Theologia dogmatica in systema redacta a fr. Petro M. Gazzaniga Ordinis Praedicatorum et fr. Iosepho Bertieri Ord. Erem. S. Augustini ... in quatuor tomos divisa addita in calce Francisci Veronii Regula fidei catholicae. Tomus 1. 4.

발행: 1829년

분량: 305페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

31쪽

ad eam rejiciendam, quemadmodum de polytheismo, et idololatria apertissime liquet i aliquando tamen noti ita iacile est, praesertim rudibus de doctrinae veritate aut falsitate judicium ferre; propterea ovidentissimus Deus alias adjecit notas multo clariores, quae in oculos omnium ita incurrunt, ut inexcusabiles sint, qui

errant.

S. XXIX.

Miraeula Inter eas antem altera divinae propterea missioni in nova multis, voiuit, ut inserius ostendemus. Inima , quoniam haec nota maximi momenti est, aliquanto susius de miraculis agendum uobis erit.

. s. XXI.

primum Iocum tenent miracula; et m Moysis in veteri l , ac Messiactit endis mae miraculis confirmaratari Dinnitio di, Est autem miraculum , quod superat om s vires aculi. totius naturae' creatae, et fit aut Contra, aut saltem praeter ordinem ilIius. Si enim aliquid tantum superet vires unius vel alterius causae, erit quidem res mi ra, sed non miraculum. Et si opus. aliquod superet vires totius naturae, non tamen sit praeter illius o dinem , pariter miraculum non mellabitur; ut est, animarum Creatio , quae a solo Deo sit, nec tamen miraculum dicitur , quia non sit Praeter ordinem

natu C.

SenoLION. Probar; minime possunt nonnullae mir euli definitiones a recentioribus quibusdam traditae, ut illa Sam. Clavkii, qua miraculum dicitur sectus com

h εucto ordini natinae contrarius, productus a natur modam intelligemi, quae potestare hominem Sumniat. Neque etiam pres,ari potest, quod Houuevillius asse ruit , scilicet miracula involui tanquam effectus in SP stemate legum universalium ; si nempe i m unive salium nomine illae solae intolligantur, quivius una causa creata aliis subordinatur. Si enim in legum unive salium numero etiam divina voluntas reccnseatur, tunCcertum est, miracula in tali systemate contineri, quo Sensu etiam S. Augustinus Lib. XXI. de cisit. Dei, cap. 8. negabat miracula fietr contra naturam, Munen' O scilicet naturam rerum pro voluntate Dei, qui em' condidit. . Disitireo by Cooste

32쪽

17- S. XXXI celebris et apud omnes Theologos reoresta divisio mi- Eiusdem duraculi est, quam tradit s. Thomas I. P. qua l. Ios. rt. 8. scilicet I. quam- αβ s stantiram, quando nempe Deus aliquid facit, quod natura sacere nullatenus potest, ut est soIis statio, vel ret Cessio. II. quam- m ad stillectum in quo si, quando nempe opuβ Perse non excedit naturae vires , excedit tamen in eo subinjecto , in qiu, sit: hujusmodi est suscitatio mortui, vel illuminatio caeci; etsi onim natura possit vitam, et via sum Producere, non potest tamen id in mortuo vel careo praestare. III. quantum ad moiam, et Oniamem cienssi, ut cum subito, et sine medicinis sanatur insimmus, cui potuisset etiam naturaliter sanitas restitui, sed beneficio temporis, et remediorum

S. XXXII.

Hinc alia exsurgit miraculi divisio in illud, -od est 'li-

suma naturam, et quod est contra naturam. Primum est opus, ad quod vires natu me nullo modo se exis dunt , sed tamen naturae non repugnat, ut fuit laca natio Divini Verbi. Alterum est opus Contra Consuetam naturae agendi vim, ut quando ignis Babylonicaelarnacis pueros non Iaesit

Ex his facile liquet, nonnisi, a Deo maracuta fieri pom Solus Deu .se ; quia Deus solus totius naturae creatae vires, et om mi 'Reula De Minem praetergreditur; ae proinde miracula veram esse notam ad divinam revelationem ab impostorum fraudi eula sunt ver bus discernendam. Deus enim, qui Summa Veritas egi, divinae reve non potest miraculis aliquam falsitatem confirmare. lationis nota

Quod si a malis hominibus, vel haereticis , aut plano insidelibus miracula nonnunquam impetrata esse dicatur, id quidem contingere potuit Od veritatem aliquam

confirmandum, nullatenus vero ad confirmationem emroris. Hinc patet, quid dicendum sit de miraculis , quae ab haereticis, vel ethnicis jactari solent, quamvis ut gurimum nonnisi subdolarum hominum fraudes, aut aemonum praestigiae ea suerint, aut plane conficta , et ab imperito vulgo inaniter credita; quod infra uberius ostendetur.

33쪽

Vara miraeola eognosci possunt. Etiam vera miracula Possunt distinguia salsi .

S. XXXIV.

Neque vero quisquam cum incredulis objiciat, nore

posse Vera miracula certo cognosci, cum nos lateat , quousque vires naturae se extendant. Non inquam, etsi enim determinare nemo accurate possit ultimum, ut ita dicam, Virium naturalium gradum , omnes tamen sacile vident, non m pervenire eas posse, ut mortuum. Vitae restituant, vel aquas maris dividant, et muri instar consolident, aut solis cursum sistunt. Sic nemo certe desinire audeat, quantum omnino ponderis homo P bustus elevare possit; sed nemo etiam dubitabit, eum turrim, vel aliud immano corpus portare non- Posse

S. XXXV.

Instant tamen increduli di scite nonnunquam esse praecipue rudi populo, vera Dei miracula a Magorum p igiis secernere, qualia saepius facta fuisse Scripturae narrat, Veris miraculis omnino similia; et si Deus V luisset miracula esse veritatis testimonia,. permittere utique non debuisset falsis, et aprirentibus prodigiis homines in errorem induci: cui difficultati respondetur, Varios nobis a Dei providentia suppeditatos esse modos , ne decipiamur. .Primo si aliquis doctrinam aperte sarusam , et absurdam miraculis consumare conetur , certo

tenendum erit, ibi esse fraudem , et dolum ; religio enim nihil absurdi continere potest, ut supra S.- b. ὶ ο stendimus. Praetetaea etiam vitam, moresque Thauma turgi attenderg debemus , ram. enim contingit, Deum Per homines malos operat i miracula o III. M Circum stantiis homo prudens poterit saepe opera Dei a Da dibus hominum , vel Daemonum distinguere. Demum nitas Dei nunquam sinit mendacia signa sieri in confirmationem erroris , quin multo plura , majora , et ela xiora fiant miracula pro veritate .. Sic Magi in Topto ita λεάunt a Moyse superati, ut digitum Dei cognoscere , et fateri debuerint: Prophetae Baal victi, et trucidati fuerunt ab Elia; Elymas magus confusus, et ob Caecatus a S. Paulo, et inmimera hujusmodi exempla occurrunt, quibus specialis Dei providentia apparet, ne homines falsis miraculis in errorem pertrahantur. Mhaec quidem de miraculis, modo de prophetiiε. Disitirco by Corale

34쪽

S. XXXVI.

Aliam divinae revelationis notam constituunt prophe- Prophetiastiae. Praeterinissis autem variis hujus vocis explicati uera nota dinibus, prophetiae nomine a nobis intelligitur eo mitio et Praedictio fusurorum, quac naturali intelli nitae ut certo Praevideri noridipossunt. Hinc liquido apparet tritum proplieticum nonnisi a Deo osso, qui solus su- tura libera , et contingentia certo Praenoscere potest. Quia ipse solus ea ab aeterno praedesinivit. Et rursus irino sequitur, prophetiis maximam inesse vim, ut per eas cle clivina revelatione certi reddamur; unde illud apidi Isaiam XLI. 23. Annuntiato qurae mensura sunt tu Iuturum, et sciemus, quila Dii estis mos ' .scnoLION. S. Augustinus hoc potissimum argumento utebatur in suo opusculo: Dirinde rerum, quac non τιαρ ntur; et postquam varias attulit Prophetias, qui-Dus Utiristi Ecclesia fuit in veteri Testamento evidenter Praedicta, ita Adversarios alloquebatur cap. 4. Si haec, quae M tιs, et longe ante Praedicta sunt, et tantumam stat. Om commontur . o reliquitae infidae GDS, ut Credatis, quise non Midetis, iis e Iescite, quoctvιaetis. Et certe pudenda tomeritas est tam perspicuis Givinae veritatis indiciis fidem denegare.

S. XXXVII., de 'i , Prophetias a vi- Prophetia ab

ι iore quoi una clam hominum imaginatione prosicisei imagin/tionepos e Putavit; quomodo enim in sanae mentis hominem γ' -dere potest, ut sibi persuadcat, vividioris imaginatonis OPe certo praevideri posse eventus quam longi i me absentes, a libera hominum voluntate, CtDOns imperscrutabilibus Dei deciae iis penuentes I bed impius isto, et uauissimus philosophus Pin

, cliam nonnulli, qui Beli-

35쪽

tarum sigmenta cum oraculis Prophetarum absin dissitime confundebat.

S. XXXVIII.

Quomodo ve- Illud tamen videtur aliquibus maxime dissicile, mori Re proPhetiRe dum scilicet assignare, quo verae prophetiae Vel a con a sulsi in hominum prudentum, Vel ab impiorum qu ' ' seau thuΑ, vel a vetustis Idolorum vati iniis secerni que ant: innumeras enim hujusmodi praedicti 'nes factas suisse novimus, quas non raro confirmavit eventus; sed Deus, qui prophetias essicacissimum voluit-medium, ut eos certe cognosceremus, qui in nomine ejus loquuntur, etiam regulas suppeditavit, ne in re tanti momentximiti erraremus. Et primo prophetiast sacile distinguuntur a conjectationibus hominum, quando ea praedi'cuntur , quae plane impossibilia attentis humanis mu-iecturis videri poterant, vel quae a sola mi Omnip tentia dependent. II. etiam doctrina et vitae sanolim nia aliquod criterium distinguendi inter veras falsasque Prophetias suppeditare possunt, ut supra S. 3b. cle m1 ' Taculis dictum est. III. non unum, aut alterum Vaz cinium considerare oportebit, sed omniat si enim Ve M'. num falsum reperiatur, tuno etiam cetera in Suspicit Dem merito venienti atque his aliisque regulis j ex aEthnicorum oracula salsa fuisse inserius evincemus. dignus est, qui hac de re legatur Eusebius Lib. Praeparat. EvangPI.

S. XXXIX.

Objectio ex Inquiunt tamen aliqui, etiam illas prophetias , qu 3

obscuritate, et divinas diei mus , esse ut Pliniimum obscui S , ς ut 'in quφ' nimaticagi nonnunquam etiam eventu Caru Me, ut ς φ

vcrsionem Ninive.

S. XL.

Solvitur pri- Verumtamen quantum ad primum , etsi concedamus m. p. r. je' quasdam esse prophetias valde obscuras, negare tame x ψni poterunt adversarii alias esse omnino Clara , eapertas , adeo ut Celsus , Porphyrius , aliique Christi nae religionis hostes nostris expmbraverint eas post rerum eventus fuisse sabricatas, nec tam pmphetias in , quam historias; cui objectioni nullus certe locus tua.'Duilaoc by GO le

36쪽

set, si omnes piphetiae obscurae essent, vel ambiguae. Iam vero istis tantum utemur, cum revelatiouis existentiam ex prophetiis demonstrare aggrediemur. Ex istis aurem poterit quilibet nou Omnino pertinax etiam Veritatem aliarum colligere, quue Murae Sunt . , '

Falsitatis autem nemo prophetias convincet, auae in Solvitur husacris Litteris inveniuntur. Quod ut bene intelligatur tera pars. sciendum est, quaedam suisse a Deo Pmphetis manifestata, prout in divina praedestinatione continetia tur, et haec nunquam caruerunt eventu: quaedam prout erant sutura ex dispositione causarum secundamni , ut mors Ezechiae, quae ex vi morbi certo secuta fuisset, nisi Deus hunc causarum cursum immutasset: et hoc

sensu vera suit pmphetia Isaiae de morte Regis Ezechiae; non tamen Pmphetam latebat Dei misericordia, qua statuerat poenitenti Regi vitam pretrahere. Demum quaedam praedicuntur tion absolute, sed sub conditione, ut subversio Ninive, nisi populum suorum ci minum poenituisset.

S. XLII.

Sed quomodo, sciscitantur Increduli, Prephetae ipsi Quomodo

certi esse possunt, aliquid sibi a Deo esse revelatum, et non potius a phantasia, vel a maligno spiritu Sibi il- s.' h Iusionem fieri y Respond. Certe caute hac in parte PVO- ,piratione. cedi oportere , nec omni spiritui credendum. Quando tamen agitur de illis prophetiis Moysis , aut Christi, quihus tanquam summae veritatis Sigillis supertiae revelationis existentia demonstr/ri solet, non video, qu modo de divina earum origine dubitari merito Possit, cum eorum vita fuerit Sanctissima, doctrina caelestis, et spiritus propheticus, multis magnisque Sigciis confirmatus.

Hinc alia exsurgit certa nota, ut divinam revelatio- divinae hem ab hominum imposturis secernamus; si nenim pra ,- ru et ii Di ter caetera etiam habeatur summa, ct inculpabilis iulius p itas, cui revolatio caelestis lacta dicitur; si Piu,qu.' est Dullius mendacii, aut fraudiS convietus fuerit; si nul- eumstantiis, lam habeat mentiendi causam ; ac denique, si pro ve- quibus viri pii vitate revulati mis dolandenda, quidvis durum, ae mor-- mP0Mori

. hus secernuu iura

37쪽

tem ipsam perser re paratus sit: quo loco etiam apparet, quam vere ab Apostolo dictum sit, I. ad Timolli. IV. 3. Pietas ad omnia utilis est. Iam vero istis notis veritatem divinae revelationis tam in veteri, quam in ri vo Testamento demon Strure aggi edimur: prius tamen de salsa , quam tum It clinici, tum Mahumetani jactare Solent reVulatione, pauca praemittenda sunt.

Ostendisur notas diυinast revelationis Idololatra n, svorstitioni minime convenire.

S. XLIV. n. iὰ bibi. De origine idololatriae non una est eruditorum opi

triae origine. nio de qua videri possunt Eusebius in Demonstri anget. Vossius , et alii bene multi ); sed absurdissime tumeti nul erus auctor David IIumius Anglus conia tenvit , idololatriam tempore PraeceSSiSSO Veram unius Dei religionem, quia illi Veiosimile non eSt, Primos p pulos rudes, et incultos Plus Sapuisse, quam posteri res , quorum ratio exuta seritate Suna per magis , ae magis expolita fuit; quomodo non est Verisimile comm . clas domus, et magni sica aedificia fuisse inventa ante mapalia , ct tuguria. Sed haec aliaque acuti hominis sophismata illico corruunt, quando consideramus , I, minus non c terra fungoi'um instar prodiisse, sed a Deo creatos eSSe, Coelesti situ revelatione religionem Deo de hilam ab co edoctos. Sed haec εω καρόδω ' . Nunc ad

S. XLV.

Illi deest Dc trinae veritatem deesse idololatriae, res est Perr 'R iliariis sis. eum ita illa Diui es admitterentur Dii, au

lati otii. aiotu aliquibus Uliam rubigi uu trILuehuntur Crimina, odia, Si quis plura ilesiderat pro hujus paradoxi consuta tione , aueat Examen P Πist. natur. de la Religion , quod Humii opusetilis adnixiin suit edit. Amstet. 759. et Jo. Leland Notιν. demonstration eoansel. TOni. I. b. I. Ch. u. Pluquet in serm. praeli min. au Diction. des ueresios Ch. r. Ι . Desoris Preservat. yotir Ies fideles etc. Ch. 7. et Bergier ocimen δε mia tertialisme Tona. a. Ρ. u. ch. I.

38쪽

maiateria, fornicationes, sitria est. iis e plerumque a

surdissima immolarentur sacrificia. Et quamquam iu-ficias non ibo, a quibusdam sapientioribus non nisi unum supremum Numen fuisse agnitum, constat tamen I. cos, ut populi morem sequerentur, palam adorasse, quod in corde reprehendebant, et contemnebant; II. in eo etiam turpiter peccasse, quoci vero Deo debituruoltum non adnibebant.

Non ita fortasse prima fronte videri potest res mani- Dellunt mus in de alim duabus verae revelationis notis, minaculis ex δ' scilicet, et Vaticiniis , cum innumera sere iactentur axi falsis Nnminibus patrata miracula, atque edita vatici ni a. Si tamen xes Iaeuitius consideretiti', facile appar hit, eorum miracuIOrum sidem semper fuisso vel apud ipsos Ethnicos suspectam. Audiantur e quae habet ΤΙ- tuis Livius Lib. 24. cap. 1 o. Prodigia oo mino multarrunciara sunt, quae , quo magis credebant simplices, et religiosi homines, eo plura minciabantur ', et simi lia saepius repetit. Etiam Valerius Maximus lib. I. cap. 8. de miraculis a se relatis addit, in ancipiti opinione eorum aestimationem versari. Cicero in lib. 2. de ae minat. cap. 38. ita mi vocula suo tempore jactata res tat. Omitte lituum Romuli, qurim in maximo incendio neges Potuissct comburit contemno cotem Auli Naviit .

Nihil debet esse in Philosophia commentitiis fabellis

.loci. Iactata igitur Ethnicorum prodigia aut erant Daemonum OPera, aut plerumque hominum si nudes, aut Poetarum fabulae . Ex inferius dicendis sacile appar l,it, ea non posse cum miraculis in Peligione vera ρο-

Consuli potest Dissertatio Frereti de veteribus pro Higiis Tona. VI. des memiares de P Academie des inseri-ytions , et des belles lettres. Caeterium contra idololatriamaam feliciter pugharunt primi nostrae religionis Apologistae , atque imprimis Arnobius in libris Contra Gentes. Tertullianus in Mologelico , origenes contra Celsum, Clemens Alexandr. in libris Stromatum et Admonitiona cita gentes , S. Augustinua in libris de eloitata Dei, ae Lactantius de falsa religione. Ex recentioribns longam eorum qui de hae re seripserunt seriem texit Io. Assi. Fabricius in

cretalogo scriptorum et e. eap. a I. ,

39쪽

, Idem sere dἱrendum est de veteribtra Idolorum oraiseulis, quae sin minus omnia, ut Antonius Van ale putavit, saltem pleraque merae fuerunt Sara isculorum fraudes, ut ostendit Caelius Calcagninus in libro de raculis. Praeterea erant saepius flexiloqua, ambigua, et aequivoca, ut intcryres Ogfret intermese, et sors msa ad sortens prefcrrenda esset, quemadmodum observat Cicero lib. a. de disinat. Demum nil prohibet, potuisse a Daemonti ali ilia praedici, sive a se naturali conj

ctura praevisa , Sive casu sortuito vera. Immulae discrimen Veterum in aculorum a nostris vaticiniis illico deprehendetur ex iis, quae dicemus Paulo post. ScvoLION. Non tam mirandum, quam dolendum, tot homines et ingenio praestantissimos, et moribuS non omnino corruptos, cujusmodi plures certe fuerunt inter veteres Philosophos , inter Graecos, ac Romanos, impia Paganorum superstitione suisse abreptos, quae tamen vel ipsi rationi repugnat. Sed adoranda est a litudo Sapientiae divinae, et confitendum sola gratia divina per desum Christum homines a massa perditi nis liberari. Deus cujus υuli miseretur, et quem vult, indurat, Rom. IX. I 8.

Neque Alcorano Mahumeti disinae revelationis notae

S. XLVIII. Quid ,i AD 31,humotum v,que ad XL. circiter aetatis suae an

num idola eoluisse multis argumentis probat Lud. Μarra ius in ipsius vita cap. 8. cui nuutium remittens post initium seduli VII. vulgare coepit suum Alcora num , quo complexus est omnes illas reVelutiones , quas spatio viginti trium annorum a Deo se habuisse imp stor ille jactabat; unde Alcoranus Mahumetanis idem est, quod Hebraeis N non aut Aut, Graecis, et Scriptura sacra Latinis. Communis tere eruditorum

opinio est , hon Mahumetum , sed Sergium quemdam nonachum Alcorani auctorem fuisse, cui addunt etiam Diuiligod by Coosl

40쪽

ultimem audaeum, sive ille Pairhas suerit, sive Abdaia

laeti filius Salam. Illud certum est, Alcoranum esseeolluviem sabularum Thalmudiearum, et apocryph rum traditionum, quae apud quosdam Christianos tune obtinebant i et praeterea nonnulla in eo esse ex Ismaelitica superstitione deprompta. Aliqui etiam dixerunt , Alcoranum nonnisi post Mahumeti mortem a B acrofuisse compositum ex rpvelationibus, quas viginti trium annorum spatio Mahumetus conscri Pserat.

s. XLIX.

Alcoranum non esse a Deo revelatum primo mani- Meor nos tum fit ex impietate doctrinae, quae ibidem tradi doetita

tur: ut enim ea praeteream, quae de prae Stero u- sineta. UTum usu, et de aliis obscaenitatibus, naturali h

ininum pudori repugnantibus, Mahumeto exprobrarunt Iaudatus Mareaccius, et alii, tum etiam plurima in milia , ludiera ac Deo indigna ; ut inquam haec omnia. Iraeteream, salsitas illius doctrinae apparet primo inoc, quod Mahumerus Persaepe, et vehementer suos asseclas excitet ad bellum pro religione, fingens a Deo sibi praeceptum, tamdiu pugnandum esse, donec ab reatur falsa religio, et sit religio tota Dei. Ita 8ura VIII. v. 3. post autem sibi haud constans, vult a bello cessandum, si hostes parati sint ad tributum solvendum , quamvis nolint ipsius religionem amplecti, ita

Sura IX. v. 3o. ubi veram bellandi cau- am non imis igionis telum, sed ambitionem, et avaritiam esse Stendit; quod certe a Deo non est. II. nihil magis legi divinae, naturali rationi, atque hominum societati contrarium , quum privata vindicta: eam tamen Mah metus nedum permittit, sed etiam a Deo remunerandam esse pollicetur Sura XLII. v. I 4. et sinu. et pri Vatae crudelissimae ultionis non pauca exempla ipse

Pseud propheta exhibuit. Demum , quid magis Deo indignum illis Thalmudicis fabulis, quibus Alcoranus a capite ad calcem redundat; de nodiso, quem in corporalibus deliciis reponit, de mundorum incredibili numero et magnitudine, de colloquio Dei cum Angelis in creatione Adam, da superbia Eblis, seu dia .li, qui renuit adorare Adam, aliisque id genus I Si quae autem in Moerano sunt vera et bona, haec partita ex novo Testamento corrasa fuere, ubi etiam et meliori forma exposita et a commentitua sabulis immunia i

veniuntur. Diuiti sed by Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION