De regula fidei catholicae, seu De fide catholica auctore Francisco Veronio

11쪽

probabilis; pro qualita se reserentium, et circumstantiis talium revelationum, pleraeque vel nutant, vel salsae sunt. Sed si credimus fide humana, Dioni, Suetonio et aliis prophanis historicis, cur parem saltem, vel majorem gravioribus auctoribus non deseremus sidem ' Sequitur insuper: Nihil lide disiun credi eae ullo miraculo facto Post tem-yora Apostolorum in constrinationem cujusvis d0ctrinae,

nullumque horum miraculorum side divina esse necessario credendum: etiamsi talia miracula reserantur ah Augustino, Gregorio, et nitis, etiam ut visa ab ipsis, qualia pleraque refert Augustinus, lib. 22. de Civit. Dei, cap. 8, aut etsi contineantur in bullis summorum pontificum romanorum canonigationis Sanctorum, quorum plenae Sunt

dictae Bullae, aut etiamsi reserantur in conciliis universalibus, aut etiam approbentur, ut pleraque relata suere in 2. Nicaena synodo. Ratio eadem quae superioris illationis: Iilia cum haec miracula facta non sint a Prophetis et Ap sin iis, proinde non sunt fundamentum de quo loquimur. Ilorum miraculorum plenae sunt vitae Sanctorum; quorum aliqua sunt salso relata, alia valde nutant: prioris generis multa sunt in vitis conscriptis a de Voragine et Metaphraste, praesertim in vitis Georgii, Ursulae, etc., ut bene notat Bellarminus de Scriptor. Eccles. in Metaphraste, Baronius in Martyrologio, ad eorum sesta , et alii. Maxima pars, et sere omnia verissima sunt: et si historiis Suet nil fidem aliquam adhibemus , nec revocamus in dubium praelia varia, et alia facta ab eo descripta, temerariusque senseretur, qui sine ratione haec negaret, majoris sane temeritatis arguendus staret, qui praedicta Omnia miracula, relata a santissimis et gravissimis testibus, etiam ea, quibus interfuerunt, reserentibus, ut pleraque refert Augustinus, negaret. Fides tamen horum omnium non excedit hu-

12쪽

manam; nec eis sules catholica, tanquam tandamento inui litur; nullaque doctrina tanquam catholica creditur, ex ullo horum miraculorum. Confirmatur nihilominus his miraculis, quin imo revelationem aliquam continent. Cum iniatium salus seu Evangellum, accepisset enarrari per Du'minum, ab eis qui audierunt, in nos constemata est, c0u- testante Deo siquis ei portentia, et vfriis virtutibus, et Spiritus sanoli d stributionibus secundum suum voIuutatem, Hebr. 2, 5. Εt: Illi autem profecti praedicaverunt ubique Dominu cooperante, et aer mouem cunsirmante Sequentibus siqnis, Marc. 10, 20. Omne ergo miraculum, verbum quoddam Dei est: imi ossibile autem est verbo ullo mentiri Deum, Hebr. 6, 18. Eadem itaque certitudino aut probabilitate, qua novimus miraculum, novimus hinc dogma; quae notilia varia est, certa, probabilis, aut ali 'quando improbabilis, pro varietate auctorum reserentium, et modo visa, modo audita, qualiter reserunt Augustinus, Gregorius et alii. Doctrina fidei, v. g. , Reliquias sanctorum venerandas, confirmatur certissime miraculis lactis ad

reliquias S. Stephani, relatis a S. Augustino, de Civit. Dei lib. 2, cap. 8, teste oculato: confirmatur solum probabiliter, eodem, et Gregorio audita ab aliis narrantibus. Improbabilia sunt pleraque quae refert Metaphrastes et de Vortigine: talia nonnisi improbabilissime citantur ad firmandam fidem. α Exstant acla Georgii linquit censor justus a Baronius in Martyr, 23 aprilist, a Metaphraste edita; a sed in iis displioent, quae du Athanasio Mago seruntur u Vidi ea etiam quae Jacobus de Voragine habet in legend.

v Sant t. quae non de mediocri indigent castigatione, etc. QEt Bellarminus de Scriptor. Ecel. anno 850: si Α Meta-α phraste scriptae sunt historiae vilis Sanctorum multis ad-a ditis ex proprio ingenio. Addit miracula plurima ei ina,

13쪽

α xima in eversione templorum et idolorum, et in occi-α Sione persecutorum, quorum nulla est mentio apud V

a teres historicos. a Sed qitalemcumque habeant haec mi- racula certitudinem, nullam fidei doctrinam tandare possunt; quia non sunt revelationes factae Prophetis et o- stolis p adde, quod nec ut plurimum proponuntur ab Ecclesia universali, cui soli promissa est assistentia Spiritus

Sancti, ne erret. Fidem ergo solam humanam, Seu nme sum solum humanum, merentur, oh qualitatem reserentium, quae lallibilis, et pure humana est; longe itaque abest, ut talis assensus sit sidet divinae catholicae, de qua

sola loquimur. An vero assensus hi, Ob revelationes privatas, extra revelationes factas Prophetis et Apostolis contentas in verbo Dei, et propositas ab Ecclesia universali, Sint assensus Supernaturales et divini, et fidei divinae, quia videntur fieri ob auctoritatem divinam revelantem, licet non constantemper verbum Dei scriptum aut traditum, nec per auctorit tem Ecclesiae universalis proponentis, sed per Scripta humana, et ex propositione hominum sal lihili uin reserentium; alia est quaestio problematica inter thoologos, et proinde longe a doctrina fidei, de qua loquimur. Probabilius censemus talem assensum non esse divinum, sed pure humanum ; quia resolvitur in pure humanam auctoritatem particularem horum, vel illorum historicorum: quae Omnia sunt humana; proinde talis fides non est theologica, et longe longius non est catholica. Tertio sequitur: MIIam doctrinam fundatam in verbo Dei, seu Scriρtura diversimode eaeposita a sanctis P tribus, aut doctoribus nostris. esse doctrinam sideL Idque ex duplici desectu: primo, quia non constat esse revelatam; omnis autem actus fidei debet esse certus ex revela-

14쪽

tione; secundo, nec proponitur talis expositio, seu sensus ille Scripturae, ab universali Ecclesia, hoc ipso quod varie a variis exponatur. Ubi tamen observandum, quod quando sancti Patres explicant Varia loca Scripturae, et eamdem veritatem alii ex illo sacrae Scripturae textu eruunt, alii ex alio, ipsorum consensum non tantum unanimem eS-

se acceptandum Ecclesiae, sed etiam ut sundatum in Scriptura; licet non ut landatum in hoc, vel illo particulari loco Seripturae. Quarto sequitur: Nullam consequentiam, certo Iicet et evidenter deduciam eae proPositione aliqua lidei, et alia evidenti Iumine naturae, per formam logices evidentem, sullicientem esse fundando fidei catholicae articulo; seu nullam d0ctrinam, quae constet solum tali consequentia,

esse doctrinam sidei cath0licae. Ιdque ex duplici etiam desectu: primo, quia non est revelata. Fides autem est eae auditu, auditus per verbum Dei: Scriptura nec addenter Et per consequentiam deduciam evidenter eae verbo Dei. Cumque consequens contineatur virtualiιer in praemissis,

non erit doctrina nisi virtualiter et side, neutiquam μι maliter: id est, solum ejus prinei pium erit doctrina sidet, ex quo humanus intellectus doctrinam aliquam conseque tem deducet et formabit, cui assentietur. Certa quidem et evidens erit consequentia; sed humanis multis concurrentibus, forma argumenti, propositione philosophica saepe mixta; nec tamen conclusio deducitur ex illis, nisi junctis; imo illa non nisi juncta inguunt; quare nihil sequitur ex separatis. Causa igitur, qua tota, humana eSt; quam ergo longe abest, ut doctrina elicita sit divinat Conclusionem vocamus in Scholis theologicam, si praemissae sint certae; aut doctrinam aliquam problematicam, si aliqua sit incerta, quod saepius in subselliis videre est theologicis: Ia

15쪽

sa, si aliqua prop0sitio, vel argumenti forma salsa sit; quod non raro contingit, respectu tot placitorum, in quibus the Iogi digladiantur. Sed quod notandum diligentissime est,

certum est varias esse sententias tum doctorum catholic rum, tum Protestantium, an quod sic sequitur eae Scriptura sit de sider Catholicorum doctorum alii asserunt, Vega, Canus; alii negant, etiam reserente Dalilaeo. Disti suunt alii docentque, si ex duabus propositionibus Scripturae deducatur consequentia. illam esse de fido, ne ut quam si ex una et alia evidenti lumine naturae. Alio modo distinguit VasqueZ, assensum conclusionis illius qua deducitur ex praemissis, non esso fidei, qui tamen medio di- ScurSu. velut instrumento, aut potius proponente, splendet doctrina divina virtualiter contenta in praemissis, esse assensum fidei. Sic inter nostratos certum est problematicum Solum esse, an qu0d sequitur de side, sit de fide. Consentiunt ergo omnes non esse de lide catholica, id est, non esse talem doctrinam cui omnes Sub poena haereseos teneantur assentiri tanquam de fide; et si quis contrarium diceret, novator ipse valde culpandus foret novum dogma ingerens, et oppositum Sentientes damnans, in lino ipso ipsemet temeritatis in re gravIssima damnandus, et censura ecclesiastica percellendus. Constans itaqua est, doctrinam talem neutiquam esse doctrinam si dei caritholicae, de qua loquimur. Protestantium pariter, alii negant, quod sequitur per consequentiam evidentem de ductam ex Scriptura, esse do fide: Osiander, Kemnitius, et nobiliores Lutherani, etiam reserente Vedelio, in suo Rationali The0logico. Sed Vedelius assirmat, et quidem pugnacissime; quia totum suum Rationale in eo solo Versatur; et post ipsum seu ex ipso Dalilaeus; licet alii Resormati cum Lutheranis et Catholicis faciant. Verum nullum

16쪽

hac de re verbum in ipsorum consessione habetur, proinde haec ipsa doctrina censstri nequit doctrina partis Calvinisticae. kdde, quod Luthera nos contrarium tenentes in fratres cooptarunt: quomodo ergo doctrinam hanc, ut sundamentalem omni uni controversiarum ponunt Τ Sane landamento hoc nutante, quam infirma aut nutans debet esse

eorum doctrina de controversiis omnibus i Alter desectus est 2', quod proposita non sit illa doctrina Ecclesiae universali, uti apud catholicos eonstat: quia neque invenitur in Scriptura expressa, neque in generalibus conciliis; et ideo doetores libere diversum tenent; quousque enim Veritas non auetoritative proponitur , non est obligatio acceptandi ea in velut divina auctoeitate revelatam. Nec etiam nuctoritas publica, sive Protestantium in communi, sive Reformatorum, illam quaestionem, quam nonnulli volunt fundamentalem, in ulla Consessione, juxta dicta, determinavit. Concludamus ergo, doctrinam talem non esse doctri

num sidei cathoIicae.s 4. Connexa eae desectu propositionis, et quandoque

simul revelationis, secluduntur.

Sequitur Deere uni oratiunt, seu ejus auctoritatem longe longius abesse, quod possit fundare articulum fidei tsed nihil esse de side, qua continetur in illo decreto. 0uod

notandum contra calumnias frequentes Molinaei, aliorumque, contenta in illo decreto , doctrinam esse Ecclesiae catholicae, ingerentium; quo materiam nos impugnandi aucupetur. Sed numquid religiosus ille tota est Ecclesia mniversalis 3 Nec Gregorius XIII, aut alius papa. multo minus concilium ullum universale ita decretum probaVit, quasi contentae in illo forent totius Ecclesiae definitiones. Imo

17쪽

non leves in illo lapsus facile deprehendere est in citatio nosalsa auctorum, etc. Quin ipsemet Gratianus, initio deeroti, dist. l, cap. 2, producit Isidorum in libris Etymologiarum; tituli ipsi, dist. 4, cap. 8, 40, habent: Quid sit jus civile; quid militare; quid Iesses tribunitiae' Numquid

ista sunt doctrinae fidei 3 Glossarum quam multae erant ridiculaei Proinde succisae. Quid ergo Gregorius XIII. iii sit, jus can0nicum e urgatum, ut suit ipsius jussu, non imprimi sic eaesturgatum, et prout Romae in ressum fuit: nec alibi imprimi ad deceuuium' etc. Sequitur 2': MIIae Decretales romanorum pontificumeon tentae in corρore juris canonici, sive in sex libris Decretalium, sive in Clementinis, sive in Extra vagantibus, nullae Bullae posteriorum. qui in sede Petri sederunt, sus- scientes sunt midando articulo sidei eutholicae; seu nulla doctrina est de fide, quae continetur in istis Decretalibus aut diplomatibus. Probatur, quia papa quocumque modo loquens, etiam ex cathedra, non est universalis Ecclesia; ergo quod ab eo prop0nitur, non proponitur ab Ecclesia universali: ergo non est doctrina fidei catholicae. Addo, conclusionem hanc tam certam esse inter doctores Omnes, ut si quis contrarium doceret, novator ipse foret, et censura percellendus, quippe novi dogmatis inventor. Patet ex ipso Bellarmino, qui, lib. 4 de Pontifice Rom. , cap. 2, ubi tres inter Catholicos opiniones refert. α 4' Opinio est, in-α quit, pontificem posse esse haereticum, et docere hae- i resim, Si absque generali concilio definiat, et de saetos aliquando accidisse. Hanc opinionem secuti sunt aliquota Parisienses, ut Gerson et xlmain. in libris de Potest. α Eecl. , nec non Alphonsus de Castro, lib. 4, cap. 2, con-α tra haereses, et Adrianus Vl. papa, in quaestione de κ confirmatione; qui omnes non in pontifice, sed tu Ec-

18쪽

u clesia, sive in concilio generali tantum, constituunt i

u saltibilitatem j vilicii in relius fidei. 2' Opinio est in alio

a extrem0, pontificem non posse ullo modo esse haereti- ου eum, nec docere publice haeresim, etiamsi solus remu aliquam definiat. Ita Pighius, lib. 4 Hierar. cap. 8. V 0.u pinio est quodammodo in medio, pontificem, sive haerea ticus esse possit, sive non, non posse ullo modo definire ου aliquid haereticum a tota Ecclesia credendum. Haec estu communissima opinio sere omnium Catholicorum, B. Thou mae, Caietant, ete. Prima opinio non est proprie hamκ retica nam adhuc videmus ab Ecclesia tolerari, qui il-κ iam sententiam sequuntur , tamen videtur omnino err u nea et haeresi proxima. Secunda probabilis est, non la-α men certa. Tertia certissima est, et asserenda. a Ilaec Bellarminus, quem suse sic citavimus, quo calumnias e-

. lueremus, qua nonnulli viri traducuntur, quod dicant: quue desinita forent a pontifice, etiam eae cathedra, eae tra concilium generale, non esse Dei catholicae. Et it rum illud ita asseritur, ut statuatur illud esse certum ex omnium doctorum, Bellarmini etiam, et aliorum Sententia. Constat enim ex Bellarmino, primam opinionem non esse haereticam. Non assentimur Bellarmino dicenti, vid ri erroneam, et haeresi proaeimam; quanquam hoc ipsum non nisi nutans dicit termino illo videtur. Non enim Omnibus id videtur; quibus Gersonem, Almainum et Adrianum erroneae et haeresi proaeimae opinionis insimuIare temerarium potius videtur. Sed ex Bellarmino ipsomet constat, mn esse defluitum ab Ecclesia, pontisicem esse infallibilem, extra concilium universale, et quae proponeret credenda, lare fidei catholicae. Consentiunt itaque ex ipsumet Bellarmino doctores omnes, doctrinam illum non esse sitiei catholicue; quod solum dixi, et certissimum est; quod non

19쪽

advertunt praecipiti judicio eolumniatores. Quam ex iis trihus primis opinionibus S ueremur, extra rem nOStram

fuisset, et foret pronuntiare libenter tamen tertiae adhaeremus, sed absque censura primael qui devios ad fidem catholicam, semota omni alia doctrina, reducere contendimus. Non itaque dicimus, sic definita non esse de side, quod putant adversi, sed solum dicimus, et repetimus, i nu esse de fide catholica, seu non esse doctrinam, quam omnes, quo sint Catholici, tenere debeant, tanquam deside, cujusque contrarium sit haereticum, et removens agremio Ecclesiae. Omnes nihilominus concedunt, gravis e se auctoritatis, quod a pontifice tantae Sedis docetur, etiam cum solo concilio privato, et privatim solum rescribente

aliquot episcopis; gravioris, quod cum concilio Provincia-li; gravissimae, quod ex cathedra, toti Ecclesiae illud proponendo, sive cum concilio privato, sive in concilio pr . vinciali, temerariumque est, a sic pronuntiatis discedere. Maturius ergo procedant hi censores, quorum censura censuram meretur, quippe inductiva novi dogmatis, tanquam sile catholica credendi, quod nemo hucusque statuit, scilicet, quod a y0ntilice foret etiam eae cathedra definitum,

extra consilium universale, esse de side catholica, seu tale definitum esse fide catholica, et sub peccato haereseos ab omnibus credendum. Hallucinati sunt, et caecutiendo in errorem prolapSi; quanquam n0n tam error, quam halluci natio vocanda sit praecepS haec censura; putarunt multos dixisse , quod nec somniarunt. Sed ad rem, seu ad decretales juris canonici, propius. Sane nec ipse Bellarminus erroris 3 liquot Decretales a guere veretur. Nam in lib. 4 de Ponti fiee Rom. cap. 12, eum tetulisset MagdeburgenSes, cent. 8, cap. 10, in vita Gregorii III, eum accusantes: a Quod in epistola ad Bon,

20쪽

α lacium, permiserit viro dueere aliam uxorem, si propter u morbum uliquem uxor ei debitum conjugale reddere non et Valeat, quod eSt expresse contra Evangelium, ut etiama annotavit Gratianus, q. 52, canone 7. Quod proseosuNK sli, a respondet: a Posset etiam dici, Pontificem ex i-α gn0rantia lapsum esse; quod posse Pontificibus accidere, a non negamus, cum non definiunt aliquid tanquam de si-u de, sed solum opinionem suam aliis declarant, ut hoc si loco videtur Gregorius secisse. a Quae solutio applicata

variis decretalibus, longe illas a vi landandi articulum fidei abducit, scilieet respondendo passim, si premamur talibus, Pontilicem non delinivisse illa tanquam de fide, sed

soIum opinionem suam aliis declarasse, quod sine dubio insuffciens est fundandae doctrinae fidei, multo minus suu dandae fidei eatholicae. Placet adhuc propius Decreto les illas evolvere. Maxima earum pars versatur in regulandis

ossicialis seu judicis in episcopali tribunali sedentis judiciis:

varia in collatione beneficiorum observanda praescribunt. ex quibus ossiciales debent lites terminare. Quid haec ad articulos fidei 3 Non sunt haee materia propria fidei. Pleraeque etiam, et sere omnes, responsa sunt particularibus data, non toti Ecclesiae, in quibus responsionibus particularibus concedunt omnes, Papam posse errare, nec talia responsa, landandae doctrinae fidei, multo minus catholicae esse susscientia. Sed ut tot responsa decretalium seu Pontificum romanorum lites multiplicant, ita responSum n strum generale multiplices sopit controversias, quas aggl merat. Adversarii modo ex Gratiano, et modo ex Decretalibus, Bullisque Pontificum, Seu jure canonico, Varias Consarcinando, et Saepe easdem salse gl0SSantes, quae o trudunt nobis tanquam doctrinam nostrae fidei catholicae,