Exercitatio De hæresi Novatiana eique oppositis conciliis Carthaginiensi et Romano, historico-theologica / sub præsidio ... Johannis Schmidt ... submittit Stephanus Kenckelius. - Argentorati: Typis Friderici Spoor, 1651. - XI, 80 s. sub præsidio ...

발행: 연대 미상

분량: 102페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

a , .

mus .uti sectione tertia constabit. 1 ut quiseuereclie&aceu 'idic/xς pQssit, ecquos hodie pro Novatianis habere debeat arc Ant. de Dominis loc cit Vulcans hodie negaret uti Q. -ό.is Amri ς itivam cies cam poenitentiam ct re on-

dissis . ciliatione vise hq est Ecclesasicamsolutionem ad peccati rem sisne non pertingere, Gratianus veris esset, fallacia Chris faceret verba illa quorum remiseritis peccata, remiuuntur eu, quacum sobventu terra, erunt1slata 2 in coelis. Atqui hoc negant, quis tutini In em externo eius cohonestandi ergo phrasi Sacramental esse Etum iniserii interni tribui Grynaeus in disp. Heidelbero anno S , thecs,aphor. allegantem. Ienigero Exeg. A. an. pass-m 2 4 Qui dicunt, valde eumfalli in Deum ipsum iniurium elis, quuquu aut hεMinibiu per quorum os loquitur, vel ipsi externo Dei verbo relsacravientacibus gnis, Deum existimat, vel tantillum divinae illius

sua virtutu hominibus reuorandiso aeternavita in Christo ervandi attribuere Beeta in a pari. ad art. Collo Mompelgari ieip. de bapt. p

I s.Qui,non animadvertentes turpe fallacia in oppositione causarunempe principalis de instrumentalis, asserunt internam vim efficaciam, quasanctiscemur, non esse miserorum nec in ipsorum externo

term interna dona non exhiberetareus in exeg.doctrin.Palatin . . si seqq. Qui denique separant ministerium externum ab interno, hoc est,ea disse vunt, qua Deus ipsi adistissime copulavit. Deliros Socinianos,Svvenckseidianos, eigelianos, quicquid istorum sanaticorum est, rubenter hie praeterimus. Vide interim noularia

qivedam eorum emblemata a venerabili Dia D. Feorbornio adda' ista refutata Fastic.6,disput. a. f. 4 s, seqq. Adde D. Thum mW

πὸ si i XLIX 3. Ut liqueat, unde sumta sit doctrina ova iubet vere credentes dubitare de remissione suorum peccatorum si hic adversarii tantopere aliqua consequeluia delectitatur dabimus eam κ μ λ QR quidem frigidam elumbem, qualis est illa Bellatinini 2M Ie s .. - ψη Vant,paevitentiam esse Sacramentu proprie dictant E Sur

42쪽

externo admini- cum exotin. p. 81 interno

Deliros rum fa-ngulariaio addu-hum mil

si hic

ii iuberi

Patiani riani avid enim sunt verba B. Gerardi L. de iustis perfid p. in asliud en negare miniserialem potesatem remittendi peccata , quam concedere quidem, quo generalis promisso remissionis peccatorum in Ecclesia vigeat,interim tamen ne re , quod absolutione inseri certusq-iipiam eri possit birer emissa esse peccata Recte etiam Pam lius annot. 26 ad Tertullian. lib. de pudicit.pag. 1 Valide incerta ei venias perinde Dantummid neget rer usilaum , negent paterculi Tridentini paenitentia vana,si quis aselo Deo reniam veniae certitudinem expectare debeat. Plenius argumentamur hoc modo Quicunque fructum poenitentiae intercipiunt , illi ipsiam poenitentiam tollunt, Sed Pontificii fructum poenitentiae intercipiunt. E. ipsam poenitentiam tollunt. E. Novatiani sun maior est,e rissima, supra num.1 ab ipso Pamelio ex Cypriano demonstrata. Minor.prob. econcit.Trid sessione . can. 9: quo serid praecipitur, ne quis alterat, oportere eos, qui ius carisunt, absque ulla omnin dubitatione apud semetipsos aluere se esse ius catos. Quid autem est poenitentia fructum intercipere, si hoc non est Verum haec ipse per temporis angustiam ulterius persequi non licet. XXIX. Denique controversiae statu probe observato, An seu, facile erit cum antiquissimam Ecclesiam, quae velante Tertullianti ηρ- seculum fuit, tum Eliberitanos canones aliorumque Patrum emta h Novatianae haeresis suspicione vindicare, quod alioquin, si saltem

perrunctorie inspiciantur,pene impossibile fuerit. Scilicet istendum omnino est, sub ipsum Christianae religionis exordium, flagrante peraeque studio pietatisvi improbitatis odio, multli4 graviores in

delicta poenasn diuturniores constitutas suisse; im rem eousque Dabuisse progressiam, ut atrocioribus quibusdam sceleribus, nominatim tribus illis insignibus idololatriae, homicidio Sc adulterio, venia indiligentiaque plane denegata fuerit, ut nunquam cum Ecclesia reconciliari postent. Quod certe tanquam ab hodiernis mori bus eu institutis abhorrens omnibus mirabile, multis etiam incredibile videri posset; sed a solertissiimis priscae disciplinae Eccletiasticarscrtuatoribus, quos inter Petavius d. l. pag. 228 sqq; de Albaspinaeus lib. , obiervati On c,7, 9, 2, 13, Is, II,praeclari documentis comprobatur Eliberitani veri, canones quam hi aeque severi Scausteri sint, ex uno vel altero, quos infra productitii sumus, clarum evadet Denique non antiquissimorum solum ac duriorum sed etiam posterio-

43쪽

rollariorum eorundemque commodiorum temporum Patres No ti alianis valde a 'nes videntur, quando docent,uti unum baptisma viic unam etiam de gravissimis peccatis poenitentiam esse adeoquς tipost semel actami nitentiam, si quis denuo iisdem se criminibus cobstrinxerit, ab Ecclesiae necessitudine. insteriorum commin vnione penitus exclusum reconciliari amplius non posse. De quo ite e

erroneam, mi, propter nonnulla alia, quae definivit plane impiam anellarmin. lib. de imagin cap. s. aindanus verῖ Panopi. lica, ndos ait se in interdum Occurrit , mnitentiam non ἰ

an simulat B. Rhenanis Annot in Tertust de Poenit aliosq, veterum per

a b alios excussit Et nostratium quidam non alia responsione

presse apud Ambrosium lib., de Poenit cap. io habeatur Li'Sicut unum p t

posito, quam Patres illas, ut Eliberitanos canones

publica solenni poenitentia exponendos esse; tamen eadem 'u: statim recurrit, quare videlicet illos homines qui postpr o m

Ecclesia penitus reiecerini . ω nihil reliquerist cuius benesciri in antegrum resiluti ad divinorum musteriorum com intonota i

rit, non recte attendatur. Illa, uti vidimus, non h. ec fuid, quod

44쪽

am non

remores

nt, ab

status sive

quod

psos ad communionem oli Ecclesiasticam pacem admittendos ne Novariari S reis sed, quod nullum ad eos reconciliandos condonandaque de ρ υρο . . licta IV in Ecclesia esse; imo omnem Ecclesiam,quae condonaret Σ reconciliaret, aetern im perituram, perfidiose ac crudelite asse γὰι- ais Veraret Atqui hoc ipsum nullus Eliberitanorum, aut quorum x quorώςunque aliorum orthodoxorum Patrum asseruit. Nullum enim de P ' - - lictum aut flagitii genus esse, quod non eadem illa, quae ligare ac retinere potest, solvere rursum ac remittere possit Ecclesiae potestas, 'passim confitentur. Quid ergo Brevissime dicam inius, quam amplissimam a Christo acceperant, potestatis SVM certis finiabus circumscripserunt, ad continendam sanciendamque disciplinam severioribus initio legibusin institutis adstrinxerunt postea verb, cum commodum videretur, relaxarunt vicissim & ad praxim

revocarunt.

XXX. Quae Novatiani sententia fuerit, videmur nobis sic Euνό- r- satis explicasse. At cum illa prorsius crudelis sit, atque ut Eusebius vocare,μισαδέλφου , πανθρω ποδάτει non sine caussa quis miretur,qui ι. ζ.,

factum sit, qudd etiam apud homines Christianam fidem iliari-Fari . talem proselsos aliquem locum inveneris Equidem Novatum, qui non ita pridem in Africa cum Felicissimori eius factiones Cyprianum exagitarat, quod lapsos statim ante poenitentiam legitime actam in communionem non reciperet, ita contra, cum Romam

appulisset, derepente vela vertisse, cumque Novatiano Cornelium ideo, quod apbos poenitentia lanctos admitteret, oppugnasse, nemo mirabitur, qui desunctorie saltem ex Cypriano repetierit, fuisse eum rerum novarum semper cupidum, curiosum semper ut proderet, ad. hoc adulatorem ut falleret, nunquam delem ut diligeret, facem ignem ad constandaseditionis incendia, turbonemo tempsalem admdeifacienda naustagia, hostem quieris, tranquillitatis adversarium, patiminimicum ' Verum quomodo pios: fideles in suas partes pertraxerit, merito aliquis quaerat. me rationibus4 argumentis ab illo ex Scripturis petitis inque speciem solidis postea videbimus, iam

breviter, itantiim adhuc ad primam sectionem specstat, ita habendum

XXXI. Cum Novatianus eo, quem supra diximus, modo Pr se Episcopum Rom. creari curasset, sublato manifesti schismatis e et ' ,' publicae discordiae vexillo contra Cornelium verum e legitimum

45쪽

Iis , e mpQ xψ 'ς fide, quam confiterentu iteras ad alios Fri litetie si orthodoxam consessionem continerent, recipiebantur ab orthodoxi Episcopis, ad quos misse erant, desua fraternae, o in

ctione Historico Theol lib. 3, cap. 6. n. lib., capis. Conc

Episeopatum adeptiuesset; deinde renibis tibia ticissis si s lite

hortarentur ad poenitentiam, remisson g, emitterent DEO Oui

pti a peccatum ad mortem omni raru admistem noti . feci: Frsa est 'nonnustuprobata, utpote qua ct id Pisam, δεῖ ἡ

se in Africa statim per multorum domos pellam uim per quai Mys

46쪽

Erat

, Eartur ab

t,sed , qui villar

vim is dam

item lanis

rci non destitere. Quid quod eo dementia plurimos deduxere, ut pars Maximum Presbyterum bi Pseudo-Di copio faceret quod etiam in aliis civitatibus Novatiani factitarunt ut pluribus recenset Cyprian epist. ΑΓ, sa s. Tertio accedebat gravis autoritas Tertio: quorundam Presbyterorum ciam Maximi alius ab illo in As Heu do Episcopo ciealo Urbani, qui secundo Conses res extu . I Axerati tum Si iiii celeri ni qui, quod iam integrum annum ob use ccarcere exegissent, , ut Euseb inquit lib. 6, cap. qa, omnia tor aiatoriiras. mentorum tenera supera sent, illustres venerabile nomen apud omnes sibi pepererant; illi per omnes ecclesas sequentes litera, maledictu diculi 3 itaris,qs.Cornelius Papa inhaeresin prolapsus esset,quod eos, qui idolis litaverant, paenitentes in ecclesia communionem susciperet , plenas mittebant 2 pene omnes ecclesas perturbabant, uti postea in rectit viam redeunde ipsi met fassi sitim, referente Cornelio epist. 46 ad Cyprian. Quarto, non praetereunda ratio, quam mir/λAlba sipinariis d. l. obsev.s Scro assignat . cllicer Apostasian iam mul serem e

manti ab ecclesia perpetuae poenitentiae su mine ictam, Laposta. Tuta ne in morte quidem absolutos mille,quam Novaliana haeresis in zι.

lucem tenebris erupetit; cumque adeo Novatianus nihil novi, caete istim ri ver lapsi sin apostatis veniam concedentes rem insolentem Sc Hrum inusitatam designare viderentur , inde factum esse,ut ille haut paucos doctrina sitiae aemulatores invenerit.

XXXIII. Postremo impio prorsus nefando exemplo etiam ipsisS. Eucharistiae m3 teriis ad schisma suum propagandum MV - stabiliendum abusus est De quo operae pretium fuerit ipllim

Cornelium audire ex epist ad Fabi tam Antiochen. apud Euseb. l. C. Ouum,ait, oblata dispensaret, ct cuique partem tribueret , illud adiecit O miseros homines antequam de benedictione ac costectissumerentisti ire coegit , utrisque illorum maiuibus prehensis , nec dimisiis , d. iurantes ista dicerent utar enim illius verbis iura mihi percipu32sanguinem Domini nostri Iesu Christo quod me nunquam desere reo ad Cornelium reverti velis. ut misier homo non gusavit, spm-rnum se illi devovisset, ct pro eo, quod accipiendo panem istum, disendum erat Amen dixisset Ad Cornelium non revertar. His inventis&perditissimis artibus bene cohaerentiaChristi membra distraxit, &catho' licae ecclesiae corpus unum misere laceravit.Hinc gravissimae in tot t

47쪽

ecclesia arbae. in Magdeburg centura,c t vocant, 'xime turbulentumsilasma, quod tandem in harem nocentemo quam longissmegra sentem desit, exortum est. Illud porct, quomodo taeteri orthodoxi sublatumiverint,deincipe sectione persequemur.

Conciliorum Novatiano oppo torum tum, quod , ubia quibin , quomodo habita , quidiniis decretum, denique quanam decretum ιonsequuta isnt,compendio exponens. ι

z. q. ς'iuxi membra di di,&exin'alia invicem pro aliis eandem selli ..is situdinem gerere, eius pulcerrimum exemplum suppeditat Africa 3n ecclesia.Enim: erosimulac de turbis in Romana Ecclesia subo

tis coperit,non solum vehementer contristata,&, ut Cypriani verbisu tar,intolerabili perculsi lene prostrati pectoris moestitia perstricta fuit,verum etiam de sedandis motibus apprime sollicita. Initio Cyprianus istuc teras dedit, quibus ad concordiam hortatus su '

quo mox Romam Caldomum, Fortunatum Coepiscopos suos M., is , mi lxii Vς utem mature componerent, vel certe,s id fieri non ι - δε posset,quid Veri in tota caussa esset, explorarent&referrent,ut eade .int reporin ecclesiae omnes certiores fierent. De hoc ipse Cyprianus '

pacificu congruebat, frater carissime, miseramus nuper coste asn Aros idomum ct Fortunatum', ut non tantum persuasione literarumn rarum,stapraesentia sua ct concilio omnium Hsrum eniterentur, tum possento elaborarent, ad catholisae ecclesiae unitatem, rerumembra componerent, ct Christianae charitatu

N. ita ri RH ιλ etiam Dionysius Episcop.Alexandrin.m- vatianum iam Episcopum per aetas,ut se episcopatu vicissim abdi

caret

48쪽

quam modo

muri

ubi lystico

Initios fuit; epist.

t ex suosti nontea de ianus

iustis

u sic adicis

caret

ret,sed ulb hortatus est, praesertim quηm ille se a fratribus ad eum apessendum vi quadam compulsum esse, scripsisset, Epistola pror

sus aurea,& ne non a nobis hoc loco citetur, dignissima extat apud

Hieron. de script.Eccles cap. 6 9 repetita ex Eusebii lib. 6. H. E. c. 4-- paee Di usus Noνat, Novatiano salutem. ca .ia σὸς, θηειαν--ωνα ἀναχωρή- κων inritu impulsiuies ut dicis, declarabu hoc ,si νο- tantarie redieris oportebat quidem nihil non ferre ne ecclesam uel sinderes. Nec minus laudabile, imo mea quidemsententia,etiam prae lariis martyrium essiquod deosubitur,ne ecclesas indatur, quum quod proptereast, ne idolisserriatur hic enim pro una Crsuasolius anima, illic pro tota ecclesia quis mar0s Et sanies persuaserufratribus, aut os compuleris ut ad concordiam redeant culpa magnitudinem correstion modusfacilesuperabor, o ista quidem non imputabitur,ba verὸ etiam laudi tibi erit suods autem illi auscultare tibi nolint,ut σι

re id non possis utamen tuam ipsud animamserva. Valere te opacia haerescere in Domino exopto.

XXXVI. Verum cum haro alia saluberrima monita Novatianus ne pili faceret tandem in Africa Concilio Carthaginiens dc deinde etiam in Italia a Romano condemnatus est. Cum inquit mTheodbret haeret .fabul.libi IVoratianus optimu consiliis non acquie memror seret ed aperte contradiceret, Episcopi , qui Romae convenerant,cona: mc- δεμ sunt persuadere, ut tu, quae optime conpuutafuerant, Oentiretur. Postquam autem viderunt eun urere 2Deo invisim crudelissi renis tu ire. 2- eum ab Ecclesia corpore sipararunr quod Ilo modo pelictum fuerit ιών, equidem ultro fatemur. nos accurate Leo modo, Ranimus omniu storum avidus plene exsaturetur , explicare non polia. Cogita νυςrit benevolus Lector , haec omnia circa medium seculi tertii contigisse illo inquam tempore , quo ut enerritidi Praeceptoris mei Dia. D. Calixti in Apparatai Theolog p.ri verba hac app. em,pra , Olar pietat 'o Christiana via catu a Iumeatu, at , iro Christo De promisse vita mortem ορ ι te γε μ madversarium d uiatione compringere, aut fas , condere Hres gestas operosis commentariis ad posteros transmittere Mer unic es sum S. Cyprianus epist. a. ali

49쪽

ct debis , qui lapsisunt uertium de gestis Synodici quanam aderἰη-dem Flayianum valde prolixam ct Novatjana hareseos caussa 'nathema continentem Conser Euseb L 6, c. r. Verum ista omni iam pridem exciderunt, praeter secundam Cornelii ' quam Biniui T. I. Concit pag. I, recenset re genuinam esse existimat. Hanc etiam apud Conciliorum collectores, Carrangam Francis c. Longum a Coriolano,Sev.Rinium, qtiorum duntaxat inspiciendorum

opia fiui, perpauca dehisce reperiuntur inuin psit Magdeburgei 'ses sat Ranti, tiam diligentes lydiserte fatentur . se quo ordineo quibus disputationibvi in Synodo R. procusum sit, quomodo dentque utra que pars causiam egerit is defenderit, explicatum ninquam ligis se

Nos nihilominus tamen ea , quae parsim de utroque extant,in una colliger. - proponere conabimur initio a Carthaginiensi facto. o

. XXXVII. Hic sese considerandum offert tempQ quan-

M . ,,a do scilicet concilium isthoc habitum Equidem non in ipsi persecuriis Dbsitione, sed illa sopita Sc pace ecclesiae reddita demum institutum, Eclo quidem post Cypriani e secellii redittim, manifestum est ex ipsis Cy-

considerin priani verbis infra citandis,nec a quoquam in dubium vocatur,at in bis,., AEusti ann.um inciderit, non eadem omniti sententia est Com munitere annum epochae nostrae,ccta assignant. Sic Baronius ad dictum ann quem sequuntur Binius, Fr. Longus, ex nostris Dia Horneius compend. hist. eccles . lib. 3, cap. 3. Dil sentit anteia Pamelius invita Cyprian. ubi ostendit, quod explicatu longe diis-cillimum sit, quo anno Cyprianus ad Episcopatum pervenerit, tamdem vero ita calculum .ponit, ut annus a Christo nato cxlax

siurgat. minc porro colligit,iniuod anno sequente quinquagesseano propter persecutionem mandato divinitus accepto, ab eccles secesserit; redierit autem anno CCLII statura postPaschae sestum a teque tunc sine mora conciliando Eccesta schismati omnem navari operam, imprimis Carthagini concilio indicendo. Nos hic suius cuique iudicium permittimuS. Neque enim in tricis illis expedien' dis, quippe ad propositum nostrum parum ficientibus, immorariai G. a Deloco concilii in genereint iidem .dicit Cypriantis in Affrica fuisse, sed certat alicuius civitatis sipecialiter non meminit, vero tamen similimum est, Carthagini fuisse, chim, quod eiusEpiscop. totius Africaerrimas ellet, tum quod etiam antehac concilia ibidem celebra.

50쪽

ordineo

legisse.

t,in una saginiem quanis persecu tum Ec

nostris

antem

quagesis ecclesiatum at a navati ruc suum pedieri'

i ibidem:elebra Celebrata fuerant. Non enim hoc, de quo minc agimus, omnium Carthaginientium conciliorum primum fuit, sedata illud etiam a Ualbi habita silere. Confer Cyprian epist h. Quando autem ascriptoribus t rimum vocatur , est id de subiecta materia intelligendum, nempe primum fuit in cauli alaprarum ab ipso Cypriano celebratum. Porro de situ Carthaginis rebus alioquin ibi praeclarissime gestis consulantur Geographi Historici civiles Illud, o G -- his observandum putamus,universam Africam fuisse in sex provin. ,ὸ NOzias divisam , quarum una fuit ipsis Carthago, celeberrima Ecclesiae H -- sedes. Noximis,inquit Romanus clerus ep. H dCy Carthaeinienses μή 'Ecclesiae dem norim Minstitutionem novimus humilitatem dcc Deambitu eius ait ipse Cyprian. epist. Asci Latius fusa est nostra provincia, habet etiam midiam ct Mauritanias duas sibi cohaerentes Libi Pamelius: Per omnem Africam provincia sexfactaesunt inquit Sextus Rufus ipsa ubi Carthago,ei Proconsularu,Numidia consularu Bieaeena, Tripolis Mauritania duae , Sitiphensis a Caesarienses Ouot autem erant Provincia, totidem erant in Africa Prima spe primaesidis

Episcopi. Horum omnium primus erat Episcopus Carthaginiensis πυ-pud illumsumma erat potestas in creationibMEpiscoporum,quos vellet per

Africam cc. Confer eund. praefat. in Concit Carthag. de rebaptiz. haeret. M. Ant.de Domin ex Augustino Carthaginensem Ecclesiam cum Romana conferentem, de Repubi Eccles lib. a cap. , num Is, J. , cap. 8, num 27 pag. ΑΗ,

XXXVIII. 3 Caussa impulpra , item obiectum concilii Aisis a

fuitcontroversa de poenitentia lapsorum a Novatiano excitata, ,ia . quam hic repetere nihil attinet , cum in stuperiore sectione late deducta sit. caussa essciens convocationis concilii, autor fuit , isti S. Cyprianus Carthaginiensium , ut iam sepe dictum, Episcopus e cient.

Id uti ex Cypriani epistolis liquet, sic ab ipsis Pontificiis caeteroquin omnia ad Romanum Papam referentibus conceditur. Equidem in epigraphe concilii dicit Binius, quod sub Cortuli E. R. J Franc.

Longus Fod tempore Cornelii Papae habitum sit, ne forte nihil Romano Pontifici in hoc negotio tribuere videantur, postea tamen fatentur, quod Cypriano Episcopo autore convocatum fuerit Careerum non inficiamur, id precaribd extra ordinem a Cypriano factum es Exter te, nempe m defectu MU ονοι Magistratus , ad cuius Episco VAPςn externam cura convocatrix pertinet, in subditos cum imperio,

in alios

SEARCH

MENU NAVIGATION