De Artemidoro Daldiano librorum onicocriticorum auctore

31쪽

tietate, cibi inopia. 199, 16 το μὲν ἀσημαντον καὶ ουδενος προαγορευτικὸν αλλ' ἐν μονω φ υπνω την δυναμιν ἔχον, γινο- μενον δε ἐξ ἐπιθυμιας αλογου ἡ περβαλλοντος φόβου ηπλησμονῆς et ἐνδειας, ἐνυπνιον χρη καλεῖν. y 0uae cum ita sint, strenui viri et qui sana ratione vitam instituunt talibus carent

200, 3.

Altera species somniorum significat futura - σημαντικος ἐστι τῶν μελλοντων , 6 - somniantemque commovet ut laciat quae sibi significentur. ὁ δε νειρος ἐνυπνιον τε ν ἐνεργεῖαγων εἰς πίστασιν προαγορευσεως τῶν μελλοντων καὶ μεθ' υπνον ἐνεργεῖς ἐπαγων τα ἐγχειρήσεις ἐγειρειν τε καὶ ρει-

νειν την φυχην πεφυκε, δια ταυτα καὶ του ονοματος αυτωτεθεντος 4, 18 . . . 199 19 καλουμεν ... το δὲ μετα τονυπνον ἐνεργὲς ' ον καὶ ἀποβησομενον εἰς ἀγαθὸν ἰ κακbνονειρον. - 'υνειροι igitur post somnum quoque vigent: sunt autem vel theorematica vel allegorica p. 136). Ceterum satis habeto confirmare esse divinationem in somniis, causam asserre

nequit l. IV cap. 20 πολλὰ γαρ ἀποβαίνει συνεχῶς ἐνίοις καὶοτι μὲν κατὰ λογον ἀποβαίνει ἴσμεν ἐκ του πάντοτε ὁμοίως ἀποβαίνειν τὰς δὲ αἰτίας, δι ς ουτως ἀποβαίνει ευρεῖν ου

Nunc quoniam Artemidori placita exposui, cum Stoicis conseram, quibuscum multum conveniunt. Πλάσιν, quam vocat A., eandem sere esse puto atque τυπωσιν, quae notio invehitur in Stoicorum libris Etenim Zeno visum dixerat impressionem ' in anima, τυπωσιν ἐν ψηχῆ. Diog L VII 45 quod excepit Cleanthes qui credidit eam τυπωσιν esse quasi impressionem anuli cerae impressi Κλ. μεν γαρήκουσε την τυπωσιν κατὰ εἰσοχήν τε καὶ ἐξοχην σπερ καὶ διὰ τῶν δακτυλίων γινομένην το κηρου τυπωσιν); ceterum recessit ab eis Chrysippus φαντασία ἐστὶν Ἀτεροίωσις η υχῆς.1 Simile est placitum latonis p. 114 et Clementis Alexandrini

paed. 2.2 Hercher scripsit ἐναργες perspicuum); mihi magis arridet Laurentiani codicis lectio ἐνεργες; nam priore loco , 1 sq. opponuntur interso ἐνυπνια, quae solum in somniando vigent et νειροι, quorum vis diutius pollet et ter utituris voce ἐνεργεῖν. Hic eadem habet gener ac respondent inter se ἐνυπνιον ἀσmιαντον καὶ ουδενος προαγορευτικὸν ἀλλ' ἐν μόνον τῶ --την διναμιν ἔχον et ονειρος . . . ἐνεργες καὶ ἀπ βησομενον Neque enim hoc sibi vult ἀσήμαντ- , non manifestum essΘ insomnium, cui notioni optime opponeretur ἐναργες cs. Lucian. Omnium cap. 5 - sed nihil significaro. 3 cf. lato heaet. 191 C. aelle IIIa 72, 3. Dj0jtjgod by IOOQLC

32쪽

Deinde Stoici quoque, ut iam supra dixi, ad deorum erga homines amorem atque providentiam rettulerunt somnia atque deorum appulsu omniare homines censuerunt Cic. de div. 64 Posidonius tribus modis censet deorum appulsu homines somniare uno quod provideat animus ipse per sese, quippe qui deorum cosinatione teneatur, altero quod plenus aer sit immortalium animorum, in quibus tamquam insistnitae notae veritatis appareant, tertio quod ipsi di cum dormientibus colloquuntur. Tres illi modi etsi apud Artemidorum non sunt, tamen illos nosse mihi videturis, quem modo continemoravi non satis clare locutum esse de eo, quantum particeps sit anima divinationis; ibi autem unum modum

ορῶντος φυσει μαντικῆ ουση, i εἴ τι αλλο ἐστὶν αἴτιον

του ὀνειρωσσειν Negat igitur, hoc uno modo esse divinationem, sed aliis quoque causis somniare nos censet somnianteS-que futura praenoscere. Non pugnat cum veri similitudine ceteros Stoicorum modo hic respici.

Deinde hoc quoque Stoicorum decretum est, quod putant magni esse momenti ad somniandum corporis statum Cic. de div. 60 9uae vera somnia multo plura evenirent, si ad quietem intestri iremus, nunc onusti cibo et vino perturbata et confusa cernimus Respicit . Cicer locum latonis cui eadem placent.')1 Consonti cum latone Synosius Synesius de insomniis. Mis1631 in hac re etenim eos tantummodo, qui virtute Vel per prudentiam vel per consuetudinem acquisita vitam institnunt, diviniora visuros esse omnia censet ducit autem insomnia ex compluribus sontibus ab idolis p. 151 D a rebus enim futuris idoli cibumbrat imamnesque ob Sc rae procedunt, nimirum non ut a praesentibus manifesta a deo; i51A:

animae a se habenti Q. e. otium agenti a sensuum colluvione forensium anima naturas undiquo inferentium alienas, Detia mundanti se prorsus adiumsit, proptere quod animae ipsius natur ex eodem simul

atque ille pro Madit; quae somniorum genera diviniora emeritur); summi vero Synesio momenti est spiritus phantasticus, quem quodammodo praeparare debent, qui vera somniaturi sunt, adeoque studere, ut hic nobis divinandi vi sit praeditus, quaedam est pietatis exercitatio. 145 Α). Hic spiritus phantasticus ut speculum excipit ostenditque somnia. ducatio autem eius optima est tum per philosophiae studium perturbatos edare animi motus, tum per moderatum temperatumque

victum.

Videmus igitur inter Synosium et Platonem vel Stoicos nonnulla convenire ad Artemidori autem philosophiam nobis constituendam uil novi contulisse videtur omnia enim, quaecumque congruunt cum A. decretis, iam apud Stoicos invenimus contra phantasticus ille spiritus plane abhorret a nostro scriptore accedunt alia, quae demonstrisnt nDj0jtjgod by IOOQLC

33쪽

Pol. 571Ε sq. cf. p. 114). Art. autem φαντασματων και μυ- πνίων quae somnia nihil significent easdem causas esse pronuntiat cf. p. 136). - orro quod confirmat esse divinationem insomniis, neque autem causam dicet e vult aut nequit, hoc optime potest conferri cum Stoicis Cic. d. d. Ι 15 Non quaero, cur, quoniam, quid eveniat, intellesto hoc sum contentus, quod etiamsi, cur quidque eveniat onorem, quid ut intellesto. Vtrique igitur experientiae πεῖρα auctoritate nituntur. Neque omnem divinationem probato , sed nonnulla genera

reicit; s. p. 161, 20sq.' 213,25 id quod Stoicis quoque decre

tum est Cic. d. d. I 132 Nunc illa testibor, non me sortilestos neque eos qui quaestus causa hariolentur, ne psychomantia quidem, quibus Appius' amicus tuus uti solebat unoscere non habeo denique nauci Marsum austurem, non vicanos haruspices, non de circo astrolossos, non Isiacos coniectores, non interpretes somniorum non enim sunt ii aut scientia aut arte divini. Ne autem haereamus, quod Stoici non habeant nauci interpretes somniorum eos castigat Cicero, qui quaestus causa saliunt consulentes vim somniorum certe probant.

Alic Artemidori de somniis placita Aristotelem respicere

Neoplatonicis non stetisse Artemidorum, si Synesi placita toti scholae attribuere nobis licet. Quae nim praedicat Synesius p. 14s B cf. Od. α 565) Penelope vero apud Homerum duas omniorem portas induci affrmatque dimidium esse fallaae, quoniam omni t- sapientiam

non habebat; si enim artem scite ad hae habuisset, omnia utique per portam corneam tradinisset, aperte docent persuasum ei fuisse, omnia vera esse somnia contra A. totum genus ut nil significans excludit ἐνυπνια).Μulto autem gravius, ex mea quidem sententia, argumentum habes in his Synesii verbis 153ii Plerique libros de observantia omniorum ei-- modi multos composuerunt; ego autem hae omnia rideo. Censet enim Synesius unicuique alia significari eisdem signis sane Art. quoque monet ne in interpretandis visis sui cuiusque mores, Retus, genus, ordo neglegerentur, tamen magno a Synesio intervallo se distare ipso libros nirο- criticos conscribendo ostendit.

1 Ex hoc loco effici potest, non fuisse eum Neopythagoreum etenim ipsius quidem Pythagorae discipulos antiquorum nonnulli 'thagoricos, horum vero discipulos 'thagoreos, sapientiae denique Pythagoreae aemulo Pythagoristas vocarunt. Si igitur ipso a Pythagoreis stetisset, haud vituperasset τοὐς Πυθαγορίστας. ore Neopythngore Omnem divinationsm ducebant a Gomonibus, Zelle III b' 1. 139 144 id quod haudquaquam in nostrum Artemidorum quadrat deinde utitur quidem A. numeris ad intΡrpretanda somnia II 0 neque autem mystico ut Pythagorei. 2 et Teumi R. L. G. 4 199.

34쪽

videntur, cuius scripta περὶ ἐνυπνιων, περὶ τῆς καθ' υπνον μαντικῆς perlegit cs. l. I cap. 6). Ne Aristoteles quidem negat cohaerere quodammodo somnia cum eis quae iunt, ut aut signa sint eorum aut fortuita, atque ea plurima, aut causae. Atque hoc causae sunt somnia eorum quae fiunt, optime conserri potest cum genere νειροι apud Art. Etenim ut ea quae sacere aut cogitare solemus, in somniis videntur, ita e contrario necesSarium est, ut pleri 1 que motiones, quae se per Somnum

osserunt, principia sint eorum, quae interdiu gerimus Art. 4, 2: ἐνεργεῖ ὁ νειρος. Primum genus, Signa 8Se omnia, per Se perspicitur. Negat autem Aristoteles maiorem esse vim divinandi quam quae ad morbos ceterasque assectiones quae in corpore perficiendae sunt pertineat, quippe quas motiones dormientes multo acrius intellegamus quam vigilantes. - uae quamquam cum Artemidori sententiis conveniunt, tamen multo minoris momenti sunt somnia Aristoteli quam huic scriptori. Accedit, quod ille δαιμονια vocat omnia non θεοπεμπτα, id quod prorsus discrepat cum Art. Itaque perlegit Aristotelis scripta, probavit nonnulla, alia reiecit. Gravissima argumenta consensionis inter Artsemidori et Stoicorum placita ex theologia ducenda sunt Stoicis enim unum fuit numen, diversis autem nominibus ornatum est Cic. de nat. d. Ι40), quae a variis operibus aut muneribus aut virtutibus aut avariis materiae, per quam diffunditur, partibus invenit. Ρlut plac ph. I 7, 17 οἱ Στωικοὶ κοινοτερον θεbν αποφαίνονται πυρτεχνικον καὶ πνευμα μεν διῆκον ολου του κοσμου,

τα δὲ προσηγοριας μεταλαμβάνον δια τὰς τῆς λης δι' ης κεχώρηκε παραλλάξεις. Zelle IIIa 673, 5. Haud igitur mirum

videbitur, si apud Artemidorum quoque complures nobis occurrent dei accedit, quod huic omnes, quoscunque credidit multitudo, commemorandi erant, etiamsi ipse unum credidit, quoniam de somniis scripsit interpretandis et saepissime somniantibus videbantur dei, qui religione publica ab antiquissimis temporibus traditi sunt; simile enim ipse dicit. 230 4. Porro proprium est Stoicorum demonstrare singulis deis physicam rationem - λογον φυσικόν - inesse gesse ΙΙ14 323 et sabulas attingere easque physice et mystice exponere Cic. de nat. d. II 63, II 63, Zellerilla' 567 4 qua in re via munita erat ab Antisthene Cynico cs. Plato, rep. II 378 D. Duemniter, Antisthenica 75); idem apud Artemidorum haud raro inveniemus s. p. 230, 12 φ)

35쪽

Duas autem divisiones praebetori l. II cap. 34, unam quod dividit deos in αἰσθητους καὶ νοητους, alteram in λυμπιους Vel αἰθερίους, ουρανίους ἐπιγείους θαλασσίους καὶ ποταμιους, χθονίους, τους πέριξ τψυτων. Sed hac una divisione in Olympios etc. usus est in perscribenda de deis parte, altera perturbata. Deinde postquam de eis dixit, ad heroes atque daemones accedit cap. 40. Iam haec divisio in αἰσθητους et νοητους id est percipiendos sensibus et ratione, haud multum mihi differre videtur a Stoici cuiusdam de hac re opinione Dionysius enim, quem eller ula' 318 - putat suisse discipulum Osidonii, deos diviserat in tres species: qui in promptu sunt, qui non comparent, lacti . . heroes. uos igitur . in αἰσθητοῖς numerat, hic in eis qui in promptu sunt, quoniam visus potissimum inter sensus ad hoc αἰσθάνεσθαι pertinet. Iam ad singulos deos accedamus. Ἀρτεμιδος nomen derivatur ab αρτεμές 132, 16 idem praebet Cornutus p 65, 18. Strabo XIV 635. Muenetet, de Apollodori περὶ θεων libris Boni 1883.

p. 22 censet hunc Strabonis locum doctam adnotationem docti homini esse, fortasse descriptum olim ex commentario Homerico.)Cramer, necd. aris III 11.

Apollo apud Artemidorum et Παιήων est 133, 5 et Μιος

133, 8 in Sane iam apud Homerum uterque nobis Apollo occurrit est enim deus lucis, λυκηγενης - et pestem pellit ἀλεξίκακος. Sed quamquam iam inde ab initio heroicorum tem-

librum composuit, quo eandem interpretandi rationem eum adhibuisse vori est simillimum Zellar IIIa 328, 2 suspicatur εομαχια et περὶ γιγαν- των 1iua libri varias esse inscriptionea. - Deinde hoc loco liceat mihi

interpretari Artemidori verba: τουτο μὲν γαρ οἱ παλαιοὶ τους μακραν ἀποδημησαντας εἰς Αιδου πεπορευσθαι ἔλεγον e. q. s. p. 153, 5; spectat hic A. ad veteres poetas vel mythographos, quos dicit, si quis procul domo afuisset, trunsisse ad inferos finxisse sorsitan ex etymologia hoc sibi persuasorii αειδες Αιδης f. Corn. de . d. d. Lung. 4 5. Aliis locis παλαιους vocat eos qui ante ipsum Onirocriticos scripserunt libros, hic eosdem do quibus Cornutus praedicat: ου οἱ τυχοντες ἐγένοντο οἱ παλαιοὶ ἀλλα καὶ συνιέναι την του κοσμου φυσιν ἱκανοὶ καὶ προς το διὰ συριβολων καὶ αἰνιγμάτων φιλοσοφῆσαι περ αυτης ευεπίφοροι. p. 76 3.1 Noli haerere in eo, quod Α. dicit καλεῖται, νενομισται, raro ἐστίν. Neque enim hoc premitur pollinem re veris solem esse, contra hoc magni momenti est, notam esse eam sententiam 30 4. 157, 16. Nam profitetur, somnia quaedam oriri ex anima dormientium; quae cum ita sint, eum anima ipsis somnia fingat, sane multum Valet, quae sint ius notiones et cogitationes. Medit, quod . pro certo scit, alios de hac re istiter censere eis quoque de causa νενόειιστα etc. scripsisse videtur. Dj0jtjgod by IOOQIe

36쪽

porum pollo talis videbatur in religione et mythologia, tamen vim eius, quae est vis lucis, dirimere in singulas partes Optime quadratin philosophos potissimum in Stoicos Corn. 66, 1 M. καὶ LIαιηαγνἐκλήθη καὶ ἰατρος δοξεν εἶναι Macrob. sat c. 17, 13 Idem Apollo auctor est et publicae sospitatis, quam creditur sol anymantibus praestare temperie e. q. s. De Apolline ut sole haec

habeo proferre. Corn. 65, 1 Ἀπολλων ὁ βλιος ἐστιν. Cic. d. nat. d. ΙΙ 68. eraclit, alleg hom. cap. 7 Muenete p. 7) ἐκειν δεο ἐκ τῆς ημετερας εἰκασίας αναγκαῖον εἰπεῖν, ου παρησαῖ, δεικνυς τι καὶ καθ' υμηρον αυτος ἐστιν υπολλων καὶ et λιος τουτο δὲ εἰ λεπτῶς ἐθέλει σκοπεῖν τις ἐξ απάντων ευρήσει τῶν ἐπιθέτων γνώριμον. Secuntur deinde complura pollinis attributa, quibus Homerum quoque Apollinem et solem unum idemque numen putasse comprobetur. Ceterum iam lato in Cratylo 40, sq. pollinis vim variam praedicat variasque nominis originationes habet, nescio an usus ironia, ut ludat talia vana studia; ibi derivatur nomen Apollinis ab απλουν is αληθές, quo nomine vertimur ad μντικην, deinde ab αεὶ βάλλων - ώπ τοξοτης tum ab πολ-ων - ώπ ἰατρος - denique ab μοθολῶν, quo delegamur ad musicam. Nec non de Minerva consentiunt Art. et Stoici scriptores;

appellat enim . eam φρονησιν 133, 13. 257 17 idemque habet

Cornutus Stoicus33, 10. Heracl. alleg hom ed Gale: 435, 485 sq. lato

quoque Minervam cum νῶ vel φρονήσει quodammodo connectit, derivat enim Θεονοη - Θεονο -υθονοη - Αθηνῶ Crat. 407I sq. Porro eadem Minerva consertur cum terra Art. 33, 15 καὶ

γεωργοῖς ἀγαθή τι γαρ υτιν τῆ γε λογον ἔχει, si φασιν οἱ φιλόσοφοι. Neque hoc a Stoicorum sententiis discrepat Heracl. all. om. p. 444. Zelle Ilia 325, 3). uodo hic dicit οἱ φιλοσοφοι non est neglegendum; etenim quoniam, meo quidem iudicio, soli Stoici hoc habent, quod Minervam ut terram interpretantur, Stoicos hic appellat τους φιλοσόφους i. e. philosophos κατ ἐξοχην verisimile igitur videtur, ipsum eorum placitis addictum suiSSe. Iam venimus ad ατυρ αἰθεριον quod A. numerat in eis

olympiis vel aetheriis 130, 21 sq. 92, 12 περὶ του πυρις διπλῆ τῆ κρίσει χρῆσθαι καλῶς ἔχει, πῆ μὲν ς περι υρανίου καὶ

I In e libro, quem deminsrva scripsit Diogenes Babylonius Gio. d. n. d. I 41 - partum Iovis ortumque virginis ad physiologiam traduxit; inde cogitari licet et Heraclitum et Cornutum quae dominerva vel uI-

37쪽

θειου, στῆ δὲ - περὶ ἐπιγείου καὶ του ἐν χρήσει. Duo

autem sunt Stoicis igines eique maxime diversi unus perlucidus et purus, διαυγὲς καὶ καθαρον, alter, aere permixtus, quem adhibemus in usum vitae: ὁ ἐν χρησε καὶ αερομιγες, ut disiimguit Cornutus 33, 14. Sic et Balbus Stoicus apud Ciceronem discernit ignem, quem adhibemus ad usum vitae atque victum ab eo, qui corporibus animantium continetur . n. d. II 40. Stoicis ignis purus et perlucidus - aether, erat Iuppiter, ignis autem, quem usus vitae requirit, erat Vulcanus Heracl. all. hom. 445). 0uodo accuratius hanc distinctionem non exposuit, mirum non est, quoniam ad ipsius materiem minus pertinebat. Porro de Libero similia censent Stoici atque nostero. namque etiamsi iam veteres poetae vinum appellaverunt dei nomine, Stoici potissimum hoc urgebant, in eis physicam vim ineSSe.

Art 141 2 Aιονυσος ταραχας καὶ κινδυνους καὶ ἐπιβουλα καὶ περιβοήσεις σημαίνει δια την περὶ τὸν θεον ιστοριαν καὶ δια τὸν φυσικὸν λογον του ιονυσου Quid autem aliud sibi vult ὁ φυσικις λογος nisi vinum spectat Vinum igitur est Liber; cs Cic. d. nat. d. II 60 9uidquid asinam ut litatem eneri merret humano, id non sine divina bonitate ema homines fleri arbitrabantur itaque tum illud, quod erat adeo natum, nomine ipsius dei nuncupabant, ut cum frustes Cererem appellamus, vinum autem Liberum Ceterum Dionysi nomen ducit A. a διανυειν 140, 29); tales autem originationes Stoicorum propriae sunt, quae multae ciun apud alios tum in Cornutide deorum natura libro occurrunt. Permultas de Libero invenies in Et M. Artemidori autem etymologia in Et M. tribuitur Alexandro cuidam Thasio, nec non praebetur a Cleanthe Stoico: cs Macr. Sat. 18, 14 ibi quoque ιονυσος derivatur a διανυειν. Quod D. eundem esse atque solem hac re demonstratur, ad tymologiam

ipsam nil pertinet. - Τυγχανε δε ὁ Ερμῆς ὁ λόγος ων, ναπεστειλαν πρις ημα ἐξ υρανου οἱ θεοί, μονον τὸν ανθρωπον τῶν ἐπὶ γῆς ζωων λογικὸν ποιησαντες Corn. 20 18 Artemidorum quoque censuisse λογον ad Mercurium quodammodo

pertinere ex his verbis apparet Ἐρμῆς αγαθὸς τοῖς ἐπὶ λογους ὁρμωμένοις 141, 19 Sane facillime Mercurius et λογος con-

38쪽

iungi possunt, quoniam deorum nuntius cultus est. - autem in errorem inducaris hoc loco 3, 4 τὸ αἰδοῖον ἐοικε . .. λογω καὶ

παιδεία, τι γονιμωτατον παντοῖν το αἰδοῖον ἐστιν, σπερ καὶ

ὁ λογος αδον δε καὶ ἐν Κυλληνη γενομενος Ἐρμου αγαλμα ουδὲν αλλο α αἰδοῖον δεδημιουργημενον λογα τινὶ φυσικP. Nulla hoc loco intercedit inter Mercurium et λογον sermonem)ratio; sed inde ab εἶδον δὲ καὶ iam novum enuntiatum incipit, in

quo declarat, inesse in Mercurio rationem quandam naturalem sed hoc ipsum ad Stoicos Spectat. Τres formae Stoicis erant Veneris. Corn. 46, 4 ουρανία

... πάνδημος . . . ποντία. Art. cum eis consentiens haec

praebet 142 9 sq. ἡ δε υρανία τα ἐναντία et πανδαὶ '

σημαίνει. . . 'Aφροδίτη . . et πελαγία et q. s.' Sane hae sormae traditae erant in mythologia neque enim veri est simile Stoicos novi quidquam attulisse, sed quae confirmarent ex ipso cultu hausisse satis tamen mirum videtur, quod nostero in interpretatione somniorum, nec multa de deis dixit, has ipsas sormas notat ut Stoici apparet inde pro certo eum mythologiae studiose ededisse ei, cum haud paucis locis eadem atque Stoici placita proserat, Stoicique, ut supra dixi, enixe operam navarint theologiae atque mythologiae explicandae, nonne videtur verisimile e Stoicorum disciplina, quae censeat, . hausisse γDoinde Veneri s Αφροδίτη ut quae exosia, ubi Astarte culta

est, in Graeciam migraverit, Curtius gr. Gesch. 48 -- frugifera quaedam vis inest; cs. Corn. 45, 3 M. δε ἐστιν et συνάγουσατ ἄήρεν καὶ το θῆλυ δυναμις. Similia invenies apud Artemidorum p. 142 11 Μάλιστα δε ἀγαθη προς γάμους καὶ κοινωνίας καὶ προς τεκνων γονην συνδυασμῶν γαρ καὶ ἐπιγονων ἐστὶν αἰτία ἀγαθη δὲ καὶ γεωργοις φυσις γαρ καὶ μητηρ των ολων εἶναι νενομισται. Velle III, 332 8. Vulcanum ignem esse iam supra dictum est . 143 nunc ex A. et Cornuto loco huc pertinentes asseram Art. 142 28 7 p.

τὰ μὲν αυτ τε πυρὶ σημαίνει, ὁ δ' ἐπὶ ὁ πλεῖστον τὰ κρυπτὰ ἐλεγχε καὶ μάλιστα μοιχείας διὰ την περ αυτον

ἱστορίαν. Corn. 34, 12sq. 'IL. δεδεκέναι μυθευεται δν υρην..... ὁ γαρ πυρ ω χρῶνται ι τεχναι, συνεργὸν προς τηναποδειξιν τῆς φυσικῆς τῶν ἀνθρώπων ἀγχινοίας γενομενονῶσπερ κεκρυμμένην αυτην εἰς φῶς προήγαγεν.

39쪽

αυτόν χειν λογον φασὶν οἱ σοφοί ; qtiae explicatio Artemidoro probata Optime convenit cum Cornuto atque Balbo Stoico; Corn. 52, 5. Cic. d. n. d. II 67 a Graecis mater Amιήτηρ quus Γημήτηρ nominata est. Aug. d. c. d. VII 16. Neque de Luna, quae quidem aliquid rationis habet cum Venere, dissentiunt A. atque Stoici. Αrt. 135 16 Σελήνη τροφὸς εἶναι νενομισται Cic. d. n. d. II 119. Deinde quod . pronuntiat ae ἡττCν ἐστι του ηλίου θεριιο 136, 10 81 27 γραουσα. 136 8 ἐπεὶ νυσει ἐστὶν γρα, potuit quidem haurire ex

observatione liceat mihi conserre cum Stoicorum placitis, solem ex uno aethere lunam ex aere et aethere mixtam esse eaque de causa minorem inesse calorem censentium. s. Dieis, dox. gr. p. 459, 2

de Chrysippo p. 627, 13

Iam quod . in deis numerat stellas, nubes, vento S

p. 130, 24 a Stoicis haud alienum est Cic. d. n. d. 37. 1 42;

etenim cum nihil in universitate rerum non sit divini particula animi, ut terra mare orae, hinc recte Zeno Chrysippus Osidonius in his omnibus de naturam reponunt.

Summi autem mihi momenti videtur id quod de sato dicit 146, 3 , τῶν λων Φυσις καὶ βιαρμενη καὶ Μονοια καὶ

εἴ τι αλλο νομαδ τουτοις ἰσοδυναμεῖ. . . . nam hoc certe Stoicorum proprium est. Repetere mihi liceat, quae supra de hac re dixi Stoicis unum numen erat prima et princeps causa, ratio in materie insita eiusque artifex, id est deus faciens illam autem divinam animam variis nuncupabant nominibus appellabant enim illam lovem, aethera, την του λου - τῶν λων - φυσιν, divinam naturalemque legem νόμον, necessitatem omnium rerum, ανάγκην satum - εἱμαρμενην, providentiam, προνοιαν Ceteri autem de antiquitus traditi, ut Apollo, Minerva aliae eiusdem numinis partes sunt aut melius idem numen diversis vero nominibus usum, quod

diversis iungitur muneribus vel in diversis mundi partibus apparet Zeller IIIa; 325), ut vetus poeta dicit, Ηρrmesianax Stoicis laudatus: Πλουτων Περσεφόνη ημητηρ, Κυπρις, Ἐρωτες Αρτεμις ηδ εκαεργος Ἀπολλων εἷς θ εος ἐστιν.

40쪽

Facile autem intellegitur singulos inter se misceri posse deos, utpote qui una eademque vi contineantur i. e. anima divina quod saepe apud Art. invenitur:

Ρ. 144, 32 δει καὶ την ημήτερα τι γῆ τον αυτὸν χειν λογον φασὶν οἱ σοφοί P. 145, 21 ἡ λεγομένη Μήτηρ θεῶν et εἶναι νενόμισται. 0uos locos si coniungimus et ημητερα et μητερα των θεων inter se misceri cognoscimus. - . 142, 13 CAφροδίτη φυσις καὶ μήτηρ τῶν λων εἶναι νενόμισται. - . 146 8 , τῶν ολων Φυσις καὶ Εἱμαρμένη καὶ Ιρόνοια καὶ εἴ τι αλλο νοι- τουτοις ἰσοδυναμει. in Huc illud quoque pertinet quod Sol et

Apollo unus deus esse censentur; nec minus hoc reserri potest

ad Stoicorum theologiam, quod . praedicat 14 4 αλλο αλλους τιμῶσι θεους, αλί' ἐπὶ τ αυτ τηρο ἀναφορα εχουσι πάντες

i. e. multa sunt nomina, Unum numen.

Exstat deinde apud A locus qui certissime cum Stoicorum quodam decreto convenit, 2, 25 το αἰδοῖον ἐοικε γονευσι μὲν επεὶ τὸν σπερματικόν ἐπεχει λόγον , intellexerunt enim Stoici per σπερματικὸν λογον vim illam, quae instar seminarii continet in se causas rerum lactarum, quae fiunt et quae suturae sunt; dein constituerunt complures λόγους σπερματικους, qua in re idem nobis stertur, quod in illorum de deis placitis; etenim una illis fuit divina vis, multae autem eius formae. )Ιam vero heroes atque daemones, quos deos habent Stoici

minores ceteris, ministros eorum internuntiosque, apud hunc exstant e Stoicorum autem mente unicuique appositus est angelus

custos, malorum bonorumque observator Epictet diss. Ι 14, 12.14, 14 Sen. p. 110 1); idem elucet ex Artemidori verbis 262, 3: μὲν γαρ πατὴρ εἰκότως ἐσπαινε τον δαίμονα τὸν οὐ ζῆν

αἴτιον τω δόντι. Simile invenisse mihi videor hoc loco Εἰ δετις ἐν δεσμοις ν ἴδοι τιν νειρον τομον, προσεπισωρευσειαυτμ τὸ δαιμόνιον καὶ ιλλα τινα κακα πρὸς τλμη λυθηναι

inst. div. IV . Eugeb. pr. V. XV 15. Dieis, dox. o. p. 306 Athena goras p. 588 Epiph adv. aer. p. 618 Galeni hist phil.). Com. d. n. d. XII Zollo IIIa 315 318. 73, 5.1 Rectam esse hanc interpretationem inde potest cognosci quod singula numina in aequo ponit matri deorum, vel naturae omnium veΙ terrae Aug. de civ. d. Vt 16 , in quibus animis divina, i. e. vis qua omnia progignuntur, Resiaste atque clare apparet. f. Lobech: Aglaoph. P. s. 2 Ceterum ὁ σπερματικος λογος facultatem quoque libros progignendi ut partem animae significat es Plut de pl. h. IV 4 2. Zeller IIIa 198.