장음표시 사용
411쪽
rim pularis, Ze a mines piri posterioris parosysmi r ita
altera ex parte, s intermissio vel re milio febris fit val
de brevis,ut duarum aut trium holarum, ut necesse fuerit suum nutrire, vel prope statum praeteriti, is in principium imminentis par Iysmi, quaeritur utruae uel illam temporis occasonem liceat Uigere, de qua mirarouersa variae fuerunt antiquorum opini
nes, de quibus mentionem facit Mnes. Celsus lib. I.
- eap 4. - iis pistermisis nos ad Gal. accedamus, quiro. metho. pH. primum longa verborum serie quandam narrat distoriam de iuuene sebre correpto. quem seruauit Stese uita syncope ac demonstrat apertissime a gtolos quandoque parum ante accessionem, im mo accessionis inuasionem utiliter & necessario nuis triendos fore,nimirum quotiescunque sari sunt temperamento di habitu cot 'otis bilioso calido & sicco, habentque vires im ollas enhras accenditur ex laboribus, vigiliis, inedia, & ad summam ex aeribus & moris dentibus humoribus,ra quihus illa facile di luuntur, di syncope corripiuntur. Deinde cap tellatur & riatur, iam incipiente febris horrore, dato alimento se nonnullos in horrore , & a febre liberos reddidisse rquamobrem eum Hippocr.& Auiem. e loco rubet. n aceessionibus fore a cibo abstineo dum, non id geneiaraliter accipiendum est, sed hae adhibita limitationeat Per distri temperiem,eorporis habieu m,ti vires licet rs quidem propter huiusmodi rationes cogimur aliqua- do ves ipso patorvsmi principio alimentum exhibere;
in ceteris autem corporibus. Gala rursum hanc totam explicat ac ratissime,qui a i. meth. vltimo docet, num
triendos seros laborantes febre intermittente ac redeat duo pot1ssimum animaduertendo, alterum, statum Praecedentis paroxyimii alterum principium suturi tique eodem tempore vult danda esse alimenta,qur in vimque termino quam longissime distant quod s spa m inter summum prioris accessionis vigorem . Ae ne imum sequentis, satis amplum suerat: facile est
idoneum rempus numtionis inueniret si vero exiguum
di angustu id fueriti alteru fieri necesse est vel ut dimira priori febre adhue calidum nutrias, vel inuasione sequentis parorysmi iam imminente Ea quo loco , M. .
ad laucos cap. de tertiana notha incuratione tertia
nae nothe, in qua solent esse accelliones longissimi, setiptum reliquit, non esse danda alimenta quotidie,sed satis fore, si altonis diebus exhibeantur, quod in iis vix
liceat inuenire tempora opportuna,quibus agri singυ- hs diebus nutriri possint. Itaque si tempus inter utra. que accessionem admodu angustum furait,tune opor ter medicum vir lumina prucientia, qui pramum debet morbi naturam considoare,& quo potissimum tempora ille finem fit habiturustramque si febris furata a peianere copus rum & acutarum,certum est illam brevi,
neque ultra diem I .finsendam esse: quod si ultra diem septimam progressura non rideatur, plane aeger sine
alimento continendus est si modo coniicianuas vir tutem inte ea non defiaturam: sin autem ad nonam uella. usque progressura videatur , aegrum necesse
Praeterea indoscultate numendi agrotum, si rem pus inter duas accessiones angustum sinit, Gal. iubet medicum animaduertere lacum laborantem, una cumamia,tum accisionis N princpti,di summi etiam vigor squalitatem & communem condictionem: namque s uer vel ictoris,vel ventriculi inflammatione i horea, periculosissima res est ante accessionem seu nutriterquod si hare absint,cos qui infirmas habent vires nutrire utilissimum est: etenim huiusmodi aegroti una cuaecessionibus, iecore quidem laborante, alui derere ne, me autem vestricula mala affecto, lyncope eoeripi consueuerum. Et si quis cupiat eaeterarum quoque par tium qus iecori S ventriculo respondeant, liquam rationem intesigere, partim ex stu, parturi ea dignitate lacile is poterat de una quaque iudicium facete. Quatenus autem pertinet ad constitutionem, di quali ia-
principii, e non summi vigoris utriusque aeressionis,
ita statuendum esse quandoquidem in rigore notandii est . an aeger cura magnitudinem caloris si siccus, &squalidus a magis sine fecitate & squalore sit inspuiter calidus e namque priorem moderate calidum , sed exsiccatum, quam primum victu humectan te mades cere oportet: in seeundo fine siccitate vehementes crulido , dum plurimum caloras se remittat , antequam nutrias , ex elare oportet . In minet pii vero qualitate id considoandum est .an corporis extrema refria gerentur magnaque ad intonas partes fiat sanguinis reuocati ut magis mine: p u plane si leue eque admodum hominem urgeat, quippe istud secundum , ta Iam facile, Se mani tum contemnendum est,atque
ita ferat oceas prope illud,&in illo principio licet
aegrotum nutrire a at de priore est rursus distingue dum: namque si absque at euius viseeris inflammatio ne,aut humorum redundantia,in principio aera sonis fiat motus ad intctiora, nihil ossentis, s parum ante aegrum nutrium is r sa vero adsit inflammatio vel humorum copia, nutritionem tanquam rem maxime noxiam te accessumem vitare oportet. Postremo auis rem in febribus. que unicam tantum a principio viaque ad finem habeat accissonem, facilis tolerantia,&consuetudo spectari debent, quoniam huiusmodi 1
bricitanti eo tempore alamenta sunt exhibenda, qu ficilius morbum roterat,eaque potissimum hora diei. qua prius in sinitate cutriri consueuere. Q ae doctrina est Gal. II. Meth s. Es - -- a in dis pava smi, pia . um possibilaan. Haec est quarta regula, in die paroxyiminui l in Gu
dum esse,quantum fioi potes :& ratio est in promptu,
propterea quia natura a motho estiatis an ita, neque decet addere ala elicinem afflicto 1 itaque per Au cenianam in die paro xylmi neque licet venam secare, nequct dare medicamentum, neque aliud insgne remedium adminis rare. Verum aduolus huiusmodi regulam duishitant nonnulli,qui proserunt quasdam rationes, quae videntur demonstrare, medicum posse aliquando maecessione aliquam uacuationem moliri: & primo,n tura utiliter vacuat in die paroaysmi. Ergo & med cus. Consequentia est manifella, quoniam medicus est
rere cum die accessionis, atque ita rarum esse, vi in I
uiole die febris iudicetur, ut Archigenes bis tantum per vomeriam suam vitam id viderit:ipis uero Galen. iemel tantum id obs auerit: ubi consentit Hi ppocri
.epidem. ι. ι 3. Quae diehus paribus accidunt, paribus iudicantur, quorum uero sunt in impatibus accessio nes,m imparibus iudicantur. Quem locum explanans Galenus praeclare causam ex placat, propter quanr c nistingat tri sim in accessionib. neri e propterea quod hoc tempore partim humores moueantur, ac ueluti bullientes erumpani languinis pro uuio,vel sudoribus,vel voms tu, vel deiectioni hos, & altis modis, partim natura
grauata & onere oppressa ad huiusmodi expulsionesu Dietur, partim demum stiss& agitatis humoritius,
istorti expulso & oisis facilius soleat succedere: quods io die accessumis licet naturae misim di varias vacuatationes eruere, cur non irem naturat imiotione licear
medico iclem facere Secundo Galem in lib. quos & qn,ω. tradens rati
nem vacuandi corporis, inquit respiciendum esse ad accessionesRus nos possunt docere, quomodo sit eu cuandum, qui statuit principio aecessionum per sup mota, in declinatione per interiora vacuandum esse: de confirmatur uoniam Avicenna in cura febris quartanae maxime probat vomitum in die parOInmi, qui, ut ille inquit,aut alleviat paroaylmum,aut eradicat apssa Immo vero sunt nonnulli ni cini, qui vario rapera memo affirmant, in febre ciuartana medicamentum
dare in die ac monis, & admodum L licitra , intra quos est ille Amaius Lustauus, qui in ptima centu
412쪽
curationum 'medicinalium euratione g. is ud multis
modis natur ton firmae.Tertio isti asserunt audiori a te Mauri cuiusdam medici veteris, cuius mentione s en Gentilis, qui an primo aph x. pracpit, hominem vaeua rusum esse, qua hora humores mouentur: quare euilli missimis moueantur tempore accissionis, hinc:collieunt Me ipso tempore medicum quoque posse vari
Ad hane assicultatem te spondendum est, non liceatem tebribus medico in die paroxysmi aut venam so me, aut medicamentum exhibere, aut aliter infignem vacuationem faceret& quatenus pertinet ad sectione venae, Gal. de sang. tussa I .ea presse docerietiris declinationem perpetuo ex metandam esse sicuti in lippitudine & aliis assectibus,qui tebre carent, non febris de Hirari nem,qua nulla eii, leo magnitudinem doloris, aut inflammaticinia, aut totius assetius iare inspiciem
dam , ae postremo si nihil eiusmodi vigeat aut prohia
heat, tempus secandae vena conuenient ssimum maluatinum eligendum esse. Quatenus vero pertinet ad me- dieamentum at si id non ea plicatur a Galeno tamen ex comparatione ad stelionem venae facile mi et inteli. quoque de inedicamento statuendum esse: ne que enim minorem molestiam , & vim assert naturae medicamentum,quam asserat uenae sectio. Sed pratae rea certum est, medicamentum ex una parte trahere a circumferentia ad centrum, ex altera naturam in paro ysmo ea pellete a centro ad circumferentiam,vnde rent duti motus contrarii, qLos natura non nis cum
magno perieulo posset ferre. Has mahi liceat addere
duas alias rationes,longe maximi momenti, quae plane
demonstrant in die paroaysmi quaeirenetim e ser una colligitur ex Gal. in lib.qυos & quando ad finem Numniam medicus non intes ipsi propositim S propensionem naturae.quamobrem scilla,verbi gratia, vellet euacuare per sudorem , medicus autem Aerai vel secare venam,vel date mcd: camentum, is noti vadet iis in dis ici sine magno ςgri dis ii Dane conatus natu s m inrbari , & Omnia re uerti λ Αlicta latio colligitur ex Ruic. x Α, tradi. a c y. quin s natura tibi pararet vacua. tionem petasuu,ti intdicus hoc teinpore eis, at purgans medica neniorum, et r uin peracu u mminet, ne ex vitaque vaci atione , de naturae , & amisiam immoderata sequatur purga ira , v v res aegri latis elisse non possit t. Itaque an dae acitissionis neque s cta .veti a , neque dato medicamento , neque aliis
mou: reet medico aliqiam insgnem vacuationem moliri.
Restari est olere M obiectas ratione &ad prima .
Natura vacuat in die accessionafrostodi medicus. Negatur consequentia, & aiati est, quor iam natiara hoc tempore non vacuatim si vehementer irritata, di qua ficoacta, neque medicum decea amitata natura,nis quotiescunque illa sua sponte& bene Eatur. Et si quis rarium obiaciat, immo illam quandoque vacuationesticere utiliteri respondeatis primum imid nunquam fiera tiae gravit,. yiplomati, & multo labore sgro 1, inquare non ducet mcticum naturam imitari. Deinde respondeatis . nain tam sibi vias & in frumenia parare , quatagnorantur , de non possunt administram a meducor tam vero d:ximus rationes piopier quas non licet nituram in acci moue vel adhue magis tare, velasiis operationibus impe duae Aa secundam res tauratis: si natura aggrediatur vomitum in die accessionis, illum posse iuualia medico, sed leuio ibus tam um Draesidiis, puta hydisim yrum acetoso,& siniti Dus: sin auievomitus sua sponte non moueariar,uliari, nullo motio in tali die sed alio tempore prouocandum esse Sie legimtis Gal. I. ad Glauc. in curatiotie tertians nothae quam anae,& quotidianς,ummitum quidem pri h re,sed post sumpta alimenta: et go non in die accessionis.
Ad Avicennam citcnnus, ipsum quoque probare vomitu in quartana aure parOxysmum es in parouiso, es levibus, an tu minime ualidis pis fidi is quod ex eo
fit inanisenum e quoniam eodem c. paulo poli rubet vomitum protiocandum es. pO11 menta cum Ari tuo ine,plane demotis rari, iationem priorem non seis secum ioci madine, sed cum leuit te. Adauetontatem Mauri illiusve is ii edici, hxe Domini, ei subtilis quaedam cogitarint ted ille intelligehat non motum h morum in paroayMo, ted motum humorem, qui fiequotidie r namque diutis bat fingtilos dies in qua uoryaTres, in uarum prima aurora sanguinemon se s da, meridie , bilem; in tertia, vespere, melancholian s in quarta, noctu, patuitam volebat mouerirae propterea ille sentiebat medicamenta illa hora Esse exhi henda, qDastiguli humore, solent moueri. Hi iusmodi sententia videtur quoque hiisse Hippoc.ε. epid. i. a s. Ad initia exacertiationes confestanda sunt, & in omni mor veluti vespere exacertari, &c. Qio loco Gal. hic habet: Namque H pp. diam toti antio pr portione existimat respondere,ut matutino tempori ver fimile fit eradiei alias.vespera autumniis, et i hyems. Uttum v ro liceat ea consitio Mauri dare purgantia medicamenista, non perpetuo horis matutinis , scim omnes fac re consuevimux, sed illo tempore quo purgandus h mor suapte natura mouetur , quandoque meridie, v sperrinoeti, id vos cogitabitis: porta di ratis Aret ad modum noua,led icitiasse expurgationes s licius suecederent, cum certe huiusmodi sententia non careates
ει εγνιει υι h. ammovi abs Massidis ς -- ---.3Avicenna loquitur hoe loco, di Getermittat de mi tendo sanguine in febribus putridis r quo loco omnes interpretes lolent duas unaestiones ad modum dassi ies.sed maxime viiles,& necesIamas explieare: alteram, quales nam generata ter fini scopi , sue con iri nesanimaduertende a medico: in sanguinis inissonet alte ram, utrum sectio vena eon malin omni 1ehremistri da, nec he: de quibus superuacaneum est nos agem qui proximo superiore tempote vitamque examin Dimus. &publicatu mus , adeo ut unusquisque Dolo possit de vitaque disputatione nostram sententiam im ligere
tilem I Faetati et ione venae,Auic docet,aluum: rei 'niendam , quod praeceptum communiter practieantes non satis intelligunt nee obseruant, qui semper fere primum utuntur medicamento, deinde accedunt ad Iseetionem vena a in qua semen ita ipse quoque Auicia videtur fuisse,quihsc habet 4 Et oportet , ut titis
caueas ab ea in repletione stomachi,&intestinorum . iImmo & Gal. hoe idem videtur lenti re p. mei h .d sanguinis miss xo. Si cruditat piscedat, vel ciborum in ventriculo, vel excrementorum in intesimis , tanti, tempore differendam sectionem vens,quantiam adalumenta coctionem,& ererementorum des alam videiabitur sore satis . In qua re ego quidem puto nihil certi posse determinari, sed Me negocium pendere ex
iudicio medici. Ego prosecto antequam venio ad id et ionem venae, si ven inculus.& intestina mihi videan tur reserta esse exciementis , ea consilio Gal. soleo ad breue tempus remedium differre, & ti uereat mente medicamento corpus exonerate, dummodo morbus tamas permittat Indutias , ut non imminea periculam amittendi plateipitem huius remedii Oec sonem e quod si aliter eueniat, mothusque ut adeo leuis, ut nullas vadeatur inductas permittere , tume ulla dilatione imposito Eystere vendi seetionem aggredior e deinde s ira ferat occaso, ad leniens me dicamentum propero . Aule . agitur st letis erauenae vult aluum leniendam esse cum iis , quae smia eut aqua hordei, & alfitamst partim, qui hoc loco tria ponit medicamenta , primum est ex aqua hordei, idest , ex ptisana, quae, ut placet Galas. I. de rativae . 38 aluum mouet i & alsiracos , ides, maniana, quam Gale. quoque nouit de appellat mel aereum 3. de
413쪽
I. de alimen. aeuI.eap. de melle, euius medicamenti fiteremptum:
Sed hoe levissimum admodum Bret medicamenis rem, praeterquam quod huiusmodi missio non videret conuenire,ex ipsomer Auic paulo post cap. s. qui hce habet: Et aggregare syrupum acetosum,&aquam hordei sim est illaudabile quoniam corrumpit aqua hordei,secundum plurimum. Dicendum vero miationempti ς improbari ab Auietam,quotiescunqne illa e hibentur tanquam alimenta, de iure, sicuti improba
tur apud Gal. a.desim saevit. I. cstera omnia,quς nisque possunt stimulare naturam ad expulsonem. ant quam alimenta coquantur, illa autem optime permisceri, s exhibeantur tanquam medicamentum, sicuti in prssenti loco , quemadmodum ptisana lenit , ata Mergit , syIupus acetolus incidit , & stimulat ad expulsionem. Tertium est medicamentum manna fimul eum sympo violaceo is qui syrupus conficitur ex violis purpureis, ae multiplici earum inissone,vulgo syrupum violatum Iollatiuum appellam, & fit me pluma
ilicia , tum composita, que in febritius fiequenter in
m a medicis vispari, hae loeus postularet, vi de s gulis tractaremus, sed quoniam mihi statutum est pruatim vobis exp4ιcare commodum vium oran um meaiicamentoruσ1 quscunque seu leniendo, seu pispar doueti purgando, hoc tempore ad purgandum sunt ae mmodata, superuacaneum est in inflantia de illisa in iEa maria datia. in vadma. I montim Auleemna locutus fuerat de sui te imione, nunc addit, meistius esse id pressare eum Hysteribus, quam medic mentis , quod pisceptum confiderent minorantes. Nam s Avicenna in principio morborum magis dulagit clysteria, quam lenientra medieamenta, quod putandum est de purgantibus md acamentis ilium se
Porro ex hoc loeo mihi libet Measionem accipere de Hysteribus vobis m agendi, eum maximus de fimquentissmua irorum fit usus, non solum in febribus, sed etiam in aliis mothis, de quibus videatis Aetium lib.3.cap. 1 39. Paulum lib. . 4 Actuarium lib. de coin. med. ad fi . Avicen. 4. primi cap. 1 7. Gah vanis in locis Clysteria ad rarios usus accommodantur,& pro terra variis rationihus componuntur,ae primum est vulgaris usu ad illa dueenda extrementa, qus in intestinas eos tinenturii n quem usum laudat Aetius aquam solam ea lidam r Galenus vero g. metho. s. aqus addit mel, Beoleum,ut ex aqua habeatur ablutio, ea melle absterso. oleo mollities,&itar a. metho s. instituit Uystere ex mulsa, & oleor I O autem olei medici quandoque unantur butyro,quod prscipue iacrendum est,quoties eunque in tecto ratessano sunt aliqus affectiones,ut dolores haemorrhoidum qua ex butyro magnopere mitiis gantur,vel ubi est susp4eio de vermibus Muti in pu frEquidem vermes ah oleo refugiunt a Sadhutyrum sunt propens. Ad hunc usum solent medisi in moria
his , ac praecipue febribus prope in omnibus, vii quoiadam genere clysteris,quod eommune appessant . eoo
fimur ex decocto istorum hetariam,violarum, nati nam,mercurialis,parietaris,ex laccham vel mesis,oleo. Quo, di sale. Re sane, sconsdetentur, quae in pluriamum contingunt in is bus, excrementa durioravit tuita adhaerens intestinis, eator primer namram, quae Indigent mollientibus, Astergentibus , refrigeram libus, huiusmodi Hystere, quod hae omnia possunt praestare, non omni ex parie reputandum est, etsi ad medicum pertinet , fingula accurate perpendere , variaque clysteria parare , neque omnes uno calceo calceare. Inter estera vias obtinuit , Fi in clysteriatas ctuum nunquam pri termittatur, quod auctore Avicen. a. canonis , cap. de ouo , illis imponitur propter ulcera, ti apostemata intestinorum eum illud possit eas partes lenire, & quodammodo resegerare . Itaque si exemplum Uysteris communis.
Salbam M sara ebsto secundo conueniunt ciystema ad reuellenda exarumenta ab siti partita laborandibus ad quas illa neque sit MM . peruenire, exempli gratia in dolore capitis, maendie fluxione oculorum, & smilibus, ad quem modumis ibit Galan. . de medicamentis, sec. loe. eap. de dolore rapitis ex Plaga, aut eati, scribit inquam iiii tium eurationis a sectione venae faciendum esse, nisi aetas prohibeat, aut saeuitas uitalis debilis appareat rquod si vel propter aetatem , vel propter vires nDn liceat venam secare, tune aluum per Uysteria dueenis dam ese, parum ut superflua in ipso exerementa e trahantur, partim ut humores qui ad affectas partestim cnnsueuerunt, reuellantur. Ae rursus paulo post ex Archigene, de tu qui ex stomacho capite dolent, ita inquit r Archigenes dixit yssiere validum multum etiam in huiusmodi Uystere positu est,quatenus pertirinet ad reuulsonem. Ac demum 4. de med. sec. loe in sua tonita oculorum probat validam ventris solutamnem, siue, ille inquit,per purgatorium eonveniens me diramentum, sue per robus aclysteria 'ad quem moducommuniter praeticantes in amplexia, lethargo , de aliis huiusmodi morbisa miliariter Hysteri h. viuntur,qus eis ad paries laborantes non possunt penetrare, amen reuellendo praecinam operam praestant. Clyst Na haee reuellentia eomponuntur primo ex decocto medicamentorum soluentium,& quidem validorum. qualia sunt helle rus,colocynthis, tantauria minor , di similes:secundo ex meditamentis eompositis qualia sunt haera composita,electuarium diaphsnieon benedicta,& smiliaiverum quoniam si hΣe sola medie menta imponantur, nimium irritarent, & morderent intestina,ideirco illis permastentur nonnulla leuiora ,
quae corii m acrimoniam,& violentiam remittere possunt. Sit exemplum. R cm -- minasia M. i.
Misis pis es ara. Quod fi velitis instere adhue aerius eonficere et addere S ui. usque ad et L electuarii dia phoeniconini recompositae et fimi sis medicamenti a scuti conita si uia uelitis minus aeria , possunt pistermitti medic stenta soluentia, di pro illis substitui leuiora, & fit eis
414쪽
Tettio, clysteria Iolent administri pro alterarione intes inorum,& totius corporis, ut s velimus refrige
rare,decoquuntur soli a maluarum, violarum, laeto e rum,capua papaueris,ac permiscetur Oleum violatum,
rosaeeum , ti similia a in quem usum habetis clysete apud Aelium ex ptisanali oleo violato, & ouis , quod e taestinussistum, iis addunt nonnulli mecum lactucs, portulacae, cucurbitae, auguriae, de fimilium equibus quidem clysteribus , potissimum in febribus
valde calidis , ego vii loleo frequentissime . At veros velimus ealefacere, parantur decocta ex medicam erutis calidi ribus calament , rura,saluia,ahrotano, haciscis lauri, R smilitast ovibus permiscetur oleum chamoenae linum, liliorum alborum auraceum. Gal. utebatur dystere ex oleo sinplici , tu taceo r nonnulli hoc tempore vinum quoque generosum solent infundeiare , quod Mmen ego puto non sne iudicio imponem dum esse.
Quarto & frequens est usus clysteriorum ad mitu gandos dolores vel cura das alias affectiones intestino.
ii contingit in dr Ientpria,in dolore colicoaeru δε α milibus , in quibus casibus pro variis assecti h. variisqι indicatio bus, plane varia clysteria debent parari, dequitius nimis longum foret se illatim pertractare,q im te satis fuerit uniux tantum c ysteris exemplum vobis proponere, quod ad dissoluetidos flatus si accommo datum,cum medici huiusmodi clytiere propter multas occasones cogantur uti sape numeIo.
persuadent rationes: altera, quod vehuieulus in in gna alimenti inopia re necessitate portionem succora trahcie possit,cum ab altis ploximis partibus, tum maxime ab ii. itfinis, quae doctrina est Gal. 3. de natura lib. acal. 43 Altera. tameis nihil clysteris in ventriculum asce dat,mhilominus eat illo posse nutrimetitum aliquod iacorpus transferri, quod ventriculus, & intestina raniadem prope eoquendi facultatem habeant, ut clare demonstrat Galen 4. de usu partium o cum inquit rQuemadmodum venis , cum natura ea distributionis instrumenta feeisset, facultatem D nruinis neratricε ribuit, ne dum per eas fertur, tempus ips alimento frustra perii eirad eundem modum, & intesimis distria tionis gratia institutis acultas quaedam conoeria
Quod si de sententia Hippoc Galen. & omnes fatentur hoc, totum corpus per communes venas, arte
rias . & neruos mirabiliter simul colligari, Omniaque communem perspiratum,& cons urum habeve, nulli dubium esse debet. quin suceus tenui minus, si coeti ne facillimus, per instere infusus, possit ah intestinis aliquam alterati nem recipere, nee non trahi a uenis melarateis,& quoquo n)odo, Si aliquamdiu hominem nutrireritaque neqv hie postremus usus, mea sententis,est prcirsus repudiandus.
Verum de suppostoliis quoque,&glandibus are dum est, quorum pariter mus,& compositio est multiplex: namque primo si ager Lerit imbecillus, ut noti possit clysteria pei sene, quae alioqui nonnunquam solent maxime turbare, medici glandibus utim ur, quae minorem molestiam . di perturbationem ais tunti de quo usu mentionem iam Hippocr. i. de rati ne victus 44. si uirtus tuerit imbecilla, glande utendum. se eundo glandes amponuntur ad ducenda excrementa .s illat comineantur in recto indistino,ira vi oporteae tantummodo naturam irritare. Tertio praecipuus estrius a s torte contingat, contingit autem frequentiss ive,ut imposta clysteria diutius moren tur in corporer hoc enim tempore glandes impostae,&Hysteria ed . eunt, e lotam aluum exonerant: ad quos vias habetis
glandes sinplices,ex mcile,& lalai s quis iunior cupiu
Saria larum M p aes bara. N. Mnu Postremo autem nonnulli proferunt usum elyseris. I ssisia. ad n ut menda ea corpora, quae propter aliquod immin
dimentum ore nequeunt assii mere alimenta, exempli gratia,in angina, in mulierrhus in prςsocatione uteri, unde tune temporis pleraque omnes medici utuntur lyctem hus praeparatis ex aliqua re nutriente , ut ex laete , p rsana , iure optimo, ovis, vino. Ss milibus rquem usum nonnulli hoc tempore non recipiunt, qui contendunt nihil posse nostra corpora nutrire , quod prius in ventriculum . Raecur assumptum , dic elum non fuerit: qum videtur hiisse Gai. sententia 4. de vis Dartium ab initio, ac repetita a. de natur. facult. Io. q iare eolligunt , exclyssibus nullo pacto hominem posse nutriri, cum illa ad ventri tum n queant penetrare. Qitae pariter suit sententia Gal. scribentis, et .meth. 13. quae infusa sunt, ea omnino adieiunium usque ascendere non posse , immbetiamsadm durn nitaris,sortasse tenue intestinum non posse pertingere: quo etiam videtur respexisse, eum dicit aphor. a. eorum quae conitiaen tur in intestinis, nihil. posse per vomitum vacuam. Neque id ad rem pissem tem quidquam saeit,quod Gal. scripserit.3 de sympl. causis E e y lleria noti nullis adeo alcendisse,ut vomitu
reiecta fuerint r squidem ille declarat, id fieri admoduraro . ac prς er naturae institutum, minime nostro emnais,quod non potest ad nutritionem pertinere . Ego vero breuiter puto , minime alienum a ratione , hciatmnem quoquo modo, deletu pore ex iis quae inferius
infunduntur,posse nuriri: quod mahi duat potissimum
It Salisamma T s. Mutis q. s. Mora'. 'notasia . sunt grandes ea tapone, in quo tamen non lauis moedo reperitur , infantibus mulieres imponunt gransi salis. Apud Gal. io. de sim p. med. ad finem habetis hiastoriati; is ura,qui rogatus, ut puero glandem impone ret praerepit ut ea stercore murium imponerenturinuo audito omnes in risum soluti sunt, quoniam eum tot essent quae sedi apposta intestinum ad excretionem possunt irritare , ille omnibus praeteritis ad sercus murium missugisset. Caeterum aeter huiuimodi usus sciendum es , i re eosdem esse usus glandium, di elysteriorum, addiscutiendos 8 itus, d reuulsonem paritum laboratium Neaetera, de quibus diximus. sit exemplum glandis discutientis flatus IR Raais a
415쪽
Coelueuerene medies, ut releri Aetius, Ioeo mellis uaria medicamenta colligere,& uti aut re fina, aut ticuishus,aut passulis,aut re smili,& ita conficere, quas chi. rurgi tentas,vulgo rastas appellant, quibus potissimum utebantur in iis,qui extremo intestino habe ham dolentes hsmorrhoidas, scissuras, eondylomata,S smilia aetur a duritie glandium solent dilaniare utor ego familiariter tempore frigidiore glandibus ex butyro,quae saepius repetitae line ulla molestia aluum lubricam revidunt. & speciatim dolentes hsmorrhoidas iuuant m
suopere misivi seses vrixam pretiae a. Avicen. post minorationem materiae per sectionem venat . post
lanationem alui, deinde aggreditur ea quae prouocant liuium, sudorem,& aperiunt porostates corporis . Et notandum est verbum, deinda, quoniam non licet iis particularibus indicationibus satisfacie, nis primum uniuersalibus satisfiat. Cum autem huiusmodi reme.
dia sint multiplicia, sed maiori ex parte ealida, di secati liate praedita, iubet ab iis abstanendum esse, & l
ut Oribus agendum,qualia sunt sylupus acetolus dee
eius eum radice apii, & smitihus,exterius inunctione ex oleo chamomaelino,& stieatione cum vino albo, &cum aqua dulci tepida. Avicen. accepit hune locum ex Gahad verbum,qui haec habet a I meth. s. Quae putruein
xunt,per vIinam tuum, & sudorem a corporibus e
pellenda sunt quod si ad os ventriculi aliquando sua
sponte impetunt, vacuantur etiam per vomitus, aliter autem non est,quod preter naturam irritesa deligenda
autem medico sunt quae sine calefactione siccatione rue infigni piaedictas vaeuationes prastant euiusmodiunt cremGr ptisanae ulla symes, decoctum radicis apii, &e. Sane iotum corpus priusquam id vacuaris, rarefacere non expedit,ubi autem vacuatum fuerit,it hit medicamento aliquo id facere, quod calorem tepidum habeat cuiusmodi es, quod ea chamore ala conficitur: in hoc opere s vinum quoque aquosum bibatur, id omnes vacuationes promouerit,idem faciet di te peratum dulcis aquae halneum . Hactenus Gal. ouam seriem verborum consutio volui pioserre, ut intelligatis , vel literam Auicen. corruptam esse , vel illum Salen. mentem non fuisse assecutum: squidem Gaiatin. adiuuandas propositas vacuationes expresse vianum bibendum exhibet: Auicen. autem eraeeo, vino, di aqua, vel separatam vel coninnetim videtur totum corpus fricare,& inungere, adeo ut optimum si,quod alias vos monui,dacia Aui. ad fontes Galeni perpetuo
reserrim quibus omnia magis perspicue & vere explicantur.
o..h..1 Sed hic sunt nonnullae dubitationes,& notandar aem μ' primum quaeritur,virum qus prouocant lotium, &s dorent, nueniant in principio Lbris, & ante hum
rem concoctacinem. Nam Galen. id e tuenda valetudine s. interpretatur oraculum Hippociatis eoncocta medicari,&c. atque illud accommodat,non solum ad pumentia medicamenta, sed etiam ad ea quae prouocantitum sudorem .& generaliter ad Omnia quaecunque succos crudos in totum corpus agere possunt. Breuiter autem respondendum, talia mea camenta nonnulla esse vehementiora, qus Galeno auctore sunt in sentiet
calida, S scra: nonnulla leuiora, qus sunt vel tem petatς caliditatas, vel parum frigidar qualia sunt radix apii,semina melonis,& similia:ea quibus priora, di valentiora nullo modo,posteriora, & leuiora possunt conuenire
a a Dis. 3 irem quaeritur de balneo, an conueniat in
febribus putridis, ante generalem vacuationem,& concoctionem humorum,oe qua dubitatione,cum non omnes idem semiant equidem nihil dubito scuti diximus ea non conuenire , quς prouocant lotium & sudo rem , quin pariter neque balnea conueniant , quς certum est posse mouere humores , qui ad eoetio nem quiete indigent , illosque ad totum corpus importune trahere , unde manifestum est multa periis
ttila strotis imminerer qus doctrina est ab n. i.
mei h ε. x .aphor. 41 qui heescribite Non tam eu ubi ali qua inflammatio , aut sine inflammatione humoris.
putredo igneum calorem excitarit, halnea utilia sunt, ante quam noxia dum res vacuentur aut conto. quantur.
Quam eandem sententiam habetis 3. de ratione ui eius ad finem. Hoe vero idem quoque statuendum est quod paulo supra norauimus ex Galeno de stillio ni hus, inunctionibus, & csteris prssidiis, qus eutem
possunt mollire & rarefuere: ad quem usum prs e teris Galeno probatur oleum chamomelinum, quod quidem ut ille docet 3. e smpl. med. lo. prstiare tensas partes remittit di relaxat , nec non quae medioeri. ter dura sunt emollit, Sconstipata ratefacii: ex qu colligatis errorem multorum , qui huiusmodi oleo vim adstringendi tribuunt , moti a vi puto s auise oritate Mesues, qui in cap. proprio asserit, illud avistingere.& flua sones cohibere,quod & rei natura, de
experientia manifeste demonstrat falsum esse. Sequitur Auic
prohibetur In praticipo accessionum ac maxime si sistit,frigus horror,vel rigor, quoniam per somnum m
tio spiritus, lana uiris fi caloris ad partes exteriotes impeditur,di propterea accessiones longissime protrahun ulr, prs terquam quod si aliqua adest viscerum inflammatio, veris mile est eam tune augeri,sicuti etiam si alia qui humores in ventrem confluant, pro comperto ha
hendum est , illos non perinde ut per talios somnos concoqui, sed potaus plures cumulari,& erudos permaneter quamotirem medici tune tempOi is iubent saros vagitare, ouod ex vigilia non leuia commoda, somni incommodis contraria,possint oriri Apud declinati nem vero, inquit Auice somnus est iuuatiuus valde,defcitiasse non nocet apud salutum propterea quia perhse tempora calore naturali per somnum reddito v lidiore , humores,& vapores putridi facilius propelluntur & dissoluuntur. Avicenna hanc totam partem acceis pit ex G M.qui tam dιffuse & accurate x aph. i .recenset utilitates N peracula,qus ςgrotis coni gunt per singuiala tempora accessionum, ut pluratius de hac te non st
tera iebrium remedia, potionem aquς frigidς non postremum locum obtinere, quam ille assimat, si tempestiue ea hibeatur, pra elate posse eorpus ti restigerare , ia humectare, di librem extinguere. Ergo summa cum ratione Avicen. qui hactenus nos docuit alia rerum summum, & maximum praesidium, sectionem venae cin praesentia aggreditur tractationem de portim ne aquae frigidae: quoniam vero Auleen. hanorem uatiat admodum conflati, nos conabimur illius mentem di sngula illius praecepta summatim , & distincte Optabicolligere, & explicate. Avicen. igitur primum po- εδι aquam nit cotiditiones quae prohibent potum aquae frigidae, hii uiam. quae sunt huiusmodi i si humor fuerit crudus,& glos
sus,tunc enim aqua prohibet illius concoctionem, quamos at fieri caliditate, i. si ventriculus,& iecur fuerint
debilia di frigida. 3.s in visceri hus su et italiqua inflammatio aut dolor, sue mala affectio neruorum . . si complerio tuerii frigida & scca , & oliditas innata debilis. s. si aeger non fuerit assuetus potioni aqus frigi-ds , ficuti illis euenit, qui sunt de regione calida, qus
postrema Avicen. verba aut sunt deprauata, aut mea sententia falsitatem continent: etenim siue consideremus rationem, sue obleniemus experientiam, nulli dubium est , quin habitatores restionum calida darum copioleioleant quam tabere, di non sine uti litate. Gentilis narrat de quodam suo scru,lati . qui uerat ex partibus Aethiopia δε asserebat omnes bibere aquas calidas, adeo vi si quis hibisset aqua frigidam, manifessum periculum & couulsionis,& moriis locum
416쪽
reret: die forte Aule.de iis intelligit,qui ea peculiari in sinuto ab aqua solent abliinere. Ita demum condit ionibus,qusaqus potione prahibent, addit Auici
lictenus positat aquas fi gidae potionem prohibent , ita exime contrariorum condiciones oppostae illius administrationem persuadent r itaque si malet aluerit calida , ut bilis , & sanguis, aut prosia , sed oncocta, si eorpus fuerit carnosiam, si ealiditas inna. vasanguisque & spiritus plurimum abundet, si virtus si robusta, si .istera omesa sint sana, si naturalis tem
peries non suerit frigida , ae demum s ager iactit a l.
suetus potioni aquae itiaidae , nullum prae tantius re medium pro curandis febribus potest excogitari: si quidem euenit saepenumero,ut hac ratione excitata tiro rata natura rapellat humores noxios, aut per v mitum, aut per urinam, aut per sudorem, aut per omnes huiusmodi partes , ex quo aeger protinus lanus
Aqua frigida dupliei ratione exhibetur in febri h. vna, ratione potus ad leniendam si sim,&tune moder te . N pturibus vicibus exhibetur: est era, ratione me dicamenti , & tune copiose de semel exhibenda est . Huic. autem ponat duo signa , nimirum donec aeger pallidus fiat, Zengore trimatur: deinde certam P
Monis quantitatem determinat ad minus heminam unam cum dimidia, quae iane quantitas est minima . nec scio quomodo ea iam parua potione possit vetuicarim i get fiat pallidus,& tremat,eum utrumque non aliter possis euenire, quam ex in seni internas tim partium restigκra νιne. Caeterum quoniam huius inodi r medium inter caetera omnia est admodum nobile , &sspenumero dignum admiratione,mihi libet ad vestri utilitatem ea Gal. disciplina accurate,sed tamen breulia ter illa omnia examinare, quaecunque ad integram hi ius remedii adminis rationem per maent. Itaque vid himus primum , virum generaliter in febribus aquaefiigida potio conueniat, ecundo,quibusnam corporibus conueniat: tertio,quantum: quarto,quo tempore: quinto,quomodo liceat illa exhibeter sexto & vltimo, quatiam aqua sit potissimum eligenda, ac csterra ante ponenda .
Ergo quatenus pertinet ad pri reum , potio acuae sigiliae nullo modo videtur conuenire , si quiuem
Hippocra. de ratione virius 4 . tellatur,nullum se pomisti officium inuenire, quod in morbis acutis aquae Dieids tribui possit,immo vero ipse Hippocr. nec non
Galenus in eo in. plurima numerat incommoda, quod mulio tem temoretur in ventriculo, quod dissiculia et concmaatur, quod plurimas fluctuationes patiat, neque urinas, neque sudores moueat,&alia huiusmodi, quae videntur demonstrare, potionem aquae frigid enon solum non conuenire, sed etiam multa pericula s
eum astare.Sed respondeatis uno verbo, aquam frigudam, vi paulo ante diximus iupisciter exhiberi, vel ratione potus, vel latione medicamenti. Hippocialem autem fle Galenum sermonem habere de aqua ratione potus, qui si sola&simpliciter exhibeatur, illa contiuet
distri mica, de quibus ipsi loquuntur , qua nullo modo
possunt intelliget ea quam,quae tanquam medicame tum semes di copiose exhibetur,adeo ut pro comperto habendum lit, Hipp. de G l. a iis usum minus proh re, nou ouatenus perti et ad facultates, qus ea primis qualitatibus oriuntur, hoc est, refrigerandi, & humectandi,qus a nemine posIum negari, sed quatenus pertinet ad secundas de tertiassium reuera aqua neque iniscitat , neque abstergat, neque urinas, neque ludores moueat, e quidquam essetat,quod ad posteriores huiusmodi saeuitates spectare possit . Quou quidem Hipp. R Gal.propositum fit manifessum exter. 41. 3.
pa, O qtiandam M. Matia oe. in quo Hippocrates fate tui maci tui tu , te noti fuisse locutum de aqua tamquam medicament , asseritque aquam, & quidem valde multam, aliquando exhibendam esse. Muti GL lenus quoque huius remedii administratione, & pr bat , di multis laudibus extoll t. Itaque eis aqua paulatim ac lapius ea habita, non calet mialtis pericu Iis , tamen copiose de semel assumpta, refrigerando &humectando, spe etia per varias partes vacua Jo,ptae Harismmam operam praestat, neque ulla ratione debet repudiari. Secundo quibusnam frigida aqua eonveniat ut oris dinate ac perspiciae hane rem in El:gatis,quae in maximi momenta, licet ea tribus hoc iudicium sacere, nempe ex rebus naturalibus, non naturalibus,& praeternaturam: ac primu in ex rebus naturali hus, rem Perie, state, halii tu corporis seris,ccinsuetudine & similibus: naque si aeger habeat intemperiem fligidam, uel universi
emporis, vel partium principalium,cordis, ventriculi, iecoris tui citigida aqua non conuenit,eum verisimile sit vel potius necessarium, talem hominem habere N. rum caloris innati, sanguiuas, & spiritus a qua ratione conuenit temperaturis calida oribus, ae potissimum, saegri abundent multo languine Ae spiritu, adeo ut vim remedii bene pollini perferre. De aetate non conuenit semhus, quos conifat habere vires debiliores: constat talem hominem,inquit Gal. x i.metho. s senem non etise,ex quo omnes illi virtutes valentes esti dicimus: v rum neque conuenit puuris, quoniam ut scribit Gas. 1.epid secio 1.14. 3e s 7 propter naturalem infirmitate, aes mul neruosi generis mollitiem,conuulsonibus sui
opportunissimi quamobrem aetate forentibus tantummodo conueni . De habi u corporis,non conuenit graiselli sintque extenuati se etenim cum huiusmodi coris
pura, i placet Gal. 1 .aph 18 necessario sint debit ia,habeantque parum languinis, vix defendi poss)nt, quin
interna viscera omni propemodum tutela delli tuta,vehementer offendantur: M si quis obiiciat Gal. IO. me tho. . qui aegroto cuidam extenuato, ne caderet in f brim hectic im, aquam fontanam plane gelidam dare non est veritus facile respondere, tunc Gas aquam deis
disse non copiose, nempe ad duos vel ad summam tres cyathos neque semel,sed pluribus uicibus addo inter assumpta alimenta, quo tempore aqua non ita currit partibus excarnibus & eranguibun quare vide tur illam dedisse potius promtione quam pro medicamento,qui haec seribi te Quare frigidam fmul multamsbi dari,qui ita ais et sunsi non fount sie apud eundem Gai s. methoes .heetica se bies aquam neque H ne gelidam,neque multam desuerant,cum extenuatis
omnino,exiguique languinis corporibus incidant Deseru . etsi dubium non est , quin potio frigida magis
conuenia i viris vi pote robustioribus ti calidioribus, quam mulieribus, tamen utriuue sexui poteli conuenire, dummodo mulieres quoque requisitas habent ictis ditiones. De consuetudi te dubium est, an sit condiu necessaria,nec nes Avicenna inter necessarias videtur illud reponere,immo vero 3e GaIaperte asserit g meth 3.in iis,qui per sanitatem non solent frigidam di te. illam plane pistermittendam esse, qui scribit ad hune modum destigidae potione deierminandum,&C. Coistra vero idem Gal.f. meth. .scribit, nonnullos quate
pote sanitatis fragadae potioni minime tuerant assueti, eum propter febrem ardentem frigidam hibere coacti
essent,ex ea nullum detramentum percepisse . In quao fficultate equidem censeo , consuetudinem inter eo ditiones necessarias reponendam non esse,adeo vis caeterae conditiones contentiant , sine praecedenti consuetudine liceat ad frigidam ventre: sed illud addo, s simul eum aliis conditionibus accedat quoque m suetudo, tunc medicum longe prompticii em 3e and eiorem esse de re , quod hinc possi colligere, &ptu comperio habere , huiusmodi homines minima habe fetia . .
417쪽
habere prInespes eorporis paries tristidas & imbecil
las, atq; illas quae tempore ianitatis a frigida laesi non ueram. 1lto minus in febri ardete ouὼ essent quod dam veluti propugnaculum nimidi rem rationis,lmda posset quae clara est sententia Galent imo quae elata sunt eius verba s.meth. s. Quod si etiam fi igidae assue rus aeger fuerit, magna cum fiducia seleidam exhibe his L quae sequitur. Atque hactenus de rebus naturalibus.
Porio inter res non naturales unus oecurrit aer, sub A ' quo auctore Gal. loco proxime citato s.meth. tempus
anni,cortic nstitutio, egio,continentur Facile autem
est intellistere, potionem frigidam in aere ealido potita
simum conuenire: huius ratio redditur a Gal. 1 i. meth. M. propterea quod hyeme, nec non coeli constitutione& regione fit ei dis, sebres ardentes sere non genera n aur, neq; siti fristidam potionem sere desiderant, qui inspirato aere fi istidiore assidue reti iurantur, quod si
quando in ambiente aere higido inrotum contingat vehemeter Wi,exigua salutis eius spes habenda esse in quo casu neque liceat frigidam exhibere, neque aliud remedium administrare. Itaque aestate, coeli, constitutione,*regione calidis, potio frigida centenda est opportunissima vi iure mirum sit de Avie. qui in aere de regione ea lidiore nolit illam exhibere.
Res praeter naturam sunt tres,moibus,causa morbi, sympto mar rursum morbi sunt trium generum, in intemperie, n soluta unitate, in mala compositone r ex quibus id primum debet vobis constare, potionem frigidam, neq: in soluta unitate,neqs in mala compositione aliquem viam asserier quare in sola intemperie co- uenit: & quoniam intemperies sunt plurima , partim simpliees,partim eompositae,ita habendum est, hoc rem N inedium in sola intemperie calida re sicca. vel coniunctim, vel separatim conuenire, quibus aquae frigiditas de humiditas conciariae sunt: ad quein modum scribit
Gal. s. metho. . varias corporis particulas,sue ex naturali intemperie, siue ex contracto vitio redditas dehiali res gulam,ventriculum, iecur, coloni septum transuersumi pulmonem,& similes,ex si igidae aquae usu la fas fuisse, ut deinceps non potuerint proprias operationes perficere: itaq; intra Omnes intemperies uni tarum eat idς di ficte t conuenti. Cum veto adhuc huiusmodi intepeties vel sint alicuius determinatae partis, vel corporis uniuersi, vel cum materia, vel sine maioxia primum siue fuerint particulares,si uniuersales, Omnbus conuenit. Exemplum particularest in emperies ventriculi calida & seca, de qua scrabit Gal. . meth. g. Exe Flum uniuersale sint subres ardentes,de quibus idem scribit Gal. . de ratione victus h. neminem periisse, qui tempore opportutio frigidam aqua potauerit. Sin autem hac ipsa intemperies fuerit eum materia, quale unum est eryspcias , certum est illi in rantum frigidam aquam conuenire, ut Gal asstmet s. meth .cuato erys petas,quod ver u fit,aliter sanari nouposse; de quo habetis apud Aetium,li .cap. 89. hi amriam cuiusdain mulieris,interno elusipelateia latis, ac semimortuae, quae potione aqua frigidae mirabilitersuit restituta. Contra vero, inquit Gal. eodem loco s. metho. quibuscunque in principe parte aliquis tumor consiliit ex genere inflammationis .ce dematis ut scirrhi iis sigidam dare non conuenit. Quatenus pertinet ad causam morbi & sympto mara, sicuti dirimus de morbo, ex una parte,si humores fuerint fiigidi,crassi crudi, pariter si symptomata haheant eandem naturam Hertum est iii dam non con uenite exaltera aute, si humores fuerint calidi,tenues,
concocii, S symptomata ab iis non dissentiam, illius
usus opportusus e sendus est. Porro quantum stigia Raaiisa, dae aquae liceat exhibere, quod tertium fuerat propos fetida. rum, vidimus Auic. hune terminu sta inere, donec gerfiat viridis, dirigore corripiatur, necno certa metura
determinasse, umus & dimidiae hemin e ad minus, &c 1. in curatione sebris ardetis iubet,ut aeger de ea bibat qualibet hora,paulatim, sorbitiones plurimas,
proprie in eo, cuius lingua scra apparet. sed neque
Gai.hae in re videtur omni ex parte sbi constare, nee satis dissidete iste idae aquae in ensuram explicare naisque s. metho. a. huiusmodi quantitatem determinati quantum hibere a no labet, de ratione vitius 43. hschahel: Polio frigidς aquς tanta sit,quitum ager mlpi tando hauriti possit. Et paulo posit nempe ad se bris extinctionem sigida affatim, atq; usque ad laborantis
satietatem bibitur ici. meth. 3 .cuidam mulieri,quae a
tumno ex vigilia & trillitiis ecepit febricitare, qua fobrem Gal. quarta die deprehendit esse hectica putridae eoniunctam frigida dedit moderate: alteri qui hoc ipso tempore aegrotabat,quoties nutrichatur, quandoq;
hi nos, quando da tres stigius cyathos exhibuit. Cuida iuueni Io. metho .calido disicco, qui sub cani la ex ira febricitauit,in prima accessione duas uigidae hemianas , ae rursum poli alimenta claeiter alteram hemina propinauit,adeo ut qui frigidam rahibet,quantu egrohibere ibet, quantum siler una Inspiratione potest haurire qui exhibet ad satietate, qui dat duos vel tres cyathos, suas ves tres heminas, qui dat moderate, iure in huiusmodi quantitate definienda ambiguus ato inconstans videri potes . Paulus lib. a. eap. 36. probat astigidam potionem, quae no paulatim osseratur,vim te quae vehementius potest intendere, sed qus offer tur consertim in rationem reddit, ut ita flamma obruista extinguatur.
C sterum si rei naturam eonsderemus, equide pu to tirgidam aquam perpetuo copiose N cumulate dan I
dam esse:etenim eum illa vel alterando, vel vacuando, soleat prodesse, quos terimu vel utrumq; poterit praestare, si puce exhibeatur, adeo ut neq; insigniter ait
rare, neque sudorem, vomitum,suum, mouere possiecenseoq; hanc siisse mentem Gal.& omnium illustriumedicorum, nempe ut aegri sigida hibant usq; ad satietate, reo vero ut cogantur, etiamsi nolint, supra satietate, scuti vulgatis quoq; usus videtur obtinuisse, vi sua quantitate Dossit ardentem flammam quasilus focare, nec non ala quam insignem vacuatio te moliri.
Quod s Gil.varie de huius aquae mensura loquitur id
sumina eum ratione faciliqui probe nouit,quod i adiunos docuerat,nimirum certam sngulorum qua nil late. neq; definiri posse,ae pio pterea fieri non posse, ut omnibus eadem perpetuo quantitas offeratur a de qua rei elatim nos admonet r. ad Glauc. s.cum dicit: M dus in quantitate aquae fit dat se tuetur. quemadmodum tempus anni, regio, aetas, natura, &consuetudo pollulant. Itaqi ad summam ita habendum est quam tiigidam maiore mensura perpetuo danda esse,sed iΑram prudenter & eaut ut illa vel augeatur,vel minu tur, sicuti variarum rerum opportunitas atq; indicati videtur possulare. Idem vero Auscennam quoque υ luim,ex eo satis debet constare, quod iubeat aqua bi-hendam esse,donee et fiat pallidus,& ristore asseia tur et qua symptomata certum est, non niti ex copiosa aqua posse prouenirer nam quatenus pertinet ad altorum locum, de curatione febris ardentis, mens Auic. fuerat, huiusmodi aquam Digidam,plena mensura, ac
semel ea hibendam esse et verum s quod foret impediamentum, quod tantam copiam prohiberet, tunc paulatim & qualibet hora exhibendam esse, ut hae saltem .
ratione magna illa secitas remitteretur. In quo casu,
ad euitanda quin supra diximus, sorte utilius esset ex zaecepto S more Gal. illam propinare non qualibet
ira, quoniam vario tempore exhibata, praeter eateram teli Omuem coetionem perturbare.
Absoluta sunt tria capita de aqua stigida, superest
quartumi de tempore in quo liceat frigidam exhibe
te. Galen. s. metho. s. .deratione victus M .lib. .cot ment. I a. plane docet, illam non nas apparente eo
coctione exhibendam esse, i Paulus Aetius, Avicenis qna,& omnes consentiunt:solas Averr. id negat,qui I. s.colliger. cap. g. longa disputatione conatur Galenum reprehendere,& probare coctione minime expectaniadam essi: verum non es mu hoc viro, ut philosoptici
418쪽
Illustiora medim Plebeio, tε pus perdamus, ae potis.
fimum quoniam sic uls intellistat rationem, propter quam Gal. Se cxteri frigida pronibent, ante coneoctionem, s facile poteritota Auerta cauillatrienta dissolve. re itaq; -idum est ex Gat'. meth. 4. I. meth. I .
febris,quatenus est labri S, frigidam promum & si gulare esse renedramgum proxime possit illius ealiditatem N siccitatem remittere: sed altera ex parte frigiadam non esse remedium humorum putrescontra, nisi quatenus illius opera per aluum, dorem vel per alias vias a natura deiiciuntur: autem huiusmodi vaeua tio,vi docet Gal. t .aphori a x. Se saepissime utiliter fieri non posse,nisi primum praecedat humorum cococtio, idcirco ante coticoctionem non licet frigidam exhibere,ut simul uno tempore febris extinguatur, & putidi humores 2Ii qua ratione educamur: de quare Galen. 9.tneth. .h re habet: sed neq; iis, quibus obitructio,putridus ve humor non concoctus incommodar, oportet si et Mam offerre, M.qui generaliter putridor u hum
rum,tam crassorum,quam tenuium concoctionem re qtiarit, ni claramq; reddit rationem, nempe ut natura,
quaeia bona a malis separauit,possit retinere quae sunt retinenda,& expellere quae sunt expellenda: quod fieon a quis aude it frigidam exhibere sine humorum coctione, tune no solum putridi humores utiliter nequeunt vacuati, ted multa incommoda necessario 1 quuntur: quae si fit se explicantur a GaI.γ meth. .dum inquit: Iviro incommoti, quae frig dr pDUnnem In
tempestiue exhibitam sequuntur,in iis consistum, dec. H et istitur si taene in te lupan rur,debent satis esse ad retp Madendum Ze Aueri .se omnibus. quicunque a Gildissentium. Sed praterea quaeritu de tem p te, an in
κι-- - ο ς cr ca liceat trigid Im exhibere e Cui dubitationi
pterea quia in tali die natura noxiis humoribus domuisti iaci. οδ M , qἶ-conuente mouere, unde a frigida mei tarat roborata, longe facilius poterit illos expellere equae sententia ara hi non pol probati,na manifeste nos docent Hipp.&Gal. i.apho io. in tali die nihil mouedum vel innovandum esse: & ratio est in promptu retenim cuna hoc tepore natura soleat varias motiones di vacitationes tacere, quae a medico ignor a tur,si illa
audeat f igida exhibere,facile aliquis motus cotrarius morai de proposito naturae posset succedere,& illa impedire: unde legimus Gai nihil aliud cupere, qui tu
. corum coctionem, nem diei Iucae quidquam memi-Ut nisse Demum vero quaerunt nonnulli an frigida in e t in ' toxysmo debeat exhiberi quib. respondendum, liq; illam conuenire, neq; solum in parcirysmo, sed in sta
tu paroxylaal: quae clara Ni sententia Gal. loco citato'. meu . . docentis frigida aquam dandam esse,cu euicentcxappareant notae cora coctionis,febris aut cit maxil ara V rationem reddit,qm hoc tempore intons partes maxime ardent, quae caloris copia est quo adii vehati propugnaculum, quo minus illae ab in si a stigidiatate laedi possint. Cui pane coo uenia Ali Ic I nquiens c. de curatione feb. Ianguinis: Et melior horarum ad hoco . est hora vehementis ebullitioni Nangustinde inisti-
'. mationi de frequentiae pulsus. Quintos claudam est, , ' quomodo liceat frigidam exhiberenta simplicem, sine 'm alicuius rei permixtione, an ala quid ei permittan do, quod vel illitas malitiam possit corrigere, vel illius vim possit adiuuare:ae sine ulla dubitatione aqua simplex,
ri,du modo trana de laudara aqua possit haberi: quods talis defici at,time GH prius decet illam coque re sie pa in Gal. vi unque de aquae frigidae potione
loquitur, frigidam aquam sentanam crudam Si gelidam, sine ulla praeparatione conlueuit exhibere. si autem aqua salutat fideri et, tunc doceto. epid. 4. Io. ita
decoquendam esse. itaque ad lummam, aqua rur gida tincera, crura, une ulla permistione, admodum copiose, non nte humorum coctionemno in die aurica, o vigore accessionis,exhibenda est. Postremo restat videndum,qusnam Aqua Prae L LM.tis fit eligendar quoniam vero si velimus de aqus bonitate ae praestantia agere ongissima tractatione opus io
res, auod occisio non permittit,mihi liceat summatim hanc rem vobis explicare. Gal. 3. de ratione victus Aci. M.
aquam optimam deleribit, quς purissima ell, Ze omni aliena qualitate destituta: de qua conlueuit ludictu sa- , cere, t.de sim'medicis. ex tribus sensibus visu, gustu, doratu: de primum iustu aqua est optimi,si nulla af - 'serat qualitatem ,sed exquisite qualitatis expres appareat. Quod si aliquando Gal.& alii aquam dulcetn a pellent , certum est illos ita loqui, ad disserentia Nu ei es' , aut similium : cum reuera aqua ose lima, quod a Gal. repetum mest a. de alimentisi x. Rullam simplice,
di sensibilem saporis qualitate debeat hibere .sed plane ab omni qualitate immunis este alioqui no est optim de a Galeno reiici uir. secundo,ex visu dignoscitur aqua optima , quς syncera. &plane pellucida fueriti
adeo ut veluti exqusti te colata appareat r sicuti contra caeteri omnes turbata, nigrs,ceruleς, & limites, iure a Galeno improbantur. Tertio, ex odore aqua optima
censenda est, si pariter nullam qualitatem prsseterat; ex quo csteras omnes licet pessimas iudicare,qus habet odorem sulphuris,bituminis,dec qus quidem uera At Galenus docet I de fimp. medicamentis iam non sunt simpliees aqvs,sed compositς, eum ex aqua sulphure,& reliquis constent. Itaque ex iis tribus letiasib us,de proba, vel improba aqua licet iudicium face- .Hδs Omnes aquς optims conditiones, ex iis tribus petita preclare mihi videtur Gai. quodam veluti epilogo complecti in lib.de ptisatis L. Aqua optima se stantia,&gustu,&olfactu,&colore probatur,&c. quε deinceps omnes Gesciat Arabes imitati sum. verum deueniendo ad magis particulariacuaquarum quς bibuntur, sint plutims differentiς, illud domum videndum restat, quςnam ex omnitius si eligenda,& principem locum teneat. Aetius lib. 3. ios. facit quinque generales differentias aquς, quam diuutionem mihi libet in prisentia reciper . DemPe Pluinutalem ontanam, puteariam , nuulaletri, stagninam: de quibus multa a multis disputantur: namque ali3 imaalme probanr pluuialem, tanquam tenuullinam,de calore quali eIlxatam: alii eandem vituperant, quasi
omnium malignarum qualitatusti participem, ut quq ex multis stigidis, crassis de sordidis vaporibus educ
tur : nonnulla ame is teras ponunt puteales, tanquam per terram percolatas,ac propterea purgatissimas: no. nulli easdem existimant maxime Om tuum crasias,o
das,& lla tuo Gratu demum quorum sententia fere ab omnibus videtur probari, propter assiduum motum. iis omnibus praeponunt fiuvialem Se fontanam, omnes aquam stagninam repudiant et de quarum Opini num diuersitate, cum nolim longius agere, inibi satis fuerit istius rei summam vobi, prole rei quam pumis sententis Hippocratis, Galani ,& veritati magis
Itaque censeo cum Hippocrate & Galenos. epid. Α - Η
4. I 6. aquam pluuialem c teris aqvs generibus plς- uia ponendam esse, quς tamen prςrogatiua illi tantum- Q. modo tribuenda est,quς tempore illatis. st nci cinialo, aut cum toni tm nonnunquam demittitur: siquidem huiusmodi aqua ex tenuibus vaporibus vi aeris calidioris eicitatas, conficitur, ut summa cum ratione,
tenuior, & quodammodo magis cocta, ae propterea o tima censenda fit i cum altera quς tempore hymmis, per multos de procellosos imbres descendit, ex mulus f igidis & crassis vaporibus conficiatur, ut meis rito omnium malarum qualitatum particeps,sordida, facile pu sese ibi Iis , atque uno verbo, omnium pessiis ma ab omnibus existimetur . Si quis de huiusm
di pluuiis plura cupit intelligeret,videat Galenum i
co citato,q ui nanc rem trama diffuse, ut pluribus nosit opus. Quatenus vero pertinet ad reliquas aquas, putealis siderivet ex proximo lante aut fluuio, nisi terra per quam profluit, aliena qualitate participet, Propter maiorem allenuationem 3c purgationem a
419쪽
& fluviali & fontana melior potest censerit quod si no difficultatem continere , nempe in missione sanguinis
ea flumine ut fonte, sed ex abysso aquarum . qui sub nulla e pectandam concoctionem, sicuti de RQ expe- terra ubiq; reperitvr,generationem habeat, haec certe ciari in purgatione: sed etiamsi humores et uda fuerint, aqua di crassissima Ze crudissima debet haberi. sanguine mittendit esse: quod a nemine debet in con- boniam igitur optima pluuialis dissiculier potest trouersiain reuocari, cu ex vulgari aphor. eum morbi haberi, si e putealis ex fonte aut fluuio raro occurrit, inchoant, hoc tempore atq; hac humorum cruditate, i Im vobis licet fluuiasi 8t fontanavit: quod si neque secim venae sit opportunissima: namq; altera ex parte, haec probata fuerit, moderata coitione, utilupra dixtis si adsint cruda alimenta in ventriculo, citi dubium essemus, potest adhue magis purgari,exaenuari Se ad com potest,quin ipse quoque Auic. simul cum Gai velit inia modiorem usum accommodari: sed tame nac semper tisipet di Erendam esse sinionem venae, donec alimen adhibita mutione, cum aquarum sint insignes d flare- ta sint concoeta, Se excie menta descendant: qn Od. n. tae,non solum generaliter, sed etiam speciat imi ut pertinet ad cruditatem humorum, qui fuerint in prina a sontana, putealis a puteali, &ne de reliquis , ut tu s venis, si Gal.mentem intelliginius,iunc non plane propriis,notis ex ua, praecipue sensibus, ut diximus, eli necesse venae lectionem praternutiere, sed potiusce earum bonitate& malitia perpetuo iudicium fa- illam partiri,ac saepius repetere, quod in tali casu viresciatis. Sed satis de hoc remedio. sint debiliores, quam ut possint tam copiosam vacu Deum adminisseminis, J Cii Auic.hactenus pro- tionem&semel factam perferte , adeo ut certum sit, posuisset varia praecepta, accommodata ad curandas Aulc. de una tantum humol u cruditate,quae est in ve- febres putridas, sectionem venae,lenitionem alui,pt nis,intelligere,ficuti sine dubio intellexit quoqI Gal. uocationem totis Aqua frigidam,& alia id genus: post Lu π -'M.A-ρ---- myν i a hac omnia docet attendendum eine coctioni de v)cua in M'-- - ο νη-Μ ειαι. Hic secunauselle 'Ioui humorum, spectatim pracapiens, non vacuanda Ito,cuius lenius est huiusmoduli phlebotomiam plia Caητ II. maeciam indigestam , in calido aut Bigido, nisi cipio febris fuerit praetermisia, deinceps illa sole prγptopl ne 'stitatem: quare ra proposito initium di- termittendam,quando si fiat polletiore tempore, perisputation m aduerius Rhasim, qui purgandis humo- culum imminet, ne aeger propter superuenientem viatibus lentieb nullam coctibnem Bre expectandam: rium imbecillitatem interficiatur. Quo loco mouetur quo loco ouines' eractant celebrem quaestionem ulus vulgaris ed utilissima quaestio . an transacto fibris &vulga est titulus, de minoratione matellae, nempe morborum principio liceat medico venam secare. ae Quasi utrum liceat in principio febrium di morborum pur- primum pro parte negativa est Aule. in praesentia quipante medicamento noxios humore. pro Pal te Purga ιd 13letur apertissime. Deinde est aphor. Hipp. cu morre & minoraret sed eum nos hane ipsam rem tractaue- bt Ioch antrin quo praecepto omnes medici videnturrimus accitratissime in noliris disputationibus ti ed - conuenire, atq; istud confirmat ratio tradita a Gai intis,cae quibus licet unicuiqs varias hominum Opim com qu ducet medicum tu principio morbi aut secare
Nes, variaq; eorum argumenta e nostram leu entiam vena ut dare med Icamentum, ut minorata materia,
intelligere, superuacaneum solet eadem repetere, de DAlura quod superest possit facilius concoquere di su
actum agere. Quoniam vero Auic inter dispurandum PCNI τοῦ Vnde coll)Fur areumentum: natura in statu intermisce quoidam ea nones de vanis rebus, quoru morbi aut superauit morbu, apparetq; perfecta oc multi sunt digni maxima notatione,nos die Lerc. cito ut superata est,apparentq; signa conuaria concohimur singulos colligere N examinare. etioni: ergo si natura superau it,plane superuacaneu in. Rι scias νε--εω-- ιβ λυ--μ Dinis, Venam lecare: sin aut Illa superata est, iam ex prsceptoriis heu gemre virus, in quo eammtων- Hic Ual.& in hoc com & a I. metu. s. non licet huiusmodi Ruic. Du nonnullos canones desectione ven r,qum aegroto manus admouere, ne remedia temere infamen rum primus est huiusmodi. in missione sanaum is nutis tun Altera autem ex parte affirmatura primum est rata expectanda humorum concoctio, scuti expectan tio: nam si tres suffciunt principes scopi morbi magnida est in exhibitione medicamenti:&ratio est in pro- rudo, robur virium, & aetas, quod certissimi est Hipp.
Pii. a tonterea quia attendimus humorum coctioni,vt 8c GaIdcc elum, quamobrem transacto p incipio, si illi facilius & turius a maditamento educatur, verum illi conueoim Mon licebit venam incidere lioqui ima per in ena quouis tempore humores facile &tuto rei necesse quartum praeterea scopum, ex temporibus ducuntu : quare minime oportet coctionem expecta mor tu si aruisse. Deinde est Gai s. mei h. s.qua aste m. Sed de hoc emone dubium est: nam multi hoe tem rens esse duo maxima praesidia febrium continentiu Pore di syrupis,de aliis modis eonantur moliti cocti lectione venae i& pota ne aquae frigidae, inquit imo ilnem,deinde accedunt ad sectionem venae, neo; desunt u hane esse offerentia, quod potio frigida non possitrat oncs, quae hanc medendi methodum videntur co- administrarI, nisi compaream euidentia signa cone firmariu riamq; lese o gerat oecasio mittendi languine clionis: lectio asitvens quouis tepore poteti adhiberirsocrat , qui paulo ante multa assumpis it alimenia,ut itaq; etiam transacto principio,quam eandem sente ven inculus e tiam nunc repletus fuerit, nemo,ut puto, tiam repetit lib.de sing.mis. a . suo loco ex proposito Rudeat Socrati sanguinem mme tediis primum alia, e dii putat aduersus nonnullas, qui de tempore mittendira furem l cococta,& ventriculus fuerit inanitus, quo- sanguinis varie sentiebant. namq; alii admodum ridiamam fi aliter fiat periculum immineret, ne eruda ma- cule nciebam vena secare nisi post accessionem tertiimia in venas trahoetur, di maiora it c omoda seque- diei, quare fuerant medici diatri tarii,quippe ante teris rentur. E quo GaIquoq; ρ. merdis. de lang. missione tiam accessione contendebam, neq; vicium dandum. c. q. de tuenda valar. s. si praecedat humorum crudia neq; ullum remedium administra dum esse, proptereatas, iubet tanto tempore sectionem vetiae differendam quod ante hoc tempus nulla cognitio demolbi forma
esse,quantum videbitur sufficere tum ad tu cocti, di natura possit habrai: de quorum ignorantia Galen. Nem, tum vi excrementa deicendant. Secundo si crudi multis in Iocis pr i evrao F. meth. 3. ismonem h humores redii dent in primis venis,eadem ratione ania bet. Αlij vero exuemum termissi mittendi sanguinis e sectionem venae videtur expectanda concoctio, ne Quartum definiebant diem, iam quem terminum iuilli quoque in penitiores partes dedueantur: ad quem decli irationibus paroxysmorum concedebam quad modum GH de sang. mis. I x. in iis qui oudor uni hu- cunque libuisset sanguinem mittere Alii demum pris oIum copia laborabant, siquid incidentium atque mo quoque tempore stestinabant sanguinem mittere,
extenuantium medicamentorum conluevit prius exia unum tantummodo cons-ames, utrum alimentamine,& deinde ad sanguinis missionem accedere. adhuc continerentur in ventriculo. De quibus qui- De Modissicultate ego tractaui diffiise in meis dispu- dem veterum medicorum opinionibus Gal. ita flamit amnibus: quam illud unum dico in praesentia, Auic. Et scribit. Quoniam saepe poli quam aliquis iam simenuam i bene intelligatur, veram esse, & uulum quinque aut sta dies agrorauita ad curationem Voc
420쪽
mur,utique expediet sanguinem mittere, etiamsi huius remesii prima occaso suerit praetermissa: quocunque n. die miliendi tinguinis scopos in astolante in ueneris,in eo praestium hoc adhibet . etiams 1 o. ab initio morbi dies fuerint. Sed ipse quoq; Auic parum sibi ps conlecitiens, idem quod Gal. videtur sentire,q ii hac habet ε. primi xo cum maturatio apparuerit, teri udo principium praeterierit, versus flatu, tunes oportuerit ut phlebotomia sit, si non fuerit quod
prehibeat,s t. Et iterum paulo post: cum in febre re oportcbit phleboro mare, ne attendas quod quidem dioen scilicet quod non est bonum, ut post quartam diem fiat , quonia in bonum est ut fiat etiamsi sit post ηo dies, & hoc secundum sententiam Gai. Haetenua
Ad hane dubitationem in veritate respondendum est ei si nulli dubium esse dehet, quin principium morbi lovge magis quam caetera tempora ad sectione v n.. se accommodatum verumtame si propter aliquod impedimentum id remedium fuerit pri iermitium , quolibet tempore, dummodo conueniant principes icipa sanguinem mittendum esse: quare sciendum est, si coiingat aliquando progressione temporis occaso nem mittendi sanguinem amitti, id non fieri propternu nerum dierum, sed propterea quia progressu tempnris in plurimis aegris vires redduntur debiliores,
quod perspicue declarat G ii.in lib. de sang. misscar, 1 o. ad sa. Ex iis non officile est ad rabiectas rationes respondete primum ad Auici vel ille intelligit pos
principium non conuenire sectionem venae propter rationem virium, quod illius verba videntur constamate , vel mea sententia non potest ab errore & con tradictione defendi. Aphor. Hi po cu morbi inchoant, non aliud docet.quam quod nos d rimus, & fatemur, principium inter omnia tempora ad mouendo, humores esse accommodatissimum: qui tamen non piohibet omnino, si quando opus fuerit, quin in caeteris quoui temporibus statu liceat mouere, cum non absolute, sed comparative loquatur. Neque vero posita ratio quicquam valet: namque in statu mothi saluta ris apparontibus fignis perietis cone ionis. a des cit unus princeps scopus, morbi magnitudo; ae satirusoret venam secare. Sic in statu mothi lethalis, si dat ra prorsus occubuit,necessario vires non constant.Sed
fi agas uatum morbi perniciosi, in quo ex una parte
sint figna contraria coctioni, ex altera vires valeant, quaero quamobrem non liceat venam secare, atque exeonsilio Thucydidis cuius meminit Gal. Ic. me h. ι .
M uis aliquid agentcs vel periclitat 1ἐ 8e n. eis id remedium Thin,3 sine dubio in ptincipio fuisset opportunius, tam e n M. que sorte hoc tempore mit inutile: quare conesti dedo hanc rem, quotiescamque accede is ad vestros aegro tos,ante Omnia vobis perpetidendum est, s quid aio. uendum videturae s adlint seopi necessiti t. nulla habita dierum consderatione, audeatis venam secare :quod sane deere tu in cupio vos alta mente reponere, di tenere,qui vobis polliceor ea hac medendi ratione
vestros aegrotos maximam utilitatem, vos autem ma snam gloriam & utilitatem esse nercepturos. Et ea illium quidam metim in phtibatamia est. vadimi sal ν quanarum δέ bila an , Is a iam non es obιla. uinc
cui 3 Hle tertius is canon de sectione venae, ex quo medici nostrorum temporum facti sunt admodum timudi circa administrationem huius remedii , quoniam id videtur voluisse Auicut phlebotomia climitiatur quatum possibile est: quod si omnino remedium fuetit necessarium, neq; possit praei et mitti, tunc fore melius,ut paulatim pluribus vicib. quam copiose Ee semel sanguis mittatur. Verum cum haec sen tentia videatur alie
Nione venae libenter probani, issaq; v luntur iamiliaris sme, nonnulli interpretes ex iis verbis alium senium
elierunt,nempe non praeterm mendam esse phleboimmia, sed in phlebotomia praetermittendam esse copia sanguinis, ad dumeta Aule. huiusmodi sententiam aere
pisse a Gal. i ta metho. i quis crahit in febre sy:ioch cimoderate sanguine mittendum esse, iliumq; a.d post rius curationis lepus relinquendum, ut facilius ti obiastructio,& putredo, quae per sanguinis missionem n
queunt auferri, tolli possint. Narn si generaliter deeriphlebotomiam praetermittere, qua num possibile est quamobrem Aulo ipse naillies hoc remediu probat &lectitur si perpetuo melior est multiplicatio numeri,quam multiplicatio quantitatis,quamobrem ideΑuie. semel copiosissime, & viqi ad deliquium animi
sanguinem frequentissime commat mittere pitaq; nutuli dubium esse debet. quin longe maeis diu in te Ga L
hanc ipsam rem definiat, qui consilium mittendi vesnon mittendi sanguinis ex tribus principibus scopis perpetuo determinat, quibus prasentibus id remediuamplectitur. illis absentibus illud repudiat: quantitate
autem & modum vacuationis ex uno virium robore
vel debilitate solet ecfiuite. Ea Mai sod uenanda osvetanιών. In hac parte tractat Auic.de febre cum syiu plomati trus , ac prini u dedolole capitis: pro quo debetis in memoriam reuoc re quae diximus iii lectionibus priuatis, nempe nul 'si sympio ma, quatenus symptoma, esse curationis indiacatione, neq; indicare neq; imiri Dare, ius illud acquirat vim caut i ,adeo ut vel vires offundat, vel in rhum
augeat. Ergo inquit Auic. s coiangatur febris & dolor capitis, tune curatio fibras est dignior, in illa si mothus S causa. ex qua dolor, qui est tympionia, origine habet: sed s dolor fuerit tam insili4is, ut febrem a
geat , tunc oportet doloris talionem habere, aluue iuium sedare: quam curationem ille iustituit poster rus cap proprio.& ies est manifes mina.
iungatur febris cum aetate puerill ; in quo catu neque licet venam secare, neq; dare medicamentum, neque quidquam agere, quare oportet lac mattis redii frater quam eandem sententiam habet Avicen. s. i. do La. secundum quam doctrinam omnes medici i ationales solent laetentes pueros curare, ut ui nam nutrici instituatur accommodata v. eius ravo, exempli gratia ex ptisana hordeacea,ex pane praeparato, ea lu- re, oui I recenti b. in uis tarnibus,& smitibus illi in
rei dicuntur alimenta disicilis coetionis,mali succi, calida & scra nonnunquam & vinum: quandoquidcm testimonio Auic. in lib. de somno & vogilia hinnieris est, pueri ne an nutrices vinum bibani: se nutrici ea hibentur med iramenta aluum leniemia uia,&alia id genus alterantia, decocium endiuis, cichorit,acetois,
seminum melonis, & smili uine & si illa abundauerit
multo sanguine auctore Au c. phle tomatur, ouanquam id meudu est, nutricibus plerumqι ex sectione venς lac vel ex toto auferri, vel salie magnopere mi ianui . Demum vero s id ferat oecaso, nutricibus data quoque purgantia messicamenta a quae lamen propter multas rationes debent esse leucssima,ex .gr.rhahath rem,agaricus,& similia. Atque ut conciuuam, illa omnia di alimenta & meditamenta,& prEsdia quae co uenirent insanii bus si fotent grandiores , solent ad n
Sed hoe loco mouetur quastio, utrum liceat pueros purgare: namqι l. illis videtur vacuationem omne interdicere, propterea quod natura sint calidiores &humidiores, ac propterea omnium facillime disteran 'tur 8e dissipentur. y mei latet. quod si pueris nutia eo
uenit vacuatio aergo ut neq; pharmacum eonveniat fateamur necesse est. a. Galen. de theriaea ad Pisonem
pueris interdicit usum theriacς6m medicamentu puerile corpus facile dissoluens, qui narrat histotia euiuia da pueri ut pistri sua voluntatem coactus fuit steriaca exhibere, qua ille concoquere non potuit,unde dissoluto uniuers corporis habitu, sequeri nocte perii te quod s pueri nequeunt perferre theriacam, medi camemum plane salutare, multo minus perferent pura