Principum monitrix musa. siue, De principatu bene instituendo & administrando poema. Autore Henrico Stefano. Eiusdem Poematium, cuius versus intercalaris, cauete vobis principes. Eiusdem Libellus, in gratiam principum scriptus, De Aristotelicae ethic

발행: 1590년

분량: 546페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

521쪽

. 1 HEN R. STEPHAN rdebere lectorem existimare,eos que ad philosophiam pertinentia scripse uia abs* ali quorum philosophorti,aut alicuius philosophi autoritate,dc quid cin celebris,scripsisse.

Nam 5c comicos praesertimq; Graecos i no nulla etiam quae de suo afferre videntur, ex

philosophis petiisse, ostendo in meis Sch

diasmatis. DE NUMERO autem virtutum qui primariae & sunt&habentur, & cardinales vulgo appellantur, cum historicis consentiare poetae videntur. Atq; Ut inter se consenti in ita Sc philosophis omnibus astantiuntur, paucis exceptis: ex quibus est Aristote les, P It v D E N T I A M in earum numero non ponens , ut antea dictum fuit: quum ab aliis contra non sol im locus illi detur, sed a notantillisPrimus.Inuenio eam 8c prouiden iuvocata, aliquot in locis, ex quibus duos

proferam. Unus est in panegyrico qui Maximiano 3c Constantino dictus fuit,rauidprou dentia tua dignius facere 'otuisti, quam iseimsilio quem tibi rissim se amnitale a ciuer u se marestate octauera unc ex intimis asse- Ei bi tradi res summipuum imperi Prudentiam tamen non prouidentiam, in ipsa ent tm era tione dixerat. 2 sque enim forma tantum in te patris, Constatin ed etiam Continentia,'nitari, Iustitia, Prudentia e votis gentium

522쪽

D E A R. E Wal. ET Hi s T. 44 3tiumpraesintantia modo autor ita haec postrema verba scripsit. Et pag. sequete, Nam quid ego de prudentia dicam,qua te arne credimm fore i 8atre ρotiorem Z Alter locus est in Mamertini gratiarum actione de consulatu suo, ad Iuli num, Nisforte existimamin patientes vulnerum formas esse virtutum. Sciti et se candorem AEquitatu8otuit obumbrare , cta Temperantia purpura sancti ruboris abolere, vicem quod mendosum puto Fortitudinis indignis

confodere vulneribus , erui re oculos Prouideliae.

Sed ad illum priorem locum quod attinet, sortasse victi vox ista in eo tolerari possit: at Prouidentiae pro Pruritiae vereor ne hic ex errore habeamus: sicut& quibusdam aliis in locis. Prouidentiam certe ita dari hominibus scimus sicut& aliquis dicitur proisil din, 8c mens eiusmui . interdumprusens se prouidus ut tamen diis frequetius tribuatur. Non ignoro interim, Ciceronem lib. 2, Dein uentione rh et. prouidentiam constituere nam ex tribus prudentiae partibus. Caeterum Ac Sapientiam aliquando cuni Prudentia cofundi & ab historicis Θc a po ris scimus: quum videamus contra cum ab aliis philosophis tum vero ab Aristotcle mapnum inter φρονησν θύσοφιαν discrimen constitui.&non iniuria id quidem. Quo magis miror,Ciceronem, quum de Prudentia age-

523쪽

HEN R. STEPH Asiret,eam vocasse etia Sapientiam: &quidem alicubi haec copulauiit.: ut De Off.libro i, in qua parteseptentiam se rudentiam ponimus.

ibidem in paulo pos rudenti Omin apientissmus. Vbi obsertia etiam c5trario haec illis ordine collocari) quum non eodem Aristotelem modo ἀῶ φρονησιν dic Eiu Gφίαν, vel την φρονιριον dic τον πωον nam gradu positivo potius contentus es. solet coniungere via deamus. Quinctiam aliis nominibus hanc ipsam virtutem appellat:Videlicet istoiciensitam veri selerti s quam solertia vidc mur posse δεινοτη- ex Aristotele interpretari: ut malitiam, eo in loco, de prudentia quam vult imitari malitia,-νου μοι x eode ) Nec mul to post cognitionem veri dicit. Nequaqua ta

men quod despientia dicit, eampraesare vi tam beatam, oc alibi eam es Dicem vitae sic ut το σα pia hanc dari laudem videmus) de prudentia id dixisset. Multo etia minus huic definitionem eam dedisset,quam illi tribuit, ubi dicitur esse rerum diuinarum ct huminna rum scientia Hostatim quae causa cuivi rei sit. Ita enim describitur sapientia, Tuscul. quaest. libro quarto:siue Cicero ita scripsit,sive posterior pars supposi titia est, quit illa quae de ea dictitur, ex praecedetibus possint intelligi. Quin etiam in proxime sequentibus, ubi legimus, Ex quo e citur 3 t intrina imitetur,

524쪽

mana omnia inferiora virtute ducan videndum ne imitetur male scriptum sit pro mir tur, oc virtute pro sua virtute. sic tamen ut ille

Iocus magis quam hic mihi suspectus sit, hunc potius quam illum tolerari posse existimem. Quamuis igitur sciret Cicero quid sonaret sapientia, Sc quanta res esset, tameneu hac appellatione ita usum esse videmus: si pro ab usu dicere usum fas es quinetiam imperatori sapientiam tribuisse. Hoc facit ut historici venia facilius impetrare possint ubi haec duo confuderunt: quod Zc illi orationum panegyricam scriptores sibi inter dum permiserunt. Sic &Japienter dem sonare dicemus quodprudenter 8cita quidem ut illud huius occupare locu videri possityin illa quae Maximiano Constantino reci tata fuit Gesseris en multasortiter licet,multa sapienter , quum per max.ctc. Hanc porro fa-pientiam imperatoriam, siue quod usita lius est: ) prudentiam, saepe fortitudini ad iungi, & huic tanqua ducem dari, antea me

puto monuisse. Caeterum non dubito quin multa Cicero in maioris etiam mo menti rebus sibi permiserit:&primum quidem quos sibi prae caeteris sequedos philosophosproposuera quin ne eos quidem ubiq; sequutus sit,sed in multis ab iis discesserit. Ac de Panaetio certe fa

tetur,

525쪽

K HRN R. STEPA AN rietur, De oli. 3, se eu potissimu semiuiu es, se sed tam e correctione quada adhibita. Aemagni tamen fieri ab eo illum aliquot nobis loci testantur aerim inquit Acad. quae ael j b. q. . princeps prope, meo quidem iudicio, Stoicorum. Et in illo ipso loco libri 3, De of Aniatiuι igitur inquit 2 qui sine controuersia de of ciis accurat silme dionarii. Et vero quod de eodem scribit in sine libri quarti De finibus, quam Ugurum Stoicorum tristitiam ais a seritatem fugiens Panaetius, nec acerbisaiesten lenti νῶ nec disserendi 'ina,probauit. Ac poc sit quis fortasse dicere, haec quae afferam, inter quae ec panar in habetur lententia de vo Iup tale,testari quod scribit Cicero, illum dic serendi spinas non probauitia. nam quucX caeteris Stoicis pleri diceret esse quiddam

s minus spinose de virtutibus G de ossiciis a Cicero ia e d isseritur q u a m pro ira o re S toicorum. Sed tam e multa eius aliorum non nullortim, quos etiam sequebatur ex parte, praetermisisse eliinulta vicissim stia adiecisse existimo, ubi de officiis agit. Sed non nulla

526쪽

nullastiniquae quum ex nonnullis Graecis philosophis aut eorum aliquo sumpsisse Verisimile sit, tamen quaenam essent corum alit eius Grsca,controuersia non caret.Exempli gratia,Vbi quaedam non voluntariae virtutes, corra autem quaedam voluntariae constituuntur. Nam hic voluntatem a qua voluntariae proficiscuntur, quid esse dicem Us c an προπι σιν

esse Si προωρεσιν esse velimus ut scimus hac virtutibus solere tribui volutas aliud sit nobis necessc est quam quod Aristotcli est βω- nam haec non esse eadem ostendit aut Aristoteli repugnemus. Sin βουλησιν quod sonat es. velimus obiicietur, non satis esse τω βουλη ν. Atq; hic omittendit no est,quodam philosopho ideri ident τη tri- huiste quod alii τη προπιρέσει tribuerint. Scimus enim nonnullos dixisse, quaedam essequar homines κυσιν διωκουσι, vel φαογὰ .

Ac de his ipsis dixisse ιυμσεις Sc φυγας. Quod

autem id re Arist. υ κωνειν dat προωρε ros. Cicero quo

que Desin. libro i, de temperanti' loquens, Nec enim satis es iudicare quid faciendum non facieAdumve t. Paulo post autem verbostatuere utitur. Dicet aliquis, Ciceronem quas ακουσίους Graecus dixerat,appellasse no volun- rarias, itidemq; quas ἐκκατίους. olutarias. Sed non est verisimile, illumagnas oc veras vim tutes

527쪽

tutes non alio titulo quam hoc ornasse: quam μοεσιν videri quide esse quiddam bci σιο,6 sed imilominus non esse oc dicat&ostedat Aristoteles. Qua tamen de re aliorum esto iudicium. Miretur autem aliquis oc hoc, virtutes illas quatuor voluntariasim etiam, temperantiam fortitudinem,iustitiam nam ita vocat,&hoc ordine collocat non simplici ter dici tales esse,videlicet voluntarias,sed otiam magnas verri. Quid' an vice versa alterae, quas non Voluntarias vocavit, sunt paruae minimos verae 'Non immerito certe

quis hoc ex illis sequi posse dicat. Fortasse tamen alteras illas,ne virtutes quide esse, nihilli Ciceroni contradicentes,contendissent. alteras inquam illas , inter quas docilitatem rememoriam ponit. In hunc autem ideo sermo

nem veni quod Videam historicos ita quas . dam res appellasse virtutes ivibus philoλ-phi nequaquam titulum α ρεπιῆς darent: nisi ad late patetem illum vocabuli ψε usurri respiciendo de quo in superioribus dixi, rea virtutibus moralibus eas separado. Iam vero Sc de hoc monere te volo, nonnulla de moribus Sc virtutibus moralibus ita dicta esse a Cicerone, ut siquis ca cum iis quae ali hi dixit confera non costare eum sibi dicti rus sit. Ac,ne loge abeamus, alia enim alio

qui magis insignia excpla proferri possent quum

528쪽

DE AR. ETH. ET HIs T. siluum quatuor illas virtutes esse volutarias dicat,tamen deliberalitate loquens, 'quae ex . Una earum nascitur, dicit plerosci: non tam natura esse liberales,quam quada gloria ductos, ut benefici videatur,facere multa, quae videntur ab ostentatione magis quam a voluntate proficisci. Atqui si ex voluntariis est virtutibus; quomodo id quod facit,a voluntate non proficisci quis dicet e Sed dicedum

potius erat, non a tali voluntate quali decohat proficisci. Illud aute de memoria dici potest repugnare ei quod de ea scribit in opust. De inuentione rhetorica, quum illam iDin5 sub alio genere virtutum ponat,sed prudentiae partem faciat. Iam vero oc de docilitate eu alibi aliter loqui, minimeq; eam inter vi tutes collocare videmus.

de quibus inter omnes conuenit. De

quibusida quae apud historicos mel pos

tas annotandasunt per his. IRTV τε s autem de quibus inter

omnes conuenit,tres sui, fustitia, Temperantia, Fortitudo quae tamen & alio ab aliis ordin e collo catur: ita ut varia si t co lio catio. Prudentiae quidam primum locum dederiit,

529쪽

ue, Hati R. STEsΗAnt. tanquam duci & antesignanae: quidam For iiivini, quod ei uni ipsum genetis nomen interdum tribuatur, quum iram sine adiectione vocatur. .

Quemadmodum aute pro Prudentia poni interdum Sapientiam, ante dictum est, ita nonnuinquam I v s T I T t A nomine AEquitatis appellatur, quamuis ab AEquitate distinguatur, c eo quide modo quo species a genere disthaguitur tame&hanc pro illa poni videmus,cum alibi,tum in eo Mame lini loco qui paulo ante allatus fuit,ubi candorem squitatis dicit.Distinguit quide cer te oc Cicero, quum libro De ossi primo eam esse maxime proprium aequitatis stribiti Difficile autem esi,quam praestare omnibus concupi ueris,seruare aequitatem quae est iussitiae maximλpropria. At vero illam AEquitatem non Iustiatium, sed Iustitiae maxime propriam, ut loqui tur Cicero, funde fortasse quispiam dubitet an eam vocare speciem iustitis debeat quomodo Aristoteles appellaret Vix aliud si heret quam niεικ -, quo uti posset. Ac quia dam Tnεικες non solum aequum, sed aequum bonum reddiderui. Quemadmodum tamen quidam virtuti quae iustitia dicitur, nometa dare aequitatis potuertit,aut saltem ausi sunt: non itidem certe e Ἀρικέας nomen pro

530쪽

ιανης nomine posuismet Aristoteles, nec ut opinor alius quisquam philosophus. Hoc quidem certe constasi non semper um si ue equum bonum esse ἐαάνορθωμα του νομίμψδκωου , ut Aristotide eo dicit quod e λωίες appellat. Iustitiam poets interdum appellationae mcti significasse existimantur: sed Horatius quum dicit rectum, id est ri ο ν , πιής ο -

ς,Vniuersam Virtutem intelligit:ut osten dit in uno eoru locorum quib.virtute in me dio consistere docet. Nec vero nullus aliorueum hac in re sequutus est. nam quid aliud apud Nasonem ut de aliis taceam decor ream quam decormirtutis est Sed monere volo, illum ipsum quem prius nominaui, in hoc

etiam versu cultu pectora roborant, io

qui de cultibus recti, id est, eius quod re

ctum est:non de cultibus rectis,ut passim videmus exponi. In soluta quoq; oratione ha hemus illud rectum, sicut& honestum ach nestatem, eo modo quo D κοιλον apud Graecos dicta de virtute. Historicos aut& poetas animaduerti sed inter historicos Suetoniis potivisim v, ec inter poetas Claudiantina justitiam velle in seu ritatis potius partem propedere, nam apud Suetonium non uno in loco iustitiam cuniceueritate iunctam inueni, vel potius seueri-

SEARCH

MENU NAVIGATION