장음표시 사용
441쪽
dyr. ramista, expugnandam vi re armis hostium
pertinaciam constitnit, tormentaque magno
de inde sein militum pudici de opera, ae ubi per
loca aspera & sentibus,ae spinetis.le arboribus impedita equis & iumentis via deerat. ergatarum molimine & etas oribus inuibus . ipiis etiam militibus Itali, & Ungaris impigre manus admoventibus, insupercilium ae ea men excelli montis . unius diei & nocti, labores a tuerunt, atque iis murum vel stum, de varii, superiorum annorum oppugnationibus debilitatum verberare ceperunt. Praeerat arci &ir
centis , qui mea erant militibus , pyrrhus Aga Pestanus senex; qui dum auxiliorum spei di expectationi inhalet, interea se & soeios,
amissa etiam arce perituros animadvertens editionem facere constituit, sea . Palillo limnellis conditionibus aeciperetur.Igitur. muro proloquutus, ut sibi de sociis cum supellectilire armis in tutum abite liceret , petere cepit; sed quum Aldobrandinus. Medicatus & Man.
tuanos . Nannis vim eorum parcendum .dc relinquenda quacunque alia habebant omnia, ae:bsque glad ii de armis discedendi facultatem messiilint, ac interea Fridet levita hi set uir es ar- eum sui, italici, eohortibus arcem ingressus omarii- eam occupasset extremo metu petiuit, nec in rict qui equam amplius locuti, arbitrio victoris at- uiriari cem tradiderunt. verum quod Turcae Strigonio dimissi naves , quas iuxta pacta vis egra, dum iisque de .ehere debebant , retentas non remisilent , communi consensia militum ducumque retenti fuerunt; ita ut per cohortes cicontubernia divis, in varias Italia partes abducerentur 1 nonnullique eorum. Ope venetoriam .h servitute tedempti, longis exantiatis erroribus , Byaantium, atque in patriam reve terentur , multi natale solum nunquam visuri in transtris triremium de vinculis expirarent. Motum exemplo atque infortunio cognito, Nehemetes, qui vacia praeerat cis antea Gregorius Boisus appellatus, ε praesadio palotens transfugiens ad Tui cas desecerat) nequaquam se dubiis & perieuloss fortunae casibus obii Wiendum arbitratus, incensa arce. ae duabus ei iam aut tribus bilemibus, qua inoliti prioriar,ri & irrita obfdionis strigoniensis tempore tur sola ra piter reliquerant, pra nimio metu& fugae se . a p. ia stinatione ibidem telinis, Budam sese recepit nos ni. Palilius autem re ex fumo ae flammatum splendore, haud inani conjectilia, uti acciderat, competia . per satos citatis remigii, eo delatus, testinctis ignibus, oportunum locum occupavit, impolitoque pratidio . eoque Andieae olonii curae de industria commisso , ad castra te versus est. Ferunt nostros. s totis viributio Bude conspectum venissent, tormenta. que moenibus diruendis admovistent, ea quoque potiri haud magno labora potuisti: Adeo enim tune Tuter , amissis brevi tempore tri. bus munitissimis prasidiis mitelliti , de ad summam rerum desperationem redacti erant, ut coniuges & parvos liberos . ac eatiorem substantiam naribus imponerent , de Albam Circam ac famandriam, aliaque longinqui ii de tutiora loca dimittere contenderent, multique confictis abeundi causa, in Asam aeultramarinas regiones dilaberentur. sed quia si igidior iam autumnus pia solibus erat . ac
Italica cohoito e lebis stipendiu in patriam reverti festinarent, uti tertimast Gi r , pciendum bellum uommodioli tempore redirent, nee Casar de Buda obsdione quicquam 4d id usque tempus d liberasset, Matthias te. Matthi tibus in ptae seni divina ope bene gestis, teiectis. Archidax que aut dilatis suda inυadendet consiliis, teli- dimisi,
quo exercitu de tormentis, aliisque rebus bel- copiis, .loneeessariis eura Maximiliani fiatria, ut erat πηnans 4 Casare constitutum tradi Es. viennam rever- redit. Di est.
sta id tempus, de eo sate die. quo Mans-nldius substrigonio sutis fugatisque hostibus,
re practare gelii vi tram est adeptus, Geo gius Comes Trinianus, eum Joanne Sigumun. Z in do Helbetiminio , limitum illyrici pia se , cum Immae stiriacis Ferdinandi principis copiis undi- beria is quaque contractis, piasidioque militari Cani. BEociam Dano, eui Christophorus Haimus praeerat, in Ociuas. societatem adstito, are Babociam , inter Caniniti de sivium ad Dravum sumen stam, qaam anno superiori aquarum inundatione impeditus , intactim relinquere erat coactus,
obsidete constituit; factis supra ninniam paludosum de stagnantem fluvium, penes Corp dum, test id oppidi nomeno ponte tumultu rio. Promotis igitur cassiis, in quibus ad docem millia militum, cum necessatio tormem totum apparatuerandi, ad Chorgonem conseiadit, eo consilio. ut die sequenti Babociam tempestive perveniret. Sed quod esset actuosiliaraus intolerabili solii nivole dies, ita ut equipra sertim pinguiores , de peditum nonnulli
nimio Glore exanimati inter eundum eonciis detent, de interirent, propositum tenete non
potuit; seque ad pagum sei quiratum, qui a
Baboeia medio milliari abest , eam Pncteminem is quievit. Turea nondum q ucquam do adventu exeseitus comperti habebant, quod ab iis, qui in pagis otiosi S vagi et labant. iis te in manus nostrorum incidentibus cognitum fuit. Vettim ubi nocturnos ignes conspexere, de si emitum eas totum audivere . tuorum promptissimo, ad speculandum emiserunt; te que comperta , totam noctem consultando, de quidnam fieri expediret , disputando insomnem duxere: pol temo quod imparati palmeique essent, sub aurotam incensa arce , relictisque ibi tormὸntis 5e rebus omnibus profuisserunt; iussi autem Triniani Comitis tormen ta octo iusta magnitudinis flammis erepta sunt; sed pulveri, sulphurei magna copia e dem incendio absumpta evanuit: ae adificia, in quibus servabatur, attiguasque domos puncto temporis disiecit, de conere mavit; nemine nostrorum,qui iam omnes angulos de latebras praedando perscrutabantur. Irso.
Capta Babocia duces nondum Mamsoldii vi ita gnati, in consilium conveniunt, disputaturque,quorsum arma vertenda sint ' Heib, stainius transeundum Dravum, ac ulteriorem regionem usque ad Pollegam igne de ferro vastandam,depopulandam qua existimaba deamque ob eausam lintres de Saleas. ae varia naviugia seeundo Dravo devehenda curaverat, quia bus exercitus trajiceretur. Haimus vi ria tritus, relicto ad sinistram Sigeto, ae itinere intelotavum . de Ormanum rivum, instar paludis lacunosum LM , Quinque ecclesias urbem cum spe opimae pradi improviso invadendas proponete non dubitabat , quod esset locus
442쪽
- - miniis munitus, laturer ex illis constiti, Stri sonium prosecti necdum rediissent, ideoque
nemine. qui rei steret, obvio, proclivia omnia futura disserebat. Quibusdam ad maiorem te Torem cireumferendum videbatur , locus ille penes si tum oppidum, ultra sigetum stus, quem Turbitum Turca voeant, in quo viscera Solimani in dehibro Talismanorum sacerdo tum condita sunt. igne & ferro funditus excin-
pura deridici. sed .ieit sententia Titiniani Comitis, a ut Reipublica utilior, qui pia termissis ac re- amnis pudiati, aliorum sententiis, ibidem persisten-
instaura- dum. ae Baboeiam veterem superioribus bel-mη- lia dilutam , re purgatis ruderibus instaurania dam piasdioque muniendam decrevit: ae in
castris magnam cattorum & sumentorum empiam conquisvit sagiteolae enim metu belli. relicti, sedibus, ad interiora &longinqua regionum migraverant) quibus robora es vir-sulta . ea teraque necessaria tanta celeritate convecta stat. ut intra vis. diem tota arx vallo, propugnaculis, valvis . extetisque Edificiis ad deferathonem necessariis, sola militum ope ta & laboribui . ex prascripto Casaria potis Plaeentini Architecti,sat commode erigeretur. Cui quum Ttinius Nicolaum Horvatum Cani. saepeditum centurionem pra fecisset, & Haimus sorte ducta centuriam Germanorum peditum vena illerio ductore addidisset, duces X. postquam domo discesserant, die, incolumi reducto exercitu redierunt: & in itinere ad Ois dum vicum haud proe ut Chorgone, laetum de Licinsfeldii victoria , sub strigonio teportata
Nuntium accepere;confessit uetubas & tympana pals in resonate , tormenta quae habebant omnia explodi, & ignes plurimos in latitiae signum in eastris excitari iusserunt. At Herbestainius domum perveniens, haud multorum ei elum quiete suis concessa. consito cum Thoma Erdodio Bano. Equemper go, ac L covitio, caeretisque ducibus communicato, Petriniam, ex qua hostes acerbas Se nefas in agrum Turopolianum, ac Tagrabianum excursones iaciebant, improviso impetu tentandam, ae s tempus Ae occasio serat, appositis tepente scalis, opera peditum, quos habe bat promptissimos,occupandam eonstituit. Re ab illis approbata ad certum locum ultra fiu-men Savum convenere, ac eastra ad Novigratium , inter Savum & Colapim consul eres
nee diu cunctati , relictis silicia , qua prope
erat, impedimentis calliolum, & tot mentia palath ante Solis oecasum. leviori accincti a p.
p. paratu. Petriniam appulere. Dixerat arei Ru-
Diniam sanes. de quo ante dixi, vir clarus Ad pugna stiri suo apprimeque militaris; qui adve mantes nosco, risu ca conspicatus nequaquam contineri potuit, quinti . conicenso statim equo promptius prodiret. suosque ad pugnam educitet. a fervente, cicadentibus utrinque nonnullis, ipse brevioris scio ti glande, a Gaspare Curtitio equite, ut postea intellectum est.lethale vulnui in sinistra
latere accipit,sauciusque se mox eum suis in at cena recipi quum eum vulneratum esse nostiis minime constaret. At pedites appositi, stalis propugnaculum, quod penes Colapina venien tibii, a dextra parte stum est, conscingete e nati. . Turcis magna vi, hastis, sagittis,& sdo petis, aliisque telas in subeuntes consertimi
cita citiuduntur. Illi tamen eo utili conatus successu nequaquam terest; , repesto summi a te. 'viribus certamine vallum securibit, di dolabitu γ stemere . mod4 roboribus detrahendi, uncos
ferreoi iniicere,ni h ligonibus &batillis ima
sindamenta submer nec tamen, quod Turca pari virtute & contentione locum egregie tuerentur, quicquam proficere. Pol temo multa Mobscura gliscente nocte. quamquam iniquissimi loci occasionem ereptam videtent, nihil minus quo inessicaetus, tanto tamen pertin
eius ad persilendum a prasinis incitati, sis mina de semina, quod ab holle accumulatum
in promptu erat, cateramque arida materiae
piam, vallo suppostam succenderunt, eodemque igne munitio fammam concepit, denomi magnum elamorem sustulerunt. 4 umvero Turca, quamquam nox intempe ita, eccatum nubilosum, ac inconditae foris clamat lium voces, de si emitus euncta turibiliora reddebant, nihil tamen animis sese demittentes, ad eam stationem celerrime adcurrerunt,sclopetisque di s leonibus rem gerendo , no- tios operi intentos multis eminus intei secti a
submovetunt ς & partim cuppis di dolioli, aquae, puteo.qui media arcis in area erat,ha si s. parti in madefactis lodicibii, , aut luto de
cespite . de quicquid ad restinguendo, ignes in
te tam subita obvium ae oportunum ducebam, raptis, aegre tandem flammam extinxere, nostraque totam noclem usque ad elatius dilucu-ltim flustra laborantes , re desperata receptui innum de e &eodem quo venerant itinere, Sisciam tristes de conturbati repetivere. vix dum eo ubi tormenta& cassiensem sis- pellectilem reliquetant, perventum erat,quum adolescentiatus vix pube itatem egressus, Chrisianis ortui parentibus, sed depopulationem
te superioris anni captus, quo in scit udis il-lytiea lingua litetis Rustanes amanuenis ut batur, in castra venit, illumque dolore suscepta vulneris suo in complexu extinctum esse , dc
Tureas eius morte magno metu perterritos,da fuga de deserenda arce cogitare nuntiavit. Futate qui stitim redeundum, hostemque improvisa uigente formidine consilii inopem invadet
dum, es fortunam denuo experiundam arbitrarentur. Contra qui cautiores prudentia ciconsilii nomine valebant . verbis pueri fidem derogare. nec rem irrito incepto, adversaque fortuna semel tentatam, iterum temeth mai reque detrimento, nee minore ignominie labe repetendam censere. ataque Herbesi inius aerancovitius unum e centurionum numero
promptum , & viarum petitum , sine mora Petriniam versus proficisti . ae summa ope
niti iubent, squis ex hostibus intercipi possit,
a quo celetiora cognoscantur. Qui mulo post
reversus captos septem , aut octo Turcas adduxit . atque ii euncta , uta puero relata erant, sua etiam e sessone vera esse confirmarunt. Quamobrem nos ii captis sibito armi, Acconscensis equis, Petriniam extento cursu de lati , iam hostes majori ex parte arce exces.sile , paucos intus eosque metu attonitos
haerere compererunt a cumque porta arcis
paterent , fgnifer Ioannis Draseo. iiii sequitum praesecti , primus signum illatum in .allo astixit . caeteri equites pariter & pG ditea , partim promiscue ingressi . caesa
paucis . qui cunctabundi ex hollibus intus
443쪽
remanserant, eam Occuparunt. partim vero
fugientes persequuti , plurimos retraxerunt,ac equis militatibus, & rebit, diveis genetis, magnique pretii, captivisque Scopum piada. ae Rullani, ipsius supellectili potiti sunt; quum ii, qui eius cadaver Bama lucae humandum de .serebant , aliquot ante holia, in tutum prae . cellissent. 2 Lot. Recepta in hune modum necopinato su cia etiam cessis , secundum Dei opem Petrinia, hostes er Gora a qui Ralloviciae erant . incensa ea, profugerunt; nostri, νε- qui vero Gotam custodiebant, collectis subiacuperatu. to vasis ad tutiora loca trepidi sese recepere. Hei bellaimus de ceteri ducis te bene gesta hilares . quod praecedenti nocte semiambustum erat propugnaculum , E materia de cespite nota ratione restaurandum curarunt, locumque praesidio militati imposto, Danieli Fian colo Terges ino turma equitum prasecto custodiendum dederunt; ae deinde his rebus prospere confectis ad suas stationes reversi sunt. Fama suit, eaque tam apud hostes quam nostros constans, insigne a 3ueibus operae pretium fieri potuisse , si armis ultei ius prolatis, Jaiciae Sc Bania lucae terrorem admovissent: neq e in iis recupeandis irrito, situlo, fuisse
eoium conat .s. Dis in medio terum petenda. tum cursu importunis consilis cellatum sutilet.
ruit, interea dum hac in Pannonia dc Illyrico, iis . si caesaris auspiciis sat prospere geruntur , Si. , i si mundus Bathorius sedere, ut diximus, eum, hiam Caiare inito, ductique in matrimonium filia. 2 a. Caroli Austriaci Caesetis patrui, nuptias Albae
Juliae concursu populorum, ac muneribus pla. ne regiis selennes peregit: ac sub finem mensis Augusti socrum , quae filiam ira Transsi υaniam usque comitata erat, excultam doni, dimisit: quum ipse eam usque ad Entedinum oppidum os scit eausa deduxisse s noVae vero nuptae Tamadium usque , quod eli inprouinciae finibus oppidum . ut mattem com tuetur, permisisset. Is iam antea , postquam veteria Tuteicae elientelae iura , seu potius compedes exuisset, nee esset ignarus, Tureas omni opedi vitibus arma de bellum adVeisus se & pro . vinciam rursus sub iugum mittendam concita
turos , nihil prius potiusque habuit , quam quomodo rebus suis, &reipublicae eonsulere, seque & suos populos ab iniuriis barbatorum tueri posset. Eam ob causam , cum Aione, Molda.ix sed ii proditionis, ac T rcicae societatis suspectus loco & dignitate postea mo- Transiit. tus fuit) ae Michaele Bano iiceum a praeserarim ctura Cratiouana ad Ilitum sita vulgo voca. Noldaria bant) Valachiae Transalpini princi ibus,Tu On ala. ca ita tariis, per internuntios Stephanum Jo- .hiarim scam. de Pancratium Senietum transegerat, dies,ur ut suo exemplo servitutis Turciex iugum cer. ia ex- vicibus excuterent . ae secum una Caesari ad catiant Christia iram tempublicam ab immanibus bar. Turi uti. batis vindieatidam praesto essent, easque duas persuadet provincias pannoniae Oli ira attributas , permittente Caesare. una cum principibus , quos nominavi, certis conditionibus & legibus suae prite stati de elientelae subiecerat: quum et amCasar eis se , ad seienda auxilia , de equi. tatum copiasque idoneas , cum tormentis bellicis & eoium apparatu , pecuniam item rerum gerenda iam nervum submini iliandam' promi usiet. itaque statim post violatum Tur-cleum, & consectum eum Caesare passus. limites suos necellariis praelia iis mi nite . misque vitis militaribus cui iodiendos dis hibue. te cepit , ae Georgium Balbellum e Misciplina Gasparis Magochii . olim dum Giosae praeli et , virum follem , 5e ducendi exercitus peritum . traditis ei copiis , Carale-
hellum proficisci , de iri hosticum duce ieiusserat e isque primo de improviso impetu Boeliciam . de Marsocium Turcis omnibus. I..ti; qui in iis erant, trucidatis . receperat. Iurcae quum initium helli a Transsilvanis factum citimo esse uidissent, ipsi quoque, qui Cililae, Cha' eti cyla. nadii. Lippla. de Jenone in praesidiis erant. in Transsilvanidi finea ingleis . aliquot pagos non procul Josseo oppido dissitos . abductis in servitutem incolis exusserant. Ex adderso milites Transsiluani adjuno i, sibi nobilitatis copiis , quae ad 11 D. equites consti. tuebant , iubente Sigior undo Tot nardiam. Tuuaeris Tntelea ditionis oppidum satis populosum, dia
invaserant , oppidoque concremato , ac arce appostis scalis conscensa de capta, Turcas fere ducentos , qui in ea erant , trucidaverant r reque confecta sese in casti, Ba belli Carati sebeilam contulerant. Qui auctis eo Fadsere. modo copiis, Fadfato terrorem admoverat, locumque dedentibus se Turcis, occupaverat. uenientemque Falsa dens s auxilio Teme sensem purpuratum soli manum , ex iis dum
bu, Giulae de Chana dii prasinis, 3e hostium duobu, millibus suderat : spetieisum & sol. De i. a. mosum diffugientibus hostibus recepetat , Lippam post quatuor dc quadraginta annos. 1ippum.
quam ab Hispanis deserta erat , admoto tor- alia samentorum terrore , deditione in potestatem loca di
redegerat; eiusque insignis loci periculo ter- tioni Iaariti a Dicae, qui vilago suarii, Chanadi, Aradi, ad uir. Pancolae . sirini, aliisque propinquioribus locis erant,quo quisque potuit, profugerant: ita et Bir liti, singulari virtute & celeritate, ad
them Temesensem recuperandam viam ape. fuisse videte, in.
His rebus & aperta Transilvanorum t bellione audita , sinantis tot de tantis rebus in Asia de Africa gellis clarus, 5c nuper capto sautino, de reptillis illine Caesarianis tumidus, suopte ingenio Transiit vanis infensus . petita administiandi eius belli venia. & ingenti comparato exercitu, ad prima veris imitia. DyZan' Dianis, tio egre liturus nuntiabatur, animo Trani litva - - h. hidi de utriusque Valachiae provinciis pii ili- cois, Dianum iugum imponendi. Michaelem etiam . . fa Transalpinum principem , seu . ut a subditis veteti nomine vocat ni. Valuodam, Alexandii, qui ob avate & crudeliter administratam pim I. -rit. vinciam a rebellantibus subditis regno pulsus fuit. successorem . Petrique, qui ante Alexandrum sceptra tenuerat, filium, impense oderat, quod is poli faedus eum Criare ae Transsi vano ictum. Turcas, quorum duo amplius millia in .sua ditione, ne conscio quidem is io , nedum concedente . sede, & domitilia fix rant , ae tDdros Turcarum socios , ad unum omnes ' 'tincidari iussisset. Huie Tianis loci ii, ii Ebi. ρή - . ta ex federe auxilia & copias postulanti tempestive ultra alpes miserat, in queis duo millia equitum Sc quingenti totidemque pedites Pannonici nominis censebantur , pixeratque eis Alberius Quiralius , vir fo ii s mus,
444쪽
tii sinus, & bello Moseouitico , a Stephano
Poloniae rege administrato , multis rebus praelare geliis clarissimus , ex provineia Gemetieni, Pannoniae superioris oriundus. igitur dilichael & Albet tus communicatis conliliis , adventum atque arma sinani prae, Cr x . occupanda arbitrati, primo Flocium oppidum risu ri inter Ut cleum & Nicopolim pati intei vallo ouis . p dillans, trucidatis aut in servitutem abducti, da situ omnibus Turcici nomini, ineolis sundi ii, de dii iis di. levetunt. lnde ad Civitatem Amonam velli, rus, . quam Carolus & Ludovicus Pannonia reges ursonam muro clauierant, unius diei itinere a Braila in .a,iam sula Danubiana distantem, sc a s apposti, rei, aniat. pente captam incenderunt: Selisti iam, quam filioli,a Bulgari de Turca Dei orum appellant, urbem diripiunt. amplam Sc mercatu celebrem , Constantini, ut ferunt. Magni pus, haud dissimili detri
mento alsecet e r Achomatera insuper Eunuchuna pulpuratum , cui Aphis cognomentum m erat , quae vox cantorem expiimere dicitur, i mi μ' ei in Valida Ianicetotum et altatorumque in
' nu , ae si aluoidecim millibus Bulgatorum de Thracum ob υ iam venientem , ut pulso Mi-νγ' , chael. Logdanum quendam piovincia praescerent, collatis lignis & manibus sudet uni &Tugarunt i ita ut Turca Tartarique amissis copiis de eastris turpi et refugetent: & Aphis
suffosso equo pedibus pugnate , & pusillo aedegeneti equo a servis torte oblato impositus,sa utem fuga quaerere cogeretur. Quibus re.
hus adminis itali, , Michael relicto cum Tianc fluanis , di mercede conductis militibus ad
Iilii ripam Qui ratio , ipse cum suo peculiari
prasidio rei publicae negotiis revocatus, Bucaret iam reversiis suit. Nec multo post Quita lius conete o glacie titio, cum Ungaiolum &x1ralius Cos eorum turmis & V alac his stipendiariis. Iulgaria in Bulgariam traiecit, ae paucis diebus vilio-
a 3ης ulteriusque progrestus Cernavodam, Rosgra-εαι indii. dum , ac Ubluciciam vastavit; ac per omnem circa regionem usque ad Achilleam & Mon-c a stium ui bes . non procul ab lilii in pontum Luxinum sese exonerantis ostiis stat , cuncta obvia ferto N igne valiando A exurendo. a
ma circumtulit . neque ullo aecepto detrimento , victorein de incolumem exercitum
cum amphitima re dicissilia piada ad Mi.
nania Interea Silianus a dehi iam alia te By ant optua digressus, decimis quintis castris ad campos, Zim O quos Doburgianos vocant , pervenit ; inde-Teuoxia que progrestus castia haud procul a lito positit,
parti. Mi- in quibus supra centum millia armatorum esse ιλ Ii serebantur: nec diu cunctatus, ponte facto in amat. vas actitam traiecit: ac Bucorallem . qua ei prima occurrebat , subito adortus impetu, cepit e ulteriusque progressus Tergo villam principatus sedem vacuam repertam , facile occupavit. Nam Michael suis vitibus dissiliis, uxole & filio petrascone, ad Cibinium Transiit .aniae uitam missis, cum Quiratio de exercitu ad Alpes . quatuor millium pallitum in. ter vallo dissias . quae a vetusta arce ibi conii lucta. sed iam olim a Turcis diluta Negrevo.
da appellantur . sese teceperat e quae loca ob cons agosas de asperas iupium crepidines , de caenosum lateque stagnantem ad earum radices rivum, R internata humido solo ad ius iam
proceritatem salicta diversosque si uisces, a. . cessu dissicillima, ac fere inimi Vici sunt nec sitis unico itinere , pontibus subliciis. nee t men continuis sitato adeuntur, quo, si quis vel parvo sciopetatiorum numero , ac mediocribus colubrinis oblimat, hostium magnas etiam copias aditu prohibere potest. In iis angustiis avorum nositorum memoria , quum
Ladleus Transalpina Valachiae princeps ad
Bulgarorum regem Strahimirum transiti, glans , Ludovico Pannonia regi eius nominis piimo rebellasset, Niconem Gaianum de Simonem Megesalium Ludovici duces . a Drago miro Ladici perduellis copia tum ductore in insidias per i ictos, ac ad internecionem cassis memorabant. At Sinacius missis Chausis non solum tota provincia eoactis operis, sed etiam e Bulgaria ad opus accitis, Bucate illam de Tergovillam vallo h mare i ta de cratibus crassioribus, ae cespite duodenos pedes lato cireum epiendas suscepit, labore dies
di noctes continuato r ipse autem exercitum
bipartito divisit , ita ut partem cum Ali pia putato Trapeχuntino , qui copiis de cepto operi urgendo praeellet , Tergo vivir relinqueret residuum vero virium &ptacipuum robur ad hostes pei sequendos duceret e nec procul ab iis, quas diximus. angustiis. in con spectu nostrorum editiore in loco castra poneret . ut bina castra mutuo sese intueri possent: ipseque nostrotum temeritatem, qui se invictis armis, ut putabat, & vitibu metuendum. Minsuperabilem expectare abs ellent.non parum
Die qu2 sequuta est. doodecim millia expeditis ii motum i ut catum , quorum pars Eimidiae Janicetis constabat. delegit, qui supera tis angustiis nostros invadereut , nee nisi victores reverterentur. Michael de Quiralius quamquam paucitatis siorum gnari , virtute o cra tamen sua secundum Dei opem . & locorum is , commoditate fieti, in ipsis, quas diximus, pa' γ . . ludi, & siluae angustiis hosti occurrerunt. No Turitiste, numero Id multitudine , Ungari de vala, oesi, ehi vii tute confis pugnabant , fiebatque am-mbarum partium pertinacia, ut at iquando ho-
stea retrocedendo a nostria magna caeJe edita, usque ad callia fugarentur : nonnunquam
nolui, hostium impetu loco pulti, barbati sesaiam vicisse proclamarent: aderatque Sinanus pugnantes voce compellans. acres litantes de ignavos, modo contumeliosa vel bis, mod4 clava di vel beribus incitans , hune in modum tota sere dies, usque ad occasum solis, alte nante dimicantium fortuna , transacta est. Ad extremum tricenatia sciomtariorum peditum Ungatorum manus, qua castris uno ante
die pabulatum egressa fuerat. veluti caelo divi nitus demula superuenit ; iussuque Michaesis
defatigatis labore pugna nostris, oportunum necellat iumque auxilium attulit, hostesque recentiorum copiarum adventu territi fugam dedere: quoi um nostri tergis insistentes, non solum multos ex potioribus Tuicis erit deretiod etiam quamor currulia tormenta cura alia quot sagnis, & in iis praegrande unum viridi coloris intercepta retulerunt. Quo in fugae tumultu sinatium e ponte , quem a nostiis na- optum subitario opere reliauraverant . in palu in rara
deindelapsum, ac equi colluctatione pratet vestri i mn n
445쪽
i ,r vestes Mora miseria datum, duobus etiam' edictissi, dentibus, vix a suis periculo ereptum ille serunt. Huius pugnae a sinano & Turcis male pugnatae infortunium non multis post diebus 'tantium allatum . aemulis illius α trectatoribus , qui eius intolerandam superbiam ferte non poterant, non minimam obloquendi occasionem stabuit. Unde ipse initam de ultionem pronus , redintegrandum omnibus viribus bellum , & Michaelem n vineta pellendum, ae eo bello consecto Transisl.aniam inuadendam eonstituit.
sed Michael quod se imparem hosti fure
tum intelligebat , ad interiora alpium iuga, aque aditu dissicilia sese &copias saas recepit rci mensem tete integrum ad auxiliorum adventum in ineontinuit: simulque sigismundo in Transsilvaniam sine mora peti et ipsi, sitas res in eat angustias & dissicultates esset ed ctas, ut nisi mature succurrat, periculum esse, ne ipse eum exercitu & provincia hosti piadast futurus, qui se devicto & pulso Transsilviniam protinus invasimis solet. sigismundus vito forti, suamque fidem sequuto. pro eo ac iuxta pacta debebat.matutam opem sero constituit: statimque post peractas nuptias , sociumque in stitiae fine dimissam , Benedicto Minduentio,siculorum viceeomiti seu pratori,ae Balthasari Bogathio, & Lupo Corni sibin
mandatis dat , Di omnes Siculos, quieuitque octo tribubus seu tractibus continentur. arma sumere. & in castra ad eampos Barcenses, de oppidum Saxonicum. quem Nigrum collem vocant, convenire iubeant, suoque nomine eis promittant, spodeantque, supristinas ipsa libertates, quas ob crebras rebelliones. ac laeta maiestatis erimen iuperioribus annis amisissent. redditurum, squami comptiismos sese ad communem reipublieae desentionem prae .stiterint. Ipseme . quo de Siculis de aliis provinciae incolis celetius cotiveniendi ex plum
daret, XX vll. die Mens, Augusti moti, Alba
castris serisum venit. ibique tridui spatio sis. stitit , ut reliquo opperiretur. ibi in allivis quiescens, laetissimum nuntium de triplici Ge. tune atridentis successu accepit: Lippam ni mirum captam, repulsos in Walachia sinati iconatus . ac Tartaros , qui duce Caui eorum principe. quem Hamum vocant, naagno nu-
Tartari mero ac Transsilvania innua arma, illatuit, suis sedibus emigraverant, postquam Boioli lienem transissem, a Moschis ferto dem ' igne . regionem emum omnem vastantibus, revocatos ad tuendam pati iam reversos filiae: neque eo anno ob imminentem hiemem tum exculsiones esse formidandas.
ω' - Post tridui quietem quum ad Nigrum col-
Οιν- lem sexiis castris perventum esset, ae Calendae amG- septembres illuxissent , equites Germanos a Drat. Casaie missos . qui tune erant in itinere, e
pectando, duxit . 5c Siculi eo quo iusserant,
armati & sequentes convenerant, quos una
cum Stephano Boseato, de Gaspare Cotniso, patentibus in campis aspexit & pellustravit ra milvia repertusque est eorum numerus ad Xiv. mil- DL lium , DCC. & LV. at marcitum. Tanta promptitudine eorum visa atque collaudata, edictum per tota castra conceptis verbia , dici
seiripto publieati iii sit . qui veteres libertates siculis reddebamur. At ii lascia ingenti Do
fusi. mox cretos nuntlas remiserunt, cum se' i ο .riis mandatis , ut qui ii ii in sedibus te ante 'in'rant, impuberibus tantum & aetate consenis domi relictis, omnes sub capitis patia in casti a
properarent. Quo cognito magnus cuium numerus dulcedine libertatis ille itis eritatim in castra venit , ita ut intra paucos dies omnium summa ad XXIV millia hominum accede to : quorum IX. millia & CC. selopeia iii, teri hastati ci sagitta iterant. Eva raditio equites plasidiarii DCCC. omnes hastati: ac MCC seloperarii pedites adsuerunt. E Prussa Poloniae provincia, Joannem vi hetium, Esenesti filium, cum trecentis Cosacis, qui om- CUM ,
ne, duplici telopeio, uno oblongo,altero bre viole muniti erant , arcumque de pharetram
sagittis plenam snguli habebant . in castia venientem latus excepit. ibidem Germani quo' coriis que equites gravioris armaturae , quo, Casit .subsdio mittebat , nume o MDC. armis. im equis. & vitis egregie institini, duce Alberto
Ralbicio sileta, variis belli, & certaminibus
in Pannonia exercitato supervenerunt. Quorum adventu exhilaratus castra promovit Bracionem . seu Coronem versus : literasque ad Stephanum Resuanum Moldavi et Vat,odam petae ipsi. ut in eastia venire maturaret. Qui itinere absque mora fascepto, quod metu Tartarotum recta progredi non posset , versus Tianssiluania di siculorum fines divertere coactus , obviam hostilem Polonorum manum habuit, quae&iter obsederat: eum qua dimi hi ' care compulsus. eam casis quamplurimis dicspavit, itinereque continuato copias, in qui-
tes erant, ac XX ll. tormenta currulia in castra , quae iam ad Terchvatam erant posta,as duxit. Ea est arx a Ludovico Ungaria rege, inter angustias alpium olim adificata, posteaque aJoanne Huniade aucta , quam hoc te pote Branssoviani seu Cotonenses obtinent. Supra hae eopias mille pedites selopetarii a co- tote vestimentotum Nigri vocati,quos Civitas Cibiniens, eontinue suis stipendiis alit. & ceruleiaque mille a Coronensibus. & mille virides a Muiesanis, Rubeique totidem a Bistri-eensibus in isti castra auxerunt. Equites pratoriani bis mille, de pedites totidem plincipis latera ae tentoria stipabant. Cum esset in castris ad Terchuaram , ali tum eu Joannem samoiscium Polonia Can cellarium exercitusque ducem, audita Steph ni Restiani E Moldaria prosectione, inscio te gessio, e Podolia in provinciam cum copiis i itupisse . eique facile occupatae . Hieremiana Mogitam Mold avum , clientem suum obscuri
quidem nominis , sed sibi gratum hominem
praesecisse. Quo nuntio perculsus collatis comst iis, eam iniuria is in praesens concoquendam duxit , quod Maino ingentibus vitibus tali inminente , 3c Siculis ob nondum redditum eis libertat is diploma tumultuantibus , nulla esset oce alio vindicandi; consecto tamen quod susceptum erat, bello, eius tam importunae iniurici memoriam nequaquam de postulum
pullieitus, siculi, diploma in membrana descriptum reddi iussi , eosque in laeti iam piamist , ipseque pancis post diebus, dissicit
limo Ae eaenotissmo itinere, superatis magno
labore alpibus, ad villam Rucaesam. lubea-Oo tum
446쪽
,s Nicolat Isthuanssi Pannon I
itim ragicibus stam pervenit : ibique copias quebantur. inter quatum & Cermanici equi-
denuo recensitit, quae in universum in novem latus ordines pone subsequentes , tormenta agmina divisae, XX. millia equitum hastato, currulia LXXV. eum suo apparatu veheban-rum, ae X ll. peditum constituebant. Tose tur. A deditio primi huius agmini, latere duae menta cui tulia Lil . ac magnus eatrorum nu- validiores turma equitum progrediebantur, merui, quibus pulvis sulphureus, ερ ies bello quarum utrique quina millia equitum inerant. necessaria vehebantur, ae impedimenta exer- Laevum latus idem nume tui quinum millium citus longo Oidine procedebant: quae omnia equitum binis agminibus, atque eodem ordine ob suminas itineris angustias . nonnis singula- claudebat: quos omnes Sigismundia, cum te-tim finibus . &ergatarum labore exaspium liqua exercitus Transsiluanici parte , quae ad summitate ad imam vallem transportati pote- duodecim millia equitum constituebat, prox rant. Adhac Michael de Cuit alius cum octo mo intervallo sequebatur ι iisque omnibus mi libus selectissimorum militum , illum ad- postsigismundum legam, ire labat Stepha-ventantem summo cum de elio opperieban- nus Bolcatus. non tam vistine, aut iebus fortitur. Cassia ad Rucatium habenti principi, ter gessis eam dignitatem consequutus, quam aquila ex Alpibus praeipiti volatu delapia, quod Sigismundo avuncultis aicta consangui prope pratoiianum eius tentorium, quod tunc nitate iungeretur. servato in progressu hoc tendebatur, consedit, quam prae magnitudina ordine, ll. Nonas Cctobrii ad eum locum ubi humo se attollere nequeuntem , milites ca- sinani casti aetan nemine praeter quam quin- ptam. boni ominis ergo, ut interpretabantur, que aut sex Turcis . qui egi eis antea castris ad eum deduxere. Ab hac Rucaria promotis palantes levettebantur, tepertii, iisque illico eastii,.& sumine Dombovicia, qui ἡ jugia al- iugulatis, sub meridies tempus ventum est; pium ibitima rapiditate provolutus , recepto vetitique insdias subesse duces, eam noctem Jalovincia amne, in Danubium procurrit,vado in armia vigilando. & castra obeundo transe- superato ventum est . ad eum locum , in quo gerunt. Postea eum certius eonstitisset. illum Michael sua castra metatus erat. Ibi ex eius eo quo diximus modo Bucoressum citatis pacsententia, decem dieiuna quies mili bus con- sibus discessisse, sigismundis e vocati, ducti cella Est, donee impedimenta dimitterenturi bus, quidnam facto opus esset . an sinanum
interea tamen pabulatione, Ae velitationibus haud obseuia stiga sibi eoasilentem insequi; in hosti eum nequaquam cessantibus, in quibus aut dato ei fugiendi spatio , licem obsidet attollit saepe victores, magnum adversus hostes practaret, quasvit. animum, magnam audaciam concepis e vi la- Post haud longam consili moram. Mie, teli bantur. de Q ait alio censentibus, ne illi insistendum pu- Mons erat eastria haud procul,subterlabem latet squamquam fugienti hosti iuxta vetuite Dam bovicia fluvio. in longum exporrectus, acuta dictum poni foret stemendun id enim quo conscenso serunt Sinanum castra nosti m periculosum solet, quandoquidem ab iis, qui tum eminus speculatum Lisse. eaque diis mu- Tergovina in praesidio relicti essent Tureis, si
lato metu, quem, uti exitus docuit, haud par- tergo relinquereti t. intercludi commeatus m animo conceperat, verbis elevasse. inte- posset, facile obtemperavit, arcemque potiuatim Vallo. quo areem Terro villae circumdate obsidete statuiti eademque nocte aggeream inceperat, ad finem perducto. suis in concio. te militia seri, di corbes tormentaque collinem vocatis, persuadet se una cum copiis. dm cari iussit , & arcem tribus in locis acerrime mee Tianssilvani propius ace Missent. Bucoia- vel rati. Resvanus cum suis Moldavis, ac Drismis sum subducturum , fugamque in pia sens & siculorum legionibus, a parte orientali, qua dis in metum simulaturum, de mox si tantum au- ad colestum itur, cum X. tormentis colam νιν ira Getae tibi sumerent, ut Tergovillam obsidio- cavite is nuper Arionem apud Sigismundum, ne tentandam existimatent, instructa acie in multia proditionia di mutua fidei calumniis illos improviso irrupiuium; ita ut easis & disia oneratum detulerat , ita ue illi dignitates alii Gium eatas , nihil tandem obstaculo moto luccesserat. Michael&Sigismundus eum futurum, quin eodem vitiolia cursu TrarusἹ- Quitatio, a montium dualounicia fiuminis i tete prope templum , quod sagittae iactu abaiee dictat, locum sibi dele te, ae XX. to
mentis vallum asinano noviter extrυctum.
nunquam intermissi ictibus diruendum i e vania quoque potiatur. Finita concione, magnaque tormentorum ae apparatuum bellicorum , de commeatus copia in alem imposta. quatuor millia Turorum eius custodiae pias dioque reliquit . & eam curae Alis put rati sere. Ex adverso Turea, supremo virtutis eo- Trap untini eommendavit, adiuncto ei Bali natu edito, tormentis tuis oppugnantes ciebro, uesti Epirota. Aulonis Macedonia inbit prancto. petere, subeuntes & ignem ab imo in ieientes, . . '& Mehemere Cassi eiusdem loci pratore. qui suopetis arcere. Ralai manibus apponere co-s- riisti eam tuerentui ; ipse cum exercitu de nocte natos de ibare . nec quicquam ad se rem a. . A. i. Bucolestum contendit, succenso priua oppido. nia Hesendenda piatermittere. Simili modo sis is . ac templis ad XX. qua in eo erant, concre- nostri extrinse eiu tot metita di pilas, ad dive malis. t beranda valli latera , continuo displode ieisdquenti die Transsilvanus instructa acie adeo ut iunio su phurei pulveris , qui tam ab copias promovet, animo fortunam pravi cum obsessis , quam oppugnantibus, fi equentissi- sinano & Tureia, Deo optimo Maximo tu. mis editis fragoribus excitabatut , aer ipse vante, experiundi, totisque vitibus confligen- obscurior reddi , & mutuum utrinque aspe di. i iacedebant in primo agmine Michael & ctum eripere videretur. Sub erus quadam ca- a sit altu, cum vetere exercitu. quibus quatuor ligine Siculi ligna arida ac piceam materiam, millia equitum, ae Stephani Ciaquil turmae aciadas & smilia gnibus concitandi, idonea
ad unctae eram. Hos siculorum legiones so compotiat lignesique munitionibus iniicei
447쪽
ardemque summis viribus oppugnare ceps gientes insequi statuit; simo eo αἱ proposito
runt. sed quia Opus e recenti de viti/i materia, c talio, Et ubicunque eos assequutu, suisset,
ideoque humoris plena constabat . & argilla
necdum siccata , obductum tepente ignem concipere non poterat, de tormentis interim continue tonantibus ritinosae alcis fragmina in subeuntium eapita concidentia, oppugnationem di mei em imprimis, & ancipitem reddebant;& hostes quoque tem sortiter gerendo, oppugnantes procus submovebant Altera die Sigismundus , cxterique duces
aderant, qui Siculos, ut recens recuperata li- bertatis memore. essent, ne veletum dissicultatibus ac laboribus permovetentur. sed se ma Oos virtute viros, libertateque haud indignos
prastarent , hortabantur. At illi mutuo sese
cohortati, maiorem arida matetiae eopiam ad incendenda valli robora certatim comportare ceperunt. 'Nec mota , quamquam fieri non posset, quin ab hostibus complures ex eorum numero prostrati occumberent, tamen indematius conseret et, & sor renam belli cum eis ri tu es periclitare tui. in itinete cum esset, a transfugis , qui tres natione Ungati occurrerant,
sinanum metu adventantium copiarum tam
intentari ga se proripuisse cognovit, ut multa tormenta. quae axibus vel totis luxatis avehi non potuissent . aliaque impedimenta in iti ne te reliquissent s usque adeo eliscente totius exeicitus imidine. ut ubi ad loca anguiliora, aut pontes paludibus & lacunis impolatos perventum esset, in ptroccupando transtu mutuis: sese uultieribus conficere non dubitate t.
1 ametsi autem tians gae haDA incomperta attulisse viderentur , tamen illico Nicolaum Senierum . ac Georgium Farcaissum equitumpta sectos , qui locum castrorum hostilium speculatentui, cum centuria equitum misit. Qui sub vesperum revetii, eadem , quae ab trans. fugis cognita tant. certi u eonfirmarunt ita Si sem
sto tandem eorum labore essecete, ut vallum que promoVendum gladiim. 8 fugienti hosti sugi AE aer concepta flamma succenderetur. mavisa.Sicuti um culi saluatoiis Jesu, ae Diva Virginis Matrii
virtute tutelaria numina ingeminantes, magnam v c ritim cena sius uterum; ac pars inania scalis conscendere. pars aliis munitionis lateribus ignem ii ferre cepere. Hostes ingenti usque adeo crescentis flammae periculis territi, quum utrum igni extinquendo, an tepellendis hostibii, incumbetent, ancipites essent g tandem consilii inopus, per portulam qoandam , quae nostris
erat incognata, agminatim et upere. sed te ab metum & testorem augendum esse censuere. tem ii
sed quia si nanus . quacunque iverat, pagos Noppida depopulatus in ecto igne concrema.
v rat , & cuncta obvia adeo vastaverat, ut e
dem itinete exeieitus ductari Ob rerum penuriam nequire: s pi optet ea relicto ad iiiiiii iam Bucore sto aliam , quae adhue intacta ab hoste erat, viam, qua duceret, elegit. Quum duobus tantum milliaribus a Cirgione abessent, qui exercitum pracedebant , in Turcas palantes&ἡispersos inciderunt , ac captos quosdam equitibus, qui more militiae, ad incerta belli ex eis ad Sigismundum perduxere a quibus parati, in eq iis exitum oppugnationis praestolabantur, intercepti ac maiori ex parte trucidati tuere. Alis purpuratus Trapea tinus ac Baiis &Mehemetes, sive quod alee excedere noluerint . quam tuendam susceperant. seu uid aliud antino volventes, capti. vivi in pis inaniam, cognito ab indigenis Tanssilvano
tum aAventu, nno ante die eum potioli parte copiatum lilium traiecisse intellectum est; adhue tamen superesse in citeriore ripa magnam eat totum & impedimentotum multitudinem,
cum ingenti captivotum numero, ac maxima
teliatem devenerem: praedaque ingens parta, omnis generis prada ad quorum custodiam cuius malor pars siculis. qui primi maenia su- octo circiter millia Turcatum relicta esse . quiperaverant, obtigita eaque omnis militi con- nondum transisset, quδd pontem graviori ca cessa praeter duo tormenta inustatae magnitu- totum id tormento tim pondere sorte fatisceri. dinis, qua pilas LVI. pondo ferreas evome- tem prius expetiti non esset ausus , quam bant, ae colubrinas memocles X Ll V. in tan- equest, e . di pedestres copiae prius transieci cta autem re conficienda,ex nostri, LX milite, gregarii cecidere ; sauciari tamen complures. Capta Tergovista sania cum ad Sinanum perlata esset, tantum ei mox timorem incussit. ut quamquam Bucolesti templum ma ιυλ quod ab Alexandio tento provinciae ante Michaelem principe , magnis sumptibus erat extinsen . igitur sigismundus confit o suorum ustis, NX Vili. die Octobris Girgionem propitis cauta promovit , nec multo post meridiem peditatum ferὲ omnem & Siculoium cohortes, eenturiis tantiam aliquot pratoria notum.quos ad eorporis ci stodiam retinendos si x t , ex-o ceptis . in hostes psaelio lac elle dos, di traim tum , ascere de crassioribus robo ibus, fit- situ prohibendos litiam te L. Qui protimio resere, quam Tergovistae fecerat , opere nus in conspectum liti: tium de ati qu.impluit -- ,
munitum reddidisset , tamen neque illius se -- Υ,, munitioni credete, aut in ea victore ii , infe mos Turcas, magnos animalium greges , ac
maioris minori que pecoris armenta belloc ...... Mpta, ae maximum captivorum numerum praese agentes offenderunt: eosque confestim ad iis otti in fugam coniecere , partim cepere ;
teios usque ad Girgionem . &. qui ibi erat, ' Apontem perpulere. 'M. Gligioni, situs arte & nainia satis munitus de fragminibus, mi istabiliter dilacerati into. est, iacet enim in peramana insula. quam issei sis conelamatis vasis . & impedimentia paulo supra arcem in duos dirisus alveos , ac sumque hostem expectare auderet. Itaque consecto in templi fundamenta multo pulvete sulphureo, eoque palea coiriecto, at quum nos i locum occupassent , illo tum δemum ab ardente sensim ignito seniculo succenso, templo in aerem magna vi iublato, ab eius ruinis Bueolestum incendit , & quanta potuit adhibita celei itate turpissiale fugiens Girgio. Thraciis Demire maturavit. Sigismundia, telicto ad sae.
Di vam Aucoresto, ideoque vi atis. quae ad tem-
non multo post in unum iunctus cursum effeti,
pontesque habet utrinque duos , ad dimidii stadii spatium inter se distini es. Ea a Sigis. mundo Imperatore I Rege Ungiliae mutis
α cita adis ii, instaurata suit, quando Ra-o o a dulonem
448쪽
438 Nicolai isti tua nisi Pannon I
dulone n cognom7ne Primia auam, a urca- contemptor aliorum omnium animas & Ω- is γ s' ium auxilio, & rebellantium subditorum au- perbia a nerat , quique vitibus suis tumidum diuio fietum provincia eieci isset, ac Danum Nn aspernati cateros , omniaque libidini & am-sium ad te confugientem, ae clientela nomine bitioni eius cellura existimabat, iota Wala- opem postulantem, misso cum exercitu Joanne ethia trans Illium pulsus . temetitatis atque Marothio celeberrimo duce, dignitati pristinae imprudentiae sua meritas panas dedit, scilicet rei tuisset. Jam Turca citeriorem pontem ut Girgio, tanti nominis locu, , qui ab aliquot trauserant . quando improviso nostrorum ad- seculis Turcito imperio patuerat, a tyrone duis ventu perturbati , studiore contentione ille' ce & tumultuariis copiis, ioci inspectante e iiii, pontis transeundi tumultuari, denique cre- pugnare pur : ipsique amissa parte exercitus,scente periculo metuque. mutuis etiam Vulne- impedimentisque fere omnibus exutus , taliaribus sese confodere inceperunt: Sinane exul- discinctisque agminibus , itinere iugae haudietiore ripa eos inspectante, nec ullam tamen dissimili By2antium profugi illi viseretur. Ubi .
laborantibui opem adserente. Multi etiam sve etiam non toto vertente anno, seu moibis &meiti di seliminia, siue nandi petitia steti. sese senio confectus , s octogesinum enim alatias L. in sumen pracipitantes , ae evadere conati, annum exegisse ferebatur; sue dolore ieiqu/d latissimi fuminis vortices superare non infeliciterque gestae ; seu uti fama fuit, igno es possent. absorpti petieiunt. Cateios,Michacle miniae impatientia, sumpto veneno migra it r. bis iimprimi, voce, manu exemploque suos ad pu- vivis: quum huius in Walachia accepta cladis .ii Qui gnam cohortante. longe lateque cecidere. su- dedecus de infamiam , multo tam publice. pervenit pugnantibus bigi sitiundus cum exese quam privatim distributo auro , ae per disse itiei tu reliquo. & hostes obiectu caironam adhuc limus labores, expugnatis largitione & reconseie defendentes. sed labore pialii ac vulneri- ciliatis amulis, redem ille diceretur. bus debilitatos . Missset clariorum prom- Cate tu in Sigismundus capta arci praes-ptiismi, , facile di, iecit, tanta edita eorum dium militate in praten, imponere minim hiilage , ut citetioi fluminis alveus viris, equis, o a esse eensuit ; sed tectia igne iniecto, aecamelis . caiorumque cadaveribus oppletus, ponte re scilio . eiusque nivibus ae tabulatisae multo cruole immixtus, vix cursum tenere concrematis, re feliciter gesta exercitum vi-
positi . Periere in ea pugna ad quinque millia ctorem& prada ingenti oti uitiim reducere co- hostium , partim casa, partim protundis aqua- siluit, quem a sque ad Gergiciam Walachiae q, inque tum gui sitibus hausia, nec minor iumentotum oppidum sub alpibus positini comitatus . t h. i ura numerus captus es L Castorum, qui variis belli luto cum imperio in callii Boseato, ipie Bias midia. apparatibus , ac non solum privatis militum senem profectus placessit , eius is lute aduen
rebit, , sed etiam negotiatorum mercibus one- tum expectat uiua pilusquam te via daret.Carati ei ant, sex millia in nostrorum potestatem tendi, Nouembri, Mie hael, s opth , homo , ἡ 'i edacta, simul elim tormentis, qua transvehi id proclivi , defendenda Malachiae cuiam non potiae ant. Sed iucundum pra aliis specia- commendavit ;&giavi iei m. iii Edhi δη ' culum fuit, si pia quatuor aut quinque millia di sideri, ni, i itii memoriam retineret , ae μ'
davia. & Wa achia in seivitutem rapti ,3 ri, invicto animo ei e tur admonuit. Ubi exer-ch iii uiri ibi a libertati & saluti vindieasse. an eoetumV- citus iuptialis alpium iusti in Transiit uaniam . . ,hu tu aliquot sulphurei pulvetis cadi, qui in arcem pervenit , Stephanum quoque Retuanum, i. . . i. invehi debuetant, a nostris praedandi causa in quem amoto Arone Moloaviae praefecerat, ter euiiuum Oidines vagantibus sorte succe hs, isque illine in Ostia prosectus piovinciam i magno edito si agore'. in fumum & acra eva- Polonis, ut diximus, occupatam absens ami- nutiunt, nullo quod mirum fuit, laso. serat . ab se dimittere decrevit: aed iis ei in a te, magno noui is adiumento evenit, subsidium duobus millidus iaculorum . qui eum Sequenti enim die aggeribus factis di tormen in provinciam comitarentur, ipse Albanis iis quid eis viliationi adempta erant, prola. liam revectus est tis, alti dilui capta eli; in qua quum defenso- At Resinantis talnei si eum, me quid tem Eietes pulveiis inopia laborarent , bidui quassa- aggiedi , neve pratii soli unam eum Poloniin q;.- tione latior in mitto hiatua ei sectus est. Quo expetiti maturari et, seos numero de armi, fiis ., animadve ita ex singulis contubeii iis bini pe petiores esti animadvertisset , tam ipsemes, , . Gia dites . ad occupanda mania ii rumperet lusi, quam per nuntios admonuisset, seque maioraptimam oppugnationem iiii tam habuere, subsidia, stes&necessitas postulatet, matu- quod complutes ex nostiolum numero ab ho re submissulum sisset pollicitus; quum t stibim non solum scicipetis, quos ob desectum men superatis Atto iliis alpibus , qua Sicut pii l. ii, sulphinei latius, sed certis ictibus dis- tum sedes a Moldavia finibus separant, in pro . yὸ ι. plodebant , velum etiam sagittis aliisque telis vinciam venisses ,Joannem samoiscium Regis M. is iam istilibu , & denique praegrandibus saxis vul. Poloniae Cancellatium, ac Hieremiam Mogit a sum. . nerati deiice emur. Sed brevi s Eii tepetito em tam , ab ipso eonstituto principem, ac tali tib i
natu, pulsi que barbaris maenia occupata sunt, nos, magno collecto exercitu, in limine esse, turici omnes qui intus erant caii I adeo ut ex ut eum aditu provincia armis pio hibeant. D C C C. unus tantum eoaderet, ac seperato cumque eo acie confligant, certis nuntii, ae-
fiumine, quamquam innumeris petitus glan- cepit. Usibus quum se vitibus impatim videadibus . incolumi, tamen ad castra sinani na- iet, a Sigismundo maiores in supplementum
tando pei venire . Duo tot menta praegrandia, copias, de equitum imprimis maiorem nume-
ac colubrinae mediocres XXXulli. in arce in . tum postulavit. sed antequam ii in Molda Via ventinosi cesse unt. In hune modum sina- fines pervenire potuissent, Poloni ptaoccupatonus, cui domi ec solis indomitus temper. α eorum adventu . castra Resua ni adoriti, aes nus
449쪽
summa viribus eum eo congredi maturarunt Nee Ressianus . tamets numelo dc copiatum robore long innitor, ineumbentibus Polonis praelium detrectate aut vitare potuit.Consertis
igitur manibus quum diu pugnatum esset, ad extremum a Moldavis . sive ii doeo a Polonis ista vi pulli fuerint, seu simulato metu, novipt incipis ae Samoiseii gratiam oportima ea Laude aucuparentur , fuga initium factum fuit: suorum fuga tertiti auxiliares siculi. v ius deserti a toetis, de hostibus inseriores, mox
terga verterunt. Relianus eum paneis suorum relictus, sortiter quantum potuit, & diu certamen protraxit,ita ut duobus intersecti i equis, tertium quoque summa agilitate conscende-
iroi rei, multos qua obvios trucidaret. Sed tandem triari, etiam a suis , & ab intilia fortuna deserius. a. itur, Polonis non site vulnere captus fuit ; eateri palantes de dii is, pals ad aspes delati, parsia eo, quo sors tulit, per montes de siluat dilapso est thriti potitus .ihoria samoi scius Remanum Appiu)ρ extremo supplicio assiei iussit; ita ut naso de la Gratu . bii, mutilatis deformatus. lingulati crudes ita te adacto per inguina praeacuto stipue in altum
sublatus. ae exerci ui & incolis provincia mi- serabili spectaculo expolitus. e medio tollere- tur ; Hieremiam veris cum pactione tributi
quotannis Turcarum principi pendendi in pto- vineia reliquit. et Meda Fuit hae Molsa vi cades non solum Casas. iistia veluti Ungariae Regi , ad quam Moldavia at . . tir multis taculis, de ante eaptam a Turcii Constantinopolim. iure clientele attributa, possessaque erat, & quam ab ea avelli nolebat. im.
sar o stimi, etiari, de molestac sed etiam Clementis
raniisex pontificia animum non patum pupugerat . quiho M/ι- rei pannon eas de Tranis vanas, eo Samoisci id vi ιηι actibiore atque importuniole facto perturbari graνito indigne serebat. sed ipse eam summa oportuo res nitati j procineiam sarmati, vicinam Re con- fuere. terminam , ad iura Poloniae potius pertinete arbitratus, praestabilius teipubliea Christiana fore ducebat, a polonis occupati, quam in te vitutem dc tyrannidem immanium barbar rum redigi , a quibus eiecto indigena principe, per purpuratos p&rfectos,summae crudelitatis. de rapacitatis homines , cum aisiduo vicino- tum metu de periculo, expolianda vastetur, ae corruat . aut Tartari, rque immanis scivitiae ibarbatis inhabitanda eoncedarer : tametsea litis controversia inter polonos de Ungaros,ut alibi retulimus . antea quoque non tantum verborum praeiudicio de contetitione, sed etiam armis tentata, non tamen ido eo iudice decisa, in ancipiti pendere videatur. Transsilvanus novam , di intempestivam si si uim . tumeliam. cum regno Ungariti iti Caesare dui eum coniunctam . armis protinus ulcisci constitue
rat; nec Casar, tibi pariter illatam iniuriam duare reputans, illi deesse poterat . utpote quum ies statuit. eommunis utrique ageretur ; nisi a iiammo . pontifice, quem eximia pietate . illuseri astudio supra catero, Christiani orbi, principes eminentem . naidis, idonei, hominibus coii. -H-suluetant . prohibiti millent ; nescitieet ea
controuersae incommodo tempore e orta.
ipsi inter se digladiantibos . op os feliciter
bellorum adversus Turcas progressus, aut iniecta mora retasAarent, au in medio rerum serendarum cursu, tem Christianam inuecto ali quo gravi e periculo corrumperent quod .uea nulli, remedii, aut consilii reparati post etiis enim paterna de prompta oblatione, se earum rerum de totius contentionis x quum arbitrum & disceptatorem futurum responderati daturumque operam, ut sua auctoritate di interventu E sidentium iura in mutuam opimae meis concordiam reducta componeretiti t. ac
rectissimi iudieii ratiotie ad certum exitum pervenirent; literasque haud dismi ili a. mento ad Regem Poloniae de Samoiscium , a quo ille regebatur, dederat, quibus eos magno studio θe amore plane paterno, ad omittendas intempestivo tempore finium regundorum contentionei de discordias. ae amplectenda se arbitrio de moderator 8 quietis consilia hor a batur. sed quum varii, cutis de laboribus in peditus eam ei tam de disceptationem tamdiu Hifferendo. de prolongando in traxisset, donee Tures eo bello nondum eonfecto . post aniatim saecularem Romet solenna ritu de pompa ab eo
celebratum, confecta aetate ad superos evocatus . vivere desisset, rei quoque Noldavica segniter procurata. eadem in ambigui status conditione usque ad hoc te pus permanserunta
450쪽
T Maximilianua aecepto a latat, tot annorum spatio minime subsederant, is c.
fratre exercitu, quamquam ita ut non multis tormentotum ictibus deiici, multi ex duci rus hiemis factoque impetu oppugnari pol se crederentur. tempestates, ac tempus anni Verum quod milites frigidiore autumno exa-
nulli rei belgica aptum, gitati nequaquam in stationibus aut taberna. iamiam ingruere causaren- ciuis eonsistere possent,&in amplissima plani. tur , ipse tamen navandae tie , & locis campesti ibus, ubi nulla albor, opera cupidissimus. pra palato ad gerendum nulla flva, nisi procul erant, luculenti ignea bellum animo, priui quam milites ad hiberna propulsandis aeris iniuriis excitari nequitent, concederent, aliquid operae pretii tentandum & iam tam miserorum agricolarum Osae, existimabat. dabatque solerti ingenio operam, 'quam hortorum hostilium sepimenta, & aib ut inserendi b lli eonslia quam fieri posset ma- res fluctifera ad castrenses agnium usus con-xime tegerentur, nee hostes quam in partem cremata deiecissent ; sed meque sitim taliae
arma verteientur, sole possent. Itaque Tissen- convectiones de commeatus fati, eommo baelium consilii tui atque animi ce liorem red- expedirentur, Obsidio eum habuit exitum. ut dit . Ferdinandi in Gonragam de Georgium quamquam Maximilianus nihil earum ei omni liam, i i Be gicii N Galileis heius magnam dissicultate deterritus. eam continuare mallet, lati em erant consequut, a Casare evocatos tamen ducum suorum usus conlilio . qui op a e acee it . illumque legatum in exercitu gnationem alacriter expiam , sed quae dorior suum constituit, huic vero ostro um prasinu- ec a perior opinione evasisset, ae mil itum uires iam confert, ae copias omnes Strigonium in & animos non mediocriter hebetastet, omite astra convenire iubet. Nae diu cunctatus,ea. 4endam suadebant, obtemperavit. N exerci.
sita strigonio promota Agriam versus ducit,& tum incolumem quidem . sed iebus insecti . de ut hostes ingenio semper excubante. parat irrito labore satigatum ted ixit. ae in hibemaque iter suum observantes falleret, Hathua- diu ibuit. iis additis mandatis, ut ad inimi niens .ia procedit, mox ea declinata ad Sat nentis vetis initium denuo in eastra reverte nem flumen in laeoum dioertit. ae deinde Ti- rentur; ipse veto viennam , ae deinde Ne bii eum traiicere,&Sol ioco vim adhibete de- cladium concessit. Tureae quoque tempori, . . et betavit. Quo quum te itiis a salone castris incommoditate coerciti, suis se in loei, de sta di Enisi Et , es hoste, . quid in animo haberet, tionibus continuerunt.. eoisiectui Iessent assequuti eum nimiium Sub himus bivinae atque anni principium, Iriti
soli oeo tormenta de exercitum admovere Castrassiduis precibus Et di qui mi aliqvin id iii velle, sese ad defensionem impigre paraiunt: retroactos annos lis Frici pia sectui a functus piis sectu ii ta inen qui in castellis salvat dis . Nicolai, erat . permotus eum sese ossicio abdicare vo ra ab M. quod a Bala amne nomen habet , praesidio im- lentem dimisit , ac in eius locum Gasparem ii Disi, posti agitabant. quod pauci numero essent, de Stan vaccium Episcopum Tagi abiensem ae ρm gi
loei, ad resistendum insimi, minus fiderent, Joannem Drascovirium Gisi equitum pretia 1,al igne tectis iniecto,partim Giulam,partim vero ctum constituit; se tamen, ut Episcopo paucos o D, Sol ocum sese receperunt. poti dies gravi morbo e vivis iublato , sola, s ., Solnocum ante 48. annos iussit perdinandi Drascovitius absque collega magistiatu poti si id
a Nicolao Comite Sal mens, ad 1ibisci de S retur, eumque pei complures annos, itii sequv. giva eo fluentem aedificatum, ac biennio post ii ii anticum laude di omnium satisfactione ad ignavia piabdii desertum & a Turcis occupa. minii latet. tum sitissi docuimus. Maximilianui adpenuti. Venit etiam per eos brumales dies Pragam limum Cctobii, diem . Solnoco propius tot- ad Caintem Sigismundus Transsilvania pitumenta admoveti . iisque a iiD Sagivae haud cepi, facto per Casuviam, ae deinde Molaria os locul collocati, arcem vel betari iussit. Nee si ei itinere, ac passim ubique magnis honori . . a deerat spe, loci potiundi, si diutius in eo oppi bus exceptus est, Dum apud Casaae in deitare- γ , , , , ando perseverari potuisset ; Aggeres enim bus quarum causa iter instituerat, vel ba sace terreni, quibus ara novo militia more extructa ret,inter loquendum importuna aegravi febre conuuii