장음표시 사용
81쪽
DEDECORATIONE. π:ntisci rosarum, cichbi , lactucae an mani p. v. accarum myrti gallaru an .li. .Bulliant in aquat in ea immergatur corpus totum.
Post quod inungenduerit corpus: proin-inctione sumendu oleum purum Omphacinu, et ros aceti. Omphacinum; nam copus is debet is , ut non solum refrigeretur uniuersus corpoliis habitus veru etiam, ut meatus csi stipentur, ne 'cile ali metum diuaporetur. Si macies oriatur,
non attrahant ad sese nutrimen-
um; studendum est medicamentis attrahere,&temper a leuioribus incipiendum est. Quare ma cinae utile erit, ad frictiones totius corporis conis fugere,ut scilicetis ane,&ves per corpus fricetur Danibus oleo amygdalino perunctis de post ideicorpus inungatur vel oleo dulci olivarii, vel bu- hyro recentissimo. Nam certum est consueuissenterdu veteres loco olei usurpate butyrum ad perungenda corpora si frictiones si iuuant, det leniendum est ad usum'dropacismi,quem Gale- us 6. de tuent valet.ca. 8.scribiliusque adeo esEt ij comessc ad incrassanda corpora gracilia, ut i-
pse viderit hoc solo remedio plures esse pingue-
ι actos. Qus modo autem fiat dropaci simus, xlicatum est apud Oribas lib. Io .collectaneoru Medici. Nam fiunt pulueres ex sulphure, nitro, pyrothro, pipere, euphorbio,thapsia qui mi centur modo melli,modo oleo,&corpori prius fricato illinuntur, atque ibi detinentur,donec partes ruborem contrahant. Sed notate id, quod etiam monuit Oribasius, ut in corporibus siccis
82쪽
vitentur ea, quae maxime siccant, ut est sulphur, euphorbium dc adhibeantur ea, quae minus siccant. Si dropaces non sufficiant, solent Medici confugere ad picationem Nam accipitur pix optima,sicut illa est,quae aduehitur ex Germania, oleo distatuta, ac tepefacta, corpori prius fricato superextenditur, atq; ibi detinetur, donee refrigeretur. Quae refrigerata post modii aufe tu vi,&iterum ablata eodem ordine apponitur, atq; hoc fit tapius, lonec totum corpus sit rube. . factum.post quod deinceps,ut praedixi,illinitur. Sed aduertere oportet huiusmodi remediu,non ,
solum ingratum esse propter foetorem , Verum etiam interdum singularem molestiam induce
re.vnde opus est ut priusquam pix administretur diligentissime corpus ab omnibus pilis munde
tur. Inter alia remedia,quae adhibebat veteres ad attrahendum nutrimentum erant percussiones . Nam mangones testi . meth .cap. Io ut pueros venales redderent oboesores, solebant vir igis percutere nares, lumbos, atque ita paulatim pueros carnosiores reddcbant. quod notatu est a Galeno tanquam remedium non contemnendum. Sunt etiam alia, quae intus accepta
vim habent pinguedinem dc carnem augendi lAuic.proponit puluerem, que quia apud ipsum videre potestis non est ut proponam. Ego soleo ut huiusmodi confectione. Recipe pulpae caponis unciam semis.
83쪽
DE DECORATIONE c Nucleorum pini pistaciorum amygd dulatun.unciam unam Zachari lini quantum sus mis secundum attem fiant pastilli, aut electuari v. is pastillis utuntur singulo mane,&vesperi ane cibum illi qui optini liberaria gracilitate At-ue haec est ratio silccurrendi, ubi uniuersiimorpus gracile est. Si autem opus sit aliqua par- em reticere, siue sit brachium,siue crus id opere precium est prospicere, ut nutrimentum adam partem deferatur, ut delatum confici ur;&in carnem vertatur. Vtrum hoc possit fi-ri nec ne sunt quaedam signa ne Medicus in va-um laboret. Nam sunt quaedam partes graciles a natura, Mab accidenti, quae possunt corrigi; uni etiam aliae,quas nec Asculapius curaret.Deli perabant laerique medici Romani,crura gracia ia Germanici imperatoris non posse curari;& taen sola equitatione post cibu,curatus est. Itaq; efert ut cognoscatur, utrum gracilitas sit cura-l xi bilis. Modus cognoscendi est,ut pars gracilis in Gua calida diu detineatur si rubore 6 trahit, spes
est curationis,& si cito rubore contrahit,cito cu- os rari potest si tarde,tarde; si nunqua colorem mi tat neque rubra euadit, nulla est sipes curationis. Vbi autem curatio suscipieda est, eadem ratione incedendum quam monstraui in gracilitate totius, ut scilicet fricentur partes, fiant percussio nes propositae a Galeno, deueniatur ad di opacismos, tandem ad picationem eo scilicet ordine, quo dixi de gracilitate totius. Atq; hactenus
84쪽
c HIER MERCURI ALII De vitiis cum taprimum decutis colore defoditito, in quo multa adcolorem attinentiapro ponuntur. Cap. IVN V, cacpius postulat, ut ad alia transeamus Nam perspectum es totu corpus esse subiectum pulchritudinis. Sed chi pulchritudost obiectu vilias, nostri corporis nihil aliud p-pe videatur nisi cutis; videtur fere omnis vis ut chritudinis posita esse in cute: ut iure,quis udent nitoriri pulchritudini, prouerbio dicantur curare cutim. Dupliciter autem considerari potest cutis,vel secundum solam superficiem, vel suta stantiam totam: quae subst antia est pellicula una cum carne subiecta. Nam Aristoteles Io. problem. 19. scribit: cutim hominum nihil aliud esse, nisi quanda partem carnis superextensam, quemadmodum polentae, pulti superextenditur illa terra quam aliquando videtis, quae Graece vocatur Theodorus vertit vetulam; quo in loco scribit Aristoteles, cutim secudum sui substantiam esse quandam partem carnis, secus quam in brutis, in quib.tergusvi corium est quid diuersum a carne. Itaque ubi cutis o ptime constituta est secundum superficiem, secundum substantiam , pulchritudinem facit: contra ubi violatur, vel secundum superficiem, vel secundum sui substantiam, turpitudo indi citur. Violatur autem secundum substantia, vel quando diminuitur, ut videbitis in tractatu de cicatricibus, vel quando augetur, ut etiam fit in aliquibus cicatricibus. De multis viti scutis tractaui
85쪽
DE DECORATION E. 4 s uim lectionibus de morbis utaneis, ut non recesse sit eos repetere; auosa ectus ibin tra-laui, nunc sum tractaturus, cu scopus videlicet liuersius sit ab illo que ibi habuimus.Et quia,quetitia pertinent ad superficie cutis, in colore po-issimi posita sunt,de hoc tractaturiis sit in Atq; absoluta habeatur huius rei doctrina,quatuor acturus sum. Primu docebo quid sit color se undo,quq sint coloris causae:tertio,quq sint dif-erctia . quarto &vltimo,qui sit optimus omni, una color. ut dixi, haec omnia breu stime qua- qum fieri poterit tractabo.cu ad nos do partita it longa disputatio. iem Latini vocant colorem,appellant Graecia ζω . de hoc dubitatumlit an sit aliquid in rerum a tura Pyrrhonici philosophi, qui omnia in dubium reuocabant, a mni huius sententiae, colores esse puras quaida . pparentias;&hoc demonstrabalit collo colu- Pliae, quod prout diuersimode videtur, mou i ursub solis splendore; sic varias &diuersas co- rum differentias facit Epicurus etiam, ut ha- etur apud Plutar. in libro aduersus colorem, li- ; it colores nihil esse; sed fieri colores secundum roportionem,&dispositionem corporum visi- ilium ad ipsum visiim oculos. atque haec fuitiorum philosephorum opinio Quae quoniamatis infirma est per se,& veluti quaedam suxuria eruidorum ingeniorum, non est,ut hoc in loco iliaribus confutetur Pythagorici, ut est apud
Ialenum in libro qui inscribitur de placitis phi-osophorum, dixerunt, colores nihil aliud esse,
86쪽
ro HIpR MERCURIALI snisi puram superficiem corporum.Sed haec sent: tia nimis in determinata est,&falsis,quia supersi cies est in praedicamento quantitatis .color, pura qualitas itaque non potest color esse pursuperficies. Empedocles dixit,colorem esse quadam rem proportionatam meatibus oculorum sed haec etiam sententia nihil docet. Aristoteles a.de anima,& in libro de sensuvi sensili, ut to intimius rem scrutatus est, cum dixit coloren l esse extremitatem corporis diaphani terminati Sed haec Aristotelis sententia non omnib. satis fecit quia supponit colores non esse colores si ne luce,cum lux sit actus corporis diaphani, hoc est terminus corporis diaphani. Vnde Alex Alphrod.lib. i de anima, & Simon Portius in ii. docolorib. dixerunt, colorata corpora tantisper es: se colorata, donec illustrantur a luce , abeunte hice,non amplius esse colores. Dixi non satisfecisi se Aristotelein omnibus,quia colores secundunt sui substantiam nihil essent, si dependerent a ii
ce. Praeterea corpora colorata sunt, tam intra quam extra, licet interni colores non appareati
Sihaberemus Galeni librum de coloribus, qui ipse citat 6de lac. Hipp. Plat forsan hanc rem clariorem haberemus 3 forsan ipsum sectaret
mur. quia vero eo caremus, omnium mihi mallxime placet opinio Platonis, qui in duobus loci I
coloris natura docere conatus est in Memnoi
ne dialogo dixit, colorem esse apocrisia, seu affluxum quendam a corporibus exeuntem, visu proportionatum,& sensibilem in Timaeo veri
87쪽
DE DECORATION p. a 'ixit colore esse flammam, seu splendore quen-
cama corporibus exeuntem,visui proportionati tum,S sensibilem Circa qua opinione duode- libent notari .Primo,cum Plato dixit flamma,non
intellexisse flammam,aut splendore hunc nostria gigneum sed flammam,di splendorcin caelestem omnibus corporib communicatum Aliud adnotandum est, cum Plato it sensibilem, non intellexisse quod neccἀar Emper actu senti tur,sed quod apta it,ut sentirici videri possit. U- lenter sequor hanc Platonis sententia, quia scio
Galenum nostrum in nulla re aut in paucissimis aPlatone dissentire.scribit Galenus 8.de pla. Hippocr. Plato. s. Hippocratem non tradidisse,n- quam causas colorum,sed suis scriptis occasione a praebuisse,ut ali colori causas indagarent. Propterea ipsemet libr. I. te su pari. capit. I .dixit, caussam veram ipsi, rum colorum esse millio linem, temperaturam quatuor primarum qua litatum ita ut haec mistura,&temperatura primarum qualitatum faciat colores, dum sibi fa ima illa caelestis permiscetur. Et prout haec mistios a varia est,& diuersa, sic etiam varia, de diuersi si- at illius flammae receptio, consequenter variae: diuersae fiant colorum differentiae, dos Decies Quas colorum differentias Pythagorici phi-
losophi dixerunt essequatuor album,nigru, pal- lidum, rubrum sed multo melius Plato,qui di- it,duo esse genera colorum: album scilicet de nil grum. Ex quorum generumixtura fieri dixit varias, diuersas species coloru quae licet copio-
88쪽
HIEM MERCURIAL Issassime proponantum n eo libro decolorii, qui isub nomine Aristotelis editus est, attamen dim- icile est cunctas huiusmodi species c6plere ,siqui-ldem infinitae sunt,&in dies videntur nouae fieri. Cum aute sint diuersae species coloris, quis faciat pulchritudine,s gentium iudicia speciemus, no est facile determinare.Nam,ut scribi SextusEm
pyricus in libro adu sus M thematicos, Et hi opes putant pulch e qui nigrior est,&quina-
sum simum habet contra Persae, existimant eues e formosiore, qui sit albus, nasum habeat aduncu. Galli putant esse pulchriores, hi sunt ab Iidiores,aut non rubent. in Italia secus sit,adeo ut diuersa sint gentium iudicia.Si tamen determina dum est aliquod genus coloris, quod faciat pulchritudinem, maior pars in hoc conuenit, eum Optimum esse, qui ex albo. rubro commistus est,quique fit excute optime constituta,quaeat, ba est, de ex sanguine optimo. Nam scribit Aristo teles vltima se Aione problem. nono, sanguine eum esse, qui optimum colorem habet. Et idcirco senes nigre ere, quoniam sanguis ipsorum siccatur, congelatur, ita ut verum de proprium splendorem amittat. Igitur color, qui ab hoc optimo te cedit est turpitudinis esse istor, sicuti ab alio colore pulchritudo oritur Galen. libr.I. a. Meth. scribit huiusmi odi colores recedetes ala tura optimi coloris,ci proinde vitiatos non esse an orbos, sed affectus praeter naturam . qui affectus oriuntur a symptomate secundo , hoc est Ab humorjbuo mutatis,&pr ternaturalibus,qui humores
89쪽
humores mutati, praeternaturam, sequia
α ipsi aliud sympto in , nimirum vitiatam actio. nem natura hoc est vitiatam sanguificationem, aut concoctionem qua postmodum sequitur suum proprium ci peculiarem morbum. ita, color vitiatus videa iures ' symptoma, aut quodam odo reduci ad symptoma facultatis sanguificatricis,aut coctricis. S d dicetis, hoc non videtur esse verum quia Gal.in fin lib. 3. de sympto. causis, scribit vitiatum colorem esse sympto maseparatricis vel facultatis, vel actionis. Ex quo loco colligunt aliqui Galenum praeter quatuor illas facultates, attulisse etiam quintam separ tricem, quemadmodum fecit Averr. a. collectia .atque alibi. Respondeo, Galenum eo inroco minime proposuisse ullam facultatem separatricem, sed semper opus separandi tribuisse, cum attractrici, tum expultrici. Et quantum ad hoc symptoma, dico posse esse symptomacoci ricis,&symptoma attractricis vel expultricis. Est: co stricis, quoties sanguis generatur vitiosus, a quo postmodum fit color vitiosus est attractriacis, quoties attractrix facultas inebri, aut membrorum non attrahit bonum succia, sed prauum. Est expultricis, quoties expultrix effundit viti sos succos in ambitum corporis, ut est in ictero, in quo biliosus humor facultate expultrice eia funditur in uniuersum corporis ambitum.Ex iis, quae haes enus dicta sunt,facile est colligere cai fas in mediata coloris vitiati esse prauos humores. Nam sicuti optimus sanguis, optimu colo-
90쪽
ccem inducit. Id quod docere voluit Hippocr. quoties in initio lib. de humoribus scripsit,colorem indicare dominantes humores Caula vero mediatae,sed internas naturales sunt temperamenta corporis,ut melancholica,biliosa,pituitos a. ab his enim fiunt colores praui. Sic aetas. at diuistis eniso, senes nigros euadere propter refrigerationem, congelationem sanguinis P terna dispositio hoc etiam facit nam albi ex albis,fusci ex fuscis generantur. Praeternaturales causae sunt, vitia iecinoris. nam Galenus 1. de o. assech. cap. I. gloriabatur sese statim cognouisse ex solo colore iecinoris aegritudines item lienis vitia colorem deflorant, ut iure quidam seruus apud Plautum, ex colore herbose, viridi, cognouerit lienosium & hepatarium virum. Ventriculus etiam vitia colorem, quando est male affectus sit haemorrhoides, vel messes suppressi. Inter causas externas est aer. nam calidus d siccus colorem valde deturpare solet. Vnde huius modi vitia vocantur aestates a Plinio libr. 2 8.cap. Ia. Hinc est ,quod etiam regiones calidae,& siccae producunt corpora nigra, it dicebat Lucretius, percocta. Scribit Aristoteles postrema se TDroble eos qui habitant regiones calidas, ut sunt Purpurarij,qui scilicet colligunt purpuras,pikatores etiam, colores habere russos. Et Hippocr. in lib. I aere aq. locis, cribit, habitatores Scythiae esse coloris flaui, quoniam sanguis immoderato gelu velut uritur. Et habitatores Asiae,