장음표시 사용
121쪽
εχ BELLUM mala findit timer impediebat , Bomilirri proximo,ac maximes do sibi mperat,pretio, sicutir Imm cerat,insiiliatores Magis e paret ac mraxime occulte Sin id parum procedat, quouiue modo Numidix terficiat.B omilcar mature Regis ndare exequitur,et per homines relu megrat artifces,itinera,egrestit ε,postremo lom,atq; tempora cuncta explorat.deinde ubi res postulabat,insidivi tendit. I gitur unus ex eo numero, i ad caedem parati erant,paulo inconsultius Massiuam aggreditur,illum obtructi. Sed ipse deprehenssis multis hortantibus,et in primις Albiuo cun*le indicium protetur. Fit reus ma-gs ex aequo et bono,quam ex iure gentiu Bomilco comes eius,qui Romam fide publica uenerat. At I u-gurtha manifestiss tanti sceleris,uon prius omisit contra uerum niti, quam animaduertit sis per gratiam atq; pecuniam siuam inuidiam secti elle. Igitur quan-φMm in priore amone ex amicis quinquagintα κακdes dederat,reguo magis, quam uadibus ιν lens, clam in Numidiam Bomilcarem demittit,ueritus ne veliquos populares metus sinuaderet, parendi sibi , si
de illo siupplicum siumptum foret Et ipsi paucis die
bus eodem profi B:s est,i Νισὰ Senatu Italia decedere Sed postquam Roma egress est, tertur eo saepe mcitus restriciens,postremo dixis, Vib M VEN A
LEM mature perituram si emptorem inuenerit. Nitrim Albinus reno in bello,oemeatum,
ipsi prosimis est, uti ante onmitis,quod ιempus ba d
122쪽
IVCVRTHIN UMIonvaberat,amις,aut deditione, aut quouis modo bellum cunficeret . At contra I ugurtha trabere omnia,et alias deinde ,alias morae mulsesfacere, polliceri deditionem ac deinde metum simulare, instanti cedere,π paulopost ne sivi desiderent, flare, ire belli modo .mo pacis mora cosiule ludifrare. Ac fueve qui tum Albinum haud ignaru censi hi regis ex illimarent. Neq; ex renix properantia tum ficile tractsi bellum, ocordia magis , quam dolo erederent. Sed postquam dilapse tempore cui norum dies aduentrebat, Albinus, Aulo fratre in mytris pro praetore relim, Romam decessit Ea tempestate Romae seditionibus tribunituue atrociner Res pubisIdibatur. Publius Lucius, er Lucullus Annius tribuni plebis, resis tibus milens, cuntinuare manstratum nitebantur. quae dispensio totius anni comitia inpediebat. Eamaram stem adductus Aulus quem pro praetore in cistris relictum supra diximus,aut conficiendi belli, aut terrore exercitus ab Rege pecuniae G piundae, Iites mense Iarmario ex hibernis in expeditione euo me, gnis i itineribus Metne a 'era peruenit ad oppidum Suthul,ubi Regis thesauri erant. Quod,quaquam et saeuitia temporis, Cr opportunitute loci, nesmpi, que obsideri poterat,nam circum murum sitatum in praerupti motis extremo, planicies limosa bemalibu3 aquiue paludem fecerat,tamen aut simulan- digrana,quo ReI 'rmidinem adderet,cut cupidine caecus ob theseuros oppidi potiundi,vinea agere, mure iaceme alias qκα coepto usui strens, properare. At Iugurtha cognitu nιtate atque imperitia li
123쪽
αι,π tramites exercitum ductire, denique Aulum
ste pactionis pepulit,uti relicto Suthule, in abditus regiones sese ueluti cedentem insequeretur, ita delirum ocminor Ure. Interea per homines cxllidos,die, noctus exercitum tentabat, centuriones,duces, turmarwm,partim uti tractvrent, currumpere,alii,sigmo dato ocum uti desereret, Quae,postqui exsin' tentia instruxit,intempesti nocte de improuiso cum multitudine M umidaris Auli rastra circumuerit. Milites Romani perculsi tumultu in*lito arma cupere,alii si se abdere,pars territos confirmare,trepidam re, osbus locis, uis magna holhu,coetu nocte,ats nuis bibus obsuratum,peri misi anaps postremo Dyre,
an manere,iutius stret,in incerto erat. Sed ex eo numero, quos pauloante oorruptos diximus,cDhors una
Ligursi,cum duabas turmis et bracum,eν paucisgrevriis militibus transiere ad Regem, centurio primipili tertiae legonis per munitionem, quam uti dera finderet,acreperat, Iocum bo*bus introeundi dedit. Ea Numidae cuncti irrupere , nostri μν foeda, pleris abiems armis, proximum collem occupauerare, x atque praeda castror , ho's,quo minus uictoria ut entur,remorare sunt. O einde I ugurtha postero die cum A ulo in colloquio uerbaserit,mm ersi ipsum cum exercitu βω σ=rro clausum tenet,ω- mensi humanarum rerum memores ficum foedus faret,insvlmmes omnes sub iugum missurum, prαterea uti diebus deam Nun dia decideret, Quae Ps
124쪽
metu multabitur, sicuti Rey libuerat,pax couenit. Sed ubi ea Romae imperis fiunt, tus atque moeror ciuirebem invasere pars dolere pro gloria Imperii, pars i lire rerum bellicurum timere libertuti . A u-lo omnes issi' ac maxime qui bello sepe praeclari
fuerans. quod amistus dedecore potius, quam manis salutem quaesierat . ob eamnsiui Albinus ex delicitis fratris inuidiam, ac demum periculum timensi Senatum de foedere considebat,m remen interim exercitui βpplementum scribere,ab sociis et Domine Jativo iuxilia coperstre,denis omnibus modis Dbnare. Senatus ire uti par fuerat decernit, sivo,nis popu
li iniussu nullum potuisse foedus feri Consi l impe
ditur a Tribunis plebis,ne quas parauerat oppi*, β' cum portaret, paucis diebus in Astisim proficiscitur.
Nam omnis exercitus uti onnuemerat, Nureula δε-
ώλις in prouincia Demabat. Postquam eo uenit, qω Pum persiqui Iugurtham, re mederi fraternae inuidiae animo ardebat, cognitis militibus,quor
pr/eter μνm β luto Imperio, licentia atq; lasciuia corruperat, cupia reru statuit,nihil sibi aptundu.
Interea Romae Brachm Mamillus Lemem stri
uti quaereretur in eos,quorum consilio Iugurtha S
natus decrere neglexile quiue ab eo in iuretionimbus, ut imperis pecunias asaepissim, qui elephantotqμiqμe perfriας tradidissim item s qui de pace que bello cum bothbus pactiones possint. Huic rogπnoia partim conscii sibi,alii ex partim inuidia pericula
125쪽
BELLUM metueἡm,quoniam aperte resii lare non poterant, grailla re alia mi a placere sibi faterentur, occulte peramιms .ac maxime per homines Latini nomnis,et socios Italicos impedimenta parabant Sed plebs incredibile est memoratu quantum intenta fuerit, quanta sue ui rogationem iusserit . decreuerit, uoluerit,magis odio nobilitatis cuι mala illa parabantur, quam cura Reip- mnis libido in partibus erat. Intur caeteris metu permisiis. M S murus, quem lePtum Besbae fulse supra docuimus inter tantiam plebis, ersoru supm,trepida etia tum duitute,cu ex Ma-lli rortione tres quaesitoresΥoPrentur, effecerat,uti ipse in eo numero crearetur. Sed quae hone exerciremm asstere,uiolenders ex rumore et libidine plebiue, uesepe nobilitatem sic ea tempestite plebem ex fecundis rebus mssolenna coeperat . Caeterm mos partium popularium Senatus famonum,ac deinde omnium malarum artium in paucis ante annis R omae ortus est otio,ais abundantia earum rerwm,quae prima mortuler dumne. N am ante Carthaginem deleta popul si et Senatus Romanus,placide,mod las iter se R ep tractabans,nes gloriae, nes dominationis certaemen inter ciuer erat metus bHhlis in bonis artibus ,riuitute retinebat Sed ubi illa formido metibus dere sit licet ea quae SECUNDAE RES amrint, lasciuit atq; siuperbiaiorsere Iis,quod I aduersis rebvi optauerant otium postquam adepti sunt, terim iis acrrbiasq; fuit. Nanque coepere nobilitas dignia taetrmis superbiam. plebes librefutem in libidinem ne rere, ibi quisque ducere,trahere apere Imou
126쪽
IVGvRΤΗIMuM a mnia in duas partes abstracti sunt Resp quae media fuerat dilacerata est. Caeteris nobilitas sectione mans pollebat Plebs uis solum,atque in multitudine distersa minus poterat Saucor m arbitrio belli, do-- , Resp.antabatur penes eosdem aerarium, proutria, IstratuMloriae ri-pbis erant. Populus militia,atque inopia urybatur. Praedas bellicas misperatores cum paucis diripiebant, Interea parentes,
aut parui liberi litum,uti quisque potentiori consitus erat,sedibus pellebantur Ita cum potentia auarinasine modo. modeshas inuadere polluere, et u lis re omnia,mbiI pensi ,neque Ancti habere, quoad se metipsam praecipimuit Nam ubi primum ex nobilitate reperti fui . qui ueram gloriam iniustae potenme anteponerent, ueri ciuires, et dissensio ciuilis quasi peri, bo terrae oriri coepit, Nam postquam Tiberius, C. Gracchus,quorum maiores Punico,atque aliis bellis multum Reip .addiderare, uindicetreplebem in libertutem'paucorum scelera patefoea in
re coepere,nobilitas noxia,atque eo perculsa, modo per sector,ac uome Latinum,interdu per equites Romismos,quor stes secietatis a plebe dimouerat,Gracm chorum a nonibus obuiam ierat. Et primo Tiberi si, deinde paucos post annos eade ingredientem C. Tribunum pleb. alnerum, alterum triumuirinm coloniiς deducedu cum M. Fuluio Flacro fimo ne tuerat, Et sane Graechs cupidine uictoriae haud satis modera tus an mus fuit. Sed BONO uinci sanus est, qui malo more iniuria uincere. Intur ea uictoria nobilitas
ex libidine μausa, multos mortuler βrro, aut IVP
127쪽
BELLVM 88 exfinxit,plus sis reliquil sibi timoris,g potetue ad isdidit . QVAE RES pleruns magnas ciuitates p Fundedit,dium alteri alteros umare quouis modo, eeuictis acerbius ulcisii uolunt Sed destudiis parti , er omnibus ciuitatis moribus .si singillatim,aut pro magnitudine par est diserere, rempus,qua res maluis vim me deseret Quam ob rem ad incoeptum redeo. Ost Aulifoedus,exercitusq; nostri foedam p Dpm,Meaestus, Uliamvs cvUules δε- signati, prouincias inter si partiuerant . Metelloque Numidia euenerat,acri uiro, ei quan-miam adues populi partibus, sima tumen aequabiisti inuiolatu. Is ubi primm manstratum ingressus es, alia omnia sihi cum collega communia ratur, ad bell- , quod Ie rus erat,animum intendit Iutur distidens ueteri exercitui milites eligere, scriboe, praesidia undis acorsre,amri,nia, eqssos, cateva instrumenta Glitiae parare Ad hoc cummeatum affatim,denique omnia quae in bello uario π multa ν- reris egenti Uiese θlent . Gererrum ad eae
patranda Senatus autoriture,Acii mns Latinum R eetes ultro auxilia infrendo,postremo omnis cirinitus Ammo strudio adnirebatur . Ires ex lenuntia omnibus rebus paratis,cumpositis s in Numidia profosistur,magna sterivium,cum proprer bonas arres, tum maxime quod aduersium diuitias inui Ahim aniti m gerebat auaritia magistratum anae id rempus in Numidia nostrae opes coluse,bosbum s auctae erant Sed ubi in Α stiarm uerit,exercitus ei traditur a Spurio Albino pracvnsiule, iners, bellis, neque
128쪽
promptior,praedarur ex Acis, ipse praeda h0bsissine i perio et 1gwdesha habitur. Iremperatori uouo plus ex mali, moribus olicitudinis qua ex copia militu auxilii,aut bonae si ei a sedebat.Stutuit tumen Metellus,33 et aeshuorum tempus cumitioru mora m Mnue at,et expectatione euentus ciuium animos intentos putabat,non prius bellum attingere,quam maiorum disciplina milites laboraresverset .s A lbinus Auli statris, exercitusq; clade perculsus, posts decreuerat non egredi prouincia, quiantum temporis huoru in iperio fuit plerumq; militeς myrtutis rastris habebat,nisi cu odor,aut pabuli egestis locu muture subegerat Sed nes more milituri uintiae deduceba tur,uti cuiq: Iibebat ab signis aberat, Lixa perismish cum militibus,die, noctus GPbantur, er palantes agros uri lare,utilas expugnare,pecors et mἄcipiorum praedas certuntes andire,ea murere cu meravnrib. uiuo aduemno,et aliis retibus. Praeterea frumentum publice datum uendere,panem in dies mesecari,postremo quaecunque dici,aursing queunt ignauiae uxuriaes probra in illo exercitu cunm fuere, alia amplius. Sed in ea difficulture Metellum non minusquam in rebus bosbubus magnum etfapiente uirum fuisse comperio, tantu temperantia inter ambitionem, saeuitiam s moderatum, Nans edicto primo adiuvκnsu strusulae sustulise dicitur, ne quisquε
in ια' ιι panem,aut quem ali m ωμm cibum uesderet,ne lixae exercitum sequcretur,ne miles grePrius in cistris,ne ne in agmine seruum, aut tu niu
129쪽
so BELLVM habe Tet,e eteris arte modsi stituisse. Praeterea transeuersis itineribus cotidie rastra mouere, iuxti ac si hostes adespere uallo atque 'la munire, Vigilias crebras ponere,et eas ipse cum legatas circuire. Item in
V ne in primis modo ,mo in post reims,sepe in medio adessi,ne quispia ordine egrederetur,ut cu signis
frequentes incederent, leς cibum et arm portaret Ita prohibe do a delictis magis,qua uindicindo, exercitu breui confrinauit. Interea Iugurtha ubi quae Metellus agebat ex nuntiaue aetepit, simul de innocentalia eius certior Romae βεις,diffidere μου rebus actum demum ueram de ditionem Moere cunatus est, Igetur legums ad consiulem cum μppliciis mittit,qui ruratummodo in Jiberiues uirum peterent, alia omnia,
dederent populo Ro. Sed Metello iam antea experies mentis cdgnitum erat, genus N umidarum infidum, ingenio mobili nouarum veru auidum esse. Ireque Iegatos alium ab alio diuersos aggreditur, ac paulatim tentando,postquam opportunos sibi coguonit, usu polliando persiuadet,uti I iv ribam maxime uiruuum , id par m prooedat, ratum sibi traderet. Caetreum palam,qsae ex uobmmae forent, Regr nuntiare iubet- Deinde ipsi paucis diebus, intento,atque
infestis exercitu in Numidia procedit v bi cnntra belli serie tuguria plena hominum , pecora, cultoress in Urgerat,ex oppidις et mappalibus praest is Regis
obuiam procedebant, parati frumentum dare, commmeatum portare,postremvi omnia quae imperaretur
'cere- N es Metellus minus iovirco sed pariter ac si hostes adesem,munito agmine inadere,iate explora
130쪽
re,omnia illa deditionis si vis o h ntui credere, ψε
diis locum tentare. Imque ipse cum expeditis cohortibus,item funditorum et sagathirior delectet manu apud primos erat In postremo. C. Marius legxtus euequitibus curabat, In utrunque latus auxiliarios egres,tribunis legionum, praefellis cohortium dis 'ertiuerat,ut cum bis perim h u lites, quocunq; aosedem vent, equitatus bothum propulsarent. Nam in Iugurtha tantus dolus, unm s peritia locvr lime inerat, ut absens an praesens, pacem an bellum tres perniciosiores et,m incerto haberetur. Erat haud longe ab eo itinere,quo Metellus perivbat,oppidis Numidarim uomι ne vara . forum rerium uenalium fotius regni, maxime celebratum,ubi et incutere, et merereri co keuera me Italici generis multi mortales. Huiecvnsulsimul tentundi gratia, et si paterentur opportunim res loci,praesidium inposuit . Praeterea imperauit frumentum, et alia, quae bello usiui forent coportare,ratus id, quod res monebat, requentiam ne-Pciator ni,et commeatum linaturum exercitu, en; paratis rebus munimento fore. Inter haec Mycia Πια
Priba spensius tertos βpplices minere,pacem oram re praeter se am, liberorum sui tum omnia Metello dedere, χιος item consul uti priores illectos ad proditionem domum diminebat, Regi pacem, quam posti ηlabat neque abnuere, neque pollicert,et inter eas morad promima Iuniorum expectire Iugurtha ubi Metelli dictu cum factis composuit, ac suu se artibus tenturi animaduertit, quippe cui uerbis pax nuntiabatur, caterum re bellum asterrimum erat,urbs maxi