장음표시 사용
21쪽
mus, in multos tamen gravit Stinosque errores prolapsi sunt. De multis praeterea inter se adeo acriter disputabant , ut homines incerti ossent, cuinam sententiae adhaererent, etiam in rebus omnino necessariis ; quod
duplex incommodum sola revelatione tolli potest p).'S XIV.
Idem alii, Accedit quod nonnisi paucissimi iis adjumentis pra
argumentis diti sunt , quibus possint solo rationis lumine haeci flenditur. naturae ossicia investigare , et inVenire ; maxima uu-tem hominum multitudo deberet dictis paucorum sumptentum , qui et falli, et fallere possunt, Sine examine fidem adhibere. Ac demum adeo longa esset , ae dissicilis haec investigationis via , ut quemadmodum laetis observabat Lactantius de falsa sapientia
CaP. , necessarium foret vel issos sviendis senectute conjici, anωquam constituerint, quomodo visi deceret. At vero revelatione Dei facile omni hus est omnia humanae vitae ossicia sine ulla erroris ad-' mixtionρ certo cognoscere. Sed de his dignus est, qui legatur S. Thomas Lib. I. corum gemes cap. 4. et L.
P. Quaest. I. art. I. ac demum 2. a. quaest. a. ari.4.
Praeeluditur Fueum autem imperitis faciunt , qui veterum , hio retio ex E- losophorum , aut etiam recentiorum exempla Pi πω thica veterum dicunt semota quacumque revelationis ui 'pbii '', humanae rationis principiis pura et phoeum. Sancta legis naturalis ossicia complexos fuisse, talemque nobis reliquisse philosophiam moralem , ut lon'ge Superet eam , quae a plerisque Casuistis Postea conscripta suit. Nam primo dissimulant gravissimos errorum scopulos, in quos illi ah tenebrato rationis lumino in liciter impulsi sunt. Deinde nimis consideritor sibi sumunt, veteres, noVosque Philos phos omni prorins revelationis luco fuisse destitutos. veteres enim aliquot saltem primae revelationis V . Stigia habere potuerunt, quamquam hominum Pedi
Errores Velernm Philosophorum late prosecuti sunt Lactantios Lib. 3. Diuisi. Institui. Eusebius Lib. I 5. Prqei Purat. EMunget. et S. Augustinus in Libris , de Ciseitato ' Dei. Ex reeetitioribus 'autem idem argumentum tractarunt Iae. Leland in sua Noua Demonstrat. Eoanget. to . a et omnes fere relisionis nostrae Apologistae.
22쪽
versitate Obscurata , et ulterius ex commercio cum sapientiburs Gentis Iudaicae multa cognoscere ipsis sa-cile erat. Hinc observatum etiam fuit, M. Aurelium, Epictetum , Plutarchum , aliosque , quti post Evangelium scripserunt , minus ere Se , quam antiqui res , non alia de causa , nisi quia aliquot Iucis evangelicae radii etiam ad illos pecveneravi. Recentiqrra vero, quamquam a revclatione se praescindere dicant, ei tamen multarum rerum cognitionem debent , quas certe ignorassent, si solam habuissent rationem magistram. Et insuper quotiescunque rationem revelationi praeserro voluerunt, tun iter et ipsi lapsi sunt. Quod etiam M. Casuistis dicendum est : ideo enim quidam eorum enormiter a veritatactberrarunt , quia de ta revelationis tutissima . via incertos rationis tramares sequi maluerent.
ScuOLION. Ad hano rem apposite juxta , ac es ganter celeberrimus vir Ludov. Vives Lib. I. M v rurate saei ita ajebat: Amrtis semel a Christo thesa ris veritatis eae deinceps rationes ab iis , qtia doctriniae ilia caelesti Paruerunt, sunt ac pietate inve mas tam liquidas, tam veracto, validae , es aces , inexpugnabiles , ut miremur, non incuserisso ulas in oculos earum , quit intcr gentos sapientiam prostebantur. Sed nimirum lex addita
est rebus a CPriam . . . adhibita autem rebus luces in est, quid quaoqiso res , et cujusmodi sit m , et pro iis , quae dixeris, argumenta con rem. Parit autem rationem cognitu veritas , ex υgritatem confrmat adhibita ratio.
Haec de ivvelationis licccssitate attenta rationis infirmitate ad cognosecuta simul omnia et sine. errore naturalis legis ossicia ; quae quidem reVelationis Dccessitas nonnisi moralis est, vel ad Summum, ut aliqui mutendunt, physica. Nunc de insuffcientia ipsius legis naturalis, unde multo major, et absoluta necessitas oritur revelatiouis quarundam Veritatum, quae Supra humanam rationem sunt Iiositae , thiod triplici
argumenm tendemus. Praeclara ob servatio Lud. Vive .
velationis ex insussicienti legis natuTatis
23쪽
Primum Primuin argumentum suppeditat interna nostra 'iata,' isti , cujus intime conscii sumus ; illius autem orμza eo uti ginem, causam, et 'edia nonnisi superna revelane. tisne cognosuere possumus. Quilibet enim probe sentit illam Pugnam , quae partem inter Superiorem et i seriorem animi nostri quasi perputuo siti ratio se dominam agnoscit, interea tarum a passicinum impetu se abripi patitur ; voluntas Veriun bonum , in quod naturali modere sertur, relinquit, ut falsum, et apparens consectetur ; unde illud Poetae r mi o ebora Probo e deterivis a sequor. Porro iacit est intellectu, hominem ita corruptiun non potuisse e manu creatoris Dei prodis 3 aliunde ergo quaere da est hujus corruptionis et uarietatis, quae in nobis est, origo, et causa , Ammie nonnisi revela tio nos docet, media simul nobis suppeditans, qui bus tanto malo medicium afferamus
Q '' Nihil autem potest esse minus v simile, qu milii ' quod aliqui. dicunt, hoc intestinum hominis bellum
esse illi naturale, quomodo naturale est homini h brae partes dissolutioni, corruptionique obnoxiaS. Nihil inquam minus verosimile dim potest ; quod enim homo dissolutioni, corruptionique obnoxius siue ex eo naturaliter consequitur, quod partibus diversis Connet; anima autem ipsius, ut te simplex , Pa Ηtes sibi contrarias, et inter se pugnantes ex natu 'a' sua habere non potest e nec Deus in iis bonus, et apiens eam ita condere potest, ut honum eodem tem Pore cuperet, et aversaretur, nisi fingatur eum dinis simul auctorem esse , et deordinationis. Sane' hanc internam animi nostri pugnam naturalem non
esse animadverterunt vel ipsi ethnici Philosophi u de tacem Lib. 3. republ. apud S. Augustinum Lib. 4. Com. Ol. cap. 12. ὶ hominem dicebat non ueo matre , sed ut a nomorea natura in Iucem edatum. Hoc ipsum innuebat Plinius in Praefat. Lib. 2. Tu. nat. dum dubitabat, utrum natura parens melior homosi, ari tristuor nomerca fuerit. Alii Vero
Philosophi, ut Pythaphi, et Platonici , nos ob G
24쪽
auendamum causa natos essct dixerint sapud S. Αugustinum Lib. cit. cap. I3. ). Alii duas in nobis esse animas sibi conta arias, honam , et malam fabulati sunt, ut Mantehaei. Alii alia non minus comment tia systemata excogitarunt, ut internae n trae commptionis aliquam probabilem causam redderent. Nempe ut observabat S. Augustinus: hi omnes naturae nostrae corruptionem viderunt , ejus autem causam
ignorarunt, qαam Sola revelatio dogmatis P c ti originalis nos docet ί'). m
ScaoLION. Recte observabat Paschalis in suis admirandis cogitationibus de religione s Puniae 3. ni hil magis videri nostrae rationi repugnans , quam dogma peccati originalis ; bominem tamen sine hoc mysterio esse sibi ipsi omnino incomprehensibilem ;et. magis esse sine noc mysterio hominem incomprehensibilem , quam hoc mγsterium incompreheusibile homini. Digna plane est haec Paschalis cogitatio, quae a nostris Daturalistis tota legatur.
Aliud et quidem essicacius argumentum Pro necessitate divinae revelationis repetitur ex quotidianis ' illis precatis, in quae sive naturae nostrae fragili in ro,iri, eulpis. te , sive ignorantia culpabili, sive etiam dia lica malitia infeliciter prolabimur. Porro attenta insanita Dei bonitate eredimus aliquod eSse remedium , quo hujusmodi peccata deleri queant; quodnam vero illud sit , solo rationis lumine ceris Cog Seme non Possumus. Quod enim aliqui dicunt , Deum placari interno animi nostri dolore , id quidem cortum est
ex divina revelatione, ea autem semota Certum mnino esse non potest. Nulla enim necessitas Deum
cogit, ut velit poenitentibus peccata condonare. Ι-
Miud ar- Πoe argumentum copiose tractat S. Thomas Lib. 4. contra gentes cap. 52. Contra Voltiarium autem , qui illud parvi pendit, videri potest Liber, eui titulus: Sent mens de M sur ια eritιque des Femees de Paschal ρarur. munire, et alter Bo. Jos. Alexii Din. Πamei inscri-Ptus et Leitres Flamandes , Ou histoire des Variations , elae M eo*radietion de Ia metendiae. Relision naturaue i
25쪽
ino si solam consulamus rationem , metuendum s tasse erit ; uu sicut humanis legibus Scelera puniuntur non obstante quacumque reorum poenitentia, ita etiam Deus nulla nostra poenitentia placetur. Uinuetiam Ethnici non interna solum poenitentia, Sed externis etiam quibusdam sacrificiis ad Deum placare
dum opus esse exi Stimarunt. . -
ScisoLION. Nihil sis etesius in ore Naturalist rum , quam magnifica εω Dei bonitate , ac misericordiae et ia. Est quidem. Dominuε miserator , et misericors , longanimis , Cl miatum misericors. Ps. LII. Sed S. Augustitius ponderaridum etiam dicebat, quod sequitur: et verax ; ac murito addebat: Ga GCS. ad verba superiora , ad ultimum treme. Et certe conti uiniscere deberent Increduli , qui talem sibi divinae bonitatis ideam efformant, ut simul junstitia ejus non appaleat; cum tamen justitiae ipsius etiam in hoe mundo non levia vestigia videre possint in iis calamitatibus , quas perpetimur , etiamsi Strorum miminum nin Poenitudi. Observare etiam deberent , post extremum judicium nulla amplius poenitentia flecti Deum ; unde magis fit manifestum,
non esse necessariam connexionem inter poenitentiam,
Tertis RIMA Demum ut supra ostendimus S. 6. non interno so- mento e luci se, externo etiam cultu Deum venerari dehe- revelatio ,' Inus . at Solum rationis. suae lumen curio dotau De ne' terminare non Pinest, tu quouam musistat externuSbita. ille cultus , qui Deo PIa at, ejusquo insinita maj state dignus sit. Solus Drus , inquiebat olim Tertullianus de Orat. cap. 9. dorere Potuit, ut SC UEGlet orari. Quod mirum videri non debet ; si enim
Principes et Reges statuere solent, quibusnam obsequii siguis se velint a Suladitis honorari, quanto magis ad supremum omnium regum Dominum Specta-
bit , nobis manifestare quibus religionis actibus eum colere debeamus y M ves in tris Ethnicae Phily' sophiae tenebris vidit Plato , qui in Dinomide di- cebat, neminem Pietatem docere posse, nisi Deus, quasi Mae et magister praetaerit; et rursus in A
cibi e II. Socialem inducit ita praeci re gac dς re
26쪽
concludentem, nihil tutius , a uri consullius' essct , quam quirescere Ut cur raro , dones aliquis didia ceris , quo Gnamo et rem mos , et erin Prox
Hinc patet, quantum a vem aberrent, 'qui Post Bhsellitue1hbesium non aliam in cultu Dei externo praescri- Ηobbesianum hendam esse legem putent , quam aut populi con- commvntum Suetudines, aut imperantium voluntatem ; sequere dii sui tu Dψitur enim ex hoe Hobhesiano praecepis, etiam Pro bari posse illa absurda Veterum sacrificia , quibus humanae victimae non solum a barbaris nationibus, sed etiam a Graecis, Romanis, aliisque olim immo- . . labantur ; tum mysteria orphica , et eleusina, atque cinorales ludos, in quibus ut S. Augus Diis loquitiui epist. 9 I. s alias 2oa.) non aves , non quadru mi S , non mquc sanguis humanus , sed multo scelestius Pudor humanus sacrificabatur ). Origenes Lib. 5. ira cum cap. 27. pluribus argumentis . hano' Hobbesii absurditatem mulis antra confutaVerat. SCHOLION. Ex iis , quae in hoc copi te dicta sunt, 'PParet, merito fuisse a sacra Facultate Parisiensi ii ita pridem damnatam illam propositioncm A
jus propositionis salsitas etiam magis patebit ex Sem' quenti capite. V Negant aliqui a populis cultioribus suisse sacrifieia liuis
mana adhibita ; id tamen probatur certissimis historiae mo- . ni mentis. De Graecis consuli potest Eusehius Lib.4. Prae- .Parat. EWanget. cap.r6., tum Diodorus Halicarnassaeus , qui Lib. I. refert , fuisse aliquando ab Oraculo Athenien-ε bus imperatiam , ut decimum quemque ex suis ictantilara inmolarenti Vid. etiam Virgilius Lib.2. I eidum ver. G. De Romanis autem id traduut Strabo Lib. 5. , Dionysius Halicare. Lib. I. et Laetantius Lib. 2. Diuim Instit. CaP. 1'. Ex recentioribus plura' in hae re collegeriint Iae. Gefistus In suo opere Victimae humanae, et Petrus Petit do
27쪽
a Bevelatio mysterioriam non repugnat neque ex Parte Dei, neque ea
Possibilis est revelatio quarundam veritatum, quae humanam quidem rationem superant, ei tamen non προ-ntur, ut sunt myStenis.
umquam inoreduli omnem divinam revelationem
anilibus fabulis accensent, peculiariter tamm contra eam debacchantur , quae mγsteria proponit humanae rati mis limites excedentia ; tua quidem iove etiam pollicem ipsis premunt sociniani omnia a Beligione mysteria eliminantes. Contra utrosque tamen facile ostenditur nullam hujusmodi revelationis se repugnautiam, neque considerata natura Dei , a quo sit, neque considerata natura hominum, quibus fit. Et quidem cum Dei n tura , ejusque attributa infinite superent no tram intelli Hemii capacita-i tena, nihil obstabat, quo minus Deus pro libura sua
voluntate aliqua nobis manifes et, quantum ad c rum existentiam , non tamen quantum ad modum , quo reipsa existunt , cujusmodi sunt mysteria. Ex parte Vem hominis id non repugnare vel ex eo solo liquet, quod innumera sunt in ordine mere naturuli, de quorum existentia certi sumus, licet eorum essentiam , proprietates , et connexionem ignoremus. Immo id convenienter factum osse Ostendit S. Tlionias Lib. I. contra Mntcs cap. 5. , ut nempe homo ad altiorem finem ordinatus , cognoscendo,, qu e .upra ipsius ration ' sunt posita , disceret etiam altiora desiderare , quae statum Phaesentis Vitae CX dunt.
Se LION. Hanc quorundam pervicaciam, qui divinae revelationi fidem praebere recusabant, multiplici argumentorum genere resutavit S. Augustinus in opusculo ς cujus ost titulus dae Ide rerum , quae non videntur, cujus hoc est initium: Suriae qui ρ tam Christianam Reliminem Propterea riuendam
potius , quam temendiam , suta in ea non res, qua videntur, Ostenduntur, sea svis rerum, quoC Non videmur, bominibus imperatur. Contra eos autem
multis exemplis ostendit, pleraque credi ab homini
28쪽
bus ex solis externis testimoniis, aut signis; ac postea concludit, i multo potiore jure ea esse credenda, quae Deus vera esse testatur ;. etiamsi eorum veritas a nobis rationis lumine noti videatur.
Haec revelatio mysteriorum diVinae providentiae minime consentanea aliquibus Videtur ex eo, quod religionis finis sit cultus Dei, cui quidem leges maxime
Pimunt, non autem mγsteriorum cognitio. His tamen
Irimo considerandum esset, religione totum hominem eo obligari, cum autem homo et intellectu polleat, .
et Voluntate, aequum erat, ut non solum voluntas Deo subderetur por obsei vantiam legum , scit etiam intellectus captivaretur in obsequium fidei, credundo ea, qua Deus nobis ietvelare dignatus est. Addo, mysteriis ivligioliis intimius o sideratis, homi s vehementer excitari ad internas animi virtutes, in quibus praecipuus Dei cultus consistit. 8cΗoLloN. Quis enim e. g. peccati originalis transsis
sionem credens, et propriam infirmitatem agnoscens, corde contrito, et humiliato ad Deum non confugiat, vjusque opem non imploret i Quis mysteriorum omnium 'sublimissimum divitiae Incarnation, considerans, nora maximo afficiatur amore erga nostrum Redemptorem , qui infinito sui sanguinis pretio nos a captivitate Da monis liberavit I Quis etiam non erigatur in firmissimam suae salutis spem, ineffabilem et omnipotentissimam di- inae gratiae viriutem, et essicaciam recogitans' Quis non Saflutari concutiatur timore ex inscrutabili divinao praedestinationis abysso, ex suppliciorum alterius vitae aeternitate eici .
Neque etiam dicant, revelationem mysteriorum osso Myslaria re- impossibilem, quia rationi a Deo nobis datae adversania ligionis rati tur: hoc enim falsissimum esse ita probat S. Thomas ops
.I. Contra gentes cap. I.: solum falsum vero contrarium
est; cum itaque tam ea, quae recta ratio do i, quam ea, quae Deo pro sua bonitate revelare nobis placuit, veri'-sima sint, .non possunt mysteria reIigionis a Deo v elata - rectae rationi advorsari. Ulterius, ut aliquid rationi ve- e, et Propris repugnare dicatur, necesse est duas Cou- Duiligoo by Corale
29쪽
currere ideas claras, et distinctas sibi ipsis contrarias; id autem impossibile est, ubi de mysteriis agitur, qu . rum se leuam , distinctamque ideam nemo habet, aut baiare potest, cum sint supra rationeim Quamobrem qui mysteria rationi adversari clamaut, perinde iaciunt,
ac si caecus impossibile reputaret in aliqua Parva ta- , bula repracsentari montes, mariana s etc. I quia nimirum picturae, aut colorum claram distinctamque i deam non habet.
Nec sunt sine Nec propterea inde inserant adversarii mysteria esse qu' .ad. h. Sine Sensu, aut fidem nosti am esse sine ratione , sua est sine inquam. Etsi enita mysteria onmino cognoscere in xatione. γ hac Vna datum non sit, ep tamen Saltem ex parte cognoscimus , et ita quidem, ut quoqcscumque illa haer . tici com uml ere coiruiti sunt, fidei s contra eorum hi sphemias vocem extulerint, easque Ecclesia condemn ' verit, ut in Sabellio, Paulo Samosateno, Ario, aliisque haeresiarchis manifestum est. Et nihil sermo est etiam in natui ali ordine, quod pQ secte, et omni ex parte e gnoscamus. Rationabile insuper est nostrae fidei ola quium in credendis mysteriis , quia licet intrinseca e I undem ratio nos lateat, evidenter tamen credibilia fiunt hoc ipso, quod ea a Deo revelata suisse ostenditur. Quid enim magis rationi consentaneum, quam Deo credere, etiam quando ea revelat, ad quae nostra ratio pere nire ex seipsa non potest Z Ut aliquis, inquit pius non minus quam doctus Conlatisonius in Times. mentis et cordis Lib. I. disseret. 2. cap. Iospecul. I. Pruden ter. . iis , quaesides Pro Onit, credat, non suincit motis, et Pia assectio voluntatis fidei objectum instans, et GS-' . sensum intellesciui praecipians, sed requiritur insuperialiqua ex Parte intcllectus PurauaSio ex argumen rum credibilitatis e cacta orta : nam male credit, qui levifer credit, I iter . augem credit, qui sine ratio momentis Praebet as3ensurit, etc.
Neque ex quo *1Iicantem detegenda est ilia Baetii cavillatio, itui my- mysteria sunt storia rationi repugilare colligit ex hoe ipso, quod n fateritibuS Sint supra rationem di si enim , tuquit ille ,
ratione pu -βVPr ti nem Sunt, rutioni consentanea non erit. Sunt; quod autem rationi consentaneum non ust, cum Disiligod by Cooste
30쪽
is, ipsa pugnat, quemadmodum quod Veritati mi sentaneum Don est, Veritati ipsi repugnat. Sed non vidit Baetius, non alio sensu dici, mysteria rationi consentanea non se, nisi quia sunt ordinis diversi, et altioris; non vero quasi eidem opponantur; simili opponi veritati dicitur, Iliod ipsi consciitaneum non est: neque ullium inici colit medium inter esse verum , vel salsum ; sicuti estat suod medium inter esse consentaneum , vel optiositum rationi, Dempe esse ordinis diversi. Rcm hanc explicat Angelicus aptissimo exemplo hominis idiotae , cui si paMiu nantur veritates. luaodam Philosophicile , Hidi illius rationi consentaneae non erunt; maximae tamen ille osset amentiae, si eas salsas ςsse assereret , quia cas capcre non Potot; ita let mul magis etc.
De notis , quibus mera Dei revolatio ab impostorum fraudibus secerni micrto
eo potissimum Increduli omnem divinam h evela- Non eatquetionem tollere nituntur, ne impostorum fraudibus via MVulationum aperiatiir; rcipsa enim pluribus legumlatoribus sol ς. 'mno fuit, coelestis revolationis Practe tu inini ut P notae, quibus pulos decipere; sed infinita Dei bonitas uobis eas D vera a falsa se-.tas, et characlores suppeditavit, quibus: Si Prud inter cerni potest. .nti velimus, haud dissicile nobis erit omnem errorem declinare. Tres praecipue sunt hujusminti notae, una intrinseca, nemlio doctrinae sanctitas, duae extrinse- . cae omnibusque facile perviae, scilicet miracula, et
prophetiae, quibus Oasi quibusdam sigillis Deus con- . y
Iimnare solet extraordinarium eorum missionem , Per quos , tamquam per tuos ianistros nobis quasdam veritates manifestat.
Prima nota , qua mendaeia imm storum statim. d prchendetae sumus, est falsitas, et absurduas dinuri- hi tui, ',''nae quam Pseudopropheta invehere Conatur. Ha Deus nota. Dcutor. XIII. a Seductoribus populum suum cautum reddidit. .Et quidem tanta aliquando evidentia apparet doctrinae alicujus falsitas, ut .haec sola uota sufficiat