장음표시 사용
61쪽
is. Ambr. ubit supra i Addicere estivedere plusi offerenti. t Addieat: Naiaddicere estivedere plus
enim sanctus Doctor, postquam usuram ab Aleatoribus extortam, an uiolabilem Aleae egem, cui subij ciuntur etiam ferocissimi homines, descripsit,in mirum in modum dete status est, dictosque Hunnos absque legibus
vivetes, Aleae solius legibus obedire narrauit, insaniam eorumdem , qui per unum iactum libertatem , immo vitam denique suam pote stati Aleatoris vincentis addicere solent istendit hisce verbis: Frequenter post multae inquit tanto ardore rapitur Aleator, mi cum ea qua sola magni animanthmictus arma tradis derit,ia inum Aleae iactum uam mitam potestati, e lictoris,melfeneratoris ata cat. Denique constitit, quod quidam eorum, sty Imperatori
mano cognitus,in fide pretium struitutis, quam bitali forte superatus intulerat supplici, imp rat
mortis exoluerit. Haec Sanctus Doctor Ambrosius de huius generis Aleatorum Hungariae olim insania. Hisce igitur de causis enarratis, perniciosum,infamem, ac mortiferum,diabolicum, atque detestandum Alearum ludum cum alijs omnibus ludis in eo comprehensis, in quibus fortuna cum tot enarratis malis dominatur, tam Civilibus,quam Canonicis Legibus, non selum a Christi fidelibus in sacrosanctis On-
62쪽
omtra Ludum e learum 69cilijs , verumetiam ab Ethnicis in iure quidem vetitum esse constat. Nunc autem reliquum est, ut duo Quaesita ad ludos vetitos pertinentia explicemus. Primo scilicet An ludus Alearis, quem alii pestem, alij vero diabolicum ludum appellant,si peccatum mortale. Secundo quomodo, 'uando lucrum,in ludo tali factum aestitui debeat. Quaesitum Primum, Euonam modo Ludus Alearis sit mortalia
sortuna, quam industria dominatur,ob ingentem multitudine malorum,& peccatorum, quae ex illis nascuntur,tam Civilibus, quarn Canonicis Legibus, MConciliis, tam ab Ethnicis, quam a Christi fidelibus vetiti sub poenis fuerunt, sicut ex ijs,quae hucusque in medium allata sunt, satis constat . Propterea dictus Alearum , vel Chartarum ludus, necnon Tabulae, vel O biculi,Tessetie,vel Taxilli,ac Tati, vulgo Da- di vocitati,in quibus magis fortuna, quam in-
vide pag. g. leq. de ludo ab Ethnlineis vetito Alearum no
63쪽
dustria dominatur, line peccato mortali, ut ait Gregorius Sayrus,exerceri non possunt, dum vera δε notabili lucrandi auiditate, ex quata oriuntur tot mala iam enarrata, luditur, cinfra ostendetur rationibus, Min ligniorum Auctorum scriptis. Gabriel Biel Theologus, egregie doctus in . Sententiarum libro dist. II. q. 3. art. . Conclusione ipsum confirmat dicens: Ex cupiditate ludens Alea, peccat mortaliter , quia
x et ludit contra legem Diuinammaturalem, , 'σι-
tra Lege charitatem proximi.concupi lcere bona proximi cum
dira damno eius; es contra decimum praeceptum riuo
P0β j-- brubetur concupissentia rei alienae cum dam. Noproximi . Erit contra Legem Naturae facit em malteri quodsibi no et fieri Eri etiam contra Legem positivam tat patet ex dictis. Haec Gabriel Biel qui, cum ludus Alli fiat ex tali cupiditate lu- crandi, contra Legem diuinam, humanam, Positivam mortale peccatum esse concludit dummodo tamen aliqua ex malis circumstanti j iam relatis intersit Sanctus item Cyprianus, ut superius Ostensum fuit, Alearum ludum crimen esse mortale alsirmat post multa mala de ipso ludo enar
64쪽
ISanctus item Raymundus de Penia fori ordinis Praedicatorum , Ut in Diuinis Scripturis eruditus, Iuris item Canonici notitia insignis .in Theologia morali satis clarus, in secundo suae Summae Libro, dum de negotijs secularibus loquitur, , trude illicite acquisitis eleemosyna fieri possit,
sermonem habet, Aleae ludum mortale pecca-ttim , quidem graue post multa concludit dicens : De ludo Aleae teneas, quod illi, qui ludunt ad Aleas, et Taxisios De qui ludo intersunt, mel sunt participes, e in ectores ludi,peccant, C r maxime, sisunt Clerici . Haec Sanctus Raymundus,ex cuius verbis colligimus, Alearum , vel Taxillorum ludum esse peccatum Deindet propter nouem in ipsis ludis considerandae magnum peccatum esse ait in haec verba : uam magnum peccatum sit, patet inter alia ex
nouem quae in talibus ludis attenduntur, mi inframidere licet . t
rilotanda novem , ex quibus mortale peccatum, stygraue quidem esse concluditarina Ravmundo.
o Rimum est, sesiderium lucrandi, ecce cupiditas, quae ex Epistola Sancti Pau-
ldus lib. I. g. lde illicite ac misitis,& A
leatoribus. Clemente VIII cano-niratus An no Domini
Magnum peccatum. S. Raymundus, ut supra Haet nouem notanda recitantur ab Alexandro de Alel.in .sent. q. 33 membr. a. Artis.
65쪽
uc interdi lectos Alexander de Ales Guido Decretis. Distas
li prima ad Timotheum cap. 6 est radix om
Secundum est, voluntas spoliandi proxi
Tertium est, usura maxima, scilicet n- decim pro duodecim, non solum in Anno vel Mense, sed in eadem die. Quartum est, mendacia multiplicata, verba otiosa vana.c Quintum est,blasphemia; ecce haeresis. Sextum est , corruptio multiplex proximorum , qui ad ludum inspiciendum de consuetudine praua conueniunt. Septimum est scandalum bonorum 8 Octauum est, contemptus prohibitionis Sanctie Matris Ecclesiae. Nonum est,ommissio temporis,& bonorum,quae in illo tempore tenentur facere. Hae nouem Sancti Raymundi Considerationes, vel haec notanda recitantur etiam ab Alexandro de Alesiiq. Sententiarum libro, quaest 3 3. artara . necnon a Guidone de Baypho,vel Baysio,siue Bay Archidiacono Bononiensi in prima Decretorum parte dist 5.cap. Episcopus. Sanctus autem Raymundus, ut ait Ioannes Trittemius in Catalogo Scripsetorum Ecclesiasticorum , floruit Anno Dom.
66쪽
Iaso Alexander de Ales ira o . Guido de Baypho Iaso. Ex his ergo nouem considerationibus colligimus Alearum , siue Taxillorum ludum esse peccatum . Quod autem hoc peccatum sit mortale, Sanctus Raymundus ex verbis Canonum Apostolorum demonstrare studet, dum ex ijs colligit prohibitionem eorumdem ludorum, poenas contra ludete S. posiolorum Canones quos S. I smundus in me
dium assert, es verius item videre eri, junt, qui infra leguntur .
Episcopus, aut Presbyter, aut Diaconus, Aleae, aut ebrietati deseruiens , aut desinat, aut certe damnetur. Subdiaconus, aut Lector, aut Cantor, Similia faciens ut desinat,aut Communione priuetur, similiter,& Laicus. non postolorum in medium allato, M. Raymundus ait:
ITem nota quattuor verba posita inprae. dicto Canone, scilicet:
Sumniae . II de illicite acquisitis , Aleatoribus. Damnetur, idest deponatur ab officio, vel Beneficio, vel suspendatur ab usu Ord, nis sacri. S.Raum. lib. ag.de illicite acquisitis,& Aleatori
67쪽
Ex primo inquit S. Raymundus o collige
aut iij non ducit in consuetudinem monsuseimbit poenam praedis tam . merbum deseruire hoc in loco, ut sententiam Sancti Raymundi explicemus significat ludentem, dominio ludi peccati esse detentum, eique pubiectum,o magnum lucrand ardorem
Exstecundo scilicet, Desinat, colligitur, quod etiasi duxerit in consitietudinem, debet admoneri, o si
admonitus muli cessare, euitabitpoenam praedicitamidebet tamen in miroque casu agere paenitentiam de peccato a Ex duobus mitimis , quae uni, Damnetur, Communione priuetur, collige quod tale peccatum sit mortale, digraue, cum tales poenae non sint imponendae pro leui crimine I I. q. 3. Nemo. t Nullus. Haec Sanctus Raymundus, qui ex poenis, quas incurrunt Aleatore. eorum peccatum
mortale, graue quidem esse concludit. Nam dicto in Canone per verbum, Damnetur, intel ligitur poena Ecclesiasticis viris imposita, qui est depositio ab Oiscio, vel Beneficio . Per priuationem Communionis intelligitur poena Laicis imnosita uuae est excommunicatio Uyod quamuis ita si es Decreti tamen Glos
Peccatum mortale, graue exui. φ . Nemo , Nullus. Damnetur. Communionis piluatio est excommunicatio.
68쪽
fatori, quem Angelus de Clauasio,& Siluesteres Prierio in Summis aiunt elle Hugonera L quemdam, alsentiendum non videtur dicenti, Alearum ludum s alios id genus ludos semper e emortale peccatum . Nam ut superius dictum fuit ex Nauarri doctrina, ludus p taedictus non est semper mortale peccatum, praesertim velo, ut idem Nauarrus inquit, dum potius honestae re-l Nauarrus, creationis causalud lucri in paruo uidem Zm in ore ludituri quando stilicet prandio. 'Deld caena luditur causea flatis, nustius rei pecuniariae lucro propositor, mel solum alicuius esculenti joculenti, ouod bis lucrisactum semel soluatur . De spirituali
lucro precum aliquarum pro vincente imicis di. cendarum . tac ex Nauarro, qui tamen illa eodem capite I9 nu. 3. ait Ludus nonsu mortalis ex sola circumstantia animi principaliter lucrandi aliquid, etiam notabile ab eo, qui donare poteri t probat Caietanus in a. aciniae α σί Art. R. st in merbo, Ludus , Neque etiam ex nimio grardenti ludendi appetitu , nisi cum extenditur ad alicuis Legisl quae stat ad mortale' 'Diolationem . ualis est corum , cui nocte in dies, dies in noctes mertentes; Missas praeceptas omittunt aut subeunt periclitum amissionis bonorum , si Tit: ρ' lymbus nequeuntsi Uentare uxores , liberos, ac reliquam Familiam libuentandam de praecepto, aut
Quomodo. Alearum ludus peccatu
69쪽
Imperatoris decretum Proemiuminludo vincetis est unius tantum Soliisdi,idest Aurei.
debita statuto tempore soluere se. Haec dicto in loco Nauarrus, cuius verba de lucro in Alearum ludis pensitanda sunt, memoriae mandanda, quae prius recitata fuerunt, quatenu Seius doctrinae, ac sententiae magis consona iudicantur. Immti, si inter ludentes aliquod lucrum proponatur, nusquisque memor sit concessionis Iustiniani Imperatoris, qui Alearum ludo vetito, permittens quinque genera ludorum , industria, Marte magis quam sortuna nitentium, vetat quoq. ne proemium magis, quam unius Solidi, hoc est, Aurei, proponatur vincenti, etiam si multum diues sit Ecce quomodo ludus Alearum vetitus mortale peccatum esse possit,in quidem graue , Qquomodo sine peccato exerceri queat, praesertim vero ab Ecclesiasticis viris, quibus multo magis, quam Laicis vetitus esse censetur ob Ecclesiastica praesertim bona, quibus ipsi potiuntur iam per ludum vetitum, reditus in usum pium dicatos, in prophanum racvetitum usum conuertunt.
70쪽
Quaesitum Secundum Euomodo , eu quando Lucrum in e learum Ludo factum, restitui debeat. Uxta Doctrinam M. Thomae Doctoris Angelici necnon aliorum Doctorum Quado,&quomodo lucru restitu edurat, scire oportet, Distinctionibus ad hanc re pertinentibus dilige ter consideratis . Nam Sanctus Thomas in a. a. tribus in Casibus acquisitum , siue lucrum in Alearum ludo factum restituendum esse affirmat. I. Primo quando Ridens lucratus est, id est suscepit lucrum a victo, qui rem suam aliena. re non poterat, cuiusmodi sunt Fili Familiae, qui adhuc sunt in potestat Patris necnon qui sunt minore viginti' ii in q. anni. Coniux item, Furioli, prodigi, alij consimilesii Tutoribus existentes . Hoc item intelli. endum est de Religiosis, deque Monachis & Monialibus. Huius autem generis lucrumiacquisitum restitui debet Patribus, Maritis vel Tutoribus eorumdem,vel eorum Superioribus. De hoc enim lucro eleemosyna fieri nodebet, ut ait S. Thomas cum alijs Doctoribus.