장음표시 사용
341쪽
tamen argentum insusum velim mixtum habet;& ideo in materia erratur, cum nulla ex parte argentea sit, Hae lib. a. obse . . nim- vero licet in specie . quid tamen I . emptio, leat, non ideo tamen damno emptor assicitur; cum adversus venditorem actionem ad id quod sua intcrin habeat , etiamsi ille pariter erraverit, et Lysterilis I. g. quamvis a. D. Lact.
Objicies .si id quod aurum 22. D. deverb obligat. Resp. stipulationem a venditione hac in re distare stipulator enim nihil promitari vicissim praestat , emptor autem venditori precium exsolvit quare si ille scyphum, quem aureum putabat
cum aeneus esset,stipulatus fuerit,Videtur fallem in aeneum scy-.phum consensisse, ejusque nomine promissorem sibi obstrinxisse non autem empto cum aliud sit precium aurei scyphi, aliud aenei. Objicies l. I. g. uli. D. depignorat actio. Resp.pignoris quoque aliam quam venditionis rationei esse: Licet enim creditor, qui pignus accepit, ad restituendum illud teneaturn aliud tamen principali obligatione jam contracti vicissim debitori non praestat , ut dici nequeat creditorem contracturum non muta, si in materia non errasset' cum multum ipsius intersit debitorem, donec aurum pro aere pignori det, saltem interim aeris nomine teneri. Objicies Laliter Io. D. de contrah. empl. Resp. ibi in qualitate tantum errari. Eodem modo respondeo ad i. erilis ai. s. quamvis 2. D. deact. empi nam vulgatae lectioni praeserenda est Florentina quae negationem non agnoscit Paulus enim qualitatem eo loco non pro materia iubstantia, sed pro alia qualitate ad materiam iubstantiam rei nihil pertinente dixit. Quamvis Ulpianus qualitatem cum materia conjunxerit in l. quid tamen 6. D. de contrah empl. Ob; b
342쪽
DE UsΥ. ROMANA E ca in Lib. II. 299 objicies, quod si acetum pro vino venierit, valeat emptio
venditio I in venditionibus s. g. inde quaeritur 2. D. de contrah. empl. Resp. hoc verum esse, si vinum acuit: quia eadem prope id est,substantia est lac ideo non nisi in qualitate odore scilicci Tapore,erratur. At si vinum non acuit,sed ab initio acetum fuit, ut embamma, id est, intinctus, aliud pro alio venisse , ac proinde emptionem venditionem non valere, d. l. in venditionibus p. g. a. arg. .si quis p. D. de tritico, vino elotio legato. Dices, emptionem venditionem Valere si quis se virginem emere putaverit,cum iam mulier facta esset,l.ali quin II vers. quodsi ego, D de contrah empl. Resp nec in persona, nec in sexu hic errari, sed qualitate tantum. Quare si cum virginem vendere vellem, tu puerum te emere existimasti, emptio venditio nulla est, d. l. alioquin I I. ver quod ego. Objicies quod ambigua pactio ei nocere debeat in cujus potestate erat legem apertius exprimere, sive ille sit venditor, ut in . veteribus 9. D. de pactis, sive emptor, uti in .s in emptione 3 .D.de contrah. empi non autem contractum infirmari.
Resp. illud veram csse cum error circa pacta incontinenti adjecta emptioni venditioni,& res accetarie tantum in eam deductas versatur , non autem circa ipsium contractum, aut corpus vel materiam rei principaliter in eum deductam. Haec, quia Fran Connanus comment. lib. . cap. 6. n. s. 6.& qui cura secuti sunt non intellexere, varie ac fatis infeliciter exposuerunt Ut proinde mirum non sit, quod ex vitio multis communi, ipsas leges Romanas calumniati sint.
343쪽
Ululatio in annos singulos una, incerta,perpetua
C Um Pomponius ad Sabinum in I. Si Stichum I 6. . I.D. de verb oblig. scripsisset quod stipulatio hujusmodι, in annos singulos, una es,or incerta, seperpetua ton quemadmodum iis legatum morte legatarii iretur mentem ejus non asse, cuius Baldus ad d. lse Stichum 16.I. I D deverb oblig. ea,qua solet, elegantia lurisconsultum stultum fuisse inam bestiam dixit At quam immerito exsequentibus apparcbit. Primum stipulatio hujusai odi in annos gulos, una est plurium pensionum diversiis temporibus exigendarum iraestandarini, et. l.sa colono sδ. b. de ejussoribus, non plures ideo jus capiendi semel tantum inspicitur, sufficitque stipulatorem eo tempore quo stipulatur capacem esse, Q. si iussam. S.D.
de exb obligat. l. Senatus 3 s. I. ult. D. de morata a . donat.
Quare si servus in annos singulos ccrtam quantitatem sibi sti-puletur, licet primo altero-ve anno libertatem consequatur, nihil tamen petere poterit, arg. d. l.senatus L .f. uis. D. demoriis caus donat. Nihil obstat . peπ. I. I. D. deverb.oblig. Quia ibi certa tem pota singula summae expressae sunt nos autem hic quaeri. nius de stipulatione facta infinite: veluti in annos singulos decem dabis c. add. is Michum Iss. g. I. D. devexb obtigat. Objicies l. ervus communis i Scumservus 3. D. desipulat.servorum. Resp. neque hic infinitam fuisse stipulatio nem, sed in annos quinque Objicias l. ancimus Ia .g. pen. d. de donasionib. Resp. quodncque hic una donatio, sed plures, doquidem per diversa teni
344쪽
DE Us T. ROMAN LEGUM Lib. II. o Ipora, quamvis in linam eandemque personam, factae sint pro inde recte dicitur, quod si neutra illarum quingentos solidos
excedat, cumulatio omnium eos excedas insinuatio tamen necessaria non sit. Nihil obstat d. .sancimus 3 . g. o. quia, cum ex donatione promittitur in singulos annos quoad donatorin donatarius vivant certa quantitas, quae quingentos solidos non excedat, non una sed plures stipulationesin donationes sunt,nec infinitae, se itempus factae qtra propter insinuatione hic opus non sit non enim computantur cumulantur sequentium annorum pensiones, quia incertae sunt,ut posiibiles unius anni ramtummodo, vel brevioris vel etiam amplioris emporis metas siι- pervivere eldonatorem , veleum qui donationem accepit, ex hoc inveniri eliam totam summam donationis non excedere li-gitimam quantitatem verba sunt ae L ancimus L . g. D. In medio de utriusque autem vita in prima decisionis hujus parte agi haec vel ba inirim C. ut intravitam personara etur, haesumero plurium sumpta particula sequenti rui copulative,ut alias saepissime in iure nostri .sepe ita comparatum 13. D. de veri signi At si hae annuae pensiones mortem donantis
donatarii excedant ac utriusque heredes sequantur vel ,si non heredem donatoris sequantur tamen heredem donatarii: vel si non heredem donatarii, saltem sequantur heredem donatoris tum una eritin perpetua stipulatio tonatio, insinuationemque requiret, arg. g. alsitas Instit de verbor obligat. d.l. sancimus 34. I. ult influe Cod de donat. Hac interpretatione admissa optime convenit inter β. pen. 9 κθ. d. l.sancimus 3 . ut necesse non sit cum Cujacio adl.s SMichum Id. g. r. D. deverb. obligat. se lib. I s. U. 22 textum . ult emendare δε pro eo
345쪽
3o JAC MAESTERTII J C. Secundo stipulatio hujusmodi Uannos gulos incerta est,
d. l.s Stichum 6. I. I. D. deverb. obligat quia infinitum tem pus atque adeo infinitam quantitatem complectitur: ideo ex ea certi condictio non est, Cum add. l. I 6. M. I.
Tertio stipulatio huiusmodi perpetua est, ideoque ad heredem transiitoria quia inlinite concepta est : cum obligatio sit juris,prin Insiit de obligat jus autem sui natura perpetuum sit,consequens est,illam quoque perpetuam esse ut omittam unumquemque non solum sibi sedi heredi suo prospicere
velle praesumi arg. l. s. D. deprobat.
Quarto adjungere possum quod stipulatio hujusmodi in annos singulos pura sit,in ideo confestim ex ea agi primique anni pensio peti possit .eum qui ita , si I.qui ita .D. de verbor oblig.
s. abiitis. Insit eoaein sic deinceps initio cujusque anni; perinde ut legatarius annuum legatum sibi relictum post mortem testatoris petere potest l. ne eme Ia .g. I D quando Hes legat. l. I. Cod eod. Siquidem tempus multiplicandae solutionis gratia saepiusque reiterandae purae obligationis caussa adiicitur l. cum in annos Io cum Pseqq. D. quando dies legatorum sec. Subjicit Pomponius:non quemadmodumsimile legatum mor- re legatarii iretur. Quia in Legato hujusmodi:in annos,ingulos,quamplurima a stipulatione hujusmodi diversa sunt. I. Legatum illud non unum sed multiplex est, cinio quotannis jus capiendi inspicitur l. cum in annos II. D. de annuis legarisI.senatus 3 s. Iuli. D. de mortis caussa donat. II. Quia multiplex,
singula legata per se considerari possunt ac proinde corta dici. III. Non est legatum hujusmodi perpetuum,sed morte finitur,lsi insingulos est insingulos. D.de annuis legatis. IV. Licet legatum hujusmodi quoad annum primum purumiit, legatarius illius anni legatum in heredem transmittat sequentium tamen annorum legata conditionalia sunt, puta si legatarius vivet,
346쪽
DE Us T. ROMAN LEGUM Lib. II. 3o 3 vivet, d. l.sinsingulos se l. in singulos δ. D. dea uis legatis
L L. I .s in annos 16. D. ad leg.falcidiam. Harum differenti, rum haec ratio est, quia legata annua perΘnae relinquuntur, alimentorum, vestiarii, habitationis, disciplinae caussa cut scilicet legatario consulatur: ob id inest eis haec conditio Si lega. rarius vivet, horte ejus 1 finiuntur , temporalia sunt infinitumque tempus non habent, singulis annis legatarii persona excutitur , an supersito an capax sit. At in stipulatione annua personae stipulatoris ratio non habetur , sed ita promittendo sibi potius promissis r divisis pensionibus iraestationibus conssilit, quam stipulatori, Hac add. l. 6. I. I. D. deverbor obligat.
3ndisertisutio novationis in voluntariam ct necessariam magis ex aucZoritate quam veritare sit 'Novatio est veteris obligationis in novam tranSsusio; cum scilicet vetus obligatio perimitur in eius locum
nova constituitur l. I. in prin. D. de novat. Novatio duplex est, alia voluntaria alia necessaria, T. I delegare II. I. I. D.denovat. l. ult veri enim Cod de ueris rei udicatae is fundus I 6. I.spluris . D. depignoribus. Necessaria iterum duplex, alia quae per litiscontestationem fit', arg. d. I. delegare II. I. I.D. de novationIbus alia quae per sententiam G. ult vers.
senim Cod. de usiuris reijudicat. .s fundus 6. g. spluris . D. de pignoribus. Voluntaria quin proprie & vcre dicta novatio lit, nullum dubium recipit, arg. g. praeterea 3. Insit quibus modis obligat tollit. l. I. cum l.seq. l. aliam 20. D. 9 Cod de novationibus. At, cum Bristonius necessariam magis ex auctoritate quam veritate novationis speciem constitutam esse docuisset,
347쪽
JΑC MAESTERTII . C. cuisset lib. a. de solutionibus , ansam nonnullis praebuit eo nomine jus civile calumniandi Argumentantur xl. I. D.denov. ubi novatio praecedentem obligationem tollere dc novam constituere dicitur quod lite contestata nemo dixerit, i. uia. as. ver necflitem actor. D. de novat utpote quae praecedentem obligationem magis firmat: corroborat, arg. L non solet 86. cum l. seq. l. omnes M9. D. de reg. juris. Respondent vulgo novationem nihilominus peream fieri; non quidem veteris
obligationis intuitu; sed quod actio in judicium deducta novas quasdem assismat qualitates: Quod alii crassius exprimunt, cum dicunt noVationem quidem per litis contestationem quoad substantiamin materiam non fieri fieri tamen quoad formam Atho responsio meo quidem judicio' necessariam novationem tollit. Dicendum itaque litis contestationem tunc novationem Operari, cum ille, cui actiones meas vendidi, alio ve modo ccssi, litem suo nomine cum debitore contestatus ex tunc enim hic liberatur ab obligatione qua mihi obstrictus est,in incipit ei soli in quem jus meum transtuli oblisatus esse, arg. is delegatio 3 vers tamen antequamuis conte- fletur seo Cod de novationibus, hoc diserte vult Ulpianus in I delegare II. g. L. D. eod cum ait sit autem delegatio perstipulationem, velper litiscontes alionem. Ad legem aliam 20. D. de novationibus. Resipondeo in ea novationi voluntaria non tam Opponi novationem necessariam quam litiscontestationem in genere sumptam: vel si in ea voluntariae necessariam opponi omnino contendas, dicamilla verba: neque enim deteriorem caussam fram facimus acriones exercentes , Ied meliorem , accommodari recte posse illi casui , quo actiones exercentur quas cessione facta in alios
Objicies quod novatio non fiat, nisi hoc actum sit, Lomnes
348쪽
denovat. g. praetereas. Insiit quibus modis obliσat. to . Ouod cum sis contestatur, nequidem nostro casu, dici nequit cum iudicium etiam in invitum reddatur . intersipulaniemis scis D. deve . obligat. Resip. quod nostro casu novandi animus omnino adsit Consentit enim qui actionibus sivis cessiit: consentit actor qui id omnino affectat, V. s. Codrino υ consentit quoq; reus quia cum eo, cui actiones cessa sunt, litem con, tellando alte tacite contrahit manifestoq facto novandi animum declarat, arg. l. s. . idemscribit II. D. depeculio. Qiiod ad Observatione legis, ult. Coae de novaIIonsitu.93 praeterea 3 Instquibus modis obligat tollit fatis cit, Gail. a. obfio. num .p. Deci
Curiae Hosiand 3δ. Ut mittam quod manifestus ille novandi
animus magis in novatione Voluntaria quam necessaria attendatur, Q. d. l. a. . . Inprin. I. I. .uo D de novationibus Luit Cod. de novat s. praetereas Instit quibus modis obbrat.
Objicie Luit Cod deusiuris reijudicatae, quae duntaxat judicato tribuere videtur, quod nos litiscontestationi. Resp. quod per judicatum adhuc alia novatio necessaria fiat non quidem impliciter, . . ite in Iudicio s. stit. de exceptIonibus, sed cum iudicat actio eligitur Ic instituitur. Quod ustinianusinu. Vult Cod. de usuris reijudicatae, his verbis expresait Genim novatur Iudicati acrionestrior contracrus necesse essas rarum quidem quae anterioris contracIm sunt cursum os sententiam inhiber ' In quo haec necessaria novatio ab ea quae illo, quem diramus, casti per litis contestationem fit differt ut . pote quae ultriarum curtuiti non sistat , cum sequantur usquod cedens incessionarium transtulit, L BI 3 s. D. de usuris, licet quoad pignora vel fide jussis res convenire videantur, L 13. g. etiams . D. depignoribus. l. Graece S. I. sepouitem . D.
349쪽
3o JACAM Es TERTIII. Qis ejussoribus, et Pallam 2 p. D. de novationibus . ult Cod. de usuru reijudicatae prin. Insit demoussoribus cum similibus.
i liquissu nomine ex aliena materiάθeciem liquam fecit, ipse i an vero materiae dominus ipsius quoque feciei dominus ut 'CUm aliquis ex aliena materia suo nomine speciem aliquam, id est, certum corpus conficit,4 quaeritur quis c-jus naturali ratione dominus censeri debeat,distinguuntGajus in Ladeo I. g. cum quis . D. de acquir rer domin. Justinianus in I. uum ex alienaris. Instit derer. divis. in hunc modum: vel species potest reverti ad pristinamin rudem materiam , aut non potest reverti Priori casu forma materiae cedit atque dominus speciei est, qui materiae dominus erat . Posteriori casu materia formae cedit; dominus habetur, qui suo nomine ex aliena materia cam fecit. Haec distinctio non probatur Fran Connano lib. 3. comment cap. si nonnullisque aliis,
qui co nomine ansam arripiunt de jurc civili male sentiendi. Sed quam perperam, ex eo patet, quod priori casu materia victa non est, sed formam vicit: potentior fuit' quippe quae non interiit,neque extincta cst, sed in sua natura Messentia duravit, sublataque forma illico eadem ipsa , quae antea erat, appareat, . quassum es δ. g. illudfortasse. D. de legat. 3. Posteriori autem casu forma potentior est ipsa materia haec enima forma ita devicta' superata est, ut redigi ad sua initia non queat, d. l. quaesitum es 7 . g. illud . l. Seia d. g. I. D. de auro
argent. legat. At secundum naturalem rationem pars potior& dominans trahit ad se minorem ' quod minus cst cedit potentiori. Sic aurum vel argentum in faciendo vase non interit ;
350쪽
DE Ius T. ROMAN LEGUM Lib. II. o terit; uvae autem in Vino,olivae in oleo exprimendo intereunt, ut ad pristinam suam formam reduci amplius nequeant, d. l. adeo . cum quis . . de acquis rer domin. I. cum ex aliena x. Instit derer divis Hinc lana legata , vestis, quae ex ea facta est, non debetur,l lana II inprin. D. de legat. . nisi constet aliam fuisse mentem testatoris, .servum I. ocula 2. D. delegat. I. Ad haec materia legata navim ex ea factam non debeti placuit, i. Servius sy. D. delegat. 3. sed. l. lana II. g. I. quemadmodum neque statuam ex marmore legato factam. d. i. quaesitum es I. g. istud . D. de legat. 3. Eumque naVis dominum esse , qui ex alienis tabulis illam fabricavit, .sdsi 26. inprin. D. de acquir. rer. dom. Atque haec ratio longe firmior naturae hujus rei convenientior est, quam ex precio operae vel materiae cam determinari, aut sine ulla necessitate discor diis obnoxiam communioncm inducere, arg. l. cum pater dulcissimis et o D delegat. Σ. Objicies l. Minucius si I. D. de rei vindicat. Respondet Accursius navim ex alienis tabulis factam ei, qui fecit, cedcre, si is tabulas quoque fecerit, id est, si eas ex aliena arbore veluti cupressis vcl quercu secuerit,d Lθυι 26. inprin non autem cedere si tabulas non secerit d. l. Minucius I. Done . lib. a. comment. cap. I . Batauinus add. g. cum ex aliena 23. Insili. derer.divis. Diceiadum potius Minucii negativam sententiam ind. l. Minucius 6 I. D. de rei vindic reprehendi a Iuliano, in verbis Iulianus notat addita hac ratione, quod proprietas totius nauta earina caussamsequitur quae praevalentia esiquas navis
partes trahit, cinnanus lib. 3 comment cap. F.
Objicies . quod qui s. ob. 2. fragment. C irit de rebus I. ubi dicitur Si quis etiam ex tabuia alienis navem aut armarium
aut quodcunque ad usum pertinens, feceritis mili ratione ejus erunt, quae facta fuerint, de cujus ligno factaprobantur. Rcsp.