장음표시 사용
191쪽
tiam ex Theopompo comprobauit. Primo Aelius promotus cuius verba haec sunt,ex lib. περι ioco π, UM o τηριων φαρμάκων,om in V aticana bibliotheca seruatur
νεe μι, διιοῦ -παρδαλεις ἀπογαο εας ουτουπιιτ--, idest Aconitum in Aconas quide nascitur, mons autem est in Heraclea sic vocatus,vi narrat Tneopompus. Vt uero Euphorio scribit in Xemo,ac
nituna radicula est gramini similis a loco huiusmodi nomen sortita,quam nonnulli pardalianchem trocat, propterea quod pardali si eam gustaverint, suffocantui. Deinde Antigonus in collcctaneis paradoxis ubi haec scribit,-A φη-ο οριόE τοκαλουμενον α
κονιτον γίνεο υ et εμ Η, κλειαν Ita et τως ονου ομε- ας ἀκονους βοθεν τ ο γορῶας τετυγ κενω : δυπιαμ κόν δε αργῶς ου , οὐκ νερρου - -ηῖς γα ον τι--τί- ἡμερανώς Αγαθάρχου τοῖ τυραννου πολλους αποκτει- ναντος φαρυάκω, - πειρωμου λανθαν- ως ετο συροανἐς τοὐς πλώους κρακλεωτων οὐ etfοτερον προ τρυφαγ- πηγανον, id est Theopompus vero Ustoriaru scriptor aconitum uocatum circa Heracleam in Aconis vocatis nasciatq. inde nomen habuisse nai rat, um autemactnas vires possideat, quicquam non operari, si quis eadem die rutam potet, unde Agatharco tyranno multos eo pharmaco tollere atq. latcre cupiente: ut primuros detecta est, plurimi heracleotarum non exibant domo priusquam rutam comedissent,quomodo uero Agatarchus Heracleotas aconito interficeret,d heopompus apud Antigonum clare non expressi: coni ci tamen potest occultum aliquem modum habuisse, quando i pletanto tempore latuit,atq. Heraclcotae,ut illac si cua de
192쪽
T n R. T I v s. rent,antequam e domibus proprijs exirent,rutam bibebant; quasi nulla ui,aut arte alia se se tueri ualeret, quo
in casu id uenenum etiam extimarum partium contactu forte iugulare potuisse crederem, postquam Heracleotae stati in extra domos uenenum formidabant, ac Theophrastus,& Plinius retulerunt aconitu θυώφονον, genitalibus quadrupedum seminarum solummodo inditum eo die enecare: alijq. scripserunt aconitum, lain extrinsecus,quam intrinsecus homini nocere; nisi verisimilius esset Agatharchum eo secreto componedi ac niti modo ad interimendos Heracleotas usum, cuius Theophrastus 9. de hist. plant. cap. I 6. meminit; ubi secundum interpretationem nostram sic loquitur de aconito . Petracis locis maxime gaudet; eo nec oves, nec
aliud animalis genus pascitur; ad hoc autem ut op Crc-tur, quodam modo componi dicunt, nec cuiusuis esse similem compositionem parare;&propterea, cum medici eam ignorct,pro putrefactorio uti; quin immo nec in uino, nec in mulsi, ad quaecunq. alia propinatu ullatenus sentiri: Ita uero componi, ut quibusdam statis teporibus ueluti duorum aut trium, x ue mensium , aut
unius anni uel duorum spatio sustollat: Atq. cos in selicissime mori, quibus pluri tempore corpus consumitur; felicius autem quibus citius : Nec ullam eius antidotusponte nascentem ut audimus inueniri, sed quaedam auxilia illis,qui acceperunt,esse reperta; Si quidem incolae nonnullos melle,& uino,& similibus, sed raro, eucum labore a morte reuocant . Haec Theophrastus in quibus quot graues crrores commiserit Gaza, cognoscet quicunq. sua&nostra graecis cosei reuoluerit. Id
quod ex Antigono rettuli apud Athenaeum quOq. 3. dipnos . paullo diuersius legitur hoc pacto. Ei ιο τά-
193쪽
quis fidem his adhibere non vult, apud Theophrastum Chium discat, hominem veritatis amantissimum,quiue in exacta historiarum cognitione comparanda multum I ecuniarum consumpsit. Hic enim in 38. historiarumibro sermonem faciens de Clearcho Heracleotarum in Ponto tyranno, ut ui multos sustulit,& ut plurimis aco nitum potu dedit, postquam,ait,omnes pharmaci in potu facie ndam a rege inuitationem cognouerunt, haud prius domo exierunt quam rutam comederent eo quod nil ab aconito laedantur illi, qui prius hanc potarint, Aconitum vocari scribit a loco circa Heracleam Ac nis appellato, sed ubi apud hunc habetur, κων νπιῶν, corrigendum esse puto,ακι-ον, quoniam cu Antigoni nuper citati auctoritas id ex postulat, tum maxime ipsiusmet Athenaei postrema verba requirunt: ut interim quoq. non omittam cicutam valde aconito lenius esse venenum, & iccirco eam maiori mensura propinari , atq. interdum fallere; nisi malumus Athenaeo κωνειον,& ἀκονιτον, idem perperam extitisse; quemadmodum Stephanus in lib. de urbibus eum citans in voce ακονοα attestari videtur; quo pacto Arabum errorem tegere quoq. possemus,qui κωνειον,&αM-ον sorsan idem putantes turdos,si uesturnos aconito uesti tradiderunt. cum non aconito sed cicuta eos notriri Galenus, & alis verius tradant. Ex ijs quoq. Athenaei verbis clarum
esse potest apud Antigonum Agatarchum, sed Clea chum
194쪽
Τ E R. T I V s. 7schum esse legedum, atq. illum ea die, in qua olim reges pocula praegustata porrigebant populo,ut hac propinatione suam erga ipsum beneuolentiam testarentur, ipsa pocula aconito inficere , atq. hoc pacto illos interficere decreuisse, Porro cicutam vino haustam irremediabile malum inducere,& si post ipsam vinu bibatur,eius prauitatem atq. illum castigare Plinius scripsit; cuius euentus eam rationem afferre soleo, quod cicuta pauco vino hausta citius ad vitalia penetrat, nec ab illo sui uis hebetatur; at si vinum large bibatur , postquam ipsi per al, quod tempus cum natiuo calore pugna fuit,uim eius in pugna iam retusam ab illo ut pote calido penitus extingui necesse est, & iccirco apud Platonem in Phaedone
voluerunt Satellites ut Socrates hausta cicuta non m ueretur, timentes ne calore motus ueneficium cicutae
frigus nimium retusum foret, sicq. mors vel impedita Vel Laltem prorogata esset, Itaq. Macrobium errasse facile hinc patet, quando lib. 7. cap. 6. scripsit aconito poto superhaustum vinum csse remedio, sicut vinum cum aconito tritum, & potu haustum irremediabile malum facit; praeterquam enim quod de aconiton id nullus probatae fidei auctor tradidit. Plutarchus etiam a quo omnia illa accepit 3. Sympos . s. monstrat non de aconito, sed περι κωνηου, liue de cicuta ea vera esse, ut Macrobius hallucinatus sit κωνιον, idest cicutam aconitum esse putans. Est apud eundem Plutat chum in lib. περὶ αδολε-e historia scitu digna de illis qui templudepeculaturi prius cicutam potarat secumq.
ui si capti sument ueneno interirent, sin minus uini potu sese a ueneno libe-
195쪽
Macrobii error ob imperitiam medicinae: quod potus ad pulmo nem pertingat non lunum Platonem dixisse : Plutarchi
locus ex Macrobio emendatus . CV. .
o γε Acrobius qui totum saturnalium suorum septi-JSH irium librum ex Synapoliacis Plutarchi verbolenus furatus, illius uun qua numentionem fecit, si a nobis interdum damnabitur, ingratitudinis suae debitas luerc poenas aequi iudices clamabant ; quemadmodum hoc loco ubi Plutarchi , quem latinum eius nomine occultato faciebat, vestigia desercre & medicorum harenas ingredi non veritus, calumnijs locum satis amplum parauit: Dum enim eius lib. cap. q. quattuor virtutes, quas medici naturae in perficiendis nutrimentis
subministrare sciunt, exprimere conatur, quasi in primo limine maximo errori impegit , si quidem nullus est
vel in medicinae auctorum lectione minimu versatus, qui ignoret eas facultates appellari ἐλκτικα siue attracticem ,καθεκτικ. . idest retentricem vel alteratricem,& αποκριτικta siue expultricem: quam uero ipse Disb καθέκσικόω vocat ἐλκτικίω esse: &quam κατα- δεκτικLI καθεκτικω, ex ipsiusmet verbis intelligere facile licet: ne a. ctiam ullus adeo rudis grammaticus inueniatur,qui κατεχειν pro trahere,& καθεκτικ facultatem pro attractrice usurpare velit: scd hoc illius proprium erratum sit ; Aliud autem cum multis sibi commune,& forsan cum Plutarcho & Galeno, qui Platoni adscripserui tamquam primas & solus potum per aspe-- ram arteriam ad pulmones descendere senserit,cum ante ipsum fuerint celebres medici id cm sentientes, aduersus quos Hippocrates siue Polybus in a. de morbis diasputauit,&quos potiusquam Platonem ab Aristotele in libris de animalibus damnari crediderim: Hisce ad ij clam 'liouas quoq. gratias Macrobio habendas esse, ne
196쪽
pe qui plures in Plutarchi problematibus lacunas explendi,& errores corr igelicii scriptis suis potestatem faciat; sicuti ex loco citato hos vcrsus Eupolidis apud Plutarchum corruptos restituere poterit quiuis.
Quos si Adrianus Iunius legisset no traduxisset, φάσκονήωδη, legumina odora, sed a ut alio quodam modo logisset,aut μαχον intellexisset saltem apud Hesichium, si . non apud alios esse τομr σων δρυῶν γινομενον : quae om nia una cum ceteris en umeratis ab Eupolide capras ii bentius, quam legumina pasci nunquam negarent phstores; quamquam illius poetae sententiam nequaqua opinione eorum fauere putem, qui multiplices cibos facilius concoqui simplicibus asserunt; propterea quod ex Eupolide non conuincitur capras simul tot eduliorum genera maducare; sed quod,cum maior pars aliarum pecudum duobus, tribusve tantum cibis utantur', ipsae uno vel altero deficiente adhuc multas habet, quibus vesci queant,plantas,vel herbas.
Lucretis locus depille Hippocrati collatus o eiusi, defensto. Cap. 6.
Vlti fuere ex veteribus, qui pestis rationem explicare, & posteris tradere tentarunt, sed unum Hippocratem in eo genere omnes alios excelluisse inter medicos constat, non modo in ijs quos Epidem icos inscripsit libris, verum etiam alibi, & praesertim i Ra V illo
197쪽
illo ubi volumine ubi isti φυο Asiue de spiritibus disertissime tractat; quod cum ab Erotiano, Galeno, Gregorio Nazianzeno, Stobaeo,& ab alijs fide dignis scriptoribus ut Hippocraticum citetur,quin magnae apud medicos existimationis tamqua Hippocratis doctrina plenum esse debeat neminem negaturum spero, quemadmodum etiam Iatissime in nostris, quas edituri aliquando sumus super Hippocratem adnotationibus,probabitur: Itaq. in lib. de spiritibus sapientissimus stia ex o nium morborum aliquem dari communem qriginem
nempe aerem ante cetera ostendens, ita scribit, Mεσα τουτο τ ιν--μητεον οτι Ουκ αλ θεν ήποθεῖ, εἰκος ωὶ γί
σι εῶο σωμια εσελει. idest, post hoc igitur statim clicedu, quod non aliunde potissimum mor os nasci consent neum est, quam hinc, quando. c hic de aere laqueb tur siue spiritu vel copiosior, uel paucior, uel cum Iatior atq. morbosis inquinamentis infectus corpus i grediatur. Ex quibus Iiquet eum sensisse, quod licet aliunde quoq morbos nasci c6tingat, nihilominus tuc maxime contingunt, quando aer morbosis con tagijs affectus corpus intrat: Paullo post sebvςs in duo genera
partiens,alterum commune omnibus pestem vocat; alterum ijs, qui mala uiuendi colysiuetudine utuntur , ob victum proprium facit; virumq- tamen ab aere ortum
capere scribit de primo siue de peste hunc in modum lo
198쪽
σιν. idest communis itaq. febris ideo talis es' quod spiritum huiuscemodi omnes attrahant. simili vero spiritu similiter corpori commixto similes quoq. morbi eff-ciuntur: At sertasse dicet quispiam, cur igitur non cunctis animalibus, sed alicui ipsorum generi contingunt tales morbi Θ caussa est inquam propterea quod co
pus a corpore , natura a natura , nutrimentum a nutrimento differunta non enim omnibus animalium generi biss incongrua eadem vel congrua sunt; sed alia alijs conueniunt, quando ita aer huiuscemodi contagijs, quae hominum aduersantur naturae repletus fuerit: tunc homi nes aegrotat ; quando autem alicui alteri animalium generi apr incongruus cxtitit, illa similiter aegrotant. Quam sententiam Lucretius in 6. de natura adeo eloquenter ac opposite expressit,ut non aliud
quam ex hoc Hippocratis libro ea omnia excerpsisse,&quae breuiter hic docentur,ibi fusius & luculentius declarasse uideatur. Versus ipsius hisce subsicere placuit.
unc ratio quae sit morbis, aut unde repente Mortiferam possit cladem constare coorta Moriari vis hominu eneri ,pecussi q. cateruis 'Expediam ; primum mulaea rum femina rerum mesupra docui, quaesint Vitalia nobis Ei contra quae sint morbo, mortique necesse en Multa volare , ea cum casu sunt forte coorta, Et perturbarunt coelum i fit morbidus aer , l. ea ris omnis morborum, pestilitasque aut extrinsecus, Ut nubes, nebulaeque fumme Per coelum Ῥeniunt; aut ipsa saepe coorta De terra jurgunt, Hipatorem humida nacta est
199쪽
Itmpestiuis pluuiisq. , solibu icta ., b'Non ne Nides etiam coeli nouitate, o aquarum. Tentari procul a patria quicunque domoque Adueniunt e io quia longe discrepitat res. Nam quid Britannis coelum disserre tutamus, Et quod in Menno est, uua mundi claudicat axis; Quid me quodin Ponto es differre a Gadibus, atq. Gque ad nigra Virum, percocta uesaecla calore e i a Mae cum quattuor interse diuersa videmus l ua Quatruor a ventis, o coeli partibus esse, Tum calor, O facies hominum distare νidentur il a Largiter, O morbigeneratimsaecla tenere.' O , t ii EII elephas morbus, qui propter flumina et f gnitur Aegypto in Media, neque praeterea squam l tibi de tentanturgressus, oculique in Achaeis Finibus; inde adiis alius locus en inimicus Partibus, ac membris, Varius concinnat id aer . Proinde Mise coelum quod nobis forte alienum commoues, atque aer inimicusferpere coepit; Vinebulaac nubes paullatim'repit , ct omne ἰ Magraditur: conturbat, O immutare coactat ; L lFu quoque H in nostruta cum venit denique coelum, I PCorrumpar ,reddatque fui simile , atque adienum . . Haec igitursubito clades noua, pestilitasque ut in aquas cadit, aut in fruges persidit in ipsas, ut alios bominum postus, pecudumque cibatus . . ut πιam suspensa manet ris aere in ipso cra cumspirantes mixtas bine ducimus auro Illa quoque in corpus pariteuorbere necesse est. conismili ratione venit bubus quoque saepς viatilitas, etiam pecubus balant:bus aegror . Nec refert Hrum nos in loca deueniamus 2 bis aduersa, ct coeli mutemus amictum tm coelum nobis Nitro natura cyrrretum Deferar, aut aliquid quod non consuevimu Hi ;κuod nos aduenιμ polsit tentare recenti
200쪽
Stiguut quis attento animo Lucretiana Hippocraticis conferat, sane cognoscet latinum scriptorem non modo sententiam atq. principia a Graeco accepisse, immo &Jaepe verba uerbia alterius correspOdere perspicuo anusinaduertet: quod ego magis miror, quoniam cum Epse curus,& Democritus cuius disciplitus fuit Hippocra tes, eandem opinionem tenuerint,facile dici posset Lucretium potius illos, quam Hippocratem secutum esse: V t uero cumq. sit manifeste patet pestis originem apud illos omnes pene eandem haberi, atq. in hoc duntaxat. varietatem,siquam apparere, quod Democritus at .mOS,Hippocratra vias u L, Lucretius Epicurum imia
latus semina appellare maluerit et tiConserrem quoq. Thucydidis de Atheniensium peste narratione Lucretianae, quando praesertim Galenus saepenumeroThucydidis mentionem facit ; sed quia id a multis elegan- aer factu invenio, quos Fulvius Ursinus singularis pro-hitatis , di eruditionis vir in sua Virgilij collatione non iparum antecessit, libentissime abstinebo; itaq. illud unuadmonebo nonnullos inique profecto agere,qui Lucre suo vertunt uitio,quod interdum a Thucydidis oratio ne aci mente deflectat ; quandoquidcm non ipse Thuicydidis uerba ad unguem exprimere instituerat; sed ta-,tummodo historiam latinis carminibus complecti qua utfelicissime assecutus est, ita magnam laudem mer tur , ubi praeter sen tetias uerba quo'. Graeca id enima epissime facit latino sermone reddit. κ - Υ '
nippocratis o Herodoti loca de morbo Scytharumfoemineo collata de amaronibus . . Cap. I.
Erodotus in Thalia auctor est Scythas praelio fusis Medis uniuersa Asia potitos, iamq. ut in Aegyptum contenderent, Syriam Palestini un