장음표시 사용
91쪽
num est, cum praesertim omnes rerum mutationes, caedem, fugam ,alias bothlia portedant, FRU STR A AUTEM niti, neque aliud si sensando nisi Odium
quaerere, extremae dementiae est,nisistrae quem inhonesti, re perniciose libido tenet, potentve paucommdecus,atque tibertutem siuam gratificari , Caeterum ex his negFEis,quae ivruo exercentur, in primis magno usei est MEMORIA reruge Bra,cuius de uirtute ,quia multi dixere,praetereudum pum,Simul ne peri lentuim quis exishmet, memet studium meu laudando extollere. Atque ego credo 're ,qui, quia decreui procul a Repagere aeredem, tanto,rems utiti labori meo nome meritae imponant Crete,quibus
maxima industria uidetur salutare plebem, conuiuisgloriam quaerere,qui si repumuerint,et quivbus ego temporibus magistratum adeptusFm,et qua Ies uiri idem adsequi nequiuerint, posea qμα genera hominum in Senatum peruenerint,prosicto existimabunt me magiς merim,qua ignauia iudiciu animi μι mutauise, iusq; commodum ex otio meo, ex aliorum negotis Reipub uenturum. Nam sere audiui ego Quintum Maximu, Publium Scipio, nem,praeterea ciuitutis nostrae praeclaros uiros selitos ire dicere, cum maiorum IMAGINES intuerentur,uehemensi me animum sibi ad uirtutem agendi, sicilicet non ceram illam,nes figuram tantam uim ira
sese haberesed memoria rerum gellarum,eam flammm egrestis uiris in pectore cresare,neque prius β
92쪽
non diuinis σμmpnbus,non probiret neque indro
stria cum iratoribus μου oentendat ' L nam hominet novi,qsi andea per uirturem soliti erant nobilitatem Ianteueture,furtim et per latrocinia potius,quam bonis artibus ad imperia, et honores nituntur, Perinde q si praemra et son*latis,atque omnia alia huiuscemodi persti a clara,et magnifica sint,ac no peri de habeantur,ut eorum,qui ea su b nent, virtus est.
V erum ego liberius,altius , processi dum me assimotis morum piut,taedetq; - N -c ad inceptum redeo.
quia magnωm π atrox, uaria s uictoriae IVis,Deinde quia tum primum superbiae nobilirent obuiam itu est,quae contentio distra et humana muriti permiscuit,eos uecordiae processit, ut studiis ciuilibM bellum, atque uuμεις Iresiae sinem ficeret sed priusquam huiuscemodi rei minum expediam ,pata οπμpra reperem,quo ad c moscendwm omnia, illuri tria magς, ins sin aperto sint. Bello Punico sicu- .do,quo Dux Carthauriesium AnnibaI,ps mugii
tudinem nominis Romani, Ireliae opes maxime attri uerat, Masinisse Rex Numidarum ,m a cinam receptus a P Scipione, cui cognome pogra Africrem ex
93쪽
s BELLVM et agros manu coeperat, Rest dono dedit, Inturamι citra Masi russae bona,atque honesti nobiue permansit, sed imperii uitaeque eius finis idem fuit. Deinde Micipsia filius eius regnum solus optinuit,Manassebile, Gulussa statribus morbo absumptis . Is Adherbalem, Hiempsalcm ex si si umit Iugurthamq; Mavit hibilis statru filum, quem Masinissa , quia
ortus ex oencubina erat,priuiatum reliquerat, eodem
cultu quo liberos suos domi habuit uda ubi prim si adoleuit, pollens uiribus, decora ficie,sed mulio maxime ingenio ualidus,non si luxui,neque meritae corrumpendum dedit,sed uti mos gentis illius est equi
rure iaculari, Uu cum aequialibus cerrure , π cum oes gloria anaeiret,ommbus reme curus es. Ad hoc pleras tempora in uenando agere, leone , atq; alias
stras primus, aut in primis strire,plurimum FACERE . et minimu IPSE de se loqui Q u ibus rebus Micipsi, remes initio laetus fiserat,exishmans Iugurthae uirtutem regno suo gloriae fore, remen postquam
hominem adolescentem,exam siua aetate, π paruis liberis, Iso Iss crescere intelligi, uehementer eo negocio permotus,multu animo suo uoluebat. Terrebat eu natura mortaliu AVIDA lmperii 'praeceps ad explendam animi mpidinem Praeterea opportunitas sitae , liberoru s aetatis, quae ens mediocres
uiros ste PRAEDAE transuer*s ant. Ad hoc sturudia N umidaru in lugetιrtham amensesx gbus strale ut si dolis interstaset nequci seditio,aut bellu oriretur .anxius erat, His dissicultatibus circumuentur,
ubi nidet neque per um,neque insidiis opprimi pos
94쪽
IvG URTHINVM is si hominem, rem acreptum popularibus, quod erae
Iugurtha mam promptus, σ appetens gloriae militaris, latuit emm obie re periinlis,et eo modo fortunam tenrere IItur bello Numantino Micies cum popμlo R equi m atq; reditum auxilia mimeret, sterans uel olynfando uirtutem .uel bub seruitia folle ewm oetasurum , praesicis N umidis, quos in Hi αstanis mittebat Sed ea res lov aliter,ac ratus erat,
merui N am Iugurtha,ut erat inpigro, atqwe acri ingenio,wbι naturam P.Scipionis, qui tum Romanis
Imperator erat, morem bubu- ωguouit, multo labore,multaeq; cura,praeterea modes hssime parendo sepe obuiam eundo perivilis,m rentrem claritudinem breui peruenero,ut mostris uehemeter me νω,Numantinis maximo terrori est Ac Fane quod
erat, re bonus CON SILIO, Quor- altem n ex prouidentia timorem,altersi ex audacia temeridiaemplerunsasterre μIet IItur Imperator oes teret rer σαε per Iugurthat, avre,in amicis babere, ma-Is, ysq; e m in dici amplem. quippe cuius nesmnsilirum,neque inceptum ullum frustra erat bur accedebat munificentia animi, inurui Alertia in ibus rebus sibi multos ex Romanis familiari amicitiamni xerat Ea tempe bidem exercitu uos ro fuere complures Mysi,atq; nobiles, quibus diuitue bono bonestis potiorer erant,fimosi,domi potenter,apud sectos clari mans,quam bone' , qui Iuvribae nou mediocrem animum pollicitundo acuendebant si Miri
95쪽
BELLVM tiret in ipse maximum uirtutem,omnia Romae uenalia es e sed post qua Numantia deletu. P. Scipio dimittere auxilia,et ipse reuerti domum decreuit,Donatum,atq; Laudatu metrifce pro contione Iugurtham in praetorium adduxit. I bis secreto monuit, Mi potius publice,quam priuatim amicitiam Populi R coleret,ne alisbus Iargiri in siueseeret Periculissa paucis emi,quod multorum esset, Si permanere uel Ierm μου artibus,ultro illi et gloriam, π regnum uenturum Sm properannus pergeret, pecuniam, σψμm praecipitem rasuru . Sic locutus,cum literis eu, quias Micipsae redderet,dimisit earum sententia haererat. Iuguvthae tui bello Numantino Ionv maxima
uirtus fuit, Quam rem certo sito tibi Pudio esse. Nobis ob meritα sua rarus est,ut idem Senatui, popuIoque Romano sit, μmma ope nitemur Tibi quide pro nostra amon gratulor, En babes virvim dignum te, o que usio sito Masinissa, Intur Rex ubi ea,quae fama acoeperat, ex literis Imperatoris ire esse cognouis tum uirtute,tum gratia uiri permotus, flexit animufum,et Iugurtham beneficiis uincere aggressus est, 'tim φ eum adoptauit,et restimento pariter cum Iitiis haeredem ingruit Sed ipse paucos post annos morbo,atque aereae confectus,cum jibi finem uitae ades intelligeret, curam amicis Cr o natis, Item s Adherbale .et Hiempsale siliis,huiuscemodi uerba cum Iu-
. Aruum et' te Iugurtha amisso patre sinop ste, ine opibus,m meum regnum ammt,exi
96쪽
IUGURTHINVM s stimam non minus me nbi,quam liberis si genuismob beneficia mirwm 're Neque ea res fisem me batabuit.Nam ut alia magna egregia tua sectet omit- Irum,nouissime rediens Numantia,me,regnumq; me in gloria decora' ,tua s uirtute uobis Romanos, ex
amicis amicissimos fasti,m His ama nomen famis hae nostrae renouatu est Postremo ,quod discillim intre mortaleς est, C L CRIA inuidiam uicish. Nune quonia mihi naturasne uitae 'cit,per banc dextra, per regnisdem moneo,obtestor ; te,ut bos, qui tibi genere propinqui beneficio meo fratres sunt, atros bais beas, neu malis alie radiungere, s sanguine conisi
εις retinere No EX ERCITUS, neq; THESAURI
praesidia regni sunt Ver- AMICI,quos nes ar-mia ingere, que auro parare quem, escio. fide parantur, QVIS autem amicior, 3 frater FR A TRIlaut quem alienum sidum i uenies, i T v ΙS bHhssse . rut Equidem MF regnum uobis trado firmum,si s ONI eritis, si MALI ,imbecillaem. nam CONCORDIA paruae res crescunt, D IS CORDIA mari ximae dilabuntur . Caeterm ante hos te Iugurtha, qui aedite sapienna prior es,ne aliter quid eueni--,prouidere decet Nam in omnii ardamine, qui opulentior est,etiamsi acri pit iniuriam, tumen quia plus potest, farere uidetur V os autem Adherbal et Hiempsal ontiae, σobseruate tulem hunc uir . Ι-ει ni uirtutem, π enitimini, me ego meliores liberos
μm se,quam uidear gemis. A dea Iugurtha, remes Regems Iocutum maestivbat,et ipsi Ionis re aliur animo agitata tumen pro tempore benigna
97쪽
restodit Micipsa pauciς post Hebus moritur, PH qua illi more reno Iustu magnifascerat, Reguli muna
conuenere,ut inter se de cunctis negociaue dioeprerene. sed Hiepsia qui minimus ex illis erat,natura ferox, etiam ante ignobiliretem Iugurthae , quia materno vnere impar erat, deliciens, dextra A dherbalem adsedit,ne medius ex trib. quod apud Numι das honori ducitur I ugurtha 'ret Deinde minen, ut aereti concederet fatigatus a fratre, uix in alteram partem tradu ti sest. Ibi cum mulis de admιnistrando imperio disererene, I ugurtha inter alias res ait, oportere quinquennii consium,et decrere omnia rescindi. Naper ea tempora confectum annis Micipsam,paru animo ualuise. Τum idem Hiempsal placere sibi resto ipsium istu tribus bis proximis annis adoptione in regnGm peruenise Quod uerbu in pectus Iugurthae altius,qui quilis ratus erat,descendit Irus
ex eo tepore,ira et metu anxius,moliri,parare, atq;
ea modo in animo habere,quibus per dolum Hiem psal averetur uae ubi rerdius procedunt, eque lenitur animus ferox, statuit quo uiue modo inceptu perficere primo conuentu,quem ab regulis βι tam siupra memoraui propter dissensionem placuerat diuidi thesauros, sines s imperii singulu conshmi I tuque tempus ad utrans rem decernitur, sed maturius ad pecumam distribuendam Reguli interea in loci propinis qua thesauriue,alius alio concesseresed Hiempselyραμ pida Thirmida 'rte eius utebatur domo qui proximus lictor Iumibae,curus. adeptusq; ei semper fuerat, quem ille mi su mnistrum oblatum promissis otia
98쪽
IUGURTHINUM rct, pestitq; uti eunquam suam domum uilem eae,
porrerrum clauet adulterinar paret . Nam uerae ad
Hiem salem referebantur. Caeterum ubi ret postrularet, stip*m cum magna Menturm manu. N u da mandare breui conflat,atque uti do bis erat,noribs Iugurthae miliber introducit,qui po*quam in aedes irrspere,diuersi Regem qwαrere, dormientes alios, alios occursantes uersisere. Scrudiri locu abditae, clausa me refrepitu. et tumultu omnia miscere, cum maerim Hiempsal reperitur,occularens se in tugurio misIieris anciliae,quo initio pauidus, et ignarus loci prora Iugerat Numidae creput eiM ,- iugi erant, ad Imis gurtham restrui. Caeterism fama renti ficinoris, per omnem Africum breui diuullitur. Adherbalem,o
mnes φ, qui sius Micipsae i perio fuerans, metur invis
dit In duas partere disecedunt Numidae, pIures A d- herbalem eq-ntur,sed illum alterum bello meliois
res IItur Iugurtha quammaximas potest copias armat,urbes partim ui, alias uoluntate perio suo adotumIt,omni Num diae semperare parat. At Adber-bal, ametsi Romam Ierimς strat,qui Senatum δε-oerent de caede fratris, re βιου fortunis, remenstet
multitudine militum parabat armις ωntendere. Sed ubi res ad certaemen uerit,uictus ex praelio, nos 'It in prouinciam,ac deinde Romam contendit Tum Iugurtha patratis consiliis ,postquam omni Numidia potiebatur m otio, fianως skum, cum animo reputans,timere popuI- Ro neque aduersiis iram eius
usquam,uisti m -aritia biliretir, σ pecunia fiastem habere. Ireque paucis diebus cum argento er αν
99쪽
σo BELLUM ro multo,iePtos Romam mittit,quis praecipit,vfi primum ueteres amicus magnis muneribus expleant,de inde Nouos ac rant,postremo quenoms possint larnendo,parare ne cunctentur. Sed ubi Romam legati uener ex praecepto regis hostilibus,alii dis, quorum ea tempestrestis Senatu autoridis pollebat, gna munera misi re,dinata cum tutio incessit,ut ex mxima inuidia,is gratiam etfinorem nobilimns Iugurtha ueniret, Quorum pars stye alii praemio reducti sinis gulos ex Senatu ambiendo nitebantur, ne grauius iraewm od uteretur. Igitur ubi letiri satis cindunt, die Gnsh tum Senatus utrisq; datur. Tum Adherbale hoe modo locutum acrepimus. ADHERBARIS VERBA. Atrei, C.Micipsa pater meus moriens mihi p praecepit, uti regni Num diae rentummodo procuratione exishmare meam,caeterv ius et imperim eius penes uos es, simul eniterer dom , limes rimaximo usiui esse populo R. uos mihi m- gnatorum ,uos assimaem loco ducerem . Si ea fecissem in uestra amicitia,exercitum,diuinas,munimenta regni me habituru .QSae praeceptu patris mei cum agrrerem, Iugurtha homo omnium, quos terra Austinet sceleratissimus, contempto imperio uestro, Masinisse me nepotem,eriam a Jrpe secubatque amicum popuIi Romani,regno ortunisq; omnibus expulit Α tque
ego P, C .quoniam eo miseriarum ueturus era, uellem potius ob mea,quam ob maioraem meorum benedi
apospe mea uobis petere auxili si,ac maximel δε-
100쪽
IVGURTHINVM caberi mihi beneficia a populo Ro quibus unnam non egere, secundu ea si desedera da erant,uti debitis uterer Sed quoniam par si tuis per seipsa PROBIT A sest,nes mihi in manu fuit Iugurtha qualis 'ret, ad
uos cun uI P. C .quibus,quod hi miserrimum est,ingor prius oneri,qui ussi esse. Caeteri reges,aut bello uicti,in amicitis a uobs recepti Auns, aut m μου dubiis rebus secietutem uestram adpetiuerunt f πlia nostra cum populo Romano bello Carthaginiensimilituit amicitiam,quo tempore magis Ades eius,quifrtuna petenda erat. Quorum progeniem uos P. C. nolite pati me nepotem Masinissae, frustra a uobi, auxilium petere,si ad petrandi nihil rei ae haberem, praeter miserandam 'rtunam, p paulo ante Rex,genere, fima,atque copiis potens,nunc desermotus erumnis,inops,alienas opes expectu, reme erat maiestitis populi Ro prohibere muriam, neque pati cuiusquom regnu per SCELUS crescere- Versi ego husnibus eieritiis sum quos maiorib. meis populus Ro- dedit, V nde pater, et avus meus una uobjcum expulere Syphacem,et Carabannienses. Vestra benestria nubi ereptu sum .P. C. uos in mea iniuria destem 6hς. Heu me miseru.Ηvorine Micipsa pater beneficia tua euasere ut quem tu pare cum liberis tuis, regnιs
participem sicish,is potissimum Arpis tuae extinclarsit'Nunquam ne erysimilia nostra quietae eritisemper ne in sanguine,=rrofuga versabituri Dum Caris thaginienses incolumes fuere ure omnia sera patiebamur . boses a latere,uos amici procul. Spes omnis