장음표시 사용
61쪽
is Pataviensis, ubi clare informabuntur. Habeatur insuper festum secundum ,, nos medium , id est , omnia laudate. Evangelistarum, de quatuor doctoribus,isjuxta capitulum glorioseu de reliquiis, dc veneratione tinctorum lib. VI.
XXXVIII. M in die S. Nasii longa benedictio dicatur. - Quoniam in benedictione aquarum Sancti Blasii, & Sancti Stephaniis vulgariter nuncupata, errariones, & ydololatrie, sive fides perversa, sepius is per simpliceScommittuntur, placet, & suademus, quod hujusmodi henedi-rictiones obmittantur. De thurificationibus autem , que circa Nativitatem GDomini, & similia festa in domibus frequenter fiunt, & ab antiquis hucu is que facte sunt, toleramus ea intentione, sicuti antece res nostri fideles is isquentarunt, ac Sancta Mater Ecclesia tolerat, & toleravit hucusque. Inhi-ribentes districte sub obedientia pene, ne dicte benedictiones aquarum amodo is fiant, transgredientes denunciatos pena debita volumus per suos judibisces seriri.
XXXIX. De reparandis edificiis , or fructuris monasteriorum
si Inherentes statuto in Synodo Pataviensi tempore selicis recordationis is nomine Leonardi Predecessibris nostri facto, Mandamus, Statuimus, & O ,,dinamus, qubd omnes, & singuli Abbates, Abbatisse, Prepositi, Priores, α,, Priorisse, ecclesiarum parochialium Rectores, altariste,&alii heneficiati mo- ,, nasteriorum, prioratuum, ecclesiarum, di beneficiorum aliorum in dicta citi vitate, dc Dioecesi nostra Pataviensi curias , dotales domus, & habitationes eorum ad dicta beneficia spectantes in edificiis,& structuris necessitatis conis servent, & collapsa reBrment, quantocius commode valuerint. Alioquin se visitatores locorum predictorum mittendi, aut nostri ossiciales, auctoritate si huius Sancte Synodi laxabunt expensas pro reformatione edificiorum prem missorum necessarias, arrestabuntque ; arrestabimus, aut arrestari faciemus,, Diactus, & obventiones beneficiorum predictorum , & illos pro reforma-istione predictorum impendi facient, aut nos faciemus contradictione aliu qua non obstante. XL.
De H lariis celebrandis.,, Similiter adherentes Synodo in nostra civitate hae Patavie anno milis istesimo quadringentesimo tricesimo septimo celebrata declaramus, quod be- neficiati, & clerici in sacris ordinibus constituti non artentur ad omnes hi- storias, quas Kathedralis Ecclesia nostra Patavi ensis ex singularum instituisistione observat, decantat, aut solemnirat, sed unusquisque satisfacit conso
, mando se breviario diocesis nostre Patavi ensis in dicendis horis Canonicis.
De A miseratione Sacramentorum, ct veneratione locorum. ,. De administrandis sacramentis consormiter, & quod sacramentorum is locus cum luminaribus provideatur , & quod companatores, ac moniales claves non habeant ad Sacramenta, committemus visitatoribus expedienda,
is & isto smodali statuto eis committimus, quatenus ibi diligenter provideant, odi intendant iuxta rationem , & patrum sanctorum instituta. Similiter deis missalibus, & agendis fiat. XLII.
M corpus Cissi ad segetes indignὲ portetur.
is Dudum in nostra dioceli inolevit corruptela Brtassis primo ex fid otium devotione P quod nonnullis temporibus almum corpus Christi petrica meos, ct segetes, ac diversia loca , etiam ad ignem deportatur ; interdum . minus devote ibi cavillationes, risus, labulationes, ct otia committuntur, &ra ubi
62쪽
- ubi deberet fieri cultus, & honor divinus, inmper orationes, & eantus de--votionis, fiunt potius derisiones, vel irritiones, S prilis enarrata. In plu-iaribus etiam locis leguntur quatuor evangelia ad qtiatuor mundi partes cum rimis ceremoniis, contra fulgura, & tonitrua. Inde surgit dubietas multum is periculose, ac si Deus non esset ubique presens, dc imploratus, sive invoca-istus adesset, nisi premissis adhibitis, fitque cultus creature, qui cultus impenis di debet creatori, pluraque alia mala, ex quo non parva sergit ydololatria, ἡ& incauta fides apud vulgares, di simplices, non sicientes hujusmodi suasn cerimonias, ac peregrinationes ad laudem, & honorem Dei applicare, sedis potius portationi, vel aliis cerimoniis ibidem corpori divino impensis. Eari propter ne, ubi debemus gratiam impetrare , impetremus iram , vel vindi- sectam, ad tollendum omnem scrupulum, incautam fidem, ac malas inten-ritiones presenti si nodali statuto precipimus , ct mandamus , quatenus peris amplius huiusmodi deportationes, processiones, evangeliorum, sive oratio-onum lectiones, ac alia huiusmodi similivi ubi dedecus Deo, fidei preiudicium, is ac animarum periculum possit evenire, minime fiant. Quod si secus sectum'ri fuerit, tam plebanos, quam alios curatos, quam plebi nos , & laicos aliosis debita curabimus pena ulcisici, ae a nostris Officialibus , de Arehidiaconis ido fieri faciemus. Et tamen pro conservandis fructibus ad victum fidelium, o quatenus exinde Deus laudetur, dc fideles in vita ad Dei honorem , & lau- fidem conserventur, poterunt fieri alie devote orationes, ac implorationes sejuxta Ecclesie Katholice morem, di instituta.
De Praventis. se Insuper Synodi immediate prelibate morem amplectentes, declaramusis apud plebanos, ct Ecclesiarum Rectores circa preventorum mortem huneis servari modum : quod si quis Christi fidelis devote circa sella pasce peniten-otie, & Eucharistie Sacramentum percepit, & si dando operam rei licite gra-istia exempli, si seriata die exerceret pistaturam, amputaret ligna in silva, velh eundo per pontem eam precipitaretur , aut alias ex permissione divina sub- ,, ito dies suos clauderet extremos, quoὸ talis non censeretur preventus. Siti verb talis, etiamsi hujusmodi sacramenta in pasta sescepisset, daret operamri rei illicite, ut si daret se ad latrocinia, concitaret seditionem, vel tumultum; ri sive piscaretur, vel mercaretur die festivo, aut Sabbathum preter necessita- istem a Sanctis Patrihus, & ab Ecclesia institutum ex contemptu publice soliari veret; aut si prostratus aegritudine recusaret penitentie , Eucharistie, ae s ricre Unctionis Sacramenta suscipere. Et tunc si tali casu precipitaretur, cen- setur preventus, ct nequaquam, ut is, qui ad festa pasce negligit recipere predicta Sacramenta Penitentie, & Eucharistie, ad ecclesiasticam sepulturamia veniet admittendus, cum tales, & similes in peccato publico reperiantur de-- cedere mortali, & inde ecclesiastica sepultura ipsis in majorem cederet dam-D Pnorum accumulationem.
,, Ceteriam quum non nulli sontes sepius maiora reticent peccata selamis notam veniendi ad authoritatem episcopalem timentes , volumus itaque ta--libus ψ dc similibus salubriter providere, ex statuto ejusdem Synodi permotiti Ordinamus, quod nos, noster Vicarius generalis, aut Officialis Magister fa-
,,brice, aut alius ad hoc deputandus ad omnes personas , que sine scandalo, o aut alias rationabili causa remitti tempore quadragesimali non possunt, aurictoritatem subdelegabimus, vel supra nominati stabdelegabunt. Alias vero,, personas, notanter publicOS usurarios, concubinarios, adulteros, sacrilegos,os,rilegos, incantatores,& incantatrices, daemonum responsa recipientes, ul- ,, timas voluntates non fideliter exequentes,&alios publicanos, & his similes, is ad nos, di dictos superiores decernimus remittendos.
63쪽
XLV. M oblatione. Clari iuris est, quM oblationum nomine , quidquid ossetetur Ecclesie
o quocunque modo vel in Ecclesia, vel extra; vel in missa, aut extra; sive in is morte, live in vita, in immobilibus, vel mobilibus, nec est praescriptibile, si nisi per alium clericum, & quod a secularibus possideri non debet, restat laruis cos, qui se asserunt vitricos, seu Magistros Lecne, nullum jus sibi a commmis nitate locorum vendicare debere, neque posse. min imo omnis adminia is stratio ad Pastorem Ecclesie pertinere demonstratur. Quicunque igitur laruiscus huiusmodi oblationes per secularem potestatem, aut fine Pastoris Eccle- ,, sie voluntate obtinet, procul dubio contra Deum, & Sanctorum Patrum ni-iatitur sanctiones. Quin imb & qui accepit, & qui tradit, raptor & sacrilegusti iudicatur. Non tamen propterea antiquari infringimus consuetudinem is per Plebanum, vel Rectorem Ecclesie Parochialis Principalem, aut eius Re- ctorem, aut Vicarium eius, huiusmodi vitricos, aut Magistros Zeche una secum Consilio communitatis Ecclesie sere eligendos, ita quod iidem contra si iuris dispositionem nullum ius in Ecclesie bonis ψaleant vendicare. Qua-- propter presenti decreto statuimus, quod in antea Magistri Zeche hujusm o di, sive Vitrici per Plebanum, sive Rectorem Ecclesie, aut ejus vices gere ,,tes, ac plebi sanos eius eligi debent, qui prudenter ac diligenter suum Osfi-iscium iuxta consuetudinem conservatam fabrice Hictus , redditus, & pr
,, ventus Ecclesie colligant, exerceant, ac importent, & ea fideliter cum scien-estia Plebant, eius Vicarii, vel vicinerentis, ubi saltem arduum fuerit expo- isnendum, eXponant, onera fabrice subportent, superexcrescentia fideliter, conservent, omnique anno cum ipsi Hebano, Rectori Ecclesie, aut ejus Uiis cario visium fuerit, rationem fidelem faciant, & quidquid ultra exposita suis perfuerit, in unam cistam una cum Plebano , Vicario, aut eius vi cegerenti- ,, bus munitam, una cum privilegiis, & literis ipsius Zeche deponant, quam is cum tribus clavibus serent, sive concludant, quarum unam habeat ipse Us,banus, Rector Ecclesie, vel Vicarius, secundam ex Magistris Leche, aut Via ,, tricus, & etiam unus fidus ex parochianis. Et quia Plebanus, Rector E siclesie, aut nus Vicarius de suis laboribus merito emolumentum recipit, res de Ecclesie sue bonis, cum ejus Sponsus, & Provisor existat, antidotum re, portat, ne bovis claudatur os triturantis, tertia pars de hujusmodi oblatis eia isdem conseratur, &assignetur, nisi aliud Canonicum impedimentum obsistat, ,, quod decreto, & declarationi nostre, nostrorum Officialium , aut Archidi se conorum duximus committendum. Insuper ad oblationes communes, αὐ solitas iuxta nostre dioecesis, ac parochiarum consuetudinem hucusque ininistroductam, decrevimus ipssis parochianos, seu obligatos, si prestare recus is verint, & contempserint, per ecclesiasticam censuram compellendos.
De Cuppellanis.,, Vestigiis predecetarum nostrorum inherendo de Cappellanis in ea--stris, civitatibus, oppidis, sive villis, sub parochiis quibuscunque degentibus,, statuimus, quod huiusmodi Cappellani de iuribus parochialibus nullo mo
fido, aut ingenio se intromittant, neque de benedictionibus nubentium, ininώtroductionibus mulierum post partum,' VeI nuptiis, collationibus sacrame istorum, benedictionibuS cereorum, cinerum, palmarum, & solemnis bapti ismatis. Nec predicent, aut festa indicant, sive ossertoria sibi usurpent; n isque parochianos ipsisum parochiarum, nisi sibi predicta deceant, aut cominis petant, vel aliquid eorum de privilegio speciali, de quo facere fidem coram, , suis plebanis, aut vicariis debebunt. Si qui autem Capellani contra pre. o dicta fecerint, precipimus per eorum Archidiaconos, aut Decanos debita ,, pena, quatenus a talibus abstineant, coerceri.
64쪽
De Penitentiis. ispuit dudum in Synodo una Pataviensi, & novissimὶ per nos cum con ostio, & assensu nostro Synodi pridem celebrate institiuum , qudd publici, D& sicandalosi peccatores iuxta ejusdem Synodi tenorem deberent ad nos,
,, ossiciales nostros, aut alios in eo auctoritatem habentes remitti ad majo- is rem informationem , & paternam eorrectionem. In presentiarum nonis nulli conqueruntur, tales temitti sine informatione, ac corremone hujus- is modi. Sed quia ars artium est cura animarum, precipimus, quδd hujusqis modi remissi in suis consessionibus, & easibus remissis diligenter audiantur, , prompta correctione, & emendatione informentur, & taliter cum eis pa- , ternE agatur, qudd ovis errans ad suum ducatur ovile. Et quamquam pe- nitentie sint arbitrarie juxta sanctorum Patrum documenta; & peccata gras, via, & scandaloca, sive publica melius, & frumiosius, ubi crimen perat uim est, puniantur ; non abs re est, si puniendi taliter ad domum, & suum ple bani3m, aut eius vicegerentem remittantur, tunc puniantur juxta superiolaris, si iniungit, preceptum ; ali s iuxta peccatorum quantitatem, & consentisbrum qualitatem. Pro literis autem statuimus recipi debere pro quolibet ,,ot o denarios, vel si scriptura plus exigit, juxta laborum qualitatem, sepetis quo eas tradentium con tentiam oneramus.
XLVIII. De cons glanesibus, ct huris confessonalium.
AClim pro sacramentorum administratione nihil fit exigendum , ne si Simonte labes incurratur, precipimus, quod ab Omciali nostro Pataviensi, Viennensi, seu alio, cui id committitur, pro literis confessionalium ple- Abanis, rectoribus ecclesiarum, aut suis vicariis datis ultra communem conis is suetudinem nil exigatur, nee idem, aut alius, cui id committitur, sit presemistur, in specie mandet, aut precipiat certam quotam ii talibus dari ad fabri- cam Ecclesie nostre Pataviensis. Sed fideliter quemque bonis indueat imis formationibus, & benevolis , ut ad ipsam Ecclesiam , que noscitur mater, omnium ecclesiarum, & hominum totius dioecesis, ac ab ejus pastore siveis Episcopo bona spiritualia irremunerabilia, ad temporalia minimἡ compa-hranda recipit, sua temporalia largiatur, quatenus participem se faciat bon is rum operum inibi quotidie peractorum, S peragendorum, & indulgentia- serum talibus a summis Pontificibus, Episcopis Pataviensibus, & aliis patruisbus concessarum. Volumus insuper, qudd sigillum confessionis cautε cvis stodiatur. Alias precipimus tales, ubicunque inquiri poterunt, penis iuris is sine omni velamine excusationis , & gratia puniri, & nobis denunciatosis utique taliter punire non obmittemus.
circa pasta 1- confitemur, nec communicant. - Uerssim est in dubium, quomodo agendum sit cum illis, qui ex rebeti,,lione circa sestum Pasce non confitentur, re communicant, an debeant pu--blicὶ vocari, B: quomodo peccata puniri t Mandamus contra tales taliter siprocedi. occulti occultὶ personaliter per plebanos suos, aut eorum vica is rios, publici verb, & notorii in am ne sermonis tempore, primo gens seraliter, sique non obediunt, denub publicε vocentur, quatenus sie ad comsi sessionem, & communionem infra terminum constituendum preparent, si confiteantur, & communieent. Si adhuc non obedierint, damus cum proissentibus ipsis plebanis , seu eorum vi cegerentibus facultatem, tales juxta is canonem Omnis utriusque sexus, de M. & m. ab ingressu Eceleste arcendi, Azri Christiana sepultura privandi. Si autem hujusmodi penam aliquamdiu susti. Mnuerint, neque confiteri, oc communicare voluerint, tales precipimus sine
65쪽
s68 EPISCOPUS' PATAVIERSIS LIR
Amore dispendio nostris ossicialibus denunciari, quos tandem simili precepto
is volumus per censeram ecclesiasticam, monitione congrua premissa ad pie is missa cogi, de artari.
De pulliris mulieritas, liuoribus, preconibus. - aeritur insuper de mulieribus publicis, lictoribus, & preeonibus,
is usurariis, & similibus notoriis, & scandalosis supr1 est statutum , qu) d ta- les in generali concessione auctoritatis non veniunt, quare merito sunt reis is mittendi; tunc enim dabitur eis forma, oc modus tales puniendi. LI. De Excommunicatis.
. Prohibemus districtὶ , ne per aliquem sebditorum nostrorem Offey
lem, Decanum, Archidiaconum, Plebanum, Uicarium, aut vicegerentem, ridetur excommunicatis, aut ab ingressu Ecclesie si ispensis licentia ingrediemis di Eeclesiam divinorum tempore ; aut communio fidelium; cum excomis municatus semper secum deferat excommunicationem , nisi prius absolu- ,, tionem obtineat. Celebrans etiam coram excommunicato , an suspen- ,,sionem ab exectitione sui officii incurrat, remittimus eundem ad canonem
is Concilii Basiliensis, qui est hujusmodi stab tenore ad evitandum scandalum,
LII. Ne laici bona, Ofructus Ecclesiarum sibi usirepent.
, Quoniam ea, que Deo dicata sunt, in humanos usus converti non deis obent; & laicis, etiam Religiosis super rebus & per nis Ecclesie disponendis, nulla est attributa facultas, quos obsequendi artat necessitas, non auctoritas ,, imperandi, hac constitutione mandamus, quatenus Iaici, cuiuicunque sineis preeminentie, seu auctoritatis, sibi fundos, colonos, atque mictus, provenistus, vel redditus beneficioriam quortimcunque ne usurpent, nec ea propria is auctoritate per sacerdotes per se eligendos, ac deputandos inofficient, siveis aliquid machinationis in detrimentum beneficiorum. eommque pertinen-ritium, quocunque ingenio, sive colore, quovis modo faciant. Quod si se ficerint, ab eo precipimus ecclesiastica censura compesci.
LIII. De beneficiis manuamnis Abusus quotidianus in nostra dioecesi irrepsit, & dietim pulIulat, ae sera
istii is crescit, quδd non nulli tam spirituales, quam seculares missas quas ma--nuales vocant, fiandant, erigunt, dotant; ad eas cappellanos ad libitum. v secant, recipiunt, & applicant, ac eos removent ad sue libitum voluntat s in se non parvum preiudicium , iam ram , & detractionem nostrorum ji,' timis epistopalium, ac contra luris dispositionem , & ordinem rationis. Huieis morbo quotidiano obviare, sicuti nostra Episcopalis auctoritas ex igiti volen- istes hae constitutione districte precipiendo ordinamus, quatenus in antea ἡhujusmodi sundationes, dotationes, & capellanorum receptiones, & appli--eationes minimὸ fiant. Si quisquam sue anime tautem procurare volensis tales sundationes, aut dotationes secere voluerit. nostra auctoritate, & scienistia faciat. Alioquin singulos cappellanos hujusmodi manualia heneficia re-ώcipientes , & inofficiantes ab inpressit Ecclesie volumus esse suspensos ipso istacto. Fundata autem, sive modo erecta hujusmodi beneficia eadem penais volumm per quemcimque sacerdotem inofficiari, nisi nostra auctoritate imati petranda, pena sub eadem.
66쪽
LIV. Ne pactetur de funeribus. si Item advicatum est, qudd plebanvs S. Pauli huius Patavie , antequam, funera ecclesiastice tradantur sepulture, de peragendis vigiliis, ossicio, sepul. ,, tura septimi, & tricesimi paciscatur, ac alia hujusmodi gravamina inserat. Item contrahentes matrimonia ad celebranda ossicia compellat, pro eis re-ricipiendo pecunias ex pacto etiam valde pauperibus. Insuper sacerdotes, is vel eorum corpora infra civitatem deiuncta extraneos, & intraneos etiam is non beneficiatos, vel salariatos intra eandem Ecclesiam, imb alibi eligentes,, sepulturam artat, & stringit apud se, & suam Ecclesiam sepeliri. Que gra- vamina, & alia, si que sunt similia, & hactenus contra antiquum morem, sive consuetudinem apud S. Paulum per modernum plebanum , aut suosis Predece res introducta, volumus per nostras venerabiles Fratres, capitu- ,, tum nostrum Pataviense, cui idem plebanus subjectus est, eradicari, & am- is moveri, quantocius fieri poterit. Quod si factum non fuerit, emendatiori nem nostra auctoritate Episcopali ad ebimus salutarem. LV.
Mandatum Domini Premis, ut omnes infriptis hanc habeant chartulam cum
,, omnia premissa salutaria statuta presentibus , quibus nostrum est apis pensium sigillum, omnibus Abbatibus, Prepositis, Prelatis, Plebanis, Eccle- ,, siarum Rectoribus, Vicariis, Sociis Divinorum, Cappellanis, Altaristis, Pres- ,, byteris, Notariis, ac omnibus nobis subditis Clericis in nostra dioecesi con
,, stitutis intimamus, insinuamus, notificamus, & publicamus, ac pro publi-iscatis, intimatis, insinuatis, & notificatis habere volumus, transgres resque se puniri juxta penas inibi contentas , ac alias, sicuti est juri consenum, & rasitioni. Volumiisque,& sub excommunicationis pena mandamus , quate-
nus hujusmodi statuta cum tractatulis inibi colligatis quilibet predictorum sibi rescribat, aut rescribi faciat, ut secundum ea se possit regulare, & ipsis
is consormare. Signanter precipimus ab examinatoribus ad ordines servari, , is quatenus juxta eorum tenorem, ac seriem ordinandos ad sacros ordines exa-
is minent, ac in ipsis ignaros non admittant. Quatenus Sancta Mater, Deiis Ecclesia de suis filiis literatis, & imbutis gaudere valeat, atque possit, aliteris non facturi. Datum Patavie. Memorabile est, quod eodem anno I o. contigit: Matricus Episco- XVI. pus tan*iam Cancellarius & Praeses judicii Cameralis cui vocant uni cum εν scopus Friderico Imperatore a Scabinis cstphalicis solenniter in jus vocati int,' Vadimonio constituto ad Sabbatum post Georgii anno Io I. Maxima olimia iucper Germaniam authoritas Iudicii iestphalici, quod vetitum stu secretum appellant, filii. Institutum a Carolo M. probante Leone tertio Papa ad coercendam Saxonum gentem, atque in fide, quam saepius fregerant, continendam. Delecti viri graves & recti amantes, quos Scabinos appellari placuit, quorum magna pars occulti atque ignorati malefactores notabant, supplicitiaque etiam non auditos , non citatos e medio tollebant. Plura de Scabinis apud Iuris Germanici Scriptores; nonnulla refert AEneas Sylvius in Historia Europae cap. 37. Spondanus ad annum I 439. Numero 2o. obsolevit indoauthoritas, hominibus parum honoratis in Collegium admissis. Caeterum causa procesius contra Udatricum Cancellarium & Fridericum Imperatorem instituti erat, quod sententiam secretam contra Henricum Beger & Argentinenses Scabinis latam Gallicus & Senatus Cameralis re snaverit, cassaverit, irritamque, Friderico annuente, decreverit. Itaque Theodoricus Diet marstheim, Henricus Schmedi, Hermannus Grote Sacri Romani Imperii Iu
67쪽
dices & areani Iudicii estphalici Collegae missis Gretrium literis Fride leo
Imperatori diem dicunt , rurstimque illis literis anno Iso. feria secunda post Simonis & Iudae datis Eundem uni cum Udatrico Episcopo , totoque ejus Camerali Collegio comparere jubent ad locum consuetum inter portas cinenbergenses ; secus Imperatorem ceu contumacem , & jurium Arcani Senatus violatorem declaraturos. Quid eventus aut responsi fuerit, haud compertum; extat apud Schilterum documentum aliud judicii Cameralis Praeside Udatrico facti pro Norinbergensibus contra Scheinseldenses anno
Inter haec Georgius Podiebradius, qui Bohemiae Regnum Pontifice ne
quicquam fulminante tenuerat,naturae concessiit anno I 47 t. aa. Martii. Iam
ira regnum illud erat a Papa delatum Mathiae Hungariae Regi: Ei Frideriacus adversabatur ; sactumque ut in solium , praeterito Mathia, assumereturilladislaus Calimiri Poloni primogenitus, coronatus Pragae die et r. Augusti. Hic stimulus belli annis sequentibus in Austriam ab F ungaro moti. SubindE autem conventus Principum Italisbonae coactus est post Pentecosten, mense Junio ; in quo Caesaris vice si in tus itidem est Udatricus Pataviensis. Aviabatur de hello in Turcas , ad quod Paulus Pontifex misib Cardinale Senensi Francisico Piccolomineo Principes graviter exhortatus est; sed exitu, qui aliis solebat; verbis . ut terroribus nullis sufficientibus ad excutiendum lethargum, sit Κrantalus loquitur: Calebantque tunc ut maximε simultates inter Caesarem Regesque Hungarum & Polonum ob regnum Boliemiae a Polono praereptum ; quibus sopiendis in Austriam missu Sixti IV. Pontificis, qui Paulo suffectus est, venit Franciscus Piccolomineus supra laudatus: in Poloniam Marcus Barbus Venetus Cardinalis: sed de his alii. Denique dimnsione in ter se Principum, seriae Turcis datae. Ortum subinde bellum cum Carolo Burgundo, adversus quem prosectus anno 147D Fridericus Imperator, euin sidione Novesii demovit ; ei bello adfuisse etiam Pataviensem , forsan indε conjectes, quod eodem anno mense Novembri seria 4. post Martini, una eum Imperatore ex bello reduce interfuit solennitati nuptiali, quam Ludoviet Bavari filius Georgius cum Hed mige Poloni Regis filia Landishutae celebra. vii : vertim in Catalogo Principum, qui expeditioni Rhenanae praesentes re
tensentur, haud invenitur Pataviensis.
Staiug Ecclesiastici ordinis in Austria miser admodum his annis fuit rinulta passim latrocinia in imbellem clerum , in aedes sacras & monasteriar Quamobrem Clerus Pataviensis dioecesis , Legatum ad summum Pontificem eum querelis misit. Hic ab Sixto paternε auditus impetravit Bullam fulmi
ne excommunicationis armatam in eos, qui stabditos Ecclesiarum aut mon steriorum exactionibus sine secerdotum illis praepositorum consensu vexarent, aut bona illorum seu vivorum seu mortuorum diriperent, aut sibi quavis arte, quovis dolo aut modo iuri contrario appropriare studerent. Datum Romae
Anno MCCCCLXXVII. VII. Kal. Iulii. Sed major sub id tempus orta tempestas. Mathias Flungariae Rex dudum Caesari insensiis invasit Austriam,
eaptis oppidis compluribus, Vienna quoque plures menses obsessa. Pax eodem anno, mense Decembri utcunque composita , quae tamen elapso vix anno rursum dissiliit.
Inter haee Episcopo Pataviensi negotium fuit eum Iudaeis. Historiam
rei gestae damus ex Anonymo Schritovini continuatore. Anno 147 . quidam Christianus , nomine Christophorus Elisngrein , nuncium quoddam a Iudaeis Pataviensibus duobus, quorum uni Nehem, alteri David nomen erat..d Iudaeos Pragenses deserendum executus fuit. Redux quaesivit, an Euch iistiam, si quam fortὶ adferret, emturi essent: qui mox dignum praemium pollieiti, rem etiam clam habituros spoponderunt. Homo neserius aedem B. Virginis in oppido Freyung, quatuor milliarium a Patavia intervallo septentrionem versiis distans effregit, octo hostias ibidem iublegit, quas linteolo involvens, & perae suae imponens intra triduum ad Iudaeos Patavienses attvlit, & aureum Rhenensem pro pretio ab eisdem accepit. Dein Nehem east
68쪽
ad synagogam delatas super lapidem marmoreum a Iudaeis Emath voratum
effudit. Judaei copiosi convenerant vituri rem , quam ut DEum Christiani colerent. Unus ex illis Veidi nomine unam hostiarum cultello transfixit; mox signum emanantis sanguinis apparuit: illi stupore non modico conste nati hostias diligenter asservari praeceperunt , & congregati postridie sex e rum hostiarum in alias regiones, ubi Judaei degebant, transmittunt; duas autem reliquas studiositis servari, & igni tandem conssimi decreverunt. Igitur die sequenti tres Judaei, Veidi, Isaae, Vetteri duas reservatas hostias in serna cem quandam pistricem multum candentem injecerunt. Apparuit tunc eis circulus quidam , dc puer quidam in illo; item apparuerunt imavi nes dum rum Angelorum, atque duarum columbarum, senseruntque sonitum tanquam turbinis vehementis, qua ex re mente confusi &c. Haec a mense Sein Mn. temhri & Octobri ad mensem Februarium occulta permanserunt: postea supradictus Christophorus in Sacrilegio quodam alio deprehensus in arcem su- periorem Civitatis Patavi ensis captivus est inductus: cumque in arce vinctus teneretur, complures Judaeos prodidit, eosdem huius maleficii socios fuisse asseruit; cum per Generosum & nobilem Dominum Sebastianum ab Albn Marestaleum & Magistrum Civitatis Pataviensis obscoenum oppidulum Judaeorum die decima Februarii primis tenebris noctis circumvallatum est. Viri Judaei in arcem inseriorem Civitatis Pataviensis captivi ducuntur , ipsorum D miliae in castris eorum diligentius observantur. Quaestione habita consessi χαstio direm omnem Iudaei. Memoratus Nehem qui praeco Synagogae erat huius sceleris praecipuus Author primus Sacramentum baptismi ardentius expetivit asserens tam mirifica se vidisse signa atque ostenta , ut non nisi in Christiana fide mori, firmiter secum constituisset. Idem etiam,antequam ultimum supplicium passus est, filium suum non Christianum modo sed & sacerdotem fieri magnopere desiderabat. Sunt & alii ex praedictis captivis baptizati tres, quorum nomina Valch, Isaac & Thalman : Reliqui autem sex hujus maleficii conscii, qui captivi tenebantur, quorum nomina erant, maior aliorum Rabbi, Veidi, Salman, Vetteri, Leb & Joseph signa stupenda, quae viderant, non Divinae sed diabolicae virtuti tribuebant, atque in errore tuo usque ad interitum permanserunt. Igitur quatuor ex captivis, qui baptismum susceperunt, gladio puniuntur, duo vero eorum Veidi & Vetteri, qui combustioni duarum hostiarum intererant, & Sacramentum ipsum consederant, candentibus forcipibus die io. Martii lacerati, atque sic cum aliis quatuor super secum ducuntur, illic compedibus vincti fiamma comburuntur in Patavia. Post haec
iupra dictus Christophorus compluribus diebus ignitis forcipibus discerpebatur, mira patientia membra sua ad supplicia offerens : nam rediens ad se, immane facinus agnovit demum nammis traditus. Ex omnibus Judaeorum familiis circiter quadraginta ad Ecclesiam Christianam conversi sunt. Igitur sokage g. Udatricus Antistes eo in loco, ubi tam tetrum admissium est maleficium, templum aedificari instituit, atque sub titulo S. Salvatoris in Collegiatam fabrefieria h& dedieari secit manuscriptum habet primum Ecclesiae S. Salvatoris lapidem ab Episcopo positum menia Septembri anno i 78. Primus huius Collegiatae
Praepositus suit D. Joannes Prenner Erithropolitanus Tuberinus Canonicus& tancellarius Patavi ensis, vir doctus, largus, mitis in omnes. Hucusque
Annus i4 9. postremus suit Udatricis cujus res gestas, quae in manum venerunt, potiores hactenus explicuimus, supersunt paucula, quas ordine ac
no I sta matricus intersuit nuptiis Ludovici Bavariae inferioris Ducis in Camisprivio. Anno 1433. cum aliis Bavariae Episcopis Ludovicum Bavariae Ducem a proposito gravis exactionis , quam bonis Clericorum imposuerat, abduxit. Mierat enim Ducem Landishutae morantem una cum Salaburgensi, Frisinis usi de Ratis nensi Episcopis & hujusmodi exactione libertatem Ecclesi nicam violari . . Sacros Canones offendi, & censuras Ecclesiasticas, maxi-
R. P. Hanm Germania sacra L . I. C e e e a mEXVIII.
69쪽
ine Innocentii tertii, incurri declaravit i quibus aquievisse Ducem resere
Anno i s 6. Ladisia Rex Udatrico Episcopo Austriae Cancellario com. misit componendam litem, quae Ioanni Abhati ZWellensi movebatur ab Geor gio quodam de Chunring, qui se Advocatum monasterii haereditarium , utis pote de fundatorum progenie satum, asserebat. Episcopus sententiam secum dum ZWellenses tulit. Datum Viennae Sabbatho ante diem Matthaei. Amno dicto.
Eodem confirmat Philippum Praepositum S. Ypoliti per Bullam datam i iennae in Curia Episcopali die XVI Aprilis.
R M Urer. Anno i i . Papa Ecclesiam Scotensem Viennae per specialem commissi si Vmsi Episcopo Pas Iav. velut ordinario subiicit, exemtam jam nuper a NicOlao V. ab omni Scolorum visitatione, iurisdictione, potestate, possessione die. Anno 146o. datus ad Pontificem Pium libellus supplex nomine Udatrici Episcopi Pataviensis non fratrum Augustinianorum,ut scribit Lambecius in Codicis Ambrasiani Numero 93. notati recensiono quo petitum, ut fratribus Minoribus de Observantia inhiberetur, ne Coenobium in oppido S. Hippolyti aedificent contra voluntatem Praepositi & Conventus ordinis S. Augultini inmemorato oppido siti. Incipit: Beatissime Pater. Crevit adeo temeritas &insolentia quorundam fratrum Minorum de observantia nuncupatorum in partibus Alemanniae & praesertim in dioeeesii Pataviensi &c. Subscriptio: fiat, ut petit ; & committat Praeposito S. Dorotheae Menn. Dat. Senis XL Kal. Mariti. Anno secundo.
Anno I 62. Leonardus Ordinis Praedieatorum dedit ad Ossicialem Pat viensem Viennae Consillia seu epistolas de modo placandi Divinum numen, ad hoc, ut populus Viennensis di tota Austria liberetur a calamitatibus, quas diu sustinet. Inscriptio & initium prioris epistolae est haec: Sacri Juris Canonici & Arcium liberalium Proses Iori perspicacissimo , Reverendo in Christo Patri Johanni de otting seu Oeding almae Ecclesiae lauriensis Praeposito, nec non & Reverendissimi Domini ordinarii nostri Patavi ensis in spirituali-hus iurisdictionibus Vicario seu Ossiciali per Austriam &c. Anno dicto in die Circumcisionis. Anno i 6 . Udatricus Hospitali S. Ioannis Pataviae dedit ius coquendicerevisiam , eamque educillandi in commodum pauperum extra Pataviana
habitantium ; de quo literae Episeopi & Capituli sigillo munitae. Anno i 466. confirmavit electionem Georgii in Praepositum S. Ypoliti per annuli traditionem & mitrae impositionem. Dat. in Nova civitate SalEenum. Dioecesis r die Sabbathi, XVlI. Maii. Anno dicto Udatricus Episcopus Imperialis Cancellarius mandat Rect ri Melesiae Parochialis in Trebeswinhel, ut Georgium Fabri Clericum introducti in possessionem Altaris S. Martini in Ecclesia parochiali in Dreskirchen. Datum Viennae die XXVIII. mensis Novembris. Wollathma Eodem anno moligangus Epistopus Yponensis, Passavi ensis Suffraganeus ad preco Joannis Waltpeck Abbatis ZWellensis chorum seu Ecclesiam cum omnibus Capellis eorundem, ouae sacrilegio scedata suerant, expiavit, in Vigilia Natalis Domini. Ita Annalista Zuret tensis, qui coniectat execrati
nem contigisse ex militum rixis monasterium his annis magno numero se quentantium,& Bacchi isthic orgia celebrantium. Caeterum hinc intelligi Deid. viati tur, quisnam Udatrici Sumaganeus eXtiterit. Eum fuisse ex ordine Min conven . rum resertur in opusculo nuper edito, ubi tamen minus recte dicitur elevatus in suffraganeatum anno I s. Idem Nol angus anno 146s. consecraverat
Abbatem Sytranstetensem Paulum Pymisseri oppidum Anno I 7s. Sixtus IV. Papa Ecclesiam B. V. in Berchiolsdoin, & S. Madivs Vh ' 'Utini φMedling eum omnibus ad illas pertinentibus exemit a jurisdictione Pataviensis Dioecesis ; Priorem unit Praepositurae S. Stephani; posteriorem De- canatui ; easque Epistopo solum Viennensi quoad iurisdictionem ordinariam subjicit. Datum Romae III. idus Juni L Pontificatus anno IV. Anno
70쪽
Anno i p. seria secunda post Dominicam oculi Is. Martii Udatricus 1 ν
Patavi ensis cum aliis Episcopis Provinciae Salaburgensis interfuit conventui utricu dςst Frisingae ; ubi consulebatur in medium de modo resiliendi Turcis, qui anno Ti. .c.ό
superiori per Bo iam & Croatiam in fines Carnicos irruperant , proUincias- inuptioneinque Imperatoris & aliorum multis jam annis raptaverant. Decretum , uti V Conventus Principem haberetur Norimbergae ad festum Trinitatis; qui te minus tamen prorogatus ad mensem Septembrem.
Eodem anno die dio. Aprilis die Martis post Octavas Pasthae in Monasterio Sanctimonialium Felicis Vallis extra portas Civitatis Landshutensis , ubi. sepultura Bavariae Inferioris Ducum haberi solebat, peractae sunt exequiae pro Duce Ludovico, quibus adsuerunt Epistopi complureS, in quibus etiam Udal- nae, admoricus Pataviensis. Et erat Ecclesia Patavi ensis Duci admodum obstricta: nam eius praerogativas, immunitates, & gratias a Maioribus concessas confirmavit, ea lege ut Praestiles & sacrorum hominum Collegia ae sacerdotes vicissim Boios Principes, tanquam sedis illius conditores, quibus par esset officiis, agnoscerent; quod illi s. facturos esse publicis literis sunt professi.
Denique eodem anno sub initium Septembris vitam deeentissime actam XIX. conclusit Udatricus Episcopus ι diem obitus continuator Schritovini ponit ut is diem S. AEgidii, id est Kalendas Septembris; sed Hundius ex epitaphio de- ' scripsit IV. Nonas Septembris; id est diem eius mensis secundam ; unde colligo extinctum ipse nocte inter diem primam & secundam Septembris. Sepultus eth in septentrionali Basilicae Patavi ensis abside, ante altare S. Joannis, tibi adhuc hodie verba sunt Hundii insigne & sumtuosum marmor honoris ac memoriae ergo ei positum & parieti insertum est cum tali inscriptione:
Anno MCCCCL IN IV. Mn. Septemb. obiit Reverendissimus in Christo Pater et Dominus D. in risus de Nufrius, Patavisu is Episcopus.
Elogium eius paucis complexus est Angelus Rum pleruς λbbas Formis Elogium. bacensis, qui tunc vivebat: Udalricus, inquit, Episcopus homo Νia idoneus atque docti simus: Plura Schritovinus itidem Synchronus praeter alia , quae sub
initium recitavimus: is Udatricum, inquit, post reversionem e Gallia Frid is ricus III. Imperator precibus maximis in ejus Imperialem curiam reduxit dcis in summum Romani Imperii Cancellarium constituit: erat etiam effigies is iaciei similis Imperatori, manibus pedibusque atque aliis corporis extremi in istatibus condecenter plamatus, suavis eloquentia, condecentia humanitatis is audax, animosus, magnanimitate quadam probitatis virilem aspectum, pillis erum, decorum, magnificum gerebat; in mundi agilibus legalitate non co Hruptelis sed maturis consuetudinibus ornatus: ideo in arduis negotiis adis Nurn bergam, Ratisbonam, &alia dietarum loca, contra Turcarum haere-esticotamque saevitiam mitigandam, & in aliis legationibus pertractandis ab ,, Imperiali Maiestate missus fuit. Episcopatum proventibus multum aug- ,, mentavit, ita ut oppidum S. Hippolyti cum pluribus castris a suis decessi tiribus impignoratis libere redemerit. Contra Hussitas nullus Praelatorum ,, ita strenue pugnavit. Litis enim tempore peditum equitiἱmque ad octois millia suis expensis & stipenditis conduxit contra Haereticorum Bohemorumis rabiem. Noxam civitatem, muris, moeniis, turribusque; omnibus ma--ehinis & instrumentis bellicis in castro Ualdtrirch magnifice adornavit. Haec Schritovinus I Addit eius continuator de scuto eius gentilitio: Fuit, inquit , ejus prisapia, in clypeo nigro albi coloris rhinocerote decorata. Quod de recuperatione oppidi S. Hippolyti dictum est, confirmatur ex monimentis eiusdem Coenobii, quae reserunt Utricum obtento oppido pol statis suae limites paulo, quam par erat, latius proserre voluisse : Notandum, inquit, cujusmodi postulato ab Udatrico Episcopo de nobis, hujus elaustri nonicis facta lit, nempe ut Et in spiritualibus & temporalibus obedientes essemus. Cui postulato hunc in modum responsum fuit. Reverendissime Princeps, Illud, quod Dominatio vestra per suum cancellarium & Magistrum Sigismundum nobis intimari jussit, uti ego pro memetipso , atque nomine Conventus mei, hominumque nostrorum quos in vico monasterii posside-