장음표시 사용
131쪽
iis Nicoles istinianthi pannon I
Quin septennem, uem Ut duobus natu maj rem habebat, scitum puerum & ea calamitate
My. indignum, Franciscum nomine, ut se te sim ' ret,ac deincepsJoannis partes sequeretur, pro' i obside obtulit: quem limanus acceptum, ac
μή - ui' antium adduceret, commendatum. ad suae superstitionis vanitatem cogen- qui is aura,cite incisendumque euraxit; necdeinde Ales . nunquam amplius a patiexitum. aae quidem
uara res Mirique hava levem mominis Ec existima saperiti. tionis notam apud pios homhaesurieritolaus. λὰ ra se . aut nulla religionis ae pietatis cura tacti, adactis, innocentem nobilis limigeneris, ac Chiillianimo sanguinis puerum impiis nominis Chiistiani quam hostibus ad perpetium perniciem tiadi Allent: involvi nee iacile discemi queat, an illium quidem in- a parra gens nequentioris transfugii odium ad talis risis hi, vindicta cupidinem stimulate , hunc vero se vitutis ac mortis metus, suspieionis in annis
nox et ac piaculo exemptum iὐdem, aut inci
sate possit. Perenius ipse incredib li substantiae.
facultatumque stratum aispendio,ac detrimen to affectus, ac acerbe filio mulctatus, postea s-dem Joanni datam, ae toties interruptam redintegravit, &usque ad illius obitum, ut iumque servavit.
Post hae Solimanus castra h Mohatio m veris, quum ab omnibus haud procul Buda itersa ius . ac strigonium quos adhue a Glittoo debatur,eoque ex itinere eapto,rem vi nam perrecturus crederetur, praeter omnium opinionem relicto ad dextrum latu, Danubio,
ac tota classe ibidemptas lari iussa, ab levam deflexit, fitalli atque subdolistbraimi consiliis,
ut diximus, eo adactus, quibus potissimum eo cristin tempore regebatur. Quod quum critu, ad as,iro. Strigonium certisNuntiis didicillet.& iam an nil tea de urbis pugnatione desperasset, ab ulte dion. riore incepto destitit.& tormentis ae aliis rebus d. Ulm in naves impositis , soluta obsidione ad Joan nem reversus esti Soli manus vero Albam Re giam,Papam arvarium absque maleficio pritam η iei essus. quod ea loca tune Joanni parerent, η' ,d Guntium quod ab Ungaris Cusugum vocat η - niti obsidione premendum, inopinato exercimi e tum duxit. Id pictum est inter Sopronium &Sabaiatiam. sub in te ad amnem Gemmeum situm, qui ex spibus,qua ex Austria in Italiam eunti bus transeundae sunt, oiitur,ac Aureo &Ρeren nae amnibus prope Sabariam alveo receptis, ad oppidum sarvarium Arraboni mTcetur siit que semper iuri, Pannonici, nisi quia transi ctione iurat Frideri cum Imperatorem, &Ma
thiam Regem. pro diademate Regio inita, ad
Austriam interquinque alias arces pignori traditum fuit Protat Graio Nicolaus Diali ius.
, L E segnia Dalmatiae maritima Civitate oriun itis, dus patritii ordinis, qua naultis ante anni, Lu
iri dovico Rege superstite ad merenda stipendia .vi Ferdinandi se contulerat, navata illi multi, iri u locis forti fidelique opera. ac primum a militi alis, iis Ni ilao appellatus, mitia id nomini,
ris hali. apud omnes obtinuetat. Erant maenia non Q luminepte antiquitus construm cum quatuor angularibus propugnaculis, rotundi operis, aetuiti quae portae imminet, sed etiam nimia vetustate aliquot locis vitium fecerant: ad occidentem vero solem arx quadratae formae in
turribui.& sosa circumdum habebatur; nee M ues natura, vel arte salsi munita: Huie laos atque ignobili uibeculae Solimanus suas vires. quibus se tot & tantas, ab ontinibvssuarum cunque nationum hostibus, cum quibus hactenus arma contulisse victoriasin triumphos ad eptum iu ibo ingenio gloriari erat lolitiis, aequibus totius orbis tetrarum impelium sta imo destinabat, haud sine admiratione qua- pluriniolum admoveri iussit. Tametsi autem Nieoli a seio Turcamine silia explorasset utpote qui talem tantumque exes citum, ac tam elati tumidique animi principem barbatum non ad se. parvo aut nullo facto operae pretio oppugnandum ; sed aut
viennam iturum , aut ubi Carolum Caesarem . . eum maxime ingenti armonii bellique apparatu adversum se adventantem agitare intellexisset, ad ineundam celeberrimi ac nobilissi mi de summa terum certaminis dileam, tuum omne robur conversurum credidisset; prout il-
qum & sermone ad Ferdinandi legatos habito. &literis barbarico Asba exaratis facturum audivisset; tamen pro eo ac debebat, quum illumiem ad se tendere animadveneret. erecto si lique animo propugnacura murosque rescere. repurgare sollas. tormenta idoneis in locis GL
locare. praesidium militate a perdinando Rege postulare. Qui tanta rerum aifficultati, quaniarim poterat, prospectum cupiens, Longinum Puchamum qui eo tempore in salonoco oppiado arceque agitabat. cum Germanotum miliatum centuria ad euin misit. Ipse quoque aliis centum peditibus. sua pecunia conductis, praesidium auxerat,Sed eaetera manus,quae tuendo oppido inerat. ex ordine civium ae urbanae pie his constabat, paucis adjunctis e vicinia nobialibus, qui metu homam e pagis, re infirmioria
, castellis eo profugerant ita ut oinnium numeliis, qui armis tiactandis, & propugnationi
idonei essent, octingentos. aut paulo amplius esseere videbatuis Mulierum tamen de puer tum ae imbecillium turba,pio loci conditione isatia magna erat copia.
ri,corbes crassiores terra repleri, ac tormenta
ad sua loca protrahi iussisset, prius ictibusvi niae cuti expia sunt, ae oppugnatio aliquot 'in loci, instituta. sed ea disseilioterat, di tariadior, quod maiora tormenta, muris .i mendis idonea deerant,ab ibraimmut quidera fereba- , ut de industila omissa , ac cohabrina campentes, pilam ovo sierino haud maiorem eia lantes, plas terroris obsessa, quam damni manibus inserebant.
Quae dum initio administra ali solimanus nimis legatos Ferdinandi, nulla paei, aut sideri,
mentione e eas a dimisi, vestibus auro inter, his in te,ti, donatos, deditque literas ad Ferditiari. Deis Mdum pei serendas, superbis plurimorum regiam tum titulis adscriptis resertas, purpureoque in- dimitiis volucro tectis, quibus de faedere eum legati, H
nihil potuisse tia iis iscabat: quod eos in iis . G. procinctu & itinere obvios habuisset; se ideo o. I.
in Germaniae fines cum exercitu Venisse, ut to- a rities expetitam pugnandi occasionem. collati, utrinque viribus . ad nobilitandos aeterna no
minis fama Austria campos , experiri posset;
utque victuita eventis,in quamcunque partem inclinante, ituna ex eius usita declararer, quales de qua a victore conditiones danda, visis sin
132쪽
i ii sena victo accipienda viderentur. Porro Gi dinandum recta factutum, si tibi eeito in loco
occurrat. ac cuinam communis Mais ac domina campi sors saverint , is servitiarum gloria que plenus, ac triumphans mum revertatur. Dimisssis legatis,lbraimus licet uno eodem que tempore sine intei missone in ta verssi ratet .de cuniculis essectis, subiectoque ignessi, ruere contenderet: tamen quum obtesii luinas, terrenis aggeribus erectis . ae tabulatis, &id genus materia introrsus diligerater obseptas Iuri in munivissent ; neque enim Nic lip a oppida r Tur- norum,aut militum quempiam quiescere, necarum que ipsis feminis, quin operi insiste ent, pa impres cendum putabat postremo murum uno in locos es hiantem, tum cuniculis, tum assiduis ictibus iter patefecit, ciui milite, magna vi illum a ii- cxcipit rentur,imperavit. Quod cum illi impigre ag-O -- gress essent, Nicoli a suos, qui in prasidior illi. erant, milites haud cunctanter eis opposuit.
. certamenque atrox & ciuentum exortum est,
Usque adeo .ut nutante victoria, quum Janiceii ad summitatem muri pervastiri videtentur, plures ex defensoribus perteri iti . fugientesque . captum oppidum, caeses iocios, ae debellatum esse spargerent Quo rumore simul & metu per culsa multitudo seminarum ac puerorum, imbelliumque senum, qui uno in loch haud pro cul a praetorio conclusi erant, ingentem ac ii conditum et amolem ilistulerunt Eo audito Turcae attonitis potius quam pavidis similes, impetum represserunt, recentium militum ad auxilia accurrentium vociferationem esse rati. Craα mora Nicoli a & defensoribus animos
auxit a &qui paul6 ante maenia vix tueri posse
videbantur,quodam veluti miraculo, resumines, animis viribusque, holles iam supra tuinam murorum ascendere conatos , magna videtrudere ceperunt. Et quamvis tribuni aepraesecti eos ad restiurandam pugnani Non ve bi, statim hortarentur, sed etiam clavarum iambus, ac verberibus incitarent : si ustra tamen. omnibus tentatis, & hostibus retrocedentibus.
pialium direptum mit.Ferunt equitem huma- na specie maiorem & augustiorem, splendenti- o bus armis ex arce erumpentem , plurimosque - . in auxilium laborantium oppidanorum milites adducentem vissim ess e: qui insolitum Tuteis
pavorem & Qimidinem iniecisset, ut praecipiti
e maenibus iuga retrocesserint: euinque oppi- da notum plerisque, ueconspectum. qui Di- ut Mattini tutelare numen, ad ferendum ob siastis auxilium opportune apparuisse , sui ue. animo restituisse interpretabantur sicuti a pletisque eorum id estis mantibus postea auditum suit. Eo ittito conatu abraimus vehementer animo perturbatus, ne obsessis quies ulla daretur, in diem sequentem, in eadem maenia impetum repeti iubet, ac ut milites ad Qtis exoltum pa tali imperium expectent, udicit. Igitur appe impres tente aurora, concinentibus tubis, & Umpanis mem crepitantibus. milites praetoriani, caterique. rc rant non eidem qua alias animorum alacritate.veLtiti Artunam minus secundam praesagientes, inire pugnam diluculo cepere. Et nostii hester
nae victoliae divinitus partae memores, in irrumpenteῶ. colubrinis &sclopeiis rem gerere. ac hostes magno detrimento,sceie; ata ut interfectorum cadaveribus fosse impleientur. Ita que eadem nostrorum viitute & audacia uitibusque hostes repulli de ieiecti iterum se inealba recepgie,si emente atque frendente ibi a- D. .is immac ignaviam praetorianis & aliis militibus . j, secum si imma verborum acerbitate exprobra a- M, te sed qui se cum diis atque hominibus pio oppido pugnantibus bellum gerere, aut is in .antini. vitis vincere non posse Tesporaderent. Igitur poli iram vim nequaquam procedere senst,adastum 5caites conversius. Nicoli2aam per idoneos homines, ad se in eastra evincat,oblata ei incolumitatis ae liberii editus λει. Is Turcanimine muti, fidei haud ignarus petitis datisque obsdibus,&delata ,si quid is u. 1, duitu, sbi accideret,ad Longinum se iunio' j jpidi atque arcis cura, ad eum cum paucis egret' aliis . adituraeum Ibiainuis exquisito honore excepit, , , siae comites habitum de valetudine,deque aliti ci i l . privatis rebus percunctatus, postremouet oppi iadum. 4damimerosissimis& xictricibus ma- . ubis ximi imperatoris copiis delendi nequaquam milia possit. omissa pertinacia, dedere malit; quam
e trema omnia opinare, odmonuit. Sedis. appostis,quantum poterat,verbis, tele excusavit, quod fidem, quam in alce &eppido in clientela principis sui Feldinandi servando de disset.fallere non posset: & proinde etiam si id
sagitii inmentem veniret, se tamen Hispano- rum metu, quorum octo recentialiae in imae
sdio essent quamquam nemo ex Hispanis aderat)cohiberi, a quibus in vestigio tanti sceleris eludeliter interficiendus solet; itaque se ibi pliciter petere.ne notam tanti poenam periculi sabi mustam vellet. istis ad alia, anes conversus abraimus, se nomine limavi oppidum ei dono date tetulit;
ea conditione, ut pallem aliquam praetorian nim militum in illud intromittere haud a rauat rut semel aut iterum nomen Dei unius inmmibus proclamentisoque in speciem & ex
emplum sib iugum misi; oppidi pei ct ti; te illi
revellanturAc paulo post, relicta obsidione .c sitisque hi tiri omnes cum principe ibo . ad Caiolidaeidinandi castia expugnanda copias promoveant. Iam enim Carolum Caesarem cum ingenti Minorum apparatu Viennam adventare .non sine metu, intellexerat. Sed quum Nicoli Mam etiam in ea te coocedenda duriorem animadvertet et , ipseque & Solirantis multis de eausis. ante instantis hiemis procellas& incommoda. domum reverti properaret, tum etiam non patum iama adventantis longe misimi Christianos uin exercitus terretetur e ci Nicoli a Germanos atque H ipanos implacabili odio in Turcas ine iratos id nequaquam permissuro, responderet e pcstremo hoc tan in obtinuit,ut manipula io uni aut alteri ex praetorianorum oriariae ingredi licet et, in i gnum deditae, ac in suem &clientelam acceptae civ. . . aut ingress ubi muros eos se ei diis sumissent, ac sublata voce numen celeste mole sitio et dis invocassent, vexillum purpureum in mia i li- cum ma teris Arabicis albi coloris . acu pictis cor . piagna cuum,ibidem telique itintin mox incauta ab- nominraierunt. Quod quidem vere lium hodie quoque stata. in templo oppidi siet vatum nos et i in vidimus. I3, nPost dio se te . qui fuit XX ulli. septembiis. Osra
mimo mane sol unania, . non expectatore .litu movet
copiarum si artim, quas initio obsau,nis, duee rosis C .noMichalb gratio, praedatum mi erat. si 'ria sua r
133쪽
cisti, movit, non Naam aut Danubium ver- polyto Cardinale interfuit. Caesarem, non δε- ies a se,.ubi elassem cum navalibus secus, & multo durus vibium ac finium prasidiis . nonaginta , maxima impedimentotum parte reliquerat, ac descriptotum peditum , ae triginta equitum bieviole & longe planiose viae compendio ex- armatorum millia unis ad viennam eastiis ha- . a Diri eicitum ducere poterat; se a 3 Valeriae Stiriaque buisse, & in aciem producere potuisti constan- ,
lia montes. iam tum plerisque in locis glacienivi α - - ας, H gurii, busque oppletos directo itinere. eoque maxi- nil mi, laboribus, multisque incommodis per varios errores superato & consecto, ut paulo phumemorabimus. Cuius quidem ancipitis peticulosque consilii auctorem Ibraimum flaille, constanti fama vulgatum postea fuit, qui Soli-
manum cum copiis,univeis ue exercitu, Ca-mc lolmpeiatori, qui iam cum Ferdinando fia- . M, tr tie .ae .alidissimis Hispanotum militum agmi--μης, nibus,Germaniaque totius, ac Pontificis auxia ter assim . lnvicta profecto ac ira, Carolo, . pia se itura Caesare, tanti nominis de auctolita
tis,fortunaque principe ductore. aece itissimae rude peisdi, hostibus obtinendae victoriae omnino pals mora omnis abest et,lc pixesara dimi candi, vincendiqe occasio a Deo immortali . blata, paratis animis capta , nee imminutia i cunctatione interpellata suisset Multis siquidem millibus militum, tam in obsidione inre fictis, quam in castris vario vulgatorum mot-bonim genere amisiis, ae classe procul relicta, . 'ii Mimi liis ex Italia Lincium,indeque Viennam Upu- de missis cum Cassono ad populandum am-lisse nuntiabatur, obiiciendum, ac ad interne-tionem delendum ultro, ut diximus, circumducere dicebatur.
sis, Mabebat Caesar in castris prater veteranos
Cares V. milites Hispanos , quorum virtute ac opera ιnuis multas victolias erat consequutus. sui ad octo Qui novem millium bellaturum mi erum facile censebantur,ducibus Alphonio Davato, ac Antonio Leva viris bello spectatissimi,; aliam quoque mille quingentorum peditum Hispa-Motum manum, qui per complures annos, duce
plius XV. millibus equitum, iisque nosti oriana virtute concisis de deletis, Soli mani copia adesiguum & fere contemnendum numerum i da ei ant, ut vix Christiani exercitus conspeclum,quin terga ἀarent,tollerare potuisse censerentur. Quae etiam causa eum, tanti alias s sus 3 arrogantiae baibat in principem ad tam
praecipitem ignominiosamque iligam ineundam coegille videtur e quamquam ipse tegeam do dedecori alias rationes praetenderet.
Noyso Cueva, auspitiis Ferdinandi in Panno- datorii equites, si o ale, sed quinta praedae patre nia militaverant: qui omnes praeto ianis Soli- si incipi attribuenda militantes, quos Lincium o mani peditibus Janiceris facile opponi posse versus ad depopulandam, vastandamque Ati. pra alia iudicabantur; utpote qui illis nec vi tute, nee ibiam mittas retulimus,meliore fato, eventi
usu,ac expetientia, armorum stlopeiorumque querem gessere. Cum enim evastata undiqua nec corporum agilitate, nee laborum tolerataia Iesione,ae cassaut captis incolis, conerem
etia ulla in parte cede e viὰerentur. Equitatum tisque pagis, insenti onusti praeda ad Solimani levis armaturae, Gallicis, Neapolitanisque bel- castra redire properarent, quae sam soluta elle, iis duratum.&exercitatuminet δulandus Gom de Turcarum siclorum exercitum, it et sugaes diaga Auctabat, de Belgis ac Sequanis ut iusque mile, iram unde venerat suscepisse ignorabant. Oidinis militibus clatis militer duce; praeranti primum quidem cum Hispanorum quatuor Auxiliis Gemianiae cum summa potestate im- cohortibus ex iis, qua sub Noyso Cueua,n
perabat Piidericus Palatinus Rheni. quae ad bili dc impigro duce militabant, prospere pii
Dia. pa. XL. millia peditum, ac octo equitum eat, .gnaveremam cum Cassonus aquationis cauta inest L .aa phractorum constituebant,quos varii duces mi- ad amnem quendam consedisset, Hispani prae tur diis. notis nominis. sed praclarae existimationis fa- cipiti cursu, ac magno sublatoclamore it quam orc. i. maque, ae multis ercitati bellis, ducebant. tes, ast iles Turcas nihil late vetito, equis. ..hisira ii, Δ Itali pecunia Calatis conducti ad sexdecim peia quedi corporibus curandis intentos, subita it da M. esitum millia erant; quorum pars. magna ala- ruptione excitarunt; atque is arreptis armis .ca cciitate militiam obibat , pars post cognitum dente Ferdinando Cabieta, Sardiniae praefecti Tureaium disces iam minia; dicto obsequioque filio,acaliis Hiipanorum praei is intei secti
prase tum parere videbantur. Pontifici et cm profligaverea nullam prae ignavia eis laboran piae,quas Hippolytus Medicaus legatus, idi- tibus opem serente Caspare Ricciano, peditumnali, Clementis Nepos eonduxerat praeter Ita- Austriacorum praeiecto qui eos Turcis numero totum valida agmina Via gaiolum etiam equi- longe inseriores, e collibus propinquis impune tum peltatorum & hamiolum octo millia con- trucidaIi conspiciebant . nec auxilio cutie ..tinebant , sub ducibus valentino Enniugio bat. cognomento Tuteo, ac Paulo Baquilio, Bu- sed Cassonus ulterius progressus , cum ad thalare Baniso Talloeiano, Francisco Mario, montium convalles , qua circa arcem oppi di alii,; quibus accedebant voluntatii ex Un- dumque Stai relabergum habentur , perveni garis,& qui tam stipendiis atque ale Ferdinat, sent.in Palatini recentiores copias, tomentiadi Regis erant conducti , quam qui cti bonis, currulibus instructa quae haud procul aberant, nimiique ac facultatibus sitis certum mili
tum numerum in castra ducere tenebantur Supra quorum omnium numerum, Bohemorum, Moravorum,ac Silestarum equitatus miro in structus ordine ac cohortes. quas S iis laus Lippa, ae Albet tus Prest scius insigne, viri dia ctabant, addebantur: ita ut praeter ingentem
tormentorum ac aliarum i erum bello necessa
Earum apparatum, multi fide digni auctore, incidit; ibique, ut promptius atque expeditius pugnaret, captivorum supra quatuor millia cuiusuis setius immani truculentia de ieritate in-iesset iussi paritusque copias in duo agmina,
quo commodius ad eastra perveniri posset. Mihi uni sibi delegit,alterumPervisbego collegae ducendum dedit, qui tamen pati cum eodem fato cum exercitu casias ab Hispani, & Cet malu suit: ipse intempesta nocte ire perrexit;
impii mi, Joxius, qui huic bello cum H - ac manet cum nebulam crassolem, quae e pio
134쪽
acie se expectare animadvertit. Clinus torpe, mira exercitus. ad intemecionem deleta tunte es, Turca petiti, multisque o eorum numero et a ut nemo ex quindecim millibus, i uel cla- XV. Linterfectis perterriti, dum vitare pilarum ictus dii nuntiium ad suum adsertet. sum suetit: nisi lian . conantur . in proximas paludes metu adacti, miti forte ab Ungaris capti, ac diu in vinculi, dator pati caeno & turbidis lacunis , simul cum detenti, Aohato redemptionis pretio, ad suos a r. i. equi, colluctantibus sede petiere: partim reli- postliminio rediissent: suitque illi memorabi. cortim sequis, scutis te pedibus evadere conati a te . ut omnes fere diversalum gentium milites, inr0- Palatinianis, urgentibus, veluti clausae indagi- qui ad Caesaris vispicia. stipendiaque in casti a se . nibus ferae, paucis dissugientibus interfecti file- undique consuxerant.huius victoriae gloriaeque te. Os iis ne vivus in potestatem Germano- participes redditi. uberrimum vimui, siuae de iuri rum incideret, maluit soniter occumbere. ac forti iussinis Ductum laudemque .deletis pixd sis si premo virtutis,sertitudinisque conatu edito, blandis balbatorum turmis, decerpsiti existi- .uuiis. haud naultus a cataphractis trucidatus est: e us inarentur. qne cristi auro,&gemmis ornata,ex ala vultu. At Solimaraus post vatim errores , multu fama' iis constans, quae vento mota se circumvertere magnique affectus incommodis, sapeque re- - solebat.Casati a Palatino denota,eius in praelio spectans. num a Caiolo Casiare . tergo, aut a iacis fidem fecit. sonte,aut a lateribus invaderetur, Mutam su-Tuleae amisso duee,ae maiori sociorum par- men apud Graecium Stiliaeuibem tumultuatie Nuram te ramis palude absorpta,quam Germanorum trans ecit; quod flumen e praealiis eius regionis
armis ei utilitercasa,ii qui pererant. Olman alpibus originem ducens septem millibus pas. tra icit. . os an Agam eius legatum ducenisbi elegere, a quo a cum ad castra. quae discessisse nesciebant, perduee- Hop Μ xentur, qui postero die Ludovicum Lodronium
Turca Cermanicti legionis tribunum, cum luis pedie viri libu aeJoaehimum Branderiburgensem primcipem, cum duobus millibus cataphracto equitum obvios habuere a quibus Turca,quod
longa inedia . assiduisque laboribus fatigatos
suunt insta Peruviam , Romanam olim Colmniam .ad Legi aduna oppidum, i ravum eum luitur. Illine digressus, cum exercitu labor bus, vigilii , inedia caeli iniuriis, ae rerum Omnium fatigato, ad Marpurguna, quarto supra Pet viam milliari Dravo adiacens oppidum venit, ratu, se isthie pontem repertumna, quo mentapidum Se profundum transii pollet. Sed illum
equos seminecesque haberent, hastisque caim iam antea incolae, adventu hostium cognito,
tent, quas par varios silvammae montium am una cum sublicis disecerant, atque adeo omnes
si actus, viarumque ambages persi egissent, in- ubique lintres, cum pontonibus,& navigiis eu- sat pecorum trucidabanturi iusvis generis,qua passim reperiri poterant, iis A Lodronianis &Brandenburgicis usque ad hostibus usitii esse poliret,sustuleiant, aut conia satietatem exs , dum palantes de dispers ad ciemaverant. campos . qui inter Thermas&Draiskirehen, Itaque Solimanus dum pontes fierent, mi oppida sunt, sese collegere: ἐumque superatia Time pectandum e 'istimans , quod & itet longe disse illimis periculis, se in tutum perus maturandum putaret, e materia ἡeesset, ac innisse putarent, & equos ad pascua dc gramina re perscienda longam moram interventurameai penda duxissent . a tribus millibus equitum, videret, sumen transnatando superate deere cociatio urbis Viennensis praesecto,ae Nicolao vit; idque ex Iesaimi consilio qui illum a Chri- comite Turriano ducibus, nec non Lupo Cm nianotum cervicibus stublatum cupiebat.Igitur mite Montsortio,ac Cregorio Los enitinio,iam supra eum locum ripa, in quo ipse se in suvium vi, nempe hostibus, inopinato invaduntur, ae erat demisiatus, te millia equitum pratori, biis,
si omiscue caeduntur: qui eum partim pugnasm morum ingredi flumen imperat , ut mitiorem Dia his do occumberent, partim equis suis labori iam eius impetum ac rapiditatem eo modo redde- ἡ & Dicissi no uictui assuetis, evadere conaret, vel irieque pollinodum inserius in spatio unius ..... tur, quod supremam eis attulit calamitatem, stadii eum ibinimo.& pueris ae assolescentibus , , . . Ungari equites. veri eomm, sed tunc haud ex- cubiculo assuetis fluvio se coiriniist.' non Mepectati hostes.supervenerunt qui ex insiuis is periculo in ulteriorem lipam, stupente& ait pente prorumpentes,in eos praeliis.vulneribus, nito exercitu, evasit. Equites singuli, quorum istitu. lassitudine,laboribus,&rerum omnium necen equi adhue vegetiores firmioresque erant, sicilibus stactos Et debilitatos acerrimum im- mandatopi incipis singulosJankeios in elunes tum secete: Quium a fronte Paulus Baquilius equorum acceptos transecere. Multi peditum cum Petro fratre , a tergo autem valentinus camelis .evisque humilioribus, alit per utres, Turcus Balthasar nanctius. & Franciscus ma- aut colligatos arundinum & virgultorem fasi tu .aliique duces, totius levis equitatus pon- ces,ut quisque poterat, aegre admodum. neque dele & robore incubuissent. absque dii crimine sequuti sunt : multi etiam Qua iti pugna Pauli imprimis eximia virtus vorticibus & impetu fluminis abrepti petiere. Oituit i ipse enim Osiman Agam ducem lim Caeteri, anima8versa transitus dissicultate, e si . stium,etistis armisque&equi apparatu consipi- ptivos quoium sane in castris non usque adeo um,ploeulque agnitum, hasta equo delecit, magnus erat numerus,ne morae&oneti essent,ae humi prostrarum, oblongo pugione, quo ab interiacere ac iumenta sessa laboribus, &iin Ephippio pendenti utebatur, opere consectet: pedimenta. quibus carere poterant, facile reli- eui equus illius aureis argenteisque phaleris querunt: ita ut etiam multo maxima eampsexomatus.armaque a9ro de geminis splenden- filium colubi inarum pars, reliquusque earum
tia , veluti opima spolia duci duce detracta, militum consensu & iu Seio , facile concella ete. Eundem in modum a valentino atque
superato tridui mora inlitine modum Di
vo, ab Oppido Maspuigo, usque ad Saul inim
135쪽
alpes&Dravum iter factum est . quae multi, in hi, qui Germanicis copiis praeerat, ac cla- civita locis vix pediti superabilis est; nusquam autem num Felsum,1Rogondorinum,caeterosque Get pluribus,quam uni aut alteii, aut ad immum manos proceres aestant etiam ex Hispanis .at tribus equitibus smul euntibus pelvia. Et n- que Italis clarissimi duces, ac terna memoria iis demum asperrimi itineris fauces solima. Eigni. inter quos Ferdinandus Toletanus Alrius,a sauricio pago, in patentes & apertos vi- bae princeps, equitum Hispanorum praesectus,niciae& vatas sint eampos pervenit; atque in Alphonsus vastius, Antonius Leva, Hierony- iis locis. quibus lente procedentium copiarum mus Mactous castrorum Magister, Ferdinan, . Pisis divi Gonraga equitum veteranorum levis matura ductor , Joanne, Baptista Castaldus. Mailitis & Camillus Columnae pluresque alia; qui audita Caesaris contra Turcas expeditione,
cenatim nomina dando. alpeis transerant; ut eorum sententias exquireret , quid censerent ulterius faciendum. Non desuεte e plures variarum nationum ducibus. sed ante alios va- .postrema agmina a nostris militibus carpendo aut caedendo nequaquam inquietabantur aut in praetereuntes tormentorum pilis , a aculisque
abstinebatur. scuti Vatiis ini evenit, ubi Si phani Bathorii Palatini milites se quietos e tinuerunt , Turcae ubique per pagos & agros
quiete&absque maleficio pertexerunt; ac postremo eum ultra varas finiim Ad Rasiniam pervenissent tertio infra milliari sitam Ludovi- lenimus Turcus,&Paulus Baquilius, ac exterici Derii arcem,castra locaverunt: de quum pila Ungari , qui hostem fugientem totis vitibus ferro O serrea ex arce in incertum emissa.Sabanus Tum seriequendum,ac eius iter . vienna,Linduam. anima ca adolescens este ari, qui aerario Soli mani Canisamque eundo anticipandum esse eonte .cent. praeerat irater sit te sortuna interfectus esset, pe- derent;hoe tempus. hane occasionem esse divia dites pratoiiani , ira ac vindictae eupidine in- mitus oblatam,qua barbatus insolensquehostis.
sammati,arcem &oppidum repentino impetu labore ae retum inopia pressus & fatigatus faci- aggressi, caesisque omnibus fere defensoribus, 4ἡ deleri posset. in ecto igne concremarunt. Ubi captus & a, Sed Caesarposthabiti, militaribus eonsiliis, ductus suitGeorgius Hustius:qui deinde totum sacandae Italiet eausa,ae alii,,ut dicebat ultis iari. sere Orientem usque ad Indos pervagatus, pe- ac magnis de causis. &quod pestilentia in e
regrinationis & itineriam si tum commenti diris iam grassati inceperat , in Italiam rediterios sola eiis reliquit. consituit. Quamquam autem Ferdinandus ab Ibi solimanus quum unius diei quietem eri eo eontendere non pratermitteret , ut posmercitui concessisset,suadente Ibraimo, cum ob quam totae tanti exercitus tanto labore, tanticcommodiorem rei annonariae, qua non leviter que impensis convenissent, nequaquam frustra . laborabatur, procuranda rationem; tum vero Moivisse viderentur, vellet adveliusJoannem, oeeultis consilis, ut s Caroli exercitus inse- Solimans patrocinio ae auxiliis destitutum , e .. . queretur, limano detractis in eum modum & Qmnem belli terrorem convenere eumque
te que praetoriani censentur, ac purpuratorum praecipitis, exteras copias Ibraimo ducendas alia
tribuit isque in sequenti die instituta adHoiba tiam arcem . in dextram partem profectione, eaque ex itinere, quod praesidiarii in appropin- qtiantes tormenta displosilent , ae quosdam Tureas inter cissent, capta & incenta, Cimsum. ae Gudocium, indeque Chalinam . aemontem Claudium, & Vesicam, ac postremo Tapoliam , Joannis Regis patriam . pacatis agmin bu ,praetervectus es, contra Soli manus laeuam in panem desectens primo Capioni iam e Veiiiciam, deinde per Posegam psovinciam inter Diavum N Savum sumina, lentis 1acti itinet ibit, in Sirmium delatu sest; boque demum ad Belgradum appellentes eodem seretempore mercitus conliinxere , postea mediani me hieme Adrianopolim pervenere. Hie Qit polim ultu, iam lumine &arroganter sulcepta,quam Ix postea nullo opeidi pretio consectae . solim aninori expeditionis exitus; ira, sama totum pene o hem terraium perterruerat .sed quae flocumento suetit. eius quoque res nequaquam bello insuperabiles eiie: postquam omnem certaminis
aleam vitando, Caiatis Caroli Augusti, Christianorumque principum congressum tantopere imi fallet. Calai Lintii cognito Turcaram seu fuga, seu discessu, summa adhibita teletitate, simul cum Ferdinando fratre , classe de Vectus Vien. nam venit, ibique militaret concilium convoc
pannonia statri militaturas relinqueret; Hisparos autem & Germanos secum in Italiam de- 1 iasi duceret ; quum pixsertim eum sereniora am c. mutumni tempora,ac viae selito commodiores, ad pati; eam flendam maturandamque prosectionem ris maxime invitare viderentur. quit.
Sed Italicatum cohortium dimidia sere pars,quod hibernam &longinquam in Panno nia militiam denectaret . neque de stipendio
cum eis conventum esset, auctore quodam mili re Volaterrano,seditione facta. spretoque du- ia . eum &Caesaris impatio , in italiam reditum senim fiscepit,ac sumptis armis, Vactio&Castaldo, alia, caetet iique praesectis ac tribunis, eos nec Hrbis dilari nee ui retinete valentibus ire perrexit, cateris i. m. iii abritio Maramaldo. Philippo Tota ello, in clo pei manentibus ipse autem perveneri se latus fines Italiam ingrestus . & ab eodem ubique singillari studio& liberalitate exceptus est, nec tamen venetorum Urbes cum copias, ne oneri ae sumptui seret. intrare voluit, inde. que ad Clementis colloquium Muod ille postulabat. Bononiam diuertit; illine Mediolanum, ae deinde Genuam est prosectus, hospitio usus ipsus Auriae in si bulbanis hortis, quos ille regio apparatu instrudierat nec multo post, trire inibit, Aurianis ad stoechades insulas, &ex iis . . secunda tempestate, nec multis interiectis di bus in Hispaniam, a qua jam biennium abfuerat,incolumis pervenit. mininterea quin haec per hunc modum geruntur, Caesar am antua quum de sesimani in Austriam
136쪽
, i striam irruptus UVentu certioribus nuntiis
edoctus esset. iniunxerat Andrea Autiae, virolon e omnium aetatis nostrae latissimo, quem maritimo negotio & lassi praesecerat, ut triremes ae plures onerarias naves militariter exoria
vita, . iraret. ac adversus Tureas in Graeciam traiice insiti ret,atque eam omni lici terroris genere ill Mis, depopularetur, ac serio igneque vinaret. Isbia: itaque tuni na tali in a tiros odio incensus. D. . ' tum rei gerendae avidisssimus , cum XXXV. aana. oneraris , &ALHll. rostratis navibu, in siet
liam venit, ibique parato nautico commeatu, ae aliis rebus necessariis, naves onerarias recta
ad Pelopponnes insisas cursum dirigere iussit, ipse vero eas subsequutulus, Corcyiam & Cephalenem praetervectus, meynthum appulite quae sint Venetorum imperio subditae Ionii marita Insulae .ac a classe Veneta custodiebaratur: Sed cui ob faedura quae sinatus cum Soliniano pepigerat, Casariana secon unge se integrum
Caeterum eum Hasas Turetea septuaginta triremium, quam Himecales diu tabat. audito Auriae adventu, Argolicum suum pixtergressa Chalcidem fuga mitisset : Auria apud Sphrasiam insulam ad explicanda consilia sie contulit r ad quem locum onerariae quoque naves levioribus ventis perflata adventarunt. Complures ex trierarchis ac tribunis militum. Methonem oppugnandam suadebant, quam anno μculati a Patastete principe expugnatam fuisse retulimus. atque imprimis Salviatus, Rhodia-mmieu Melitentium navium praesectus: ipseque,quod anno superiore illius oppidi noctuino tempore sedici dolo occupati, sed statim a Tu cis ieeepti situm bene considerasset . ope amimprimis suam pollicebatur Sed Aulia,qui in- - tentiores ei tuendo Turcas sole pravidebat re-λ- ιν lecto constiOMomnem aggredi&oppugna-
O M. Itaque in imo tormentorum muralium apparatit,ac vix alias nostra aetate vito aut an -eto tam e esask.quam e continenti uiem quas sari iussit.Nam e continenti quatuordecim , helasse veto centum quinquaginta maioribus tormantis maenia verberabantur: eumque exitum oppugnatio habuit, ut post multas ae eiu-entas nostrorum cum hostibus pugnas, at plurimorum militum Centurionumque utriusque panis caedem,ptimo insula oppido adiacens in qua Graeci habitabant,ac tunc a Turcis acerri me defendebatur, refugientibus in oppidum hostibus, a nostiis caperetur. Et quum sequenti die Haidates Spartae, veteris Lacedaeitionis, quam nunc Militiam vocant,praefectus, accita Megalopoli .ae Messene caeteriiqne Peloponnesi prxsidiis , septingentorum equitum ala. obsessis subsiuo veni stet . atque ab Erasino. Aufa , Theodoroque Spinula in sit burbanis tectis progigatus,casusque esset, Turcae qui in
Aice a Venetis olim in praealta rupe ad angu-. tum urbis condita ic in oppido erant, viso eius intei secti capite, ae aliorum commilitonum, deditionem secerunt,ita ut incolumes cum armis, equis, ac rebus dimitterentur.
Oecupata Corone, ac imposito Hispanorum ut 4 valido praesidio eoque fidei Se tutela Francistini vi Mendocti commendato.Auria iterum circum- cepit. navigata Zacyntho, classem ad oppugnandas Patras Achaiae urbem dii it , quam Turcarnuans Aut . metu perculsi desere erant. seque una cum ori iridanis. ad quendam sub arcem munitioiem Hlocum, qa .muroque munitum teceperant: aedestentione ex navibus iacta,Hieronymus Tu
ravillas ensis Comes . iussit Auriae milites
exposuit. ac Dimentis otio maioribus munimvetustate debilem quatere cepit. Me mora , qui Auriani milites certatim muros conscenderent, hostes perieti iti munitione eis telicta, in arcem se receperunt;quae sane non sine labore ae Aissicultate rapi potuisset, si Turca eam militari vinute tuendam sus episenti velum emisti, ad Aut iam legatis, se & urbem ac a cem haud cunctant et dediderunt e ita ut cum pueri, iaciminis .aa lingulis vestimentis de gladii, abire in aetoliam permitterelatur . quam conditionem Auria latam habuit, tanta fide &severitate, ut quendam militem faena nas ario. gantius & petulantius spoliare conatum . extemplo corripi ac interfici iussitht. Inde quum exercitus teilestii itinere versus Doda Naupactum peirexisset, Auria autem triremi- mei cribus eodem devectus esset, duo castella numitis- pitiniurisma quae in angustiis ficti illius habentur . &Achaiam ab A tolia intersuo mali disinsuunt. ae Dardanelli voeantur;illud quidem saeta de
ditione, hoc vero tormentas admotis, muroque patefacto, & silmina militum vi ct so titudineeΣpugnua sunt Interea Turcae magno equitum n peditum numero ex Peloponneso , iociis in petieulo constitutis opem laturi celeriter concene. unt.&quum in compectum nostrorum ventum enset, sublato clamore, veluti impetum facturi procurrerunt. Quibus quum Minensis quatuot millia Hispanorum militum egregie rem sci petis gerentium opposivissit, hostes nullo Grae pretio facto Naupactum redierunt, & nostri editis olimibusTureis, pectante praelium e prora praetoria tritumis Aulia,Castello potiti sunt in quo tormenta inustatae magnitudini, Arabi ei, incripta literis reperta sunt . quorum gno Minensi & Salviato pio sortiter navata opera donavit;reliqua in porruGenuens, prope aedent Diux Deiparae virginis, quam ipse . manubiis pyrataium a se superatis condiderat, collocari jussit.Nee multo st,cum classis versus Si mnem, atque Corinthum ubique tenorem ci ei serendo obvia serio& igne vastasset, Auria a. ia a acceptis a Caesare literis 4 quibus linam in li cataraliam adventum, ac Solymante Pannonia diice Esltim sanificabat, & quod hiems appmpinis tar. quaret, rone commeatu & Iebus aecellariis. Grani quae tolerandae obsidioni opportuna fine vid, Minti
docto commissa.&eo, si obsdio ingrueret, de .hda serenda ope verbis ac promissis onerato, victor .. cimit.
Quum autem ea exeunte hieme, sequentis anni aestas appetiisset .elestis Turcica, iussu So- i s 3 3. 41mani.qui amisian elopponnes pallem aegie corona admodum aiebat, Gallipoli egressi Coronem a Docis vehementi obsidione terra,rnatique cinxit 3 5e obsessa. Mendoctus scriptis litetis,tam a Caesare, quam a Petro Toletano protege Neapolitano; sed ab Auria petuliaristi opem implorabat, at ut fidem tuam liberat et hortabatur. aua cognitate, Auria promissi memor Hispanos cic Mend cium laborantes sine mora auxilio iuvandos censuit: ta e Neapoli Messaliam prosectus, ne-L a quaqilam
137쪽
- - . quaquam expectata duodecim triremium etiaς ' se Hispalaica,quam Alvani, Bastamus iussu C laris erat adducturus,imposta in naves vetera-uorum Hispanorum legione R ii emerita stipen, dia seditiosus.quam par est .flagitabam, & in Campania urbem Aversam diti puerant , stipendiis persolum, ae Roserico Macicao Cantabro duee eis e stituto, in Giaeciam cursum intendit; Cotonemque ptilia & sugata Turc tum classe cui Lupthibe s,Gallipolis ad Hel. lespontum praesectus,qui maris imperium tuetur, praeerat,oblita,ne liberavit c educto tem. docto&sociis, quibus anno superiore urbem tuendam e miserat, Macieaum cum legione '' Hispanieaeustodiendae vibi praeposuit S acie Re bene galla cum suo&vetere exercitu Mend wm cioque Cor iam, atque inde in Italiam felici
uius navigatione contendit : consolatus pro concione Graecos , hortatusque incommoda
belli,militiaeque labores patienter tolerare, dic panosque mutua ope & consilio juvate vellent; quandoquidemCaesar tam sua sponte,quam 7p- auctore, de impulsore, adeo benigna in eos animi propensione esset affectus ut concedenti bus fatis, propitioque numine. brevi in Ciaetiam cum validissimis copiis traiicere, ipsosque diuturna balbarinum iei vitute oppressos in pristinam ae laetam liberiatis conditionem vindicare statuisset. lentio incomparabilis viri, dcres praeclare ab eo in Craecia gesta, me velut de spatio,ut plus iusto declinarem. abstulere. Sed quum hae expeditio in commune Reipudi Christianae commodum adversus baibatos m- scepta. Pannonicis quodammodo iebus immissa videri possit; ideoque eam perse ibi operae pretium ratus sim huius haud inaniani divert, culi veniam merito a legentibus imp trabilem fore confido.
i solimano sinde enini diverterat oratiot ac classe, liquam in Danubio inter Budam Pestumque urbes lieliquerat, praecipiti aetii bitatio descensu sub se qui iussa Ioannes omnibus eius auxiliis,quibus magnopere considebat , insperato destitutus, Ferdinandum retenta. quod ipse vix fieri posse
speraverat, Pannoniae possessione, Italicis cohortibus .ac Germania, B hemiaeque auxiliis consilini. ad invadendam nudam,seque regno expellendum omnes vires conversilium existimabat: ideoque vehementer animo perturbabatur, ac cum Gritto, in quo magnam suae incolumitatis spem collocaverat , caterisque, quos habebat ducibus , consiliati uento diserio consei re non intermittebat.Nec eius votis
de consilii, aliud quicquam favisse. vieissimque perditiangi conatibus importune obstitisse cognitum est , quam instantis hiemis adversas tempestates, quae postmod; im haud multis ii teriectis diebus saeviie incipientes , proposita
belli studia in aliud tempus dissetis coegerunt, Itaque la n, hii intervalli. ipse imbecillita- i sis.
ti, vitium suarum, inopiaeque crearis conscius, nec se Feldinando tam sivis viribtis, quam fiat is , & inexhaustis Cermania auxiliis subnixo,param iuturum ratus, ad pacis cogitati nes amplectendas animum applicuit, quum eas nee Critto,nec aliis displicere amadvertillet.
Quae quidem consilia etiam Sol; mano.& ibrannio purpuratorum principi, per Tranquillum Andionicum. Glitii ipsius scribam fgnificata, rasis a nee is illis improbata suisse serebantur. Igitur laam: ead idinandum haud multo post mist Hielm Patridanymum Lascum legatum , eique in mandatis ad n Hedit,ut primo annuas inducias, aut si id non . mari posset,ce ite femestres peteret: iiique obtentis, duriti ad Carolum Casalem, ubicunque eo tempore pauci reperitetur ad solidam,coramque pacem stabi- sa liendam proficisceretur.Sed Ferdinandus,con- mittitur cessis annui, indue iis, Lascuin ad Caesarem ire S dari nequaquam permisit, verum eadem,qua veni ktiaritat, via ad Joannem redire pastite eo responso ducia addito ut intra hoc tempus de modis ac firmi- tam late pacis, transgendisque eius conditionibus . eritia aretur, neque interea Caesar aliis gravisῖ- d niurimis rebus satis superque occupatus,ea curam liniaque intempestive gravaretur. inare 3
138쪽
ut postea de M iniuria .veluti ipse interpretab tur sibi illata apud Caiarem δε nonnullos Ge maniae principes, expostulando gravem querimoniam instituerit, se Lamen ut tempo1i necessitatique cedere, nitasque inducias admit
Quibus pastis Pardinandus quidem Mar malaum de Tomiellum cum italicis legioni bus, persoluto stipendio, dimisi; Ioannes, eici
navissimo metu liberatus.Stephanum Biode ricum Episcopum vaciensem, de Stephanum vel beeium legatos ad eum misit e qui cum eo aequas bonasque conditiones haud aspernante. post non longiorem moram, iis conditionibus convenεie: ut donee firma ae stabilis pax init mr. interim de injuriis, damnis, rapinis, exdibus, quae, divisa in partes & factiones reipubli- ea. insolintis aede eludelissimae, ex utraque parte evenerant,iure decidendis, ae villatum,
oppidorum,&ditionum pollectione diiudiean da bini utrinque tuitis eriti. strigonium miti tentui &quicquid ii deliberarent, ab utraque hine pio lato atque si otiaberet ut Q ia vero ρη Patisii, Aiehiepiscopus Strigoniensis , modo has, modo illas palles sequutus . in gravissi inum Joannis odium, iramque incidisset, dum ' illi eatis, diiudicandis vacarent, placuit, ut arx & civita, Strigoniensis legatis sigi sinundi i
gis Poloniaeo Fiidelici Ducis Saxonia sequoitio poneretur.
C veridie strigonium iussu Ferdinandi Franciscus Rexatus,prxtor regni, ac Emericus iiiiiiii, , propalatinus; h partibus vero Joannis,stanis laus Albae Antistes .ac Bemardus B αajus, qui ius dicerent,ac controversias litesque dirimetent. Ab iis Paulo Archiepiscopo ex
aequo potius & bono,sua reddita fuere, sublato sequestro;&Contium, ae alia 'uxdam oppida in superiore Pannonia. quae aJoannit clientihus variis modia vexabantur, Alexio Turaoni radi l. adiudiea laesi ad laus autem Moratus, circa Al-Moratu bam, inqueecclesias ac vesptimium .insuper ros L in Illytico pi as agere, vias more latronum ρ . obsidere.a mobilibus captis, de in vincula coniectis pecuniam per tormenta exto Vere, caedibus . incendiis in omnes obvios gressali, divi naatque humana immani crudelitate confundere erat litus . iure convictu ἱ dc damnatus lataque unanimi voto sententia timuique regis auctoritate pioscriptus fuit: permissumqueJ
anni, ut in eui Mot & tantorum scelerum a
cilem , nec altei utrius patris asse ramillato bello,expugnatisque eius ieceptaculis, severe nima ue telet. Is ditur intellecto eum in Pa
sota , arce duobus ab Alba milliaribu, diu a, quaeurbs tunc ei patebat odelitescere.nec ad hue a limis , rapinis & latrociniis absit aere. millo advolus eum Hieronymo Laico cum exercitu, cui etiam Cassonus Turea cum ac si is de navalibus eiis intererat, obsidet; de ii alii iusῖt. rdinandi etiam iussu, e montani, civitatibus i sodinis millae fuere ad agensos euniculos,quadrangentae erae ex iis, quae auro atque argento etelia visceribus eruendo vacare solent. Itaque oppugnatio eum habuit exitum, ut qui Laicus tormentis parum proficeret.quod
alti ab obsessis acernine defenderetur; polli
mo cadente ictu malos, colubi E Gregorio cognomento Magno ipsius Molati legato, viro ' militari de impigro, obtestis de Molaeo imprimis animi conciderent ; ipsequet celeri in prinas vetitus,sse iuga cogitaret. Jam enim etiam euniculi, egeli, ab imis sui amentis humo, quamquam labor a iduus de dissicilis eis iobduram de saxoiam rellitiem ad linem fele per ducti,&ei haud multa mora sulphuleus pulvis
ingerendus erat mirum Moixus iebus desperatis suos ad concionem vocat, disti butoque eis multo auro, cuius vim ingentem e variis rapinas iam seneribus cumulaverat, ne auxilion
mature adducendorum causa arce mitiati m. brevique reversutum narrate eos .iit interea sese
viros sortes,militesque praebeant admonet,in sentibilique piomitiis onerat : utque maiorem atro, fictis eius fidem habeant , se libero, sitio, ibi, onibus
vehit obsides relicturum assi at . atque iis dimissis peractis, e muro si ibus demissus, in proximas silva, silentio delatus . agre adna dum
ad areem Rahoc iam in illyricum profugit. Non longe abierat , quum pulvis si lphureus Ada
agne accensus in iubterraneis cuniculcium ceni R specubus, magna vi de impetu murum colla- hi iam hentem deiecit: ita ut eius strepi: una defias hsarem facile exaudiret. Nec mora, milites per mia elatis
nam maenia conscendentes,caesis ad unum om.
Mibus defensoribus, arcem captam Giripuere Nulla Mordii supellex, eaque pretiosa atque
Gl lenta aviditati militum cessit: filius destia eius, quos abiens, ne sui milites de te situ eius 'dubitarent, ibi teli uetat. quique in testudine
quadam, quae arcem intiantibus a dextra patie
via habetur, elatis erant,capti ac Budam ad Ioannem adducti, iisque ad eius obitum in custodia seriati saere Aidi demum ipsa abJoanne lege Raphaeli &Joanni Pollina hic iis saltibua
dono datam it perinde ac Noratis, rapto vivere haud abhorrentibus, ut postea animadve si est. Coalescantibus in hune modum induetis
Joannes Barassius Linduanus, quem ab Ioanne Palatinum creatum Risse silpta ietulimus in arce sua Saproiicia e vivis excessit,magno eius dolore , quum eum piae caeteris ob fidem inte. gritatemque chalum imprimis haberet. Eius ς'
obitu intellectoa ascii, de Wibechis. Clito ac d sentati sὀliti, occasione capta, regem aἡeunt. ι Uenumeratisque eius beneficiis,quae in illum patria extorrem, regnoque pulium, atque inter lonos inopem vitam agentem contulisset , si ui sitblevando nimirum de laborando apud Soli
manum tamdiu, nec armis ci viribus eius reducendum curasset: ac praeterea acerrima Cer rna
manorum obsidione , nuper eius potissimum opeia ereptus, liberanasque esset , grati erga D - illum animi signa aliqua edere : eumque non on
Palatinum modo, quamquam supremum eum a regia dignitate, inagilitatum esse non si ira rarent,sed Guberna orem, ampli si mo collato titulo declarare; eique regnum summo vicariae potestatis iure legendum committere vellet.
Cuiu, beneficii illum quam maxime memorem sole pollicentur,quando nemo magis id neus viaeatur, qui apud limanum, atque
omnium eius consiliorum moderatorem ibiai
naum maiori fide.solertia atque diligentia cau- sun ejus agere; de quum utrique Mittis, ac
139쪽
eorum lingiis gnarus sit, tota ejus ac petiti nes absque interprete conani is sine explicate, ac ad optatum finem pei ducere possit. Quae ab ipsi, tametsi dissimulantet,velut ignaroGIito,pi optata Dictent; haud dubie tamen sub- mitios edoctos ite ab illo latis certum peripi-
cininaque erat. Ambitio enim nimia, natura
eius insta, e barba acus ingenii fastus, cui a te-lieri salsueverat , uihil medioere Mihil nisi amplum,ac magnificum expetebat: ita ut ii sentibus pollicitis Ze largitionibus animos Umnium aucupando quod quidem crocoquam plui imo dis buendo e pecu Veneta, quam Mocenicam vocabant. pastini donanda faciebatb si uentes in ore haberet, iactaretque se propediem ad tantos summae gloriae. ampliti dinisque gradus.vel iure vel iniuria conscensulum . quos alii aut siunniavi. aut haereditate consequi Qterent. Ad ea Joannes breviter, de paucis respondit,se quidem quin multa.&magnaCriti in se merita extent,minime infitiari eiusque sempersulae propositi ut sparem nora posit magnam
tamen& non vulgarem pro eis pratiam rependat, atque adeo apud omnes tetatum reddat, eorum memoliam apud animum sui im, de v, sui se semper. nee unquam intermorituram esse, ne tamen inconsilito' Senatu quicquam feeisse videatur, se propediem eo si equentiore
convocato voluntatem sitam. quae in eo toliendo de evehendo propensissma esset, eons-liaque& cogitationes explicaturum, & eat ovium quae ad eum olitandum,& amplificandum, quam inarime pertinere visa suerint.Nec atra' multo poli Senatu eo, io,cum praerogativa sui tu, Sese suffragii, quo eum omnibus. quibus posset,li nara tioribus cumulate ornaturum profitebatur , coacto, quonam modo ossicium Cubematoris ei esset id pra- deserendum sententias exquisivit. Cum ex ve-I nita hementer variarent mee Laseo de Wibecio,nispe auci, consentirent; &Nadaudius quoque .ivetiam tueretur, tandem rogatus, in hane sententiam loquutus esse dicitur. Nadas. Non me latet,optime Rex dissicile pro λ,i est, risiis&arduum esse .consilium tibi dare in tantari, As praeseitim te quam in animo tuo ae nonnullo suasoria , .nura. qui ante me di erunt, quali placenes riptam atque praeiudicatam video; neque ego uagi more magis, quam acii iudieio prolo qui optaverim. Ludovici Cliti multa egregia ,,intemerita&beraescia editate nequeo dis ,.teii; quandoquidem ipse eoium paltim locu- , .ples elle testis postum,qui ea conspexi, &eo, tum aliqua pars tui; pallim ab plui imis moria talibus gravi minis viris, quibus illiti, dicta factaque, pro te ac dignitate tua. magnis i ,
bolibus , multo itido te exant lata bene con
,,sivit accepi : & quod maxinu pondeiis est,
. nurae ex tua Iecordatione . at tua ingenua ,,confesssione non illibenter recognosio. Ve-
aum res ipsa& experientia , qua merito re- tum magis ira dieitur, docuit verum illud in , dubitatum liae esse, quod ab antiquis dictum..,hodie quoque a prudentissimis viris repeti de usurpati solet, imperium socios nec sustinere.
nee illud aliis nili invite concedi solere. Et
quamquam gratum & memorem erga bene. meritos esse,paremque, aut maiorem,s postis, gratiam rependere laudabile . planeque re
,sium existituri tamen neque tibi ipsi cordato viro perverse consilendum est, ut qu si iam si iis te vestimentis exuat spolietque, & alio,
induat,& exornet. Nollem equidem deroga re Crito, 'uem pro viro claio industrio mili tari, teque te optime merito & habeo de colo; neque mihi caulas odii, aut malevolentiae ut
las dedit; i sibi, uti regi optimo salutisque
meae aureati,ae cunctis fortuna utriusque vi- cissitudinibus probe erudito nollem adeo de- rogatum. ut quando clemens. gratus. benes. sciasque videri &elsecupis,sic beneficium per venas, ut illud et ob niat, cui mala esse haud 'uaqua in illicitum este videatui 1 parumque pensi habebat, utrum bonus de strenuus, an vero sol mi abilis intol.randusque evadat
Legibus quidem nostris antiquissimis Vene-
ti, a quibus originem ducit, a Repub. nolita scapessenda arcentur, ut nosti, de si maternae sctirpis genus reputaverimus, certe a nobis res ab omnium gentium, quae Christiano nomines cenientur. religione, legibus, animis, moti- ςbus. natura, denique ipsa diis fere pro coni. perto est. Quae etiam ii minime obstiterint; sCubernatores tamen pueris principibus,quorum artas imbecillis ,regendoque regno infit x ma eli veluti magistri. Se moderatores adiungi usque ad adolescentiam solent Sed quum te ς
iam sere quinquaginta annos plus minus na xς tum,multa domi. multa foris, utriusque sortu nae documenta expertum; reique publicet re
genda de gubernandae scientii sinum videa ς
mus, & venetemur supervacaneum certe,et
iam anceps de periculosum censeo. haec te que talia consilia auimo agitare. Clementiae ς igitur tuae & probitati ante nia diligentei sprovidendum est,ut Crito aliis idoneis in is x gratificeris . he satisiacias; quamquam nunc 'uoque omnia ei haud secus quam tibi pa rent.ipse vectigalibus,postoli s, limitibus. mi. xlitum stipendiis, de praesemitis, aratio. pacis di belli muniis, populisque tibi subiectis, pax ri propemodum potestate dominatur ; potio ne quid tibi ab externis adversi impendeat, squod maxime nollem,neve turbando aut cor. cruenseo regno ianuam aperias, nobis Panno. niis tu ipse. nemine adscito consorte, praesis. ς nos imperio regere perges, nosti que potius quieti&saluti . quaecum tira coniuncta est, x quam alienae libidini atque ambitioni avari tiaeque consules,nam malis noctiis aut tu ipse cimederi potes.& debes aut si id nolis, aut ne segligas , quod seri minime convenit, itim
omittenda omnibus aliis ea cura est Quae mi e hi in pectore condita erant,ea tibi fideliter ex ς promps. nec placuit reticere; C aeterum an ii, cassentiare, nee ne, erit in tuo positum arbitra otia sive autem hac via, sive alia melior i cesseris, eam tam tibi tuisque omnibus,quam xieipub utilem & salutarem evenire opto. ης
Postquam das diu, dicendi finem sedit. Qua non
plerique Senatorum. eum uti virum sortem, ea a viis quae dixistet,studio & amore erga regem, rem is que plib. dixtile contendebant; neque eum in ari'ai tanta re gratiam, aut odium exercere voluiste. xod Verum Joannes a Critto, ac illis, quorum ia- pann Etione valuere,quosque stipia nominavi, pra- Hac occupatus, reiectis maloris ac melioris partis bona.
iussi agit , illum Pannonia Cubernatorem de- tW d.
clarat idque a verbecio, nunquam audacia ac gnati.
iactionum egente,publicari iubet omnibusque
140쪽
, ii ii stat in Ungaria&a misi vania parebant, praesecto capta. aevalido Hispalatearunt cohor e edicit .ut ei non secus, quam sibi ipsi obsequia tium praesidio imposito , iebusque bello stilii
, . uti, praestent. Diploma etiam confici curat, quod nendo necessariis intinita erat, asiam Caesare., . ἡ 'ipse iubscribente firmatur, ac ut senatores Turcis redderetui; fore ut decennale, induciae ad criptis suis nominibus aeque confirment, se- ei haud gravatim concederentur; quandoqui rio iniungit.VerumJoannes Statilius Albae Ju- dem Solimanus aduersus petias, eorumque re- liae,quae est in Trani pluatua stant lausVaral- gem Tal assum . Hi imaelis sophi filium , lius Albae iegiae, ac Cibacus Hiadini antistes. ae sileeessorem iam pridem ac te bellum illam. Simon Athin iis, fratres Artansii Blasius& ius. & in partes OKentis omnes vires conver-
Paulus. atque ipse Nadasdius, qui diversam in surus esset Eandem quoque rem Clemens Pon- Senatu sententiam dixerant, non sine summa tiso apud Critum, per Florentinos inereat imis offensione nomina date, aut ligna appo- res urgere non desinebat: favebantque Ci itus nere recusarant : seque tantum flagitii, 'Dod ae ibiaimus causae, dummodo Cotone recupe- aliquando in regiae personae peniiciem esset ted rari possit ex qua Macie , &Hispani in iis-undaturum, minime commissuros retulerunt. tionem Turcicam allidue iri impentes praedas causim Critus grauit limum in agere, ac omnia igne &serio vastate, Circo eos odium atque iram concepit,adeo ut proce- que vicinos ad desectionem iselieitate non dedente tempote , quum Simonem vectigalibus sinebant.
Qua quum Joannes intellexisset, in is, ad
perdinandum intemuntiis facile impetravit. Vnde critii
qui regii , ac fodinis talis praesere m. pecula sis in- odi mo simulasset, tanquam qui aerarium admitto minosci s -- compilasset; re tamen vera. quod in serenda ais . sementia, ae stabilien diplomate contrarias panes esset sequutus, inscio, iide s seiuiis Osi, concessuro lege . in praealta furca tui en mora dum curavit et neque a Nadastio eandem ut & induciae ad insequentem annum pror garentur; δc si quos vellet ad Cauarem legatos in Hispaniam mittere, id ei tuto de citra quodvis impedimentum fieri sieeret. Itaque non multi, interiectis diebus, Francisium Coloci, or abi- causam necando sceleratas manus abstinuisset, ensem Archiepiscopum, ordinis Divi Fianciscimi sis, nisi i , a Tranquillo Andronico Tragulino , ψ- Monachum, sed ex illustri comitum Frangi obtunia sius Gliti secreti ut sibi caveret, millet clam panorum familia oriundum. adCaesarem mi petula- admonitus; seque metuens, me a Grito in si si is tete decrevit; eique immandatis dedit . ut ex uiser u J-- circumventus, e medio tolletetur, ducta in par- itinere Ferdinandum conveniret, ae salutaret; se iri
as tibii, Ferdinandi uxore, Lassislai Caniliani filia seque brevi alios ad eum legatos minui uin pol- ὰ, ,, . m. unica, & petita a Joanne ad nuptias confieien- liceretur. Colociensis Liguria secundis ventis ius Nadas das proficiscenai facultate, domum rediit. nee in Hispaniam delatus a Carolo sipplex petiit, '. M a postea Joannis partibus, quas Tureaium admi- ut inter duos de regno Pannoniae diis lentes, se
factione nidulis sustematas oderat unquam amplius adia medium interponete vellet; paceque & perpe-Wῶν - hatere voluit. tui, faedetibus ictis. stat tem dc eundem impetiadana Pari quoque odii, ae saevitiae tenore, se paulo consertem ad eam amplectendam te ita holta- desciscit etiam de Blesio fratribus Altandi is, qui ob meta retur. Caesareum diutius minime detinendum. Frarrcs ditatam,titi serebant. ad patres Ferdinandi de- ratus. scriptis ad Joannem literis, quibus eam
πιι - sectionem, a rege suspieiose in careeres conie- legationem , quae utpote totius reipublicae in -- α iuerant, quamquam neque consessis, neque Chiis lanx rationes complecteretur, sibi cura immo convictis. sed quod, antequam caperentur, ne fore respondit missurumque mature adstat rem suppli- ille Gubernator crearetur,magna eontentione legatos. qui tuo quoque nomine illum ad trai
ιi. obstitillent, Joanne in venatione ibi reabsente, figendum hortemur. atque earum rerum ignato. extremum suppli- igitur Joannem Archiepiscopum Lunaen-cium in solo sumi iussit. Quae omnia Ioannes, sem de Cornelium Sceps erum,uiros graves se , vel ex suadam animi simplicitate , vel metti prudentia singulari , une mora ad Perdinan Ibraimi, cui Critiis erat eoniunctissimus, vel dum delegavit: tui quu viennam venissent,p alii ,incertum quibus de causis pati& perserie si ea ad diem ab utroque rege constitutum pota
His re a peractis Gritus suidem pri- ciscus Colocientis, nuper a Casare ex Hispania a iuvatarum retum causa , tum etiam ab lbraimo reversus.Stephano Bioclerico,& Irasco ac ver- ,
acetius, Constantinopolim prosectus est. filium- beeio collegis a Ioanne adiunctis comitatus. ij que Perenit . quem a patie obsidis loco Soli- quum diu multumque de induciis, seque pace, .a
mancidatum memolavimus , sicut ab eo in Meius conditiovibus disceptassent, conventi e mandatis habebat,secum uni abduxit Ioannes nequaquam potuererquod Feldinandus per in- , vero induciis nuper pactis consitus a : sinae I T, silvaniae causa pacandae ternuiuium suum Hieronynum Jadrens in s a UM ι4A 4 , quam denuo res novas Dalmatam,quem stitim soluta Cus egi obsidio moliti didieerat. relicto Budae Gregotio Pes he- ne .conscio Caesare, Solimanum miserat, in- Omnio, quidam tueretur, varadinum concessi. ducias ByZantii tractare inceperat , iamque mes, o litis Ubi dum moraietur, significatum est ei a Gri- non iniquis eonditionibus ad effectum sei me tri aik to. se incolumem in aulam Soliniani per euic perduxerat, idqueJoannes aegre admodum se- resari da, ad se .egisseque cum Ibraimo diligenter de eius is rebat, duobus in locis longissimo terrarum tia ta .ri bus , ae turbulento Pannoniorum inter duos Gadis sitis. eam tractari nullo modo aut com- iis . ,rupis reges statu, proinde si pacem cum Ferdinando poni posse dictitans noque obtineri .nis sio in- tiah .dis, d. inire boni, conditionibus posset, ibraimo pla- terventu ac opera : itaque suo, etiam legatos Mihi uti cere, ut id quam primum mistis legatis expeti sonio revocavit. Caesariani tamen ab iisdem ia . , dari tur quod si perdinandus pacem amplexurus obtinuere, ut aliis abeuntibus Brodelici sibi , a Litatur videatur Corone Peloponnes urbs, quae an- relinqueretur, ut interim Feldinandi mentem