Regni Hungarici historia, per Nicolaum Isthuanffium Pannonium, ejusdem regni propalatinum, libris 34 exacte descripta

발행: 1685년

분량: 651페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

411쪽

Historiarum Liber XXVII. or

millibus comitatus .sne male seta, iisque ibiadem telisis, ipse cum suis in calita revelius est. Nossit tam oppolatino loco intra sextum diem ineredibili celetitate potiti quum quamnam in partem litterius arma piomovenda esserat, consultarent, multique ut Hathuanaanc

oblideretur, quae tota nudam petentibus restate videbamia utendumque occisione divinitus oblata censeterat . ad ii Tenbachum adsertur magnas apud Seeenium hostium copias in ca stiis este, quae nimiium tanta clade colligi potuissent. Itaque sine mola ex omnibus copiis septem millia militiam uti iusque ordinis deliguntur , eisque Strylianus Bathorius. & alter Stephanus Diugemis Homonia laniis duces plasciuntur ; moxque quadratis & inlli ulli, xilia- cidinibus iter aggiediuntur. Cum haud prons rum cui secenia pervenissent . hostes ad Hippolum correm amnem castra metatos esse. & inalbes ente au- a tota lignum pi sectioni, tubis insatis dedi lanulo animadverte iunt. veitim qui im D stimium

jugatae, antectit res in eos . qui ab hostibus praemisitetant, equites sollia incidissent , eosque tersa date compulit lent. non sine pi a senti divini nummis ope singularique benescio accidit ut cae teli , quorum pars impedimenta cairis imp mi uerat, conicentiiqite equi, stabat, pars adhuc fenandis equis , & induendis armis ccmpinnendisque sarcinis occupabatur , visa suo tum

suga, nostrorum adventu perterrita, extemplo fugam datet , seque ad l luas & montes

proximos proriperet , nostrisque incruentam victoriam . de canorum impedimentorumque omnium praedam relinqueret. in hunc modum

quum hestes ad varia loca, in quibus stipendia

merebant, dii perit , Riecum tanti nominis pias itum amissum, copias auxi hares fusis su- satasque, calba capta & direpta socii, & eom. militonibus trepidi retulissent, tantus tepenthdurcas te: ior oecupavit , ut nulla facta mora complures arces commeatu rebuique omnibus

refertas , nec spernendae muniti is Haben- isdii. stini inde De niniam Balaisanae ditionis , a a,. ..

Mi mplia olim iptitato,ut diximus, captas, A se Bulacum, Alia eonem, Somos conem ,& Ca- ρlui id strum Coivi vocatum, vacuas, &nostiis occu- stita ti pandas telinque tent. seque cum coniugibus &libeii, ad tutiora loca conserue maturuent ἰ ni vice quibus in potestatem nostrorum Iedactis post- dant.

ea Tieffenbachus idonea piasidia α custodias

imposuit. .

His iebus gestis, quhd media hyeme & in- . .

toleiandis frigoribus nec homines nee tumem mta in castris perdurare posse amplius videremiur,nee Tieffenbachus sibi cum hoste aeeitimo Muις--i. simul. & cum aetis & coeli iniuriis eoilustui dum esse arbitraretur aliisque multis de catilis.

teli Fileci,qui praeesset, &dirutas eius partes

sus cum castris te verti constituit ; Paliliumque collaudatum ab se dimisit, glatiasque ei ingen. tes habuit, quod pia lenti occasone, mi Opti Max.sngillati beneficio oblata, tam necessaliam quam opportunam reipublieae Christiana patriae ac Caesari operam praestitisset. Qui pali iacum sitis copiis in reditu I ureas Secenti pra- Seiania,

siti a agitantes, tormentorum tetrore admoto Dragi raperte ititos ad deditionis conditiones compu- atque erilit ae liberos & incolumes dimisit , arcique laneum praesidio imposito Honorium Tanhauseium, occupat. Cermaniam quidem origine, sed in Ungarum miliae Hathalmianae adoptatum piaese iucst e ac ulterius progressus, Diegelum edito in monte stum, ae Palaneam . quae ad Hippolum sumen amoeno de opportuno loco a Tutela constiusta erat . perterritis & diffugientibus desenseribus vacuas teperit,easque facili nego. , tio occupatas aegidio Magno prasino . viro sorti custodiendas attribuit, de ad Av. Cale da Uanuarias incolumem M victorem exeiciis

tum reduxit.

412쪽

Nicolat Isthuan Et Pannon I

PANNONII; HISTORIARUM

DE REBUS HUNC ARICIS

LIBER

spicii, Casaris, de cuia atqDei administiatione E neni stati is

pallam, Alexanderi inesus palma & Placentiae Dux . ie-

bus in Belgio & Gallia ghil , clarissimus . qiii ex eiciti in Philippi Resi, Hispaniatum immortali cum laude, ae nominissima dii Elaverat.e vivis exceslsi. aqua intercU- te extinctiis. In ejus locum Philippus Rex Et- cinhiatiae nestum delegit, ut sibi sanguine iunctum, qui .i liati Belgicis provinciis adminis iandis impetatolii dii. numelis nomine praeesset ; quem etiam per legatos summae auctoritatis ad amplectendani conditionem hortatus est i qui clam Plagam convenissent, convento primum Culielmo de sancto Clemente, ordinario eiusdem Reais apud Casaiem legato . palibus cum eo studiis caesarem oratunt, ut Enesso si atri ad se voeato auctor esse vellet voto Philippi Regis satisfaciendi Annuente Caesare, nee Enaesio patiter detrectante. qui Regis potentis mi.& piopinquitate sibi iuncti rebus plurimum sudebat,no multo post accepto per literas ab Ungaris ma

gno verborum cum honore commeatu.& Pannonicis iebus atque exeici tibia, Matthiasiatii de Calaiis voluntate traditis , ac tutela Feldi

ximiliano alteri si alii commendata per Notin-bei gentes & qircibur enses, ae deindE traiecto Rheno per Lucem burgum ad Belgas prinsectus in uibem Bruxellas pei venit, magnificentissima tibique pompa dc populoitim acclamatione exceptus. Sed ea res inauspicato suscepta eum habuit eventiam, ut Pi inceps pacistitistim bellique altibus clathis,& longiori vita dignus. ἡ ta non diu Belgis piaesti posset, sed biennio nona

. tisa. dum eracio, incertum veneno an alterius moibi at ocioris vi extingueretur.

Matthia At Matthia, suscepi a Pannonici exeicitus, ibi duci cuia , postquam bellum cum Tureis contra b. dipan ctum indies magis ae magis examasset , nihil, nisi antiquius habuit, quam victorias toties & tam dictu inliciter palias , vii te & industria sua proce-νad m, qui, ac priusquam hostium vires. uti fama sedatar. tebat . in Graecia ac ultramalini, Asa partibus An 1194. colligi iussa adventalent . aidua quaeque dedissicilia , quod illa essent riam decora , Nimplena laudi, militiae excitamenta, primo quo que tempore rue tui. Igitur post Calendas

XXVIII

Januarias lautinum prosimas, duces copulum in tam Ungasos quam Cermanos, impiimisque Palilium E Nova aice ad se vocavit , ac cum

iis de futuit belli plogi ei lii , ae quisamam inloei illud inchoatetur . consu itandum decie vit. Non de itere, quemadmodum in superiori ruriam. conii liatione Conlatoniens acciderat , qui lio δε ιιι ves inimium & Palotam iecenti 1 Dicarum e Iisan . peditione captas, recuperari e portere eae illima. ient ; neque id factu dissicillimum rore, quandoquidem in propinquo nec mi rita admodum essent , nec magno hostium Ut mero cu-stu lirentur: pertinere ad famam ct ex illim tionem Cx fatis Gercitias . si illa maturius ab hos ibus extorqueantur , 5 ad Papaeae lautini quietem sua laca ab illa s. qua ibidem edictitaient, assidue inqui tarentur. Hulus sententiae Har decusetim Cri istophoro inspei go , &quibusdam aliis panacepserat , qui illas arcespiriacturae sua ademptas ferre aequo animo non poterat, dc ideo ut hostes iis e ieerentur, audaciaeque tuae & temeritatis cito poenas da

rent,cupiebat.

Ex adverso PMTo minime dignum videba

tur. Pi incipem tanti neminis cuna eXercitu,

ius recentem curam suscepisset, oppugnandis illis occupari. in quibus vel iecuperatis haud magnum opera pretii m foret. nisi Alba vicina tentaretur 3 cuius vicis in oppugnatio aliam occasonem , alias vires & copias requireret. Pioinde ad magis illustre extendenda famad gloriae decus , reique publica malus emoli mentum sole, Nogia it ira, quod anno superio e ob advestis ingruentis hiemis tempestates omissum eiat,tepetere,illudque ititere pugnare : cu us accessone Tolio, Coiponae,& Bosoco,ac civitatibus Montanis quies & s lus redde ietur,& prasidia quae hactenus in illis locis meiant, gradum transferrentur, quod oppol tunc, loco di itinete ad Budam, Deo auspice. brevi recuperandam, quam ad coniun gendas Engalia si petioris vires & copia, statum esset: locum quidem esse vel primiti&P lota munitioiem , sed qua vim nostrorum n quaquam siu sustinete posse videretur: te cu-

tatutum ne ercitus , quamquam viae ob incommodissima anni tempora multo coeno ae

geli, impetiitissima sint, ex iis, quas sibi stibis-ctas habeat. regionibus, te numentaria &iebus necessu iis destituatui. Pi in

413쪽

deliberavit , legatumque post secum summa pi non admodum editae imposita est, avorum potestate in exercitu Palistim duxit; Elasmum que nostrorum memoria magi o Nicolai Ba . -- Pimnium Comotonii praesectum. magistrum thoiiivaciensis Episcopi studio, multi, aedisi. Ostrorum constituit Leonem Gallum tormen- ciis ac elegantibus . opere Iacobi Tragii timtatio negotio praposuit. Engelhardum Cur- architecti &statuatii temurata cit habet tium legionis unius Cermanicae tribunum ptio que ab occidente sile vastissimas fluas . quae

esse vigiliis, JoannemqueJovitim, praetorem Filecum de Dios totium versus longe latinue

regni, annonam curare ii si it, ac omnibus, ut protenduntur, ac ad meridiem Danubium &sequenti mense Februario Levim in castra Vaciam duobus dissiam milliatibus ; ad Solis

uvenirent , in mandatis dedit. Tormenta vero omim colles sunt di vineta minime alto verori eonini apparatum quod lentiori gradu vertice . e quibus haud irrito labo te tormenia promoverentur, sine mora praeite, ac se Lex a tis peti potest: habet etiam circumcirea fossam

expectate iussa sunt; idque Leo Gallus summa NXX. pedes profunda latamque. in ipsa itipe. idiligentia curavit. Advenere iustu Principis, magno, ut apparet, labere & sumptu eiusdem quamquam ob viatum disti cultatem lentius Bathoiii antistim excisam , cum puteo haud secto itinere, mille equites cate phracti , quos minoris laboris & impendii, ac tuitim in me Sebanianus Sticeus ducebat, ae legio Gei ma- dio erectam , quibns ipsius nomen & gentilinio Curtii . quatuor millibus peditum con- tia trium lupinoium dent uni insignia exscula statis. E Suevia&Rhetieis gentibus collecta, pia adhuc extare videntur. Hanc autem vete summae virtutis . ae militum Ungarorum e ris aedificii molem Turcae , erectis sol inlecta laurino, Papa, Comatonio. Corpona . aliisque duplicis & valde crasi; valli eratibus , iisquis locis egregia manus. omnesque ad Dregelium roboribus confibulatis, ac cespite repletis . ad&Palaticam pratre iussi. Hos palimus cum suis piopugnaculorum formam longἡ firmioremae Nobilitati, Ultradanubianae, & postea cum reddiderant. Praeerat ei Mehemetes Niger, ultimis agminibus Pi inceps ipse sequutus est. ε phetis Thessalia urbe oriundus , ideoque Tameis autem omnes properandi, & operam Casapheris cognominatus , cum octingentis praestandi cupidissimi forent, tamen ob conti- circiter Turcis , qui ad primum exeicitus con-nuas nives & pluvias. ae itinera glacie & gelu spectum , oppidum arci subiectum non conte constricta, progredienti exercitui insensis ima, mnendae amplitudinis ac simitatis iniecto igne non ante Palaticam perventum est, quam circa funditus concremarunt ; simul cum holi ei, de ultimo, mensis Februarii dies i Principe Mat- fiugibus, ac sceni sti animisque cumulis, quos thia omnes coeli in uitas& tempestates invicto foris congesserant, tanta vi de laevitia, ut etiam animi&ecit iis robore. patientiaque perse- in hortos . eorumque sepimenta de arbores sim

renter adeo ut eius exemplo caeteri quoque ci- ctiferas. ne nostris usui elle possent, exscinden mnes viatum ineommoda infracto animo susti- das,harbara feritate debacchatentur ; interim nere viderentur. ibi exercitus , ut aliquandiu ciue nostros castra & tentoria collocante, assi quiesceret,&corpora curaret. in hiberna per ditis tormentorum ictibus , nee tamen notata

pagos distributus est qui ad decursum Hippoli bili aliquo detrimento , infestate non des-

fiuminis frequentes sunt : atque illinc ad netent. I effetibachium mandata data , ut suas co- Sub vesperum eius diei sole nondum oeci pias educere, de cum iis, quas Princeps duce- dente , Leo Callus cum tormentis & eoium bai,coniungere maturaret. apparatu adventavit, lentiori ob itineri, dissi velum ciuia ob itinerem gravissimas dissi- cuitates secto progressu . ae tormenta in eo euitates Tiessenbachius nimis tarde adventare colle, quem ex adverso arcis ad orientalem Aeretur, & res omnis in celeritate posita eL plagam eminere diximus, collocavit ; ae tria et, Princeps suasu missi& aliorum. ne quid maiora , qua viginti aut triginta pondo seria mora secum diseriminis adseri et . neve hosti- ream pilam evomebant . in arcem salutandi, bus resistendum vites atque facultatem sub- veluti hostibus exonerari iussit, & hoste pa ministratet, nihil cunctandum aut expectan- riter ex arce respondentiat. Eidem nocte adidum ratus,exeicitum promovit, ae ad sextum geres fieri , & coibes terilae cespite celeriter Idus Martias ad oppidum Rutheni cum OrosL repleri , ac tormentis inter eas collocatis at fatuam uno lapide ab Nogrado dictans,de quo cem verberari ius t , ita ut die quoque toto in antea diximus, castra locavit, in quibus Geo sequenti & nocte nulla in concutiendis mceni manorum atque Ungarotum quatuordecim bus internitimo fieri videretur. At Iuleae, qui millia pegitum,ac septem millia equitum cen- ea temporis & anni asperitate nostros nequasi fuisse ferebantur. 1shie pernoctante exese quam bellum moturos existimallent . ideoque eitu adse itur Tuscarum haud contemnendum ad defendenda moenia arcemque minus parati numelum sub Noglado in eastris esse. Itaque esse viderentur, ad obstruendam cespitibus &habito consilio decernitur,eos piima luce inva- materia portam , ac ad attrahenda idoneis indendos esse , cumque iis serio decernensum. locis tormenta sese converterunt, tanto silen- sed alii, stibinde exploratoribus advenienti- tio operi intenti , ut de tormenta displodetebus. & hostes nostiolum adventu cognito, re- in obsidentes, & excubitores sublato ut motistio ad vaciam cesssise lenientibus, ab incepto est clamore, obire vigilias prohiberent; adeo destitere. ae sequenti die stiliciis ordinibus, ae ut multi eos relicta aice dissugisse existimarent. explicatis vexillis, tormentisque sequentibus, verum persecto opere ad moenia tutanda re- sub meridiei tempus. quo Turearum sacerdoti- veis, expansis per ea ac turtim ac propugna. , mos est conscensis turribus alta voce sitos cula multis vexillis, sese ad defensionem com ad preces convocare, in conspuctum Nogiam pararunt, ut se nequaquam territos esse . nee

perventum est. de salute &victoria desperisse demonstrarenti

414쪽

ha itaque magnam in nostros pilatum majoium' minorumque procellam disi erunt. Palilius nullam eis quietem dandam ratus,

operas , quarum liaud contemnendum nu merum e montanis civitatibus acciverat . quaeilodiendolum valli sene is metallorum ainptime gnatae elle selent , ad saciundos sub exteriori vallo cunicillos , quod ἡ crassitis mistoboribus contextum erat, subire mutum iubet, iis ite mille , aut paulo plures pedites, quorum dimidia pars ex Ungatis constibat, reliquum e Cunii 5d Galli legionibus selectum erat, attribuit, qui eos ab iniuria hostium, si

forte excurrerent , tutaremur , interim autem tormentorum in Histris fetib imperavit, in erebitus deterribilius pilas in arcem conto querent, ne illos. qui cunicillos agere ceperant, sentire possent. verum fieri nequaquam potuit . quin hostes in omnia intenti & vigilantes animadverterent , ac ad eum locum adcurientes, tam eos, qui in opeie erant,quam

qui illis tuendis excubabant, glandibus, ct saxis , ae trabibus supei ne in subeuntes deiectis

eminus vulnerare ac deturbare conarentui; sicut pluribus ex nostiis sauciatis . ac nonnullis editi, ie insecta redire conarentur. Nec moia . palisus receptis in castra soribus alias cohortes sociis laborantibus sit bini

st. ducibus Ladiuelao Maltinio , 8d Bendicto

Pogranio , multisque ex earum numelo secures dedolabras dedit, quibus deiiciendo vallo.

quod iam argilla nudatum erat . cperam dare; cateros faces de straminum manipulos inferre,& vallum succendere iubet. Et exteriores 'uidem valli partes, qua praeacutis palis, superne virgultis connexa erant . aliquot in locis inflammatae arserunt, ita ut ad interiola poli

hae facilior aditus adapertietur. Duravit haec pugna a media nocte ad quintam sere horam diei . cadentibus utrinque vel sauciatis non paucis e . numero squidem nostrorum circiter XLV. cecidEre , sauciatis amplius ducentis; ex hostibus vero LXX. cas, ac CL. graviter vulnerati futie ; ita ut Catapheris de s cloium animis haud dubius discriminis metus de terum desperatio iniiceretur, cogitantium& reputantium , s deiecto interiore vallo oppugnatio repeteretur, se tanto ardore atque oodine incumbentibus nequaquam pares futuros. Interea Palisus ultia priora octo tormenta ,

quibus moenia ex utraque parte quassabantur, alia quatuor attrahi , & ex aggeribus . quae

vel sus septemtrionem , qua hostes ex si minaaice in exteriorem commeabant , constitui. iusserat . rem gerere coepit, periculum factu ius, an inclusi tanto tot mentorum ingentium

apparatu e tribus locis petiti . ad complecten das deditionis conditiones compelli possent, cuius iei haud dubiam animo spem concepisse

videbatur.

Archiilux gelio , ubi pernoctaverat, cum mille equitiis castra bus, ae legione Germanica, aulaeque suae eo niar. mitatu lentius ob viatum incommoditatem progressi facto , in castia venit. ac postquam statim aggeres de tormenta pellus saltet, col.

Jaud ia Palilii de Galli diligentia ae selertia. ut

ii, in arcem emittendis nihil cessaretur, impe ravit. morum viae impetu cum vallum haud leves rimasse cillet, de Tuica insignia tormentario negotio praepositus terribili ictu pilaedi scerptus esset , Catapheri de reliquis animus concidit: nee diu post Alathegus . quo no ni ne is, qui Spali iis . hoc est, pagos de latifundia

habentibus piaeest. e muto proloqui, ac Benedictum Posianium. ac Michaelem notium tis erat Bacabaniae pras iii legatus in nomine compellare cepit: qui quum praesto adluissent . ueloimenta cellatent, petivit, seque accepta fide adtiansigendum de deditione exitutum significavit. Ea data exiυeie cum Alai go sex alii

clarioris nominis Turcae . de cum iis Palilius. qui pei nam Matthiae Pi incipis simulabat, se

transegit, ut se & arcem eum omnibus, quae intiis essent, ad arbitrium victolis mox dedere maturarent. Cum internuntii in alexm i meastent , de Matthias ae caeteri duces a Palffici invitati . sub pellibus & tentoriis prandicient, paulo post redi Ae, 8c Caraphelim cor ditionibus non alit ei asentiri retulerunt.quain ut instar Filectensium cum uxoribus de libetis. ae singuli, gladiis arce excedete liceret ; sed ut in arbitrio victoris vitae ac incolumitatis p telias sit.id nequaquam admittere; quin illum in arce extrema quaeque pati , quam tam se dam 5e inhonoratam servitutem issibile malle. Ea te cognita quamquam non deerant, qui

vel betandam iterum tormentis arcem , ac vie, pugnandam censerent , nonnullis velo Σ-

quae conditiones, quas pellulabant . admi tenda videtentur, ad extremum, ne qua dissicultas aut mota an recipiendo fieret , transactum eli Sabeundi omnibus facultas concessa; cautum tamen ne quid praeter si gulos enses auferre liceiet: atque eo die, qui fuit quai to Idus Martias, Felliates, qui nuper pia - ctilia Belgradiens te sanianditia decesserat . cum tribus aliis pro obside datus, in castri, te

mansit ae sequenti die Caraphetis eum caeteris ac puerorum de taminatum turba aree e cedens . claves arcis Palilio traditas simul cum arce reliquit e quadrages mo secundo anno,

postquam a d ut eis bello Temes uariensi capta fuerat Quae deinde a Pi incipe cui aede fidei At Aeae Reuali. qui turmam equestrem cum lau- de ductaverat , commendante Palilio tradita est , sic ut cum CCC. Ungaris , ae tribus vexilli, Cermanorum , quibus Andi eas Rudemannus praeerat . tuendam susciperet, aedeitidis dii scillimis itineribus , ae amnium inundationibus , continuisque plumis age time reditum est : aded ut nullis in promptu navigiis, & pontibus ubique vi aquatum ii

terruptis , exercitus multis in loci, compli ie, dies subsistet e. famemque de stigus, retuli que necessulatum inopiam , cxteraque imeommoda stallinere cogeretur . scuti Princi eptas Niti iam contigit ; ubi ipse quidem rati-hu, non sine fiummo labore tran vectus , ae a Stephano Feliciivio Episcopo convivio exceptus, donec copiae de impedimenta decie steti. tibus aquis traiicetentur, aliquamdiu morari atque expectate fuerit coactus. Pitus velis quam castra solverentur, ducibus ae praesectis copiarum in mandatis dedit . ut ad Calendas

Apriles tui susJautiniam . aut sud ipse iussi:

set, convenirent e nam cum primum maiores

copia . quas ad eum diem assuturas sperabat, in unum convenissent , siligonium obsdione cinere decreverat. Into

415쪽

Historiarum Liber XXVIII.

Imetractio suas Comes Trinianus collatis eum piisecti, copiarum , qui in lilyrici pa tibus agitabant , Sigii mundo Het bellia inio,' '3 Frideli eo Trauimans oriso . ae aliis Gnsiliis

copiisque mature collectis . quibus sese con,

gaius , eum D. equitibus silestiis Canistam in castra convenerunt , & eum Nobilitatis misi. tibii, ae Caniliano praesdio in hosticum excurrere , ac dignum aliquod faciniis adversus limstes exequi decreverunt. Igitur quamquam tamina Dravus & Mura , caeterique amnes

ubique continuis pluviis & nivibus tum primum colliquatis inflati exundassent , nihilo

tamen minus Caninm confluxerunt , & undecim tormentis currulibus in campum protractis , quae Jacobus Pilterius curabat , ad XX l. diem Martii , me moliae Diui Aenedicti dicatum , castra ad Mauritii pagum promo.vdier inde secundis castris ad Betienciam pe ventum est . . Turcis bello Sigeiano occupatam. seὰ hostes. qui intus erant. nec conspectu exercitu , neque expectatis tot mentis, si iccensa arce prinigerunt ; nostii velis extinctis quantum seri potuit .ignibus , tormenta maiora septem . totidemque colubrinas inde avexerunt , caeteris fere omnibus, ut re numentaria ae reliquo commeatu, ae militari supellectile eodem incendio eorruptis , aut Oinia inbabsiumptis. sequenti die ad Chorgonem itum est. ibique tormenta, quae in castris erant, duplici ordine, iust a Trinii explosa sunt i ita ut donee dimidia eorum pars dissiploderetur . interim teliqua sulphureo pulvere implerentur. quo maior vem & amplior eorum numerus . procul audientibus existimati posset. Quorum boatu &stagore audito Hasanaga segusidii pi iactus , qui tune sotth vallum aici, de sene

stellas tormentis eiaculandis aptas restaurabat, dimissis , quos ad operas saciundas convoca verat. agricolis . arcem ipse quoque succendit, dc se cum iociis Babociam , indeque ad tutio. ra loca recepit. Trinius milIs ad primum flam mariam conspectum equitibus quadringentis,

tormenta ignibus . si possent eripi , eosque extingui iussit. verum cum isthue pervenissent.

iam rotae dc axes eorum absumpti igne erant; tubos tamen seu fistulas aeneas . ne serveci ctae lique herent . magno labore extrahendas curavere , quae eum aliis Cantiam deviam suere. Restabat Babocia, quam eodem itinere laboreque in potestatem redigere decreverant,

ea spe , quod ne illam quidem impetum autos ulta, vim exercitias ae tormentorum sustinere ausu-ti in- tam existi rent: verum Turcae id Qtutum

Metar. arbitrati. pontes, quibus Rinnia fluvius trans ti poterat . ubique disiecerant e vado autem superandi , aut tormenta de impedimenta transvehendi. ob late patentes aquas nulla facultas apparebat. Tantis tumescentium a mnium obstaculis ea etiam iussicultas accedebat . quos illud arenosum ingenti, studi

Giotae solum , qua transeundum erat, stapte natura ad primi veris initia . liquatis ni- .ibus adeo mollescete solet , ut quamquam sipemE hei bidum ac viride appareat , calcatum tamen ab equite sue pedite statim vestigia devoret&absorbeat , adeo ut ignari & incautinus rei homines , nisi piasenti ope siaccurra- palatia Gradi

tur , non minsis ac prosundioribus lacunis aesei obibus immers interire soleant. Misit tamen Irinitis quo sitam viaium &locimina peritos ad Corpadum oppidum, tibi in Rinniam amnem paludosum Labadus alter rivus aequἡ stagnans inquit , tentaturos , an eo in locotiansii posset. Sed illi quoque pontes cum sublici, iussu Turcatum disiectos , & aggeres

ligonibus complanatos nee cuipiam vel expedito equiti, nedum exercitui ae impe limentis pervios esse retulerunt. Itaque decimo, Exercita

polli sana Canisa discesserant, die , uti que raducit. arce vacua relicta. ac subjectis in ima stindamenta pulveris sulphurei aliquot cadis disiecta, incolumem exercitum reduxenant.

At Matthias.quamquam copias . quas ad Calendas Apriles Comaronium convenite iusserat , viarum dissicultatibus impeditas cognovisset , quo miniis ad praestitutum locum

venirent, tamen ut eis moram omnem excu-

telet , post Paschales ferias Viennae transacta, serventiore ad res gerendas cupidoque animo Posonium venit , ibique biduom com -- Lmolatus laurinum descendit; aecum Harde-co caterisque ducibus de rebus ad obsidion si nec esuriis . deque promovendi, eastii, eon io it sultavit 3 quum Palisus eodem tempore ad V

Novam arcem eum suis. qua stipendia metebant. smul de eum Nobilitatis ultradanubianae copiis, haud contemnendo nil inero inca stris esset , & Ttinius ae Nadasditis eum eis undique danubianis brevi eodem expectarentur , qui ir etiam mox , ei Matthiam Iaurinum Venisti hit. cognovissent, adfuerunt. Francisco Duci Maxonia Lauenburgico cum quatuor millibus equitum Cermanicorum per Mora viam venienti, Sigi sinundum Folacium obviam ire iussi isque praecedentem Principem in eastri, sub Strigonio positis postea assequutus . in eiterio te sinistia Danubii ripa a Parcani Tut earum prasdii parte consedit. Interea Princeps Coiam amnium venit , ac Danubium ponte rear

cit , de ibi Palmanas copias in sua eastra recepit, iisque promotis . ietatis demum eastris in conspectum Strigonii perventum est. Praeter Ungatos , quorum copiae ad quim copia, a decim millium bellatorum numerum consti- numeris. tuebant , Sebastianus si iccus mille equites Germanos ductabat, & Redems totidem. ac Bia eburgentis equitatus cum Moravis de Austilacis . ac ruinardi Comiti, Tulliani de

m bergorum , nec non Cothardi Staren-

bergi turmis . palab minus decem millibus constabat. Peditum Germanorum amplius sexdecim millia erant, intres legiones distributa . quarum unam Leo Gallus sub duodecim fgni, , quinquies mille circiter pedites continentem ductabat a secundae Engalhaidus Curtius praeerat , teritae schombergius, quae singulae tantundem peditum sub totidem signis habebant , quorum singula CCCC. milites continebant. Postea quoque una legi

ne , quae quatuor millibus militum conssa bat , eastra aucta fuerunt ; quam h Salisbur. go Rottennavius iuvenis spater enim Tagr bir h vivis excesserat) navibus impositam celeritatis causa advexerat. Aderant biremes a quoque tredecim a Perdinando Imperatore o. ii 'lim consti uctae . rc nune ex Viennae navali in

416쪽

oo Nicolat isthua nisi Pannon I

armat

ampliti, mille scio iniit c malebantur ; de supra has XXV. nauigia eiusdem serinae , sed paulo minoia . quae nostii Nasidas aut Salcas vocant , inqui iis singuli, XXX lli. Unga-ii, milite, simulae remiges erant, ac in earum pro iis breviora ex xi e fusili tormenta habebantur, & in anteriolibus sentinis pilae seriea ovi gallinacei magnitudine cum certo pulveris sulphurei pondere sei vabantur. Classi huic Joannes Alexandei Pi incensiainius praeerat legatus . donec Antonius Rideselius eques Marianus Theutonici ordinis, uti vocant, Commendator . in castra advenisset. Castiorum magister Haiae ccus erat declaratus . ac tor mentatium negotium Leo Gallus pioculabat,

idem qui sit, Nogrado eodem ossicio functus

tuit e lique tormenta navibus collocata secundo flumine dei exit, iumentotum iugi, terrestri itinere si, bsequi iussis. His copiis, qua omnes quinquaginta millia armatorum facile aquabant , Matthias Noni, Mair, die divo Cothaido sacta, urbem simul & Meem obsedit, castiis in planitie latis-

' sima miricinissina collocatis. Qur ideo ali- * quatilo longivi a Danubio de aquatione staρ hq ρη et i , quod iipas flumini, socii navales αν ' elius i. nautaeque occupabant. Turca cum

nostros castra metantes conspexissent, extemplo si bulbia, qua late patebant, ac horrea &id genus adiscia iniecto igne concretra alunt, expansisque pertui res & propugnacula ac mutos plui imis vexillis sese ad defensonem pararunt. Credidere complures. si eo tempore, quo Filecum & Nogradum nostri cepete. Strigonio terrorem admovistent , multo minore labore eos , qui intus erant , ad deditionem compelli potuille , quum nec pixsdio militati, nec rebus necellatiis abundatent. Velum illos rum longe munitissimarum arcium exemplo sibi intelea ita caville , ut rebus obs-dioni tolerandae idoneis comparatis minimε4mparati repetitentur e nam ad Isaei praesecti& reliquoium preces Caralibegus Albensis , quem ad Sixonem exercitui praefiitisse , ac imgens in obite vulnus accipitie diximus , cum vali isJakicerorum cohostibus, quibus multi equites clariolis nominis , peditum iunctuti

ossicio intermixti erant. paucis ante diebus arcem erat ingressus . cuius inter Turcas ea tempestate clarum militiae nomen habebatur. Eo auctore collis satis altus , & minime saxeus,

quem a delubio elegantissmi opeiis olim ibi

consti ulto Divi a litimae montem vocant,eIegione arcis ad tormenti iactum eminens , castello e vimineis cratibus ac roboribus tumultuatio opere munitus ibit ; cui ipse pixscii rios milites , & duo currulia tormenta imp nenda curaverat , quibus nostri. qui arcem aut urbem aggressuri serent , undique pete

rentur.

Caeteriim Gallus Paliso eohortante atque satagente , eadem nocte tormenta per vineta scrobibus ac sossis impedita, ae alia confiagosa loca magno labore trans vellenda curavit . iisque arcem magna ui , beralituist Sed quum is locus non satis commodus esset, utpote qui longiuscule distaret , ea demum quae sequuta est nocte , propius arcem piomota sunt, non procul a lepulcralis, quaou, Ἱ uuae suos huma- raditi

praerat.

disciplina constituti , ex quibus sue in te mis: arx imsone pilae maloies in alcis moenia dilectet sunt. ηrni Palisti, etiam non solum ad aggeris & to

mentorum custodiam valida, Mi garorum & i , Celmanosum peditum cohorte, diis bibit; sed etiam ultra areein ad otium Solis aggeres fieti iussit. de in ii, utriusque nationis siclopetati occultavit, qui tres bireme, hostiles commea tu ia militibus onustas arcis accessu prohiberent. Classi enim nostra metu tormentorum, quibus tam ex arce, quam e pareano infestari poterat. descenius sine aperto diserimine minime patebat. Sed illi vitata dextra ripa in ulte riorem . quae versus Parcanum ducebat, eu sum direxerunt, ae sociorum subsidio fieti, de nocte ea quae vehebant, ad aquarium oppidum

exposue iunt.

Biduo post ad VII. idus Maii quum nitim pila

quam tormenta ces attent, tandem seb vespe- .ium pila ferreae igne candentes hoe teli genus novum Stephani Polonus Regis bello Moseolitico expugnandis ligneis arcibus inventum fitisse se itur 3 nec non fictiles tubi nota ratione consci lotiti. qui bituminos & sulphurei ignis flammas iaciunt . in turrim summi templi Divo Albello dicati , cui etiam Soli

manu; pepeicise tetebatur . ac cateia adiscia arcis coniuncta suetunt , quibus illa succensa ingenti mox fiagore des hepitu conflagrarunt. ut non soli1m quamplurimi ex propugnatoribus , qui ea tinguendo igni opem ferre contenderent. peiustis crudelitei membris sauciarem tur. aut flammis sumoque correpti , in vestigio suffocati intelirent: sed etiam commeatusae sulphurei pulveris maxima pars uno eodem- que incendio absumeretur di neque dubium

fuit, quin invadentibus tunc nostris aditus in arcem esse potuerit , si per ruinas muri, quae iam ad aliquot palliis apertae erant. duces impetum seli imperassent. Sed ii. quod vallumpto meenibus erectum obstare Gistimarent, suos eo tempore praelio continuerunt 3 ita ut ad diem sequentem , quum illi obstaculi amoveretur , differrent. Sed etiam tune su- onti mstia tentata oppugnatio mit et cum enim tam ii, inita. siti diu multumque ancipiti conatu vallum illud conscendete contendissent, quod ab hoste paucula mota ei concesia restauratum erat , amissis amplius XXX. sociis , ac Rudolpho Creiso Curtii legato , multisque aliis vulne-iati, repulsi re reiecti in castia sese receperunt: altero post ii ritum conatum die tormentis Nulli. duabus ex partibus ara quassati denuo cepta , eo proposito, ut per hiatum moeni tum postii die oppugnatio repeteretur. interea autem curante peridoneos internuntio, Paliso clandestina consilia cum Thia cibus, qui in ut be erant, Chiistianis quidem, sed Graecos ritus sequutis, contracta sunt; aeti pi omissis ingentibus onerati, si exsis Tutelliqui custodiae ui bis attributi non magno erant

numero , Dibem nostris tradere conarentur.

Qui quum diem constitu Hent, ad quem Pals.fius cum validis istorum & Germanorum c hortibus nocte intempesu ad portas de moenia adfuisset ; caeteri veto duces oppugnationem ex alia parte tentaturi, suos, ut clamore sublato procurrerent . Turcasque ad eam partem tuendam piovocarent, in mandatis dedissent,

Paliliu

417쪽

tensara.

Historiarum Liber XXVIII.

Palilla adventant; pol tam patefecerunt, casis pro ruinis in acie constitissent, nostri Hes subire qui obstabant Tuicis . eumque&cohortes in quidem muros ausi, amiiss plus minus ducentis e sociorum numero retrocedere coacti mere:

Palsiusque&exteri . qui prodierant inter pilas volitantes , & rasas ae tubos fictiles sui phule & pice repletos ardentesque . non sine vitae peliculo versati post monumentum quoddam lapideum csse reduxere , quo in conatutis, quae e monte Divi Thomae in commeantes Valentino Balasso, impigro iuueni, ac Mattis consertim displodebantur . tutus esse ponet, simul & Palladis cultoti litiumq; semur glan- o eiussu Principis totis enta in alium ex adverso de plumbea traiectum est, quo vulnere quam- , collem quatuor attracta, linque callellum con- quam intactis cilibus inflicto paucos post dies Ah, cuti ceptum est : quod quum absque propu- interiit. Eandem sortunam stibiit Ctiitius 'quoque tribunus crassiore selopeio vulneratus, ae Balassium eodem fato iisdem in castii, sequutus est. Vulnerati etiam sagittis& glandi. bus,ac pulvere sulphureo ustulati militum com plures. Nee hostibus incruenta pugna fuit ;squidem in ea Catalibegus Albenss,dum suos curant..de Ungari paribus animis&linsulari alacrita- cohortaretur , glande per sontem traiectus, ovi via te procurrissent , vallum celentei conscende- in vestigio concidit . exanimisque in arcem aiunt , primique Radicius & Silva Vesprinali suis telatu est. centutiones signa in summa valli parte sustu- postridie clim tormenti, maioribus nusquam terunt f sequutusque eos paulo post signiser cessaretur, oppugnatio iterum & tertio repe- Germanus legionis Schombergiana cum mi- tita est; sed irrito ubiqtie conatu: quum enim a prisi H D. ae iij bin i. aliis atque aliis conscen- nostii maenia conscendere conarentur . & s- Ω, ., is gnifer cohortis Sombergiana vexillum magno pr. mausi, supra rudera sustulisset , ac socies ut se- ἱ-isisquetentur intrepidἡ moneret , maloris colu- γουσα brinae pila alterum pedem ictus atque discet

tus dissia peti non pollet, paucissimi fuga sa- ptus est. & sociorum ad mille desderati. Mulia Uuistem acquisivere. ti etiam eae host bus eminus icti occubuerunt: In hunc modum teda in potestatem op- inter quos Isaeus praesidii praefectus e nostro- extingui. pido, pariter dc monte Divi Thomae vi capto, nim aggeribus maiori tormento in dextro hu- tar. mero auctatus . eadem nocte expiravit : aeuti iusque ducis cadavera noctis silentio navigiis imposta , Budam non sine publico luctu

delata , ibique honorificentisssime tumulata sunt. Quamquam autem nostri aliquot praeliise m caede repulsi , ae multis millibus socio tum amisss ingenti detrimento assecti essent,

necdum tamen animo penitus frangi videban

tur , & ab ducibus palisoque imprimis, ut

militatis constantiaememores esse vellent , &commilitonum eaedem ultum ire properarent, ae spe praeda , quam amplissimam & opulentis a mam eapta aree adepturi ellent . ne a re. appo- ιuibem intromiserunt. a quibus s urcae reliqui consistim caesi aut capti sunt , oppidumque munitissmum facili labore a nostris occupa, tum est. Thraces in fidem recepti ,-uibs prae sidio Germanotum & Ungarorum peditum

finiata est. Sed cum in ut be nemo a tormen-gnaculis , qua latera munirent, sestinantere luctum esset. ictus tormentotum sustinere diu non potuit, sed primis patentiores rimas, demiura vero a parte orientali haud mininiam ruinam secat . ita ut nostris iiiiimpendi facultas oblata este videretur. Igitur cimi Germanilitibus identibus vallum captum est,&Turcae seth ducenti. a quibus defendebatur, eas omnes sunt; nam quum ua oppidum iam anth a nostris occupatum tutό ingredi non possent, &arx lon- tormenta e prioribus locis in oppidum ad domum praesecti, inter caicerem α equoium stabulunt, ac quatuor alia in montem Divi Thomae , quibus utrinque in arcem & subiectam urbe iam Aquariam squam etiam minorem civitatem vocabanti acerrimo impetu disploderentur, attracta fuerunt , quae dum lentitis& bidui mota a. laistrantur , hostibus spatium datum est, labore nee intei diu nee nocte intermitto , ruinas reniciendi , ac fossas denum pedum latas introrsus conficiendi , quatum obiectu nostri. etiamsi conseensis ruinis moenia supelassent, retardari posse viderentur. Dum intra tra hos aggeres tormentis res acerrimh petenda oppugnatione deterrerentur .getitur , pars muli aquariae urbis , quae ad isti, verbis mentabantur. Hunc in modum occidentem solem vergit, sati, lato iacto statu concidit e quo animadverso Hatdeccus&alii duces , erectis animis oppugnationem in .stituerunt ; quamquam non deessente itismodi

reium petiti , quibus amplius diluendi muti viderentur. quum nondum Xv. passi statiotaditus esset patefactus. Itaque Matthia Principe suorum ducum consilis nequaquam reluctante, octingenti sere milites Germani e legione Curtiana deli , guntur, qui murum dilutum subeant , iique explicatis signis magno animo ad irrumpendum procurrerunt. ducibus se eis praebentibus Palta,& Nadasidio, ac Comaroniens plasecto Praunio&ipso Curtio, aliisque paucis Unga ris: datum enim hoc fuit honoris &existimationis genus exterarum nationum militibus, quas Ungaris parcendo , ut primae oppugnationis qualenacunque eventum ipsi periesita , ientur. Sed quum ex adverso Tuicarum pronartissunt quique,ad duorum millium numarum animati . quum ad XX ll. diem mens, Maii

ad Aquatiqui bis angularem turrim rotundam. cuius pars humotenus sere diruta erat , validissimo facto impetu iterum iri upissent , I

nicermium tamen validis cohortibus sese opponentibus , & subeuntes glandium procella sternentibus, plurimis amisIs pedem retulerunt.

Quo in irriti conatus servore si pra catems aut cadentes, aut vulneribus debilitatos Calalus quoque tribunus , & tormentis praefectus vulnus accepit , & ex hostibus ae Janiceris plures trecentis destitati sunt ; ita ut iam tot oppugnationibus sortiter antlatis defensores quoque ad exiguum numerum redacti esse via derentur ; cui tamen defectui brevi prouisum coirenta est : nam decimo post die quingenti Ianiceti io ceribitentibus vecti . duee Annivano Belgradie n. duce Ams presecto , qui duobus nuper intei sectis sue- mvana

cederet , apud quem laus servatae arcis mania aro Π

sit, cuia diei luce Parcanum appuleiunt, ae suis τι

eadem niunt.

418쪽

eadem nocte in m norem urbem recepti sunt, quod ex vexillonim colore animadversum fuit, si in cum antea in puppibus biremium conspecta essent, orto sole per muros explicata a nostris i pactabantur. Qiiuium adventu obieri sadeo crevEre animi, ut lauetis per easdem hi iemes nudam mistis, in nostio aggeres A tot menta . quae ad ripam Danubii e legione urbis

Aquariae constituta erant,naviculas traiecti excurrere non dubitarent. Qua in statione quamquam dimidia pars lesionis Se bombergiacia

excubaret. tamen ius signiter seni animo cum paucis sese opposuisset , actum etiam de tormentia siret ille enim diffugientibus locus, inerepita fuga cum parvo iuvium numero restitit, tamditique certamen protraxit . donec ad clamorem de tumultum cohors Ungarica

ex maiori urbe procurreret , ac Iuicas fit, moveret. Quoium adventu I urcae pedem tetulerunt.amiissi XX. sociis, ac duobus lignis

militaribus inc quinque vivis captis.

Jam quinque praeliis Turcae iii periores facti

adeo nostros nihil pendet e vi Hebantur, ut biremes de alia navigia impune ire de redite. mdoque saucios Ic aegrotos nudam vehere, modo vani generis commeatum,& multos farinae cti is culeos iii .ehere auderent : nam class, nulli amstra quamquam hostili haud institor , nullo totauraria. hae obsidione usii suit 3 adeo ut trierarebis

torpore ορ ignavia,ac tormentonina metu agitatis omnis hostis invadendi , e usque temeritatem coiitundendi animus semisse videt eiur. Interim veto ii, qui intus erant, quicquid in m ei, bus de propugnaculis interdiu dilueba

tur nocturno labole celeriter resciebant; no stris veto diutumo eoque irrito eonatu animi viresque mirum in modum diminuebantur; ut simum telum omnium de prosperioris even.

te, de spei alio haud inanis suboriretur. Princeps tamen, quamquam dissicilem de xium nosam munitistitii loci expugnationem haud se cfiteretur , singulari patientia omnes rerum di Afieultates tolerare , duces & milites ad peis-stendum de laboli incumbendum hortali , in eoium dexteris de virtute obtinendae uictoriae spem litam dicere; suturum a si mare, ut pro .pediem opulenta omnis generis praeda quamprimum l.ugillime recreentur.

I senue, Eodem tempore , ac triduo se me prius, chia eo e quam Strigonium nostri obsedissent. Titi tib rempne chus eum suis prasidiariis, qui saeuiarii, Cal-Nathua- l.ne, Tocati, Sendrone, Cassoviae . caeterismum ob que loeia stipendia merebant . ae si periorissidet. Ungariae nobilitate dc copiis Hathuaniam a cem , me3io inter Budam& Agriani itinei. s.

tam . Obsisione cinxerat . eamque tormentis

magna vi verberabat; ita ut si paulo ampliorem ruinae tum militiam haberet , magna spe teneretur eius brevi in potestit.m redigendae. itaque de eorum, quos secum in castiis habebat, eo alio, Demeritum Naprasium Astiens, iacet dotii piapolitum, ae Nicolaum Dei

selegium ad Matthiam Principem Strigonium

misit , petens accurate ut novae sibi copiae mitterentur , quarum ope voto potiretur. Tametsi alitem magna multitudo ex Pi incipis exercitu tot & tam cruentis oppugnationibus de confiteribus partim cecidisset , partim vulneribusci uariis moibis debilitata esset . ita ut tarescentibus pallati legionibus nec peditatu, nee equitatu abi claret ; illius tamen desiderio, i j4.

quantum tempus de occaso tillat et , satisfaciendum arbitratus , quatiror vexilla Germ norum peditum, quibus singulis tricenariae cohortes subessent.mitte te decrevit. Tisset baehus autem pilus quam hos in castra recepisset , eglegiam δε hostibii, Victo radeo

iis&Beglerbegus , quem potith ani. a patie . IMB Smano ad tuendam Budam mi ilum esse dixi. istumamus , collectis quas habere poterant copiis, v ς' quum se ad terendam Siligonio opem vitibus tota in

impares viderent , quos nostros numero si ptriores aggredi tutum non putarent , siali Hathuaniae laborantibus succutiere, & TiAsen bachum in dere constituerunt. Itaquocum decem millibus equitum & peditum ultima Aprilis , si perato ponte ad larberinum

castellum Sasi a s umine thoe castellum la-27sum quendam coloniam . superioribus amnis Mustapha Purpuratus nudens s . instigantibus Caluini Dis, ex Monachorum Franci cani Oidini, collegio expulsis illis,constriixerato sequenti die velius Hathuanum itei suscepere, nec multum piogressi, ad Salonem casti a postiere. Tisse in bactius cognito licstium adventu . 5c habito cum sui, constio , ipse contianuata obsidione in cassiis manere 3 Ungaricas autem copias cum equitatu Germanico hosti Mam mittere ὀecrevit e postulantibusque id omnibus Simonem porgatium, eximia vi tutis de sortitudinis senem copiis praeelle voluit Adiunxere se illi evitatim Stephanus Ba- - . .

thorius, Franci cus Dobo, sigi sinundus Ra- ὴ cocius . Stephanus cetus Homonnianu . aliique viti mi gnes . Se elim aliquantum itineris processsent , hostes non sono a Tuta

pago instititia acie adventantes tepet he. V- mogacius ex adverto suos in pugnam & ordine, mox disti buit , ac paucis cohortatus, ut pro Chiistiani nominis , picque dulcissimae pati ae a balba rotum se tute vindicanda stolia suam sortissme pugnare nitelentur , exploditorinenta iubet . quibus haud modica st ges hostibus illata ruit, ut eorum ordines per- tua barentur ; moxque in trepidos de me:u pe

eulses liasti,& gladiis ii iunipit peditatumque

ex late e scJ petis rem gerere iubet.

Hasanes quoque & Beglerbegus suos animare , & ad pugnam cohoitati : & Tui caesane diu dimicivare . ut amplitis duabus horis acerrime reti telint, clim tamen suos a no

stiis acrius urgeri videtent , ita ut plurimi incertamine cas occumberent , de ipse Budem si, Hasaties vulnus sub cingulo inter simul de ventrem accepisset ; ad extremum fortuna fiabi & suis infensa cedere coacti, fuga se com- mi Ere, dc ad Bla egum silvam vetius Pesthumenuso cui si is pro puere. Eius exemplo e teli quoque , nequaquam diutius editi actopi alio . terga dedere I suos nostri eadendo, dissi atosque R. palantes trucidando. per campos de extent. in illam planitiem pro uuii sunt : cautum enim elat ivlsu ducum. Forga-ciique imprimis . ne cuipiam hostem capere aut vineire liceret. Peridie tam in pugna, Turcora quam inter fugiendum ex numeto hostium , tria mi tria millia 3: trecenti e signa militatu XX v. lia. ξ: tormenta omnia. quae ii uis circiter ra. 3oo. e

advexesat, in nostiolum testatem redacta. cia δει.

419쪽

si complures ex primotibus & piaesectis Turcatum adna di m insignes nain& Cii leniis Mehemetes , M piaefectus elani, vibi que Petiliana Fer ara , quem a Luae peculiati ossicii nomine Capita degum vocabant, simul cu n Multipha Chausto, qui recens Byrantio venerat , ae soli cetius Alla bestis desiderati si ei utit. Ex ni illis C. aut paulo pii rea periete. Bastorius cum di pedite, host Lm, qui quod iligere non poterant , pugnare co- . sebalitur, incidisset, vulnus in deditio pede accepit, nec tamen atrox aut lethale Cateri cum 1gacio victores eum spolii, & tot mentis, ae λα vit gregarii nominis captivis, i D poli ius ceperant . in castra te ieiunt , &. iiii oacliti obviam prodeunte eum Laetitiata applausu excepti sunt, tormentis in gaudii

te tituationem,ac o, e lotum terrorem magno fiagbre dc boatu expicius.

Hac victoria cognita hoste, . quiJarberinii erant , succen o castello & concremato. pioiugerunt : oc Titsenbaehu, postero die a- . . a quas, quae e sagiva amne in sollam oppidi de coetae erant, aliorsum derivare contendit, id.' qiae multo agi estium linore, sed irrito conatu tentavit ; qumdoquidem ibsae inetrientibus . pluviis. 6c suapte verna temporis natura, cre-icente G, io iterum replebantur. Re ad Tu ram bene gelia , au Hathuanum tamen ancipiti, cum aut baenus per exploratores didiculet , mitato, cario, latina&hordeo onnsicis e Sol noeo Buciam iter faeete , ut illine Stragonium obicitis , qui earum terum iri pia raoorabant . mitterentur, Fram. ii cum Baraitium impigrum iuvenem, valentini nuper caelatratiem, cum uaequellii tui ma .cui i o-cau piae lat, milit . qua intercepi s plaus iis commeatum ad castra perferret. I, igitur chmo mei non Procul) beniuo in hostes . qui plaustris rara plaudio erant attiaciuti, incidisset, acerrimam cti mrex cum irili pugnam contraxit . exsaque eorum D. lota sarie catulos iudit ta iugavit , com ineatu i e potitus victor ad I issenbaelium ie--π vetiti, iat, cui aliquot hostes, ae caseium ca-z pita dono attulit: tique eoliau. ais Balail o ad n epta Obliuionia curam consiliaque vites M

. nuti uinque adiecit. .

i . Utinian hune modum Matthias Strigonii. α 1 inentactius Hatituaniae gravi cuia anxiis halent , oeque iis obtinendi, haud obscui h dubitare vadenti r , Maximilianus piecibus populorum Stiria de Camotum permotus, liiγricorumque pix ertim , qui ex prati diis, quae in nova petrinia munitione eiant , auiduis populationibus , igneque es fetio insectabamur , Equem pergo & Gi banio ac Lenia coxitio perscriptit , ut eum exercitu quisque suo tui mentisque es rebus nee artis conveni-ietit'. ta ad cingendam obsidione Petriniam ducitent, tu quoque ad dimidios quiniit mens, ines ibidem assuiuium pollicitus. Eidem de re de tuo adventu Et lodium quoque ilinicipiasectum certiorem reddissit. Hi igitur col- sectis bievi copiis . cum X vi millibus armatorum Savum tranisi essi. ad XXI diem eiusdem mens s castra in campis subiectis , inte suante Colapi, collocavete i nec quicquam cunctati aggeres eadem nocte de tormenta pilaii in loco citra numen constituerunt . ac

sequenti die pontem lv. navibus, quas platiiii i, secum advexerant , loco a muniti se is

re paulo rem tiose, ne ex ea ici mentis in pe ii possent . ii pia Colapina confiniere ac coim tabula: e ceperiant , quo exercitias ita sicci e-

tui Q auium Turcae animadvenissent .cum L equitibus . ac patieis pedit titis in nostros faciti do ponti intentos sine mora picti pete. Aduexerant secum qua tuos currules falcones, quos pii mo statim impetu in opus facientes expl ieiunt , & uno aut altero ex Germanis militibus , qui in subsiduam Operarum pro-ctii ierant, iotei secto . imgnum totis eatins tumulium &terrorem concitatunt. Sed quum nostri ponte in ulteliorem ripa perducto transiissent . ac cum hoste manus con .emulent , quamquam etiam tormentis frequentioribus . et ex aree peterentur . non solum tamen eos L . lcum ea te repressos in fugam conoecerunt ; sed in

ηtiam falcones omnes relinquere coegeiunt,

caelo in pugna Regelia legato . quem illi Q i- . .haiam vocabant , qua in pugna tu reprimendo holia Nieolai lithuanti . Petri Catiellanssi. ae Gregorii Peteonis mirisca vivus enituit e nam Daniel Fiancolas equitum Cari tolladia nonim turmae praesectus , sectis quam erat pollicitus , & erita post pugnam iubiliadio ad .enerat. Interea vallum munitionis to

mentis veroerabatur ; sed quod illud duplis erat , & crailioribus robo, ibus bipedalium ferreorum clavorum eonfibulatione constabat , parum piosiciebatur . se Turcae eius modi nolitorum conatus irrisui ae contempti iliaciebant . quda inter castra de munitionem

Colapis intersi ei et , & vel diluti, moenibus di se illimus irrumpentibia, aditus de oppugnatio sole videretur. in litinc motium re perat quot dies protracta. Maximilianite zagrabiam venit , elui que adventu nostris animi a linodum et evό- aie : interim velo ipsi quietis nonnihil itii, concedente mirum apud hostes erat silent um , qui quum ereptionem in aggeres ε tormenta nostrorum mollieritur , sua tormenta omnia in eam munitionis pariem summo quantum poteram silentio attrahere contenderunt, qua parte nostro, ari ilia tutanda iaciat libros existimabant. Nec mora, XXVII dieJtilii si momane hostes sere trecenti , Rustane Λ: Ela gli ducibus . qui candida veste induti sicilbal, ii, dignoscebannii, pei pontem suo licuimasci contiguum piellis vel ii iis improVis in

aggeres irruperunt , ae summa celei itate usi pugnara cum nostras contraxerunt. Q sim

.ia pauci essent , de negligentiusquam iecensita, postulabat excubias obiissent , ne tu a plurimis hostium circumventi caesique sunt, interiecto Stephano Carato centutione C proiicensi , ae Joanne veli eo cohortis pratocto , quibus eo die tormentorum & apvium custodiaetant commissae, fugi aselue. Ex alia pane duae equitum host tum alae vexillis explicatis . ac magno sublato elamore pontem aggressi. rescin flere nitebantur, ut nostri

utrinque exagitati disti ictique , in quam se

partem venetent , non satis explicare posse viderentur. Ad primum pugnantium clam rem & tumultum totis castris ad alma conclamatum est, & Equens eigus a currete . si iis que opem feste contendebat. Vettim ingenti aice tormentorum multitudine explosa, ii

420쪽

Nicolat Isuiu an si Pannoni

tervolantes maiores minoresque pilas , ach stes magno utrinque conatu incumbentes, di bia D ancep, rei in facies, ac Mariis alea erat, ita ut ipse . quid faceret. ignarus, animo anxio & pendenti nutare videretur. Eius ceret minis postremo is ruit e,itus , ut ponsania

siti, ingenti virtute fouitudineque defensus conser aretur : ieci in as elibus plures XC. militihus Cei manici & lilytiei nominis tauri satis . caeterisque solis de iugati, tot menta quinque, quibus aiae verberabatur , in manu, de potestatem hostium devenitent, ac humeris & multo ni iii militum in arcem pertraherentur ; uno maloii excepto . quod immam pondere vix moveri stet . de nostri auxilio accurrissent, auferri nequivit. Naxim: - Re hac ad Maximilianum pellata , mota omni posthabita in eastra venire maturavit .

ubi x Eodemque die dimidio a castris milliati . cum Igitur Maximilianus hanc tu rim , ut m

xime arci oppugnandor obsisteniem, primum omnium tot mentis conquali ii iustit a quod lic timpigre fetet , quia tamen a piopugna- atoribus sortit ei defenderetur, & ex arce quoque frequentia incommoda obi dentibus in- aeferrentur. lentius oppugnatio procedebat. Sed quarto , postquam concuti cepta esset, die. meridianti tempore milites Seguleii se; circiter DC. quorum magna virtutis opinio erat, sublato clamore , tumultuatioque facto procul suturrim repente adorti sunt: nee mora, pallim motis lealis , Pitim per prominentes e

tantium roborum extrenutates , quae non

dum luto aut alsilla obductae erant, celeriter conicenderunt. Quamquam autem ii, qui intus elant , illos hastis de lanceis detrudere,

ae ses elis vulnerate aut intersceae niteren tur . multique e standentium numero incen

in ora M. cilciter equitibus suis loco inter Litovani- si sulphuiei pulveris ignibus in eos coniectis a Ma

consedit, ibique pei noctavit. Deinde sequenti mane in castra pervenit : nee ibi quicquam moratus , Calendis Augusti cum toto exercitu pontem traiecit , de propius arcem in propinquiole silva castra locavit. Cum autem e dem die Len vitium cum sui, Cloatici, de Camicis copiis in eastia ventilium eogno ciet sis enim se iter suum compositerat , ut cum Maximiliani adventu in idem tempus incide et) ei dedit in mandatis , ut ex itinere arces propinquisi mas Petriniae Rasio viciam 5e

Coiam , quae a paucis hostibus tenebantur. admoto tormentotum terrore , qua ex castrisIιnebri- ad illum miserat , expugnaret. Is igitur pii-D- mo Rasto viciam adortus'. Acili negotio eas.- iam potitus est: ibi almus squidem . qui cum XL. c. am Acapis peditibus Thracibus & Tuicis mixtimo'ssa eam custodiebat, non expectati, amplius se decim ictibus tormentorum , incolumitatem pactus , arcem dedidit , ae abire mimisus et L Ea te intellecti Coiani perteriiti,nec quic iam cutictari alas, arce vacua . sed integia relicta. profugerunt . de Lencovitius aicibus praesidio firmatis ad Maximilianum in castia

exercitum adduxit.

Rustine, de Et ostis h legione pertiniae

turtim e iobotibus paltim in quassium sectis.

partim teretibus de tot undis , felicique confibulatis conitruendam curaverant , tormen tumque unum praegrande imposuerant, quod pilam serream XX. pondo evomebat , eaque

ab XXC. militibus custodiebatur: quia is Meiaculando eminus, de si qui propius iubi illant,

selopeiorum glandibus cominus ferienta atque caedendo eas ta adeo inquietabant . ut notiti nee in tentoliis a volitantium pilaium vi ac ictibus tuti essent, neque aggeres de to . menta idoneis in locis collocati polle viderentur. Haud procul ab hac turri Hai es Bosna piae fectus . ptamus, ut diximus, huius belli conet

lator, tumultuario iunere humatus erat Tametsi enim illum e Colapi extractum,Petius Et

dodius humanarum miseKartim memor, tapetibus novis involvi . ae Sisciae in colle emi. nentiore sepeliendum cutasset, has de vexit lo supet in iis ; Rustanes tamen de Eldoplis quadam supet ilione moti . eum intempestare tenebricosa nocte illinc elsolliun. ac Petilii in delatum hoc in loco tumulaverant.

crudeliter ambuletetitur 3 tanta tamen ana' soriti morum viriumque contentione pugnavEre , ut tandem aci summitatem pei vaderent , deiectisque de pulsi, defensolibus turri potiten' uae

t : pauet ex hostibus,qui cadi stupetiuissent. qtides atre vix ducentis pallibus aberat, in eam

recepti suἡre. Captatum, in cuius conservatione hoste, omnem spem collocaverant. M ximilianus collaudatis , ae pecunia donatis Smniei:libus . tormenta octo in arcem

obverti , iisque eam concuti mandavit ; qu rum vi penetrantibus moenia pilis , multi ex propugnatolibus icti , aut lethalibus vulneribus debilitati iudies deficiebant , aut investigro exanimabantur . ac sti in medio astatis fetvore intolerabilis cadaverum laetora caeteris, qui adhuc supellities erant, Iustineri nequaquam poterat ; ita ut ex multis iam ad paucos redacti eilent Rusiane, & s dossis rebus desperatis , suae Sc luci Dira saluti quam matuti e cuni lendum deci

I itur sparsis per moenia de propugnacula Tum

stilphurei, pulvetibus, d tormentionis a. p. Wrti jusdem pulveris de pilarem copia oneratis, ut cum ignes concepistent, eo facilaus dissilirent, riseriminutiliaque redderentur, arcem insectas facibus rein

incensam milammarunt, deceptisque nostro- jici tirum excubiis, summo noctis silentio Trinium. ae deindὰ Ccitaniciam profugetunt. Eodem momento Turcae quoque . qui Siscia in pi sidio erant. collucentes ignes eonspicati, pulverisque de tollite torum fragore audito, id quod erat, socios metu coactos peti in iam deseruisse lati . haud diissimili teriore, relicta a ce de incensa ad saleas , quas ad eiusmodi extremos catus parata, in Savo habebant , fusa tacta se proripi Ere tanto tumultu ac pertu batione , ut multi, qui in nauigia insilire o cyus non possent . aut illa natando allequi cogerentur , aut ielicti ab iociis navigantibias cum aperto vitae di saluti, periculo desereres tur. sntei 'utis fuit ibi almus e lassis Cladis canae trietarchus, iub cuius potesate id quod eo magis contamieliosum fuit J navigia habebantur, qui quod ex vulnere ad Bil igium, ut diximus accepto, alteio pede claudicat et . ideoque caeterorum ii sum aqua te Don potetat, a milititibus Perii Eldodii captus mit; qui vis, sileiae minis, de equis celeriter consocilis, et advola-

SEARCH

MENU NAVIGATION