장음표시 사용
81쪽
as Ita hod enice insignibus , eorumque prin obsidiiW eipe , quem ipsi Magnum Magistrum v a limV eitit , Philippo villelio Li, Iadamo nationem an, Callo qui Fabrilio Carleto Marchioni Fi-Isa μὴ nariae . clatis natalibus in Liguria orto successerato acerrime & pertinacillime defenderetur , tamen post toleraias sex mensum atrocissimae oppugnationis a petitates , nemine ex principibus Christiani, in auxilium clarissima urbis adcurrente . quod ii civilibus belli, implieati , armis inter se dimicarent, in manus Solimani devenit, eh graviore Christianae Reipublica contumelia & dedecore, quia Eims hosti, equites ab omnibus de se
tos , ac ierum omnium necessariarum in
pia adactos , ipso Chtilii Dei natali die dedi. tionem facete compullisset. Eadem ι immittisoitunii clade insula Cos . Hippocratis patria. ae exterae eorundem Equitum ditiones,
quas in Caria, Halicat naso, aliisque Asiae locis habebant , simul in hostium potestatem
Interea Ludovicus Bohemolum precibus& legationibus impulsus , una cum Mariacon ilige in Bohemiam profici ci. & te, eius regni diuturna Regum absentia contuibatas ''V . . in meliorem formam & ordinem redigere ἡ I s crevit. Itaque instituta ad ce itum diem prosectione , comitante coniuge Pragam venit,
es a Bohemis non medioeri laetitia de applausit raceptus , ae in arcem deductus esk Quamvis autem vix quadriennis puer . spondente pro eo patre , ut diximus, diademate regio rura - uisimitti, tibi et ; uitium tamen sati Senatui ιμ ε hemico & proceribus , ut priusquam in-- rem' nitutam ieformanAae Reipublicae curam agrari grederetur , iuramentum repetere . atque ad observandas leges & immunitates denuo a obstrictuin reddere maturaret. Qua re acta . & distidentibus inter se de ordine emronationis . ac geli indi, regni insigniis Senatu S Equilibus . Rex paludamento . corona, sceptroque , 5e caeteris ornamentis ause receptis , iisque indutus controversiam diremit 3 ae deinde ipso e solio spectante, Stanislaus Turro Odomu censis Episcopus Regi-
mibus iebus consectis , convocato ite rum Senatu Bohemico , adhibitisque in consilium Andrea Batonio Siculo Casaiis legato, ac Alberto Marchione Biandenburgensi prus si a Duce , quem Sigismendiis Poloniae Rex legatum miserat . ac Ladisiaosalcano Episcopo vaciens , cujus consilio libentei ut batur , Res Bohemicas composuit , ita iit motis loco iis sere omnibus , qui ad eam uicque diem magistiatus& praefecturas obtinuis .sent . ne uno aut altero abdicato caeteii se timiuria assectos conqueri pollent . aut suffectis in eoium locum aliis , qui idonei videban-Mans mi , iegnum Carolo mei Munstet bergens, eodem tempore sol manus Rhodum cum impentibus copiis inrisurus diceretur . sive a iii de causis in Pannonia nusquam fuere conspecta. Et quamvis Rhodus a fortissimis equiti- Iadoxul
Ceorgii Regis nepoti , Bohemica originis, administiandum committeret, indito ei novo nomine, ut pio pia ecto captaneus P agensis appellatetur. Consectis in hunc mossum in Dolientia rebus , in Pannoniam reverti . ac in itinete ad Stanis laum Turronem Clomucium divertere constituit. Ad quam ut bem potiores ex Ig- Utiriem lavia cives ad certum diem ad se convocandos si iti, ut censuit . quos quum advenissent , severiss- Iathir niti verbis castigavit . quia spietis veteribus Q sit a divinarum legum inteipietibus ad novas & se ab L depravatas . ob idque a summo Pontisce & cor, im- Caesare damnatas Lutheri opiniones transiisse pιruti dicetentur. Se illi, sub etiti emi stipplicii poena mandaIe . ut quamprimum ad sanitatem redeant , oc illius dogmati, sectatore, proeliis M a sedc civitate arceant. inretim verbJoaMnem Speiatum , qui illis mutandae religionis oeca ''sonem attulisset, captum &vinculis eoiistii rictum Olomucii reliquit. mancipat vel so in Ungariam, ac quemnam inlo r. .. in eum Petti Benilavi , Protegis illIrici non it 3 ,r, , i. pridem a Turcis inteisecti constitueret, deli' o uis,
berante . non patum ea in regione detrimenti aeceptum est Nam Turca Osterviciam ar mih cem cum oppido in subiecti, Li ex & Caibava campis sitam, quam olim Bela Rex, dum a Tartaris in Dalmatiam pulsiis per ea loca exularet, oportuno loco condiderat, improvisa, eaque nocturna irruptione experiant I tum quod a paucis defenderetur . tum veris quod milites quidam cornipti , ad quos vigiliae eius noctis pertinebant, locum hostibus introeundi summa cum pers ita dedissent. Tentave nant eodem tempore per similem fraudem et iam Tininium. Seradinum, &Crupam necopinato Mei pate , ted virtute pixsidiarionim, de praecipue Germanorum , qui ab Austriae Principe Ferdinando erant impositi , magna cum eaede reiecti QEie. Itaque Ioanni Callo curiori visio , e Romano Torquatorum genere or .io aeto . Cyriaci illius magni , qui Andreae se- paritaniacu i Regis tempore clamit. pronepoti , ac ill iii Francisco Battianio . in Uladi lai patris aula . ae deinde cum ipso simul a teneris edu- ja Lma eato , vilis domi militiaque claris provin- data.
ciam acinatiuitiandam tuendamque demandavit.
Insequens annus Georgii sacmarii Archie- An. i sam piscopi Siligoniensis morte insignis imit , qui Gog condito testa mento LX. millianum ni sim auia Sacmari reorum , prasiantis formae de puritatis . qui Strigon imagine coi vi annulum tostio prementis, Ma- fu archinthiae nempe Regis nota signati erant . ad re- episcopi dimentias arces . qua pici colona Ungar ca mors crFiidei ico Calui & Austii et Pi incipibus oppi- legaeum. gnoratae sunt , legasse proditur. Sed eam pecuniam Ludovicus ad se receptam , cum nihil de ei a redimendis transegisset, ad varios usus. & imminentis a Solimano gravissimi belli necestitates impendit . atque arces
ipsa ampla'cedebres utque ad hunc diem ab Austriacis detinentur. Erepto sati, Georgio IAE iiDMSttigoniensem dignitatem adeptus in Ladii. Dicam
laus Salcanus, Ludovico chariis , quem suorum conflictum moderatorem habebat. Ex
cessit non diu post h vivis Ceorgius quoque N iM Frangepanus , Colocianus Archiepiscopus, o i iis quem annis antea circiter duobus Vormati '. ad Carolum Caesarem mistum suisse diximui. Quia velo amisso Belgi ado non Bacia tan- ntum&Collacia. qua dua Archiepiscopal , l
82쪽
iiii. sedes habebantur , sed etiam noxam e regi ne, si equentioribus hostium exciti ionibus &rapinis obviae expositaeque erant; ideoque acti& in iustilo vito . qui non ibitim laceidotii auctoritate , sed etiam a imis militarique vit-
tute provinciam tueretur , committendae videbantur ; diu quaestum est ab ipso Rege &alii, multis , quinam illi iussiciendus videre-polio tur: postrem6 omnit a votis N. siussi agis Pau-T.m ratis lus Tomoraeus Regi commendatus est, quod is antea elatus & insignis equitum ductor , ar- . cisque Budenss praesectus , commutato vitae militatis institiito ad religionem Monachorum . qui a Divo Francisco nomen ducunt . pio salubiique consilio transiisset, omniumque iudicio ad id muneris api iiiimus haberetur. Sed quoniam in se Ungaris 1 omorai nomen nos admonet, ut pauca de eo dicamus , haud incongluum ei memorando hiaue locum iote pi
. e. ch meriensi provincia ortus . in Transsiluaniaritia fori contra Siculos, & bello ab agrestibus concii a lato fortem operam navavit ; deinde aliis pra-liis consilio manuque iuxta haud spei nendus, literis latinis eruditus , animo ingenti industrioque suit , cumque nobilem in propinquo
puellam Puttinoquianam si a familiae nomen est) sibi ducendam despondisset , illaqueante nuptias immiti morte erepta esset, ad alterum piae sivitis viduae matrimonium mentem applicuit. Verum quum illa etiam, antequam Matingerentur. pari fato discessit et, in spe. raco duarum i nlatum obitu territus . quasi divinitus ab ineundo coniugio prohiberetur, te perpetuo caelibem vietiarum , ac religionem
quamplam ingre lutum votis nuncupatis prolestus ei, inde suum Baitholomaeus pilor Auranae , ex multum Rhodiorum Uidine, qui
calibem uitam agunt. diem suum coiit et, e
ius dignitatem. tanquam singulari studio Scmaximi, precibus contenderet . a Ludovi eo
consequi nequaquam potuit, quod eam Mathiae Balacio dispensatori suo ira ante promiciam alteri nequaquam dare posJe respondistet.
Igitur quum huic quoque petitioni sol luna suc-Li s celsum eripuisset. vllaeum se contulit ad Che- rruptra rium, qua in stimio sunt . ubi celebre Capi- uuar. stiani inter Divo, relati templum sepulchrumque habebatur a ibique si impio Monachi habitu , circumtonsaque coma teligiosum atque austelaim vita genus amplexus est . eique singulari erga Deum fide&pietate, omnibusque Ossiciis, qua iacto viro conveniunt, satisfecit. Eum igitur vel reluctantem . ac ingenue se excusantem Ludovicus, adhibita etiam , quo magis obtemperaret, Legati Pontificii auctolitate, collegio Monachorum exemptum. Colocensi dignitate , ac earum partium militari
praefectuia honestavit . quibus usque adsitum MLudovici interitum domi solitque cum laude praesulse visus est. . Nec multo postquam Tomoraus in Fraim, . . mpani locum successit , ac Baciam adventa
litari Ciaci ritus stirpe onus , quum Turca
litati Ciaci ritus stirpe onus , quum Turcariam insolentias scire amplius non posset, apud
quo, iri iuspieionem mutatae fidei inciderat, Gebiis Tombiat litetis ianuntiis, non inscio Rege, sollicitatus , cum quinque statribus
egi egiae virtutis ititudinisque viris , Petro. Cleitiente, Manuele , Demetrio&Miel, ,ele in Ungariam venit, superatia ingenti animo, sed magna cum Hii scultate , Turcatum in si diis. quas ei per omnia fere itinera & compita collocaverant. Ei Ludovicus Laccum in Semigio sitam arcem , quam cum suis inhabit, ret , liberali munei eas lignandam curavit, d nec ampliora dare poliet, atque ii postea omnibus bellis sollem fidelemque opeiam Reip.
Eiusdem anni autumno perhates , quem Turcaea familiae stemmate Misalberoglimco gnominabant, e Valbosania Bosnae provincia, ' . cui praeerat .aliisque finibus, collecto exercitu, XV. circitet equitum millibus, ae mille pedi 'i' tibus traiecto Savo in Stimium irrupit. die ob P via quaeque igne & serio vastare . oppida D μη pulari , ac magno abacto meoium numelo hostiliter grassati quaquauersum coepit , relim apud naves, quibus copias traiecerat, peditum dimidia parte. Sed pilus quam hostes
iter vel sus savum intendissent , Tomor sde eoium consiliis & conatibus per exploratores certior redditus, suis. ut parati & institiai ad imperia essent, in mandatis dederat e praeterea Laurentium ducem sit iij. Jacobum Banisum, aliosque. ut certo loco, quanto pos- sent militum numero consisterent , seque ibidem prisolarentur , admonuerat. Ipse cum suis copiis , ac turma equitum Pauli Baquilii fratrumque eius, ac Radicio Bosthio . estis, Danubianae, quae post captam Nandoralbam ad Varadinum Petri excubabat, prasecto, ad constitutum locum prior venit. Franciscus Bodo, Joannes Callaius, ae Stephania, Ba dius clati equitum praefecti ei se in itinete coniunxerunt. Sed Laurentius valetudine& asse cta aetate impeditus eo se conferre non potuit, I homam tamen in iaciam , shorum militum praefectum cum equitibus utriusque arma tuita , ac cohortibuς iclopetatiorum maturo
tranimi sat. Itaque quum e peditibus pugnacem dc impigrum quemque selegisset , eos Georgio Battianio praesecto vara sini Petri attribuit , additis mandatis, ut Turcas, qui ad navium custodiam relicti erant, aggredi, eis que fugatis naves ripa subducete, aut si intogiae capi nequeant, inutiles te sere conventur. Quibus dispositis ipse in Foliatem , incendat, de populationibus longe lateque me- Tomere
tum de pavorem circumferentem, castra exer- collectu citumque movere , ac cum eo pixlii sit tu- temerὸ
nam experiri constituit ; quum id omnibus copi s ho- ad unum praefectis probati intellexis et, cum- porc Lque uno aut altero milliari consecto in hostium mis. antecuisbies incidisset, ii nullo expectato nistronim congressit, retro qua venerant, praci
pili iugalem , suos de Ungarorum adventu
certiores reddere , & ut deplehensis in crimine accidit , inter spem metumque pavide suctuati erepere. Ferhates suos palantes , ac praeda captivisque onustos in ordinem aciem que cogit , atque in nostros omnibus copiis provehitur. Sed quum propius ventum esset. suteis nostrorum acie conspecta animus concidit , smulque captivi omnes vinculis exuti dimittuntur ineque enim nostiis incumbentibus
83쪽
ii bus trucidari poterani3 praedaque,quo expedi in tiores ad praelium solent, ad silvain Poliacam. quae isthae viae militati imminebat, proiici im
Tomorausae Banssu, obequitantes , ut sceleratis mos Christiani nomini, hostes, latrociniis re rapinis infames, qui socios & innoxiam plebem cludelissime &avarissime cadete . atque in diram iervitutem adducere eo nati essent, intrepide invadete , eorumque caede de sanguine manibus mitelorum homi num parentare , de ille immanibus humani generis praedonibus acerbiissimas plenas exigere ne dubitarent, illos sublata voce cohortabantur. 1 una velo Bodonem de Baidium in hostes ruere , inque eorum adversis pectoribus hastas misi ingere , ae postea gladiis rem reiere jubet ; ipse cum reliquo exercitu eorum vestigiis insuete pergit. Quanquam autem I uicae pugnam aegerrime itistinerent . quia tamen nullus fugae locus. navesque procul erant , certamen ad oceassem setὸ Solisses quia protraxere. verum postea seloperariorum vim, qui plumbeatum glandium procesa eos par sutidit tim necabant , partim illatis vulneribus de- fuga ac bilitabant , ferre non potuerunt, nostri sique acrius prementibus fias & fugati terga dedere. ipse duce Felhates suos fugientes suete conatus , a Bar Fotare dici circumventus, quanquam se acerrime defenderet, multis consessus vulneribus interficitur , iacentique dc adhuc palpitanti caput preciditur. Eo modo Tureae orbati duce qua quitque potuit, profuggre. Sed eos nostra tanta celeritate . atque tam avidis ad ulciscendum animis prosequuti sunt, ut omnibus se te trucidatis pauci equitum ad socios , qui nax Lbus custodiendis telicti erant , pervenire tuerint. Sed quum illos etiam per selectas cohortes nostrorum fusos & fugatos . navesque sanimis consumptas tepetiissent. re se sperata aut in profluentem se praecipites proiicere, e natandoque evadere , aut nostrorum gladiis sese interficiendos obiiceie , aut celth, quod evenit , abiectis almis in servitutem tradere compellerentur. Et nostris cruenta admodum pugna fuit rnam DCCC ex ipsis desiderati sunt. inter quos Michael Hethaeus. Jacobi Baiassii equitum ductor in primo congressu hastis transaeus occv. Vndi im buit. Signa hostium omnia capta simi, detegens pra' cuperata piada omnis , magnus etiam nume da paria, nis captivorum & equorum iiiit. Ex quibus munera Ludovico Budam missi sunt. milita iique consensu delictiis, qui ea ossearet, stephantis Bardius , quod omnium testimonio, ubi res poscebat . singulari virtute de se loci astentibus h proeerum ordine quamplurimis, solenni ritu aggregaret. Quae quum ille de te
sia manu accepisset , uti erat ingenio periet
vitio 3c praecipiti . fertur eundem gladium h
strinxisse, atque his verbis Ludovico pro col 'lata equestri dignitate gratias egisse : Quod
me. Redi optime, tam piaclaro vii tutis testi monio exornatum equestiis dignitatis hon 's 1 Atinite haud indignum censueris . e usque ori rivimenta de manu tradideris , pro eo ac debeo' iimmortales, quas possum, gratias ago de ha beo:& quemadmodum antea ab ineunte ara te mea ccepi,proximoque praeliore ipsa testa
tus sum , sortem fidelemque operam tibi rei que publica etiam deinceps semper navabo; neque committam , ut se eoidii inertiaque torpescens, singularis himus benescii tui ira
memor arguar e quin potius cellum te esse; volo , tanto me ardore animi ad omnia obse x quia tua esse inflammatum . ut nemo si us piam in regno tuo Pannoniue, duobus exce.
ptis, in quem hunc gladium mihi abs te da. tum pro te tuisque asserendis educere . vul tumque ec petiola quorumcunque fodere tireque dubitem. Quae verba, uti super ore prolata, in pectus pioceium, qui asstibant. de Laurentii praeieitim ducis , qui sorte aderat, altilis. quam quispiam erederet , descendgre; atque ingens Stephano odium atque invidiam conflavere : reputantium anxie & quaerentium, quinam duo illi essent, quos ab reliquis excipiendos existimasset ; caeteris vero omnibus, nullo honoris aut dignitatis respectu, gladium,eaedem 3c extrema quaeque minitaretur;
eaque vox inselentis hominis haud dubiam ei petilietem attulisse visa est. Ipsum autem de duobus fiat tibiis Tapolianis Ioanne de Ceorgio, ea tempestate summae amplitudini, de dignitati, Principibus,quibus favebat loquutum fili se interpretabantur. Catei sim Budae nihil motatus, plus invidiacuam gloria nactus , ad Tomor in de alio, duces reversus est, quum illi equos &Tuicas in acie captos. caeterasque manubias Coloeiae de mole sub hasta divendere , ac inter se ex aequo pastili constituissent i quumque quod dam mancipium tam ipse . quam Thomas Bosin iacus emere vellent, neque alter alteii cedendum putaret, sed auctione δe mutua licia :tatione pretium accresceret, nimiique ambo in altercando essent , ad iurgia primum at iuuprobra ; postremo quum Thomas ei, qua Budae coram Rege esset loquutus convitiando exprobrandoque obiectaret, ad alitia deventum: tum Stephanus promptior illum per mediam ., frontem lethali vulneie fetit ue suumque coim
........ pygηMla, holitumque duce intersecto integram cidense vivis eodem die excessisset, si euhanti, pq victoriam peperisse diceretur. Fuere dona, prae- fissa sibi consuluit. At Glirem tu, aliique pio i
tei I et halis de nonnulloium tribunorum capita ligna circiter L. equi militares, digladii
obrui . argento auroque exornati, ae insigniores e captivis. in a Ludovicum tot tantiique adueissiucceii bus accumulatis animo in uni & deiectum, non parum recrearunt , ita ut Deo optimo Maximo de parta victoria gratias publice ageret, ac sequenti die Stephanum collaudatum. gladio uagina algentea insigni, calcatibulque Sc totque aureo donatum . in Equitum Amatorum, quos vocant, numelum zeph eari iaceres inde capta occasione , sed magis ira at- . que odio in eum exacerbati. apud Regem magna contentione effecere , ut in eum lege age retur. Itaque ivilii Regis a soniolao non mul- capitisto post elatebris extractus,ae capitis supplicio stipes cloailectu, fuit. Non deii Ere qui seriem virum ea diluit. calamitate indignum iudicarent , nisi nimia oris libertate, ac contumaci fallia omnium odium atque invidiam in se ipse concitisset. sed nec Lauientio diuturna caedis eius laetitia fuit: nani non multo poli tempore morbis annis
84쪽
i Q , giavit. Eius Ganta Mysiis ura, tam et uicae ab aliquot diebus muro, urbi, atque an ex tiansactione cum Rege Uladii uo facta , eis ab ea parte , ii ii Corvini tempore oppia..... de qua supra dixi, quam legibus iugi i iubetim gnaros meruineiant, con: nuis tot mentorum tibii, in iis eum tedacta sunt. Ludovicus Ne- latibus diruere coeperant : quum Ludovicus mei huiua uiri, quia inter Austi am& Stitiam haud istia rus , quantum momenti in consei sivi ἷ a in praealta impetitum. inde sic vocatur, Franci- vando eo loco politum esset, quanquam Pro , ,ὸ ico Battianio. cubiculario antea suo iam velo reges Illyrici sui na potestate , ut di im , a Dalmatiae&Illyrici Piotegi ; Gai ocium au- Joanne, Callo ieius,&F aneliciis nati inius , A tem ad collem vago flumini impendentem, deii nati cilent, nec quicquam de eoium fide, g, amoeniti mo loco situm,al hemis Flistidium ac militari virtute dubitaret ; munus vimenclictum, Ale io Turroni Joannis Uratistavieim se tendo tum obsessis auxiliorum Christophoro rsi, &Stani, lai Olonii censi Episcoponam pa- Comiti Fsangepatio ante alios committendum . tiuo dono dedit. Cateras arces. quae in myii- duxit. Cuius quidem viri virtutes ne silean- , , .
co& Pannonia complures erant. apud coniu- tu .non incongluens sole credi delim hoe loco
petii illius Magdalenam Bacocialia seliquit , paucis expedite, se Q. donee conii oveisia de dote ac iuribus eius lege is superioribus annis Maximiliano Caesari iis decideret iii ; quae postea Ladi lao Moram, Phi- cum Venetis acerrimum bellum petenti ope lippi Episeopi Quinqueecclesentis fratri ser- iam praestitit, a Bel nardino patre equis. aimi , Elogium nono nupsit: nee multo p ,st clade Regis atque pecunia adiutus ini luctusque, Caesaiianaium . i. Ointeiitu subsequuto, ita apud eundem lemaim partium studiosissimus ante omnes habitus est, ni ripa.sere. vii uni crudelem de sanguinarium, ac de- adeo ut Maximilianus sing lati, iudicii Ptin nique impio ad Tui earum stipesititione tians- ceps. eum stii exercitus,quem in Foi Julio,aestigio infamem. Histria & Camis habebat, ducem dei gnate, At Tureaium duces secun sum adversam in easque provincias sesendendas ei committere firmio pugnam nihil animo sese demiseiunt, non dubitaret. cui oneri ille tam Caesaria , . tametsi militum longe promptissimos, ac Fer- quam aliorum rudicio egregie satis sedit: namitatem tantae existimationis ducem acie cassim venetotum copias Patito Mausono ,& Bal
amisiisent ; sed maiora aggredi, ac Diciam thasare scipione ducibus . Maranum Caesa- toties impio spei. tentatam, maioribus vitibus iis oppidum in Foro Iulio, ad intimum malis denuo oppugnandam decreve te: tatim te siluis Adriatici sinum , atque Aquileiae paludes pos Ungarolum a Rege iuvene distensionibus. eo- tum,icii a marique haud segniter oppugnantes, tumque fatali negligentia facile in potestatem vulneiato seipione , iiisbs & sugato, obsidio redigi posse , eaque capta se totius Boi aede nem ibi vere coegerat , trireme una praecipuae illueti ei imperio haud magno labore potituros, celeritatis ab eis capia militumque maiori patias si tui Usidis , Varbosaniae praesectus in locum te cα a. Osophum venetarum pallium oppi Ferhatis nuper cuss.ctus , cum Sinano Mona- dum , asperitate loci & opere munitissimum..e Ahi. ii viii , qui locus in Acamania Epiri montana palum aberat quin ad deditionem compulit
parte esse dicitur . ac Balibego Taui uni ac Sa- iut nisi Baitholomaeus Livianus venetotum manditae praesectis eisllatis in uni in sententiis imi sator cum tota mole copiarum auxilii aeviticius, coactoque ad XX de amplitis mil- ei rei e naturas et. Plaeterea poti pulso, a Ma sium Tutealtim exere tu ad obsidendam Jώ- iano venetos , vigilando & agendo cuncta,
clam contenderunt. Maiora etiam tormenta quae ab ora inaris ad Opiterginos montes. &- . currulia octo, praeter minoies colubrinas, ac ad ii periora Camosum iuga vergunt . utque
inii uineti totum oppugnandis ui bibus haud ad Liquentiam flumen in potestitem C tali parvam copiam in eastris habebant. Nondum iudesciat : postremo cum Altinatium fine,, ie Jaiciae praefectura abuteaverat Que flevitius, A. ia tuo a Carnorum perambularet , ut ad. ii Gitis. & qui in omnes hostium conatus in- renovandum bellum populos concitaret , ab tentissima citia vigilatet habebatque lega- Ep. x xi uitibus . qui venetolum stipendia ium Blasium Clieitum Pannonium , pati maicbant, inlotidias praecipitatus , noti stietitudine Virum insignem. is paucis ante men- vult ui e captus fuit. Sed quum a Venetis. qui libus a tithuno uica . qui a suis Gem voca- bus intentissimum te hostem exhibuitl-t . si batur,ad singulate celtamen provocatus,con- beira: em nullis aliis conditionibus . nisi pa . stellusque , quia ira nec inopinata sorte una cet cum Caesare facta , ae captivis titi iniquo cum equo humi procidi let , pedesque cum dimi; tundis recuperaturus esse videtetur , ea
equite iniqua conditione pusnaret, linistium que xesipetua diuturnior , ae indie, magi, in holiis crus uno ictu. immani illato vulnere de- ambiguo e let, mira nec in seliei astutia Vitieti . tiuncaverat , ut pes imus simul cum cal, iis & carcere se expedivit. Utior siquid iis eceamento&caleati decideret . atque ille eo- vindelicia Cuicentis Cardinalis solo,
que eonfectus, nullo baiede relicto e vita mi- i inimi diligentia in Italiaque euiato.
Hi Regem ite consilii, hostium tempestivEcertiorem reddidele, ae ut auxilia in tempore mitteret, multis piecibus postulavEre. lnterea Petrus ilesiumento. farina &commea
tu, pecoriique certo numero, ex remotiolibus
locis . atque ex tuis iundi, proxima enim quaeque iugientibus metu houili indoli, deseita et ano in arcem convehendis prospicere, quave necessalia toleianda obsidioni elant, si, ingenii se milia . Venetias accellita, quum in calceie eum muliebri veste inditiiset , caputque de senas subtili l nteoobvoluisset, deceptis aut corruptis custodibus vitum eduxit; iique paratis ad fugam navigiis cumma cele- , itate se ad mare piosis uis , &dilecto vellus iei gestum Casarianae ditionis oppidum cuilii
una cuin coniuge in tutum evasit.
Ad hune itaque tanti nominis virum quum
a partibus Feldinatidi Authiae Principis , ad
85쪽
strem . caedente satis C are , jus atque haeseditas illarum provinciatum teciderat , in patriam rediisset, quo distiplinae militatis, aeductandi exercitiis magnum usum & peritiam habere diceretur, Ludoviciis liteias ac nuntios mittit , preces & promtila addit, ac ut Dictanis laborantibus opem serat. ab eo magnopere contendit ; neque is pio summa in pni iam Eoritatis,ac erga Regem studio id onetis stibile detrectaVit. igitur Callovicio de Battianio
de regia voluntate facile ei cedentibus, copias undique contrahit, veteres duces de pix-fectos Petium Cnisitium a Clissa, Gregorium Oti cium Senia maritimis locis evocat,Fran-gepanos gentiles suos cum amplis clientelis, nec non Georgium Blagatum , Joannemque Erinium Comites . Matthiam Baracium Pilorem Aurana ad capienda arma, de serendum laborantibus auxilium incitati nobilitatc malinatam sub signis in castra properare iubet; ita ut paucis diebus satis amplam manum militum in speciem iusti exercitos coegisse videretur. His copiis idoneum tormentotum, desiilphurei pulVeris , pilamnaque numerum
comportandum curat . ae civitatibus vecturam imperat , instructoque in ordinem exemeitu progreditur; sic ut de veteri omeli sui piri
rogativa Carlovicius S Battianius, tanquam
provinciarum praesides , in quibus bellum gerebatur. cum suis militibus antecederent; in dio loco tormenta, de onerarii cultus comme
tu onusti collocarentur , ipse eos non procul sequeretur, ad danda de accipienda minori negotio imperia ; postremum vero agmen ab equitibus de peditibus sarcinario at lument tum praesidio attributis more militiae claude retur. In hunc modum progrediente exercitu, qui circiter XVI millium hominum numerum constituebat, a Dubicia iustis pallibus, quantum montana de saltuosa loca concedebant,
facto itinere, septimis castris obsessa urbe haud procul 4onsedit, ibique cum eius diei reliquum de insequens nox piocessisset , quiete militi concessa, dispositisque per loca idonea excubiis caetera in diem crastinum distulit.
Postero die Tureae valido equitum numero nos bis obviam prodiere . cum quibus iecundo praelio certatum suit, nostrique captis di ii teriectis ex hostium numero pleriique ita peti res evasere. Clim alitem Frangepanus obiecto, iam panis & cibariorum penuriam sentire intellexisset, opportuniorem occasionem quaerebat, qua inuectis subsidiis eos recreare posset. Itaque parte copiarum castris subdidio telicta, cum teliquis in lunatum aciem compositis arsecem versus provehitur eo proposito, ut Turea,
praelio intentos distinere , ac eo facilius, quod volebat, ad effectum perducere posset. Cum ad prata ceu viridatia . quae Regia vocantur, pervenisset, Petrum C istium, attributis ei pedi.
timi validis cohortibus , ut cum commeatu,
quem ad faciliolem vehendi commoditatem clitellariorum equo in doliis imposuer d. in
urbem evadere tentet , in mandatis dat. Ipse cumJoanne Tahi , , quem Prior Auranae Balachi, sti; loco in castra miserat.&ctim reli inoexercitu ad Turcica eastia, quae ad meridion lem plagam locata erant, iter intendit. Quod Turcae conspicati . castris tumultua- se essundi , nec certaiixen detrectate incepeirent. Nostiis idem animus, eadem mens s it, Lati . qui hostium impetum promptissime exsipiqn' , i, sites amplius ti ibus horis acetiime pugnaVEiς, i iis
de Turcas, ne commeatus inserit pollet, ma- .gna vi prohabete conatos, quum etiam i , qui itim m.
in arce oppidoque erant . emptione facta exiis sent . vehementique illata implestione, plii 'rimisque occumbentibus submovetunt; ita ut suchiustius telicitet urbem intra et , & dep sto commeatu, ac cesta pulψeri, sialphitiei copia , nec non centurias clopeiariorum ibidemielicta, in coitimis ad si os reditet, & a Frange-pano duce , caeterisque sociis singulati gaudio
Qua consecta re tametsi Turca toties expectatam capiundae ui bis occasionem sita etiam confessone haud obscule amisisse videtentur, lati tamen nositos invectis ad uibem alimentis contentos, ea qua venerant via redituros, eis. que abeuntibus se obsidione continuata aut vi, uatit dolo, aut celth deditione locum expugnaturos ; incepto nequaquam absce tendum existimabant , & omnia quae ad oppugnationem Opus esse videbantur . nequaquam cessantibus tormentis iiimma vi si minaque cura administiabaMi. Contra Frangepanus cautique ducti pati obstinatione in id omnibus viribus sibi incumbendum statuebant, utJaicianos, qui
spem omnem in eorum dextris collocaverant, periculo exemptos omnino liberarent.
Praeteii erant complutes dies , postquam in conspectum Jaiciae pelventum erat a sed ex quo in viridariis regiis consedissent, tres iam
dies totidemque noctes transegerant . adedpiope collatis cassiis, ut clamores de fremitus castrenses mutuo exaudirentur , nostrique &hostes eodem flumine equos de iumenta aqua- rent e quae res minutis praeliis exercendi, non leuem quotidie occasionem adserebat. Eo autem adducta res erat, ut ii hostis in aciem prodiret, Fiangepanus sirem de obtinenda vi ita certam sibi promitteret ob inusitatam de ineledibilem si omni pugna poscentium promptitudinem de audaciam. sin minus, eum ad Aconserendas manus provocandum. atque universae pugna casum subeundum iudicat et . quod intelligeret a celetis sinis exploratoribus,
qui magnis affecti praemiis singula hostium
consilia scilitabantur, nec non transfugis quotidie adventantibus , Tuteaium vites, dila- νbentibus peditibus, qui e numero Uscocorum dc Mololachoium, ac eiusmodi collectitiorum hominum genete constabant, indies decrescere, nec ullis impoliis contineti in ossicio posse. Quam ob rem suis , ut in diem sequentem armis animisque palati ad pugnani sint, edicit,ae ante auroram paucis tuos cohortatus , ut amemores eoium , quae antea magna saepe si ria gessilent,animos cella sipe vincendi confit malent ue neque partam per tot annos militia lau/em in imismis hostibus cedendo, abiice-
Ie aut corrumpere paterentur : suo, toties de
nuper in Sirmio piaclare devicillim , tubis ac tria panis crepantibus signum invadendi hosti, indicit.
At Tuicae audito si emitu δέ tubaium clangore dubii animis .utruiti nostii se ad profecti mnem parate . an tem se ii deceinere in animo
86쪽
haberent , omnem fortuna eventum sese . absque mora comparare, arma clipeosque in duete . & equis propne conscensis impetia cum expectate. Tum inalbescente est locum nostros plenis passibus , ac expansis equitum alis in aciem prodire consis exilient, pracedebant autem , ut diximus , Callobiliusia Battiamus agmina . castris repente effundi coepEte , vix insti uendis ex ad Misa aciebus spatium nacti , nisi Usrinus. ac circumcursan te, ii quos ipsi Chaustos vocant, di Balibegus eos tumultuantes compositissent. Noli iis in conseitos hostes acerrimo impetu ruentibus, pari ut in ille peltinacia & vario eventu ali. quot horis pugnatum est. Opportune autem Fiangepanus duos mediocres falcones ad pro. xiinos colles protrahi iusserat , quibus liostes a latete petebantur . eorumque pilis ferreis an-l te congressum multi ex hostibus ceciderunt, inter quos Usteis legatus propinquitate ei sunctus una cum equo discerptus interiit ; quoca. . dente hostium acies nutare crepit. Quo animadverso Frangepanus sublato clamore , ne victoriam, quae jam sam in manibus esset, remissi si, instando, interpellatent, suos anima-ie ; idem caeteri duces agere, & ubi opus esset,
pugnam restaurare, milites spei plenos vel bis reique accendere. Tandem quum signiferis edisis aliquot a
. nostiis capraestent signa . hostes Gimpantur, . t ei gaque dantes praecipiti fuga in monte,&slvas qua quisque viam invenire poterat, seiun- Hi eri tui. Useiso de Balibeso periti loco imm& via dantur. mira ad evadendum adiumento & saluti fugie. O .utiti sinanus intes secto quo vehebatur equo, quuma a alterum prementibus nostris conscendere non ιη- posset, pedes & leviter faucius profugit, diu- tuiniique enoribus per avia & delena loca et ei malitis χνε as id pervenit. Magna pro imiscui & elegarii militis strage, passilii edita. Τcallia di tormenta , ac non parva commeatas
copia tento itaque , & omnia impe timenta in
nostiorum potestatem devenere. Sed Frange - . .
panus sustentes ultra Bacimtium amnem pio sequi prohibuit. quod soluta isibi, obii 3iorij. i
eaqUe commeatu α rebus necellatiis munita ' sati factum famae & gloriae suae albi traietur Eis tamen, qui hostibus metu pelleti itis. & ' passim errantibus aetius instandum putarent, facile id concessit , plurimi ex eis elim eo die. tum insequentibus capti ae . fuga retiacti sunt.
aut repugnantes intersecti. Nolliorum pauci interi Ere,complures tamen sauciati. Munera Ludovieti ex victolidi proventu
amplisa ina missa sinit, S inter alia tentolium Usressi, elegaui isti mi ope iis, acu pictum eum lxnto LX. lignis militaribus; ae tubicinibit, ae tuem l
panislis, Tormenta in arcem ui bemque collocata. Franges anus muniti rebus nec ella ii, a 3 δε- laicia . praesidioque tirmata iniolumem redii na:νη. xit exercitum, ita ut Callovitius & Battianius, qui progredientia agmina eundo praecesserant, iidein prisca consuetudinis ordine observato redeuntium terga merentur. Ludovicus supra Sirmientem hac quoque geminata victoria se-
sies & incie ibiti affectus laetitia. DEO Optimo Maximo actis publice gratiis eum pro sortiter navata opera. panoque de hostibus insigni r ista triumpho collaudatum . stipendiisque&mu neribus liberaliter excultum. novo titulo ho- n ore rnestavit . ut regnorum Dalmatiae, Croatiae& sindibria Selavoniae Defensor appellaretur. Cariovi- δε Dia. tium quoque & Bamanium. exterosque duces t
partim bonis & lati si diis , pallimpiis ectutis & stipendiis pecu niaque donavit.
87쪽
largiti hibis de- iniore dorico Ui x Tl op xs postea res ab externo hoste aliquandiu fuere, eius serocia duplici clade re pressa. ac Soliniano, redacta in potestitem Rhodo. domesticis rebus otiose vacati te ;nisi intestinarum seditionum turbulentis limae tempestates,quae nonnihil conticuisse videbantur,subito exortae, Reip. tranquillitatem non mediocri invecto malorum tui bine agitare ac pertu ibar eccepissent. Nam Stephanus Verbe-cius, neque iactitae tot incommodis de periculis patriae charitate permotus, neque maximia a Rege iuvene beneficiis acceptis mitigatus, Vat dana factionis studia .eius,ut palam erat, opibus stibnixus, maiore Quam antea conatu vitiumque contentione ad summam obtrectationem de contemptionem pallium Regulum
reique piroticae perniciem refricanda atque amplifieanda suscepit. Tu meis autem boni publici causa, promovenda Reip. se laborare prae sie ferret; re tamen vera eis contendebat . ut quum Ludovicus quattum iam annum ducta uxore nulla prolemiuieepisset , si quid ei humanitus contingeret, Valuodae ad consequendum regnum certiora fundamenta iacerentur, traducta in partes nobilitatis ac populatium hominum voluntate. Cui iei persciendae ille .ut dictum est,uariis artibus ambiendo. lonando. apertis clanculariisque largitionibus animos hominum oppu- nando , omnem quam poterat operam astiue impendebat. Tentaverat Ludovicus Vel cium data ei arce Dobravina,quae prope Tolium inter montanas civitates habetur; delato insuper ad eum honestissimae Romanae legationis munere, delinire: sed vir contrariatum panium studiis inveteratus . planeque obstinatus, nullis benignitatis obsequiis placari potuit vim vero tu pia- sentiatum adhibere minime conducebat,subdille magnis non suis duntaxat , segetiam val-vodae clientelis, ae popularis factionis asseclis stipatus , paratis etiam armorum praesidiis sedasensurus videretur . tantamque seditionem concitaturus, quam vix a Rege iuvene,nee ullam inter suos auctoritatem obtinente. & pr ceribus , qui regias partes utcunque defendenda, tui cepisse videri volebant, avaritia atque
desdia cumpi is laborantibus, sedari atque septii posse in aptito esset. Erant complures huius facinoios consilii 3 sparticipes ; sed inter primos Michael Tobius,
ac plerique alii nobiles , quoti m animos ambitione atque avaritia depravatos, non inopia aut alia necessitas , sed magis spes valvo ianae dominationis, de consequendorum magistratuum ae honorum ad res novas incitabat ; nec pati poterant aequo animo Batholium supremo Palatinat sis honore potiri, ad quem in cieando Rege punias & potiores partes pertinere, que que sivis votis re consiliis vehementis m. ob state non ignotarent. Ei igitur ante alio, per niciem machinabantur , sed ipse fiequentioribus armatis custodiae adhibitis, ne circumvoniti posset, intentiore cuia ad vigilabat, Regique potisminiam & amicis se ac salutem suam
Cum igitur Comitia ad eampos pesthano,. comitia qui Racosai a praeteisluente eius nominis rivo an caruis appellan in indicta est ent, tequentes e Panno. rimanunia id Illyrico proceres convenere ; inter quos hia r . Christophorum Comitem Frangepanum parta nuper Jaiciana victoria clatum Ludovicus admodum benigno vultu , neque vulgari honore excepit. Deinde ad stipendia militum, &supplementum Danubianae classis, mittendas que ad suminum Pontificem de caeteros piincia , pes pro auxiliis petendis legationes, cateias. que publicas necessitates , pecuniam de sumptum postulavit : postremo in eos, qui Resis aut Palatini mandatis surda aure obauditis periclitantem Remp. aut cunctanter, aut iero aut nulla ope adiuvissent, ponam, qua in sani madvertetur, statui petivit, ae deinde Budam se recepit. Tum vel 4 Veliacius ansam expostulandi, ac concitandae multitudinis se nactum tibiit tus, quod praetoria potestate cateros antestaret. in hune modum ad populares suos loquutus re misertur : Equidem dum praeteritorum anno. oratio nam recordatio animum subis, ae maiorum inutiva nostrorum res domi serisque praeclare gestas, M sedi quibus apud caeteias gentes magni clarique rios. suere, animo contemplor, ac cum his no ostris temporibus componere soleo , conti nere me haudquaquam possum , quin haud mediocrem vim lachrymarum profundam.
quod eos ingentibus bellis pro Republiea Christiana prudenter susceptis , ac tumina svirtute dc s.licitate contactas , fusi iugatis
88쪽
,,lis iub iugum misi s bene gesta& defensa Re- parata ea ad publicos usiis haberetur: nouae ac ε
pubi. aeternam nominis famam ad posteros inustatae contributiones, ne avaritia aut em transmisisse videam. Ladia uni enim. qui in- delitate magistratuum regno tu ibando oeca x,,ter Divos numeratus est, ut exteros omittam. so esset. notumq; ademptione, s maies fili, Cumanos & Tartaros, aliasque balbatas tax quaesis eximatur procul aberant. Bonis conin
..tiones Ponti accolas, innumetabilibus copiis siliis pius iecuncta procedebant, nec adeo a a Pannoniam depopulantes . repetitis vicibus magistratibus propiti lucri de com i. quam a.od internecionem delevisse. opimis ab hostia quae Reip. condueebat .certa ratio habebatur. c duce spoliis relatis legimus Andream libet ta- Contia hoc tempore eo magis nolimium ho- α tis nobilitatisque nostrae auctorem . ad recu- minum,qui Rem p administratu .avaritiam ω perandam a Chiistiani nomini, hostibus - habendi libidinem detestari lubet,& certe tu riam de Palestinam, sanctamque ui bem Hie- vat,qui optimi Regis nostii iuvenili aetate ab rosolyma vires & arma cum citeris Christia- usi, posthabita Rei p. cuia regnum praedae loco . nis Principibus confisciasse,victorem , eum habere nec vetentur.nec erubescunt: pessiiii incolumi exercitu & triumphantem redii Je. nimirum homines facinoris impunitate fieti. tollim &Ludovicum eius filium recupe- ' qui Regem iuvenem. & per aetatem consiliis
Drata a venetis Dalmatia , promotis que ultra inopeni,nec ulla rerum, experientia, iudicio, c Adriaticum I irhenumque mare almis. si- solerti ingenioraliisque vitae munimentis,quet c ciliam Neapolimque obtinuisse satis pro com- progressu temporis&xtatis acquiri solent vi scripeito habemus. Et ne vetustioribus comme- gentem, ideoque restananesis eorum sceleri arimorandis tempus extrabam , mea memoria bus minia validum esse videant. Undest. ut α
Matthias elatissimus te forti stimus Rex no- iam lapacissimas de crudelissimis hominibus, c ster hoc regnum illum,patriam hane nostram nec recutitis & semiiudaeis praeeluso aditu ho eQPannoniam sola eius ope, viribusque & iubiῖ nores de magistratus pateant quibus si ius vel ridiis adiutus non solum ab infido &titiculento lavis necessitudo ingruat, hausto tum pe- .Hhoste Turca protectuiti reliquit, Dicta SabG culatibus arario, ad conflandum cum magno e Mcioque receptis. eorumq; exercitibus aliquot scenore aes alienum inico si confugiendum. c. H magno pGilio superatis , vesiim etiam Fodi- QEae quidem mala non lamentis , alit mu .. nando Regi socero tuo contra Turea, , qui lieotibus querelis transmittenda; sed praesentixe, Hydruntum in Salentinis Dibem ceperant, ope avellenda sunt: nam si id pii inti quoque . , , auxilia haud contemnenda transmisit.quibus tempore sat , dc ab eiusmodi harpyiarum in o hostium ferocia reptem, & ii italia ex dedere explebili ingluvie.ope N pludentia vestia si cricoacti sue e. Taceo Austriam elatissima Ie beremur, nos procul dubio peribimus , aut, s rimunitiis ita ut be v ientia capta in potestatem verius dicendum est, iam periimu . , c tedactam , Motaviam te silesiam provincias Quapropter viri plinantissimi si vobis eor .. Regno adiectas .victorias de Polonis ac Bohe- di est, ut maxime vile debet, patria oppressum , is teportatas : domi perduellibus domitis, re ipsa iuvare,suadeo&hortor.ut excus, qua η pacem dc tianquillitatem patiam, suos, qui hactenus torpuistis, desidia, animos ingente, c
bellici, in rebus tolle operam navaverant, dia ac invictos ieiunaatis . de mecum una ad pio e talos,aerarium plenia, Rem p. in tuto relictam. movendum bonum publicum, cuius res in ce
Quae quidem complures ex vobis, qui variis primis agitur, impigie accingamini Sed quia e bellis ab eo gessi, . singulari eius benignitate brevitas temporis iantam moram concedere e
remuneratii mei illis,adhuc meminisse, e- non posse videtur,ut tot tantis Lemalis avet c auiq; memoriam grato animo retinere 3c em tendis tam repente consuli,aut manu, admo ea
lete haud dubitauerim; sed quaenam mutati in veri possint: postquam pemitu sissimu genu, π, deterius piincipariis causa extiterint . quidve hominum, qui Regem dies & noctes circum c converso terum statu Remp.domi consilio. - iistunt, nec optimis consiliis aures praeberes ii, viribus imminutam 5e labefactata reddi- tiuntur, conatui nostro vehementer ossiciat i s derit,dubitate sol sitan quis posset vetiam iam censeo ut ad xv. ab hinc diem omnes quot - α,,primuiri satis constit,ea tempestate Remp.ho- quot hic 'umus, facta ieeestione ad oppidum α minibus integra fideia virtute spectat illimis. Hati uanum discedamus, atq; ibi extra aemu quo ii animi non ambitione,non avaritia, aut totum invidorumq; nostrorum oculos de re. c. lam ilibus figiti coopeati essent, demandari mediis bono publico stabiliendo necessalii , . consi evisse , aut si quia tale contia emersilet, mutua consita& opes conseiamus ea absen. i. non sine acerbitate vindictae coeicitum. Sua tibus & recusantibus acerbitate poenae illo. α seiratoribus, suci equestii ordini tuta inviolata gata . ut quicunulae ad eum diem eoneilio, fitille: potentiolii vis ne imbee illii ies oppi u nostro interesse noluerint, Ee bonum publi re
metet,piovidebatur: pecuniae de proventus cum communi consalio praeientes iuvare ne e
Regii e sodinis auri, argenti, aeris. seiri. salis, gle erant. bonoriam ademptione, de gravissi. c plumbi pei idoneos homines abstinentissimis molionoris existimationisque dispendio , ac ι manibus colligebantur: pecoris maioris mi- perpetuo exilio plectendi iam nunc lege latat ,,notisq; ingens numerus, Regia vectigalia au- pronuntientur. QNod ad me attinet,viti prae xc ctiora cumulatioraq; reddebat: ut ausa etiam iuratissimi, nequaquam committam ut ali s necessitatibus sustinendis luperesset. Qui x- quid in me induibiae fidei, de ei ga commu talio prasiaiebantur. Principis animo oculis- nem patria pietatis re ossicii desiderati queat: ς,.qDe omnia perlustrantis cura de imperio pa- quin potius omne meum studium, diliget, c rete gnati, irantum impendio diligentiaque tiam, opes . facultates pro eo ae debeo,vobis cis terant, non sibi .ut nunc st, sed Reip. pecu- ac patriae,qua nihil charius habeo, trad rq c. aliam, nervos rei uicumulanda existimabant: devoveo: ita uis opus fore videbitui. vitam x
89쪽
i . , ipsam atque animam pro ea prosuridele non '' kiim recusaturus. c. stiiri vix haec finierat,cum omnes magno assensiuiti, a L eius sententiam approbavere, iublatoq; clamo
ri, is pn re ea templo dilabice re. Inter quos primus r. bbia omnium Michael zobius collectis sarcini, αρ 3 impedimentis viae se dedit: caeteri, identidem
uia. admonitis,ut quos patria amor ae honoris cuia tanget et, se ad Hathumum eunte si ui quama ιν primum maturarent. Rex audita vel becit αnum coli. nobilitatis conspiratione , hominis ambitiosi iurati se inconstantiam perfidiae coniunctam detestatus, Δηι. mutuo cum suis habito consilio Palatiuum ad eos retinendos Danubium sne mola traiicete iussit. Sed iam complures una eum seditionis auctoribus, citatis equis passiti disieesierant: qui Veth adhuc in comitiorum loeo haud pauci relicti erant,vix contineri potuἴie,quin manus ab eo temperarent, ab inconditis ceste clam tibiis, & convitiis ac probris minime abstinue runt,paucissimis e prudentiorum numero ne sinentia seditioni, cujus Rex & soratus prope diem aeerrimi suturi essent vindices, inmitiae perniciem, ®iae auctoritatis contemptum ad ungere vellent,persiuaderi potuit. Atrocis rei novitate pereulsus Ludovicus,
quum senatui quid faciendum censete propinstillet; atq; is ad multum diei deliberando processisset Rege se interea in proximum cubiculum recipiente,patum abfuit quin aliud facinus seria par. aut nisa propere sedatum foret, nescio an non maius es atrocius designatum fotat :duobus icitissimis vitis primum ad rixas de iurgia , deinde ad manus, postremδ ad arma rem
epistuu Frangepanua, inceIium quas ob causas aetiori si eis. bus animis vel bisque anter se disputando con O G tenderent,nec alter alteri quicquam cedere vel im FG set,salcanus barbam Comitis, quam ἡ captiui- rq um late venera elapsus pronaissam gerere consueverat,liberiore manu attie Livido violare ausus
fuit: qua contumelia ille iratus,uti erat iniuriae cuiusvis impatiens & iracundus , faciem eius pugno seu palma vicillim contudit. Ciam uter que sublato clamore familiares siente'; suos, qui in atrio complures gladiis accincti erant, convocaret, omnesque etiam, ad quoi nihil sius rei pertinebat,ignari casus,districtis ensibus
ac captis,ut fit,qua quisque poteratarinis. diccurrerent: Rex audito strepitu .ae inconditis ad arma conclamantium vocibus admirabundus curiit. & ponere omnes arma extemplo subpana capitis iubet. Tum veto te penitus intelia sem . quod uinamque patrem appellatum singulati amore & benevolentia prosequeretur, novo nec opinato casia vehementur est perturbatus. Et quum uterque de illata injuria questus ultionem flagitii postularet,Ludovicus anceps animi dc dubius. nec alterutrum ossend . re promptus, diu quid faceret, in ambiguo hα- sit postreino Frangepanum.quod sacratum virum incolentius, quam paterat. laesise vides tur,in custodiam eius turris,quam quia impe secta tecto careat,Mancam vulgus appellat,deducendum decrevit. Ubi quum per triduum sitisset , ae pro eo Francistus Battianius cum
Carlovicio caretisque Cisalia Regulis di Cmmitibus vadem se praebuisset eaeonditionε dimissus est, ut ad certum diem. quem Rex iusti
sit,se iuri sisteret. Atque is quum se giavi iniu-tia assectum putaret. insalutato Rege tu signabundus domum redire, atque ad Feldinandum,
a quo venerat,se recipere maturavit.
Interministros etiam Joanni, memissa,& pugna Francisci Battianii , ante arcis portam levi de intινῖπ- cauia discordia tumultusque edioiti ad arma e- non Otupere,debilitatique vulneribus complures, ae patriani plerique cum curati non pollent, interiere. Sed Iavisio. α promiscuum vulgus,cui nihil modicum aut temperatum est, eo insblentiae processerat, ut positiabitis legibus & magistratuum auctorit te,ac quod intolerabilius erat, ipsius Regis imperio atque edicto pessima & indigna quaeque
. facinoia pei petiare nequaquam veteretuI. Nam
de Adamide Novadomo , Bohemiei Cancella- tii. cui Ludovicus in arce hospitium dederat, currus ec res omnes, supellectilemque ingentis pretii, cum in Bohemiam tedite vellet, facto η mica' impetu tepente diluit de dissipavii tepulsi, qui r rohibete conabantur,portae praesidiatiis. Et nisi praetolia cohoia seeleiatos praestores armis iubmoviliet, novillimum id ei in Pannonia iter oripit miliet. Nec multo post Emerici Fortunati do- . .
inum valde locupletem quem ἡJudaeo Chii
nianum faeti malario postJoannem Boi nemiissam praeni illa docuimus magna armato tu mul-
titudine nefarie invasere,inagniique probris&maledictis Belgiadi amissionem eius culpae de elimini oblectantes, flagitiosissime dii ipυῖre :ablati, ex ea psitter alias immenti pietat sesam-phiis sexaginta millibus numinibi, aureorum veteris ideoque probatissimae monetae r sicuti
ipse domo proiugiens, male mulctatus cruentatusque cum iritu lacrymis asti imabat, un- .dἡ ei matutatum exitium 3 nam ejus accepti detrimenti ingenti dolore victus . vir notabilis avaritiae, ac ibeo auri quam vitet cupidior. non multo post e vivis excessit Multa praeterea pes sma dictuque enormia flagitia ectraenis iuventus .ac plebis indiscreta multitudo nusquam castigata licentia designavit ; quae defleti magis quam defendi possunt: nemo siquidem salutis
dc permansionis Reip. curiosus erat; nemini ci- , .gi. vilis concoidiae studium inerat. Sed omnes liae- isque iis qui sacerdotii honore caeteres anteetini. ' exceptis) libertate& licentia lascivire, disto dias agitare, siua curare, pellimis quibusvis se
monibus aures praebere . denique otium &li xum eupere,disciplinam & laborem aspernari. Scio pleraque eorum, quae patrihaiue memoravi parva solstan &leuia nonnullis videli, ac vix digna qua steris mandentur: non tamen Gne usu metit hcc quoque veluti fatalia exempla ad posteros transmitti, ex quibus quasi initiis nobilissimi Regni excidiu manifeste appareat. Intelea cellis nuntiis allatu est . Franciscum urit e, A. Gallorum Regem dum Ticinium magnis viribu, obsideret, a Caios Caesaris copiis obsessae i. his
urbi opem seientibus pios aluine infelici sua sone,insgni vero satianorum gaudio,capis .aji .esse. Quum autem eodem tempo e Ludovieui ad Clementem Pontificem, in uibem opis im- Briariis plorandae gratia legatum mitteret Stephanum I ratus Brodericum Episcopum vaciensem,dedit ei in ad Cl. mandatis,ut Franciscum in aree Pis leone. qua I p. ad Abdum sumen tuum est, custoditum conia
90쪽
, iri venire, suoque nomine consolati: operamque & studium omne suum, sicubi ea usui esse poc
sse tib- sco Regi non mediocri silatio suit; ita uis ali mri Iu quando ope divini Numinis libet talem coni queretur, juveni Regi, sbique sanguine iun murici cto, eius benevolentiae pietatisque erga sestu.
o. dium omnibus grata animi ossiciis recompeii laturi salutum polliceretur. isis. At verbecius & Tobius cum maxima eo cta armatorum multitudine Hathuanum per-robe iaci venissent, de Republica asserenda. eiusque sta-M tu resormando consilia inter se agitare coepe- omnia iunt ac paribus votis & susstagiis deerraverunt, turbalem ut omnes, qui hactenus quocunque nragilitatuit tonsi iuncti emotiso se statim abdicarent exceptis lis Mar- Transsi Vaniae atque Illyrici praeiectis 3 aliique nani in Gnim locum a reformatoribus boni publici. D L t. quo nomine iese appellabant, sublegerentur. Nee mora Stephanum Batholium ambiiss lege i. damnatum Palatinatias dignitate pilianti eamque ipsi Veibecio , quamquam speciem recusanti, & inviti praenitet, cum plena potestate attribuunt e ae postea seditiosis mos quosque& audaci mos e nob)litate seu Equestii ordine deligunt, nudamque ad Ludovicum 3c proce-ὸ res,qui cum eo erant,quoiumque consiliis utebatur, expediunt; qui eos ad Comitia Hathuanum boni publici promovendi causa invitent. Sed Rex ad ea Comitia, quae factios de malentiati homines contra leges instillii luo promulgassent , se nequaquam imium respondit; contia ut potius, s nollent Maiestati, sae cri-- . mine damnari, solutis eomitiis domum quicque suam repetat eis severe mandavit. sed te
O .. miti ac pellinaces homines, nihil intermis . ia seditione, alios legatos E seditios, iterum ad. Regem mittere decreverunt. publica novi Pa- latini die nobilitatis fide interposita, Regi iecu- immitel&i editum promittentes,smulque eo ri .m admonito,ne adventum istum longiu, dinete boui .ι dum existimaret ; nam si venite ad suos nollet. Diio. qui non aliam ullam ob rem . quam Regi, &Reipubl. atdentissimo studio promovendae in
unum eonvenissentnie cum universa manu a malae nobilitatis nudam venturos.
Rex in re tam ancipiti quid caperet consili, per aetatem non satis expedi bat: neque enim inconstantis & in fiscretae multitudini, fidei tuto se committendum ducebat & si illi Di, dam ventilent . ab armatis & fumre exagitatis
maiores & atiociores tumultus. letumque omnium confusionem meniebat. Et sane non par- . xa admiratione dignum videtur tantam in Rege , aut si eum aetas ac inexperta iuventus excuset,ia procelibus,consilii matbitris, negi, iam aut desidiam viguisse. ut non itatim per duelles bello & armis persequendos , ac de eis iustis poenas exigendas esse existimaverint. Sed eius saeculi deprauati mores. ac omnium ord num par incutia . propriae ite iei studium hae mala invexisse, sibique ac patriae extremum interitum pepet ille videntur. Itaque adducti sco liosiorum Hathinum est prosectus, ar 'ee ae uibe Budensi, & Regini Joanni in emissa ae Alexio Turroni, quem aetatio praeie
so ira Clim in conventiculi a seditiosorum ventum
ause esset, ii singulari ambitione atque impudentia
perorante verbecto,suae ab ipsis decreta erant, i , enumerale, atque ut iis consentiat, petere 3 activi indu helit . sive abnuerit, se ea retenturos. quae in commune quam maximἡ conducant,
sit ibo ore dicere. Ad ea petito deliberandi sistissistratio pet distatim strigonielitem Archiepi- per Ar- έicopum respondit, se nullas recipeia conditio- ιhiepso nes, nullis subiciti tunim deeretis, qua iniusta rum stria suo,absente se. per tactioii in & Aeeisonem in vitiossi iam contumeliam de contemptu authoiitatis acritea maiestatisque suae tui buthnidi constituta sint : cst . neque se passurum , ut Stephano Bathorio, Quia nulli ante Ungaiorum eius fastigii viro . contigerit,magistratus Palatinalis tanta dignitatis abrogetur: quem ipse consentientibus regni ordinibus, & ii quies ad stabilimentumpe tineat,etiam Bohemassae Moravis adstipulant, hiis ei detulerit; quove ille hactenus summa fide & aequitate functus it. Pioinde se in eum Gnem illuc venis ut eorum conventicula mira reddat: simulque eis sub laetae Maiestatis noxa ubeat dilabantur e vestigio domos suas ac post certum tempus Budam veniant, ibique se praselite de moderante, te Reip. salute de per man sone,si quid velint deliberent; hane secessi nem petiimi exempli etiam apud posteros sere, seque, ni respiscant, ejus acerrimum fore ul
Cum haec dicta essent nulla tim mora, comscensis curribus,eadem qua venerat via Budam levetius est. Cumque dies comitiis praestitutus
advenisset, etiam eorum magna pars, qui cum α
Verbeela & rabio in partes iste erant. paeni- tentia tacti adsiere. sed itium eat es, sistatis m praetermis Is Ver eius de Tobiti, veluti re duellionis capita s mel atque iteram citati, ad φnomen non respondiisent,singulorum suffragiis - . .
proscripti&in exilium pulsuini r εchie qui- , dem in exilio non multi post ἡ vita migravit , . ille autem in Transiit .aniam ad Vaikodam profugit , a q liberaliter exceptus fuit.
Praetura , quam, becius per multos annos i administiaverat , postiemo turbator pacis de risbriis tranquillitatis steriverat, per Ludovicum Ni- Datisraeolao Tutocio delata et Stephano autem Ba- M. athorio magistratus Blatinalis, sedente pro tri- risu is itali Rege, maxima cum honoris praelatione ιεμ tuti restitutus est: &omnia quae Hathuani per segi
tiosos decreta erant, antiquata. Ludovicus his remediis quanqua mitioribus.ae duorum tan palarim fiam exilio contentus . tuibatas res & ruentes, inb: τι- modico in praesens levamento pacavit: itata. ra men ut maiora & atrociora inobedientiae ae pituit Q. contemptus sana in communem perniciem vergentia haud obscura cernerenture dc e via modi rerum confusones de perturbationes iii-tusam , iam jamque haud procul distatuem
ip.eladem praenuntiarent. Dum in hune modum res turbid. ae negligenter administiantur . inceria adhuc hyeme nuntiatum est, Soli manum maximos in Euro pade Asia belli appalatus facete, sitisque copia- ium in sectis,ut parati&iebus omnibus instructi fiat, in mandatis dedisse : se ad prima , , , initia in castia deseensurum , ae more maimi 'rum expeditionem contra hostes susceptimini: famam autem constantem spargi, eum ob cci talos legatos Ludovico& Pannoniis denuo inia