an distantIaida vera sit, vel non. Inventa hoc modo in praxi vera distan tia Include omnia quatuor vitra in tubum, dei habebis tubum persectissimum. Observata' hac proportione poteris postea tibi procurare scutellas maiores ex quibus facile et, horabis tubum t a. pedum oblongum, quo remotissima quaeque oblecta elarissime conspicienda sunt. Haec de tubo optico quatuor Vltris
De vitro parabolico,& speculo parabolico una eademque est ratio, ita ut ille, qui scit describere parabolam pro speculo, &scitesora mare parabolam pro vitro. Scutella enim, in