장음표시 사용
131쪽
ω---,. Fit me inanicos atque mathematicos, inbus ego nunquam, his iis, qui usi in praefatione Physices meae diis,
avusum naturae latifundium angus numerorum atque magnitudinum modulo metiuntur, aegre feci, adversus me dese dere suscepit, alter Latinus, qui in Apparatu suo literario, quem vocat, ut ostendat, quanta sit ejus amuentia etiam uia rebus physicis, meam Physicam lacessivit Argumenta utriusque sunt exilia, inuae cum iis, quae has tenus ab eruditissimo
Domino R. G. F. S. fuerunt opposita, in comparationem veniant plane nullam quamvis postrem hi duo ita differant, ut aue or Apparatin literarii, sit Gerniano ad seriem modestior, Germanus vero aliqua videatur adhuc instructus experientiatat si , quae nimis est exigua, in auctore Area ratis liter rii. Itaque veniam dabit Lector , si neutri reipondeam uti nim hactenus responsionibus meis ad obiectiones Domini καR s. sitis edo , me eruditas objectionesnon detrectare, si mihi conting t adoriarius, qui aeque doctas, mimum quam sint Domini R G. F. s. objectiones, opponat, iam etiam, quod humanissime ad eas responderem ilia nemo exiget, ut cujuslibet vanitati, inat hi dubiorum steritu ex obscuritate in lucem emi mi, flamam,ri lectisque
tantisper utilioribus meditationibus, manus porrigam. specialiores rationes, quare auctor Germanus, responsio nem mereatur nullam, in programmate Germanico operiem prodituro, extant aliqua ergo h. l. blum allegarejum qua re nec auctori 'parat sim responsurus. Nempe primo , quia disceptationes ejus nimis fiunt vectales. Hinc p. 4 o vanam mihi movet litem de nomine physi ces divinae, rectae via quamvis ego Physicam meam nun quam dixi rectam viam, sed quod recta via ducat, asserui : bi notandum, quod ubi ego voce recte usus sum, noster fere vocabulum hoc accipiat pro tunc, quae significatio eo loco
132쪽
---o IV et plane a me non sis intenta. miltiadisti gestimeri miseopia stri4 causiam esticismum sciat ergo Lipta, Minalbi, curio innas Academiis, ias verborum mistraneas subtilitates antelligentioribus cominini. sciat potius substantiam absq;
omni facultate eonceptam, uti ipsissimis esseconceptum m
et Misicum, qualem in physicis pro principio sumeres, esse
maturam disciplinarum ignorare, suo loco demonstravi. Deinde quia malis interpres est, quod juremeritoque militeris in eo, qui hactenus S. S. Theologiae studuit, ubi stequemtissima est interpretandi occasio. Nam Flugimus, quem mihi affingit, absurdissimus quidem est, caeterum non meus, sed censorii nostri juvenis, quique longe alio laborat defectu, quam quod concludat a particulari ad universis. In gratiam itaqὴ ejus nam Iector vel mediocri judicio praeditus, nihil nostra explicatione habebit opus dicam , quomodo allegatori. 37. concluserim. Nempe ita Principium quod secundum ideas agere deprehenditur vel corpus est, vel materia, vel spiritus. Non corpus nam nullum corpus, qua tales, secundum, ideas agiti etsi impressionem, quae saepe aliquid cum intellection commune habet, recipiat Mon materia nam materiaut talis,
ne quidem impressionem admittere potest id quod ex meis clarum est principiis, etsi non ex vulginbus E necessario, illud ipsun principium, quod secundum ideas agere deprehendum, - itur so Huc periniet, quando p. 47. mea verba extra uotum resere, linutationem essesitialem, quam pautis antea liness expresse addideram, omittit , sequentibus: accideraucat eiurasiquid, eret, A meret, μιminii esset: ego autem dixi, si ageret orienter item quando p. g. urget
uod motu,non possit naturam elementorumconstituere, cum sit accidens ego vero expresse V .emitate movendi naturamesementorum posui, etsi aliquoties pro ea tropice morum di-aierim. item quando p. M aliqua inta verba aliis, 1 mente,
133쪽
nio alienissimis, explicat. Nempe ego distinxi seu elementa corporis, et partes illa dixi qualitate, aio ista quantitate differre a toto. Hanc meam distinctionem se verbis ita explicari posse existimat Omne eo pis mixtum Amber principia πρartes Principia senipartess lues Parin υ - ἐξοχήν αι sunt partes ex principiis mixta. Quae sinne vel cavillatoria est, vel rudis verborula meorum interpro ratio. Nam partes ego nunquam volui distinguere in δε ι ceis compostas nunquam in καὶ ἐξοχὴν tales nunquam. dixi vel putavi, omnes partes καὶ ἐξοχη, tiles exprine iis scambras. Caveat Dominus Auctor Apparatus, ne ita interpre tetur Scripturas sacras, alioquin futurum est, ut ex tali intero
pretatione plures enascantur haereses, quam si quisasserat, physicam recta via, ad utramque hominis festatarim, naturata
inale tertio sit ejus jussicium eum ex hactem distisωμcendis paulo post, tum ni time ex quibusdam is a re u i bus imprudentissimis es et v. g. quando p. 43. sim in Murepugnanterimina adseren-'--m cretant, nocis auro aut misericor si e reip--, mum
Mueboro aut pariis dignis ut Non cogitavit --- ser, quod hoc ad ordiod os quoque theologos, cimo a e tum nostrum Lutherum, quinis saninos Apostolos applicari possit. Husdem serinae altera ejus quaedam assertio est- . ait Omnis veritas legibuspublicu, eivitibine inu-, mersa hoc ipso inutilis est e noxia cogitet hic de primis,
ritatibus Christianis atque Lutheranis. Cumque hic expresso afferat veritates inutiles, eadem pagina,paucis ante linei mihi veritates inutiles ceri modo adstruenti, Nnt di it , Risi anulias inutiles incogitanter defendit. uarto Iensus ejus veri salsique tum naturalis, tum Ioia, ais tormandus, vita atque nos verae eruditionis, talis est, ut
134쪽
eivlibet facile appareat, eum ad tractandas controversias imitti s--υisse satis. Sic v. g. p. s. me resutare aggreditur, quod dix
ram, tensionem naturam materiae constituere,non corporis: ubi noster verum hac limitatione opu non est 2 omne enim corpis
praeditum es materia. Si Boc ergo extenso nonsoli materiae, sed ae corporis naturam dabit. Ne ipsum ad regulas logicas,
quas hactenus sorte nondum novit, deducam, imitabor hane formam concludendi exemplo aliquo e vulgari cognitione petuto fingamus aliquem dixisse madefactionem naturam fluidi eo stituere, non hominis, quem mimesi auctoris nostri ita refutabumus verum hac simis iis ne ore non est, omnis enim homo
praeditis est fluido senguine uia. ἄγδάς, ergo madefactio Musoli uiri sedae nimis μω- λεα in ergo secim. dum artificium concludensu i icto hominis natio in in madesisti,teposita. Continuatnota &egregium.ior ino iis logicae speclmen editoquentibus: --ν-ωiorem corporis, quammare,
--- λαι-- incorporem praeiererien ema. ---Numnam constituentio. Imitenuiu&li diueamusque piodsilsissimum est lariorem ecthominisquamantia malisnaturam, pro mus id nihilosecius m auctore nostro ne in modum in homineam raeteranimalitatem auac--π-- naturam constituentia. Porro p. s. ait Sincit. ι phaenomenorem manifesto. eum Dropiorum causa acprincipia agendiscimin, unde e
Mereaatur reliqua phaenomena, eis obscuriora, pari tamen rationese haberis quod eodem modo concluditur ac si quis diceret sumit quod 'haenomenorum manifesιorum ae propiorum
causas ac principia incivrtate nempe uxoris in hac vel illa famialia dominationem scιmus, unde covigere datur, reliqua δε nomena, reholscuriora, V. g. pacis bellique legumque civilium
atque ecclesiasticarum, Pori ι - - - λε bere. Gemiis num
135쪽
num huic est quod habet p. R. cum ait Praetereas inuecia piantie dirigit constructionem, quilair, quod uulia planta ait
firmas,sed ab extra veniens. Piget plura referre ingratiam tamen Domini Cen ris, si sorte emendationi imposterum studere velit,brevibus,& velut per indicem modo,indicabo ea,quae ad quartum hoc momentum pertinent. Sic v. g. p. 49.principiumperit, dum ex duabus suis ansertionibus, quarum me novit utramque negare, nempe, quod
paries compositi aliaesint respectu quantitatis , alia respectu qualitatas lases, ου qua utrarque 'si piacet partes compositi
vocare, meconvincere annititur, quod partes sint principia sic
p. o. ---nienis is xtiaest, quam dat de taliis libri: itemque quam p. R. ad meam partium omnicarum suppeditat de variis fluidis, marime deigne:ubiit inconside- , quod partes mutarum non postam marti
una limitatis est, quando ibidem putat,mo λι-- mihi es, quodin corpore organicos asiquid, qu-- μα inundat, ita ut actionis suae consti m Φαὰ A Waψυ AGRT, SUAE. Nam allorium Me esse ab instrino est .
Phys Div. loco g. 36. proxime sequente probavi ubi & adhuc aliena et που instantia de partisula radiante datist misimissis est quam pag. μ dat de avomato. Pag. 8. Negat motum elementoriam esses licissimum,3: ipse tamen haud probet dari simpliciorem. Pag. 19. Ignorat eontroversi latum, quando putat me
miluere, quod actu semper moveatur bullula ad centram: ego enim de nisu dixi, non de motu aetiiali Ibidem ignorat disserentiam Itibiamtunρ ου ratiocinationis caussalis, quando putat, quod male arvamentatus sim a natura corporis ad naturam elementorum Nam de subsumtione si sermo sit, non valet a gumentatio at vero dum ex esse 'Mero caussam , eodem modo Disilia πιν Coosl
136쪽
modo ratiocinor, iri jubet Apostolus , muni cosmostere moraturis mentum alia praetereo. intorσι- 'χ corum eam quoque haud habet,quae adem rem requiritur, peritiam. Si Physicorum evol visset stri is, vel intellexisset, non invito omni usu p. 3'7. elasticitatem destripsisset qua corp- ψyum revera agit, non quiescit , aut patitur. Ex hac enim definitione sequitur , Dominum auctorem apparatum suum literarium eiasticescripsisse: at quae elastice fiunt, absque intelligentia peraguntur. Ibidem miranda est ejus ac es, utpote quem autopsia docet, quod in lapide proprius Mintri secus motus nondetur: ipsius linque avrupta etiam lapides pen
Meae objectioni de vento , septentrionibus imperi M
neri, Nam sissimumesse, quod morus circa axin non ducat calorem, vel soli aurigae axes ideo, ne incalescant, unge te Censorem nostrum abunde docere possunt, ac convincere. Quid sibi ibidem per radiosproprio motu pollentes velit, S: ego nescio, & ut mihi videtur, ipse Censor. Idem defeetus experientiae physicae etiam ex eo elucet, dum ait ibidem: agitatio in vitro medicinali non esse iciens adcal remgignendum Fluida enim non satisDinvicem premere,quae pressio adcininionemrarticularum igneam .ea que via
137쪽
rationem Drtiorem requisam . ubi imperite sumit, non ponsessui limotu suo incalescere, cum tamen V g. sphinis ultra: risi Cum p. 63. de lunae efficacia in corpus humanum,ac pene. trantissima quam inierat,alteratione, dicit, quod morborum tam tum non omnium curatio a lunarium phasium notitia penderia putare posses nostrum in omni scibili est versatissimum, qui adeo Saccuratissime noverit, quid lunares phases in curandis tantum non omnibus morbis, praestent, de quibus vix aegre largium histelligentes medici,quod in paucissimis aliquid essiciant. Quod ibidem de musica habet jejunum est, jejunius, quam do quaerit: quis ergo addubitet musicam qua omnium affectuis
inmeritiatri majora praestare fini ' Ego sane persuasus sum, assectus in t excitasse,&hodie in excidue, Lix, at quod misiopenoninimi es olim memoriani senis
idis iraestiterit , non memini ab illo uictore victi litore;
sis sum, quod censer nostere haud videat. Multa alia hujus commoris ob temnoris&spatii pentariam silentio transmitto,&his umnora ne Domine ricto saparatis iurarii Psipe mutaui ua -- lectori Mini. Ii, pio oriemones Tuae responsionem hactenus haud mere
antur. Quodsi nihilominus mecum in arenam descendere iis bitantopere gessit animus,ecce consilium,quod e re Tua esse, terit: contine peraliquot adhuc annos impetum scribendi, interea temporis totum Te trade logice atque Physices cognitioni. . vim denuo periclitare Tua vires, sic fiet lanasse meliora ut Proseras, quibus ego,talia si fuerint, lubentissime&-ν immanissinae respondebo. Valet An
138쪽
APPENDIX ILIn quo auctori des Nouvelles de la Re
publique des lettres dumois de Mars et Aurit, DCC XVII.
Nudius tertius deseretantur ad me tis Nou verus isti R., publique es. res, ubi auctor thesibus physicae meae maligneo ruditer, tumridendo, tum dubitando, seo' posuit, quamvis rationes rius nihilo majoris momenti sint, quam auctoris Am -- Muram , uiui tamen, in honorem tum, bis namnationissa; pavos spondero quod antequam Mare sari, quaedam mo a in generaliteri mittenda sunt. Nempe de hoc auctore, limus similibus, pridem talia milii promisi judicia, deque in etiam in harum Object p. R. rs- eo. 6. vaticinatus sum, sed istidiora nihilominus ab ipse prolatum iri argumenta putassem. Nimc his conspicio, maligna quidelicolis sint, ω lustra crimin omnii Mise
I. co Ma est, quam milii opprobrat auctor harum Eini, meridum, tum nectam los, spe stra, heliotropia , metalin Ioram transmutationem &c dari crediderim quae cum sint probabilia, ego ea omnia nunquam pro omnino certis ais Duerim, apparet, quod auctor noster naturam probabilitatis penitus ignoret, alias id quod ego de iis asserui, absque e frictae seontis nota, negare haud potuisset. At in eo sibi noster valde placet, quod ad eum subtilitatis αυ-ην usque sapiat, ut Omnia, quae non quotidie manibus palpantur, acute negare possit quasi vero non quilibet e vulgo hoc idem quandocunque
139쪽
mnia, credere omnia a probabilitate haud assici dimentem tu est, sicut durae cutis, pulverem subtiliorem tactu haud percupere. Sane excellentissima augustissima quaeque nobis non nisi per transennam probabilitatis conspicere dedit Summunia Numen, mae sorte contenti esse debemus. Viget unice probabilitas in consiliis tum publicis tum privatis , in omnibus interpretationibus, in rebus physicis medicis, aliisque hue sp
ctantibus demonstratio in rebus minoris momenti, mathem
licis logicis tractatione disciplinarum metaphysicaci ut adeo meliorem eruditionis partem negaturussit, qui omnia probabialia usque deque habere veliti sapiens nequacuam vox est probationibus alterius opposita, hoc ego nonoseo, neque e mi Foe me e -- credunt, imo nec: omnium nos hic in rius, quid dirinii---- e nne
rariorum rimis rusti dant, ves nim rauno mesauid es pelli vivici non potest, quam exilis nobis sit Am intimensis collo ctori, ad alliquid credendum in inritas. , Equidem id istum diuo, quod nullas allegi si ratio-ά-es restitia non sint in mana ero probabilium habenda, mare
quod non habeat sunt enim ipsi sitisque omnino oonderosissuma. Nam nisi haec omnia negarent ac utinam plura possentin xime molesta illa phaenomma it ter se viri nistentiarao mesuum in corpore nostro eruisorum,somitianis Mez-;- gnetici, e similia Linfinitis fatigarentur, ostionibus ,
que irrefragabilibus instantiis adversias physicam mechanicam. Hoc unicum enim superest nuditati philosophiae meclianicae r medium, negare audacter omnia , quae isti philosbphiae repugnant, Se gravi quidem vultu, assectatoque sit lari mentisa bore, quod tam levi haut convincatur fide. i Quod haec sit vera ratio hujus negationis exinde apparet, quod sicubi res levissime, imo plane nullius, fidei,occurrit, quae
140쪽
'serum mechanismo prodesse videatur , tum uno ore omnes, ipse plebe magis creduli crepant eam non sesum, sed lassendinit, etsi pure sirpossibilis, ad infimum probabilitatis gradum ne quidem assurgat tantumne imo etsi sit manifeste-- possibili, quales sunt multae ipserum hypotheses Ad primum
censem pertinent, quod in omm motis circuiari detur conmtus recedendi a centro quod pidi a manu projicientis in primatur mot- quod tria sint elementa , materra subtilio, ma, globuli, est ramentas quod pianeta otim fuerint ixae, es plura alia e ad posteriorem refero gravitatem stupendam aeris, radiationem ex omni puncto in omne punctum formationem artis mechanicam, re permisita etia, quorum ridiculam credulitatem, cum in libro meo non semper cum veneratione exceperim, collectorem ejusque similes, vehementer offendi. Iam judicet lector asseetitum atque praejudiciorum e ora, an nomen creduli illi competat, qui probabilia ea credit,
quae probabilia sunt, an vero ei qui pure possibilia, imo man, seste filia, credi in deserui M. Merum quod libro meo nota est, uti ipsi videns,,ρο- . Misidem quod mei libri dissiciliores intellecti sint,
enimn commentarius quidamtiterarius utribulanispi gravitas seblimitis jecti incausaesheium veromota,est nulla. et rumistus iste liber physiodivino audito G messesar insperspicuus quod vero aliis lectoribus quibusdam obscurus vi
deatur,nihil miror,ita namquesere legunt, fierialiter haud pos sit, quin ipsis videatur obscurus. Vel enim antecedentia χωfinitiones meas non recte satis attendunt, vel ea praecipitari ter secundum philosephiae suae placita intelligunt sicubi e positione aliqua opus est, ex aliis libris instrui nequeunt ubi singula haec etiam non obstant, saepissime malevolentia, septa ignorantia, interdum Iupiditas obstaculo est. Accidit enim interdum id quod olim Harpastae apud Senecam, ut causa ob