장음표시 사용
141쪽
enris uariarentur tempora, gignerentur mortalia genita nascerentur, Sc alerentur nata, cito in tempore deducereritur in finem. Nec hanc mixtim atque consula corporibus in iunctaera debemus arbitrati potentiam, quinimmo unicuique proprium constituisse Officium, & circa quae eius uersaretur auctoritas dimiaxisse, uoluisseque omnia stinuice secundum plus Sc minus coniunctionum ait reliquarum uitium, pro uatietare loco; rum ad opus in finem deducendum intentum mutuis uicissitudinibus iuuar ε inter alia concessa plutibus, ut testantur effectus. Veneti planetae asserebat idem Indalo fuisse concessum quicquid ad amorem amicitiam, dilectioiaem,coniunctionem, societatem,S unionem inter animalia spectare uideretur & potissime ad procreationem prolis spoctantia, ut esset qui segnem sorte naturam, in sui continuationem atque ampliationem urgeret. θ idcirco caulati ab ista hominu uoluptates concedi potest, quo concesso egressie finxere poc , qui eius amorem seu Cupidinem filium fuisse dixere Sed quid illum seminum dicit Ouidius aduertendum. Credo ego amorem tantum unicum esse, sed hunc totiens Se mutare mores Θc nouum cognome patrens acquirere, quotiens in dis uersos sese trahi permittit effectus. Et hinc Aristotelem reor triplicem designasse amorem, propter honestum, propter delectabile S propter utile ne discordes Aristoteles S Cuidius uideantur, forsan ex duobus ultimis unum tantum faciebat Ouidius, cum etiam delectare minus honeste uideatur utilitas. Verum quoniam tractatus talis potius spectat, ubi de amore uel cupidine mentio fiet ad reliqua ad Venerem pertinentia ueniendum est. Dicunt igittar eam gratias pepetisse . nec mirabile. quis unquam amor absq; gratia fuit Quae quare tres 8c alia ad ea spectantia, commodius infra ubi de eis ratio appon tur. Cingulum Veneti quod uocauere Ceston insuperesse dixere, quod illi minime dau tum a natura suerat, nec a poetis suisset, nisi sanctissima ato ueneranda legum auctoritat te illi fuisset appostum, ut aliquali coetiionei laga nimis lascinia frenaretur. Quid enim
mtafφαας. ητ-ινόομ πυκα τψ ονεοντων. Intellectus est ille.Et a pectotibus soluit Ceston cingulum vanum ubi sibi uoluntastia omnia ordinata erant. ubi certe amicitia atq; cupido ait facundia, blanditiae o sumis mentem licet studiose scientium. Circa quod si tite cosderentur in eo descripta, satis ciruta coniugium contingentia uidebimus. Dicit enim ibi Cupidinem esse ut intelligatur spons sponsae ante nuptias desiderium, inde anaicitiam quae quidem ex commixtim De 8 morum conuenientia oritur atque in longum trahitur. Si uero disti,nent mores, inimicitis iurgium, despectio Sc huiu odi nasci uidimus aliquando. Facundia autem
qu .im opportuna si patet liquido. nam per eam affectiones panduntur cordis amantis uin mulcentiat aures, sedantur litigia, quae saepissime inter coniuges otiuntur,&ad toles rantiain emergentium etiam animantur. Sunt de in eo blandirim quae habent animos attrahere &ligare, iras comprimere, Sc alienatum amorem etiam reuocare, quarum
sunt tam grandes profecto uires, ut non solum ab eis capiant ut ignari, sed etiam ut linsena et dicit Homerus, hae furatae sunt saepissime sapientibus intellectum. Hoc cingulum dicit Lactantius uti nos ante diximus, Venerem non seire nisi ad honestas nuptias, Sob id omnem alium concubitum, eo quod ad eum ceston delatum non sit, in/cestum uocari. Quod Futias in domo Martis hospitata sit, & eis familiatis effecta, hanc ob causura dictum reor. sunt enim inter sgna caelestia ut dicebat umerabilis Andalo, duo, quae Marti ab astrologis domicilii loco attributa sunt, Aries scilicet 8 Scorpio. in quam harum domorum illas Venus duxerit non habemus . sed si in
acietem duxetit, initium lictis pet auetem dctgnati aedo , cum tunc uel inopi o
142쪽
DE GENEALOGIA DEORVM atquando sol arietem intrat. Circii quod tempus animalia cuncta in concupiscentia ἰωclinantur. ut dicit Virgilius. Iniurias ignes i ta uia Nec solum bruta, ita eua mulieres. quarum complexio ut plurimnm frigida & humida est, agente ueris temperie in calore dc Venerem acrius excitantur. Quae quidem excitatio nili frena rubor inlicetet, uerti in sanam uiderentur. Sino seruores iuuenum qui nisi legum auctoritate sopirentur, seu potius coercerentur, in pestiferos profecto su rores excederem. Et sic bene in domum Martis a Venere deductae sunt furiae, eis o familiatis effecta est, in quantum immoderata efficitur Sessienis. Si hi Scorpione duxisse uolumus, quoniam ueneni fetum ait fraudulem traestanimal, intelligo nonnunqua amantium amaritudines anxias modicae mixtas duucedini ob quas repissime miseri adeo uexantur ardetes, ut in teipsos gladio, laqueo, prescipinoo furentes uertantur, seu obsit sceptas iniurias,lusis amntibus uel mutatis, obius ramenta si ustrata, ob fraudes compertas, ob mendacia, ex quibus aut desperatione tora
quentur, aut in rixas Sc homicidia suriosi praecipitantur, Sc sic a Venere in Scorpionem suscepti sunt sutiae. Venerem exosam Solis prolem habere, a coii sequelatibus ex amore illecebris sumptum puto. Nam ut interius legetur. ubi de Sole Hyperionis silio . producit sol sermosissimos nomines 8c mulieres, quorum pulchritudo proculdubio trahit in spacientium inentes in concupiscentiam sui, qui tracti sunt uariis artibus, persaepe trahentes trahunt, quod quidem Veneris opus esse creditur. Hi quippe innumeris subiiciuntur periculis. nam dum in libidinem suam paribus deuenitant uotis. alii occiduntur, alii lotali persequuntur odio. alii ex diuisimis in extremam emeruntur inopiam, &noli trullae splendidum pudicitiae decus turpi atqi perpetua denigrauerunt infamia. Et ut alia plura sinam, ignominiose occubuere postremo,s sic patet liquido Venerem Solis prolem uetusto odio infestare, Sc mellius uenenis suis opprimere. Columbas insuper eius in custodiam posuere,quod taliter contigisse legittar. Lisci iiietatibus in campis Venere M Cupidine in contentionem det tenere quisnam scilicet excis plures sibi colligeret fores uidebastusq; alarum suffragio. plii res Cupidinem collecturum. quamobrem uidit Cupido Pestis teram nympham in adiutorium Veliens surrexisse. qua indignatus causta,eam in cos lumbam transfornrauit ilico. Venus autem transformatam in tutelam confestim assumpsit, Sc inde subsecta tum est columbas semper Veneti attributas. Huic autem fabulae senssus talis praestari uidetur. Dicit enim Theodontius Peristeram apud Corinthios origine in sigilem fuisse puellam,& longe magis noti Tinaam meretrice,& ideo hic Venus agenet dici potest in Pentaram patientem. agentis autem ina pressio in patientem amor est. cum ius agitata stimulis, uirgo adhesit Veneti, id est coitui, qui sere agentis est sinalis intentio, similati ob id uinci posset infestans cupido. veru cum Luis appetitus actu potius accer
datur quam extinguatur,es deuenit, ut no esset unius amantis contenta solano. led cire columbae,cirius motis est saepissime nouos experiri amores, in plurium deuenit amoplexus. quam ob causam ab ipso Cupidine, idest luxuris stimulo in columbam uersam uoluere poetae. Περις ex itero graece lauiae columba sonat.Quae quidem colunabae eo Veneti in tutelam datae sunt, quia aves sunt coitus plurimi & sere laetation is confinuae, ut per eas crebro coeuntes Veneri obsequentes intelligantur. Nam hi ueniunt in tutela alia 'cuius, qui nondum opportuna sibi facere cognouere,& tutore habito agenda eius mandato conficiunt.Sic&libidinosi sub tutela Venetis esse dicuntur, quia sena per in lasciuisas merguntur Venere imperan Currus autem ideo Veneri designatur,quia sicuti caelesri planetae, per suos circulos circumagitur motu continuo. quod a cygnis eius trahatur currus, duplex potest esse ratio, aut quia per albedinem significiant lauticiam muliebrem aut quia dulcissime canant,&maxime morti propinqui, ut demonstret tiram mmanis mos Cantu trahi, α quod cantu amantes sere desiderio nimio monentes passiones explicent suas, myrtus autem Veneri dedicata est, quia ut ait Rabanus a mari dicta est, quia
nascitur in littori biis Sc Venus in mari dicitur genita, seu quia odorisera sit arbor 6cris nus Odotibus desectatur,Seu quia huius at tis odor credat ut a nonnullis uenerea luam
143쪽
dere, seu ut Physicidimnsim quod ex ea multa mulierum commoda fiant, seu quia ex baccis eius aliquod compositum fiat per quod excitat ut libido, ac etiam roboratur, quod uidetur testarit Futurius poeta comoedus, dum Dionem metetrice inducit dicens rurist,sorintem, Myrtimi ira mihi affers, quod veneri armis occursem fortiuncula Sc Rosa ueto bob id illius nos dicitur, quia suauis sit odoris. Nominum esus plurium hae possunt eas Nomitu ve/tiones ostendi. Dicitur primo Venus quam Stoici uanam rem interpretantur,quasi uos steris. luptatem abominantes. 8c hoc intestigendu est eam uanam rem a Stoicis dici, in quans tum ad illecebrem partem illam libidinum Sc lasciuiarum declinet. Epicuri uero venes rem bonam rem exponunt uil volu pratu prosetates, nam circa uoluptatem summum existimant bonum consistere.Cicero autem dicit, Uenerem dici quod ad omnia ueniat. quod quidem non incongrue dictum est, cum amicitiarum omnium a quibusdam discatur causam praestire. Citherea aute ab insula Citheta seu a Cithereo monte, in quibus potissime coli consueuerat denominata. Acidalia autem dicta est, seu ab Acidalio fonte, qui in Orchomeno Boeotiae ciuitate est Veneri ait Cratiis lacer, & in quo arbitrabati me olim insipidi Cianas Veneris pessidequas lauati.Seu quia curas iniiciat. Nouimus enim quod curis amates repleat,&Graeci achidas curas uocant. Hesperus autem propriu plas enetae nomen est apud Graecos,&maxime dum post Solem occidit. Minde etiam uesper 'dictus, ut per Uirgilium patet. Ante diem clauso coponet uesper Olympo Varro autem uult ubi de origine linguae latinae,eam ab hora in qua apparet, uesperuginem appellari. nam Plautus sic etiam illam uocat dicens, Neq; iugula nel uesperugo uel Vergiliae a iugula uiacidunt M. Luciset autem lanne dicitur cum apud Graecos ut assentTullius ubi denarus orionis. fis deorum, appellatur, quasi lucem afferens, & hoc quando ante lalem aut aurora in oriente cernitur tanto splendore corusca, ut etiam de se merito Lucifer appelle Hanc&nautar&idioce Dianam per euocan*quia diei uideatur praenuncia.
De secunda Venere Caeli sepuma filia & matre Cupidinis. Cap. xx II t. Enetem secunda plures Caeli uolui fuisse filiamino tamen ritu genita quo gignutut omnes.ex qua recitatur,Saturnii scilicet in Celum huisse patrem, Se falce sumpta es abscidisse uitilia, de in mare abiecisse. quotium aut cecide
sh tint,no habes. Falcem uero haud longe a promontorio Lilybei Siculi des
ctam alui, nom et dedisse loco Drepanu,eo quod sic Graece sella dicta sit. Testiculi ueto deiecti quacunq; in partematis deciderint, singuine emisere, ex quo et ma
tis spuma hanc procreata Venere uoluere, ac etiam a maris spuma denominata quς Glae .ce, prae dicitur, quonia sic&haec dictaeae Macrobius aut in libro saturnaliotu, Veines Nempe αestem ex sanguine testiculoruCclinatam dicit, sed maris spuma nutritam. Dicunt insuper διτε. ut Pomponius Mesa reser accols Palaepaphi Cyprici oppidi tui senetissime rex penes eos Venere sic natam in terras primo emersisse, ob quod & nudam Sc persaepe natante ean fingant,quod Sc nostri etiam quando p testantur poetae, dicit enim eius in persona Ouidius. Et diis adde tuis aliqua est mihi gratia ponto,Si tamen in medio quonda concreta L . .n tu. profundo Spuma sui graturit manet mihi nomen ab illa &c. Et Virg. Neptunu ei dis Lib.f. n. rescribit,Fas omne est Citherea meis te fidere regnis. Unde genus ducism Huic praei rea dicunt rosas esse dicatas,& quod marina gestet manibus concha. Sic & ex ea & Metscutio Hermaphroditu natum uolui ct ex ea sola Cupidine. Multae quide fictiones sunt, sed ex eis talis potest exprimi sensus.Nam proVenere hac, o uitam uoluptuosam intes*ligo,dc in omnibus ad uoluptate & libidine petunentibus cum superiori u nam de eans
144쪽
dem esse. M sic inam uidetur ueste Fulgetius. Ex sanguine aut testictilotii θ Saturno de Octorii ideo nata,quia ut ex Macrobio sumi potest, cum chaos esset, tepora no erant. Nam tempus est certa dimensioquc ex caeli circuitione colligit,& sica Rii circu itione natu tempus Scinde ab ipso Chamnae natii, qui Sc cmnos eae que nos Saturnii dicimus. cuna osemina rem omni u post tu gignendam de caelo flueret, Nelemcta uniuersa quae minido plenitudine sacerent ex illis seminibus standarent, ubi mundus omnibus sitis partis bufato membris persectus est,certo iam tepore finis est pmcedendi de caelo semina.& siegenitalia a Saturno id est tempora decisa uiden Sc in mali deiecta, ut appareret gignens di at pagandi facultatem, quae pet Venere assia menda est, in humorem translatam coitu maris Sc Deminae mediatiae,qu i per spuma intelligi ξ. Nam uri spuma ex aquae motu consurgit, sic Sc ex confricatione iam iturin coitum S uti illa facile soluitu si sic de libido breui delectatione finitur Seu ut placet Fulgensio quod concitatio ipse seminis spiis moti sit, S ideo mannam dicimus spuma ob salsedine sudoris emuncta circa coitum, seu quod ipsum spe a salsum sit Sic ex humiditate nata Venus, haec Na spuma maris, id est salsedine humiditatis nutrita,id est aucta,donec in fine coepti operis deducta sit.Sasne uidendu quae haec sit humiditas, ut darius origo huius Venetis enodetur. Fulgentius igit ut uult ubi ab aliis dicitur Saturnii cclo, Ioue Saturno genitalia abscidisse, et sic suam exponit opinione. Dicit enim Saturnu graece cronos nuncupati, quod tempus latine. eui uites abscissie falce. id est fructus quina humoribus uiscerit usui in mare proiiciun Lex quibusdicit necesse scptocreari libidine. Mec dubiu ea ex humiditate proceditUenus. quae ex cibo potu procedit,cum tam mantita libidine iesu nantes,&tunc procedit mas me quando cibi potuci calor uires mouet,& suscitat naturales. Et uere in mari nascis. scilicet in gurgite salso languinis calefacti, Meiusde ebullienus spuma, id est pruritu nus Fac uitur,cum eo tepescente libido deficiat. Ealcem aut non ulli uolunt apud Drepanu suisse a deiectam, ut ostin dat sicuti falx aliquid operata est circa Veneris origine, sic εc abundanaria frugu ex quibus demu cibaria coponuntur, plurimu etiam operes,quae quide abutis dantia est, Sc alia incitatoria multa apud insulam Siciliae, in qua S Drepanu ciuitas est. Ego aut reor huius p.reticulae 8c nomen oppidi,&littoris forma, qua falci sintilis est, crabulae causim tribuisse. Quod aut ciues Paphos apud se emati emersisse Uenere uolunt, bona cum pace maiestatis tuae rex optime dicturus sum, quod nisi te musi etiam maxismis rebus noscere,no audere. Est aut Cyprus insula uulgata phama, seu caelo agente, seu alio incolam uitio adeo in Venere prona, ut hospitiu, ossicina, fomela tumo lasciuiaruati uoluptatu omnium habeatur. qua ob causana Paphus concedendu est,pti ino apud
eos ex undis Uenere emersisse. Versi hoc porius ad historiam cp ad alium sensum pertine Lib., s. re ex Cotilesio Tacito sumi potest,qui ueste uidetur Venere auspicio doctam, armata mab nu costendisse insula bestiam cpCynarae regi mouisse, qui tandem hanc iniit cocordiam cum Uenere, ut ipse rex Ueneri temptu construeret, in quotidem Veneri sacra ministraaten C qui ex familia regia 6c sua succederent. Consecto aut templo sola animalia mascua lini generis in holocaustu parabant,altaria uero singuine maculari piaculu esset, cum solis precibus, ignin puto illa adolerent.Simulachrii ueto deae nullam humana habetedicit effigiem, quin immo esse ibidem continuit orbem latiore initio,&tenuem in ambis tu ad instat me exurgente,&quare hoc nullam haberi ratione. Nuda aut ideo pingit, ut ad quid semper parata sit ostendat. Seu quia nudos qui illam imitatur, per pe faciat. aut quia luxuriae crimen, etsi in longu perseueret occultu, tandem tum minus albitrane obsccent, procedit in publicu omni pallia done remota. Vel potius, quia abso nuditate comitti no possit. Natante aut ideo Venere pingui, ut in seliciuamannii amaritudinibus immixta uita procellis agitata uariis, & eotii naufragia crebra demon stret. Unde Sc Potaphyrius in epigramate dicit. Nudus egens Veneris naufragus in pelago. Sed longe ni lius in cistellaria Plautus,dicit enim. Credo ego amore primu apud homines carnificina comen tum. Hac ego de me coniectura domi facio, ne totas quaeia, qui omnes homines
145쪽
supero a ter antem cruciabilitatibus animi. Iactor crucior, a tor, nexor ut amotis missi nil ser. Exanimo feror,differor,distrahor, diripior, ira nullam mente animi habeo, ubi sum ibi non sum, ubi no sunt ibi est a limus, ita mihi omnia ingenia stanti quod iubet no iubet iam id cotinuo. Iam amor lassum animi ludificat, sugat agit, appetit, raptat, retinet, iasta largitur, quod dat no dat, deludit modo,quod suasit dissuadet,quod dissita sit id affecta maritimis modis mecii experi ita meu tangit amantem animii S c. Equis dena. bene fluctuabat in salo Venetis homo iste. Sed nos ad reliqua, illi rosas in tutelam datas aiunt, eo quod rubeant atq; pungant, quod quide libidinis propriuesse uidetur. nam turpitudine sceleris erubescimus, & coscientiae peccati uexamur aculeo.& sicut petrem pustulit mla delectat, patu ol temporis lapsu marcet, sic&libido paruae breuis id lectationis, Sc longae poeniten fiae cauti est, cum in breui decidat,quod delectat, Sc quod ossicit uexet in longii Matina coctam manibus gestat, u t per eam Veneris ostendati sit, elecebrae,ram enim adaperto corpore reseri Iuba concha miscetur in coitum. Timavi ut dit coment. Apoll.hoc ad Drepanen insulam, quae alio nomine Corcyra dicitur,refert. dLoeut hie aut eorruptus est,aut a Bocatio male animaduersus. Nam ita Taciti verba habent. Haud bsuerit longa,inquit, ilia religionis,templi situ formam deae nes enim alibise habetur paucis EUIGrere. Conditore templi, regem Veneriana vetus memoris, quida 'fius deae nomen id perhibent. Famarerentior tradit,s cinara sacratu templsi, ams ipsam concept 1 mari, huc appusam. Sedscientiam, artems barulleu,accitum e cilicia MFram intulit . Ais ita pactum, ut familiae utriusq; pesteriecti monili prae derenti nox ne honore nullo regium genas peregrinam stirpem antecederet, ipsa, quam intulerant, scientia blites cessere tantum cindrades aceror consulitur.Ηestis,ut qui uouisset, mres deligunturiereti p. fides haedorum seris.Sanguinem arae obfundere uetitum, precibus, o igne pu/ro adtaria adolentur,nec ullis hymbribus quanqua in aperto,madescunt. Simulachrum deae non est igie humana, eotinuus orbis latiore initio tenue,in ambitum metae modo a surgens. Et ratio in obscuro.Ho citi verba sunt, quae quanta ab ijs que hic a Bocutio ponuntur, distent, cuiuis facile videre est. Fortasis hue pertinet,quod Groi Venere in concha stantem pingebit,quo tamen illi no libidinem, e sed hoe signiscare uolabant,quod matremfatralias decet suae domi confidere, dis munere, nesse alie nis rebus dis negotiis humiscere. Id quod π Homericus Telemachus matri Penelopae innuebat, cum
dicebat. AM' ές οἶκον Ἀσατα σο me κομιζε ἰῶντ κλακίτω γ.lib. Odyss.ADe Cupidine Veneris silio. Cap. π π IIII . CVpido,ntSimonidi poets placet Seruio teste, ex Venere sola natus Mde quo cum alibi plura dicenda ueniant, senserit mentionem fecita tantummodo. De Doxio ix. Caelislio. Cap. παπ. Oxius, ut ait Plinius in libro natu talis historis, Celio ammante, filius fuit Lib. Leap.sq Cani, eunsi dicit lutei aedificii exemplo ab hirundinibus sumpto,inuens rarem, nodum enim construxerant architecti palatia.ex quo patet eum inai dustiiosum de antiquu fuisse homine,& merito sili, id inclaritatis filium. Caput ππVI. SVpererant ex filiis Celi Titanus, Iuppiter se dus, Oceanus 6 Saturnus,quorum eo quod amplissima esset posteritas, uisum eri ut liuidlibro terrio fiat finis, &Titanum quarto fetu a te uolumini,Iouem quinto ὀc sexto Oceanum septimo, Satumii octasuo reliquis .
147쪽
RVM GENTILIUM, LIBER QUARTV s.
Lvc TVABAR adhuc splendide princeps circa Paphii
oppidum tuum, Veneris infausta describes illecebras, cum ecce quasi Aeoli carcere fracto omnes in pelagus prodeutes saeuire uena coeperunt, Nin caelum surgere fluctus impetu impulsi maximo,Hl repellente in pmfundum usq; deinet gi Herebum. Quidum ascenderent&mergerentur iterum, flatus illos ualido spiritu ex transuerso confringerent, stupidus ego & semiuictus nouitatis horrore, quid nam tam repentinae tempestati causam praestitisse excogitans reabasorptus sum. Tandem eius crebro inuocas suffragium, qui ex nauicula piscatoria ad se uenientem periclitante Pettu manu sustulit, nunc dextro sum, nune sinistrorsum deiectum lembum,quibus poteram uiribus regens, usi sere naufraguet deductus sum, ut ex alto cernerem no aliter quam si diruptis ferreis Ditis inuaris disiectis uinculis, Titanis antiqui immanem aduentare prolem, itilo coepti operis exigente inibendam, noui antiqui maristiusdem memor eam in tumultum tam granadem hostes suos suscitasse deos. O quas in superbiam suam in medio periculi excitauit iras. O quotiens Iouis fulmina non solum laudaui, sed etiam imploraui. O quotiens catenas atque supplicia augeri deprecatus sum. Sed quid tandem c Postquam aliqliandiu
non aliter quam si Olympum rediuiui ita sultassent, unde mugitu maximo sonuere osmnes, quae uehementes uenti suscitauere procellas, ut arbitror iubente deo, cui solios innia patent,aquarum resedere montes, &si aequa tranquillitas facta non sit, tamen irrauigabile deuenit mare. quamobrem a Cypro separatus in Aegeum ueniens, a longe ccespi ingentia mirabundus prospectare corpora, adhuc fulminibus exusta,min Mimi palis loreat caligine turpia,Sc longo cathenarum circuitu pressa,adeo ut non absidissecula rate nomina G semesis elicerem descripturus. ea tamen qus nouisse potui, huic apponentur cum succetatibus suis uolumini.Attame ne deficiam, is laciat qui populo Istaei Ioia
De Titano Caeli filio octavo,qui genuit filios multos, ex quibus hic quatuordecim nos minantur, quoru primus Hyperion, secundus Briareus, tervus Caeus, quartus Typhonus Typhoeus, quintus En adus, sextus Aegeon, septima Aurora, octauus Iaspetus, nonus Astreus,decimus Alous, undecimus Pallenes, xii .Runcus, xiii.Purpureus.xiiii.Lycaon. Genuit praeterea gigantes, quorunomina non habemus. Cap. I.
E lo Retheris S diei filio saris in praecedenti uolumine dictum est, ueta
cum esus explicetur proles,aiunt Ticinum eius&Vestae suisse filium theos logi ueteres, ut in libro diuinarum institutionum testatur Lactantius, cusius fuisse cola iugem terram Daemogoigonis filiam Theodontius asserit, ex qua plures suscepisse filios in sequentibus apparebit, quos omnes quinuta luna natos uidetur Virgilius asseret dum dicit, tum cluna scilicet quinta partu terra Hephando unil Iapetunsi creat, euum t Typhoea, Et coniuratos caelum relans Liri'. Geo Idere fratres,&caetera. De hoc enim Titano multa referuntur fabulosa, inter quae quod potissimum est,aiunt eum cum filiis aduersus Iouem deos4 reliquos bellum habuisse, visi tactum conantes eripercimontes montibus superimposuisse sibi sternentes iter ad illud, eos demum a diis caesos& fulminibus interemptos, at apud inferos catenis re ligatos Sc morti damnatos perpetuae, ut in sexto Aentidos laus conuenienter ostendit
virgilius.Latenda sub hac fictioneta historiam contineri hic moralem sensum naturali S mixtum,
148쪽
's DE GENEALOGIA DE Ruri iactan.lib.i. mixtum.anod ad historiam pertinet, uerba de ea quς in lactate tur histotia, apponeri desu. re. 6 4. tutad litteram, dicit enim sici in Saturnus uxorem duxit Opim,Titan qui natu maior' erat, postulat ut ipse regnaret, ubi Vesta mater eorum 8c sorores Ceres allops suadent Saturno ut de regno no cedat fratri. Ibi Titan qui lacte deterior esset quam Satum us, idcirco Sc quod uidebat matrem at 3 larores suas operam dare ut Saturnus regnaret, conscessit eis ut is regnaret. Itaque pactus est cum Saturno, uti si quis liberorum uirilis sexus es natus esset ne quem educaret. Id eius rei causa fecit, ut ad suos natos regnii rediret. Tum Saturno filius qui primus natus est,eum necauerunt. Deinde posterius nati sunt gemini Iuppiterat Iuno. Tum Iunonem Saturno in conspectum dedere, at Iouem clam abs scoladunt, dant leum Vestae educandum ciriantes Saturnii. Item Neptunum clam Sastutiio Opis pacit, eum p clanculo abscondit. Ad eundem modum tertio partu Opis patit geminos Plutonem &Glaucam. Pluto latine dictus est Dispiter, alii Orcum uocant. Ibi siliam Glaucam Saturno ostendunt, Plutonem Gelant atque abscondunt. Deinde Clauca parua emoritur.Nec multum posthaec sequitur in eadem historia Deinde Titai postquam restiuit Saturno filios procreatos atque educatos esse, clam se seducit secum fislios suos qui Τitani uocantur, fratrem lsuum Saturnum allopem comprehendunt, eos o mum circumegit&custodiam his apposuit. Post haec paucis interpositis sequis tur, Iouem ad ulfimum cum audimet patrem atque matrem custodiis circumseptos atoin uincula coniectos, uenisse cum magna Cretensium multitudine, Titanum ato fialios eius expugnasse, parentes uinculis exemisse, patri regnum reddidisse at ita in Ctestam remeasse. Haec Lactantius ex historia facta,quae quain ueta sint quasi eadem reserens
edocet Sybilla Erithtea.Viso sensu historiali, circa reliquos pauca dicenda sunt, & primo quid sibi uelint hunc Caeli dicentes filium ait Vesta,quod ptaeter historiae uetitatem de
quocunq; mortali arbitror dici posse. Nam tetrenum corpus &caelestem habemus an is mam ex quibus constat hominem Me. Sed hic altiori uerborum uolumine extollitur ab uniuerso mortaliu grege,&nuncupat ut Titan,quod ut placet Lactantio, idem quod ultio sonat. Supra enim ostensum est Uestam terram esse, et terram iri tatam ita deorum in ultionem suam peperisse Titanes. Et quoniam ubi de fama demonstratum est, qui sit ita deorum, ob quam terra tritata est, &qualiter terrae filii in ultione matris confingant, satis est hic dicere Titanum hunc tantum ex tegiis illis uiris suime, qui operibus cona tus extendere phama, 8c mortem superate suam. Quod autem illi Terra coniunx suetit,
pet hoc intellige huius hominis Sc cuiuscunq; alterius huic similis ingentem animum,. quo sibi terram subigit uti uir uxorem, est dominatur saltem animo, si possiessio desit. Ex hac enim uolunt eum multos genuisse filios,quod quidem etiam ostendit historia, εα etiam possibile sit nonnullos ob conuenientiam morum sibi ut resiquis attributos esse secundum absconditu sensum, nulli dubium esse debet, quin multi sue intolim, &hodie sint insignes uiri,qui eius eo quod primus describitur, filii dici possim t. In sua per dicut hos claros fuisse homines,&aduersum deos habuisse bellum, ut aduertamus quoniam ex magnanimitate ad superbiam facilis sit transitus, Scob id plurimum dum
minus considerate magnates agunt, ex gloriosissima uittute in detestabile uiuum casdunt, &tunc steriles emciuntur, id est abso fiuctu uirtutis. 6cut in ligamus Titanis silios fuisse, tales quinta luna natos dicunt. Veteri enim superstitione creditum est,qui quid quinta luna nasceretur, sterile ato damnosum fore. nec dubiu elatos esse damnossos eo quod bestorum sint semen, per quae euacuantur agri colonis,&ciuitates&des lanm t regna. Dicunt praeterea eos habuisse cum diis bellum, quod εc magnanimes hasbent&superbi. Magnanimes enim bonis operibus similes diis emci conantur. Superahi autem se quod minime sunt exfimante uerbo,& si possem opere ipsum uini deum
Calcare satagunt. ex quo fit ut deiiciantur, &redigantur in nihilum. Est tamen adurestendum duplex ab hominibus bellum cum supestis habitum, quotu unum fuit istud
149쪽
quo Iuppitet liberatait parentes occisis Titanis filiis. Aliud uero fuit cum gigantes qui Se Titanis dicuntur filii, uoluerut Ioui caelum eripere, & tunc montes moimbus imposueste,quod pollea ubi de gigantibus exponetur.
De Hyperione pnnio Titanis silio qui genuit latem Sclunam. Cap. II.
B perionem Titanis S Tetrae sitisse filium Theodon fius & Paulus uoluere,de quo υ' applnil aliud credo legi, nisi quia Solem genuerit Sc Lunam. Arbit mr tamen eum ma supra eaeterorgiat pia eminentis hominem fuisse,&hoc tam a significato nominis quod supet incedit. omnia sonat, quam a nominibus filiorum tam claris. De Sole Hyperionis filio qui genuit horas, quas loco unius filiae pono, & sic prima. Manuit Aeolia quas tque loco filis unius scribo,6 sic secuda iii. Phaetusam,quars tam Lampetien, quinta Dircen, sextam Miletum, sepumam Pasipham,
octauam Aeetam, nonam Circem,decimam Anginam. Cap. III.
Olm Hyperionis suisse filium uulgatissima phama est, ex qua tamen nias a
tre, non constat. Hunc dicunt non solii patri & stam bus aduersum Iouem non lauisse, sed Iouis partes secutum.quam ob caulam post uictoriam cutrum, cotonadcaula, Scalia multa insignia a Ioue obtinuisse, quae omnia in sequentibus plene explicabuntur. Hunc ego credo suis temporibusvis itissimum fuisse hominem,&uere magnanimem, Sob id dictum tro lauisse fratribus, sed Iovi,quia no superbus quamobrem adeo illi fuit phama pmpina, ut in eum a poestis omne decus delatum sit, quod uero soli deserendum est. Nec aliter de eo quam de uesto Sole utplutimum locuti sunt. Sane quoniam hic sere nulla ad hominem spectantia apponi uidentur, de Sole planeta loquemur. Finxeriit igitur eum ante alia regem,&MNte fuit,est regiam designauere aulam,de quaOuid in maiori uolumine libro secundo. Regia solis erat sublimibus alta columnis, εc infra per decem &septem uersus. Descripta uero aula Ouid .maiestatem regiam proceres adescribit dicens, Purpurea velatus ueste sedebat. Insta per septem uersus designata regia maiestate curru eius describit dicens, Austeus axis erat, tem aureus,aurea sumnis Curvatura tar, radiorum argenteus ordo,Per
iuga chrysolyti positae 3 ex ordine gemmae, Clara repercusso reddebant lumina Phoebo Sc. Nec post multum idem stabit equos.Interea uolucres Pyrois Eous S Aetlion Solis equi partus t Phlegon hinnitibus auras, Hammigeris implent, pedibus o repagula pulsant,&caetera. Huic insuper regi coronam insignem duodecim lapidibus preciosis, ut tAlbericus ostendit, imposuit. Eihi dicunt aurora ueniente ab horis curru parari & equis f. Albertia. adnecti. Hunc praeterea multorum filiorum patrem uolunt, ex quibus aliquos uems fuisse possibile est,dum eum hominem fuisse dicamus, & nomillos etiam latione corra venientiae morum atributos, si solem planetam dixerimus.Pr perea ut aiunt philosophi in rebus procreandis tantae potentiae est, ut pater omnis mortalis uitae habeatur. Inter alia ex quada singulari potetia dum in natiuitate alicuius hominis ineris supercslestibus corporibus p ualet, eum Mimosissimu,amabile,sacie alacre,arii splendidu, motibus in si gnem&generositate producit conspicuu. Eum similiter multis uocant nominibus, per
quae satis apparet de Sole planeta,no de homine intellexisse poetas.Nunc qd dicta uelint explicandu est Dictuat eum primo Hyperionis nam,sid concedendu est. Diximus enim Explicitia supra Hyperione idem sonate quod super omnia, &sic hic pro uero deo accipietur, qui fibula. cum omia ex nihilo creaverit, solus patet dici potest Solis, cum ipse solus sit super ossita. Post haec regia huic tam splendida ideo deunata est, ut intellisamus per apposita in ea'
150쪽
on opere huius ex potentia attributa cuncta consistere, eum l omnium curam gerere, cui inter alia propinquiora circumposita su ni tempora,& temporum qualitates, ut instelligatur eum motu suo descripsisse omnia. esto aliquos fuisse dies ante eum in princia pio Pentateuchi scribat Moyses. Quos arte sua ille fecit, qui cuncta creauit, nondum isto creato, nec eidem potestate aliqua attributa. Postquam uero creatus est uolente creatote, suo motu tempora describit,&describit omnia et horas,& diem & mensem 6 annum re secula, ut in sequentibus latius apparebit. Sic& mona suo qualitates temporum lascit esse diuersas, cuidam dans frondes εc flores, altera segetes, tertiae maturos praebet frusctus,&frondes incipit auferre, ultimae rigorem frigoris re niuis caniciem.Curius autem illi tum lucidus apparatus indefessam eius atl perpetuam cum indescim telumine insca orbem terrarum uolubilitatem ostendi*qui rotaru quatuor est, ut descripta iam qua
tuor tempora sua fieri circuitione designet. sic Sc illi quatuor equi ut per eos qualitates diurnae circuitionis ostendat. nam Pyrois qui primus est pingitur 6c in tempore rubetis, eo quod primo mane agentibus uaporibus a terra ingentibus sol oriens rubeat. Eous qui secundus est,cum albus effigietur dicitur splendidus,eo quod exhalatus sol iam disesolutis uaporibus splendens sit. Et hon autem tertius rubens, sed in croceum tendens ardens exponitur. nam sole iam caeli medium tenente lux eius corusca est, εc cunctis uis detur feruidior. Phlegon autem quartus ex croceo colore tendit in nigrum Nin tempos re terram amans, ostendens advesperascente die solem terram petere,id est occasum. Hostamen equos Fulgen. esto cum eisdem significationibus aliter nominat, uidelicet Elysint eum, Actheona, Lampon, 8c Phlegeum. Per corona autem duodecim lapiduostens dit Albetius longa ditacitate duodecim cassi signa intelligi debere,per quae mortalium b ingenia eum anno quolibet discurrere inuenere. His praedictis superinde nominibus soluete globum, ex quibus eo quod nonnulla cum quibusdam aliis diis habet como munia illis telaruatis ubi de diis talibus,de his qiis ad eum solii spectare uidentur,quam breuius fieri poterit exponetur. Vocatur ergo primo sol, quod in quantum planeta, solus est, ut testati uidetur Macrob.dicens. Nam S latinitas eum qui tantam clatitudinem solus obtinuit Solem uocauit. Et in imara dicit Plato ubi de sphaeti Vt aute petipsos octo circuitus celeritatis 5c tarditatis ceria mensura Sc sit & noscitur, deus in ambitu suspra terram siderum lumen accei.dit, quem nunc solem vocamus. Insuper hunc Tult. tibi de Repub. uocat principe at ducem dicens. Deinde subter mediam sere regionem Sol obtinet dux Sc princeps Sc moderator luminum reliquorum, mens mundi Sc tenis peratio tanta magnitudine, ut cuncta sua luce lustret Scopleat. Supet quibus uerbis se ait Macrob. super somnio Scipionis. Dux ergo quia Omnes luminis maiestate praecedit. Princeps,quia ita eminet, ut propterea qd talis appareat sol uoca. Et post pauca sequitur Mens mundi appellatur, ita ut Physici eum cor liuocauerint, inde nimirum quod osmnia questatuta ratione per caelum serti videmus,diem noctem l Sc migrantes inter ustratis prolixitatis breuitans φ uices, Sc cenis temporibus aequam utriusq; mensura desias deueris demente temperiem, torridum cancri 6cleonis aestum, mollitiem autumnalis aurae, uim frisoris inter utrant temperiem, omnia haec solis cursus Sc ratio dispensat iure ergo cor veli dicitur per quem fiunt omnia, quae diuina ratione fieri videmus. Est εc haec causa propter quam iure cor li uocetur,quod natura ignis semper in motu perspetuo agitata est. Solem autem ignis Aetherei fontem esse dictum retulimus. Sol ergo in aethere quod in animali cor, cuius isti natura est, ne unqua cesset amom,aut breuis eius quocunt casu ab agitasione cessatio mox animal interimat,haec Macrob. Ex quibus las. us percipi potest,eum existimassi Sole ictu omnium usam. Loxia insuper eum appellat, ut ait Macro. Aenopiades quod ab occasu ad orientem tendens circulu facit obliquum.
Phoebus etiam nucupatur ec ponssime a poetis.quod a specie ato nitore dictii est.Alii dicunt Phoebus quia novus,m id mane quolibet nouus uideat ab horizonte cosurgere.
4 Lycius etia nuncupat, ecut aliqui diruta Lycio teplo Deli, Macio.ostedit ante aliam