Principum monitrix musa. siue, De principatu bene instituendo & administrando poema. Autore Henrico Stefano. Eiusdem Poematium, cuius versus intercalaris, cauete vobis principes. Eiusdem Libellus, in gratiam principum scriptus, De Aristotelicae ethic

511쪽

436 HEN R. STEPI ANIstellaria scribit, Virtute forma id euenit, te videreat quidquid haben: non intelligit aliud

quam τὸ διω ιει, Vel- νερον. Perinde ac si diceret,Tanta est vis formae tuae. Vel,Tanta est praestantia, ut deceat te quidquid hi-hcs. Vt vero minus quis miretur eum ita hic loqui, in causa esse possit qubd oc merci vi tutem tribuit:Sicuti mercisretiumsta ro vi

rure o vaneat.

Ad illu aute vocabuli virtus usum quod attinet, cuius antc facta mentio fuit, quum eundem illi tribuerem quena passim apud Homerum habet αρ- , declarans nimirum bellicam fortitudinem l no dubium est quinoc apud historicos, sicut di apud poetas, eusaepe habeat. Sed abutuntur poexae interdis, non etia historici. audimus enim non solum Tunc pudor incedit vires se consita virtus itern

dolus,an virtus, quis in hoste requirat:necni 5 . locum virtute secundum tenere, vel primum: quin etiam virtutiι omnium cinis Troia,apud

Catullum, perinde acsi quis sortitudinum omniu diceret.id est,in qua fortissimus quisque periit nec tantum cum epithetis quae illam honorant veluti Vbi dicitur ignea, vel Mnimosi,velfervida ves indomiti sed etia cum aliis quae eam dedecorat. dicitur enim intemdum eis. atrox, item essera,&strox, aisy adeo crudelicin quibus manifestus est abusus:si

512쪽

Dn An. ETH. ET HI s T. 33 ut 5cubi temeraria quaeda audit Quidnam igitur his esse in locis dicemus In his certe locis fortis no est alius quani qui manupromptus dicitur a Liuio. Scortitudo est talis propritudo: siuepromptitudo adama. Acquum

minus haec ubi eius appellatione no abutuntur,sine armis non intelligatur, tamen interdum haec addunt: ut legimus apud Lucretium, defendere terram patriam armis ae virture. quum alioqui 3c armorum virtus dicta sit, sicut revirim bellica. Cui simile est, vivida bello Irim. a Cicero n e autem Sc bestandi virtus dicitur, ubi scrib it,ion enimsolum beLari miritus in summo aras perfecto imperatore quaerenda quum posset voce virtus esse contentus: sicut ec Graeci sua voce in ea re exprimenda sunt contenti. Sic ec Caesarem con tentum esse virtutis Voce,ea de re loquente, videm us: Bel quorum maxima vir m. Ad illam autem armorum appellationem quod attinet, non apud poetas tantum, sed apud historicos etiam, de hac virtute interdum dicuntur,quod illis exerceatur.vnde

riam armis conssiluis in quodam panegyrico pro fortitudine or prurintia. Sed quatiis fortitudo proprie dicta, quatenus una virtutuest moralium,arma sua esse iusta velit:tamen apud poetas nec minus apud historicos, ea etiam quae arma iniusta capit, eundem accia

513쪽

pere titulum dc laude videmus ac nihil perrii habere an conuenire ei possit Stoicorum definitio qua cam esse virtutem dicunt quae Pro aequitate pugnat:minimem velle his vox his aurem praebere, Fortes ct magnanimi sunt habendi non qui faciuntsed quipropulpant iniuriam. Quo autem minus haberi huius rei ra tio solet,co rarior ac maior est laus ista quam Nazarius Constantino tribuit, Tantum enim inter arma bona consilentia ibi vindicat, ut iam carperit non virtutis magis quam integris iis eo victoria. Vnde apparet, hoc ta qua e

traordinarium quiddam esse in fortitudine, ut quae sunt aequitatis,curanda sibi putet: ac verum esse quod a Cicerone scribitu Difficile esse, quum quis praestare omnibus concupiueri seruare aeciuitatem:quae est iustitis maxime propria. Hinc etiam si ut nec historici nec poetae eum quens ab una virtute laudant, praesertimi eum quem a fortitudin Rei caeteras quoq; inesse affirment etiamst illius panegyrici autor, paulo ante illa quae attuli verba,de hac connexione perinde Io

quatur acisi exemplis non raris confirmar

tur. Sed nimirum inquit recte obientibin ponitur connexio interse apta virtutum. Sic enim

mutuo se opera iuuat sed iuuat potius scribo) -ώ opera partiutur, v actae amareat inseparabilis es indiscretapermixtis. Vel ea ce

514쪽

vit iam carperit non virtutis magis quam tui PLiatis esse victoria, ostcndunt, cam conneXionem raro habere locii, in sortitudine prae se tim bellica r quae hic quoq; Virtus dicitur. Caeterunt oc historici & poetae, oc hi quidem potissimum, huic virtuti principatum quodammodo tribuunt. Unde S videmus, eam ex virtutibus solam sicut ante di Mimest quum sit species, generis appellationcm sibi vindicare. Nec Cicero his aduersiatur,1De Offica ib.i. Sed & Aristotelem dicerem

χουαν. Vbi videndum ne omissa fuerit vocula αὶ ante particulam κα quae eo facilius o mitti potuerit quod haec ipsa particula m& vocabulum πιλήμι in eandem syllabam desineret quum scripsisset Aristoteles λιπι Nis, .m πιλεμικα . Ad hanc coniectirram me adducit hic potissimum locus o picητύ

o-αφέας - 2μὰς ut hinc intelligamus, in illo altero loco, παλι ιας esse interdu.5c πολεμικας luti dicat me re τὸ πιλΛύει Nili autem verererme maior mutatio faceret

υt minus fidei emendationi meae tribucre tur, dicerem ita scriptum fuisse mλῶ . μαλι ο - , κάχλει ό μιγ. Fateor alio-

515쪽

M 36 HEN R. STEPHAMiqui dixisse antea, tanquam haec separando,

non est, eandem rem uno in loco sub alia co prehendere,in altero seorsum ponere,&ab illa distinguere. Aliam vero tibi propona emendatione cuiusdam loci,qui paruo prs cedit interuallo: quam licet coniecturalem pariter esse non negem, tamen fide dignio re esse contedo. Ac primum pauca lisc praefabor, multa esse apud Aristotelem quae ne gotium facessiint, &quidem interdum ubi ratio quam reddit non videtur satis consen tanceiis qui praecesserui reddi) ob voculam seu paucas voculas quae desunt, aut propter vocabula quae in aliorum locum irrepseruta Exempla s. ante attuli,5c nunc unum afferata Quum dixisset Aristoteles paulo ante eum

mu ut otiosam agamin, sicut oc antea dixi videri nos posse aptissime reddere se besiueramus ut in stace vivamus. Qtium inquam h scdixisset, subiungit ista, των μὲν OG πρακτοιων

516쪽

DE AR. ETH. ET HIS T. 437 virtutum quae in actione sitae sunt effecta aut in

ciuilibus aut in belgicis reb. versantur. ac eae quae circa has res sunt actiones, videntur in occupitionibus essepositae. Belgicae res quidem certe sunt omnino tales. nustus enim in animu inducit cita enim hic libet inrem interpretari bellum g rere deo ut besium gerat. Primum, nonne hoc absurdum est dicere quod omnes sciunt, ocquod aliter se habere natura no pateretur, a ctiones videlicet in occupationib. esse post tas et,actiones non esse otiosas cnam ocita reddi potest. Hoc dicere, quid dicere est cui actionum mentio fit, nonne statim occuPationes,non otium,sibi in animo repraesentat c Deinde postquam bellicas actiones diaxit esse ex iis quae occupationes habent, siue quae in occupationibus positae aut denii, ex iis quae non sunt otiosis cur etiam probatione hoc egere dicemus quod si probatio

ne eget,id quod subiungitur pro huius dictitatione, quomodo consentaneum est, atque

ad id probandum valet Actiones bellicae ideo

dicendae sunt non carere occupationibus , quia nemo in animu inducit bellum gerere ut beatam

gerat. Primum uti dixi quid attinebat apponere illud de actionibus dc dicere illas non habere quod est sibi contrarium c Deinde quale hoc est, velle id quod extra omnem controuersiam est probarer Quod si tamen

517쪽

4; HENR STEPH a Nilibebat probare, quastis haec probatio est At

vide quam paucae Voculae , vcl potius quam paucssyllabae ais omnib. malis medeantur: id est his omnib. obiectionibus obsistat vel Potius, ne in mentem quidem venire eas si nant. si videlicet scribas sequedo Sc hic mea coniec tiaram δὲ visi

δοκῶ σοῦνα κολοιῶν . aut alio ordine verba collocando α --τα et δοκουσι αὐτοῦ ἄχολοι μναι Vide enim quam belle omnia cohaereant hoc modo, Meo in negotiis versa mur, ut in otio vivamud vel in occupationabus versamur,vι occupationibus careamuιὰ or bes

quae sunt aciraces, actiones vel essecta in rebinciuilibus aut bellicis sit aesint, ea qua haου circa res

aguntur,vi entur Νos ea de causa occupatos t ncre Qua de causia nos occupatos tenere toccupationibus careamus.siue, ut in otio vivanuis. Ac sequentia subitingetur apte, illa verba cum iis quoq; subaudiendo: perinde

ut redditum fuerit illic Axολω s. ita reddendum hic erit G κολν μνα . Ac est quidem concinna interpretatio illa, Negotiosam vitam rigimus ut otiosam agamus: sed quoniam ἀκο- λειαλέ seu ααγλοι- dici ponunt illi etiam quibus non tot sunt negotia ut eorum vita nego.

518쪽

DE AR. ETH. ET HIs T. negotiosa dici queat:ideo θc aliud interpretationis genus quaesiui. Veru si ibi has duas voculas inseramus, quidni Scin iis qus paucis interiectis sequntur, ante vel post ακολος inseremus Nec video cur nJ Sc post tam

κολοι verba illa ponamus, aut certe antec

κολοι. Sed illis verbis,' - ποία ειν πόλι ριον, quid faciemus cur enim de eo qui iam dictus es: bellare, postea dicatur eum bella pararer Suspicor certe Aristotele usum esse verbis quae significarent, Nemo enim in aniamum inducit bellum gerere ut bellum gerat, ct nunquam ei Mem imponat Sed quomodo sub his ουλ παυσκέ αἰειν πολήριον aliqua quae iastud senem,& tamen scripturam non Valde discrepantem habeant sui eam boni coni ctores quaerere solet inueniemus Aliquid mihi in mentem venit: sed amplius cogitandum censeo.Illud addo, si γοαά α ει πόλιμον legatur,multo aptiorem lectionem fore:

qua natura prius sit το πολεμεινοῦ

519쪽

ratiana.

De mirtutum primariarum numero hi,

floricos etiam .poetas ab CAristoteli

Prudentiae datum os nomen Sapienti

fuisse,sed non sine abusu.

De Ciceroniana tractatione edicet. DEFi Ni Tio NE II autem virtutiSan apud historicos etiam oc poetas in ueniemus 'Nullam apud ullum historicum

memini me legere. apud duos poetas memini.quorum unus est Horatius, . Hirtus est vitiumfugere.

Sed qualis haec definitior estne fatis vitium fugere Ego hic primum quidem expositionem quandam asseram a me excogitatam nam apud nullum eam memini me leger inter Schediasmata relatam, ex quo iecudam Horatii meis scholiis illustrati editionem dedi. Quum totus poetae huius locussit hic, Virtus es itis Vere apientiaprima, Stultitia caruisse: existimo,scut non dixit sapientiaest ultitia caruis

520쪽

DE AR. ETH. ET HIS T. rcaruisse se apieria prima es, o itia carusseriita etiam intelligi a nobis voluisse, non sim Pliciter, Duo vitis Verepsed,virtus prima, est vitium gere. Vt illud prima quo Me sus clauditur,virim nomini seruiat: id est,cuvirossi sumatur. Quod nec carere exemplo

dici potest. Hoc si obtinuero quod non dis sicile futurum spero apud aequos iudices, ocHoratio non infensos inueniam 8c locum apud Aristotelem quo eum adiuue. Vel potius is inuentus iam est, Ethic. Nicom. libri

secundi capite ultimo. πιλυ-απαγογοντες τί αμαρτανειν ς τομέ ν ηξομ . id est, suu enim nos a Reccato longissime abduxerimm a id quod est medium veniemus. Hoc medium autem es

se virtutem scimus . Horatius igitur quum scribit, Viriusprima est vitium fugere, dicere possumus perinde esse acii diceret, eum qui vitium fugiens, ab eo se iam aliquantum ab

duxerit,iam non tam remotum esse a medio

quod est virtus) quam ante fuerat. Qui etiam quod quidam dixerui, virtutes nihil aliud eue quam απαθειας ἶνας ocis pro Horatio facere dici potest. de qua definitione lege Aristo t. in Ethic. Nicom. lib. 2. cap. 3.&in Eudem.lib.2.cap. .ubi addit

Antequam vero ulterius pergam, hoc de Horatio similli de caeteris poetis dici, non