장음표시 사용
21쪽
ne in infidelitatem relabatur&Glutem deperdat,timet, quia imp sibile id esse censet. Quapropter dogma illud , perinde ac ipsium Gnosticorum delirium, de quo Ireneus lib. I. cap. is, ab omnium fidelium piorum animis procul repellendum est. Ita ergo patet,
eos,qui semel crediderunt&per fidem iustificati sint , rursiis excidere fide&iustitiasta omnin posse. Pluribus hoc a amentum .anter alios persequuntur,&ab obiectionibus defendunt p. m. Doctores D. Hunnius comment. epist. ad Hebr. capis part a loc com r. V. MentZer. ln Tria d. dispi Ration. Theolog ad Synod Dord recht. di Sput.' latim. I. seqq. Exeges A. C. pag. m. o. I. Tarnov. Exercit.Bibl. lib. . Horraei. disput. deicimit. laps secti. Hoc primum. VI. Secundo , cum de lapsorum restitutione actitri simus, illud quoque prius declarandum, de quo lapsorum genere hoc loco termo sit. Tres omninb poenitentium seu lapsiorum classes sunt, quas S. Augustinus lib. de poenit medicina cap. 2, tres poenitentiae a. ctiones vocat,&ibid. fuse describit Cl. verbDia. D. Dalaiaha vver. Hodosioph. pag. a paucis proponit Poenitentia, inquit, eis inho-int vel lapsio talis est omnis homo in lucem editus, auxiliorumgratia indigus, praecipue verὸsunt in hoc atu irregentit, qui nunquam adhuc adgremium eccles excitatisuntiorum proprie es conresto vel in relapso Huiusmodi est homo renatus, qui gratiae prima malitiosiis peccatu iactura infecit,atque inquendam quasi recidi ratum incidit 'u-Πupraecipue est reverso exemplo ui prodigi declarata vel luctanter
Ismus modi en onmt regenitus, in quotidi in agoneo exercitio iugi pzmtentiae constitutus; qu poenitentia Christimo iugiter es necessaria-VII. Licet ver tum vox, tum notio poenitentiae omnibus eius tribus actionibus communis sit. Non enim quoad substantialia alia est poenitentia ante alia post baptismum, de quo viden
G pagosa in hoc tamen a se invicem disterunt, quod perpetua illa, qua in luctantibus est inbecillitatum tantum sit Sc peccatoriam venialium, adeoque in hominibus in statu rartia constitutis , duae caeterie ver peccatorum regnantium & mortalium,videlicet in hominibus extra statum gratiae positis. Nam qui poenitentiam agit, ut baptizetur, ideo id facit, ut in gratiar statum primum recipiatur; qui post baptisimum de peccatis mortalibus poenitentiam agit, ideo eam tu cipit,ut amissam gratiam recuperet. Unde etiam cumia
22쪽
crae scripturae de conversioneri resipiscentia loquuntur, non tam de quotidiana illa Sanctorum , quam de duabus caeteris impiorum agunt. Doetores primitivae ecclesiae, qui peculiariter de hoc argumento aliquid scripserunt, non illam sed istam utramque irae ci- pH poenitentiam, quae bapti simum sequitur, pertractant. Sic Tertullianus de utraque earlim Cyprianus vero Ambrosius, Ephrem Syrus, Pacianus. ChWsostomus similes libellos sinos de poenitentia lapsorum tantum coni cripserunt. Deinde Magister sententiarum,eumque sequet u es Scholastici communiter circa hanc solam Occupati sunt. Denique nostra Augustana Confessio de hac enon alia loquitur, cum articulo XII ita inquit iam nantur ΟNo-vψttant qui nolebant absoli ere lapsios post ad paeni-yiβ m. aibus dilocum primis indicantur primo , Novatianos docia si D,lapsos post baptismum , etiamsi redirent ad poenitentiam,
non esse absolvendos, Sc deinde , illam doctrinam falsiam esse damnandam. Nos eius vestigia prensantes in utrumque paucula commentabimur, hoc ordine, ut primo quinam Novatiani fue
Novatianorum origine seschisemate.
VIII., Irca annum Christi et r. veI, ut alii malunt , ccx Hi Q. Traianus Decius messii Decii Bubalia in Pannonia in seriore nati filius vix dum imperium invaserat, cum se Vis terri Misti, bilibus edictis tam crudelem & vehementem persecutionem, quae de desivulgo septima, ab aliis octava numeratur, contra Christianos insti. tuit, ut non solum Fabianus Episcopus Romanus cum innumeris aliis in ecclesia illustribus viris propter fidem martyrium oppet rent sed etiam ex adversis plures,quam unquam antea tum acerbitate tum lentitudine tormentorum moti passim fidem abnegarent. De hoc S. Dionysius Alexandrin epistola ad Fabium Antiochen apud Eusebium histor. eccleslib. 6. cap. o. olfi . Musculo inter
23쪽
prete Imperatoris adfertur subsequitur istud a Domino πη- suo prae tectum prope inrendissimum, nempe,ut electisandalizem raseri possit ' Terrentur omnes ct confestin multi ex potioribus alii pra
raetuaccurratnt, altissonte rebus ipses,quagerebantur, ducuntur, a victu trahuntur,ac nominatim vocari ad impuri, ac prophana sacri'
p in 'idem pallentes ac trementes, quas non acrsicatu-
cuius eDhannaretur, cunctuque manifestum eqset, timidos eos es: tammentitum,tum runt,audacter virmantes,nec anteas ussin praedictum est a Domino, quod aegre servabuntur. Ex reliquo alit: rutrum horum partemsequunt nonnusti ad vincula usque: arceres persiterunt, aliqui ct complures dies inclusi, tandem priusquam ducerentur adtribunal, dem ab orarunt quidam vero cum tormenta quoque constanter pertulisissent,
lina negarunt. Et Cyprianus lib. de lapsis, edit. l l. past o
Exciderunt, pro nefas, omnia ct de memoria recesserunt Domini mo- nua Non expectaveruntsaltem, ut interrogati negarent, ut thus accenderent apprehens Ante aciem multi victi ne congres ione prodr Nec hocmi reliquerunt,utsacri are idoliis ν
rmis manseratibus vestera urgente dilatisu
ferreturanteritus, etiam rogaverunt. Quam vim potes talis obtende qua crimensuκm purgetiquum vim mini sescerit,m perire Cη-
ne quando ad Capitolium illa vox scipati blita pio e ius , eluitatis publico loco,in quo Gentilium suptas
Ton.not. ad Martyr.Rom .die 29. Novembr. a. 6o. θοniex: tum est, quando ultro ad obsequium diri faciu isae: sum is ariegressus ca Capit a steri us, tremuerunt piscera, brachia conciderun Non resensu ob upuit,tingua hast,sermo defecito sare stupotuit Dei
24쪽
X.At in At Decio post biennium extineto, cum ista persecutio. oles ni tempestas aliquantulum conquiesceret; illi, qui pridem magno numero fidem tormentis submiserant , Didolis sacrificarant. a. nT psum suum suppliciter confitentes, ut vicissim in Ecclesiae commia etsi Dionem reciperentur, anxie rogabant. Et iam a confessoribus4 munio no rtyribus , quos ipsi quasi in acie stantes turpiter eseruerant ' ec 'praecarteris offenderant, non pacem tantum sed libellos etiam eo ς' 'e., 'Qmine ad Episcopos consecuti erant. Quales illi libelli fuerint,)G.es tam fra dicetur de distinctione autem inter Confessbre dc reliquos mari es
persecutionem ustinentes nunc notamus: Confessores esse dictos, e--unt licet consessi Christum essent,& carceri mancipati, nondum tamen siti cepissent in quaestione tormenta. morum numero comprehendebantur, qui alio nomine dicebantur xtorres h. 'e qui ne Christum negare cogerentur, neve per ipsis religio dispendium pa icoHess, eo teretur, dimissis omnibus bonis, quae statim fiscus Imperatoris oc G mari cupabat,se subtraherent, quae facti potius , quam verborum con- ς
fessio videbatur.& si ita eo statu mortem oppetiissent, numero in v μ tyrum recenseban tirr. Martyres autem non ii solum, qui mortem pro Christo obierant, sed etiam qui tormentorum saevitiam constantia superassent, licet nondum mortem subiissent riuos eleganter Tertullianus lib.de martyr destinatos martyres tinc at 1, his accensentur Professores , qui non interpellati se martyrio ingerebant. Conflamelli annot.1.ad epist. 9 Cyprian. Meiar. Spond. ET TAnnal. Eccl. ad ann as 3.rrum.ri. Vertim S.Cyprianus Carthagi- ὸωdamniensis Episcopus ratus, illam subitaneam reconciliationem nec censeri Evangelio nec disciplina ecclesiastica consentaneam deinde ne ipsis quidem lapsis silutarem sed periculosiam potius toxiam esse, centuit rem isthanc differendam esse in id tempus , quo pace Ecclesiae reddita, per totum Christianum orbem de lapsorum restitu. tione consultari posset Sed dignus est , ut audiatur ipse Episto- ad plebem, quae est xti edit Pamel. Cum in minoribus delictis, in lust,quae non in Dominum committuntur,paenitentia agatur iusto tempsire, 9 exomologesis sat inspecta vita eius,qui agit poenitentiam, nec ad ommunicationem venire quis positi, nisi prius illi ab Episcopo ct clero manus erit impositi, quant magis in his gravis imis θ' extremis delictis Rute omnii moderatesecundum disciplinam Domini obserpari opor- , Nemo adhuc importuno tempore acerba poma decerpat nemo η 'ν
25쪽
vemsuam quassatam perforatam fluctibiri priusquam diligenter refcerit .altum denuo committam nemo tuuicaniscissam accipere θι duere properet nis eam ctabari ceperito sartam viderit. stafullone curatam receperit a diant,quaeso, patienter consitum nostrum, expectent egregionem nostram, ut cum ad vos per Dei misericordiam venerimus, ob persecutionem Carthagine secedere coactis erat cou- vocati coepiscopi plures , secundum Domini disiiplinam confessorum praesenpiam, beatorum mari rum titeras, demeria examinare posit- min. Vide eiusdem epist. H, I 2, I ,I8,28.
D;- Necalix a Romano clero visium fuit. Cum enim S.Cy. T. prianus de hoc negotio ad eos scripsistet, illi gemino re cripto sen-ὰγγι, tentiam eius Per omnia confirmarunt. In posteriori Baronii iudicio ad ann. 2Π.num .8 .Pamelius priore loco collocare debuillet.)
quod est inter Cypriani epist.xxxi postquam exposivissent, sibi post
excessum nobilissimae memoriae viri, Fabiani, nondum esse Episcopum propter rerum temporum dissicultates constitiatum, qui omnia ista moderetur, eorum, qui lapsi sunt, possit cum autoritate
es consilio habere rationem, subdunt Nobis in tam ingenti negotio
placet,quod tu ipse tractasti prius Eccles pacem sustine: Aam, expectandam Ideindes collatione consiliorum cum episcopis reuehieris, dia-ιonu,confesoribus,pariter ac antibus laicufa tractare rationem. Perquam enim nobus invidiosum onerosum videtur, nouper multos examinare, quod permultos commisum videatur fuisse , unumsententiam dicere cum grande crimen per multos dissusum noretur exisse Post aliqua rorem , ut lapsi, intellecto suo crimine velint nobu interim prastare patientiam,vee adhuc fluctuantem turbent Ecclesiastutum, ne interiorem nobis persecutionem ipsi incendis rideantur, ct accedat ad criminum cumulum, quod etiam inquieti fuerunt. Maxime enim istu congruit verecundia, quorum in delictis damnatur mens inverecunda Pulsent sane ores sed non utique confringant. Adeant ad limen Ecclesiae , sed non utique transiliant. Tandem ita concludunt Nos diuo quidem multi, ct quidem cum qu busdam spiscopuli- cinu nobust appropinquantibas, quos ex aliis provinciu longe postv perseeutionis istius ardor te erat,ante constitutionem Episcopi nihil in' novaridum putarimus sed lapsorum curam mediocriter temperandam ess crediminui ut interim dam Epistopus dari a Deo nobis sustinetur , in pHpense corum, qui moras possunt dilationu sustinere, ausa teneatur est
26쪽
rum autem quorum vitastae finem urgens exitu dilationem non potest f rre, acta poenitentii professifrequenter suorum detestationefactor*m si lacrimuli gemitibiu,s etibus dolentis ac vere paenitentu animi riva prodiderint, cumstes vivendi sicundum hominem nulla subistiterit, ita demum cauteo sollicite subveniri. Haec etiam illi,inter quos ipse ςtiam Novatianus , Cypriano teste ad Antonian contra tamen qR m postea sensit,ut infra latius. XI. Caeterum licet consesse resin clerici urbici , item universi Episcopi vel in Africa vel trans mare constituti Cypriani con. silio acquiescerent nihilominus tamen tanta quorundam lapsio- in importunitas erat, ut quoniam a martyribusvi consei ribus p cem impetrassent,eandem deinceps ab Episcopis non tam modesse peterent, quam importune tanquam sibi debitam Magitarent;
quibusdam ex ipsis Presbyteris tanta temeritati facem praesucentibus. Quum enim S.Cyprianus propter durantem adhuc perlec tionem Carthagine abesset quidam eius presbyterorum , sive ut lapsorum animos opes sibi conciliarent, sive Cypriano Episcopo tuo aegre facerent, contra receptam ab omnibus sententiam cum lapsis statim communicabant,nihil illa poenitentiae mora opus esse dictitantes a primosatim persecutionu die, eum recentia delinquentium facinoraferverent, ctsacrisciis nefandu non tantum diaboli altaria,sed adbuc manus ipse lapsorum, atque orafumarent, communicare cum aps , ct paenitentia agenda intercedere non desistebant, atque ita raontantum lapsorum invidiam Cypriano conflabant,sed etiam consesseres domartyresanter quos Lucianus maxime inverecundus&m O Luesanini stus erat,occulte cum eo committebant,quasi scilicet illorum preces datos libellos despicatui haberet. Horum antesignanus erat quidam infelicissimus Felicissimus, cui haerebant quinque presbyte πri, Felix, Iovinus, Maximus, Fortunatus Repostus illis iam ante His- accesserat Privatus antiquus haereticus, qui postea ex suo numero is,in Fortunatum Carthaginiensem Episcopum constituerunt contra nu Cyprianus non una epistolachimelero tum plebi mandat , uti Felicissimum cum omnibus factionis sociis communicatione, ut ipse
XII. Prolixe totam rem enarrat ipse Cyprianus epist xx ad plebem riv ad Cornelium. Ex priore nonnulla apponemus: μηc, ait, apparuit Felicissimifactro de venisset, quibuι radicibino auibru
27쪽
quibus viribusparet. νerso per quinque presbyteros elisissino suo
res , adrti nam saluti Nirducitur, ut non ro I. Deus , nec qui negavit Ch istum euudem msum, quem Care a Aeprecetur post ripam crim)nt tollatur Dpmititeutta, nec per Di copos Sacerdotes Domin F satiustat Edrelici Dominiscernova traditiosa cylleo insitutionis exsurgat oumquesemel placuerit tam nob quam comessoribus 9 chricu urbicis, item umversiis Episcop re in nostra pro cia vel trans mare constitus , u nihil in novetur circal ipsorum caussam, si omnes in unum o memnus, ct costatio consum cum dis pluva pariter misericordia temperat.rru sententiam sxer, tu ; contra hoc honsilium nos um,ebeyetur x Ab sacer letali autο- ρίλ- rit is o potesa factitos conssirati nibus fruatur. Tandem post Rineo multa gravissimis verbis claudit quis paenitenritam oereo Deo
communicando Felicissimo epist.xxxnx haec scribit Cum Tem imus comminatus', non communicaturos in montesecum habuit eroo
.. nti ut in monte Hodam Carthagini vicino unde, qui isti
accedit. Et post pauca Naiserti se voti attonita factitani erus adium xerit, sciat e in ecclesia nobiscum non esse communicaturum. Quod ipsium e secille ligni Hantepast ser30. Ab sima ae,mqumn com
TEI IlI Verum enim Verbontitselicissim iis a priano alibi ina, se seditionis illius ligniser vocetur, non tamen tam ipse, quam Nova-ἀisioni tus primus praecipuus eius architectus fuit. Id ruttiis ipse ν-
is, copu Afer, homo nequam plurimis vitiis cooperitis, imo in rus
28쪽
copula unprobus, ut iam pridem reliquis fratribus Astis dignus videau rearit ιζtur , in presbyterio extitus excommunicaretur.' Et iam im- ciuρὰ, minebat dies, qua eius caussa cognosceretur , cum ecce Deciante Do intn pQriequutionis procella oritur. Ita contigit, ut fratres non post linam iςnt convenire , ac Novato copia daretur , discessione olim latia lacti erit piae veniendi iudicium sacerd tum Sed ille in Africa turbas con-ῖpiscopi ςj alle minime contentus , infelicia sua germina ui transmarinamur circa 'HOque ecclesiam propagatum ivit. Romam igitur se contulit u- constitit, hi nactus occasionem sedis vacantis per fraudem multorum animosisxeri sibi conciliavit, ut eorum favore vel ipse vel saltem aliquis ex sibi talis auto ventibus Episcopus crearetur , atque ita semel constatum schi ima mio ς'ntra Cyprianum e caeteros Africanos rectius bii daretur.
iis Db XIV. Sed praestat sine dubio ista paul plenius verbis ipuus riis. . uessediit Cypriani referre. Sic ergo ille epistola iamiam allegata De Nova-ed, e ct twmbi inde ad nos fuerat nunciandum , cum magis per nos vobis debeat Novatus ostendtirermn novarum semper cupidus, avaritia inexptibili ra-
db Y pacit teDrib udus,arrogantiao sutore superbi tumoris insatus, semiaretiis; peristis vi ερι male simitus, qua itereticis semper j perfidus ommuii ero δέ crdotum voce damnatus curiosus siemper ut prodat adhoc adii laroru i ,si tollat,nunquam delis ut diligat, faxo umis ad constandaseditionis
Baron. ivcendia, turbae tempestas ad fideifacienda naufragia, hosti quietis, juniri trήNq illitatis adversariin, pacis inimicus. Idem est Noratus, qui apud nos primum discordia 2schismatis incendium serninavit, ut quosdam
Whodii statri in ab Episcopo segregavit, qui in ipsa perse uti prae ad eri r trimen ren ad fratrum mentes auia quadam persecutit no stris fuit Apse es qui
diues mici simum satellitem suum diaconum nec permittente me , nec scien- te , sua factiones ambitione consiluit cum sua tempestate Κο- t. vi m/ms oque ad evertendam ecclesiam navigans stultilia illidi paria mo. siti eis, a clero portionem plebis avellens frate ita fit bene sibi cobaeren-wilitia ris si invicem diligentis concordiam scindens. Plane'itoviam pro Messe m MVitudinesua debeti Carthaginem Roma prosedere, illic maiora ctis. CV riρra commist uii istic adversu ecclesiam diaconum iecerat illis Episcopum fecit. Spolιati ab illo pupilli, fraudata viduae, pecuniae quos. ecclesa denegata , .ls de illo exigunt paenis , qu.uin eiusfurore conspicimtu Pater oriani eius in artiosam mortuus , ct ab eo in morte posti nodum nec sepultus. alterus uxoris calce perculsus, ct abortione prope'
bis in parricidium partus expressus. ut damnare nunc audet sacris-m a canitium
29쪽
cantium manus; cum t ipse nocentior pedibus , quibus lius, quinasi batur,occisus e Hanc consGentium criminum iam pridem timebat, propter hocse non depresbyterio excitari tantum sedo communicatione prohibera pro certo tenebat . urgentιbini ambiu im nunebat cogι- rationis dies,quo apud nos causa rim ageretur, si perse utio ante veniseber. Quam se voto quodam evadendae, o lucrandae damnationis excipiensi. omnia commisitis miscuit is qui etici de Eccles. exbli di habebat icium Sacerdotum voluntaria disι es ne praecederet,quasi Gras se sit poenam,praevenisse sententia m. V. li et go Novatus fuit nunc quas porrδ turbas dedo ix,Vidς mu Defervescente nonnihil Deciano furore, Roma in
locum Fabian Dis Dei a Christi iis iudicio , de Hericorum penὰ omnium esιmonio, de plebis,quae tunc aderat,s ragio, de Sacerdotum antiquorum bonorum virorum collegio Cornelius lipitur
Hanc electionem acerbe ferebat Novatianus Consessor E clesiae Romana Presbyter primarius homo in Stoica Philosophia bene versetus, ineteroqui Christiana religionis haut inel gans defensor, quippe libri de Trinitate operibus Tertulliani inserti autor, teste Hieronymo Catal script. sed ambitione nimia tu nisistia rius In hunc incidebat Novatus, iamque ante erga Cornelium maisiam ad te animatum, vehementius contra eum concitabat , Quin fictis
di iminibH o storum animos Cornelio abalienan ficiebat,
, , a Lux QVRti nu a tribus Episcopis fraude seductis adversus Cornea λ, υι- tum Episcopuβ crearetur , , ut Cyprianus epist. 4 diast,aduhe--- An rum incontrarium caput extra ecclesam seret Quod uomodo νι- P peractum ire,ex ipsoCornelio audiemus,dummod hi prius obserεμ ναμ vaverimus, quod de confusione nominum Novati Nouatiani
'in lii Obisvat Pamelius in annot ad Cyprian epist. H Graeci
..-.is plerique ricinitate nominum fas , Novatum illum Novatianum's iam 'ocant,non recte. Nam consat tum ex Capriano,tum ex Cornelii epi--i,a stola prima in omo Concit.non Novatam sed NovatIanum Romanum E-
serui , tum apud Socratem, ct Nicephorum Novati nomen pro Novattam praesertim cum Deculphin Episcopus Lexoviensis in Chronicis 'u, epi uesitam , quam Dion fium flexandrinum ad Novatumscripsisse asserit Eusebi ad patianumscriptam dicat, cum hac oriptione : Diρη sus PQ
30쪽
pud Noratianofratrisalutem. Sicut legunt etiam ante eum D. meren M' catal viror. illustr. Sophronius in graca sua lilius translatione. Hum igitur ea aetate ita legerint D. Hiero minct neculphin, ego itaq)ρque si riptum ab Eusebio non dubito. XVI. Nunc quomodo Novatianus Episcopus factus sit, ex cis mὸ pQnat Cornelius epistola ad Fab. Episcop. Antiochen. citata ab Eu μ-ια- sebio Hist. Eccles lib. 6, cap. 42, a Sever. Binio Tom. I. Concit. pag. λ6 mi et tacita : Egregius vir Novatianus cum tremendis quibusdam αρ' f
amentu Asrmasset nullum se prorsus Epis opatum assectare, repente e 'veliιt ex praestigesis quibusdam in medium productus Episcopus apparuit. Hic enim dogmatistes, ct ecclestastica scientita sperastises, cum Episcopa-φ-mesuperui sbi non datum rasumere o subripere tonaretur , duos h*res sua con optes, deplorata salutis homines elegit, quos ad exiguamqμandam O minimam Italiae partem mitteret,atque inde tres Episcopos, homines agreses ac simplicis imos, artificioso quodam sementoseduceret, asserenso ormans Romam eos qua=n citi sime debere venire,eo pratem
ru, quo omne illud dis idium,ipse una cum aliis Episcopis intervenienti. bis essere Medio tollendum. se cum ventilent, ranquam inplices, ut diximus, machinationis a versutia malorum imperitos,a confim, libus quibusdam adhocsubornati hominibus inclusos , hora decima iam
remulentoso exaturatos violentero imaginaria quadam ct vana a nuum impostulone episeopatum ipsi dare coegerunt, quem insediose ac versute bi non competentem vendicat Paulb aliter B Theodoretus Episcop. Cyrens blatetic fabul. lib. 3; haer. 6: Novatae Novatianus)eum admodum paucos, ct quifacile numerari possent, suae esse haresisο-cios persuasset abiit in Italiam ct tres oppidulorum Episcopos decipiens
deduxit, tanquam apud Romanum Episcopum pro eo intercessuros. Cum autem in quendam vicum una cum ipsis venisset, coegit ut eum manibus
impositis Episcopum ordinarent. Hactenus de Novatiani persona, quis fuerit,&quomodo instinctii consilio Novati Episcopum se designari iusserit,pro instituti nostri ratione sic satis; ordo nunc exigit, ut propius rem ipse accedamus, inuamam eius de lapsis caeteros enim errores iam mussio facimus sententia fuerit, explo