장음표시 사용
51쪽
Giorose uniuersum regnum in sua potestate habeat. Cum autem tot habeat uxores con sisns, eubinas,liberos tamen non plures quam se ex iis genui ori sex,ntiam unam,quorum no-2t ideoque appellatur M--. -nt eo, tamen eos diu superstites esse non posse quod mrenissere euidentibu ,
his tieulis obiiciantur.Narrant potitur, a cessione diadematis ericludere constituisse,quod uxorem Patris ulnar-Κ:leam quae vox oranum mali Punici lignificat durius increpuisset quam tamen senex efflictim deperibatthane tamen exhaeredationis sententiam vicinus morti reuocauit.&h tum illum hoc modo petiisse accepimus. statuerat multos ex procer vene no interimere.Ipse ut securus toxicum haurire posset,statuit pridie antidotum lumere. Verum fatali errore deceptus,venenum pro antitoxico sumsit,eoq; periit Iusta quidem numinis vindicta, . '. ---nec enim lex iustior vlla es
ERIO CHE. Transiim e Continente orientalis Indiaesiue Regno Guagni Metot ad iis
Chersones Aurea regna,Siam,Pegu, ct Malaca. SAt temporis, opinor,triuimus in pererranda illa orientali, Indiae parte, qua Magni Mogosagnoscit Imperium, & partimandovi Gange fluuiis includitur,partim longe lateque Vltra utrumque porrigitu ivnam atque alteram illius Imperii ciuitatem , quibus maior prae cieteris sipiendor atque cla
Brampinum vocant Angli oppidum satis amplum kcopiosum;ab eo abest mitas --υι duodecies mille passibus,quam Echebat Regis pater ante multos annos extruxit, magnificumque in ea Palatium excitau viridatiis supra modum iucundis Decrescit tamen nostro aeuo in singulos dies rege Selimo ruri oppidum est,sed instar pagi dies noctesque patens. plurimae sunt himus cum vivariis hortisque pulcherrimis, earundem illustrium familiarum sepulturae. Α-iunt olimSedem restiam hic suis translata vero Aula imminuuntur quotidie meolarum opes&veterisPalatii splendor. Hinc .ausa ditissentissime colitur,abundans non tantum frumento fructibusq; sed faccaro. Diia
oosita sunt toto hoc itinere ad sextumquemque passuum millenarium diuersoria, in quibus viatoribus hospitiumvi pro iumentis stabulum praestatur gratis,munificentia regia.Inprimis autem via ab A a ad Iutaram iure regia dici potest,consita ab utroque latere arboribus, densa serieiunctis. unde crebri latrones in iis peregrinantibus insidiantes,inprimis nocturno tem. nore interdiu enim minor est grassatoribus illis audacia. Est autem Iahoravin amplissima omniumque Indicarum longe celeberrima,ad ripam Indi quuti structa,obtinetque quasi centrum Indicarum ciuitatum, quae Emporiis in mediterraneis nobiles;hinc enim infiniti Thesauri ad Tinam&Mmulium, atque hine in Perucum regnum exportantur.Sed&Europaeiin hanc urbem plurimum piperis aliorumque aromatuinferunt,aurum argentumque merces Indicas vicissim exportantes Terrestri quin etiam itinere quotannis aliquotequorum secamelorum millia,dorso omnis generis merces ferentium in Persidem deducuntur,certis statisquo temporibus , quamvis interdum in sextum mensem usque per loca deserta&aeterno calore exusta iter faciant. Sequitur hancMusta,urbs sine ampla&vere regia, aliquot milliaribus ab , fluuio, paucioribus a Niliati dissita.Hic omnes peregrini Mercatores Persicum regnum petituri aliquando decem,interdum plur dtiam a prorege impetrent: interim crescunt ciues opibus ex horum hospitu molestiuina nee necessaria commoratione.Qui tamen donis muneribusq; non parcere didicerunt celerius expediutur. Valida admodu potens'; estVrbs h antiquitate insuper illustris.Incolui
laborasiuitas pracipua Indorum.
52쪽
nomine Magni Mogo ad compescendas excursiones Persarum Aquilonaridatia urbs limitanea,ad occidentem ingenti ac praecipiti rupe munita,ad austrum vero moe
nrivi Madorientem validissimis ci
sten bus bellis inter Indos atque Lusitanos,unde ei suburbia adiecta spaeiosiora, huc enim omnes Caravannas ita agmina mercatorum , qui in Persidem xIndiam negociantur,siue eant siue redeant, diuertere necesse est. Sed Persiae atque Indi hic nouammenta ad reliquum iter sibi conducunt, nec fas est sine permissione P estis hine discedere, ut aliquando in vicesimum usque diem hic commorari necesse habeant. Et haec quoque non minuara causia est illius incrementi. amvis autem cum urbs iprio clarebus omnibus adu piam pleraque hic magno venduntur. M ercatura ex profesta hic non exercetur,nisi forte fortuna mercatores Persae ac Turci ci in urbe Indis occurrant,merciumque permutationem L T 'g2nc porro in Persidem proficiscuntur, minorib. agm ibus iter iaciunt,ne pabuli Inopia in illa montium sterilitate premant-diuisi ergo in manipulos ingrediuntur zot
dierum cibaria secum ferentes i Quae porro itinerem occidentem couerso sequuntur , cum ad perscire ni ius&dominium pertineant , differemus,donec nos rerum Persicarum series, narratio eo vocabit nunc vero pollicui memores magno saltu in Austrum se vicina Magni Mogol Imperiore gna Videamus, inque iis primo SIAM. USU, LUP IOIe
miliarum alio meti delita sequentium ibi commorari perhibeantur altus nemora in hoc regno den a malicubi impervia,inq; iis praeter alias feras plurimi Leones &ayeres monstri quoddam genus quod Indi Mariches vocant. aiuntque illi vultum esse puellarifici ei non absimilem tam promissis crinibus; ipsum veto corpul in caudam scorpionis desinere.Maximo huius regni fluuio Menan nomen est,eiusdem cum Nilo ratione exundationis naturae, ortumque cum alias fluuiis ex Chiamato Lacu ducens.Et haec est causa referen
.ς stς habς ni QmO sis an locis editioribus construere, cymba quae suas iuxta instructas habere, quarum beneficio se suosque de loco in locum transiportare possint , cum
omnia aquisontecta lateiat. Qui tenuioris rtunae sunt, casias suas tabulis ligneis vel ratibus Inaedificant,quas remorum impulsa quocunque volunt,promouere possunt , sic omnes suas facultates vere mobiles habem,Faeminae potitumum in hac gente mercatur exercet. Mouent nonnulli controuersiam,quib. veteres Geographi Ptolemaeus Marcianus aliique1ub Sinarum nomine,hoc regnum intellexisse videntur, non autem vastum illud Chinense
Verum nos hanc quaestionem illis discutiendam relinquemus quibus plus est ocii Monachorum sunt enim uanumeri in hoc regiam tanta est in vivendo austeritas
continentia,ut qui nostros cum illis conferat,hos Bacchanalia vivere existimare uueat,
minarum notitiam habere,aut cum illis verbum colloqu praesentissima mors est Pedibus omnino nudis ingrediunturine alutae quidem parte munita planta , corporis tegmento nihil vilius cogitari potest, herbis radicibusique, oryga ostiatim emendicata famem tolerant.Sed has res neque procando neque rogando petunt, sed velut muti ad ostium dato ligno,oculis deiectis, quod datur expectant: id vero manibus non continetunt, sed aperta mancicadanti offerunt,ut iniiciat quod velit largiri.Hi prorsus nudi saepius se intensissimo Solis calori stulanos praebent, aliquando vesparu muscarumq, styliscosigendos,ut discant patientia.Circa media noctem intrantes Oratorium suum,aliquot horas ante Idolum suum precantur Si negocietur,emant vendantq; aliquid,vel sit oblatos Monasterio fundosaetrose:
Rςςyp t, u liquid facu tatum acquirant co z. . Porro Si amitarum de Deo opinio praNipuali et f.Deum a principio omnia creauisset eundem piis praemia,improbas poenas constituisse: unicuiu; homini geminos adesse Genios, honum atque malum. ab hoc quidem ad la tera allici,ab illo deterreri. TemplaIdololatrica multa habent,inq, iis statuas: simulacra inrum, quos Sanctos arbitranturividerunt Anglian quodam statuam quindecim pedes longamJatri generis humani dedicatam. Hunc es... a. ., mr xR delapsuin x Q ζX sese genuisse mortales opinantur.Sacerdotes vestib lotisti, misisse, it 'it l, Utuntur,quod L color Sanctus habeatur,eam,puto,ob causam quod ad auriSolisti uosplendore propius accedat. Adeo his omnibus minis&quicquid est huius sexus,interdictu, ut negallinas quidem domi alere iis liceat Vinum gustasse capitale est ieiunia annua multa nabent,unum aute caeteris rigidius obseruant, quo durante ingens est populi ad fana Ddelubra ncursus.Habent&tam inqRasDubium
53쪽
qua Canonicas appellare possis. Mundum hunc VIII annorum millibus di iraturum autu mant.& iam qui de VI. praeteri ille, duo restare. qui b. elapsis omnia igne conflagratura. Caeterum in isto incendio aqua se Solis corpore delapsas refrigeraturas cineres, qui permadefacti in duo oua sint coalituri,&ex illo quidem mare, ex hoc iam ella emeruaram,haecq; fore noui mundi semina Aquas marinas falsasque ex eo tempore dulae futuras omnes, terramq; sine cultura hominum fruges alia bona ex sese daturam, breuiter futuru aureu seculum. Et haec somnia atq; superstitiones ab Si amitis ad plerasq; Orietis nationes manavisse rumor est. Narrat C. irile Cruce Braminos hosce siue Sacerdotes Stamen sum Magos esse, Regis Saσν rique praecipuos ac intimos ministros. Deos hi complures sibi fingunt; primo quidem , quem iamen ipsi Probat-Misit vocant, omnium rerum creationem tribuunci, sed precariam hanc fuisse po- ω tentiam: secundu enim Pralocussatum et hiarica tertio Pr mimpetra utile. His insuper quarru adiungunt, rasiur-Metri, eosq; omnes pari veneratione colunt. Tanta aute est horu impo storum multitudo, ut qui regni peragrauerunt, tertiam illius partem his fumi uendulis constare arbitrentur Qui inter eos auctoritate pollent,caeteros elato supercilio despiciu ut, a quibusvi habitu distinguuntur; sed & a plebe non aliter ac ipsa Idola adorantur. Si quis tali pontidici aduertetur aut contradicat duntaxat,ingen Sadit periculum, adeo sacrosancti habentur.
Caelorum orbes viginti septem numerant,quos Mahometici Paradisi instar delitiis affluere perhibet ibiq; formosis mulieribus,epulis ludisq; omnia refertae sine, omniumq; rerum vivetium ibi statuunt receptaculum, ita, ut ne musicas &pulices quidem illinc excludant: hanc tamen pediculosim caeli parteme culicosam iis tribuunt, qui vitam ecclesiasticam monasticaque non vixerunt: Superiores enim coelos clericis 3c Religiosis seruant:supremam sphaeram careeris omnibus altiorem Diis suis fictitiis adscribunt. Eundem ordinem in assignandis poenis facinoroso generi apud inferos obseruant, diuiduntque infelicem illum locum intredecim veluti tabulata,tribuentes cuique pro modo delictorum singulare ergasterium. Est inter Religiosissingens ratione ordinis praerogatiuae discrimen qui enim Issia oνδε eis Acauches appellantur, ii locum ipsis rege superiorem obtinent.Νab lendech Episcopis nostris si eorum a- miles sunt: post hos sequuntur Μιtim,illis uno gradu inferiores , qui Capuetes& Sa es sub se ρηήSi 3mi-
habent, quos Canonicis nostratibus prope comparare portis. Horum omnii vita, res&facul tates immunes sunt: caeteri omnes, quocunque nomine aestinientur.instar mancipiorum regi sunt, qui vitae ac necis in eos habet potestatem,&dominus est omnium quae quitque priuatim possidet,se cultatum. Perdiderunt autem libertatem suam, eamque cum faeda illari pudenda seruitute commutauerunt Stamitae, tunc cum in Regem quendam concitata rebellione,inferiores facti ad hunc modum capite sunt diminuti. Anno A N.C.MDCVI.primo appulit Tarnsserim Vrbem Balthasar Sequerim Iesusta, at Balthasarque inde superatis ingentibus aliquot fluminibus sylvisque ac montibus inutis, ac feris per Sequetra multis, inprimis Elephantis&Rhinocerotibus infestis, Odiam venit. Hoc loco mixtis cum Talipol qui sacerdotes sunt,sermonibus,quae horum esset opinio intellexit. Narrabant enim, nullum amplius Deum superstitem esse: tres enim,qui victissim Mundum rexerant, interiisse: sed expectari quartum iam nimis diuturnas nectentem moras. Haec & similia deliria, etsi absurdillima magna tamen superstitione accipiunt atque venerantur incolae, digni huiusmodi diis&doctoribus. Festa sua lipolisti secundum dimensiones Lunae obseruant , apertisque ... . templorum valuis plebem ad deuotiones Sc sacrificia inuitant. Caeterum Templa illa aedificia . et , sunt ampla atque spaciosa quibus adiecta sunt ambulacra, porticus, Xysti, intus vero facella iam vi
atque oratoria secretiora habent,cum area lata totam aedem ambiente.In uno eorum Templorum vidit Sequerius colorium octodecim cubitos altum, Magno Deo dicatum. Abstinentia incredibilis est horum hominum,ut vinum vel primoribus labris gustasse nefas morte piandum existiment. Chorus eorum Cantoribus perstrepit, qui circa occasum solis praecipue&mediam noctem strenue vociferantur. Orto sole dato signo, ad mendicandum prouolant. Pro defunctis sacra faciunt vigiliasque peragunt: eorum vero cadauera loculis imposita, cum primis nobilium, sumtuole sepeliunt,praeuiis tibicinibus symphonia- eis:vnde non parum emolumenti percipiunt Tali pol isti hactenus Sequerius. Sunt autem in uniuersum Stamitae voluptatibus&luxuriae dediti, artiumq; mechani carum nullo tanguntur studio etsi in Agrorum colendorum ratione orientalium facile pri Aisserimi. sunt apud eos publica quaedam Gymnasia,inquib. Leges patriari colendi numinis ri inuola tim. tus iuuentuti lingua vernacula proponuntur caeteras scientias,quas ipsi abstrusiores opinatur,peculiari idiomate proponunt. Adorant autem praeterIdola,quae innumera habent,etiam quatuor Elementa,&sicut in his colendis vivi variant, ita etiam post mortem sepeliuntur Qui enim terram adorauerunt,terra tumulantur: quibus ignis numen fuit, exuruntur: qui F aerem
54쪽
aerem coluerunt,penduli in aere computrescunt: qui aquam venerati sunt, in fluuium alique proiecti piscibus pabulum fiunt. Cum primum Rex solium conscendit, templum magnificust ruere incipit adiectis turribus porticibusque,idque idolis innumeris replet, estque in urbe Socotoia simulachrum metallo fusum,octoginta spithamas longum, ut ii, qui id viderunt, re
Situi Sentiunt Geographira urram illam regionem Ptolimai,de Arriani Continentem Auream ipsiL....is: smum hoc regnum fiam esse,cuius mappam Chorographicum Abrahamus Ortelius anno 2 ' AN. C. MDXCVII .edidit. Hanc deinceps sequitur Cherson Aurea. Cohaeserui olim una,vt
fama est, sedivi videtur, maris violentia haec ab illo intercedente aestuario separata est quod ipsum &de Sumatra Instula opinantur,quam Tremellius. Iumus, Sacri codicis interpretes, Salomonis Ophir fuisse existimant Extenditur autem totum istud terrarum sipacium in longitudinem versus Austrum,tenui velut lingua aut brachio porrectum,numeranturque secundum littus maris ab urbe Campa adjuvaam milliaria D.quanquam in hoc tractu multa Arabes obtineant sive Maho metistae, cum oppidis Patana, Pahana, Iorao Malaca,ut iam de caeteris nihil
O- Ατ ρε Caput totius regni est odia urbs incredibilis magnitudinis ut praeter ingentem conue-
narum numerum quadragies mille familias contineat. Alluit hanc Calpu=no fluuius , in quo CC. millia sicapharum cymbarumque reperiri autumant. Rex ille nouem regulis vicinis imperitat, habetq; in praesidio urbis suae L millia militum, MElephantorum XIII. millia, qui b. tria millia ad militiam instituuntur. Quas possident Nobiles illius regni facultates&agros, beneficio regis obtinent instar Timariorum apud Turcas, sed ad dies vitae duntaxat iis tuntur: hinc fit, ut suscepturus expeditione Rex in hostes, equitum quidem XX. millia peditum vero CC .millia facile colligere possit , etiam nullis numeratis stipendiis. Cingitur regnum
hoc undique montibus praealtis, quibus velut amoena quaedam vallis interiacet, ut cum situs
humilitate tum fertilitate seli AEgypto non inique comparari possit Laii populi vicinorum
metu se huic regi submiserunt, erus implorato patrocinio. . Narrat quidam perior utemporuHistoricus, Regem Peguanu anno AN.C.MDLXVII.
i. , q. Stamen sieni in urbe sua obsedisse cum exercitu CCCC millium hominum , quidem pergi PQuὸn Vnum XX. menses durante hac obsidione alterum exercitum hoc no minorem suppii metisis loco accepisse, neq, tamen ingenti b. illis copiis urbem capere potuisse. Proditione tam e P secta portas ad extremum ei apertas fuisse. Rex Si amensis proditum se videns , hausto veneno periit,regnum vero liberosque suos victori hosti reliquit. Defuncti filius patri quidem successsit,sed cum onere tributi annui Peguano regi tuendi. Aliquot annis post , cum filius illius regis Peguani, qui Siam ensem vicerat,acerbius inmitaret tributario, contumelia cladi addidit, eum i ad regia sua itauit,dicturam causam.Venire recusante obsedit cum exercita C M. millium hominum. At Si amensis viribus dissidens,conuersus ad dolos, facta spe deditionis tempus traxit, donec inundatione fluuiorum cooperta terra ingens paci si ad sexagesimum usq, milliare aquis impleretur, qui cataclysmus, cum lito celerius euenisset, potissima Regii exercitus pars submersa periit , eos qui effugerant,persequentibus Stamitis, quorum successu eo tanta fuit audacia,ut Regem Peguanum in urbe sua ultro obsiderent. Audita autem se ima de aduentu Lusitanorum soluta fuit obsidio. Sed Procurator quidam Mercatorum Anglorima in illis residens partibus , haec accuratius ad nos perseripsit in hunc modum. Pendente inquit 'ege Stamen se vectigal Peguano, accidit,ut duo adolet centes, nepotes regi Sia mensis,qui in curia Regis Peguani obsides fue-
Rex Igneu4rant, clam aufugerent. Maior natu inter eos, cui Malabarensu lingua nomen erat Rata Api, id
οβ ηδ est,Rex Igneus,tam prospero successu usus est in Peguanos,vr supra audiuimus. Neq, contentus. U hae victoria profectus ulterius cum copiis, Cambolam, Laniagu,Patanen,LUgorium, Ternasserin cum aliis prouinciis regnisq; occupauit. Mortuus est victoriosissilie Rex anno A MC. MDCU.nullis relictis liberis,diadema regni fratri relinquens, qui ob ingenii mansuetu- dieRex albus cognominatus est. Hic cum lethali morbo decumberet,non setis compos enistis,importunis Iocrome Wal,qui ad regia uadlpirabat, suasionibus victus, maiore natu filium occidi iussit,ipse paulo post expirauit. At interfecti frater,cu elisis Iocro me ari conatibus, regale constendisset solium interfectore fratris sui vicissim trucidari iussit. Habuerat Iocr AM cis meWaeus iste in famulitio suo CCLXXX. mancipia, Iaponici generis. Hi serui intellectane a ' ce Heri sui concitato tumultu Aulam irrumpentes, coegerunt nouellum regem,ut sibi quatuor e primis aulae procerib dederet,in quos cincruento animaduertissent supplicio, postremo aucti virib., audacia,tota regiam depraedatissent,nihil proRege molientibusStamen sib.
eivibus:ditatique innumeris spoliis,&abductissimul aliquot sacerdotibus, Iaponiam patria
55쪽
petierunt. At rex Si amensis, misse ad Iaponensem Regem Legato , scele atos illos sibi dedi postillauir,ut pro tanto facinore poenas de iis si a mere possiet mec frustra id petiit , annuente Rege a poniae, sis missurum flagitio Pillos promittente.
Interea dissipatorum ore illo, Camboienses, contemto rege iam ense, qui tantillae latronum manui resistere non potuissent iugum excus Ierunt: quorum exemplum secuti sunt Lanagenses&Bangenses,qui compacto in Si amensem insurrexerui. Et PCir quidem Bangensis cum L.millib. hominum ad Regem Auce transfugit:acciditq; hoc anno AN. C. MDCXIII. Quin & Rex Lanagensis cum ingenti exercitu Si amense regnum ingressus,magnisque progres Mus itineribus,tertio die ad Odiam urbem accessit,ratus se omnia ibi tumultibus domesticis impediminuenturum. frustra ouidem .Rex enim Si amensis cum validis copiis ei occurrens,infecta re domum redire coegit.Et quanquam duo illi reges, Bangensis, Lanagensis
in Stamensem conspirauerint, nihil tamen effecerunt.
Anno A N. C. MDCXII. cum Angli regnum Siam attigissent, Regiamq; intrauissent,
impetrauerunt ab Rege licentiam exercendi mercimonia ubicunq; in regno voluissent, qui&iisdem domum sane commodam donauit.Fuit is annus perpetuis pluuiis&fluuiorum exundationi b. madidus:october autem mensis validissimis ventorum statibus infamis , quorutanta fuit importunitas, ut Mausolaeum regium magnificum quidem funditus euerterint. Sunt autem huius Chersbnesi Aureae Reges Mercatores ipsi, neque cuiquam vendere vel emere quicquam licet nisi de ipsorum voluntate. Extremum huius Pen insulae obtinet Regnum Malacesse,a ciuitate alaca denominatione Initia rea trahens. Hanc Alphonsus Albu querquensisLusitanis subiecit dux bello aduersus Indos felici C. Malasimus , quiq; plura in Oriente Regi suo subie ir, quam ullus ante eum, aut post eum ad haec ρφνω usq; tempora.Vbi Iohannes Bar deprimis huius urbis fundamentis initiisque loquitur, ait, eam CL.annis ante Lusitanorum aduentum in illas Inidiae partes structa fuissse:ante enim Sin Dpura urbs,qua gradivno cum dimidio versus Aquilone ab Aesqualore abest, maximae in illis partib fuerat auctoritatis,&ob multitudinem populorum, qui iis in locis ex omnib partibus
orientis conuenire solebant,& ob mercimonia.Imperabat iis temporibus in urbe Singa pura Rex, nomine Sangeli . qui moriturus duobus quos habebat filiis tutorem fratrem constituit. At hic oblitus fidei, cum maiorem ex iis interfecissset,arrepto imperio,tam insolenter desuperbe omnia faciebat, ut pertaesi tytannidis eius proceres regnum desererent. At Rex Sia-
mensis cuius gener Sangesing fuerat,inuasserem alieni regni throno deiecit. Hic cum duobus circiter seruorum millib. fugit, Pyraticamq; in illis oris exercuit.Paulo post apud fluvium mar CXL.millib. a Singapura,manus illa praedatoria consedit, quoru dux fugitiuus munimentum ibi erexit,in quo ipse cum nonnullis aliis habitaret, exclusis caeteris .Hi dolentes desiis ita repulsa XV. millib. Muaro fluuio ulterius progressi,mapalia sibi struxere eo in loco, ubi nuc ei Mala Malaea urbs est.His cum se indigenaeabomines feriri indociles ante eum die iunxistent, pau- ea.
latim aucto domiciliorum numero,munimentum cum fossa adiunxerunt. haec prima fuere oppidi initia.cum autem ambitus ille nimis angustus esset,vicinam vallem fertilitatevi ama nitates ectandam simul occupauerunt: ubi edux eorum,desierio primo munimen ro , allectus comoditate loci cum iis coniunxit, nouumq; oppidum Malacaad est,exilium, appellauit. Successu vero temporis mercimoniavi negociationes abSinga pura ad Malaca migrauerunt.
Exulis huius filius Dars aquemin nomine, se patrocinio regis Sia mensis commisit, qui suo imperio totum illud terrarum pactum a Singapura usque ad Pulo Zambilam , quae ab Malaca CXX.milliarib in occidentem abest, subiecit,ut regnum eius ad CCLXX milliaria secundum littus maris porrigeretur.Venti, quos Indi Montones vocant, in his oris a fine Augusti Mensis usque ad ultimum octobris diem continuo stantizab initio vero Nouembris usque ad principium Aprilis Aquilones dominanturri a Maio mense usq; ad principium Angulti Auster &vulturnus regnant,quae ventorum notitia cum primisnautis cursus suos in illa loca directuris utilis est. Aer,quo Malacenses afflantur,ob vicinitatem lineae Equinoctialis, qua urbs illa non ιν in nisi duobus gradibus abest,parum salubris est,accedente ipse loci si tu,qui nimis humidus est tacensi,&depressus: quae duo incommoda si sustuleris, populosiorem locum in toto Oriente vix habebis.Saque mi posteri opulentiores facti a tributo Regis Stamen sis paulatim colla subtraxe runt,utiq; postquam a Persis&cumaratis ad Mahometismum persuasi sunt. Hinc fauete conatib eorum fortunauiberum siby& peculiare regnum constituerunt. Et quanquam Rex de
cimo ante Lusitauoru aduentu anno clas Iem ducentarum nauium aduersus Rege Malacε-sem Mahumetista miserit,nihil tamen ei detrimenti afferre potuit. naues enim Siametes nau
tarum imperitia&tempestatis vi scopulis illisae,partim fractaeperier uni, partim dispersae sunt:
56쪽
si mὸnsi, qua effligerant perniciem, in manus Malacensium inciderunt. Deiectus spelua Rex Sia me infelix ex sis, maiorem expedivit aduersii Malacesses classem, ipse vero exercitu, in quo ira inta millia
Adulserii seuerior qua apud quo tragri
militu CCCC Elephintos habebat, terra versus Malaca duxit. Cum aute milites,ut solent, multa facerent in olenter malefice, exacerbati Cherronitae occurrentes cum armis , Sia menses pedem referre coegerunt. Versantem in mia expeditionis apparatu iam ensem,
nouum bellum Lusitanicum excepti,de quo vide a Dum lib. IV. historiae sua . Mirum est quod de Tygribus bestiis ferocissimis it his locis referunt; tantam olim earum fuisse multitudinem labiem,ut ipsa oppida rapturi homines ingrederentur marratq;
Barrus,unam prae caeteris grandem ea fuisse immanitate , ut transili In murum oppidi tres captios homines trunco ferreis compedibus assixo stirieremerit rapueritque , euerso simul eodem furore cippo. His melius occurri de nocte non potest, quam incensis multis a misiaque ignibus,quos metuunt ferae illae efferatissimae. Et si autem solum Malacense prope Lerile
est, ipsa tamen urbs omnibus rebus supra modum abundat, ut annona hic&omnis generis
alimonia viliori possit emi precio,quam in iis ipsis locis unde affertur. Cum Alphonsus Aubuquerquensis Me quo superius diximus incolas ab his oris armis profligasset, Lusitani in
hoc littore variis locis habitationes sibi erexerunt suntq; tanta prosperitate usi, ut elati nonnulli etiam nomen Regium sibi arrogauerint.
T XVII. Regnum Patanens cum vicinis aliquot prouinciis. ἡ ι. - DATANAE nomen est primariae urbi in his oris,quae toti regno suum nomen impertiuit. Diauisivi, A lat autem ab urbe Si amens septem gradibus versus Austrum aedificiis frequens sed e vilim.is materia structis, ligno&arundinibus,ita tamen , ut in illa vilitate artificium laudare possis. Templa vero eorum siue Moscheae Maho metistae enim ut plurimum fiunt ex quadrato lapide&latere coelo assurgunti lator hic Chinensium quam alibi copia, ut ipsos ciues multitudine superare credantur. Tres lingua hic inisse sunt,multu tamen inter se differentes: Malai-Div. f ca, quae Patanensibus est natiua: Si amitica Chinensis. Prima Hebraeorum more a dextra ratio sese versus sinistram Ccribitur: secunda verso ordine asinistra ad dextram tertia ab summo deor-.ς sum perpendiculari linea characteres suos pirigit.Chinensium Stamitarum templa plena
sunt statuis&ssimulacris: acerdotes eorum auo utuntur amictu: quibus si iungunt iuuenes oraculorum&reru futurarum scientia clari. Populia Sconsiliu horum captaturus, certo in te
lectosipacto e regione Idoli considet,&iuuenum illorum qui ante attiam crinibus passis humi procumbunt, vultus curiose contemplantur, ipsi interim psallentes, musica pulsantes instrumenta,donec se iuuenis sponte e terra leuet. Ibi furore plenus horrendum in tuens ac daemonio agitatus circumcursitat gladium manu vibrans, veluti se iuxta ac alios interfecturus. Ibi consulturi oraculum,energumeno isto furiosiores,in genua ante eum subsidunt, orates,ut Idolorum mentem sibi explicet. quicquid autem hic dixerit,ipsi attentissi1me captantes
verba, Oraculum interpretantur.
Adulterium apud has gentes capitis supplicio punitur cogiturque vel pater adulteri vel proximus rei agnatus ipsium iugulare meque tamen hac seueritate coherceri potest effre- , ni mulierum libido Videxunt Hollandi seuera illius executionis exemplum in nobili adultera quae cum moecho capitali stupplicio affect vero pugione bis erue in pectus ab agnatis adacto. Et scortatio quidem inter caeli:bes nulli erope vicio vertitur: quin imo quam primum Mercator aliquis extraneus appulit, statim ad- 1 uni, qui ex eo ciscitantur, egeat ne alicuius mulieris ope Puedvi puellis ultro nec vocatae adsunt, suum offerentes peregrinis seruitium bi inter eos conuenit de precio, mulier interdiu quidem ancillatur, nocte vero se substernithosipiti Postquam autem matrimonii legibus se adstrinxerunt,non line praestentissimo capitis periculo exorbitabunt. Regina cum Gynaeceio, suo intra Palati uinclusa. litariam prope degit vitam, rarissime foras prodiense quod cum aliquando recreandi animi gratia facit, Elephanto regio insidens in publicum prodit Elephantorum in hoc regno captura hoc modo potissimum sit. Vir Elephanto mansius TI . facto insidens sylvas peragrat,serosique ac indomitos pervestigat.ubi se quis offert, Cicur cuta ' fero acrem pugna minit, quibus luctanti b. accedens venator, pugnantis indomiti posteriora crura catena siue ne alligat,qui adeo intentus est praelio ut fraudem vel non sentiat,vel impeditus ab altero vitare non queat.Deiectam ad hunc modum bestiam masuefacere conatur: quam si adeo feris videat moribus, ut de cicuratione desperandum sit,interficit. De diuinis ac vatibus Patanensium supra diximus horum aliquando ingens est vanitas&mentiendi licentia,licet plurimum fidei apud stolidam plebe inueniant.Praedixerat furiosius iuuenis,intra constituta iam Vrbe igne caelitus delapso coctagratura. Crediderunt multi,&translatis
57쪽
&rranslatis alio rebus suis,c ciuitate migrauerunt. Vbi dictus dies adfuit nec fulmen cecidit, nec ignis visus est ullus.Irrisi ergo illi,qui cesserant urbe, cum vate tuo,ad domicilia sua reuersi sunt. Anno AN. C. MDCXII. Angli quidam Mercatores cum litteris a Iacobo Rege Patanam venerunt. Epistola Regia iussi Regis barbari, pelui aureae imposita , super Elephanti imvexillis monilibusque exornatum,praeeuntibus Musicis instruimentis, in Regiam delata fuit. Sedri ipsi Aula ad excipiendum Legatum Anglum cum litteris magnifice culta , aduentum hospitum praestolata est. Summa postulata hac fuere,ut iisdem quibus Hollandi utebantur, Anglis negociari liceret conditionibus. Facile id impetrauit Legatus Britannicus , quamuis Hollandi iam per integrum decennium ea libertate atque priuilegiis gavisi fuissent. Porro ipsa urbs Patana bis intra sex annorum pactum a Iaponibus subiecto igne prope
tota exusta fuit: flagrabatque non id duntaxat regnum bello, sed&vicinae prouinciae eodem anno.Rex Iohorensis mense septembri anni A N. C. MDCXII .suburbia Pallanentium exus sit:& Camboienses, Lanagenses dolago maei inito foedere in Rege Siam ensem arma mouetui. A. D. XXXI. Decembris Mensis Regina, Patanensis stipata praesidio sexcentorum mili Ret '' 'tum,e Palatio suo,extra quod septem proximis annis pedem non detulerat,ad venatione vi jualis.cinas sysuas petiit. Viderant eam Angli,aiuntque Matronam fuisse grauem δc satis venusta, sexaginta rei ter annos natam,procero: maiestatis pleno corpore,postremo talem, qualem ipsi in uniueria India non viderant. Comitabatur eam soror,expers con bii, quamuis iam quadragesimum annum ageret haec, quia sororis haeres erat sutura,iam iunior regina vulgo vocabatur. Aderat ei&altera soror, nupta Regi Pallanensi quae ciuitas est in parua quadainsula haud longe inde dissita quam viginti octo annis non viderat,nec ullis blanditiis aut legationibus amarito,ut uxorem Patanam mitteret,impetrare potuerat Regina igitur Paraiiensis,indignata precibus mis ab amne locum non dari,statuit vi obtineres, quod blanditiis nequiuerat.Sed nihil erat opus armis .Rex enim Pallanae ab Iohorens ad extremas redactus angustias,cum videret ardere urbis suae pomari ia, accepta uxore S duobus filiis ultro Patana venit', cum antea omne pabulum&alimoniam in agris corrupisset. Adventante eo canes omnes per urbem occisi, vel alio alportatissimi, quod vir ille naturali quadam Antipathiaria i , h. c. nem ferre non posset. Augusto mense Regio conuiuio, cui etiam Angli Mercatores interfuerunt,ab Regina exceptus est hospes, testanturque nostri , spectasse se ibi Comoediam a solis mulieribus vi&in Inlula Iau amoris est , satis quidem histrionice&eleganter peractam. Secutae sunt choreae&tripudia,ubi primo mulieres cum adolescentibus, deinde nobiles Indi,tertio Anglivi Hollandi saltauerunt quarum rerum omnium regina quoque curiosa fuit spectatrix. A. DI. Octobris mensis uniuersa ciuitasPatanensis horrendo incendio conflagrauit, ex Te
hac causaIrant duoviri illustres, Datoe Bor,&Datoe Laxman.Vterq; magnu numerum maniacipiorum domi habebat,pro more gentis.Ibi quidam seruorum ad Besarem detulit, coniuras se quosdam e ser uis suis in Laxmanni necem. Besar,qui alterum amabat, quatuor eluis coniurationis reos in vincula duci iussit. At praetor capitalis,cum id facere renuistet, ab irato hero confossus periit.Iavan enses igitur, ex hac enim gente plerique serui erant concitato tumultu, Besaris domum irrumpunt,quem Sc sine dubio obtruncassent, nisi a domesticis ereptus, celeriter se in fugam dedisset. Hero non inuento, in obuios quosq; caedibus grassati, postremo
domui herili ignem subiecerunt. Et serui Laxmanni,audita sociorum audacia nec vi nec minis blanditiis v c sitineri potuerunt, ne ruptis ergastulisse cum Besarianis coniungeret, quorum insuper tanta fuit in ania ut totam ciuitatem excepto Palatio regio, Moscheis siue templis,&paucis priuatorum aedibus incendio consumserint.Postea Iavan enses,perpetrato tanto facinore,raptis insuper ciuium uxoribus4 filiabus,in diuersas partes dilapsi sunt. Anno A N. C.MDCXIII. Rex Achinensis urbem Iolior siue Ior validis cum copi Lobsedit,&post diem vigesimum nonum cepit. Aliquot diebus antequam Regis Achinensis exercitus aduenit, appulerat ad Iohorensem ciuitatem Nauis Batava, cui SPEI nomen erat.Ipsa nauis vehebat octoginta militesvi nautas,cum XXIV.tormentis aeneisSXX millibus regalium nummorum crassiorum,& magna vi preciosarum mercium. Primo statim die a superuenientibus Achinensibus XXIV. nautae Hollandi capti fuere,caeteri fuga salutem quaeren Tittes,Patanam elapsi seu'.Narrat Coptandus Mercator Anglus,qui per id tempus Achini fuit, . 1ι vidisse se CXX. Celoces &Liburnicas, quib.Laxmannus Thalassiarcha praefuerit,ab obsiδio- -ti. ne illa reduces.Hic non ea duntaxat potitus victoria,seddi duabus Prouinciis, Ioarenisici Siacensi regi suo subiectis,illustrisvi cum Triumpho urbem ingressus est. CAPYT
58쪽
Continuantur reliqua Indiae Orientalis regna, sepopulisperioribus vicisti
Camboienses,Laoi,ab is , cum nonnustis Insulis insinu sangetico Zeilon, Pascuto S. Thoma. FLectentibus iter a Cauchin-China qua de prouincia in sequentibus dicemus in Austru.
primum occurrit regnum Campie,cum ciuitate satis ampla eiusdem nominis, in qua mercimonia diuersi generis exercentur.Crescit hic in montibus plurimum ligni Aloes, quod tamen caro vendunt precio&argento contra appenso permutant,eoque in Dalneis duntaxat&funerationibus nobilium utuntur.Religio cultusque ratio his eadem quaeChinensibus,quibuscum& communes scribendi habent Characteres. Ubi regnum hoc non sane magnum desinit, incipit Cambolente,ad Septentrionem viciis nam habens Cauchin. Chinam ad Austrum regnum Siam, ad Orientem Oceanum Eoum. Amplissime patet hoc regnum, diuitiis&incredibili populi multitudine abundans,in quo de Elephanti plurimi inueniuntur&Rhinocerotes. Viderunt hic Angli multis locis erectas cruces,unde Christianismi apud illos initia esse suspicati fuerunt,istud certe coot Dominicanos Monacho ante aliquot annos hic instituisse populum. Rege mortuo , cum cadauer Abraha; eis comburitur,Vxores eius simul igni traduntur: quasvi proceres Aulae quidam sequuntur. Cambb;.ὴ quos ille vivus prae caeteris dilexit, morte quide ultro sibi irrogata. Anno A N. C. MDCII. si mrasi cum naues aliquot Hollandicar in his oris appulissent, Camboienses blanditiis kscta amicitia circumuentos in littus suum inuitauerunt.sed hos omnes barbari insigni perfidia trucidauerunt, solo Admirante vivo relicto, quem ut caeteri Bataui redimerent, aliquot machinas aeneas Camboiensibus tradere coacti fuerunt.Nemo horum veliter suscipit, vel quicquaaliud maioris momenti auspicatur, nisi prius consultis sertibus, quas Magus aliquis expedit, qui ad eam rem etiam Alectryoman tela utitur. Calambi lignum nulli bi quam hic maiore copia reperitum quod si verum genuinumq;
Me ρη sit,auro argentoq; contra carum aestimatur.Transit regnum Meconfluuius, quem fluviorum regem ipsi vocant, quique haud procul ab urbe ista Oceanum irrumpit. Eadem haec quae Nilo natura,vt exundans longe lateque terras operiat,easque fertiles reddat. Sunt Camboienisses vulgo in hac opinione, non homines duntaxat , sed omnes omnino animantes recte factorum praemiavi malorum poenas post hanc vitam manere.. , Hinc ubi te ad in editerranea conuerteris, occurret Laorum gens magna potensque,neex, ά- - aua&bramitiiverum ni montes inhabitant. Guci vero homines effera barbarie cimia
manitate ante alios, etiam humanis vescuntur carnibus , corporaque sua stylis ferreis compuncta variis figuris notant, ornatus: dignitatis , ut ipsi aiunt,gratia Montium summa de spelaeorum latibula ferocissimi hi Androphagi colunt,vicinisque valde infesti sunt. tuorum populorum mentionem facit Castarti Cruc solere eos certis anni temporibus Cambolam petere,transito fluuio ingenti,qui alicubi XV. alicubi etiam XX passus profundus sit .Eosdem quoque vastissimas habere sylvas,in quibus multi vivant indomiti Elephanti&Rhinocerotes,in quo genere mari ingens cornu ana sursum promineat. Superatis his sylvis ad locum cadumuchum ipsos venire,qui duodecim millibus a Cambola urbe absit, ibi transeundum iterum esse fluuium,superiore non multo minorem,qui quidem e lacu amplinsimo oriatur, cuius tanta sit vastitas,ut in medio eius constitutus quispiam, extremam ripam oculor si obtutu assequi non possit. Causam vero exundationis horum suntorum eam esse aia serit,quod per hyemem tumefacti cum mare petunt, ab aliis transversim influentibus sumi nibus superiori aquarum moli cedere nolentibus,ita impediantur regurgitent , ut omnia longe lateque instar oceani cooperiant,& incolae superiora domiciliorum incolere cogantur tabulata,desertis ob aquas inferioribus,&omnia itinerari congresΙus eorum cymbis perficiantur.Sic Me con fluuius obstructo meatu in contrarium cursium impellitura Iulio mense usque in Septembrem. Ostenderunt Lusitani Anglo nostro collem satis editum,dixe uniqua tantam fuisse aliquando aquarum eluviem ut nauis Lusitanica cacumen illius transierit, cum interiora regionis peteret Moschum odoratum hi Laoia Campsi oppido Cambolam afferunt narrantque carnem&fanguinem esse cuiusdam animalis ipsi capite usque ad umbi-ilicum toti nudi incedunt, crinesque ab summo in nodum constringunt, ac si pileo caput te caum haberent Sacerdotes eorum flauas gestant tunicas multis suturis laciniisque distinctas. Superstitiones his eaedem quaeSi amentibus lamm
59쪽
Irirriu in suis commentariis de his populis refert,quod iuxta originem Meconis fluminis habitent,in tuguriis mapalibusq; ligneis,aliqui etiam in scaphis lintribusque artatem degant,obesuuii commoditatem fluviique eius ripam in confinio Tartarici&chinensis regni ad CCCC. milliaria porrigi, hinc inde habitationibus barbarorum cultam Anno AN. C. MDLXXVIII. Laol isticum exercitu CC .m illium transito fluuio Mecone Cambolam inuaserunt,quorum tam infelix fuit expeditio,vt omnes vel occisi,vel lubmersi,vela Cambolensibus vivi capti fuerint. Fuit autem illa victoria Camboiensib non incruenta, cum in ea Rex ipse perierit, filiumque puerum admodum reliquerit, qui postmodum a Sia mense Rege victus, tributum ei annuum pendere coactus est.
Habet Regnum Cambolae oppida quaedam egregiavi satis culta, inq; iis Templa innu T. lactincta, in quibus uagens numerus Bonniorum ita Vocant sacerdotes suos&Religiosos qui iis Sacerdotes dem qui b. Chinenses Iapones superstitionibus ritus sacros peragut Etsi vero Laoi rudes CHMῆρ μ' Simperiti valde sunt,auro tamen abundant,quod e terrae vi cerib. eruere&detergere noue i
runt. Anno A N. MDXCVIII. Rex Camboiae Iesu ita in ciuitatem suam admisit, eisque libertatem dedit an nunciandi Euangelium cinstituendi populuin Christianismo. Iacis Uelos Lusitano qui partes Cambolen sirum in bello aduersus Si amitas adiuuerat , Peninsulam
quandam dono dedit,quae ad tres Leucas in mare porrigitur,ea conditione, ut flaudi nomine obtineret,&incolas fide Christi imbuerer. Sunt hi ingenio non fero aut barbaro , sed miti, exercentque mercaturam cum Chinensibus de Iaponiis nec inter eos ulli Mahometistae , talibi reperiuntur.
Absoluta horum regnorum prouinciarum qualicunq; deseriptione,ad Sinum Gangeticum quem nostri temporis nautae Golfium de Beriata appellant stylum conuertemus: istud
duntaxat praefati ,ea quae iam deinceps dicemus,maxima ex parte ex commentariis Gallimi
Methoui Angli,qui eas regiones aliquot annis peragrauit, hausit se. Incipit autem nobilissimus ille Sinus, Gangeticus a veteribus dictus , a Promontorio β ' in η' Comorino quod octo gradibus ab AEquatore versus Septentrionem abest,porrigiturq; usq; in I. f., .
in gradum XXII. quod spacium si secundum littus metiaris, ob curuaturas&sinus minores is . prope M. Anglicana milliaria conficere creditur. Latitudo hums Sinus ubi maxima est , M. in illiaria conficere creditur. Gmes fluuius celeberrimus huic Sinui nome dedit, inque multa ii alii fluuii ingrediuntur, qui ab hoc absorpti, omnes sua perdunt nomina. Nondum certo constat, ubi sit huius fluminis origo, alueus tamen eius admirabilis&latissima extensio ae colis tantum admirationis incussit,ut diuini ei aliquid ineste credant, adeo, ut huius aquis ab luti,ab interioribus quoque scelerum sordibus mentes suas perpurgari arbitrentur. Multa igitur frequentque huc Indorum peregrinatio, sempiternum velut Iubilarum,ut Angli ex ipsis Indis non semel perceperunt. Vrbes huius Sinus illustii ores sunt Bisia agar Golgonda,
Bengala arnaliteri Auin aliis quae vicinis regnis nomina sua impertiunt. Insula in hoc Sinu celeberrima est Zeilon, quam alii Ziloam vocant, magna ex parte iuris giti Ix- Lusitanici,quorum tantum est in ea robur,ut eam aduersius quoscunq; se defendere posse suo. arbitrentur. Caetera peculiari suo regi parent,quem Vrligo Regem Candii appellant. Fama est hue olim Danorum naues appulisse,&de exercendis ibi mercimoniis cum rege Candiensi tractauisse verum conatu irrito. Profectos igitur inde Danos apud Nwmnam aravaba
iam Osedis excitatis iis in locis munimetis: de qui b. quid postea factu fuerit,no satis costat. Pi inuim quod in hoc sinu occurrit,est antiquissimum illud regirum BVn r, quod in Rhe mcomplures distributum est prouincias,imperitantque singulis sui Praefecti, vel, ut ipsi vocant, N.iiecci. Defuncto enim ultimo rege multi ad Diadema adspirauerunt , quibus singulis a ieccialia uot prout in quemq; arfecti fuerant, adhaeserunt: hi ut si bellum intestinum, fames per aliquot annos prouincias illas affixere,ut parentes liberos suos extraneis promo dico frumento venderent. Est in hoc regno S Thomae oppidum,sub Lusitanorum ditione, qui hic ea lege dominantur, ut Naiecco illius prouinciae partem lucri pendant quod eum Lusitani neglexistent, oppugnati armis ab Naiecco, pacem praesenti auro emere coacti sunt 'Neque enim oppidum ab ea parte,qua continentem spectat, muro aduersus vim externam satis munitum est,amari tamen dii ficulter adiri potest.
Pallecutum ab oppido D. Thomae non longe abest,cuius vicinia Lusitani non multum laetantur,utique postquam Hollandi ibi firmissimum extruxere propugnaculum Ab his enim Lusitano tu res in eas redactae sunt auguitias, vi vix ullum nauigium portum S. Thomae intrare possit, quod non Hollandi magnoLiburnicarum numero instruct nvadant diripiantque.
Quinin iidem Hollandi non semel ipsum portum ingressi,naues Lusitanicas vel depraedati in Visunt,uel abduxerunt:vade sapientiores ueti Lusitant,omnia nauigia quam primum portum T VI G subri '
60쪽
subintrant,exonerare solent,ipsasque naues ad ipsi usque urbis subducere moenia Ad hune
modum oppressi Lusitani,ipsi vicissim incolas exhauriunt,&ad extremam paupertatem re ducunt, cessante cumprimis mercatura .Iure tamen hoc quicquid est, patiuntur, cum Batavis ad primum eorum aduentum nimis inuidios eripertinaciter aduersati fuerint eoiq; quamuis Privilegio Regis Bisinagarensis instructos,intra domum suam obsederint mirucidatis
nonnullis reliquos captiuos fecerint. Rex igitur ob hanc iniuriam iratusLusitanis,propugna- cummistud Hollandis attribuit,ea tamen lege, ut media praesidiariorum militum pars ex Indis constaret.Satisfecere Hollandi ab initio huic conditioni,suitque munimenti illius custodia Indis pariter Hollandisque commissa. Cum vero, ut fit, inter eos contentiones obortae
fuissent Hollandi profligatis Indis totius propugnaculi possessionem sibi solis vendicauer ut, Geloi eique nomen GEL DRIA imposuerunt postea vero,anno videlicet MDCXIX. cum Anglis 'ti P pacti runt,ut aequis portionibus tam hi quam illi lucrum perciperent: sumtus in praesidium iaΣ - castri facerent.
Aliquoties conati sunt Lusitan conductis barbaris, Mercatores Batavos opprimere eorumque negociationes disturbare,sed id esticere non potuerunt, debiliores multo in iis locis, Ma Pro regis Indiae potentia tam longe remoti, ut opportunum ab eo auxilium expectare non possint. Accedit alia causa,quod ipsi ad rationes Indiae publicas nihil contribuunt, nec Iubsidia pecuniaria miti tint, sed cum isciis in Sinu Bengalensi negociantibus inito Renisecuti dere peculiarem quandam rempublicam constituunt,a Regis His an patrocinio exemti. No'hist se tamen ab inferendo Hollandis detrimento penitus feriarentur Lusitani egerunt superioris '' annis eum Naieccis siue Praefectis aliquot,ut prope totis quatuor annis cum sex millibus militum Pallecutum Min eo Hollandos obsiderent,sed procul constitutis copiis sui. extra teli laetiim,unde obsensis quidem damni inferri nihil potuit Euentus huius expeditionis is fuit,ut Naiecci ad persoluenda militi stipendia destituti nummis. cu Hollandis pacti fuerint, datis obsidibus pro exigua pecunia, quam tamen non Bataui,sed ciues oppidi Indi numerauerunt,qui hoc quicquid fuit oneris,libenter in se receperunt, quod ab Hollandis nihil iniqui perpetiantur, sed sua quadam in negociando gaudeant libertate , unde&promptum iis subministrare Iolent aduersus Lusitanos,si opus sit,auxilium Arai v et XIX.
Musit ata es okonda regna Incolarum mores Ocra,commoda se incommoda.
si lipa V linianam urbem non magnitudo , sed Portus egregii commoditas&securitas com- νβ qn VI mendaciSitus eius intra XVI.&XVII.gradum ab AEquatore versus Arctum. Ipsium op-'' '' pidiii sequentissime habitatur,quanquam maenibus destituatur,& male instructum sit cum
aliis rebus,tum praecipue fontibus,qui hic aliam aquam quam salsam non praestant. Alluante mari omnia fotis oceani fluctibus cooperiuntur. Fuit hic olim pagus exiguus,apiscatoribus habitatus qui vix se suo sique alebant.Vbi vero portus illius patuit commoditas, confluenti b. mercatoribus,primum oppidi speciem accepit postremo ope Batauorum&Britannorum Emporium non incelebre euasit. Clima caeleste huius loci mediocris bonitatis, aer vero valde salubris est ipsi annum in tria diuidunt tempora siue partes, Martium,Aprilem, Maium de Iunium cum parte Iulii mensis tempus calidum appellantes mec sine ratione .Sol e nim eo tepore ab A quatore rediens non solum terram exurit desiccatque, sed&aerem nimio feruore I au μιν aestuare facit,ut si Iunii mensis initio occidentales venti spirent,non tantum viatoribus,sed de Misi intra domicilia sua conclusis periculum sita suffocatione. na&in plateis omnia feruent, quasi a vicino incendio,& utensilia intra domuum septa subinde aspersa aqua refrigeranda sunt, eum aliter sine manuum offensione tangi vix possint. Vt autem nihil violentum diuturnum est,ita calor ille nimius&intolerabilis non multis diebus durat, paulo enim post venti circave pertinum tempus ab Oceano spirantes seruorem mitigant.Accidit aliquando, ut Anglus quidam cum Hollando eadem lectica gestatoria extra oppidum veheretur; euentus is fuit,utvterq; intercluseipiritu uaffocatus periret,cum ille frustra Londinum hic Amsterodamum inuocaret.Etsi autem reliquis mensibus temporis illius calidi seruor aliquo modo remissior sit,multo tamen omnia magis incalescunt ferventque quam quouis tempore in ulla Europae parte,etiam Sirio urente agros in ipsis Libycis arenis. adeo ut nulla nec segeus hic nec messis