장음표시 사용
351쪽
Mensurarum eaυ rum maxima suit culeus n) viginti tenens Amphoras . Amybora tamen , sive Quadrantat οὶ harum mensurarum praecipua , ceterarum fere norma fuit: & cepit aquae, vel vini octoginta pondo ρὶ. Amphora dimidia pars innadicitur; nam c piebat Sextarior a4. υγέ cum Amphora sextarios contineret. Octava para amphorae dicebatur qui ita cepit Sextarios sex Homiuas duodecim. Sextarius denique, sicuti, As, dividebatur in I a. partes, quae Galborum fi mine intelliguntur, & tantum continnant, quantum unico haustu commode bibi possiet νγ. Paullo majus erat Metabulam , 'uod quartam Pa . tem Heminae capiebat o. Μodius solis aridis me- .
tiendis instrviebat t & capiebat teritam partem 'Amphorae . sive aquae aut vini libras 26. . Fimisi menti pondus, quod ceperit, tradere incertius est Cum granum a prano plurimum disterat Quatuor modii demensum servorum menstruum cu)rerat autem Modi in sexta pars Attici M.' Mensurae Inter ammm sunt vel partes pedis, vel ex multiplicatione pedis oriuntur. dividitur inquatuor Palmos o Palymus in quatuor Digitos
a) s licet quoque, quemadmodum As, ita pes inaa. uncias divisus fuerit, CubMms constabat sex parumis , sive sesquipede b)r Passus habet quinque pedes pones os υ) r & mille passus faciunt. inui rium , quod tertia pars est Miltiarii , si
ve unius horae itineris ; quarta vero pars Miltiarii Germanies. Staditim , mensura ridum coas. passuum - vero rus.Graecorum propria fuit.Iugerum id erat mensura agrorum patens in longum sedes χω. in latum pedes Iao. qui conficiunt pedes quadrato a Moo. actua est dimidia pars iugeri . CA n) etio.' h. R. xiV. io PI. t. cur
352쪽
Ur apud Romanos uxorem ducturus erat , eo , in Guius potestate ea erat . eam in matrimonium sibi datum iri stipulabatur, alter si con
veniret id Oondebis; qui 'contra 'us mutuus sis lia dicitur a dum autem de iis ageretur, spo)7fus S reatus , Sponsa vero Steriata dicebantur . b). Sponsalia nudo consensu perfici poterant sc) : sed plerumque tamen in tabulas reserebantur , e eque i praesentiti, annulis dbsignabant d). Tum sus annulum pronubum qiuasi 'arrhae se) , sive pigno
reus, postea aureus ι uit. His peractis dies nuptiis L q) aligebatur: certi enim dies mali ominis ha - . baritur, ut omnes Kalendae, Nonae, Idus bi, q ii dies eas proxime 1,quuntur ;.tum M mensis Parentiata, S/lioxum festum &c. . s
com hebaninae tribus mqdis, III, nempe, Coufarreatione , 8ei Coemptione. Primo: Ufu vehusurpatione contrahebantur nuptiae, cum mulier ma
trimonii caussa anno integro & continuo cum viro fuisset talis mulier disteri a Concubisa, quod haec c suetudinis tantum gratia hi belurimae, S ex habentis animo plerumque censetur ιγ τ. quanquam in liberae & hqnestae mulieris consuetum dine semper nuptiae intelligunWr se'). Secundosebat Matrimonium Confarreatioue ricit Dionysius Halicam assensis II. c. as.) cum certis verbis adhibitis, testibus decem praesentibus, 'le-
353쪽
Dr mi tMs, re earum Iosemuibus . ab sacrificio sin quo fame utebantur in coram
ut . di huic coniarreationi contraria fuid Dissurreatio O cum matrimonium similibus riti-hus solveretur. Hic autem erat antiquissimus &di-
caussa ad litis, mulier in potestarum viri transtibat. s. III. De Nuptiarum solemni, Nullae Nuptiae nobiliores certe ac legitimae. Qfiebant, hisi adhibitis
Dicibus st), & sacris ante rite peractis, praesertim in t in quibus sacris
a nuptus a me debere signifiearent ce . Sponsa
sto coma cuspide dirimebatur ', vel, ut ortexacra esset, vel denique an memoriam raptus S
coronabatur sponsa κ) ; 3ecingdiatur, quod sponsus deinde in
Iecto nuptiati solvebat ridque faciebat liciturnia α IaxIm sy): ct hinc donam fusem pro 'udicitiam murieris Vmminuere dicitur et). Induebatur etiam tunica reκa , qualem prima texuerat Caia Caecia Da, quae eadem Tunaqua saὶ . Denique etiam stam- meo pudoris ergo obnubebatur cf . Ita omata vi go e gremio matris, vel proximae cognatae abripiebatur c tum , ut videtur, Verecundiae caussa . nuptum ire videretur; tum, ut ita raptus
Sabin- exprimeretur: atque ita esperiis, ad mu- sponsi deducta domicilium murabat 9M, u ce Iunoni Domi ei cognomen adhaesit co . Pueri tres patrimi & matrimi Paravi bi dies sponsam
354쪽
am Sect. VI. cap. IR. s. 3. deducebant ου quorum unus facem μ), si e
dam ci pineam non Apineam , ut male legitusii quibumam editionibus Catulli carmine m --ptias Iuliae er Manlii; & exigit ratio, quia pinus est arbor resinistra, non vero Dina; atqueata iam olim correxit magnus Maliger; licet fatear , multos esse, qui e viis fuisse dicant taedam, inquam, pineam manu tenebat ι ἔ reliqui duo nubentem di illas autem faces Ovidius Epist. Her. XI.
vere. 1oI. eleganter vocat maritas. H Uranymphi autem Graecis etiam νυμβευ αὶ Sc ae sit dicuntur: item κυμφαλινοὶ licet eo vocabulo etiam matrimonii. contrahendi amici & amicae interpretes veniant; quae etiam προυννησε M &dicuntur m. Comitabantur praeterea sponsam a cillae cum colo, fuso & stamine cn) in laboris futuri argumentum r' nam ad nullum opus nisi lanificiisbligabantur Romanorum uxores so) ; eique etiam s minas principes deditas fuisse discimus ex exemplo cretiae apus Livium I. c. 57. p δ: Augusti Imperatoris, quem haud temere alia veste usum . quam ab uxore & inrore & filia neptibusque conficta, tradit Suetonius eius vita c. 73. atque inde etiam in aede Sangi lana cum colo α, fuso Tan .milis reginae servata est q). Tum cognati, vicisDi , amici magno numero nuptialem poni Pam d cebant fr), sive inicium so nuptiale celebrabant , aliquid utensilium donum nupturae quisque ferentes: Puer vero impubes Camissus co dictus in vase perto, quod Cumera cc dices atur, crepundia n scituro infanti ponabat : quae erant ornamenta quaedam infantis collo appendi solita sυ)- fidium
Gres & postes frondibus. floribus & aulam erant innatae υυ ; ad quas cum accessisset Monta ,
355쪽
De Nuptiis. . aspinterrogatc quaenam esset, respondebat Ubi tu C mi , ego Caia x quod, ut vulgo intereretantu significabat: Ubi iti dominus ει paterfamilias , ib3 ego domina ct matres ilias : erat enim ex lege Romuli omnium bonorum k sacrorum cum m
rito particeps Σ ) ; & hinc Domina absolute pro sponsa, vel uxore dicitur γλ. . Tum laneis vittis postes aedium sponsa bὶ ornabat . & adipe lupino , vel suillo o eos ungebat; qua ratione fascinationem averti credebant st hinc Uxor , quasi Unxor est dicta d) . Limeret non transibat. -nia . sed super illud tollebatur ut 9-si invita mariti domum ingredi, nedad pudicitiae immutationem convolare videretur in . vel, quia dimen Vestae maxum castis unae erat Rcrum s g) , quod ita non conveniebat calcariRb ea, quae virginitatem jam iam esset amissura . ingredienti domum Sponti dabantur Ctaves, quώbus notabatur eum rei domesticae b) ; tum aqua
st ignis ei offerebatur i quia ex humore &calore omnia gigni putabant th) : hac aqua
nubentium pedes lavabantur ι, . Deinde spon- ejusque comitibus a sponsio dabatur coena ni ytigii m. , iquemadmodum in sponsalibus Spo i/, vel eius parentes n) cqnam dabant . In napcinna tibicines adhibebantur, & convivae Taiasοηem ο), vel Talassuma invocabant cy) ut Grae-ςi 'menaetim sq) in memoriam Talassi so cuiusdam , qui cum uxore sua a Sabinis rapta permultos annos selicissime vixerat : veΙ ob Ianipeii menti em s quod Graecis et, λασία dicitur . Nox meis pueris spargebantur, cuius rei iratio verissima, videtur . sui me , ut ita res Iudicras se
356쪽
i vero carmina quaedam obscoena S: Iastiva cantabant, Fefeemina cet) dicta; vet, quod ab urbe Fes Hunis primum allata essendi, vel . quod fastia num . sive artes magicar, quibus sponso saepe noceri credebant, averterent. Demum nupta a Pr
nuba a quae erat mulier univira b) in I cto rotari tita dicto vel a genendo , sive gigne M ; vel quod Genio sacer esset collocabatur ce ;& idem lactus post celebratas nuptias a refusaicebatur,x: quia nemr erat e restione: ianuae e . Discedenti autem Hiires sive amicis a coena abeuntibus munuscula austrenda, sive πορboretambam tur in . Postridie nuptiarum epulae alpud novum m ritum restaurabantur, quae F epotia fune dicta di) ;εe novae nuptae munera a cognatis & affinibus mi tebantur M, qui a marito vicissim Apophoreta a cipiebant : denique nova uxor libertatem uxoriam
auspicans in dμmo mariti rem divinam faciebat U . . l. Di intis oe Repudio .
Atque ita quidem matrimonium Mntrabentur es. entur vero, praeterquam morte etiam Diis
iis , ut sponsalia solvebantur Reρ-A - . R ' intim renuneiantis ita enim loquebantur κ formula haec erat et Conditione tua non utar st)ς nam conditio proprie de pactione nuptiarum dictatur im). Et hoc casu vir arma , mulier duplo arrhae pretio mulctabatur se; sed si neulae r pudio caussiam dedisset b . mulcta cestabat. D vortium, si a parte . mariti fit , dieitur fi a parte uxoris ανολμ3kis cp . Divortium lege
357쪽
De Disortio. Gentibus oe Familiis Rom. asst Ramuli ciris, non .vero mulieribus perniissum fuit. si mulier veneficio circa prolem usa fuisset; si alienam pro sua supposuisset; si adulteriundi fecisset q); si inscio marito vinum bibisset r). Eaque caussa in amicorum concilio examinari solebat i . Seo licet lege permissum esset, primus taman divortium fecisse legitur circa A. IJ. sao. Sp. Camilius Rugin uxoris sterilitatem t : postea vero , admodum frequentia Romae divinetia fuerunt su Hoc carizdos a marito reddebatur , & tabulae sponsalitiae frangebantur υ . Divortii formula erat, Res may tibi babe ο ρυυ : s item COIllae sarcinutas: exi , υ de foras ; de quibus vide Brisson. in som. L. VIII. eiusque signum erat, si vir uxori claves adimerre ar). Si autem sine mulieris culpa factum edit Diavortium , dos integra restituebatur ; sin eontra pro singulis liberis sexta pars ad dimidium dotis usque retinebatur is): sed adulterae dotem , esui-ἔue terit m partem & dona antenuptialia mariaus retinebat, si filii non essent et .
Gentibus. Familiis, ct Nominibus
f. I. De Gentibus er Familiis Ronranorun .
G Sntis cuius synonymum est genus, quemadmodum famili e stirps a) ὶ appellatio apud
Romanos latius quam Familiae patebat , ita ut una Genae plures plerumque Familias complecteretur b : exempli gratia in gente Cornetia fuerunt Cornelii Malugine es , Scipiones , Lentuli , Dolabellae, Resint , qui postea SuIIae, Sca relae , ciunae, Merulae: sed Cinnae, Merulae, Dolabellae ple-N Σ beii
358쪽
xor ses. n. Cap. V. I. r. ibeii fuisse videntur. Pii gente Licinia fuerunt Cr F. Lumui, Μuraeniae, fle sic porro in aliis . Al
quando autem eveniebat, ut in ea lam gente aliae familiae essent patriciae , aliae plebeiae copndmini
bus Astinctae eὶ . Sic , verbi gratia in gente
' Tullia fuerunt praeter alios tingi de Cicerones , illi patricii: M. enim Tollius Longus Con sui fuit A. U. as 3 AE quo tempore solis patriciis ad rus ad honores patebat hi vero plebrii: in Claudiorum gente clarissima plures patriciae familiae fuerunt, Regillenses , Pulabri , Neroner; Marcello rum vero plebeia , de quidem patriciis ejusdem gentis . familiis longe clarior o Mjus autem rei caussa erxi mi a diversa generis origo, cuius rei exemplum est in Mi iciis se λ; secundo , si patriuius aliquis P, ad plebem contulisset , -d --
re ab hominibus famosis fiebat , ut ita plebejog
onores capero , de inimicos suos tribuniciis acti stibus vexam inuent ; men admodum feeit insignis ille , non virtute .sed sceleribus P. Clodius f) . omina etiam gens e Patriciis ad plebem se coni Iit , ac rursus magno intervallo per Divum Iulium
ad patrici tm rediit O . Tertia huius diversitatis caussa fuit civitatis beneficium : qui enim civitate donati erant, cum liberti, tum etiam qinbus virtutis cauo id tributum erat, patricii non fiebant. sed plebeii ut omnes a Sulla civitate donati),licet eius, cinus benefici i . civitatem Venerant , nomen adsumerent D. Addunt quidam his caus- fis etiam adoptionem , sed minuse relae ', nam VUxum quidem est , doptaticium adoptantis conlotionem secutum fuisse. sed hoc p sonam eius non excedebat: ita ut adoptaticii etiam duplicem triobum haberent. unam, in qua nati j aueram , ia. Quam adoptati fuerant H. Gentes ver singulas , t Familias Romanorum hic recensere instituti nostri brevitas non patitur. Unum etiam 'bservan' .
dum est, novos bominei fuisse dictius, qui primi ex suis familiis ad honores pervenerant ).
, n hiis res certe . tribus sese usi
359쪽
Nominibus R anomm . 193Meminibus cl): Praenomine scilicet , Nomine proinprie dicto, & Cognomine cm e quibus aliquando
Agnomen unum , vel plura addebant. Ex his Praenomen singulas personas, Nomen singulas gentes, C gnomen singulas familias notabat : Agnomen vero
proprie est illud, quod in adoptione ex antiquo nomine retinetur, ut Scipio in P. Cornelio Scipi ne a CaeciIis MeteIIo adoptato ; qui tum dictus est Caecilius Metellus Scipio &c. n) idque uni alicui personae ex eventu aliquo impositum famialiae ejus deinceps inhaerebat. Exemplo res clarior fiet: Magnus ille Carthaginiensium domitor dictus fuit P. Cornelius Scipio Africanus; ubi P. quidem, sive Publius, est praenomen ; Cornelius, nomen ; Sc pio , cognomen i agnomen vero AJricanum, quod a devicta Africa honoris ergo 'ei est datum Huius filius, cum infirma esset valetudine, liberisque careret, cognatum suum adoptavit, L IEm Ili Paulli, illius, qui Perien Macedoniae Regem vicit , filium; qui inde P. Cornelius Scipio Africimus IKmiatianus est dictus : ubi ae milianus alterum est agnomen , ut patris naturalis memoria retineretur, ab
ejus gentili nomine formatum : hic vulgo a scriptoribus Africanus Minor dicitur sed hoc . nomen ei viventi non est datum; verum posteri. ut a superiore Africano distingueretur, eo sunt usi . Alterum exemplum habemus in Q. Fabio Maximo tribus agnominibus quandoque designatur: Oυi Iaenim puer etiamnum a morum mansuetudine; 'μrucosus deinde a verniea, quae ei in superiore labio
erat enata, est dictus co) : de Onique cunctato appellatus suit; quod Annibalis impetum cundiam do ρ , & praelii aleam vitando fregerit. Hoc t
men verum est, nomen saepe etiam pro rognomine,
aut agnomine uiurpari f . Praenomen est , quo fratres , aut ii , qui sunt ejusdem familiae, inter e distinguuntur,sicut Da-rres fuerunt Publius 3c Lurius Scipiones , quorum ille Africanus , hic Asiancus est dictus e agnaticius Iulius Caesar Dictator perpetuus , ct Lucius
360쪽
Iulius Caesar Consul A. V. Go. Erat autem hianorificum aliquem praenomine salutare cr)r fomte quod servi eo carebant; quodque liberti, quam vis praenomen adepti, raro tamen aliter, quam cognomine, quod sere ex servitute retinebant, appellabantur so . Nomine dignoscuntur Gentes, ut I Di. exempli gratia, Cornelii: Cognomine vero F miliae ejusdem gentis, quemadmodum in gente Fabia suerunt Fabii Ambusis Rulliani , Gurgites, sci gnomen denique, ut dixi', ab Eventu aliquo impositum postulos etiam sequebatur, & saepe etiam Cononab dicitur cr). His autem omnibus nominibus saepe etiam addebatur nomen Tribus , ut iam supra dictum est cu . Praenomina , quod ad usum tironum notandum, aliquando literis singularibus notabantur υυ) , ut Aulus , C. cai 1 , quae litera inversa ita O. mulierem criσm x si- gnificat) D. Deeimus , N. Numerius , aliquando binis, ut M. Appius, Ti. Tiberius; aliquando denique ternis, ut Mam. Mamercus, ser. Servius, Sex. Sextus: M. singulare significat Mareum ; haec vero nota M' , vel etiam altera NI . Manium . oriso autem horum praenominum a Grammaticis peti potest. Et sing*larum Gentium nomina unde petita sint, in hocce competidio nostro explicgre putidum foret. Cognomina vero vel asta animo ducuntur , ut a sapientia Cato: Catus enim veteribus
sapiens ς') dicebatur) vel a Nirtute, aut moribu
ut Frugi, Gurges, Nemi, Pius, yc. vel ab arte. ut Pictor; vel Φ eventu , Ut facto aliquo singulari, ut Papirius praetextatus , ita dictus , quod in praetexta aetate arcanum tegere potuisset si modo verum sit, quod de eo narratur & Tremellius
Scrofa ab eventu facetissimo, quem narrat Macr bitis loco in margine citato ', vel a corporis babitu, ut Calvus , Crassus, Macer&c. vel a Iacerdotiis. ut Maurinus, camilius, Flamin i, Sacerdos , veh