D. Stanislai Hosii S.R.E. cardinalis maioris. poeniten. & episcopi Varmiensis Vita. Auctore Stanislao Rescio ..

301쪽

zrs L .ςtam latare usi unitatem spiritus in vinculo paci illoc a te sustplices quoque precantur omnes pii quotquot

in fidem, potestatemque tuam se contulerunt. Hactentis Hostius. Ac v linam patriae nostrae reli,)iosis limus, ille, gloriosi is mus Rex Ste- hanus Princeps & benefactor meus clementi sitiuus imperare, quam diutissime potui et, frcnos furoris sine dubio Christi perduellibus

iniecisset: cum presertim omnia prius mansu tissima consilia pertentaverit, ut armatum contra Catholicos animum deponerent, terum is ad beatorum sedes hoc ipso sere tepore euocatus est, quo nostra haec, Romae in lucem hominum edebatur. Rex omnium saeculorum memoria & pres dicatione dignissimus omni si s

ne Regiarum & haeroicaruim νirtutum laudibus , dc exemplis ad ii nitandum abundans. In

Ecclesia Dei plusquam sacerdos.lia Republica' riusquam Rex. In exercitu plusquam Imper hor. in acie plusquam miles . In iudicio plus quam Iuris consultus. In dicendis sententijsylusquam Senator. In aduersis ferendis plus quam vir . In publica tuenda libertate pluia quam Ciuis. In amicitijs colendis pliisquam

amicus. In conuine tu plusquam familiaris. In venenatione plusquam Leo. Digni fortasse non fuinius, qui his laudibu; cuhiulatum Raegem & Dominum ad multos adhuc annos haberemus . Det illi Dominus successorem quem optamus i acerimum Catholicae verita

302쪽

cardinalis actis propugnatorem. Nostra autem ad Hosiuniinoitrum reuertatur oratio .

AGebat interim Hostus annum statis 7oquo visum est sapientissimo Pontifici

Gregorio XIII ad utilitatem Ecclesiae Catholicae valde pertinere, ut in ligandis & solue dis poenitentium peccatorum conscientijs,Hosio administro uteretur. Quamobrem munus ad illum Maioris Poenitentiarij detulit eo tempQre, quo menses aestiuos, & ardorem caeli Romani apud specum S.Benedicti Sublacen Ab- .hatiae, sicut olim Basilius Seleucie apud S. T ciet templum declinare consueuerat: nec minus quicqua, quam istius dignitatis accessione e pedi abat. Quam etsi renuebat initio constantissime, victus tamen non minus constanti vo- .luntate Pontificis, deliberandialtem spacium concedi sibi postulabat, ut sedens, sicut salu tpr precipit, computaret sumptus ad huius muneris amplitudinem, cum utilitate proΣimoru sustinendam trecessarios; tum ut vires quoque suas examinaret, utrum posset peccata populi, concoquere, quae plus qua caeteros sacerdotesta Cosessores comedere, ut ait, scriptura, Maiorem Poenitentiarium oporteret. Verum ad ex tremum cedere tandem coaetus est ChristiVL

Ario, qui huius tui consitu hanc praecisuam

303쪽

rationem fuisse testabatur rora aliquois R.R. Cardinalibus, quod ei recte committi posse, peccatorum alienorum curam iudicabat, qui propriis peccatis & infirmitatibus quam minimia grauaretur. In quo etia munere administrado tantam adhibuit charitatem,lenitate, celeritatem, facilitatem, ut nulla alia pq testas desideraretur ab his, quorum conscientijs salutares medicinas adhibebat. Cum in Basilica S .Petri ad audiendas Confessiones, cum alijs Poenitentiarijs & Consessoribus assidebat, Deus bo. Iae, qui concursus hominum3quae reuerentia cani illius venerandique capitis' quae deuotio via debatur in populo p tanquam unu ex antiquis Patribus annumerandum virum , intuebantur , & capita sub virgam eius Paenitentialem, ut vocant, cum omni deuotione submittendes peccatorum veniam implorabant. Et quoniain annum sanctum, quem Iubilaeum vocant,

huius muneris administratio inciderat , quo magna vis hominum, ex diuersis mundi partibus, ad sanctorum Apostolorum limina consuebat,post spirituales consolationes, magna quoque ex Hosij praesentia di aspectu conlo- lationem capiebant, cum illa artate, dignitate, pietate,eruditione, illa gloria, & celebritate virum,Christi in terris Vicario, in resignanda porta sanista,ut vocant, quod quinto de vigesimo anno summa religione & incredibili caerimo- . maiores nostri coactei voluerunt, caeterisq;

304쪽

ι . Cardinalli lia. plius anni & temporis ossicijs agilitorem & niinistrum adesse videbant. Et auditum est hoc ἱ

viris fide dignis, quod in quibusdam Galliae

Iprouincijs cum pro contione . & in scholis, &ineruditorum congressu, Hosij scripta citari

commendarique audirent,existimabant virum hunc, ante 3co. vel circiter annos vixisse: que, clim postea superstitem cognouis sent, Roma,' ut eum viderent, plerique etiam cum incommmodo rei familiaris aduenerunt, quorum etiam

uili qui summi beneficij loco ossicium hoc accipiebant, cum illis ad osculandas Hosij manus aditum patefaciebamus . Hieronymus quoque sorius, tanti nominis & doctrins Episcopus,cum ex Lusitania Romam aduenisset, nullo puncto temporis interposito, Hosium ante omnes alios accessit, ac ab eo ad Pontificis ps des osculandos deduci voluit: idque in summi benefici j loco magnaque suae felicitatis parte reputauit, nobisque audientibus tantum sibi ab Hosio honorem habitum esse gloriatus est. Abbates mioque & Definitores Capituli Generalis Cisterclusis fanis celebritate, quae Galliam uniuersam peruagata erat, permoti, cum

ipsi quoque vitam Hosij ad publicam totius

Ecclesiae utilitatein pcrtinere intelligerent, iri suo Capitulo Generali Cisterciensi, communi

omnium consensu decreuerunt, ut in toto Ordine per uniuersum orbem disperso, pro vita Hos, orationes haberentur, &eum Praetereasu R. a pro-

305쪽

propter innumera in ipsoru in Ordinem merbia de singularem amicitiam, quae illi eum laudatissimo illo Cardinale Clare uallensii Hisronymo, maiorum suorum, & sanctissimi Patris Bernardi Clareuallensis imitatore fidelissimo & integerrimo intercedebat , ad paupticipatioiaem, ut aiunt, communionem, associationem, omnium bonorum, spiritualium

Missarum , Vigiliarum etc. admiserunt. Sed de in ipsa Vrbe omniu, ut ait ille,gnara & nihil reticente non defuerunt, qui pileolo Hosse, cuiusdam, furibundi hominis capiti imposito , vim mali propulsatam existimabant. Scio aliuaquam quain sacrificio misst manus abluebat, ad mitigandos articulorum dolores adhibuisse.

Pene autem innumeri fuerunt, ex Germanis,

Polonis, Anglis , Sclauis , qui summi muneris loco habebant, siquid secum ex rebus, quae in usu Hosio fuerunt, ut biretuna, pileolum, lubellos, & id genus , in patriam asportare pomtuerunt, alij manus tantum eius characterem ,

in libellis sibi charissimis habere voluerunt. Tanta per orbem Christianum erat Hosiani nominis celebritas, ut si cognomen hoc a maioribus suis non accepisset , id ipse sibi tanta sua virtute integritateque peperisset. Q iam obresaepe etiam a viris Catholicae religionis studiosis & coram & per litteras rogabatur, ut in hac quoque ultima aetatis suae parte plures adhuc libros velut Cygneas quasdam cantiones , ad

306쪽

tilitatem Ecclesiae Dei, & confusionem haer

reticorum .conscriberet, verum ille memor,

quod lapientia admonet, Fili', caue multos componas libros,& ore tuo properes, sicut in omnibus anteactae vitae studiis, sic in hac quo . que parte virus illud virtutum, inanem gloria, maxima sibi cura esse fugiendam putauit. Naquod ad publicam utilitatem attineret, cuius causa, nullum unquam laborem sibi defugiendum esie existimabat, nil a se praeterea excogitari posse dicebat, ad defensionem Catholicet veritatis ,quod in libris iam editis, no produxisset in mediu . Et fuerunt ipso vivente bis & trigesies, in variis orbis Christiani locis impressi. Romae , Parisijs, Lugduni, Antuer piae: aliquoties Coloniae, Guanij,Moguntiar, Craccouiae, Venetiistin Gallicam etiam, Italicam, Germanicam, Anglicam & Polonicam linguam transali: ut tanto commodius & essicacius inani mos omnium gentium & nationum, salutaris Ecclesiae doetrina penetraret. In Armenicam

quoque linguam, traductos suisse, ex sermonedoetiss. & integerr. Cardinalis sirleti, accepimus: ita ut mihi saepe venerit in mentem, exi

e simare, quod istos tam utiles & salutares lubros, sicut olim de quoda Gregorii Thaum turgi scripto creditu est, mater ipsa Dei virgo: Naria Hosio dictauerit, vel quod de suo B

silio scriptum Theologus reliquit, in piride hiritus sancti calamum suum scribens intin- a . rit.

307쪽

xerit. Quocunque te verteris, quodcunque te geris, statim occurrit, quod leyorem in admia rationem raperet, nisi inter paria legeretur,

Nunquam a veritatis regula, nunquam a tr

xuite Catholicae fidei aberrauit, & existim tum est hac quoque tempestate nostra in Septetrionalibus illis partibus, quod olim in Oriente de Gregorio Nazianteno Rufin us Pr sbyter existimatu esse memorat. Quod non es

set rectae fidei, quicunque in fidei regula cum

Hosio non concordaret,idque nos etiam a Gui

lielmo Lindano Episcopo Ruremundesa, viro doctrinae & pietate laudibus cumulato , &nunc Christi causa exulanti, Episcopatu enim suo abii reticis spoliatus est,uir quem inam pla fortuna & dignitatis gradibus stare opo iebat0 audiuimus, quod in Germania nefas esse Catholicis videatur in rebus religionis . Hosii sententiae refragari. Audiuimus etiam

a viris fide dignis , quod Hosii libris, propter admirabile utilitatem quam legentibus adscrut sic erat insensus Codeus ille Christi Regisi . que sui nobilissimus perduellis, ut mo . simul

exemplaria, a quodam Bibliopola Parisiensi. emeret, & statim in platea vulcano corrigenda traderet: ipsi quoque authori par exitiun . est comminatus, modo no ijsdem verbis usus, a quibus olim Arrianum haereticum de D. Hi ronymo , cuius imaginem in templo Syon gladio transverberauerat, usum esse linimus.Ita se

308쪽

Cardinans hs: Murissem si te viiiiiiii tenuissena . Non solum au-

. tem authoritatis pondere , dc utilitatis uberi

Hosj scripta cumulata sunt:sed tanta quo

que verborum iacultate lenitate, gratia , et pantia abundant, ut impletum esse in eo videatur quod dicit scriptura. De ore prudelis proincedit mel, dulcedo mellis est sub lingua eius .Et alio loco. Doctrina prudentum facilis. Et vir praeterea quidam doetus, integer scelerisque purus, saepe in hac urbe solitus sit dicere. od

diffusa esset gratia in calamo eius; ita ut in or tione quidem alter Meletius, quasi mel Attiacum,in actione vero & conseruatione, id quod vocabatur liosius, id est sanctus appareret.Sed istam orationis puritatem, vitae castitas prSci . pue faciebat; vitae castitatem orationis puritas commendabat. Nam in hac quoque parte H sus se nobis praebuit imitandum. Ab infantia namque domum suam in eo constituetat casti. tas, & continen ria radices fixerat in profundis.

Virum se esse nisi per patientiam laboris & d

lorum contςmptic nem ignorabat. Carnem habere, nisi cum mori curum se mentinerat,nesciebat: immo paucis ante mortem annis, ex qua dam occasone, cor .fitentem ac Deo gratias agentem audiuimus quod illius magna misericordia & Angeloium eius f de sita a custodia, di intemeratu Virginis Mariae precibus seelui

esset , ut integritatem corporis sui conseruaret, nec ullam unquam mulierem cognouisset, quo

309쪽

tempore hoe etiam addiderat: Ego a teneris annis mundum istum,& vanitates eius fugiebam, sed me semper nihilominus mundus sequeb

turis

C A P

XII.

CVm autem in reliqua vita mitissimus esset & in omni suavitate humanitatis versari per iucunde soleret, ita ut excandescentem, ne nos quidem 'quam, qui in illius intimis eramus per 2o. annos viderimus. Idque etiam epistola quadam sua testatur vir notis limae pietatis,uerbo & opere potcs,&in nos suauiter effli sus Alphonsus Salmeronus,unus ex illius sociivatque discipulis, qui primus Pauli & Ioannis Apostoli praecepta secutus, fideles Dei in macietatem niti eius Domini nostri Iesu Christi

conuocauit, totque tam pios tam doel os,tainutiles, tam necessario tempore filios & defensores, Ecclesiae Dei peperit, Patris Ignatij Lo-siolae. Sic enim ait; Hoc sane testare possum, ex quo per bonitatem tuam, qui summa est, licuit mihi iucundissima consuetudine tua uti. nunquam te. vel subiratum , vllove excandescentiae motu perturbatum, cognoscere potuis- scietiamsi cause non deessent, quae animum tuum, ut vel aliorum multorum merito irrit irent, & commouerent.His, inquam, moribus, ea lenitate, tantaque animi moderatione cum

310쪽

praeditus fuerit Holius, visus ille tamen nonnullis est in defendenda religionis causa, & inhaereticorum studiis & consiliis oppugnandis

asperior;nec est unquam in eo, ex ulla alia cauisse; uaaior animi commotio depraehensa, quam, cum videbat haereticis licere quod libebat, au-dese quod licebat, necesse, qui eorum animos audacia di impudentia praefidentes refrenaret. Venim Christi charitas, cuius facibus vehem enter urebatur, in hominis corde cum Propheta loquebatur. Clama, necesses, sicut tuba exalta vocem tuam, & annuncia populo meo se ieracius. Facultates, ait Ecclesiasticus , & vi tutes exaltans cor, & su per omnia timor Domini. Et ipsum quoque Dauidem, laudi sibi dix

re meminerat, quod odientes Dominu oderat,& contra inimicos eius tabelaebat. Persecto, air, odio oderam illos, & inimici saeti sunt mihi. R iam ob rem etiam gloriosus ille Christi Consessor Cyrillus Alexandrinus diuinum s cerdotem &omni laude dignum putat, ciunapud Deum, tum apud homines, si non patiatur quenquam contra Diuinam nugari gloria, sed omnino tales, pro summis hostibus ducere studeat. Novcriint qui hoc igne, charitatis fideique zelo inflammati aliquando fuerunt. Modus in eo est optimus, modum nescire. Naqui in vita hominis fidem in Deum sanctiisimi esse putat, quomodo, quaeso,potest eum aequanimiter tollaxare, qui fidem exanimis homi- , . num