장음표시 사용
91쪽
vi mque remissi, offensione nescio qua inter Episcopum & Bavariae Duemli P. repente exorta. Caeterum electionem Friderici ratam habuit Innocentius φοβ - - . VIII 148ό. x s. Februarii, ut liquet rursum ex commendatitiis Papae ad Salaburgensem pro Fridorico datis anno dicto die is . Kal. Martii Pontifica. tus anno a. Ipsum porro Fridericum ajunt animum ad pompam potius de apparatum domesticum ac luxum quam Ecclesiae curam intendisse. U. Anno I 486. menst Februario cum aliis Germaniae Magnatibus adsule Francosordiae solennibus Comitiis , in quibus Maximilianus renunciatus estis, L. i; Romanorum Rex die Iό. Februarii r tractatum isthic de conserendis in bel- Roman. lum P ungaricum ac Turcicum stibsidiis. Copiae in Mathiam Austriae deten- ..i s Σ'' torem corrogatae. De bello Turcico datum negotium Mirciburgensi & P heri, bestiri, taviensi Episcopis, uti cum Nuncio Apostolico Ursino conferrent capita. Ante Comitia dissoluta Fridericus Episcopus disicessit Augi istam, ubi mortuo Ioanne Nerdenbergio ejus urbis Epistopo de Successore laboratum. Quinisque Bavariae Duces eo convenerant, qui pro Ruperto itidem Bavarici generis Miscenit ne- Duce nitebantur: Huic etiam Fridericus Pataviensis studebat, necessitudine ' 't eum Bavaris : sed praevaluit commendatio Imperatoris & Principum, quid ' 's' eodem allegatis impetraverunt eligi Frideri cum Comitem de Holien-rollern, seria a. post Palmarum, quae fuit dies zo. Martii. 1 gr. Multam partem cum Bavariae Ducibus versatus videtur Pataviensis rnam & anno sequenti I 487. menis Ianuario in urbe Monachio se stitit ad ... - honestandam Plimenaei laetitiam, quae isthic inter Albertum Ducem & Κune thoniam . gundem Imperatoris filiam agitabatur: eam Dux ignaro Caesare ex Tiroli, ubi Us periugii causa ob Austriam ab Hungaro occupatam morabatur, abduxerat, reverb etiam invitisi mo, ubi id resciit. Excelita est S nonsa ab Episcopis Palais utensi & Frisingensi, qui eam honestissimo comitatu deduxere in urbem feria
3. post Epiphaniam, id est die '. Ianuarii. Eodem anno 148 . sesto S. Thomae Fridericus Episcopus solenni pom-
III. pa Pataviam urbem ingressus est : adventabat ab oppido Uilfhovio stipatuso pitari manu equitum Iso. Erant in comitatu Wolfgangus ejus frater , Comes ab Oeling, Eber hardiis Comes de Wirtenberg, Ludovicus Landgravius Lelchis tenburgae, praeterea domestici quidam ε Senatu Georgii Ducis. Procedenti ab Coenobio S. Nicolai versus urbem praeserebantur quinque Bullae Pontificiae ; indE pro porta palatina exceptus a civibus, qui salutem ossiciosissimis verbis impertiti, obsequitimque polliciti, festivam hominum seriem utrinque disposuerant ; hinc viros quingentos , quos loricae serreae tegebant; cum adolescentibus uno & viginti genialiter vestitis : indε matronas ac Uirgines specioso cultu ; mane postero oblata Episcopo xenia ; item fratri eius Wolia gango : vicissim exposita civibus transactio foederis , in quod Episcopus αCapitulum cum Duce Georgio convenerit; in ejus partem etiam cives adia Cim Ne i. scripti erant: id modo petebatur ex iis, uti Sacramentum Georgici Duci pero . h. ia E atque Episcopo facerent: insueta res recusata ab civibus; uni Episcopo jurasse hactenus, praeterea nemini; eum unum agnoscere Dominum: neque amplius impetratum. Itaque die profesto Natalis Domini juramentum Episcopo concepta soranula persolutum. IV. Illud egregium eodem anno I 487. Epistopus instituit, uti sestum S. Leo. Inmivit eui. poldi Confessoris per Dioecesim Pataviennem cum IX. lectionibus celebrare- tur; ita refertur in antiquo Breviario Pataviensi. Alterum quoque laudatum,qubd Coenobilis Formbacensibus, quos DeceGr exagitaverat, pacem indulis sit: de quo Rumplerus alias memoratus et Fridericus, inquit, de Comitibus ab Oeting. exactionem illam, quod charitativum subsidium vocant, monasterio non imposuit; verumtamen non diu supervixit. Haec ille Nondum Epistopus Regalia ab Caesare obtinuerat: ingratiis namqueti viiiiiii ieius ad Epistopatum pervenerat; foedusque cum Bavariae Ducibus , quibusiacum Caesari simultates erant, armam pepigerat: demum anno L4yo. con
gressi is inter Fridericum Caesarem & Maximilianum filium Lincii superioris
Austriae Metropoli institutus ad festum Purificationis eb Bavariae Duces
92쪽
quinque, eum parariensi & Frilingensi Episcopis aeees erunt: ibi Capitulore Episcopo reddita taesaris gratia ; huic etiam Regalia collata. Nihil iam Niliori mdeerat, nisi ut partis seueretur: valebat corpore, cum stabito prostratus moria S i 'ho suspicio erat veneni a tamina propinati soluta alvo ita elanguit, ut quinque hebdomadum spatio manuum pedumque usu omni careret: demum M-- extinctus die tertia Martii ; corpus Pataviam revectum multoque luctu e Paris tu Danubii in Sancti Stephani basilicam deductum, terraeque redditum est juxta altare S. Georgii cum tali epigraphe:
AEM MCCC C. iertia dis stlartii obiit Reverendus Dominus Friderisus ex Comitibus de Oningen posulatus Confirmatus Ecclesia Pataviensis, bis sepultus.
Nescio quam ob causam ei cum Georgio Bavariae Duce discordia suborta sit rita enim seribit Continuator Schritovini: ex indignatione, inquit, Georgii Ducis erga dictum postulatum, castrum Rennarigi ab Ecclesia alienatum fuit, α debita contracta ultra quindecim millia florenorum. Sedit annis IV. me sibus III. Saeris nullis initiatus. Suffraganeus Friderici fuit Andreas Ep. Constantiensis, qui dedicavit parochiam & coemiterium in Geuiarn cum quatuor altaribus. Dominica uitl- ma Septembris Anno i 87. Dedicationem maioris arae constituit celebrari D minica proxima post Nativitatem Mariae. Addidit indulgentias visitantibus Ecclesiam certis diebus.
Alter Suffraganeus sitit Albertus, cuius extant literae eum hoc titulo: Alberius DEI & stolicae Sedis gratia Episcopus Salonensis Friderici postulati & confirmati Patavi ensis in Pontificalibus cooperator: testatur se consecrasse altare in honore S. Leopoldi, Osi aldi & Cholomanni in monasterio S. Ypoliti ad petitionem Osuraldi Praepositi anno MCCCCLXXXIX. Ossicialis Miderici apud Pataviam erat Wigileus Froschel alias memor tus, qui id ossicii gessit aci obitum Frideri et Epitcopi ι post quem evectus est ad Decanatum in locum Christophori Schachneri ad insulam, promoti. Alter ossicialis Pataviensis in parte dioecesiis infra Anasum sita fuit Michael Lochmar Artium, Decretorum & Theologiae Doctor, Canonicus E clesiae, ae Curiae Pataviensis, in spiritualibus ossicialis generalis: hunc titulum ipse praescribit in literis, quibus testatur se commissarium Friderici ex Comitibus de Otting postillati & confirmati Episcopi Patav. constitutum ad electi nem Praepositi in S. Ypolito, quae electio tunc ceciderat in Cholomannum eamque ipse iisdem literis ratam habet. Datum V tennae die Veneris; primamenus Decembris, Anno MCCCCLXXXVι
Cnoniel damnis edocti ut imperiosas potentum preere anteverterent, tpaucis ab obitu Friderici diebus festinata electione vora contulerunt in ram. Christophorum Sehachnerum Capituli Decanum, die undecima Martil no i m. Ortus nobili apud Bavaros Rudenses loco, literis quondam in Archigymnasio Viennensi excultus: sorma corporis egregia, ae praegrandi ;moribus ad haec compositissimis , ut scribit B schius, & caeteris virtutibus egregiis ornatissimus; frugalitatis & brietatis perquam studiostis i Sed de corporis ejus proceritate testis est Angelus Rumplerus coaevus, qui de Prinposito quodam Glognizensi scribens; Fuit, inquit, homo adeo magni corporis, ut Christophoro Pataviensi comparari posset.
Ut primum renunciatus est, adiit ipse Innocentium VIII. Pontificem e ς- confirmationis obtinendae gratia fi quam sic obtinuit, ut enunciaret Pontifex D m. ripas Episcopatum Patav. Sedi Apostolicae immedia e subiectum. Itaque in episcopum consecratus, Dominica post Michaelis ex coenobio S. Nieolat Pataviam equo sublimis, insulaque tectus intravα. Naviam M.
93쪽
Manuν mim De eius gestis pauca prodita: hoe universim , munere suo diligenteo μμ ν studioseque functum , episcopatum & provinciam suam omnem , dignitati pristinae,qua per inertiam & degenerem luxum quorundam Anteceorum exis eiderat, restituisse. Superfluas pompas, nimiosque sumptus miro prosecurum odio & tanquam pestes animi & corporis summe detestatum , exiguam aluisse Lmiliam ; Episcopatum & provinciam suam ab aere alieno liber me; hona Ecclesiae hypothecae aut pignori locata redemisse multa ἔ in queis oppidum Maut tern nuper Mathiae Regi collocatum, inito vixdum Episcopatu recepit : AEdes quoque in ruinam vergentes resecisse, plurimas exornasse ; inprimis autem sacellumBeatissima:Virgini sacrum EpiscopaliCuriae contiguum quam ornatissime instaurasse ἔ praeterea Ducalem domum in arce S. Georgii, qua urbem respicit, ad omnem artis elegantiam e fundamentis erexisse. Haec sere Bruschius & Manuscriptum nostrum. Rumplerus Ahbas Formbacensis Synchronus comitatem & doctrinam eius compendio laudat. ,, Fridericum, inquit, subsecutus in regimine Chri- sistophorus homo & astutus & doctus : hic potius blandiri maluit, quam exiis gere nempe pecuniam e monasterio nee tamen obtinere potuit, ut reddeinis retur; imo Abbas nuntios repellere solitus erat. II. Anno i 93. Christophorus interfuit cum aliis solennibus exequiis pro 3 9, Imperatore Friderico Viennae in Basilica D. Stephani celebratis. Obiit is mortem Linzii seria secunda post Assumptionem, ut habent Acta Academica, vitinp. id est die i9. Augusti, quam diem etiam Cuspinianus& Trithemius, irem documentum vetus Bibliot. Forsterianae de exequiis Friderici, adsignant, nempe diem lunae ante Bartholomaei, quae fuit ipsa dies I9. Augusti. Corpus in Prosesto S. Augustini de Ling verba Actorum sunt in Viennam honorifice ductum est, atque in Ecclesia S. Stephani in sepulcro Principum compositumrCaeteriam Coerimoniae funebres die 6. Decembris celebratae, operante primum ad aram Archiepiscopo Sathburgens Friderico Schaumbergio ; deinde Joanne Episcopo Uesprinensi, eodemque Administratore Episcopatus Viennensis. Ee lesia pit. Hic obiter memorandum de statu Austriae, cullus partem majorem deti- . Mathias Rex ad obitum usque; quem secit anno I so. sub noctem diei quartae Aprilis ut serunt Acta Academica in palatio Viennensi malo ample ctico prostratus. Anno sequenti Maximilianus Rex non Austriam modo, sed magnam Hungariae citerioris partem facili negotio subegit: Ea te Eccleusia quoque Patavi ensis in integrum restituta, receptis oppidis, quae per Hunis garos occupata fuerant. Paulo ante Mortem Mathias Rex in locum Urbani Viennensis Episcopi, curam eius Ecclesiae mandavit Episcopo Vesprinensi Joanni ; quam is ad annum usque I 99. gessit. Hic locus opportunus scribendi .e Consistorio seu tribunali Pataviensi, Viennae est. Ante erectum Episcopatum Viennensem residebant Viennae Archidiaconi seu inficiales Patavi enses, qui propter amplitudinem Dic cesis isthie constituti reddebant ius ei parti, quae infra Onasum est: cuiusmodi Archidiaconos seu Offciales per decursum operis plures commemoravimus. Sed anno i 8O. promulgata erectione Episcopatus Viennensis, posit
que isthic Episcopo, quid iuris valuerit, colligi potest ex Bulla Pauli II. Ce
te publieatione Episcopatus secta, uti refertur in Actis Academicis nuper edi tis, Doctoribus Universitatis Viennensis interdictum est, ut qui in causis quihusdam patrocinati sunt in Consistorio Pataviensi, in futurum ab hujusmodiis erem in Henna. Atque iam prius, nempe anno i 76. cum controversia agitaretur inter Pataviensem Praesulem ae Universitatem de iure occupandi haereditatem Alexit Tumar, qui tabulas ultimae voluntatis non condidisse putabatur, Fridericus imperator intellecta per Oratores Universitatis lite, re spondet se velle pro viribus manutenere Universatis privilegia, s que divina vointime gratia Wienne Episcopatum erexisse : quamobrem nihil de cetero, inquit, Palamiensis Dist se de Viennensium rebus intererit. Ita refertur in Actis Academ apud P. in Steyerer pag. ς l. Attamen anno I 8 o. tribunal Pataviense
Viennae adhue substitisse colligitur ex actis Hasteri Cardinalis, de quo proditum
94쪽
tum oceupasse Ossicisatum, qui Viennae erati officialis erat Michael Lochmar, cujus literarum Viennae anno I 86. datarum supra meminimus, qui ad annum usque I 9o. eum Magistratum gessit: Eo vero Pataviam evocato cum de novo ossiciali Viennae constituendo ageretur, reclamatum ab Administratore Viennensi ; Mathia scilicet Rege iurisdictionem Pataviensem in urbe recens occupata minus, sit videtur, ferente. ossicialis interea alibi constitutus Wol 'angus Gabier Decretorum Baccalaureus, Decanus & Plebanus in Gmiindi , quae omnia liquent ex literis, quas recitat Annalista Zure lensis ex monimensis Domesticis in haec verba: is Michael Lochmayr Canonicus
ingister Fabricae Ecclesiae Patavi ensis scribit Magistro Wol ango Gab- ,,ler - quatenus Collectam in Austria ad fabricam secundum mandatum apud se signatum detineat, & Propter turbationem jurisdictionis Offetalis in Austria in Vienna, ipsi praedicto Magistro Nol ango committit Ossiciari latus munus interea obire, donec Reverendissimus Electus ab Urbe, quo ob,, confirmationem suam prosectus est, redierit, & aliter disposuerit ι in maio- ,,ribus vero causis recursum habeat ad Capitulum Pataviense &c. Datum se Pataviae Anno I m. in Coena Domini. Kalend. Aprilis. Reverso ab Urbe Episcopo constitutus Viennae ossicialis Pataviensis videtur Magister Ioannes Kalten mareter Theologiae & Iuris Pontificii Doctor Ordinarius, quem Acta Academim diserte ossicialem Pataviensem vocant, reserintque a Magistro Udatrico Zehentner Ord. Praedicatorum Facultatis Theologicae Decano delatum fuisse doctrinae suspectae, primum apud An Selum Ortonum Sedis Apostolicae Legatum, tum Viennae morantem; cui cum mimis recte se purgasset, evocatum Romam ab Innocentio Papa anno I 92. die ultima Junii, errorumque convictum, com resipuisset, doctrinaeque sponderet palinodiam , remisissum Viennam, sponsionem palam explevissse consecto per Facultatem The logicam revocationis instrumento. Caetersim utrumnam ei Ossicium Pata-viense Viennae exercere licuerit, inde licet, statuas, quod sub principium anni I i. dedit literas Viennae, quibus idem Johannes Kaltenmarhter Artium, Decretorum, & Theologiae Doctor ac Curiae Patav. infra Anasum ossicialis generalis profitetur, se a Christophoro Episcopo Patav. constitutum Commis. Larium ad certa negotia. Datum Viennae die Martis. quinta Ianuarii An. NCCCCXCI. Ita quidem in excerptis Duellii: verum dies quinta Januarii non hoc sed superiori anno incidit in diem Martis , proinde aut scribendum quarta Januarii, aut annus 14vo. Qeterum ex instrumento, quod mox sub 'ν.jiciam, intelligitur, anno 1 97. Consistorio Pataviensi legitime concessam fuisse Viennae sedem, indulgentia Ioannis Vesipriniensis, quem alias diximus hex hiis. Epistopatus Viennensis administratorem a Mathia Rege constitutum. Conia
cessit is Christophoro Eqiscopo Pataviensi, ut nus Ossicialis in Civitate Viem nensi tribunal ponere dc jus reddere valeat; eo tamen pacto, ut id ex singulari favore & benevolentia concessum agnosceret, reciperetque sub praetextu eius favoris & benevolentiae nihil praeiudicaturum Episcopo aut Ecclesiae Viennensi ; id quod Pataviensis praestitit his literis:
si Christophorus Dei gratia Episcopus Pataviensis nec non eiusdem Ec- Liteis Diaisclesiae Capitulum tenore praesentium notum facimus, quod eum Venerania i pi parari ,,dus in Christo Pater & Dominus Ioannes Epi opus Vespriniensis, Vien- ,. nensisque Ecclesiae perpetuus Commendatarius, nec non ejusdem Ecclesiae ,, venerabile Capitulum nobis ex lingulari favore & benevolentia annuerunt, is & consenserunt, ut nos, ac pro tempore in spiritualibus ossicialis noster g Aneralis ad Ossicialatum Curiae nostrae Pataviensis infra Onasum deputatuς is in civitate Viennensi Tribunal nostrum ponere, ac iurisdictionem in omnes 'si Ecclesiae nostrae Pataviensis iurisdictioni subiectos exercere, sive ius r0dde re hora convenienti, qua videlicet tribunal ipsius Domini Commendatardis aut eius Capituli, non impedietur , possimus & valeamus, seu dictus pro,, tempore ossicialis, vel Commissarius noster possit, & valeat Ideo nos subis praetextu huiusmodi favoris seu benevolentiae promittimus non velle prae- ,, fato Domino Commendatario, aut suis successoribus, neque praefatae Eccle-
95쪽
siae Viennensi seu Capitulo praedicto, in aliquo praejudicare, nee aliquod Jusis vendicare, aut aliquam quasi possessionem exercendae iurisdictionis ibidem ,, acquirere, sed solum huiusmodi concessa nobis benevolentia simpliciter uti, is omni dolo quovis modo procul moto. In quorum testimonium praesentesistiteras sigillis nostris secimus communiri. Datum Pataviae die quinta deci- rima mensis Octobris. Anno Domini Millesimo quadringentesimo nona--gesimo septimo. Haec ae gestis Christophori; quibus addendum ex appendice Schrit ovunii Temporibus, inquit, Christophori Eberhardus & Walpoldus de Thun gen nobiles Franciae cnempe Orientalis litem Ecclesiae & Episcopatui intulerunt. Hi anno I497. seria a. post Ioannis Baptistae ceperunt Wo angum Teisthhakerde eg2haid in Landesseid apud duas cruces ; qui redemtus est so. Grenis: deinde ceperunt Thomam Egneri Lis illa Herbipoli suit sopita per Dominum Joannem Prenner Canonicum & Cancellarium Pata.
IV. Annis pene decem in episcopatu exactis Christophorus praeter opinio-os, . i. 'omnium malo apoplectico correptus, usuque sensuum destitutus, exces.s sit e vivis anno Is . die 3. Januarii calii quartam adnotarunt ingenti omnium luctu , humatus in sacello B. Virginis ab se instaurato , in quo matrem quoque suam nuper humaverat i clero & populo perinde carus. Epitaphium erus apud Hundium tale est: o MCCCCC. Reverendus m Christo Pater o Dominus D. Christophorus Suareverus, Episcopus ni ungis instaurator hujus Capetu obis. sumta,vi Suffraganeus Patavi ensis sub Christophoro erat Nicolaus Yponensis Episto pus, qui Ecclesiam parochialem in Windigi eig cum coemiterio S. Laurentii expiavit: ut habent literae datae in Monasterio LWeti anno i 9 . die as. Novembris. Idem eodem anno die as. Novembris consecravit corpus Ecclesiae B. Virginis Mariae in Rafing cum duobus altaribus & chorum nusdem cum suo Altari reconciliavit: de quo literae datae anno & die praedicto. Idem Su friganeus Capellam S. Nicolai in Monasterio ZWellensi sitam in honorem Sanctorum, qui a seculis retroactis ibi coli consueverunt, benedixit,& sequenti die sacellum S. Pauli Apostoli in Durrenhave in honorem S. Apostoli modo dicti, memhar, Abbatis, & Leopoldi Marchionis Austriae solenniter dedicavit Datum anno 1 yΦ 6. Decembris. Idem reconciliavit coemiterium in Geusiarn anno I 93. i9. Octobris. Confirmavit Indulgentias orantibus ad pulsum campanae v pertinum in memoriam agonis Christi. Eodem consecravit Ludovicum Episcopum Chiemensem. Denique idem Nicolaus Dei αApostolicae sedis gratia Episcopus Ypponensis Reverendissimi Domini Christosori Patav. Episcopi Cooperator in Pontificalibus profitetur se anno i yn die a . Sept. Capellam S. Hieronymi & S. Mariae Magdalenae in Jeuehing sublimitibus Ecclesiae parochialis S. Michaelis rite & legitime conciliasse. D tum ut supra.
I. Ens Proscheliorum nobilis erat in Bavaria, de qua editus Wigileus coagnomento de Marmis teste auctore appendicis Schritovini egit priucis is oti. mum Officialem Dioecesis Patavi ensis,quo tempore parres Capituli adversus Hasterum tuitus Legatum aliquoties ad urbem esit. Accusatus iniuriarum a Praeposito S. Hippolyti: inde Christophoro Scnachnero Deeano ad aram evecto, successiit in Decanam; quo tempore disciplinam clericalem fetetur in Canonicis reformasse ; haec enim verba auctoris paulo ante laudati imbibus L schel de Maretoli, anis ibidem Decanus rormavis Ecclesiam. Cano nisi quidam ejusdem Ecclesa conspiratione iniis mancipavirum eundem melleum
96쪽
tayeeri: postea dimissus tamquam in cens, ct sublimatus is Dissopum nunquam v mis hemiudicavit se de Metersarus , sed imitatus patientiam sui Patroni S. Stephani. roi .
Haec ille. Electus est unanimi Collegarum Suffragio die I . Ianuarii manuscriptum meum habet Februarii) prosectiisque protinus ipse Romam, occasione Jubilaei, accesssit Alexandrum VI. Confirmationis petendae gratia: Stetit m Confirmitio. Curia teste laudato Continuatore a Kalendis - - usque ad mensem Majum finem potius Aprilisὶ quia non potuis solae re vivatam, petendo relaxatimem juxta compactata, quam obtinere non potuit, volem me confirmatione a Curra Romana cedere e e lanulari demum gratia Cardinalium, partem Annarae eis debitam dicto Electo remiserunt. Haec ibi. Caeteriim confirmationem adeptus est eodem anno I scio. tertio Kal. Maji. Quod iterum tes atur Papa in commendatitiis pro Wigi leo ad Salaburgensem exaratis anno & die dicto: Pontificatus anno 8. At cum favore singulari Pontificis Roma digressum indὰ colli gitur, quod ei datum est, ut quicunque primo ejus Episcopali sacrificio, veri poenitentes, intersuturi essent, plenam peccatorum indulgentiam consequerentur. Bruichius simpliciter de primo sacro loquitur ; sed vix crediderim eousque Wigil eum caruisse ordine presbyterii: malui scribere primum s
crum episcopale, quemadmodum in manuscripto meo vernaculo reperi. P se Contientio.
ro celebravit illud consecratione fortE scrius obtenta in Dominica quarta quadragesimae Laetare anni sequentis Iso I. sit ibidem refertur. Virum scribunt suisse probum, pacis amantem , rerum magnarum peri- tum, suis & exteris perinde carum; cumprimis Maximiliano Caesari,qiii eum in Comitiis Constantiensibus anno Isor. celebratis constituit Praesidem Iu-Coestiturus dicit Cameralis , quod Ratishonae sedem haberet, sexdecim assessoribus ex omni Germania adlectis. Sed amplissimi muneris gratia Wigileus coactus 'est alere familiam, quam domestica res ferret, si lendidioi em ; proindeque &ad facienda nomina,& ad bona, quae nuper Christopherus redemerat, rursum pignori danda compulsus. Anno Isoo. Sigismundus Abbas Mellicensis Uigileo quem is Wige I eum appellat praesentavit Nicolaum Schali Clericum Herbipotensem ad p rochiam in Grillenperg. Datum 24. Februarii. Anno Iso I. Maximilianus Romanorum, item FIungariae , Dalmatiae, uot. Croatiae dcc. Rex, Archidux Austriae &c. ad preces Wigilet confirmavit om- Σηα nia iura & privilegia Ecclesiae Pataviensis, ab Imperatoribus ; item Austriae, Bavariaeque Principibus unquam collata. Datum ellii, anno praedicto, rum Pisau.
die XXII. Ianuarii, Regni Romani XV. Hunsarici XI. Exhibetur diploma lina
GeWoldo stilo vernaculo, ubi speciatim confirmatur Hainrici & Ottonis Da trum, ac Hainrici patruelis Palatinorum Rheni, Ducum Bavariae privilegium Ecclesiae Patav. datum super coenobiis. Item alterum otionis Archicamerarii Imperii & Electoris. Praeterea Stephani, Friderici & Ioannis Palatin rum Rheni, Ducum Bavariae de immunitate Cleri Patav. per Bavariam. Te tium Friderici III. Imper. recitatum supra siub Udatrico III. g. XIII. Ubi obiter adnoto, Regni Hungarici titulum ex pacificatione cum Mathia Rege anno 148'. facta, prosectum: convenerat enim, Mathia sine haeredibus desun to Maximilianum succedere: defunctus est, iit dictum, Mathias anno sequentix 49o. mense Aprili. Evolutus spe sua Maximilianus per Uladisi aum Bohemum, titulum tamen regni retinuit. Alterum est de titulo Archiducis Au striae, quem nec Friderico Imperatori, nee aliis Austriae Principibus a tempore Rudolphi IV. qui anno I 36s. decesserat) vulgo in usu misse legitur. Revocavit eum Fridericus Imperator anno 14s3. in literis, quibus praeter eonfirmationem aliorum privilegiorum & jurium Ducatus Austriae statiuit, ut idem Ducatus ex muc in aurea θ' in perpetuum Arabiducatus dicatur, nominetis O reputetur. Datum in M, - civitare die VI. yanuarii. Reseruntur literae in Codice Bibliothecae Caesareae, cxl ntque apud Lunigium. Eodem anno Isor. Danubius memorabili eluvione civitatem Pataviensem inundavit festo Assiuntionis. Fertur aquas usque ad marmor album . quod
97쪽
Crucis pertigisse. Eodem anno mem
nasterii Fo bacensis Abbatem praesente Ioanne Xaltenmarkter Rectore Scholae Viennenus & tribus Canonicis Pataviens bus.
abi .. - pietatς Cortior seMS Confirmat omnes Indulgentias a Caidinalibu iti I Ei cistas i. Ecclesiae . deinde suas ipse addit, statuitque indulgentias illis. qtii in tri-tetici. bus sextis feriis immediatὶ sequentibus festum S. Dionysi; item in decant tione Salve Reynra , per circulum anni Sabathinis diebus in dicta Ecclesia filiali solita eandcm visitaverint, aut ad ipsius reparationem & conservationem divini cultus & ornamentorum augmentationem manus porrexerint adiutri ces. Demum etiam concedit peregrinis exhiberi & tradi pro more signa
plumbea, quo domi suae profectionis in laudem gloriosissimae Virstinis da xu D. ζ ζ' ' ' Datum Viennae anno Isodi. ii I. Anno Iso3. Wigileus invitat clertim suae Dioecesis, etiam Praelatos cuia citra, - y00dum in Malitern oppidulo suo Domi
y nica Mi et a Domini proxime ventura pro corrigendo vitiis dedito clero celebrandam. Datum Pataviae sub majori Decreto anno Domini 1 eo et Kal Februarii: Sed eo conventu tunc impedito idem Episcopus Synodum pro reformatione cleri de Mauttarn ita Pataviam transfert eo fine, ut omnes tam supi a quam infra Anasiam constitiati illuc confluant ad visitationem B Mariae' abi in solitae sitae residentiae Curia compareant. Impedimentum at tem S nodi l rioris in Maut tem Derat, quod Epistopus in obsequio Regis Roman riim. Ratisbonae Iudicio Camerae RegaliS praeesse cogebatur , aliisvite rationabilibus intervenientibus causis. Actum in civitate nostra Pataviensi Anno Domini Iso3. IO. Aprilis. in confligentibus inter se Ducibus pro haereditate Georgii Ducis nuper deiuncti: immisius bello etiam Maximilianus Caesari tandena Episcopis SMEburgensi, Frisingensi, Eistat tensi, Passaviensi adnitentibus conciliata pax, Inter hujus conditiones erat, restitu-
h cessit una cum advocatia Episcopatios Pasiavien- elisiaepat. . HS, quam sibi Bavari alliis arroga ant. VFebruarii translatas est de tumba S. Leo idus inprHemia mihi ieci .d PMWφιππ ct Epistolorum verba sunt Ciasipiniani uui aderaOρο-misorumque Praelatoria O - tim.&u- μι Principue Duas piacensis o Clivensis, m mque Baronum Omktam Archi-Ducartis Ausnae comamibus C rem Maxisnilianum, qui non his, Caesar ci onatus ambula'u , sed Nastio ducis cum corona rostrata. Inserta filii dies Kalendario Pataviensi, uti videre est in Codice liturgico Ecclesiae Patav
Anno Iso . Celebrata sunt Comitia in Urbe Constantia ob expeditionem Italicam , quam Caesar agitabat: eodem a Wigil eo Legatus Ioannes rivnner Canonicus & Cancellarius passa, S-JQRnnςS. Anno Iso8. Pars novi fori Pataviae incendio hausta est.
Thomas Κaysier, qui manipulum praeT, & quinquaginta immisit in locum Wolfitein & Freyunet ubi
domadas duodecim sacchati sunt ad eum modum, quo jam antea in
Anno Is II. Novum sorum Pataviae pene ex integro conflagravit ipso meridie Parasceves, uno Xenodochio & pauculis aedibus servatig 'qua de re Bruschius , qui perpera ad annum I II. Cum Populus, inquit, sequens concioni de passione Domini interesset, subitaneum incendium 3oo. aedes αpene
98쪽
pene torum novum forum absilmsit; perierunt multi homines cum iumentis rem plane flebilem Iacobus Philomuses carmine elegiaco deploravit. Eodem anno Othmarus , Bartholomaeus , & Andreas fratres berheimeri Episcopatum Pataviensem vellicare cladibus ausi e quidam alius vero dictu, Chametet Frannaur de Κrut bellum Episcopatui & Ecclesiae Pataviensi imdixit, multa damna & incommoda inferendo spoliis & incendiis maxime in Austria, Et oppidum Trebenste occupando, quoad lis interventu amicorum
composita. Ita refert continuator Schri invini.
Anno 1s13. aedificari cepta est turris in petra dicta Falhenstein , festo isti.
S. Luciae, urente praeter solitum gelu ; quod tempus eo captatum, ut humore concreto commodum daretur sternendi filiadamenta. Apparando coe
mento adhiberi oportuit aquam in lebetibus fervefactam. Anno eodem igileus Canonicis S. Hippolyti dat veniam pro almutiis seu palliolis, quae de nigris ovium pellibus eatenus Canonici habuerant, deferendi almutia de pellibus aspriolorum, quae leviori & minori pretio emi possent; ut inde levamen jacturae per incendium anno superiori factae acquirant. Datum si ine, sub sigillo officialatus majoris intra Anasum. Unde cima die mensis Aprilis Anno MDXIII. Anno i sis. Habitus est celeberrimus. ille Conventus Uladisiai Ung, Rriae, Sigismundi Poloniae, Ludovici Bohemiae Regum cum Caesare Maximia is istiano Viennae, in quo cum aliis Praelatis & Principibus , quorum nomina re citat Riccardus Bartolinus in plo leporico, adsuit etiam migileus Pataviensis, exceptus oratione a M. Georgio Fluiter nomine Academζae Viennens. Idem igileus adhibitus cst ad oratores Regum honorilich ad Caesarem adducen dos , deindeque pompam solennis Regum ingressus comitando ornavit.
Congressus primum factus die II. Iulii; Condicium foedus perpetuum, praecipuἡ in hostem Christiani nominis, sancitumque pactis sponsalitiis, queis Anna Hungariae Regi; filia Caesari, aut alterutri ejus Nepotum ; vicissimque Maria Caciaris neptis Ludovico pacta est, in templo S. Stephani Viennae. Rem gestam amplE describit Cusipinianus Praefectus Viennensis, Caesarique negotiis ; praeterea laudatus Bartholinus, Mathaei Cardinalis Gureensis S
cellanus; qui 3d Comes itinerum, quae Cardinalis ejus negotii causa, eodem anno per Tirolim , Bavariam , Austriam consecerat, adfuit. Is ita refert; Exeiph ν-- Patavio, inquit, non longε aberamus, clam praestantissimi viri arbitror fia simines Met lita fuissest medio in flumine navi occurrεre ; quos, sit est , , omnium mortalium elegantissimus Gurcensis pacatissimo vultu excepit; si nec mora: Episcopus, quem ego Uthnum virumjsico, Oppidansque, ut tan- ,, ti principis adventu laetitiam ostenderent, & ab arce, quae in monte sinistra si navigantibus occurrit. & 1 moenibus crebres bombarum tonitrus emitti jus Aserant. Applicanti ripae totus occurrit populus et Episcopus homo jam silicem sinius domi ante fores praestolatus, a quo Gurcensis perbenignε accipitur &e. Haec Bartholinus. Grandi aetate iam erat Wigileus , ut quem annos 72. menses septem, VI. dies duos vivendo explevisse testetur continuator Schritovini; eaque propter triennio ante mortem, id est anno IsI4. Maximiliani Caesaris promotione Leonis X. literis decretus ei fuit Administrator Ecclesiae Pataviensis Ernestus Alberti IV. Bavariar Ducis filius, in quo dictiis Continuator Commentarium stum finit; Quia, inquit, Ernestus hucusque in humanis est, & praesidet, de ejus regimine issipersedeo scribere. eoadiutor. Obiit Wigileus anno I s II. die 6. mensis Novembris, ut cum Bruschio , iri& Hundio testatur auctor manuscripti. Ejus omnis memoria laude plena oblivia apud Bruschium : bonum Patrem & probum appellat, qui nulla unquam sitos subditos aut cives exactione gravare voluerit: Universs itaque & singulis mirε carum. Coegisse Synodos in Pataviensi civitate & in oppido suo Austriaco Manitern sub Comageno ; in quibus & Ecclesiasticam libertatem ab Austriae quibusdam Regulis pene oppressam asseruerit, & Cleri reformationem molitus, sed impar operi non persecerit. Verum quid his de Synodis
99쪽
sierit, supra dictum est; videlicet unam tantiam, non duas filita Synodosi illa , quae in oppido Maut tem celebrari debebat, certis ex causis impedita. Idem constituit imprimi typis Agenda sive Benedictionale de actibus Ecclesiae
secundum chorum & observationem Ecclesiae Pataviensis , ut Clerus Patavi ensis in divinis obsequiis consormitatem observet, & in actibus Eceleste non erret: quod obsequiale opusculum Basileae per industrium virum chalchographiae Maostrum Iacobum Phoraensem anno verbi Incarnati MDXIII. XIII. Kal. Martii ferventi diligentia est exactum. Ita ad verbum habet adnotatio fronti codicis praefixa. De reliquis Wigilet rebus adde ex appendice Schritorini et si Per to- ,, tum, inquit, vitae tempus non fuit notatus aliquo crimine r jejunavit omniis sexta seria ; item seria quarta non fuit usiis carne; & omni Sabbatho abis sistinuit piscibus : Sedulus in orationibus, largus in donationibus ac singuis laris amator justitiae. In aetate virili permulta passus adversa, sed quinquas genarius vicit suos adversarios patientia. Haec ibi. Ad extremum valetudine bene longa decubuit; qua demum magna sepulti. i. cum Pietate exolutus, Plenus dierum excessit, sepultus in basilica Cathedrali S. Stephani prope aram S. Valentini & Maximiliani, versiis parietem septenis
itaphium. trionalem, cui marmoreum ejus monumentum insertum est. Epitaphium
laudata toties appendix recitat, &est hoc: Natale, mihi clara dedit , nomisque propago; nune Migni dexteritate viget. iEn ego Canonicus primis Palatinus in annis Calibus in magnis aspera damna tuli. Corporis ex sui vires in Schismate totas;
Eulsae grandes ne caperemur opes. Curia restatur pustos Romana labores, Au mea profueris ossis a manus. Divinos ritus exisque munis templi, Rite re mavi, quando Decanus eram.
Consenseu Patrum consceni Pontificalem Ecclesia Cathedram , Praesulis arma semens. Caesaream Cameram Brix bis lectus acies, Principibus fragus, Romule ue Duri. Nunc functus vita tumba Bigibus in illa, Antistes iaceo ; Spiritus astra premit. Exemtus est Wigileus luctuoso tempori, quod cum ipso ejus obitu principium sumsit. Lutherus enim tum primum furere contra Indulgentias cepit.
Suffraganeus Wigilei fuit Bernhardus Meuri Episcopus L anensis, olim
Academiae Viennensis alumnus, teste Georgio Edero: qui consecravit Abia batem Sytranstet ensem Andream in Capella S. Mariae Virginis Pataviae anno Iso1. de quo item in tabulis Monasterii Mellicensis refertur, eum altare S. Leopoldi ibidem consecrasse : item omnibus & singulis devotε ante imaginem Crucifixi ante tumbam fundatorum erecti .flexis genibus Dominicam orationem una cum Angelica salutatione & Symbolo orantibus, quadraginta dies peccatorum criminalium, & octoginta venialium misericorditer relaxas. se Anno Dom. Is M. die I'. mensis Octobris. Item in Monimentis Sanct-Ypolitanis : Bernhardus Episcopus Libanensis Wigilet Epis Patav. in Pontificalibus Cooperator anno Is . die Domin. 2o. Septembr. Capellam
S. Iacobi Ap. majoris in Valetudinario Monasterii S. Doliti
100쪽
ALbertus IV. cognomento sapiens Bavariae Dux e Chunigunde Prideriel LCaesaris filia, quam ab Oeniponte clam patre deduxisse narravimus, tres sustulit filios , Guillelmum, Ludovicum, & Ernestum. Postremus horum, quo de agimus, Ernestus primam lucem anno Isoo. aspexerat: Annis abinde octo nempe Iso8. Albertus pater vita perlanctu , materiam dis-fidii filiis ob haereditatem reliquit: sed ii per aetatem nondum exierant curatorum potestate; Guillelmus tamen ut natu maior ex paternis tabulis & lege uias sancita in spem universi principatus crescebat. Ludovicus & Ernestus Edueitio. sortunis arctioribus reservati, educabantur in oppido Burckhusio, ubi Joam ne Aventino in artium rudimentis usi sunt praeceptore anno seculi duodecimo. Sed jam tum Ludovicus a Matre, ut fertur, instinctus litem Guillelmo fratri pro aequa haereditatis portione movebat. Ernestus iurgia pertaesis ani-- gys 'mum ad visendas regiones exteras adiecit. Itaque dissimulato Principis cul-' 'tu cum Aventino in Italiam prosectus, ubi Jasbnem Mayum Juris consultum celebrem audivit Ticini ; inde in Galliam transiit cum Joanne Malentino viro equeitris ordinis, ac pbst Seccoviensi Episcopo. Lutetiae Parisiorum quum
se a Francisco Rege oculis notatum animadverteret, agnitum sese ratus iter propere in Germaniam relegit, SaXoniaque oberrata cum eodem Malentino revertit in patriam. Subinde autem haereditatis contentio per Decretum Cae
saris anno isi . hunc in modum decisa est: Ludovicus quadrantem provinciae suo iure teneret; caetera Guillelmus frater, ea lege ut Ernesto statri, si quidem ad sacras dignitates aspiraret, pro eo, ac Principem deceret, prospicerat; Sin sectis, in aliqua parte haereditatis collocaret: Oblata tum occasio avuneulo Caesari, destinan)i Ernestum pro sede Pataviensi, utique cuius An Destii ius tistitis ea esset aetas, quae spem Ernesti haud esset in longum ductura i impetratus in rem assensus Pontificis Leonis X. qui in commendat itiis pro more Livo.
literis ad Salsturgensem ita scribit : si Hodie dilectum filium Ernestum ex Ducibus Bavariae venerabili fratri nostro igileo Patav. Episcopo Coadju-
istorem in regimine di administratione Ecclesiae Patav. Apostolita auctoritateis constituimus & deputavimus; Datum apud S. Petrum anno Incarnationis si Dominicae is I 6. quinto Kal. Februarii anno A. Impetrata praeterea venia octatis ac liberatio erus legis, quae Pontifices intra certum spatium sacris Or.dinibus initiandos praecipiti Osficio sacro ut se rite formaret Ingol stadiuui concessit oppidum Lyceo celeberrimum, ubi eodem anno I3l6. die 14. Aprilis gradum Academicum inter Magistros inscendit. Florebat isthie insigni doctrinae & religionis fama Joannes Ekius in haec tempora singulari Numinis
providentia natus, ut esset, qui furentis in Ecclesiam Lutheti primos reprimeret impetus , atque in ea Germaniae fluctuatione Bavariam a naufragio servaret. Huius opera deinde Ernesto magno usui fuit. Annum aetatis septimum decimum emensus erat Ernestus, quum vidua- Π.ta per obitum migilet Pataviensi Catiledra , Successor sine controversia re- laia nunciatus est, dieque indE nono, nempe Dominico post Martini qui tunc in diem is . Novembris anni isi . incidebat, missis Pataviam Lmatis Riediero Doctore, & Tranem quaestore Schardingensi, possessionem ossicii, & Sacramentum a civibus accepit, unaque rus, quod in portionem Bavariae habebat, Guillelmo fratri remisit. Anno sequenti is 18. Emestus solenni fratrum Gui- .lielmi & Ludovici comitatu Pataviam equo vectus maiorum more intravit, ei diiunab civibus cum eleganti juvenum turma obviam progressis, honestissime exceptus. Eodem anno coactus est Augustae Vinaelicorum , Augusto mense con- conventus copiosus Principum , in quo deliberatum de suppetiis contra Seliamum otiomannum, indies invalescentem. Senatus intra consilia stetit, animis jam per Lutherum corruptis. Ibi Moguntinus Galero purpureo, Maxi-