Alexandri Massariae Vicentini, ... Practica medica. In qua methodus accuratissima traditur, & cognoscendi, & rectissime curandi omnes humani corporis morbos, ... Cui recenter suis inserti locis ex ipsius auctoris autographo desumpti conspiciuntur bin

발행: 1607년

분량: 603페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

391쪽

DE; FEBRIBUS.

putre secte,nee non In lignis vetustis, quae propter nimiam siccitatem eariem contrahunt, quae nihil aliud quam putredo censenda e I . A1 quam dubitationem respondeatis reuela frigiditatem, & sceitatem posse putredinem essicere,ad quem modum seribit Gai s. uesympi. medicament. qus nimio plus re agerata sunt, aut ealefaciti, aut exsccata aut humectata, omnia cor rumpi, sed non proprie,& immedιate, idque nunquam fieri posse, nili primum caJorinnatus in humido rei putre icentis intereat. Sic igitur frigiditas putredi nem inducit aliqua in parte, dum illius naturalem e larem corrumpit , cui necessarios redit ealor extra Mus,quod item de secitate satuendum est,nam diis lato humido, calor quoque natiuus necessario dulia

uitur .

Dirimus de musis putredinis proximis, & imme

diatis, nune de magis remotis & mediatis dicendum est; omnes huiusmodi mutet a Galeno ad tria genera referuntur de causis momorum η. qui asserit, non ita putrescere medicamentis, quς suapte natura post uni

putrefacere,aut ab e crementis in ipso animali genitis:

nonnulla vero ob id quod minime transpirent,qus quidem tria capita mea sententia,omnes secundarias p tredinis causas amplectuntur. Et primum quod attinet ad medieamenta putrefacientia, talia sunt, quς cales ciunt,& humectant,de quotum natura abunde traetat Gahi de sim p. med i y .ao hunc modum oleum adsperis sum ulceribus maiorem putredinem solet exestare, nee

de iis longius agendum est. Seeundo loco est prohibita transpiratio,quotiescimque enim calor impeditur quo minus lihere possit transpirare,ille tunc languet nec probe potest fungi suo munere,ex quo facile putredo fieri potes .

Prohibita autem transpiratio Gal. audiore 3. de tuenda valat. lo. s. meth. generatur, vel propter oblimetiones,vel propter constractionem meatuum reui solis ructio fit tripliciter,uel propter copiam,vel propter crasstiem, vel propter visciditatem rei obstiuentis. Pariter confitietis meatuum tribus modis generatur, vel ex nimio frigore,seun illis euenit, qui olutius moramur in Ioco,& aere se indiore,vel ea nimia siccitate,sicuti illis contingit qui sub sole longiori tempore moran ν, hel t vis alicuius rei adstringentis , sicuti est halneum aqus alumino .& similium. used hoc loco oritur notabilis diffinitas , utrum pia tredo fieti possit sine prohibita transpuatione, ac in I mum pro altera opinione, qPs affirmat res multis mo dis putrescere, tameis transpiratio est naturalis, nee quidquam impedita, lunt mulis Galeni auctoritates &rationes euidentissima : namque hoc loco, de quo agumus in praesentra,de causis morborum R. v flemus Gaia enum tres separatim ponere causas putredinis, mohsis hilam transpitationem, medicamenta putrefacientia,

genita in eorpore excrementa. Quod fi non solum proaptet prohibitam transpirationem, sed etiam propter alias causas contingit putredinem fieri, utique illa non fuerit semper necessaria. fi nee enim,exempli gratia, hominem qui ea una parte malia habeat in corpore excrementa,probeque,& iacite transpire ex altera aecipiat medieamentum, Quod putrefaciendi vim habeat, nullieuhium esse pores , quan ille in humoribus malignam qualitatem contrahat: hoc ipsum de inspirato aere satis potest confirmari, de quo Galenus sermonem habet I de dissseh. . ad hune modum Galenus hoc eodem lib.

de causa momorum a. docet,quinque esse causas calo ris motum, putredinem, vicinitatem res calidς,constipationem.& alimentum ad calefaciendum accommoda

rum. Quod si omnis putred ex obstruetione fieret teia mere separatim obstrinulonis, di putredinis mentio dem secisset. Praeterea Ges. de generatione lib. verba faciens,qui

docebat, nonnullas fieri ex inflammatione, nonnullas sine inflammatione ex humorum putredine, hale ipsa verba habet de inaequali antem perie T. neque enim ea

solum quae impiati sunt, di perspirata carne,putre ut.

verum ea quidem celeriterae maxime, sed putrescunt& alsa multi , ii u .e putredant sum Opportuna, qui lacus plane est aperi ultimas. Iulicet audere auctor tatem Avicen. qui scribit in praetentia obstructionem vi plurimum putredinis humorum caulam esse, quod si euvtplurimum, certe non est causa perpetua, Ec ccliasaria Demum vero hane opinionem confirmat experientia,quandoquidem caro qua,& multa e terna putre scunt, in quibus nulla prohibita transpiratio esse potestiferi demiis quotidie partes cor mi is piauidas, ve lilii sunt quae gangrena detinentur, putrefacere alias quas attingunt,& denique totum corpus, nasi illa a scindantur. Hi ne igitur collagendum videtur, multa putre Icere tam interius, quam exterius sne ulla imp dita transpiratione: altera autem ex parte Galauti, in quirens causas putredinis , in Opter quas f ores Ortu tur, toga oratione monstrat, non aliam esse,quam pi h bitam transpirationem, atque huius Don aliam cauialam, quam obstructionem esse, quo lυco hac aia iummam colligit I a .me ι . .ergo ostensum es, via molliorum caulas teddidimus , illa tantum putre Reiecυip

ra,quae non cauda hii midaque cum si, tintique mitia in nec ventilata in calido tru doque lo auu etit, ac

paulo post: si quid io eo manifeste dedet pulteicere,

transpirariones impeditas esse oportet: sc primo ded gerere disiacap 3.ita rata uatur si corpus vi uoci humotibus plenum tuerit, neque ulla in vi veribus ausit obstrucrio,animesque libere per totam cui a u. ii vir, illud quiuem sanum extitere, Lo tamen huiusmodilantialem esse m .nem auram, S pericu osam: eienunsi contingat,partes externas consti ingi, aut tu presu do meatu Otimui, tuae necessarao iequuntur Κbres an prioribus diariae, in poster ioribus putrida, acio ut

per Gal. nisi a se biis vadeatur sine moliubata transpiratione fieri posse. Postremo hanc opinionem eonfirmat magnum Hippociati algumentum, ostendit autem lanatio: namque M. I . Meth. IO. tradens rationem euraudi tibies

putridas, incipiens a se e progreditur ad putredinem. a putredine ad prohibitam . transpirationem , a prohibita transpiratione ad Obstruetiones, a qua postrema indicatione princapium eurandi facit, quippe ea hac resolutiva methodo satis potest eonstare, Obstr tironem prohibitae transpirationis, nec mu proluia hi iam transpirationem putredinia causam perpetuo esse. In proposita aurem dissicultate, utrum putredo possit esse sine prohibita transpiratione, ita censeo h

Mnclum este: prohibitam transpirationem humores . de res omnes dedueere ad putredinem a contra autem putredinem non solum ptopter unam prohahiatam transpirationem, sed etiam propter alias m

sas posse oriri. Caeterum ad illa qus postremo i co tradita sunt, ex Galeno respondeatis, illud prosito instituto de putredine humorum in corpore M. mano disputare, nee sane de qualibet putrecline, sed de ea tantam, quς sine ea terna causa fieri contingit retenim seu u Gal. docet, putredinem sne externa causa, aut dissicile, aut nullo modo fieri posse absque

prohibita transpiratione, ita ille non nmat, Putredirinem propter externam causam, exempli gratia, me dicamenta putrefacientia , aut aerem putridum Que ulla impedita pεrspiratione fieri posse: eui timnifestiam in ah huiusinodi exiet nis causis lorge fi cilius , S celeraus putredinem Orara, in quibus comporibus prohibita est transpiratio, quam alterius corporibus quaelibere, di bene transpirant; quam quiadem suam sententiam Ges. aperuit aperias me I. de diffleb. 4. illa orationis seraeqr.ς in capit,sub icratur pro exemplo in ambiente nonnulla semine pestilenisae uis

Cum igitur putredo propter externam causam a que in rebus externis sine ulla dubitatione fieri possit,

tamen etsi nulla adest prodititia transpirauo , quod

392쪽

344 LIBER SEPTIMUS.

Gal. testatur, At confirmat experientis,quatenus ad alis eram putrediam pertinet, quae non nisi ab interna causa prouenit ego quidem puto,hane tam certe,& stequenter fieri a prohibita transpiratione se obstructi .mbus,ut minime absurdum fit affirmare Miter illam fieri non posse:atoue hinc factum eli ut Gal. tradens rationem Grandi febres pum das, illas indicationes per istuo nobis ante oculos nona liquae sumuntur a proditilla transpiratione, & oblisuctionibus, tanquam a causis aut perpetuis Ee necessariis, aut tam Dequentibus, fle. Oportunis, quam si perpetua sorent, & necesbriae, ut

posterius tuo loco aiffula docebimus. Et quoniam ex iis quae iactenus diximus facile est unicuique ad contratias rat ones respondere,Gal. sibi ipsum conciliaret Betotam disputationem explicare, haee sum satis, de ad

meum innitu tum redeo.

Dicebamus cauus putredinis mediatas a Gal.referri ad tria capitar primum ad medicamenta putrefacientia' seeundum ad prohibitam transpirationem: terium ad exaementa: diximus de duobus primis quod satis est. superest ergo tertium de quo pariter dicendum est: exiae .ssima crementa uuae generantur in animali nempe immode emina . rata,& praeter naturam,fiunt in cruditatibus vasorum.

Et tocius corporis, e si quit quaerat quo huiulinodi eruditates contingant, huic respondet Gal3Me lympiaeausis primo qui icribit Me euenire aut propter imbecillitatem ficultatis,aut propter vitium alimenti, aut pN Imb νιλ pter ea quae extrinsecus Occurrunt. Facultatis imbecilli a dulia rates sunt dupli erar quaedam propriae, quae similarium eis finia partium imbecillitatem: quaedam non propriae quae t Da. itrumentales morbos comitantur. Imbecillitates pro priae intemperies quaedam sunt effectricium qualitatum, non propriae vero imis confisi unt morbis partim sim phel bus, partam compolitis, qui eris lata vomniatur, Inflammationes de caeter de quibus Gal. daffuistractat.

Rurauim Secundo fiunt cinditates ratione alimenti muItis modis, primo nimia quantitate: ut si quis immoderaia tam cibi, se potionis Quantitatem usu mat, quae copia potest consideram dupliciteri vel simpliciter, Aeablia ia te, vel respectu virium hominis. Secundo qualitate,

quod euenit dupliciter I aut propterea quia alimenta suapte natura Praua sun i, Si faelle eorrumpuntur,quales sunt porra tingi, cumeres,&umiles ut quoniam tametti illa narura sunt bona,nihilominus ob quandam

putredi em praedictis a qualem, aut et in saepentime ro malorem prauitatem contrahunt, qualia sunt triaticum, hordeum, de omnes aliae Duges quae adulam alimenta assumuntur. quae vel prima statim generatione, vel diuturnitate temporis, vel propter malam repositionem quandam pu Idam qualitatem a

quarunt.

Terrio praeparatione, qualia muIta alimenta praua retar . sunt, ut si decoquantur pisces cum ha tyro. si mistem. tur simul lae, oua, aromata, & propter malam pum ostionem & praeparationem facile corrumpuntur a deputredinem in corpore effetunt. Quarto tempore, si iaculi illis euenit qui ante coctio em prioris alimenti rursus comedunt,in quem errorem multi incidunt stera ροι. quentissime. Postremo excrementa generantur e alimentis non seruato opportuno illorum ordine, ut si in prima mensa accipiuntur mala punica, de alia aiaojia. stringentia, postremo lac, fructus noratii, & alia quae

aluum possunt mouere.

Tertio demum apud GaIen. eruditates in corpore generantur propter ea quae extrinsecus accidunt, quae Murm . etsi plurima sunt, commode tamen possiant reserat ad sex res non naturales: primum igitur ex aere genera tur excrementa, veluti si ille fuerit insigniter calidus,

vel calidus fit humidus, quas diximus esse proximas causas putredinis, si fuerit putridus vel in sua substa tia, vel ex vaporibus qui ea cadaueribus, paludibus,reabis id genus prauis exhalationibus lolent eleuari:

etenim cum ille necisiario non solum ore naribus inis

sputuir iste tuam per arteria Iahatur . facile est in relligere, quomodo hine humores possunt putrescere.

de quo aere scribit Gal. ut diximus I.de disserenueb. De cibo de potu iam satis diximus, tertio in motus diquies, quae quantum faciant vel ad iuuandam vel ad vitiandam concoctionem,adeoque ad reddendum coeyus aut immune.aut resertum excrementis, notius est

ex praeceptis unius Gale. potissimum lib. a. de ruenda valetudine, quam ut debeat pluribus explicari: longa experientia ite inquit, I .de classse 1. compertum est ut qui exercitationem consuetam omiserint . aliis quia Idam morbis 8e maxime febribus corripiantur: quarto in somnus Ze vigilia, siue enim lomnus sit supere caneus,& importunus,sicuti qui fit in meridie,sive viagiliae sint immoderatae, satis constat utrumque vitiare

conmetionem , generare excrementa, Be corpora ad putredinem oti ponere.quinto est inanitio de repletio,

ex quibus certissimum es, multa pericula hominibus imminere, inter quae illud est maxime animaduertet dumolius qui vel sponte,ves arte solent quotannis aliis quo genere euacuationis expurgari, si posterius huius.

modi vacuationem intermittam,in facilem humorum

repletionem de putredinem Inciderer postremo sunt animi pernutationes, ira, dolor, Zeta quibus demum Galaadit studia vitae,nempe uarias e recitauone v nerea, 8e in summa omnia quibus aliquid corpore asiamus,de quibus quidem nulli dubium esse debet, quanmile admi mitiata possint actiones impia rea exae menta generare, di putredinem efficere. Hactenus damusis putredinis ex Galeno. si quis autem consideret, quae de haere traduntis

ab Avicen is inueniet illum sere omnia transcribere ea Gai, sed tamen multa miscere & repetere, adeoutu Ixliceat certum aliquem ordinem continuere Igitur primum ponuntur septem causae putredinis. Prima,sunt praua alimenta, quae propter malivam lavsubstantiae ad putredinem sunt pri parata. Secunda, sunt alimenta , etsi bonae substantiae, qine tamen facile recipiunt corruptionem,scuti est l/c. Tertia, nimia lin ditas vel aquositas alimenti. quales lunt fructus ualde humili,qui non sunt apti ut reponantur de constria uentur,vno e putre icunt facillime, ut cerasa, mora, de

fimilia. Quarta,nima ciborum Digiditas,ra qua item generatur humor vitiolus de frigidus,qualis est qui generatur a cucumere,& citrullo, bc pyris,de peponibus, melopemnibus,decucumeribus: litigam recentiores quidnam singula sint hoc tempore, de quibus specia tim vobis licet consulere nostrum clarissi num & eru ditissimum hemarium. Gal. quoque de iis, atque eo si viribus tractu dissule, 1. de alimentorum facult.4 1. dos sed hic dubitant expositores, quomodo Avicen. re ponat pyra inter fiuau, qui habent insignem frigidia

talem, licuit cucumeres , cum reuera habeant notabilε

descedinem, quae cum lumma illa Digidi tale non maco hissere. Forte Aulc. intelligebat de aliquo genere pyri uerso a noli ratibus I sed naec nullius sunt m

menti. Quinta causa ad prs parat onem: lexta ad te se septima ad Ordinem alimentorum pertinet, quas qui adem omnes causas,ut diximus, Rui accipit ex Galen. cum alus locis, tum maxime si de symptoussa. necnon Iasedisserenaebr.3.qui nihilominus praetermittit quantitatem alimenti,neque eum distinctum ordinem struat,quem vidimus Gainnum seruare.

sequitur putredo,de qua quidem oppilatione, εe illius causis, non est ut pluribus agamus, cum iam ex Gal. a quia Avicen. totam hanc partem collegit, satis omnia sat explicata. Itaque vento ad secundam partem e pilis an qua Ruicen. tradi .de diis putredinis, ita ut vos veluti manu durat ad discrentias febrium putridarum huiusmodi autem disserentiae putredin 1 capiuntur a duplici Ente tutero a loco in quo fit puuedo iteto a materia quq putrerit. M amila quivim -- - em --i oco ori,

393쪽

di ista. Ura PMte determinata, propter stram debilitatem, aut . c. . - calorem extraneum ut acutiem, aut dolorem Haee piliat in different M a Ioco putredinis,quam longe clariorem M ver orem haberis apud Gal. l.metho cap. 41n

rio, qui docet , putredinem consistere,vel squaliter in

omni suasis a vei in maximis maximeque pii sp

Istus hse autem illa interpretatur quς sum inter alas , de inguina I vel in una aliqua particular Me

autem putredo determinals partis rurium eis duplex: nam quedam est eum inflammatione, sicuti in angina,

pleuritide. εe similibus, qusdam sine inflammatio M, ut fi exempli gratia . puti eleat bilis in iecore, sine secoris inflammatione, Quod porto scribit Avicen. Putredinem propris partis fieri propter sitam debilitatem,& alias causas preciarissime explicatur a Gal. de causis morborum 6. x. dedis, Ieh. vltim quae dociriαna cum sit accommodata non solum ad putredinem, sed etiam ad insammationem , di omnem fluxionem Doliri corporis,est digna maxima notatione Gali igitur generaliter docet duas essemusas cuiuscunque fluxi nis, Hieram robur lacultatis expultricis partium trans mittentium, alteram imbecillitatem partitim laborantium,& recipientium; id quod hac ratione contingit:

cum enim quatuor sint facuItates, quibus unaquaeque parsam malis pradita est, ut nimirum quae attrahar,r tineat iteret & expellat quacunque attrahenda, retinenda, alteranda de expellenda sunt, cum etiam quod redundat in corpore, vel quantita te. vel qualitate redii det , cum denique omnium paruum corporis non

quie sit robur , sed natura principes partes statim abnutio robustiores fecerat,necessarium est, ut in corporibus imputris, de quae scatent excrementis, aliquid ad ignobiliores partes defluat: siquidem ut seribit philolo

usi m videmus euenire in nostro corpore , quod evenit in mala Republica.Nam sicuti m enim es cunis . nia molesta onera semper conantur rem iere ad misnus potentes, Se v I ad alios ut tandem misera plebecula quae non habet ad quos deponat,cogatur Olnma onera,& omnia mala sustinerer ita ex omnibus robustiori bus partibus nolita eorporis excrementa propellum tur,quae nullo in loco confistunt,donec in partem cla

erarum omnlum mni me imbecillam delabantur .

c., ista Haec vero pars imbecilla est , aut quia statim a pruria Iu ia, is mauone aliquis error illi aceidit, aut nostea issa nit.

aut quia si apte natura imbecilla esse debuit,quemad modum in cutis adula incaliae partes id genufi,quas protinus ab initio natura expurgandorum exae me uis torum gratia fabricauit. Itaque robur partis transmitilentis, de imbecillitas partis recipientis, sum comunes causi e Teientes. c tumores, de omnes affectus 'telnatuum , quicunque exsuxione humorum originem habem. verum Gal.aliam huiusmodi insuaus occasionem commemorat, quae tantummodo ad pariesub rantes pertinet loco errato a. de diffrebr. 1 .quotiescuisque illae sine paruum propulsione ad te trahunt excreis menta: c autem contingit dupliciter fieri,uno modo ex calore in eis accenis: altero ex dolore in illis excit in , de qua duplici fluxione humorum tractat GaI 13. meth. in pn n qui vuumque,de calorem.& dolorem attrahere multis rationibus di exemplis demonstrat luculentissimeam pluribus non sit opus. Ex his igitur ne ite est intelligere, quomodo Auic. ponat quatuor causas putredinis in determinata parre,debilitatem Malidita tem cutiemadi dolorem,qua omnes ad causas Gal. ει ne multo labore possunt reserrantque hactenus de pruma disserenua pntredinis ex parie loci.

Haec altera est dista

enua putredini ex parte eorum quae putrescunci haec

autem lunt vel bilis , ex qua evaporat vapor fumosus struitis, aeuius ι vel sanguis, ex quo evaporat vapor subtilis: vel pimita ex qua euaporat vapor spissas a vel utremo melancholia, ex qua evaporat vapor fumo. ,spisius, pulverulentus quarum diuersarum evapori

rationum laestimonem red re, fictra redditur

a GaIm corri. I qui docet,ea mne evaporant,esse similians ex quibus fit maporatio,ex quo pro diuersa natura humorum necesse est varios quoque vapores ab illis elavari. Et s quas quaerat, quamobrem Avicem mentionem fecerit non solum humorum,led etiam vaporum, qui ab illis elauantur:hula respondet Gal. r. de diffseri s. id non sine ratione saetiam fuisse,proptere quia tum perpetuo in omni febre putrida putrescunt humores eordis, tum magna ex parte in putredine, quae In visceribus, de magnis vasis consistit, ex hum ribus putrescentibus velim fit mur quidam adventruculos eordis periremat, ex quo labris accenditur. Hoedemum loco duae mouentur dubitationes: altera, vir si sanguis possit putrescere, cum vulgo dicatur esse filius dilectus naturae, quem consertiat,& praeseruat, qua

tum potestah omni putredine r de si modo potest putrescere,qu uurAEuam speciem labris esciat eum foteantur omnes esse tria tantummodo genera labrium,

exbila tertianam, ex pituita quotidianam , ex mela Golia quartanam, Sed nos hanc disscultatem tracta bimus loco proprio, de febre sanguini de qua maxuma est controuersia inter GaIN Ruiten. Altera est duhItallo an melancholia possit muescere, eum sit humor frigidus,&sccus, quae duae sunt qualItates eo tra riae putredinuq est dubitatio antiquotu interpretum; ad quam respondeatis uno verbo, melancnoliam putrescere: etsi enim est humor frigidus,& siccus,tamen abis solute non est talis, sed in eomparatione ad sanguine, & reliquos humores: quare putrescit aliquando, licet

magis raro, dedissiculter quam singuis, dec eri n

mores a

Diui simus primum caput secundi imitatus Auic in

qaatuor partes quibus dux priores sunt explieatae litaque sequitur tertia quae incipit: ει ineo calores

Auic. intendit pertractare dedisserentiis librium p mdarum , ted antequam venio ad litteram, mihi litiet de haere mente Galeni breuiter vobis explicare,quod maxime faciet ad latiIiorem 1 melligentiam Avicennae. Itaque febrium putridarum aliae sunt intermittentes , aliae eontinus: Ioiermittentes sunt quae ad sensibilem integritatem, vel ut vulgo loquuntur ad infe- Hatio nem peruemunt, quod euenit propterea, quia illae generamur ex humor ib. qui extra vasa consistunt,di per

uniuersum corpus deseruntur.Continus vero strutrius inquietem sim vacantem non desinunt, etsi aliqua sensibilis dicinatio apparet,quod accidit quoniam generantur ex num oribus, qui in vasis includuntur, Ad continentur. Febrium ergo intermittentium tres sumum uertae diiserent: aevi uotld ana, tertiana,quartana:ex

quibus quotidiana est quae ex putrida pituita gener turae singulis diebus aecessiones obtineti ter tiana quς ex bile putrefacta fit,de asternis diebus accessiones h

beu quartana quae ex putrescente melancholia nascis rur, Si quarto quoque die amessicines sole excune .

Continuarum vem quae olflaua bila consistunt , Se

Ut φω συνεχει ς dicuntur, duplex est genus:vnum quidem earum,qua Graecis συνοχοι, Latinis continentes vocantia ἰ atque hae sunt eiul modi, ut uniuersum ear si

tempus unam sit accesso,quae ab in tuo usque ad finem

perdurat

Alterum est genus earum labrium, quς eodem n

mine quo genus, nepe continuς nomina turaqus quidem etnad in labricitationem non perue ruunt, lainen multos particulares cireuitus habet. Quo Imo id vobis notandum elion quo multi decipiuntur,

labrem συν iv . Idest,continuam dupliciter dici: uno modo generatim, ut fit genus ad omnem librem quς

ad inlatiricitationem non peruenit, siue unam tantum sue plures habeat accessiones: altero speciatim pro ea taulum febre contiaua, Det multis particulari s circuiti bax continetur, adeo ut hς vovσιπε-geno tim sum via, eam quoq; sebrem complecta ιul ,quq pri arim συνοχος dicitur. Porro febrium continuara quς συνοχος dea cominemes dicuntur, tres sum ei re

394쪽

tiae: nam quadam a minei pio usque ad finem in m

Enitnditie aequales permanent, ideo a 4ηρνιia, id est,ῖ maleni tenorem seruantcs,nominati tua: quaedam paulatim augentur. N ex leui m aliquid semper adueuini,

oestem es, vel inualeice ut es appestati te nonnul a

principio ad finem usque paulatim decrescimi , quae

propterea Gi scis πιαωας καὶ, hoe est ,declinanus, appellantur,de qui bi ista iuule Gah Continuatum antem quae priuatim tales die utitur , dus sumptin Isd .

die accessio, serentis: namque alis tertia solum die accessionem hahent als vero etiam die media, idest ea qus in in pti mam,ia tertiam diem intercedit cisonem habent: dolea que tertia quaque die habeni accessione . Ga

minan in . qui tamen non prohibet, s quis velit ipsis quoque aliud nomen amponete, dummodo in retius ipsis distilentiam conserum: medici vulgo tertianam continuam appellanta posteriores autem quς inter me dio etiam dae habent accessiones , nullum proprium, S pecubare nomen obtinent,& duplicem habent modum acceroma: namque alis duas anuicem simillimas accessiones habent, quae ea humore patuit loconsistunt, S procedunt in forma febris quotidians ratas vero accessiones habent d s itis,qus sngulis ternis diebus sbi responden .vi primς respin det tertia, s cun respondet quaria: aique hse quidem febris exhiliolo nasti iur humore,& in sotina duarum ita Danais tum procedit. Medaei priorem quotidiatiam continuam , poster lorem duplicem tertianam continua invocant Nisaddii Ga l. ieritum genus febrium continuarum,quando accesso,in forma quartam c cuinis proincedit, nequaquam ad in febricitationem ees nens. Ac

sane quis miretur non iniuria, cum simitia generas

hrrum, tam intermittentium quam continuatum,qu tidi na,te Naua,quariana,quamobrem G L scuti posuit tres dissere alias febrium intermutem um , non item posuerit tres differentias librium continuarum, sed has in duas tantum disset euitas pariatas fuerit, &fere hanc tertiam instet rem . quod quidem ego puto ab eo factum fuisse piopterea, quia Lbres continuς,

quotidiana, & tertiana frequentissime a te ita autem , qtiat tanta, quod ille cietur,raro stileat coimngere. Hatienus de differentiis itarium putri clarum ex Galenoque ab illo variis locis diis se traduntur. D. . ,ed hoc in loco, antequam ad alia progrediamur, non est flentio ptaetereunda insgnis qu dam dissicultas in vel bis Galen . qua omnes interpae es torisquet iamdiu illa vero est huiusmodi Galen. diuidit se hies putridas in intermittentes.& ut iuras, ursum que diuis , se erplicatis interim uentibusae deinceps venietis ad continuas,ita scribit x e difflah. x. Coni

ruarum autem quae ex flaua bile confiuunt, duplex

est gemis, unum quidem earum quae continentes umcamur: Detu in vero ea rum qua eodem nomine, quomnus, minui dictae, multas par u lardius cucumis

Dus continentur. Ex quibus verbis facile colligitur, de sententia Galeni omnes te es continuas ex flaua bile eriginem habere: quod per spieue falsum est &aduer satur ips Oat qui ex una parte tr. meth.4. docet febre synochum ex languineor; rirer altera,quod omnes laia

ei lur,quoms ianam lae pituita, quartanam ea metam

e ba mouen ire. Tnncautilius asserit Gal. teponere sytiochum sub eodem genere cum labre ardente , &utramque originem habere ea flava hi ter febrem qui dem ardentem mari, sie, cum non aliter disserat a tertiana exquisita, quam loco putredinis: synochum v ro , quoniam eth illa fit ex languine, dic humor pr Pter putredinem degenerat ad naturam bilis. sed ille fallitur, quia febris ardens non alia est quam terranaeonti nua,neq; ea est labris συνοχος.ves continens, sed

συνεχε ,ves continua, ut mauit inissime docet Gal. 1. de critibus 6. Deinde utcunque hoe illi eoncedamus,

quaso quomodo potest probari, quotidianam , &quartanam conuouam ea nauabile originem habere quet omnium consensu constat quotidianam ex uasista, quar ia nam ex melanchesia proueni re r de qua re I rin ea uestius nullum verbum ficit. Ahimarias partex de se bithus cap. 7. longa oratione conatur probarest Drem ynoetium ex ratia tale antra vasa putrescente uerat i, neque vero solum ex satia bile ed etiam ex pituita, de me anchol a.dummodo isti humores s muleum languine redundent: quam bene au em istud probet .atia viderantiem quadem dissici ex Gal. 9.metho.3. N altis locis, synochum fibrem eum putredine fieri,

quotiescunque in omnibus vass, ac precipue mariam is succi a qualiter putrescunt,adeo ut sine labore eonstate positi huiusmodi Dbrem fieri edi putredine omnium humo tum, dummodo illi aequabiliter,aut ex de

bita pi oportione smul putrescant. sed neque illa d clarat altae ram partem diu nis , quae ad continuas quotidianam,& quartanam pertinet, longe in m i s momenii , eum, scuti diximus, hae dua febrium dis rem at nullo modo ea flava bile fieri possi it. Raucilcus Uadesius Galeni lueram corrigit, & ita legit rcontinuatim autem ex flaua quidem hi se duples est . Ex quibus verbis elieit hunc sensum, de sententu Ga leni non omnem continuam febrem esse ex flaua bile, sed duplex tantum esse genus continuarum, quae ex tale originem hahent altera quae reniti quoque die accessionem habeat. altera ivnoenus, cuius v mca ea a cessio a principio vique ad finem. Sed equidem nouistis intelligo, quad Valesus sibi velit: nam uteunque Melitera eorrigatur, ille noti potest tangere, quin is hilum continuarum snt duo genera , alterum contia'

nrtium, qua una accessione terminantur et alterum continuarum, quae multos particulares habent ea revistus: quod tam plane explicarura Gil ut nihil planius possit explicara . Ad uiuendam pro fi tam dissicultatem in veris his Ges. post temo loeo doctissum otii dam viri ita st tuunt: nomen hian apud Hippoer: M Gal. aecipi dum

hus modis: svo pro humore clutincto a sanetisne . Pituita, de invinch alia; altero pio omnibus humorious simul iunctis diad quem postremum modum hanc vocem accepi μγc et amo. 1. v nquitis febris nara bile fiat,dec. Eteni in omnes febres putridas intelle xit, ac nomine hilas reliquos omnes humores comprehendit,q dex Galeni m. vitilium est,neq; non ex Philo heo, qui ita strahit: hilis loco exempli me tionem faciens, reliqum humores tanquam biecit u uus,subati iendos esse significauit, taempe pituitam, langui τ, & melancholiam: sic idem Hippocr. v deatur me vocem accepisse AEum s .aphor. rs. Si fui Agrotatit, aut tubercula nascuntur in coip re, emetiones in spieere oportet: nam fi bitiosae iv rintra renim Gai. Me verba interpretatui non scialam de una flava bile. sed de omnibus etiam humor bus, a quibus certum est tubercula posse oriri . Deiamum Ignificatio istius vocis potest eonfirmari illo Hipp. loco,vol nquit 1. de natura humana ad finem rtititium pars maxima fit ex tale. Sc. Porro hoc facto fundamento, inquium doctissio uti uiri, Galenum

per ea verba latigiosa idem intelligere vo:uisse, aetadixisset: febrium autem quae ea putredine fient, duis plex est genus e cui quidem interpretationi omnia quadrant, neque ulla amplius divi lias videtur suis peresse.

Et si vero haec responso videri potest ingeniosa. aereuera ea mihi displicet manus quam caetera, tamen ut hiare diem,ego illam omni ex parte nequeo comprobare, propterea quia mihi videtur aut dissicileiavi nuulo modo fieri potuisse, ut Gal.propria sermonis ter

vantissmus in re tanti momenti tam improprIe, nomine hilis omnes humores voluerit Intelligere , in qua communi fgnificatione eerie nunquam in libris dedisser. 1eb. forte etiam neque in reliquis, liviusmodi vocem usurpavit: quare fortasse alicui probabilior via

delut illa optiuo in qua scio fui se uiros piscianssimos. nempe hanc vulgatam Galeni lactionem vivat malle. atquc

395쪽

DE FEBRIBUS.

fitque ea verba , ---μ is , ranuuam superis uacanea ab aliqua temere interposita, fore delenda. Conesti cla igitur hune locum, mea quidem tententia, inter canerris disseiles Galeni locos esse discillimum, neque hiactenus aliquam rationem me Maiae nare potuisse , in qua omni ea parte aequiescim. Redeo ad

verba addenda suerant necessatio, quoniam a bile non solum tertiana,sed aliae quoque hies proueniunt,qus eandem habent natu tam cum tertiana,qualis est febris ardens.

sic pureada piιM. itfreti Nam pariter ex pituita generatur. no solu febris quotidiana sed etia ebris epula, N alis id genus: ouod idem dicendum est de melancholia , ea qua fimimer sit non solum libris

quartana, sed etiam quintana,seplana, non na de qui ishus mentionem facit Hi p.& nos quoque tractabimus. Et quoniam Aule . est in ea opinione , non solum tres humores,bilem,pituitam,melancholiam, sed etia sa Euinem lebrem emtare, ad dii putredinem languinis e ncere, febrem continuam,& reddit rationem,quoniam sanguinis locus in intra venas,quare illius quoque putredo est intra venas, & ideo iure facit febrem conti

nuam

P.M. ii. . sed hic sunt nonnullae dubitationes, & primum est

Auer. qui 3.colliget. aduersus medicos contendit eis brem ea bile fieri non posse,sed tantum ea sanguine bilioso. 3e affert duplicem rationem:alteram , quia pura de exquisitabilis non reperitur in nobis aliis locis qua in uesica sellea , incsteris autem partibus ubique est permula cum sanguine: alteram,quoniam bilis non potest nutrire, cum iamen videamus saepenumero huiusmodi humorem concoqui & deduci ad benianum, D.

Nemque ab illa prouementem fine aliqua bilis euacuatione prorsus Gilate. Sed Auer. Lllitur, scuti in rebus Prope omnibus, in quibus a medicis, ac potissimum a Galeno dissentiti namque experientia demonstrat, bile exquis iam purgari aliquando vel per vomitu, vel per aluum,febremque proiiuus cessare, quod non fieret, soriginem haberet ea sanguine bilioso Deinde contin hii iebrem fieri, in qua tigna unius redundaniis nauallis nulla redund3ntis sanguinis apparent. Ergo a pura bile contingit febrem fieri. Neque id vetum G.bile non nosse nutrire: etenim nasi illa suetit praeter moducalefacta atque insgnem habea t adustionem, permissa cum exteris humoribus sine dubitatione potest nu . trire . Deinde dicit Avicen. sanguinem putrescentem effa - cete febrem continuam r quas vero non alii quoque humores putrescentes in venis febrem continuam ess ciani: quam disscultatem soluit Gal. & est locus si gularis I .epid. lecto s.comm . a. qui scribit, de semientia vererum medicorum febres nonnullas vere esse continuas, quales sunt syaochi , in quibus nulla sunt accessiones: quasdam minus vere continuas appellati, quae etsi nunquam intermittunt,tamen aliquas habent accessiones , atque huiusmodi febres inter vere conti mas, & intermittentes, quodammodo mediae sunt rnam si comparentur con lyn his , t D termitten tes, sautem comparentur cum intermittentibus, continuae utcunque possunt nominari. Itaque hac ratione febres ex putrescente sanguine veIe,di proprie,continua censendς sunt. Tertio eum Aule . dixerit, sanguine putrescere intra

venas, curru dubitatio,an sanguis eatra venas putrescere possiti namque estupho. Hi p.lib. d. xo. Si sanguis praeter naturam in ventrem infunditur,necesse essu Durari: quam sententiam Gal. interpretatur, non solum de ventriculo,sed etiam thorac vesca,utero, de omni corporis cauitaterin quam s sanguis deeidat,vi eorru patur necesse est: itaque sanguis non solu in venis, sed etiam extra venas potest putrescere. Ad quam dubita tionem unico ver respondeatis ea Gal. in com. Iam

uim si ea propria cauitate potissimum vetiis di arte

riis in aliam praeter naturam transfundatur, si h sorma sanguinis remanere 'on posse, sed necessarici vel supputari,vel liueseere,vel in grumos coniterti, vel aliter cor. rumpi r itaque sanguis quidem putrescit extra venas , sed diuerso eeuere putredinis ab illa, quae in venis fieri contingit. chati νὰ auram ct HI ama o matineboba,cte Apud Auic.bilis, pituita, tu melancholia putrescunt vel intra vel extra vasa, s putrescant ex ira vena , nisi aliqua la reati causa,quae cordi continuam puti edinem subminiis strat, vel bi gratia , interna inflammatio, iuncesse iuniatur febres iii termittentes, o uotidiana,tertiana,quartana:etsi inquit Auie. nulla febris quotidiana vere est in termittens , quin occulta quadam semina putredinis semper relinquantur: de qua quidem febre quotidiana

magis distincte N eaute loquitur Gal. qui 1. de diffseb.

4. tibi t.er una parte Intermissionis tempus in ea non esse ita lyncerum ut in tertiana,sed semper aliquas pu- uidi humoris, tum inealore, una in pulsu notas superesse ex altera autem parte,s illa fuerit exquisita, ti multis di sibii ps quoque puram & omnibus numeris Pu tredinis calorisque librilis indiciis immunem esse . Quod s huiusmodi humores putrescant intra venas, tune fiant febres continua , quae quidem sunt duplices: namque si putredo fuerit communis omnibus umnis, vel propinquis cordi,tunc nullas sunt mamiasis a cesssiones,sed ita obscurae, ut qua fi lateant ipsos medicos,scuti euenit selire ardente. si vero putredo non sit communis omnibus venis, neque propinquis cordi, tune apparent inanifesta accessones, ex pituita quo tu dae,ex flaua bile tertia quaque die, ex melancholia si gulis quatuor dictus. Causa autem propter quam humores putrescentes extra venas effetam sehrem interia mittentem , est, quoniam materia putrida consumiturdi expurgatur, quo tempore nulla est febris, donec umua materia genetetur, quae idcirco rursum generatur. quia remanet in eorpore quaedam dispositio praeter naturaui e veluti fomes quidam, in quo vel postero, vel alio sequenti die humores putrescunt, vi pos io exemia plo stercoris eolumbini in agro putrescentia monstra GaI . de diff. t h. 3. 4. aph r. ε 3. Contra autem causa propter quam humores putrescentes intra venasessi ciunt febrem continuam inst priori opposta, quoniam materia putrescens non consumitur sed putredo iv poresque ab ea eleuati continue ad cor transmittuniatuI,pi optet ea nulla requies agrotis relinquatur. Sed hoc loco quaerunt nonnulis,an materia putrida, quae escit febrem intermitientem , putrestat intra veis nas antequam transmittatur extra, an magis putrescat extra venas postquam transinissa fuerit: quibus respondeatis , huiusmodi materiam sere semper putrescere extra uenas, namque si ea putrida esset, invenis, insequeretur necessario, vi ante principium accessionis,& ante riilorem,calor prster natura esset in eorpore,cuputridae materiat necessario coniungatur caliditas ex

traneas quod perspicue falsum est, atque istud pol stconfirmari ex Gaio dem sagio expulsb .qua scdihil,

principio febrium intermitient: u pulsus fieri paruos, quoniam saeuitasset e suffocatura materia frigida, &cruda,quod incommodum facultati non continget eras materia esset putri da antequam propelleretur extra venas. Et s quis obiiciat nullam esse causam propter quam natura debeat hanc materiam propellere exim venas, s omnis putredanis est immuni a facilis est re- oonso:eis reuera talis materia est putrida, eam tamevalde esse dispositam,& paratam ad putredinein, qua quidem latione cum si molesta ipsi naturae,irrita a fa cultas expuli rix insurgit,& conatur illam expellere ex

ira venas. sed alaeca huic smilis.,ccurrit dubitatio: cuenim dictum fit reliquias putredinis remanere,ex quo fit,ut rursum numores plurescant, quaeritur, an huius-niodi reliquiae, ac veluti Amites remaneant in vass,ves extra vasar namque si fuerint extra vasa, quando rurium noua aggregatur materis,quando illa intra umnas remitur, α iterum foras propellatur a s vel o M

396쪽

iusmodi inquinamenta intra vasa e fistunt, quom

do peiores putridi humores transmissi saeram: sed breuiter respondeatis, hae inquinamenta,& has reliquias partim intra venas,partim extra venas reperiri,de qua . quam reliquiae uro parte sunt eatra venas men ratione vicinitatis,& mutui consessus alterant materia quae

continetur in venis, admat facile preparetur ad putredinem Sequitur Auic

periodicatione,quae eis forte est ea illis,quas Gal. 3 .de

locis asse et . i .logicas appellat,quod nihil eonserant ad curationem, nihilominus.quoniam illa est maxime difficilis,ut id e tes itur Gal. 1. de difffeti. ii .ac digna main ima cognitione. 3. de diebus criticis 8. neque a nobis tute esi praetermitie da. Sane mirabile est,ae simile pro

digiis, quomodo febris tempore intermissonis multas

horas diesque integros lateat, deinde eerio tempore erumpat,& hominem agerediatur, ergo quamur,qua obtem fiat,vi febres intermi itentes emo quodam tempore fleordine, quaedam singulis diebus, nonnullae temtici,non nullae quarto quoque die habeant suos eir utus, 3e accissiones λ In hae quaestione variae sunt homunum Opiniones, nos celebriores commemorabimus,

sed quam breuissime. Piimaeli Conciliatoris diger. 88. qui censuit hoe reserendum esse in lunam qua videtur esse in causa omnium circuituum in rebus inferioribus , ut apparet in mari,in mulieribus parturientibus,se rebus propem dum in fialtis: i videtur consentire philosophus, qui de gen animal. vltimo scribit, lunam esse quas ait tum minorem Solem, se ad generationem per feeti

nemque rerum condueere, nec non omnium inferi

rum circuituum causam esse: qui asserit necesse esse, ut circuitus rerum minus principalium circuitum iterum mastis principalium sequantur. secunda est opinio Auer. .colliget et . qui aduersus GaI statuit, totam rationem periodorum esse resere dam in naturam ratoris innati, qui materiam prater naturam incit disponit,praeparat ut expellatur,& ex pulsa putrescat: quoniam vero semel non potest lotarumateriam afficere, & praeparate, id faci t particulatim, quare primum unam illius p.irtem aggreditur, quanta latis est ad unam effetendam accessionem, quam pra parat,& expellit: deinde tantundem materiis alios se quentes dies apstredatur,praeparat atque expellit,atque hae ratione definito quodam tempore, & indine si bres intermittentes suas periodos solent habere: nam quae naturalia sunt,semper sunt ordinata, di quatenus ad ipsa perimet,eundem perpetuo ordinem seruant,fiis

cuti contra causae mater naturam sunt inordinatae, a

que ncerta aedi quo reprehendit G M.qui vi paulo pol

videbimus. rationem periodorum in causas praeter naturam uidetur rescire.

lio tum Latinorum, quibus placet taulam periodorum non aliam esse, quam occultam humotum proprietatem,adeo ut pituita quotidie, flaua balsa per teritu, meis lancholia per quartum, si neulari quadam proprietate, quae explicari non poteli, Las habeat accessiones: pro qua opinione licet argumentari hunc in modum.

Nulla potest te rara causa manifesta huiusmodi cireui tuum tergo causa erit occulta. Probarantecedens , prunum hoc non potest fieri a quantitate humorum :cum enim illi fere nu nouam habeant unam mensura , quod perpetuum non est, neque perpetuum ordinem potest eficere Deinde neque illud potess fieri ab hu morum qualitate: non calida,quia tunc bilis,quae est ealidior, acere suos circumas quoi id:e: non frigida, quia tune melancholia faceret accessionem per tertium rnon pati ter qualitatibus si a vel humida , quoniam

melancholia non est minus humida quam sit flaua hulis: itaque ille perpetuo ordo, pituitae singulis diebus, flavae bilis tertio, mela tu. hollae quarto die, amite significat, culia quadam proprietate qua inest huiusmo

di humesibus circuitus febrium originem habere. Et si

vero in hac humorum proprietate Latini omnes uidε vir conuenite: tamen in illa explicanda omni ex parta inter eos non conuenit: namque alii volunt eiusmodi proprietatem non aliam esse , quam naturalem huis morum propensionem, qua singui i appetunt per suos circuitus moueri; alii autem se statuunt, hanc pro praetatem, esse non quae inclinet humores ad putredi

nem , sed potius per quam humores possint longiori

putrefactioni re silerer eum prorsus sit alienum a ra. tione , aliquid habere appetitum putredinis de interiis tus,cum potius rebus omnibus insta sit hμ proprietas,ut quantum fieri potest contrariis res stam,di te ipsas tueantur.

Quarta est opinio GaI - de dist. vltim.& 3. mp. 4. qui docet se um circuitus fieri nou a luna, non a cais

late innato, non ab occulta humorum proprietate,sed ea reaggregatione,& iluxione nouae putreicentis materiae,quae quidem aut omnino extra venas, ut a malo

ribus ad minores propellitur: quare de sententia GaI. pituita facit quotidie suas accessiones, quoniam in teris mino a 4. horarum colligitur , & aggregatur tanta illius copia, quanta satis est ad inferendam molestiam

naturae deo ut cogatur eam tanquam paratam ad putredinem, inutile,& graue onus extra venas transmitia

terer ouod item de flava bile & melanchesia statue dum est. Caeterum eum hre doctrina habeat multum dissimitatis Se lahoris, Galen. ab iis quae manifeste apparent, incipit illam explicare, cuiusmodi sunt lippitudines quaedam , quarum nonnullae quidem singulis diebus, nonnullς tertio quoque die solent resectare: similiter 8e

dolores aurium,& capitis,& articulorum,& smilium affectuum,qui per circuitus videntur infestare, ut inuestigata causa eiicuitus horum malorum qua externa sunt &mam sella , hinc facilius liceat nobis peruentis re ad cognitionem causae, propter quam internoram quoque malorum,ac praecipue febrium circuitus eum niunt. Cum ergo in omnibus nominaris malis manis ste liceat videre venas in partibus quae laboram,in tu morem attolli,& phlegmonem augeri, dolores intem di, fluxionemque superfluam foras procumbere, ita etiam in partibus internis eandem seruati proporti nem existimandum est: sic videmus menstruas purgationes mulieribus singulis mensibus contingere, non aliter nisi quoniam hoc tempore corpus incipit vitiose sanguinis multitudine grauari r se multi homines foulent ordinati incertis quibusdam horis aluum delictu .re,quod nemo,ut puto, a firmabit fieri aut a luna,auta .

proprietate eΣcrementi, aut alia ratione, quam onere,

quod tune temporis expellennamebra inc piunt et r:atque haec quidem,cum senstas manifessauius sentire: a sint,puto a nemine in dubium reuocari. sed sorte alicui his videbuntur nimis generalia,neisque principalem duhitationem auferre, quamobrem pituita quotidie,flaua bilis alternis diebus,melanch ba quarta quoque die tanta coaceruetur,quanta lusi ciat ad faciendas propria, accessi eliquare Gal. paulo altius hanc rem orditur, ae disciplinam de quatuorticultatibus tum aliis locis, tum libras propriis luculeiatissime demonstratam,nobis in memoriam reuocat, aepotissimum quatenus oestinet ad facultatem expuit cem, cuius peculiare est munus omnia rapellere, quae cunque aut quantitate, aut qualitate inutilia ae moleissa sunt, ex quo fit, ii quando humores putrescentes .

vel parati ad putredinem repertantur in corpore , Ut opera sacultatis expultricis expellatinu,ra quibus ei cui ius fiunt: quod vi clarius euadat, sciendum est, huiusmodi transmissione atq: expulsionem humoru fisti dupliciter,uno modo gentio humore in aliquo memhro principali, propter aliquam intemperiem, ex quo postea per totum corpus effunditur, docente Galen. 1. ad Glau. s. schtem piluit iam in ventrieulo, biliosam in iecore,melancholicam in laene sedem habereralter

autem modo,nullo me eo principali infigiuier talo.

397쪽

venis tantum m dri intemperatis, colligentibusq;

magnam eopsam excrementorum, quae patii et a venis

ad partes patientes transmittuntur; MEniam igitur pituita quotidie alaua bilis tertia, mesacholia quatia die

tanta eoaeematur, vel in membris pia omis,ventric lo, iecine,liener vel in venis, quanta salis est, ut molestia . atque onere naturam assiciat, hi nc vatis illorum

quoque transmissiones,&accessiones sunt . Quod squis cupiat adhuc magis dimit icte intelli aere eur pituita quotidae , flava bilis per tertium, me Iancholia per

'uartum,neque citius, neq; tardiu coaceruetur, Auic. ius rei caulam refert in quantitatem , & qualitatem materiae; aeresponso colligitur ex Gal. 1. de disper. feb. .& s qui scribit,id fieri, quoniam pituita caeteros omnes copia longe superat, & plus relinquit inquina menti, cum si frigida,& humidas mi lancholia autem quantitate est,minima, ac minimum telinquit inquinamentum,cum si frigida &sicca,hllis vero inter vitamque,& quantilare,di qualitate medium locum obtinet.

Quod s demum quaelatiir, cur pituita sit copiosor , melancholia fit minima, satia bilis si media . etsi licet respondere,quod debeat satis esse illud reipsa de experimento consimari, tamen s consderetur natura, &modus generationis singulorum istorum humorum,nimirum pituitam esse frigidum,& humidam,&ercrausa, se gid a atque humida materia generari, nauam bilρ esse calidam,& siccam, &ex materia tenui, pansui, ac uti spuma sanguinis fieri, melancholiam est igidam,& sciamatque ex materia terrestri,&crassa, ac veluti fece lang. originem habere hinc licebit etiam rationem colligere, qua hoc ipsum facile potest cons mare. Concludo igitur de sententia Gal. febrem quotidianam sagulis diebus, tertianam tertio, quartanam quarto quoque dae circuitu habere,quoniam hoc temporis spatio aegregatur tanta copia pituita , si irae bilis , melancholiae , quanta satis est , ut fit grauis, di molesta naturae, adeo ut cogatur insuretere, atque huiusmodi humorum expulsionem molliri: virtus aurem quotidie pituita coaceruatur, quoniam in corpore est in maloti copia, quoniam est maxime

humida,& viscida 'quoniam relinquit plus inquinamenti : pariter flaua bilis per tertium , melancholia per quartum reaagregatur,quia Iuni in minoti copia, minus copia,minus humidς, & viscidae, & minus re linquunt inquinamenti. Demum vero pituita eii copiosior, melancholica est minimaeaua bilis est media, quoniam natura comparatum est, vi unusquisque huia, mor talem naturam modumque gencrationis tortia usst,qualem huiusmodi accommodata proportio pro vi, ta &lalute hominis videbatur postulate. C. atia Iam vero ira constitutis facilet sica ierorum opinioe-iliasa nes confutare, de ptimum ad Conciliatorem possem a. respondere,consderationem lunae, & as totum iran scendere considerationem medici: namque ut scribit Gal. y de placitis I .cum medicus sit artisex sensitivus, ad eum non pertinent quacunque limites sensuum transcenduni:unde etiam Hipp.rim contentus vocare Elementa per calidum, frigidum humidum, & siccum, neque alii res causas voluit inquiterer sed esto,itae si considerationis medica, tametsi negandum non, eliquod testantur Arictor. Gal. 5e Omnes dunam dominari

his rebus in ferroribus, tamen non dominatur omnia

hus : quare cum nos habeasnus causas periodorum s litium, di manifestas, di certas, si peruacaneum est ad lunam,di astra confugere. Opimo Auer. qui causam periodicationis tribuat calom nati tali. si probe intelli gatur, quoquo modo potest defendi,& cum Gil. comciliati : nam reuera eum calor nativus si principalis opifex omnium nostrarum actionum auiusmodi qumque circuituum causa constitui potest: sed si vere, &proprie loqui velimus, calor nativus potius causa fine qua non a Gai appellat de sympt.disser. l . quam tausa principalis debet nominari, quae ut diximus, non alia est quam reoggregatio noua materiae: nam qui quid hac in re calor agit, id agae excitatus Onete, di mo

tellia coaceruatae materiae, sine qua molestia nihil age

ret: quare Opimo Auelah. Onesi proilus aliena ab Opi - .mone Galent. Opinio denium Ge i. is de reliquotum qui confugiunt ad occultas proprietates, raria sentenistia, salsa est, vel proptra illorum latio 1e,quae si huius pinu modi: Periodi in febribus conliti gunt ex causa mani se sat ergo non ex causa occulta. Amccedens iam salis probatum es , ac sane ubicunque apparent causa manifests,non solum superuacaneum, euelim. st . Iure est, ad occultas confugere. ν; terea si circuli tili sutent OG

culta humorum proprietate, numc Ius citcuiluum numero humorum relmnderet:conliquenis est salsum:ergo. Etenim tres tantummodo sunt liu mores essicientes

circuitum,pituita, as, melancholia, circuitus, autem sunt longe plures,cum non soluui sut quotidiani, te tiani,quartani, sed ςtiam quiniani, septem, non aui, ut siribit Hinp. 51 nos suo loco demot: strabimus Demuvero quod prouenit ex propi ietate tale est ea s,rma :quod ex forma est perpetuo eis: se i circuitus non sunt perpetui :ergo. Maior est manis stissima. Minor proba

tur quoniam laepenumero circuitus in febribus antemnunt, postponunt,& omne ordluc peruertu prout tali vel bene,vel male agunt in ratione vitius,atq;onsenibus rebus, maloremque aut minorem humorum eo

piam cumulant: namque verbi gratia, s ςget copiosiusti deterius alimentum assumat, hinc laue aggregata maiori humorum atque excrementorum copia, facile est unicuique videt ccessi an e duodecim, quindecim N plures horas anticipare,sicuti etiam expetientia de

monstrat si quis semel in die lalitus sit aluum de iacere, hunc sumpto copio sole pi anulo, his ac si pius e auara

natura aluum deponere Itaque quantitas & qualitas nou ς aggregale materis, non occulta humorum proprietas,pa I Iysmorum caula ita tuenda est.Sed me de re satis,ad Auic. redeamus.

pars i. capitis , in qua Aulceo. inuit assignate causam

caulas, piopter qua, paro lyrari fiant longiores aut breuiores . quae apud illum sunt quinque. ex quibus duae

priores pertinent ad materiam, tres polieriores pertinent ad fgtotum.

Prinatim igitur accessiones fiunt longiores propter c

multitudinem, crassitudinem,& vilciditatem humor ursecundo propter quietem, quando illi non moueatur, οπμsed quiescunt in corpore e tertio propter debilitatem 'virtutis: quarto, propter senium acutum,& quinto propter densitatem, velut ipse loquitur, sp situdinem p rotum,& uniueis habitus corporis:propter contrarias autem caulas paroxysmi fiunt breuiores,quς doctrinaeis clara, nulli enim dubium est,quin haec Omnia,ma mria mulia,crassa,viscita,quiescens, cum virtute debili, habitu corporis denso, ac sensu obtulcissi aut parO-1ylmos loneiores, quam s res contratio modo se habeat , cum illa maxime iaciant ad difficultatem & ta ditarem, lasc autem ad facilem, di celerem materiae no xae dissolutionem. Sed notandum est,Gal. x. de difffeta cap.I. s. N ult. hanc ipsa longitudinem N breuitatem par Oxylmorum ad tres tantun modo causas reserre. nempe ad materia milia vii ruiem, ad habitum corporis: ad quas quidem duae qus pisterea additae laui ab

Auic.quies & sensus acutus, facile possunt referri: si quidem si materia quiescat, id euenit necessario, quoniam est multa, et assa, viscida , quoniam virtus est imbecilla, di meatus eorporis sunt angusti e pariter sensus acutus ad dispositionem corporis reserendus es . Quoniam vero Gal. adeo perspicue , & praeclare hanc rem docet, ut nihil amplius possit desderari ,vadeatis domi hanc illius seriem, L. de oris fib. vltim , qus ancipata. nec sane quod ipsarum acci stionum longitudo in squalis sit, mirari oportet, Elealerioras stiadam stri, stim inseparabiles. 9 Post haec Auic ponit quosdam suos canones, sicuti fere semper facere solet, ac primum inquat , febres continuasese

398쪽

esse deae tor res, in quibus putredo est intra venas. Harst sententiam putaat omnes interpretes, Avicen. acrepisse ab Hipp. qui seribit 4. pho. 43. Febre quincunque non intermittentes tertio die validores fiunt ,

peri Iolae: sed illi tataci decipiuntur,cum Hippocr.

mea quidem sententia. non loquatur de omnibus f htibus continuis generaliter . sicuti loquitur Auita sed de tantum , quae per tertium diem validiores fiunt, quales sint vocatae lemi tertianae r sed cum hie non sit lae riplicand hunc aphorismum, nulli dubium esse debet,quin lententia Aure. fit verissima,& tot senilen Id trins Hippoe. Se Gai. Cum enim in febre continua

bis memoria ten ernnamque in p rax i uidebi tis laepetumero in senibus i si illi exteram vιdenmt lavissi ne sinbricitare,tamen reuera se rem talis Rabilem e maximi motneuti,di peticuis, in quo tu licio vulgares me dici deciniuri ut frequentissime. . I tigna dio Mama Διεν sin. I Hae postri ma cu pars primi capitis , in qua Ruicen inten dit trietare qusdam de pylsibu , numica rem in lebis. hus illi sint inter se diversi,quasnoinem duri, Se moliri euadam, de alia id genus , de quibus cum superius se mel atque iterum tractauerimus, nolo ursius πα. .. ilum humores putreleant intra venas, ac propterea facultas perpetuo labore efficiatur alis potest coastare, febres continuas caeteris esse perpetuo deteriores.Sed haec linis lait sententia Hippoe. alio loco I epid.lacicis .co

men . 3 . Sunt autem acutissimi,maxim lassauissim I morbi prs eaeteris lethales, in continua febre r nec non Gal. qui exponens hunc locum ita scribit:quoquo in do febrem continuam accipias, Hippoc vera dixit: n

morbi acu t issimi, misimi, grauis . eueniunt in febrib. tum quae proprie voeamur synochi, tum in eperis Us singulis progrediuntur aecessionibus, habentque primo pia,incrementa,vigore ν,8e declina nones,nec tum vetvum ad inlabri uatio nem. Deinde Auic. ponat alteram ea nonem, de febribus intermittentibus, nempe illis esse magis periculosas, in quibus est putredosen toto corpore, aut in partibus cordis:qua sententia admodum absurda videtur, cum nullo modo videatur fieri posse,ut ex putredine in t to cor te , ist in partibus cordis fibris intermitiens possit oriri : quare fi nulli pinantur, lueram esse deis prauatam,qua pm partibus cordis, legunt partibus corporis: utcunque autem sit , si velimus I iteram tam no uam quam antiquam seruare,di Avicen. defendere, ibla certe per torum corpus non aliud potest i mella gere, quam partes externas, que habitum corporis uniuerissi: . sic partes cordis, quae ipsi cordi proximae tum , ex avibus si virius fuerit robusta ac meatus aperit,expuns Putrescentibus humoribus extra venas, labris tuteria nituens fieri possitis Et lambus quisem raro febres accidunt valde iniseenst, videlicet acutae, promer duas rausas et alteram propicisti id meorum temperiem: alteram propterea , quia sines paucam habent carnem , ac fere sunt emaciati e corripiuntut Igitur febrius minoribus , atque renustis, quas febres posterius Avicen. mp. 6. innae ebres sepultas appellat. Prima pars huius ean vis tradita est ab Hippoc. I. aphor. 14. Hae de causa senibus febres similiter non acutae fiunt , frigidum enim eorum est corpus. se ratio et in promptu, quam ex Ga l. licet nobis colligere, hune in modum: quod sti idum est,facile est,ut refrigeretur,difficile vi calafiatrticuli contra quos calidum eii, facile est, ut calefi l , dissicile ut refrigereturi lenes sunt frigidi s ergo senes facile refrigerarmir,dimile calefiunt. Maior eit mantis fessa, ae distae probatiar a Gal.de causis morbor. L. Minor item manifestissima est, satisque a Gal. confirmatur,x. de temp. . Itaque Hipp. otio secundum Galem

ira deducitur: febris est mutatio natum caliditatis ad naturam igneam, sed ubi paucus reperitur calor naiativus, sicuti in senibus fieri non potest, ut huiust dimutatio ad insignem perueniat caliditatem, siquidem multum calidum tacite, S prompte in Immentum attollitur,maucum autem non ira facile ed magnam te quirit causam,quae possit vehementer calefacere. EN tolanibus non aeque , ac Iuvenibus adueniunt febres acuis. Alicra Auicen. rario quae pertinet ad paucit

rem carnis , qua senes praediti lunt, fuit GaIeni, qui stribit me ho. cap. I. lebres lyilochos non fieri in moribus frigidis, & gracilibus, sed in sanguineis ,

boni habitus , de carnosis , quia D hcopiam carnis venae magis constri untur, humoresque magis relianenturineque Ita dissoluuntur, sicuti fit in corporibus innua u. Hoc autem Hampum Avici debet a uoia

De signis Februm Putridarum. CV M Aule . hactenus tractasset de causis pisaedim

nis, de diserentiis rerum , se locorum in quibus contingit putredinem fieri,nec non dedi fierenuia s latum putridarum,quae pro varia putresten e materia variitque loeis generamur, nunc lumn a cum ratione intendit tractare de signis febrium euuadarum . quod facit quinque rapitibus: Duilam primum tradu ligua quae febres putridas a caeteris febribus istinguunt: cundo, tradit signa labrium con tinuarum et tertio, Uit de iis rebus,quidus P es putridae inter se couuem ut, Et d1 fferunt quarto, de Quis prognostica Lbrium patridarum: ultimo de rigore, horrore. Scia tandmquc cap. 7. aggreditur illarum curauonem. Caeteris autem in prelantia prr termissis,ad explicationem lacundi capitis accedamus: verum a meqllam ad textum venio ,

sciendum est,ex Gal. i. de diis feb τ signa febrium ρο- triduum ex quinque praecipuis locis, quas sontibus assumi primo, dix calore prater naturam, in quo sebiis effetitia consistit:lacunao, ex pulsu, cum febris sit pasia

fici eordis de arter larum Nertio,ex lotio,cum putreice tes humores eontineantur in venis, quorum nullum

certius indicium haberi potest: quarto, ex forma febris:& vltimo ea rau sis quae has febrea solent excitare, de quibus quinque sentibus figulatim, sed tamen es uissime agendum est. Ergo si qua rat aliquis, qualisnam siletior febrium putridarum; huic respondet Gal. huiusmodi calore nia hil suave neque moderatum, neque simile aliquid labribus ephemeris obtinere, sed potius quodammodo eme mordacem,ut tactum os dat atque erodat, simulamus oculos, Sc nares ossendere solet:atque hic quiderator principio accessionum, praesertini febrium inter mittentium,quo tempore adhue est iu Deatus,& exciementa intus accenduntur, non protinus imposita manu dignoscitur, sed si diutius apposita manus contineatur, id genus caloris acris, & mordaeis de profundo emergit ae fiuas attollitur,a o ut non mani lalie, neq; statim in in fionibus sed solum in inermentur&vigoribus appareat manifestissime, ac sane h c qualitas

calorisynquit Gal est maximum indicium istium muidarum

secundum,proprium atque inseparabile signum is

quod

quidem fignu m euidenter in incrementis, etsi neque obscure in principioAE in vigore apparet. Hulus auistem rei sicile est rationem intellistere et etenim eum

pulsus duplicem afferat utilitatem iteram refrigerationis quam diastoIe est accommodata .alteram expetalendi fumosos, &hiliginosia vapores, cui muneri se uit stole, in putridis autem sebribus, sine dubio e piosior fuligo Emeretur, ex quo maior quoque urget necessitas expellandi excrementa, a uam restigerandi. hinc fit vi systole sit velotior diastole . sed & aliud signum nos docet Gai expulsu nimirum perinina,

399쪽

ribus autem magnum simul & velocem euadere r &ratio est manifesta namque principio resti ratis omnibus partibus , & quasi extincto calore natiuo, lute pulsus quidem fiunt parui, ted simul veloces, cum s cultas valeat,& faciat quod potest: in vigore autem aueto calore,& necessitate restigeraruimul hunt magni &

Tertium sequitur signum maxime proprium fretita

putridarum,urinae cruditas,aut saltem obicitra conco etio: solis enim febri h. putridis alteruttu leparatim, aut utina prorus cruda aut obscure cocia me si necessarior

quod si ambo cum disiunctione sub uno signo comprehendamur, une signum erit proprium,& inseparabile: si quidem huic generi febris primae vrmae aut omniano crudς.aut obscura concociae apparent. Si quis au rem vesitum cupit intelligere, quaenam sint signa in te grae eruduatis, incMςi manifessa , & perfectat eo, nis, is accedat ad Gai qui haec Omnia docet luculentissi

Quartiim est lignum a forma febris,& primu febres

putridas maiori ex parte solet antecedere quχda vim qualitas,quadam leuis ea tranea caliditas quae nou c

it homines relinquere solitas Omiationes. sie febresnt intermittentes. ncipium eum fragore,rigore, horis rore, habent i qualitatem pulsus & caloris, siue imistio, siue incremento accessionuiuatus es d issicilis, de clinatio est sue sudore,praeternuam In tertianis. Si in to febres fuerint continua ,hah e ι symptomata,quae v cunque rei pondet sumtioribus, pi a cedit inaequali tas,

sequuntur calores,augmentum di status sunt di Helles, non sine malas syinplomatibu5,quae Omnia a caeleris lataibus sunt aliena.

Quintum S ultimum Galeni indicium est febrium

putridarum, quod ex nulla causa procatarctica viastine habet,quod quidem proprium est,prop erea quia neq; ephemeras,neque heiulcis, sed istis putridas conuenit: namque superius demon stratum est omnes ephemeras, ac pol l ei ius suo loco demonstra hinar,hestici sinu modo Ilatim ab initio incipiant, ea causis plorata reticis generati. Sed tamen hoc signum non eli apum dis ira separabile, cum aliquae earum, ut febris pestilens a causa proca arctica, nempe vitiato aere possint oriri itaque valet lise consequently lebri, incipii sne causa proca tardilea argo est putrix ud non valel e conueria forest febris putrida: ergo si e caula procatarcticam cepit. Atque hactenus de signis statium putridarum ea calen .

ctrina Auicen. tria esse genera causarum , plorataicti as,antecedentes, ni unctast prunum igitur signumse um putridarum est quod incipiant a causis ante dentibus, vi plenitudine,eac hvmia,Obstructionibus,

di aliis id genus . Secundum signum sumitur ex ptiuu& anhelitu,pto quo sciendum eu ex Galen. a. de dimia

cultatere in cap. 3 communem esse rationem pia . ad respirationem, adeo ut parum absit, quin omnis re- . spiratio ad pulluum proportionem, proprietatem ha theat,siquidem respiratio ex contrariis motibus per cessationes distinctis atque eiusdem utilitatis gratia facta es: quippe inspiratio pulsuum dilatauoni si nilis ea . nu,&utraque insta in caliditatem refrigerat, piratacilvei contractioni respondet, ac simul ulmosos rusti iginosos vapotes excernit et quare summa cum ratio ei a Gn. pulsum voluit cum respirat Ione coniungere.

Tertium signum est ex calore,quem inquii esti motaui icem, non suavem scuti est calor febris ephemera a tuuartum sanum sumitur ex ea despositione,quae solet ferues puit suas praecedere, quam Aulcem vocat altri Ille tu,& est qusdam inaequalita 1 febralis, quaedam rahis datas praeter naturam, sed non tanta ut impediat op rationes,&febrem emciat: in qua quidem dis possit ne describenda Avicen. numerat quamplurima lyma

lias,dolorem, pulsationem rapitis, Ralia id ranufrin, quibus numerandis di explicandis non est vi impinconteramus, cum facile unusquisque ea legere&in- rellistere possit. v . v Terminum autem huiuIalmesiletu saluit Avicen. roarctationem pulsus,quando ille submergitur, & redditur pinnas, neque ita persentitur, quo tempore iam venit voe parosimus , de quiqui dein coarctatione seu compressione pullus at, tractat diffuse 1. de prstagio ex pulsibus I. sntum signum febrium puli ad Ium apud Auicen. luinitur a forma febris: namque primum est in qualitas,suam ille vocat almesiletur lacuticlo es contractio pulsus in principio acci Ionisticitio apparet diuersias pulsus in principio S augmerio , quod prolιxum di dissicile est r quarto declinationem laquatur vacuatio ludoris S humeciati ms,ex qua formaeertissima colligunturi indicia distinguentia f. bres putridas a reliquis duobus genoi saphemera S hectaraon quibus nulla existente humorum putredaiae,neque ea apparem sympto nata, quae ea tali sente olent

tione,& maiori ex parte habet declinationem cum su doribus, praeter qua quod periodice habet suas aeces siones: continua autem cum tepore,ut sine tepore,hoc est,cum aliquo, vel sine aliquo modo accessioni, facile cogi. statur, quod no et unitis ephemet ς ex urina, ex. piatu, ea perlauerantia febris , EL polliemo ly Inpi matibus,qualia sunt in s g s scis idolot capitis,ia e re ilo hiaeuptilia ia,qu I scuti febribus, tridis lunti amitaria , ita ab.epheateris stat aliena . Poti haec Avicen*onit signa iebrium putridaturn ex Ptibu pi cipue, inaequalitate,&duritiae, de quibus iatia a lximus ex Gas.

signo quod pertinctati coelo Onem vel cruditat pia utat tala inrus quod mi saus u i non sunt is utiliter re petenda . Auicen. demum in politem a parte huius a cap. suom te ponat dii canones , qui pertinent ad Prognoilicum: primus est huiuimodi: Scias quod iti iei thus acutis raro fit euasio , nisi cum coli. raetione membri r antiqua autem lsieta habet a febribus acutis iis tertieientibusae inne disseile eit diuinare,quid Aui

centisibi vesti: pleraque omnes interpretes 1 Ia exponui,

quod febres acutae non finiunt sine contractione, hoe est. sne abscessu vel apostemate alicuius membri: ted expositio est falla,quoniam uti GibaLGal a piogii. 34.

N os .& . . de ratione victus 46. morbi acuta potius per excretro mi, quam per abicestum solem terminat a:

itaque salsum est, acutas febres sine abscessu non fiM- ruforte igitur magis probanda est antiqua lectio, a se

limbus acutis interficientibus,quae iaovaliae sunt, qua pessi lentes,quae vi plurimum sunt inter fietenies,ut imie posterius testabit ut cap proprio se febre pestilenι i.

3e Gal eonfirmat 3.epid. lect . 3. EO. nec non a.det uom vαt. v. Eisii modo quis euadat,id non contingit, qain m aliquo me tiro vestigia malignitatis relinquan- ur,dum altis contrahitur ei us, alii fiunt surdaura, alii memoriam perdunt , alia aliis grauibus symptoniatibus deinceps cottipi consueuerunt vi .

. bulaeu tegula : Ei quando remanserit febris post

quietem apostematis,ut in pleuritidem smali λ&c stirius vero est talis sciebris fuerit cum Intum Ili- .sammaturae xemplrgratia um pleurit de cessetque dolor, per leuerante adhuc febreuciendum euauperes sevia quid inateriae,quae iam permutata est ad alium locum . Et list,dom uti, est calua illius fgra decumbei tis inhospitali. qui laborauii pleuritiue, in quo iam diu cestauit dolor vietas , perseueraute adhuc febri, m comperto habendum eli , materiam alias partes

Oecupare, ac Mi rasse collaciani esse in cautiate in ino- .racas: quam 1 Ne lententiam Auaces .accepit ab Hipp. 1.pmgn 67. qui scribit,an petr pneumonia .adest,inflamationis pulmonum qua aduque materiam transmitesti ad articulos, vel alias patiis corporis. Aique hacte

400쪽

LIBER SEPTIMUS.

va segnti Febriam continua rura.

bres putridi prima diuisone in eomimias atque - intermitientes di inciuntur: nam ubi constat febre eue putridam, statim inquirendum est, utrum sit eo timsa,vel intermittens,quod maxime pertinet ad pr monteum,& ad curationem . Itaque Auicen. summa cum rations in hoc rapite traeiat de senis febrium continuarum . Sumuntur autem huiusmodi signa ea 4. sontibus, & primum ex pulsus etenim si ille va. rius fuerit, neque ordinem, neque pondus habeat, α num & febrem esse continuam , quod Auic pomus, Gal. rhithmum, quas harmoniam & proporti nem vocat: tales enim pullus varii, sine ordine di thithmo indicant in figneιn naturς oppressionem . qus aut difficulter aut nullo modo in febre,intermittente potest eo nungere . Pro quo notandum est , quod ibit Galenus de pulla ordinato di inordinato, r. dedisser. pulsuum Io. nam illi pulsus sunt ordinati, qui seruam certum ordinem ,hi contra sunt inordinati,qui fervant incertum ordinem in sua atquesitate vel ins qualitate. Exempli gratia , fi fiant tres puIsationes diagnah, R deinde una parua, qua ita procedam sequenti tempore , hie pulsus erit quidem inaequalia , plinpeterea quia non omnes pulsationes sunt aequales , sed

tamen erit ordinatus, quia eundem ordinem seruat, ut tres mago r pulsationes anteeedant , di una parua a sequatur e sn autem pulsus hune certum ordinem non seruet, ut si fiant tres pulsationes magna:post v parua,tum du .r magnae, post duae paIuae, tum una m ena, & sic omnis ordo confundatur, tunc huiusmodi pulsus erit simul inaequalis, di in ordinatus . Causa vero quamobrem pulsus fiant ordinati vel inordinati. Praeclare exponitur a Galeno 3. de eausa puls. a etenim causa firma & fixa ordinatos, eausa infirmati non fixa, inordinatos pulsus efficit: se s natura domi natur, ordinem perpetuo conseruat, cum ordo si naturae quam maxime familiaris r contra uero fi natura non dominatur , tune omnia in ordinate procedunt equa motirem summa cu ratione in febribus eontinnis, in quibus natura magis laborat, quam in intermitte tibus , pulsus sunt non solum inaequalis , sed etiam inordinati, quod pariter de pondere Auic. vel thithino

Galeni statuendum est, de quo Gil diffuse a. de diis

febr s. secundum est signum a tempore durationis r nan que si febris pertransierit 14. horas, tuae est ex ges re continuarum, quod tamen signum per se, di solum non concludit, siquidem sape mero sunt tertianae , nothς intermittentes, quarum accessiones durant Io.ti M. & plures horast quare si cum aliis coruungatur,

potest aliquam fidem facere , soliati,autem nihil deis

monstra .

Tertium signum sumitur ex pane symplomatum , quippe nisi febris habeat illas dismstiones,quae potinent ad febres interpolatas,ae potissimum nisi incipiat cum rigore, frigore, horripilatione, tune suem conatinua, si quidem putrescentes humores extra venas non propelluntur. Quartum & vltimum signum se iure continuaru est in qualitas augmenti, quod quidem fit, eum hoc fas anma tempore non aequaliter & una ratione febris inerese1t,ari. donec eons stat, sed varias facit mutationes, Meci venunc crescere, nunc consistere, rursus augeri S minui. videaturi hine enim facile est colligere, naturam esse vehementer oppress m,quod non neret, us humores

Outrescerent Intra venas. Hanc Iolam partem Aulc. m

re ad verbum transcripsit ex Gal. i. ad Glaue de signis Rhrium continuarum, apud quem longe magis perspieue&dillincte vobis licet haec una de hanc doctri

Hie nobis Meurrit dubiratio: scribis enim Gal. s . deerisb. 6 febres continuas hac ratione ab intermittentiis bus differte , quod in continuis humores putrescantistra veras, in iniermittent bus vero humores ver lo. ca sententia feruntur: quod si in hoc tantum differunt, hinc sequitur caetera sana posta ab Auic. & Gal. esse superuacanea. Ad quam dubitationem respondeatis uno vel , fgnum positum a Gal.caeteris omni hus eia se magis essentiale & principale,ad llud uereliqua re Arri,ex quibus omnibus smul iunctis,& facilius & cet ius febres continuas coguolcere,& a reliquis separara

litata

Tut νidarum. lNquario cap.intendit Auic nos docere figna,in quiabus febres putrids inter se communicant &disse runt, quae doctrina est maxime utilis, partim ad pim Arialia enosticum, di partim ad curationem. Primum iraque de larat,qualia sint sana propria febris hibost. Secundo febris sanguineae,ae deinceps reliquarum devm- quaque autem specie quatuor proponit atque e poni

a. qualis fit motus 1.qualis sit caliditas 3.an sit salubris, vel insalubris. 4. an si longa vel taeuis . Itaque ancipiens a febre biliosa , scribit hune in modum : - ἐν

inuadunt,&unicuique proprium nomen inburi, r.

pid. sectoo .com s. h. dediger lib. 8. Namque s febris habeat accessonem, quae intra ra. horas finiat, hanc tertianam exquisitam appellat: que uero habet lonis ei rem aecessionem, sed tamen ita, ut remisso & ii febricitatio fit longior ipsa accessione, hane tertianam simplieiter appellat: quat autem habet accessionem pluriae a m productam, paruumque remissionis interuaulum, hane tertianam productam, vel extensam nomianai r qua autem ad infebricitationem non veniunt, si ptima quidem die horrificat faciunt accessones, idest, duas accessiones, altera sequenti die unam fmplicem habeant accessionem ,has lami tertianas appellatasn uero simpliciter, tertio quoque die inuadunt, naturam textianae reserentes dieuntur. Iis licit addere febrem tertianam continuam . quae alio nomine a uehementissimo calore G cis nata Ga latinis ardens nominatur,quae 'uidem,ut strum GAL. deeri fibus s. meastera omnia seruet indicia febris tertianae, in eo solo differt,quod sne ristote invadit,n que inquietem febre uacantem definit. Itaque febris ea putredine cholerat habet motum tertianum, prςlerillam speciem,qus dieitur adulta,quae latentem motum obtinet,quam speciem ego quidem puto, Auleennam intelligere febretii ardentem, quae tertio quoque die aut leuissimam, aut nullam accessonem habet. Secundo caliditas huius febris est magna,& mordax,& ratio est manifesta, propterea quia fundatur in flava hile,quem humorem constat esse calidum , & siccum. Tertio labris tertiana est salutaris,quia flava bilis , ex qua oriatum habet, neue a natura superatur, & quia perueni rari in ricitationem, qua expressa est sententia H1' pocratis & Galeni .epia secto4.comment. g. 4. aph ris. 434

quartum propostum absoluit δiempe terminii durationis fibrium biliosarum,& primo comparans tertian puram eum tertiana notha,inquit, hanc esse longiore , quod pariter determinatum es a Gal. i. ad Glauci 8.qui seritii & narrat hi floriam cuiusdam adolescentu, qui aurum ecepit laborare huiusmodi tertiana notha , Quae usque proximum ver perdurauit: tertiana autem

SEARCH

MENU NAVIGATION