Nicolai Copernici... De reuolutionus orbium coelestium, libri VI

21쪽

deputetur,apse in uniuersis quae extrinsecus sunt, idem appareo bit,sed ad partem oppolatam,tanquam praetereuntibus, qualis est reuolutio cotidianam primis. Haec enim totum mundum Uidetur rapere, praeterquam terram, quaed circa ipsam sunt. Atqui si coelum nihil de hoc motu habere concesseris, terram uero ab occasu in ortum uolui,quantum ad apparentem in Sole,Luis nas&Stestis ortum e occasum, si serio animaduertas, inuenies haec sic se habere. Cum v coelum fit quod continet caelat omnia communis uniuersorum locus,non statim apparet, cur non magis contento quim continenti,locato quam locanti motus attribuatur. Erant sane huius sententiae Heraclides de Ecphantus Pythagorici, ac Nicetas Syracusanus apud Ciceronem, in meis dio mundi terram uoluentes. Existimabant enim stellas obteis ictu terrae occidere,eas cessione istius oriri. Quo assumpto seis qui tur&alia nec minor de loco terrae dubitatio, quamuis iam ab omnibus sere receptum creditum p fit, medium multi esse terram. Quoniam si quis neget medium siue centrum mundi terra obtinere nec tamen fateatur tantam esse distantiam, quae ad noerrantiu stellarum sphaeram comparabilis fuerit, sed insignem ac euidentem ad Solis aliorumd syderum orbes, putet propterea motum illorum apparere diuersum, tanquam ad aliud sine regulata centrum quam sit centrum terrae, non ineptam sorsitan poterit diuersi motus apparentis rationem afferre. Quod enim errantia sidera propinquiora terrae, de eadem remotiora cernuntur,necessario arguit centrum terrae,non esse illorum circulorucentrum. Quo minus etiam constat,terra ne illis,an illa terrae annuant&abnuant. Nec adeo mirum fuerit, siquis praeter illam cotidianam reuolutionem,alsum quendam terrae motum opinaretur,nempe terram uolui,ati etiam pluribus motibus uaganotem se unam esse ex astris Philolaus Pythagoricus senssisse ser tur, Mathematicus non uulgaris, utpote cuius uisendi gratia Plato non distulit Italiam petere, quemadmodum qui Uitam Platonis scripsere.tradunt. Multi uero existimauertit Geometrica ratione demonstrari posse,ierram esse in medio mundi, ad immensitatem coeli instar punisti, centri uicem obtinere, ac eam ob causam immobilem esie, quod moto uniuerso centrum

maneat

22쪽

maneat immotum, aequae proxima sunt centro tardissime serum

rasitur.

De immensitate coeli ad magnitudinem terrae. Cap. vn Uod autem tanta terrae moles, nullam habeat aes iisl mationem ad caeli magnitudinem ex eo potestinis I telligi. Quoniam finitores circuli (sie enim o Ora letus apud Graecos interpretantun totam caeli Sphaeram bisariam secant, quod fieri non potest, si insignis esset teris rae magnitudo ad coelum comparata,vel a centro mundi distantia.CircuIus enim bifariam secans sphaeram .per centru est: sphaerae,& maximus circumscribilium circulus. Esto nans horieton

circulus a B co, terra uero a qua uisus noster sit, ipsum centrum horaeotis in quo definiuntur apparentis,i non apparentibus. Aspiciatur aute per Dioptram siue Horoscopium, uel Chorobatem in

a collocatum, principium Cancri orientatis in c puneto,dc eo momento apparet

Capricorni principium occidere in A. Cum igitur Ano fuerint in linea recta per Dioptram,constat ipsam este dimetientem signiferi eo quod sex Signa semicirculum terminant,dc a centruidem est quod horinontis. Rursus commutata reuolutione,qua principium Capricorni oriatur in v uidebitur tunc quo Cancri occasus in diaerit. a ad linea recta de ipsa dimetiens signiferi. Iam uero apparuit etiam Anc dimetientem esse eiusdem circuli, patet ergo in sectione comuni illud x esse centrum. Sic igitur horigon circulus signiferum qui maximus est sphaerae circulus biis fariam semper dispescit. Atqui in sphaera si circulus per mediuatique maximoru secat,ipse quo secas maximus est, maximorum ergo unus est horigon, es retrum eius idem quod 'niferi

prout apparet,cu tame necesse fit aliam esse linea qiuae st supersiis cie terrae, quae a centro, sed propter immensitate respectu terrae fiunt quodammodo similes parallelis,quae prae nimia distantia termini apparent esse linea una,quando mutuum quod con

tinct

23쪽

tinet spacium ad earum Iongitudinem essicitur incomparabisesenta,eo modo quo demonstratur iii Opticis. Hoc nimirum argumento satis apparet, immensum esse caelum comparatione terrae,ac infinitae magnitudinis speciem prae se ferre, sed sensus seminatione terrami esse respe stu caeli, ut punictum ad corpus,

ct finitum ad infinitum magnitudine nec aliud demostrasse ui detur. Neg enim sequitur, in medio mundi terram quiescere

oportere . huin magis etiam miremur, is tanta mundi vastitas sub xxiiii. horarum spacio reuoluatur potius, quilinminimueius quod es terra. Nam quod aiunt centru immobile, Nprooxima centro minus moueri,non arguit terram in medio mundi

quies eremec aIiter quamsi dicas,c eIum uolui,at polos quiescere aequae proxima sunt poIis minime moueri. QuemadmoduCynos ira multo tardius moueri cernitur, qu)m Aquila uel Canicula, quia circulu describit minorem proxima polo, cu ea o mania unius sint sphaerae, cuius mobilitas ad axem suum desinens, omnium suarum partium motum sibi inuicem non admittit qualem,quas tamen paritate temporis non aequalitatemach reis uolutio totius reducat . Ad hoc ergo nititurratio argumenti.

quasi terra pars fuerit caelestis sphaerae,eiusdem 3 speciei dc moistus ut proxima centro parum moueatur. Mouebitur ergo de ypsa corpus existens,non centrum sub eodem tempore ad imiles caelestis circuli circumferentias aicet minores. odqu m salis sum sit luce clarius est,oporteret enim uno in Ioco semp esse meridiem aIio semper mediam noctem,ut nec ortus iaec occasus cotidiani possent accidere, cum unus de inseparabilis fuerit motus totius & pariis. Eorum uero quae disseresia rerum absoIuit,lonage diuerta ratio est,ut quae breuiori clauduntur atrabitu reuoliuantur citius, ijs quae maiorem circulum ambiunt. Sic Saturni supremum errantium sydus trigestino anno reuoluitur, e Luisna quae proculdii bio terrae proxima est, menstruum complet circuitum,& ipsa denim terra diurni nocturnicue temporis spa-cio circuire putabitur. Resurget ergo eade de cotidiana reuoIuistione dubitatio Sed de locus eius adhuc quaeritur minus etia ex

supradictis certus. NihiI enim aliud habet illa demonstratio,*indefinitam caeli ad terra magnitudine. At quousque extendat haec immensitas minime constat. Cur

24쪽

Cur antiqui arbitrati sint terram in medio mundi qui escere tanquam centrum. Cap. v rLUam obiem alias quibusdam rationibus prisci Phi

sosophi conati uintastruere terram in medio mundi consistere.Potisisimam uero causam allegant graui, i cis deleuitatis. Quippe grauissimum est terrareIe amentu, di ponderosa omnia seruntur ad ipsam ni intimum eius contendentia medium. Nam globosa existente terra,in qua grauia undequam rectis ad superficie angulis suapte natura ferula tur,nisi in ipsa superficie retinerentur, ad centrues eius corruerererit: quandoquidem linea recta, quae sepIaniciei sinitoris,qua

sphaeram contingit, rectis accommodat angulis, ad centrum ducit. Ea uero quae ad medium feruntur, sequi uidetur,ut in medio quiescant.Tanto igitur magis tota terra conquiescet in medio, E qus cadisia omnia in se receptat, suo polidere immobilis pera manebit. Itidem quo* comprobare nituntur ratione motus, d ipsius natura. Via ius quippe ac simplicis corporis i implicem

esiste motum ait Aristoteles: Simplicium uero motuum,alium rectum alium circularem. Rectorum autem,alium sursu insaluim deorsum. Quocirca omnem motum simplicem aut ad medium

esse, qui deorsum:auti medio,qui sursum: aut circa inedium, de ipsum esse circularem. Modo conuenit terrae quidem dc aquae, is quae grauia existimatur, deorsum serri, quod est medium petere. Aeri uero&igni,quae sevitate praedita sunt, sursumta a meis dio remoueri: Consentaneu uidetur, his quatuor elementis reactum concedi motu.caelestibus aut corporibus circa mediti in orbem uolui. Haec Aristoteles. Si igitur,inat Ptolemaeus Alexandrinus terra uolueretur, salte reuolutione cotidiaria, oporteret accidere contraria supradictis Etenim concitatissimu esse motu oporteret, acceleritate eius insuperabile, quae in xx iiD. horisto tu terrae transmitteret ambitu. Quae uero repentina uertigine

concitantur,uid ur ad collectione prorsus inepta, magis unitae dispergi,nisi cohaerentia aliqua firmitate cotineantur: de iamdudum, inquit,dissipata terra caelu ipsum (quod admodui dih culum

25쪽

eulum est excidisset,&eo magis animantia algalia quaecun solvis onera haud quaqua incocussa manerem. Sed ne cadentia in dire Stum subaret ad destinatum sibi locu, dc ad perpendiaculu, lata Interim pernicitate subductu . Nubes quocp ta quaedalia in aere pendentia semper in occasum serri uideremus. Solatio dictarum rationum,d earum insulsitientia. Cap. viruis sane&similibus causis aiunt terra in medio munis

di quiescere,& Pculdubi' sic se habere. Veru si quis,

piam uoIui terram opinetur,dicet ut id motum esse naturalem,non uioletum. Quaevero secundum natiaram sunt, contrarios operantiaretaeius his quae secundu uio,

dentiam. Quibus enim uis uel impetus inferiur,dis tui necessieest 6c diu subsistere nequeunt: quae uero . natura fiunt,recte se habent, di conseruantur in optima sua compositione.Frusi ra ergo timet Ptolemaeus,ne terra dissipetur, & terrestria omnia inreuolutione facta per efficacia naturae quae longe alia est quam artis, uel miae assequi possit humano ingenio. Sed cur non illud .etiam magis de mundo suspicatur,cuius tanto uelociorem esse motum oportet; maius est caelum terra: An ideo immensum factum est coelum,quod inestabili motus uehementia diris

initura medio, collapsurum alioqui si staret: Certe si locum haberet haec ratio,magnitudo quos caeli abibit in infinitum. Naquanto magis ipse motus impetu rapietur in sublime, tanto ue is locior erit motus,ob crescentem semper circumferentiam, quam necesse sit in x x i ui. horarum spreto pertranstrerae uicissim crescente motu, cresceret immensitas caeli. Ita uelacitas magnitudidinem dc magnitudo uelocitatem in infinitum sese promouearent. At iuxta illud axioma Physicum,quod infinitum est, peris transtri nequit, nec ulla ratioemoueri: stabit necessario coelum. Sed dicunt,extra caelum non esse corpus,non Iocum, non uacua um,ac prorsus nihil,d idcirco no esse,quo possit euadere caelu:

tunc sane mirum est,sta nihilo potest: cohiberi aliquid. Ac sicae, Ium suerit infinitum,d interiori tantummodo finitum concauitate, magis sorsan uerificabitur extra caelum esse nihil cum unu

26쪽

quodsiueri tin ipso,quamcunq occupauerit magnitudinem, sed permanebit caelum immobile. Nam potissimum, quo astruere nituntur mussum esse finitum,es: motus. Sive igitur finitus lit mundus siue infitii tus,disputationi physiologorum dimittamus:hoc certum habentes,quod terra uerticibus conclusa superficie globosa terminatur. Cur ergo hesitamus adhuc, mobilitauetem illi formae suae a natura congruentem concedere, magis dquod totus labatur m udus, cuius finis ignoratur, scirim nequit, necue fateamur ipsius cotidianae reuolutionis in caelo apparentiam esse dein terra ueritatem: Et hodie perinde se habere. ac si diceret Virgilianus Aneas: Prouehimur portu,terrae urbes. reo cedunt. Quoniam fluitante sub tranquillitate nauigio, cuncta

quae extrinsecus sunt,admotus illius imaginem moueri cernuntur a nauigantibus, ac uicissim se quiescere putat cum omnibus quae secum sunt. Ita nimirum in motu terrae potest contingere, ut totus circuire mundus existimetur. Quid ergo diceremus de nubibus,caeteriscue quomodolibet in aere pendentibus; uel subissidentibus ac rursum tendentibus in sublimia et nisi quod no sis Ium terra cum aqueo elemento sibi coniuncto sic moueatur, sed non modica quom pars aeris,d quaecunm eodem modo terrae cognationem habet. Sive quod propinquus aer terrea aqueave materia permixtus eandem sequatur naturam quam terra, siue quod acquisiticius fit motus aeris,quem Iterra per contiguitastem perpetua reuolutione ac abs resistentia participat. Uicis, sim non dispari admiratione supremam aeris regionem motu sequi ca Iesi em a tui, quod repentina illa sydera, Cometae inqua& Pogoniae uocata I Graecis indicant,quarum generationi ista sum deputant locum, quae instar aliorum quo* syderum oriuntur de occidunt. Nos ob magnam 1 terra distantiam eam aeris partem ab illo terrestri motu destitutam dicere possumus. Pro inde traquillus apparebit aer,qui terrae proximus,de in ipso suis spensa,nisi uento,uel alio quovis impetu ultro citrom,ut contingit, agitetur. Quid enim est aliud uentus in aere quam fluis usin mari . Cadentium uero,ascendentium duplicem esse mois

tum fateamur oportet mundi comparatione,& omnino copoasitum ex rectoo circulari, Quandoqvidem quae pondere suo

27쪽

Nico LAI C o PERNICI deprimuntur, eum sint maxime terrea,no dubium quin eandeseruet partes naturam, quam suum totum. Nec alia ratione contingit in iis,quae ignea ui rapiunturin ubhmia. Nam de terreis stris hic ignis terrena potissimu materia alitur , di flamma non aliud esse definiuiti quilim fumum ardentem. Est autem ignis

proprietas,extendere quae inuaserit quod efficit tanta ui,ut ruila ratione, nullis machinis possit cohiberi,quin rupto Orcere suum expleat opus. Motus autem extensivus es a centro ad circuferentiam, ac perinde si quid exterrenis partibus accensum fuerit, ertur a medio in sublime igitur quod aiunt, simplicis corporis esse motu simplicem (de circulari inprimis uerificatur qua

diu corpus limplex in Ioeo suo nauarati,ac unitate sua permanserit. In loco siquidem no alius,quam circularis est motus,qui manet in se totus quiescenti similis. Rectus aute superuenitns,quara loco suo naturali peregrinantur, uel extruduntur,uel quo mora dolibet extra ipsum sunt. Nihil autem ordinationi totius e sormae mundi taneum repugnat,quantum extra locum suum esse. Rectus et gomotus non accidit Sistiebus non recte se habenti. hus,necp persectis secundum naturam dum separantur a suo to to,de eius deserunt unitatem. Praeterea quae sursum de deorsi imaguntur,etiam abs*xirculari,non iaciunt motu simplicem uniformem dc aequalem.Leuitate enim uel sui ponderis ampetu nequeunt temperari. Et quaecunm decidunt,i principio lentum facientia motu,uelocitatem augent cadendo. Ubi uicissim ignem hunc terrenum (neg enim alium uidem usu raptumin sublime statim languescere cernimus, tanquam conses ac usa uiolentiae terrestris materiae. Circularis aute aequaliter semper uoluitur: indeficietem enim causam habet: iIIa uero delinere festinantem, per quem consecuta lacum suuces antesse grauia uel leuia, cesssails ille motus. Cum ergo motus circularis fit uniuersoria, paratium uero etiam rectus, dicere possumus manere cum re isto cir

cularem,sicut cum aegro animaI. Nempe hoc,quod Aristote Iesin tria genera distribuit motum simplicem,il medio,admea um,ae circa mediii, rationis solummodo iustus putabitur. quemadmodum lineam , punci ii,de superficiem secernimus quidem, cum iamen unum sine alios sistere nequealiae nullum eorum.

28쪽

sine corpore.His etiam accedit quod nobilior,ac diuinior conaditio immobilitatis existimatur,quam mutationis de instabiliaetatis quae terrae magis ob hoe quim mundo conueniat . Addo etiam, quod satis absurdum uideretur,ccitinerui siue Iocanti motumadscribi, de non potius contento & Iocato, quod est terra. Cum denim manifestum sit errantia sydera propinquiora fieri sterrae ac remotiora,erit tum etiam qui circa medium, quod uoisiunt esse cetrum terrae,a medio quod ad ipsum, unias corporis motus. Oportet igitur motum, qui circa medium esst, generali us accipere ac satis esse,dum tinusquises motus sui ipsius medio incumbat. vides ergo quod ex his omnibus probaebilior sit mohilitas terrae quam eius quies,praesertim in cotidiana reuoluti.

One,tanquam terrae maxime propria.

An terrae Nures possint attribui motus,Wde

centro mundi. Cap. ix.

igitur nihil prohibeat mobilitatem terrae, ubdendum nunc arbitror,an etiam plures illi motas cci ueniant, ut possit una errantium syderum existimaestri. Quod enim omnium reuoIutionum centrum nosit motus errantium inaequalis apparens, dc uariabiles eorum 1 terra distantiae declarant,quae in homo centro terrae circulo non

possunt intelligi. Pluribus ergo existentibus centris , de centro quod mundi no temere quis dubitabit, an uidelicet scierit istud strauitatis terrenae,an aliud.Equidem existimo, grauitatem no aliud esse quam appetentiam quandam naturalem partibus in ditam . diuina prouidentia opificis uniuersorum, ut in unitate integritatemhpsuam sese conferant in sormam globi coeuntes. Quam assectionem credibile est etiam Soli, Lunae caeteriscue erarantium fulgoribus iii esse, ut eius est cacia in ea qua se repraesentant rotunditate permaneant, quae nihilominus multis modis suos effieiunt circuitus. Si igitur & terra sectat alios,inputa secundum centru,necesse erit eos esse qui similiter extrinsecus in multis apparent, in quibus inuenimus annuum circuitum. Quonia i si permutatus fuerita solari interrestrem,Soli immobilitate Me J

29쪽

cessabortus de occasus signorum ac stellaru fixarum,quibus maatutine uespertinae fiunt.eodem modo apparebunte ereantium quod stationes, retrogradationes atm progressus no illorum, sed telluris esse motus uidebitur,quem illa tuis mutuant apparentiis. Ipse denim Sol medium trudi putabitur possidere, quae omnia ratio ordinis quo illa sibi inuicem succedunt,dc mudi totius harmonia nos docet,si modo rem ipsam ambobus (ut alut oculis inspiciamus. De ordine caelestium orbium. Cap. X.Ltissimum uisibilium omnium, caelum fixaru stellarum esse,neminem uideo dubitare. Errantium tuero seriem penes reuolutionum suarum magnitudinem

accipere uoIuisse priscos Plailosophos videmus assumpta ratione, quod aequasi celeritate delatorum quae Iongius dis ant, tardius ferri uidentur,ut apud Euclidem in Opticis deis mos ratur. Ideod Lunam breuissimo temporis spatio circuire

existimam quod proxima terra minimo circulo uoluatur. Sua premum uero Saeturnum,qui Ilurimo tempore maximum am hilum circuit. Sub eo Iouem. Post hunc Martem. De venere uero atqs Mercurio diuersae reperiuntur sententiar,eo quod noomnifariam elongantur a Sole,ut illi. Quamobre alq supra So, lem eos collocant,ut Platonis Timaeus alij sub ipso,ut PtolamquS,&bona pars recentiorum. Alpetragius superiorem Sole Uenerem secit ec inseriore Mercuriit. Igitur qui Platonem sequuntur, cum existiment omnes stellas, obscura alioqui corpora, Iu mine soIari concepto resplendere, si sub Sole essent, ob non multam ab eo diuulsionem,dimidia aut certe a rotunditate deficientes cerneretur. Nam lumen sui sitim ferme, hoc est uersus SoIem referrem acceptum ut in noua Luna uel desinente videmus. O, portere autem aiunt,obiectu eorum, quadod Solem impediri , pro eoru magnitudine lumen ilIius deficere: quod cum nuna quam appareat,nullatenus Solem eos subire putant. Contra uero qui sub Sole Venerem de Mercurium ponunt, ex amplitudine ipac i,quod inter Solem de Lunam comperiunt,uendicant rationem

30쪽

REvoLvr Io Nun stionem .Maximam enim Lunae a terra distantiam,partitum sexaginta quatuor,&sextantis unius,qualium quae ex centro terrae

est una,inuenerunt decies octies fere usp ad minimum Solis interuallum contineri,&illarum esse partium MCLX. Inter ipsum ergo de Lunam n xcvi. Proinde ne tanta uastitas remaneret in anis, ex absidum interuallis quibus crassitudinem illorum orbium ratiocinantur,comperi ut eosdem proxime complere numeros, ut altissima' Lunae succedat insimum Mercurij, cuius sum,mum proxima Venus sequatur,quae demum summa abside sua ad ita fimum Solis quasi pertingat. Etenim inter absides Mercurij praefatarum partium c Lxxvii. s. fere supputant deinde reliquum Veneris interuallo partium D cccc x. proxime compIerispacium. Non ergo sateur in stellis opacitatem esse aliquam Iuuenari similem, sed uel proprio lumine, uel Solari totis imbutas corporibus fulgere,& idcirco Solem non impediri, quod sit eis

uenturarissimum, ut aspectui Solis interponantur,latitudine plerun* cedentes. Praeterea quod parua sarit Frpora comparatione Solis, cum Venus etiam Mercurio maior existens uix centesimam Solis parte obtegere potest,ut uult Machometus Arescensis, qui decuplo maiorem existimat Solis dimetientem. Et ideo non facile uideri tanti IIam sub praestantissimo lumine mais cula. Quamuis 3 Auermes in PtoIemaica paraphrasi, nigritas quiddam se uidisse meminit,quado Solis di Mercuri j copulam numeris inueniebat expositam:& ita decernunt haec duo sydera sub solari circulo moueri. Sed haec quoqratio quam infirma sit

de incerta, ex eo manifestum,quod cum xxx vi tr. sint eius quaest centro terrae ad superficiem usue ad proximam Lunam, securidum PtoIemaeum: sed secundum ueriorem aestimationem plus quam Lii. cut infra patebit . nihil tamen aliud in tanto spa cio nouimus cotineri quam aerem, dc si placet etiam,quod igneisum uocat elementu. Insuper quod dimetiente circuli Veneris,uque a Sole hine inde xi. v. partibus Plus minusue digredit,segis tu plo maiorem esse oportet, quam quae ex centro terrae ad iii Semam illius ab fidem,ut suo demonstrabitur loco. Quid ergo dicent, in toto eo spacio contineri, tanto maiori quam quod terra, aerem,aethera,Luna,at Mercurium caperet, Praetereas

ingens