장음표시 사용
51쪽
tiir ab illo, quam ab atmosphaera. Ex haaetiari satis lente aerem attrahit nec at/trahit ullatenus ex eadem occlita. Velan alia subest causa φ Anilia pneumatic forte alicpud hic nos doceret. Sed quid nunc est extinctio calcis vi a me in aquai Calcis vivae substantia est po . rosillima. auae replebant aer & aqua in calcareo interstitia, haec, si ita dicere lueeat, vacua nunc sunt. Summa cum vi ap.
Petit terra calcarea, quae sibi dempta suere, aquam & aerem. Sed tempus exigitur. priusquam aer ex atmosphaera in calcem attra stus , hanc ita intrare , ac implere possit, ut redintegretur ealcareus. Hinc Iente procedit haec operatio in atmosehaera communi. Neque objiciatur hic inmma probata assinitas calcarei cum aere. Non emm in chemicis summa assinitas involvit fiammam iacilitatem, aut celeritatem solutionis; quin contrarium passim obvenire animadu ertinius. Et jam magnus Newtonus notavit in opticae quaestione illas particulas, quae non nisi summo cum re nixu ab invicem separantur, etiam qua dissicillime iterum coadunari. Aliter com paratum est cum aqua. Haec facilem habet ingressum in interstitia calcarei usti. 'Ruit igitur magno cum impetu in eius amplexus. Hinc attritus ille ingens, unde calor pro portionatus. Profecto numerosa sunt cor PO-
52쪽
s pora, per qΠae vix aer transire possit v. mosphaerae, transiit tamen quam facillime . aqua simul cum agre in se contento. Unde quo est atmosphaera humidior. eo iaciliorem habere itigressum tu illa corpora videtur. Evidens exemplum est in corio. quod supponitur campanae Vitreae margini, Vacuum Boyleanuin continentis; per quod iner externus transire nequit; permeat amtem Ocyus aqua Bκterne assua. Calx extincta est itaque calx impleta aqua, sed adhuc calx vera, nec calcare Crudus: quae tamen novae aquae affusione non amplius inealescit, etiam simpliciter exsiccata . quia pori ejus novam aquam non alsumunt. Dum aqua intrabat in interstitia compagis calcareae, nec ibi aderat amplius aer fixus ligans, per impetum, quo in illam ruit aqua, dissolvitur calcarei compages, satiscitque in pulverem. In aere libero calci id accidit, sed per lentos & insensibiles gradus, quia lenta ibi fit attractio, cum aquae ex humente atmose phaera. tum aeris, ibidem denuo evasuri fixi, & sie calcem quoque in calcareum
pum tam lente ex atmosphaera agr redit in calcareum ustum; an thon quadam
53쪽
Plurima circa hanc rem instituta experimenta apud Maebridium legi omnino meis
rentur. Ρublicavit ille methodum corn- modam, qua eX uno corpore ad aliud transferri aeris fixi copia ingens pro libitu popsit. Sumpsit lagenulam Α, angusto collo donatam, in cujus parte superiore aliud orificium C habetur, per quod pro lubitu aliquid in lagenulam insundi possit, clauso etiam layenulae collo. Nam collo tubus vitreus, digiti crassitie, adaptatur. Hic tubus, recta adscendens ad pedalem altitudinem, incurvatur, & iterum descendit. ut braehia evadant parallela. Alteram eX- tremitatem excipit collum angustum secum dae lagenulae B. Ope hujus tubi datur transitus aeri eκ lagentila una in aliam. Sed quocunque modo tubus inseri lasenulis de-het tam exacte, ut ne agr in illis conte ius aufugere inter commis uras possit in at mosphaeram. In lagenula A miscemur li- 'quores quicunque , effervescentia enata, aerem elasticum emittentes. Aer cogetur adsuendere ρer tubum inaurvatum in lagenulam B; orificium enim C clauditur accurate & subito, sintulac secundum cor-Pus effervescentiam cum primo jam ibi praesente producturum in sustina erit. Pro
exemplo sui ipsi acidum nitri, in quod in-
54쪽
so icti salem tartari purissimum. Lagenula B continet aquam calcis. illim turbatur superficies aquae calcis. Cilix soluta hae rens in asime iuperfiete, saturatur aere de sale tartari per effervescentiam cum Midonitri egrediente. fitque cremor calcis. Sic pergit delici de aqua omnis calx iu er dam indolem versa. Eadem calci mutatio obtingit, si alios sales. quoscunque adhibeam, modo effervescentia oriatur. Obtingit non minus . quando calcareum crudum, loco salis tar tari. iniicio in acidum nitri Atque haee quidem methodiis mihi semper iuccesse optime, dum calcareo in pulverem raso utebar, superque hujus copia notarili acidum nitri debilius infundebam; nam & mmma steris copia prae caeteris corporibus est in calcareo; & durat sic non interrupta diutissime effervoscentia. Ρropterea etiam pro omnibus aliis experimentis pulverem calcareum cum spiritu nitri adhibui. Iidplerisque etiam eκperimentis, loco 'agenulae B, potest usui venire qualiscunque caliculus vitreus, modo immergatur tu bi extremitas liquido in caliculo contento. . Sic plura brevistimo tempore experimenta varia institui pollunt; dummodo post unum' quodque in aqua destinata lavetur tubi
55쪽
Nimquid igitur ex praegressis elucet. quod si reddatur calci aer, antea eXpulsus. evadat iterum calcareus y Mihi quidem
omnino videtur. Sed oportet tamen conliderare omnia, ne dubium supersit. Nam an aer, sic de salibus aut de calcareo esser. Vescentibus egressus, puru4 est An non potius aliis heterogeneis corporibus aeri 1mmixtis subita illa calcis excussio de aqua adseribenda eriti Videamus. Spiritum nistri sumo omni nota purissimum , de tale etiam oleum vel selem tartari. Si aliquid una ascendit cum aere expulso de mi seela horum salium, aut erit nitri spiritus solus. Rut erit tartari oleum, aut ex hisce regeneratum nitrum. Et ipse aer, defensin hisce salibus tam occulte, tamque Inti- me , nunc vero egressus, si heterhgeneas particulas in se habeat, potestne habere alias, quam has ipsas nitroso - acidas, lixi. Viosus, aut nitrosas regeneratas 3 Nunc ponamus, dari in illo asee nitroso - acidas. aut nitrosas regeneratas, quod tamen aliis experimentis probabitur esse salsissimum. Sed nec nitri acidum, nec ipsum nitrum praecipitem de aqua dant solutam Calcem. quae tamen hoc aere praecipitatur; ergo inon sinit istiusmodi particulae hujus causa ,
56쪽
er-orem. At si lixiviola agri immixtae stillapi, praecipitassent omnino. Sqd non
adsuerunt; quod probo evidenter. I ur tantur solutiones innae & mercurii in aqua forti saturatae a lixivioli salis labe vel minima. Maiantur loco aquae calcis solutiones praedictae, fiatque idem experimentum Ita, ut inbi extremitas immergatur Iblutinniabus, quo omnis aer egressus cum suis cunctis contentis cogatur permeare ipsis s lutiones. Ρrotrahatur experimetitum perquadrantem horae, & ultra, quousque libum rit, nunquam turbabuntur sensibiles hae sinitiones vel minimum. Neque etiam in acidis purissimis, eodem modo tractatis, reperieriir postea ves levissimum indicium salis neutrius. Ergo nihil alcatini habetur in hoc acte. Fateor tamen, per esserueΩcentias sursum ejici guttulas liquidi efferveseentis; sed ob id ipsum, praecave tur transitus, tubi debent esse setis alti, pedales, A sesquipedales; tutaque extremitas illa, lagenulam intrans, in qua esseruesecentia limVitur, haud multum ultra orificii collum immiti. auibus si accedat priidemtia operatoris in observanda proportionamiscendorum , tutum erit experimentum. Sequitur igitur, purum esse aerem, qui ex liquore esservescente per tubum transgressus ad superficiem usque liquoris in altera lagena contenti pertingit. Si tamen Mey
57쪽
P inerem. Ne ille negarem puritatem a Dyis, quae Begari neqilit, neqΗe catilum in tutionis negarem in adre sitam: sed negarem , caulam hanc esse immediatam , Alacausam principem. Nam dum aer tanta copia, tantoque cum impetu ruit super Ἀ- Ciem aquae calcis; nusquid acidum pingue. haerens in calce, in ipso incumbente hoc copioso aere praecise invenit illud, quo eget, in illico extricare se, de calce pose sit, ingredi hunc aerem, magnetem suum,& sic relinquere in aqua, non nunc calcem . sed calcareum crudum aquae landum petentem y Et speciose quidem mihi viderer argumentatus, si tam convictus antea suis sem, reperiri in salce viva acidum pingue, quam sum convictus, non reperiri ἰu calce aereis. Sed felicibus avibus Meyeriana hypotbens, in experimentis cum calce ab adversariis instituendis,' sere ubique inveniet iam per aut egredienteis,
aut ingredientem aerem, in quo statim pro locando acido suo pingvi erit ipsi honpitium ad manus. At vero tanta portio
acidi pinguis, . in parvo spatio lagenulae
Vacuo contenti, nullum ederet ibi singulare phaenomenon, multiplicatae praesentiae
suae indicium 2 An tam iners & inescax hic est illud acidum, alias tanta praesta opotens Z Sed praeterea nullo modo hic co
58쪽
cipere possum Meyeri hypothesiae. Blestille, acidum suum pingue unam esse eamdemque rem cum aere proprie elastico. ''sve cum illo corpore. 9uod praecipue et sicitatem aeris constituit. Aer elasticus certissime per effervelcentiam e pellitur de misceta acidi nitri cum tartari oleo; ad eoque expeIlitur inde acidum pingue οῦ sunt enim apud illum unum idemque. Et hoc acidum pi e pertingens ad aquam. calcis in caua ene posset, cur nunc etiam aliud acidum pingue, residens in calce, desereret calcem Et quid tunc faciunt i
genulae inclusa duo illa acida pinguia λ Siaue ullo essectu g. XXXII.
Nee credat qius, aerem emtum 'effervescentias esse diversum ab illo, qui egreditur de calcareo coctionis tempore.
Nihilletur gleba calcis solito muro. . in
beat excipulum rostrum, cujus orificio a pendatur lagena aquam calcis continens. Praecipitabitur de aqua cadi , nunc Calca reus crudus, simul ac aer de calc eq ω- stillato exiens aquam tangat. Sic idem uer de calcareo egressiis. & hunc relinquens nunc calcem, intrat in jam coctam calcem, & vice versa ex hac ealcareum g. XIlII.
59쪽
Habet calx viva illam proprietatem, 1.ua aliis quibusdam corporibus, per aditionem fui, causticitatem qilassi novam concillare valet, conciliatque imprimis it: Iam salibus alcatinis, cum fixis, tum vo latilibus , qui tunc caustici vocantur. Paremus holee sales caullicos, ac postea theoriam examinabimus. Sal scalinus fixus quo diutius in igne valido, imprimis
sine uuxu , retinetur, eo acrimoniam majorem acquirit. Sed non possumus sic strin-mam polubilem acrimoniam huic tali dare. Ipsa obest eiusdem natura i nam & brevi fluit, & vasa quaecunque solvit, in quibus
continetur. Ope calcis vivae autem illud quam facillime consequimur. Sumantur Calcis vivae recentissimae optime partes septem, quae injiciantur in vas ligneum , aut Vitreum, aut etiam argillaceum bonae notae , aqua calida repletum Μoveatur calx baculo ligneo, donec extincta sit to ta, inque pulverem abiit. Addantur tune, cinerum clavellatorum depuratorum partes duae. Moveantur iterum omnia, donec
lixivit guttula limpida, injecta aeido ni-
nou effervescat. Tunc percolentur tamdiu . donec liquor transgressus sit quam limpidissimus. Hic servetur pro erimentis instituendis in vasis exacti sivie
60쪽
sime clausis, sub titulo lixivit tilis eausti, ci fixi. Vel coquatur leni igne lixivium
in vale mundo serreo, ut evaporetur aqUR,
remaneat sal. Simulac lixivium spissescit: pauxillum eximitur, inque ferrum vel la .hidem frigidum effunditur. Si solidescit . 1ussicit evaporatio, & potest omnis sic sal. essundi, statimque in frusta discindi, quae . , calida adhuc in calefactam siccissimam pie& bene. Obturendam lagenam immittuntur, sic conservanda. In hac operatione neuti
liquam exspectandum, donec sal super igne siccus evadat, perstetque, sicuti hoe fit in evaporatione lixivit aleatini figi vitugaris I simulae enim hic sal eausticus estpe evaporationem omni aqua sua orbatus ita ut aqua mediante liquidus manere ne, queat ; tunc sine intervallo ullo illleo transit in alium fluoris statum a calore ignis inductum, quo scilicet leni valde fluit. Deficiente autem hoc calore, tunc demum siccus evadit; brevi tamen iterum in atmosphaera humida ab aqua accedente in lixivium rediturus. Hinc statim, dati .dus adhuc, committi lagenae debet. Oni niunt animalium partes rodit, de destruit, Iunc instriumenta ad percolandunt i lixivium causticum potius ex regno vegetabili des sumantur. Metalla ignobiliora solvit. Nec propterea in sartagine serrea diu sussis r