장음표시 사용
111쪽
E DECOR ATIONE. a tam brutor uia , unde non possunt ex cicatrice indurata exire,secus autem in brutis, in quib' pili propter robur duritiem illam vincunt,4 eru-punt. Sed remanet adhuc scrupulus, cur dum equi, vel asini mordentura lupis, in cicatricibus nunquam oriantur pili. nam cognoscuntur itvocant equi lupati, quoties cicatrices ex morsibus habent sine pilis Pro huius problematis resolutione vide lum est id, quod scribit Plutarch. a problem. ympos proble.9. ubi quaerens rationem,ob quam carnes animalium a lupis iugul torum sint suaviores,inquit ideo esse, quiaden tes fauces illius animalis ardentissimae sunt;itavica nes quas tangunt,prae ardore teneras reddant, hinc suauiores.vnde colligo etiam rati item propter quam eiusmodi clatrices non imittant pilos,scilicet, quo tempore lupi mordet huiusmodi iumenta, habent ora valde incensia. ita ut comburant,&propterea,quemadmodum adusta tergora brutorum nunquam emittunt pilos, ac morsiura factae a lupis, propterim melium feruorem,nunquam emittunt pilos Curatio cicatricum tota fere posita est in auxilj externis, quia non habent causam intro, a qua foueantur; sed earum status uniuersus est in facto esse Milo inferi. Et ideo parum refert in curandis cicatribcibus praesertim inueteratis, hoc vel alio victu v- tantur.Vt autem recte, methodice postatis remedia adhibere, id primo cogitandum, an cic trices sint recentes,an sint vetustae: Z si recentes,
vix una sint subtiles,an crassiores.Si ibtiles sunt,
112쪽
, HIER MERCURIALI siuuat illinire adipem gallinae anatis, oleum e vitellis ovorum, oleum rosarum dealbatum Plinius laudatraphanum aifricatum, laudat etiam semen erucae cum felle bubulo. Si crassiores sint, paulo valentiora adhibenda sunt .itaque utile est adhibere sale ni tritum cum melle,succum cycla minis cum melle,iuuat affrica e caseum salitum, ficus aridas, thus cum melle si cicatrices vetustae sint,salammoniacum affricatum iuuat,sive mixtum cum melle stercus ullina cum melle, lithargyrium aqua mellis ablutum, nitrum, thus cum melle.Corn.Cels lib. c.cap. s proponit, guentum quoddamTryphonis,quo ego notis mel usus sum feliciter.omnibus autem cicatricibus putatur magnopere conducere balsamum. Atque haecdscicatricibus simplicibus Vbi aut cicatrices sunt cauae; si sint vetustae, incurabiles sunt,d solo fuco tractantur,hoc est cauitates replentur,vel cera,vel pasta carnem humanam a mulante sin autem sint non vetustae,&in corporibus teneris primo conandum est pellem eis uare,deinde replere Adpellem eleuandam co- uenit galbanum, gummi Arabiciam, resina. haec enim apponuntur, saepe vi extrahuntur: sic Gnim fit pellis eleuatior 'post quod opus,deinceps illinendum est aliquod pingue, ut adeps gallina
caponis,adeps humanus omnium maxime utilisene putatur. Si autem cicatrices sint eleuatiores,
deterenda est pars prominens donec complanetur,dc ad aequalitatem reducatur: quod fit primu medicamentis,quet vim habent corrodendi. luet si non
113쪽
DEDECORATIONE non prosint.deueniendum ad ignem;&solent
in his casibus partes superuacane auro candente deuri, tolli post utendum est aliquo linime-to,ut diapalma cum mastice,& cera.lia omnibus autem cicatricibus curandis,praesertim impliciabit sciendum est utile esse, ut priusquam remedia adhibeantur, semper diligetissime fricentun Sic enim vis medicamentorum magis atque magis penetrat.
Equuntur ibices siue sugillata, quaeao Hip- pocrate lib. de fra st de artic. de osti medici
appellantur mi . -τα siue effusiones: a. lenus, ante ipsum Aristoteles 3 proble.a plorique alij,appellant Molopas Sunt autena sugillata maculae cruentae, quae fiunt, ut scribit Galenus L. de medicamentis localib. I. sempera causis externis,hoc esta percussionibus,verberibus casu, nimia compressione.fiunt etiam interdum ex imperitia barbitonsorum, qui in claudenda sectione venae non excolant neque educunt totum fanguinem, ita ut portio aliqua remanens effusa,aut etiam vena remanens aperta producat has maculas modus generationis secundu Aristotelem , problem Lo est, quod partes per- cussive verberatae incalescunt ubi incalueruli trahunt ad sedis anguinem,&humores,undeno i solum mutantur ecudum colorem, verum etiam intumescunt. Et quanquam haec Aristotelis ra-
114쪽
, HIER MERCURI ALI stio non sit damnanda multo tamen euidentius et proposuit modum Galenus loco citato, ubi scri bit,a percusionibus alijs caussis externis corrumpi,vel aperiri,aut laxari enas, atque arteria'ac deinceps ijs apertis aut fractis effundi sanguinem, qui subtus cutem coagulatus, concretus,ac diu retentus totam cutem superiacentem inficit colorat. Cognoscuntur vibicesvivisse, tactu.Visu,quia sunt maculae sanguineae, longae, latae;inaequales tamen, praesertim vibices illi,qui fiunt a ferulis, ut docet Aristoteles 9.problem.cognoscuntur etiam tactu,quia nulla subest asperitas,nulla durities,raro tumor, nisi inprincipio. Sugillata vetusta dissiculter i
rantur: quae recentia sunt, interdum curantur
sponte,interdum beneficio artis .Quq beneficio artis curantur,lias indicationes habendi, ut sanguis,qui subtus cutem est concretus: congelatus,distbluatur atque dissipetur, quod fit rebus illis,quae habent vim dissio luendi dissipandi,&in his curandis si sint recentes,iuuat aliquam invictu adhibere rationem ne scilicet pars contus alii flammetur.vnde iuuat initio abstinere a vino,
parce edere,& cibis boni succi vesci.utile est etiam venire quandoq; ad missione sanguinis i gratia vibicis,sed ne pars illa,que interdum dolet,infametur,&in maius periculuco uertatur. Auic. 7.
quarti ubi tractat de vestigi s huiusmodi per cussionis, licere interdum ait scarificare su gillatam partem id quod faciendum puto, quoties pars tumida, nimium sanguine repleta
115쪽
DE DECORATIONE syrepleta videtur Aristoteles praedicta sect. pro
lem. . citata qua rens rationem, cur thapsia dccyathus aeneus, i affricentur coiporibus sugill tas, curant sugillationes ,cum tamen altera sit calidissima,alteri gidissimus , inquit thapsiam id
facere,quia si iocalore sanguine in concretum eis
liquat,&liquatum diloluit,cyathum vero aeneula facere scribit,quod facita tu i irrorata in deficiente animo. Nam animo descientes ab aqua irrigata recipiunt id emolumenti, quod frigore aq aae calor nativus coerceriir cogitur, unde auctus postea recreat: reficit deficientes sic inquit cyathus aeneus applicatus suo frigore calorem partis cohibet,ita ut conseruet ar augeatur,&hinc sanguinem dissoluatri dissiper hoc etiam facere scribit Aristote l. praedictas et probitato pelles animalium, depraesertim arietum recenter decorticatorum nam huiusmodi pelles adhuc calentes si superponatur ibi cibus eo calore sanguinem distatuunt,de dis pant hoc dem ait,faciunt raphanus attritus,faba commansa,pulmo,argilla quanquam haec posteriora in . quit facere ad sugillata, quia attrahunt ad se sanguinem illum, humorem superuacaneia Si vibices sint in oculis, praecipit Galenus sapienter ut semper liqua astringetia misceatur . Aipantib. maxime si vena aliqua sit perrupta:&quato mi nor est ruptura,tanto minor requiritu dos adstringentium quae disse attenti b. miscCntur. unde laudat, ut prius foueatur oculus decocto foenia. graeci ci sertulae campanae post emplastium
116쪽
,oo HIER ME CURIALIS Nelaei administretur multa alia sunt eo in loco remedia ex Archigene, Apollonio,Hera, & Critone in reliquis vibicibus, qui sunt in reliquo corpore, cogitandum in primis est utrum sint recentes,an vero vetustae si sint recentes, bladis
simis semper inchoandum unde mulieres statim deuentiat ad medullam panis commansam, quod etiam facit triticum commansum nam ex masticatione acquirit calorem quendam vit
lem,ui cuius dissoluitur sanguis.Ego soleo litomento ex aqua tepida ui dum feruet iiij cio modicum myrrhae,& croci in petia linea ligatorum. Soleo etiam ii succo absinthij, maioranae cum vitello oui in simul, ita vi fiat linimentum mol- .le.adiicio etiam interdum mel ipsi aquae,fel gallinae cum melle iuuat etiam in vibicibus paulo vetustioribus si vero vibices sint vetusti,monet Gal. ut ad vehementissima discutientia veniamus,ut est nitrum,sulphur,calx,lithargyrium:na sit unguetum de calce, quod optimum est in in ueteratis vibicibus sicut illud unguentum de alabastro,vel de cerussa amphoratum valet in recentibus vibicibus.monet autem unum Auicermna,vi subinde haec remedia adhibeantur subinde etiam mutentur. Atque hic est finis eorum quae colorem cutis deturpant, pulchritudinem
uot vinis cutissubstantia molest tur, ta cur de odorestetiam disserendum cap. XVILOVoniam vero dixi id,quod etiam Avicenna
secit,illos,qui tractant artem decorationis, debere
117쪽
DE DECORATIONE. tot debere contemplari non solum vitia secundum colorem cutis,uerum etiam secudum illius substantiam; postquam finis impositus est viiijsk-cundum colorem, remanet ut eati emus,quet
contingunt secundum substantiam quia horuinulta tractauimus in cutaneis, tractatis abstinebo.Quae vero tractaturus sum, aut pertinent ad cutem diminutam N ablatam,aut ad additam aut ad diuisam Vitia cutis diminutae vel ablatae, sunt, veluti amputatio naris, auricularum. quae vero pertinent ad cutem auctam, sunt verrucae, porri vocati,calli,nodi, vari quae pertinet ad dis cisiam,sunt Lissurae labiorum,narium addo etiarugas nam rugae sunt veluti quaedam cutis dissipationes. Ad cutem etiam pertinet affectus quidam,qui circa ungues oriuntur,ut pterygia atque aliae unguium turpitudines Praeter haec ad decorationςmpertinet etiam odor ita etsi odor per se, principaliter nihil faciat ad turpitudinem, aut pulchritudinem verum tamen consueuerunt veteres inter alia pulchritudinis studia etiaodorum, unguentorum curas adhibere accedit etiam, quod valde interest ad coetum hum
manum cum iucunditate faciendum, ut fugian
tur mali odores. Sunt enim aliqui, qui usque adeo foetent, euecundum pedes, vel secundum xillas,vel nares, ut ab alijs isti sustineri non posssint. Itaque opus est prouidere, ut huiuu
rnodiscetores ab humanis corporibus arceantur.
118쪽
HIER MERCURIALI sDescissuris cutis Cap. XVII LINcipiam autem a viiijs, quaecum corrumpant
Unita moltis putili ritudinem vitiant. Sunt autemia cissutae labiorum manuum,pedia, auri uni&natauio q. ae' sciis arae a Plinio vocatur lmodo su a,modo ii irae. Caeterum Grςc scripto res fissuras api et arunt quanquam hoc Inomen proprie significat an niluras vocantur etiam a Medicis asturae pedum latine perniones, de ciaec tum us irae manuum, tum pedum nucupantur 'l .c.unde apud Laertium invita Pittae Mitylenaei, legetis eam vocatum est ab Alcaeo ουρο δ , quia pedit laboraret sibi ris sunt autem hae tithrae profundae cutis diuisiones, folum formam laedentes. Dico esse profunda d Uiuones: quoniam si extrema illa cuticula sem- datur,nec alte penetret, vix pulchritudinem laedit, nec vere appellari debet sciss ira dico etiana solum formam laedentes , quia ubi huiusmodi scissiiraeeo procedunt,ut insigniter laedant operationes,non amplius ad decoratoriam, sed potius ad curatoriam artem pertinent. Ex his ergo colligitur has sciss iras esse purasymptomata genere affectuum praeternaturam, ita ut mi- me morbi mereantur appellari, cum non laedant actiones. Locus ait eius est ipsa cutis Dei causis Avicenna 7. . tractat. capit Q causam icon entivam scissurarum nullam aliam videtur lognoui si praeter siccitate.& iure, quia cum partessivit cociauentur,ut dicebatAtas oteles,proi
119쪽
cum fiat a siccitate,haud immetito Auicentia si citatem caussam contentivam huius mali esse-cisse videtur. Caeterum quia siccitas est qualitas
passiua magis quam actiua fit, semper, ubi agi haec qualitas,iequatur vel calo in vel frigus:&ideo Auic. traditurus caussas huius siccitatis dixit,&frigiditatenari calorem essec illas huius siccitatis, adeo ut scissurae fiant vela calore, vel frigore Nec hoc praeter rationem quia sicuti videmus terram sub inmenso aut astu, aut frigore scindi, atque hiscere, haud secus corpora animalium consueuerunt,&a nimio aestu, animio frigore scindi,&frangi. Causae mediatae naturales,&internae complures sunt inprimis est sexus: siquidem virilis sexus magis obnoxius est his malis estvi aetas,q tu a pueri, adolescen tes mulio frequentius,&acerbius tractantur ab hoc malo,quam quasib et alia aetas:est corporis habitus;co quod qui corpora mollia di delicata habet,magis exercentur scissit is, quam tera. Praeteri turales internae sunt infamationes febres aliquae,&praesertim morb'gallicus, quo
interdu manus: pedes ita scinduntur, ut eximiam quandam deformitate habeant.Porio c1 ternae causae sunt, dc ipsi noli iacae inprimis regio frigida ut septentrionalis calload sicca, vita hiopia, lepus hyemale, ambu Mones per locasii-gida liuosa, contreetationes retum aspera- .addit Avicenna balnea aqu
120쪽
ro HIER MERCURIAL Is nonnulla venena ita ut tot atque tantae sint scissurarum causae.Circa quarumcontemplatione,quinque se se offerunt problemara scitu&4ucunda, Mutilia. Primum est quare,si fiunt scissi raea sicco,non scindantur pedes atque manus in febribus ardentibus,&praesertim in marasmis. nam inmarasmo licet videre incredibiliter corporum cutem exsiccari. Secundum problema est,quam ob causames perniones,& aliae manuum ac pedum fissuret potius fiant tempore frigi di ore , frigore,quam tempore calidiori, Mab ipsi aestu.Tertium est propter quod mulieres minus quam viri huiusmodi viiij tententur.Quartum est,qui fiat ut illi qui iecur incensum habet, seleant saepe simul etiam scissuris, pedum, manuum tentari. Quintum&postremum est, cur pedes si quispiam nudis, etiam per loca durissima ambulet non scindantur.& tamen a py dictis causis scindantur: imo vero, quod facit p-blematis solutionem optabiliorem, est, quia videmus ferrum soleis infixum consumidi deteri:
tamen pedes, neque deteruntur, neque con sumuntur,ut 5 deberent hac ratione usque adeo faciliter scindi. Ad primum dicendum esse puto,febres ardentes n5 scindere manus pedes, quia calor deurens totus sere est in penetralibus corporis .in extima enim parte non est calor deurens,imo potius adest tepor. ita ut plerunque febres deurentes habeant intimas partes extimae vero frigeant,aut tepeant potius .Quod si inter