장음표시 사용
211쪽
tem inducit v. c. in comoedia hunc enim decet brio more loqui Ad plebeia pectinent in primis
quo riun de aliquid taedii ai Erre potest vel unita est a rebus abjectis. Hic usus coiisulendus est, itemque ratio auditoriini. XI Vitandis rabulis obscoenis h. e. quae auris pudica audire non vult, quia rem vitigarem et naturulem, o prie et directe indicant. - Res igitur et idea
isti vel plane 'mittenda est, quod saepe fieri licet, vel, si minus licet; vocabulis utendum est quae istam ideam tecto indirent quod sit generali modo h. e. vel uno
vocabulo ei erati, V. C. natura ap. Cicer. vel geneIali
descriptione s. periphrasi, v. c. ire, quo fatur solem; pari corporis, qua sedemur; MN, qua viri semus te. Et, qu tectius ista res indicatur, modo e contextu quindam modo intelligatur, eo suavius diei creditur Antainien medici sen per istis milibus suo vocabulis propriis supersedere possint, dubito. Ac profecto ipsas Iaas res earumvo ideas non turpes esse manifestum est pec nos eas pro turpibus haberemus, nisi mos et educationis ratio quaedain ita sanxisset. Neque ita γcabula ipsa pro turpibus haberemus, nisi vel mos iis aliquant turpitudinis maculam adspersisset vel nos eorum vocabularum pleriimque puderet, quae plebi, quam vulgo contemnere solemus, ore celebrari si lenti Mori tamen, quicunque sit, cedendum esse per se patet: nam morem negligere saepe turpitudini duri tur. Ac vel hinc istis vocabulis, quae vulgo obscoes vocantur, abstinendum esse apertum est Hine quo que rhetores metaphoram jubent a rebus honestis du-
ei omnemque in ea tuIpitudinem vitari v. C. Cic. Orat.
III, 4 ait Nolo dici morte Africani a fra tam esse romputarani. Nolo serius ruriae iei Glauciam vi genus ruptimismi se vulgo
XIl Vitandis iis locabulis, quae rem ingratam pro Fri indicant, et commutandis cum suaviorem h. e. eum
212쪽
iis, morum ideae aliquid sumius continent. Diei ur ni o haec ratio dicendi optimi M.
Hucinisi alia pertiment haec: a quando de morio, cuius idea homitti s Trigo torribiliri, taltem IIIgrata est, ita loquimur, ut idea isti aliam ideam. substituamus v. α beatus ratis fater pro mortui s visere de
sis, id deum abiit, passus est aliauid humavi etc. pro mortuusas sies quid ei auisseriaims inseruus, A me editas, fuerinSuavius est utique semiiuae, cujus maritus in bellium proficiς ritur, quando illi dii s quid aemisit marii xu et vel potes enim ei aliqvidammis Meldme, quam cum dico: βω-rinu tuus occisus fueris vel potest enim is occidi nolui illa adea est suavior vel toler lior sie nostri .emi Hiis' ita poterian, ita vi AKnesimo, fori et pro eo erse sen, πιημο-e sal . vlud est humanius et suavius vi quandis de inimicitiis alicum Impimur, in prunis,
quando alicui in memoriam revocamus inimicitias, quas vet eum aliisve nobiseum habuit Nemo hane memoriam liu me repetit: si tamen repetenda. est, tecte facere solent homines venusti uuam tecte tacero MCrassis strinens mentionem facit inimicitiae, quae inter utrimque sit, myDiv. V ep. 8 mis varietate seminini interrupim o si vim cui late reddidi: et 3 3 Neque mehercuis ui quan mihi xui aut colendi aut ormini olamas defuit sed quaedam pestes hominum laude aliena dolamiurn et te nonnunquam a maalienarint et me aliquando virmatarunt tibi Quam leuitellideam inimicitiae pristinae ingratis II exprimi VEIbis ne nonnunquam amo adunaror, ex uis 4bq-uae immψω um eg quando alicia aliquid denegamus vel aliquid ab eo novis Oblatum accipere recillamus, hocque ira facimus, ut ille aegre ferro non possit Si nostri onustioles minus recusantes malunt Seor Ich dati e regebeus, tu selis vexbunden EI fir das verbiethcii , vel, si cum lunire inferiori loquuntur, es tingue, quam ichwili es nicιr ιιaben, ehalie De Ealeel es se U. - Sie prisci venustiores non omnes Latini; nam hae ii emta forma loquendi iis ad linguam universem perturet ut nonnulli exedeio videntur dicebant recte, Muigne Si quis v. c. proficiscens aliquem interrogabat, an
sibi epistolam ad aliquem exedere vellet, interrogatu , si ibterarum nihil Me vellet, respondebat recte pro nolo pro
213쪽
prie vero recte significat hie recte facis, quod me i=uerrogas,
placet mihi tua humanitas etc. Ierent Eun. II. Ilo I .haeo rea narrat, se cum Osinato lutidan filum elli ludutum,
quia interini ei ininem vi iesilam amiserit, et ait Dum haec dicit cognatus , abiit hora rogo, ιm quid velu. Recte, im
quit abeo. In verbis postremis rogo num quid velit recte, inquit, inest duplex euphemismus a rogo num quid velit h. ichirage sin, lici r noesi et was besehu dictum est pro Mure parabam quia . qui ab aliquo abire festinant, sic solent loqui habens noch et was et besehien vertangen se noch et eoas on mir etc. ' deinde Recte rei non cli lint ille eoiaatus pro Nihil, ut nostri interdunt inferioribus dicunt L ssu pro ic habe meiter nichis tu geu prius posteriori esse hunianius dictum, sponte liquet. - Sic benigne p. Horat. I, 7, I c alaber hospitem, ut edat, rogat Vescere sodes: Hospes respondet Iam satis es: Calaber pergit At tu quam
tum vis robe: Hospes i. spondet Benigne h. c. mo at proprie est benιg11 facto, benignus es, quod me rogas , magno, abeo gratiam. Ihid. v. 6 Vultejus Mona a Philippo ad coenam Vocatur, sed respondet benigne, quo verbo indi- eat, se nolle venire dictum ergo est pro Non ve=ιιam, sed inamane. Verba sunt Ad eoenam veniat. Non sarie credere Mena se ad coenam a Philippo tam nobili viro vocari). Mirari secum tacitus Ouid ubi Beni re, respondet. Tum Philippus Neget ille mihi e quibus verbis clam est, nigne responde dictum esse pro recusat venire, negat se vereturum, licit se noli venire ad coenam. - Sic ap. haut lile. naeel, II, 3, 3 ait invitatus quidam bene vocas , magna gratia es pro non veniam, ut nostri ich dan e regebens, me .mais etc. Proprie vero est bene facis , cum me vocas , pro hac benevalentia mast nam habeo tibi gratiam. - Sic, caraeei in ultiores non omnes Graeci neque enim hoe ad linguam graecam per se solardi debet dic hant: καλῶς;
rionem ad Denam dii stil de recusant thiis Xenoph. Sympos I lud lutule et Latino gratiam habere iticere rectecte. - Pertinet triae ex Cic. r. ΙΙ, 69 supra n. 8 allatum die-
tum Siculi illius, qui patronum causae stultum, sibi a praetor datum, his vel his repudiavit Quaeso, praetor, adversario meo da istum patronum, deinde mihi rennem dederis pro hunc patronum nolo accipere proprie vero est da iam 3patronui adversarι meo: nam deinde infirmis opus eris trimo quia tum sm patro viscam.
214쪽
o quando in resp.ndolido veram causam allanive
quia ingrata erit interroganti, reticemus et gener i onsione defungimur: v. c. p. Terent Hee. III, 2 a m t qua rit ex filio Puta tu igitur aerymas' aut quid erram tristis filius espondet recte, mater h. e. nihil es, m rer, ut noscit scis nichis escis gut, si veram causam dicer vel directe respondere nolunt. quando te te aliquem reprehendimus de qua re su Pram. VIII.
XIII Novitate elocutionis. omne novum placui: omne vulgare et nimis notuna taedio est et minuit at- , tentionem auditorum et lectorum. Sed illud non ita intelligendum, ut ubique novitati et cutionisin eamus: hoo enim non fieri potest. saepe tamen fieri potest. Nec dissicile hoc puto esse sub his conditionibus I si' simus ingenio prae laro si animo generoso instructi a sententiam plane et ex omnibbus partibus intelligamus 3 si verborum singulorum vim accurate teneamus atque ita sciamus, mim semientiam exprimant recte, necne: hs iusta vocabulisi um recte intellectorum copia inst ucti sinus, ut e mul fis aptissima quaeque eligere possimus: s si non simus ea superstitione insecti, ut credamus, an ve illam sententiam non nisi iis verbis, quibus Cicero alius vir magnus expresserit, exprimi debere vel non me liorem vestem accipere posse quam vel Cicero vel alius priscorum illi circun dederit. Qui v. c. verba et sententiam recte intelligit, is ingenio adjutus, facile multa verba, quae Cicero non unxit, ungere potest, quia sibi conveniunt et eandem sententiam ei munt at-'que adeo no as sententias deinde invenire. At qui vel
dententiam vel vocabulorum vim non accurate teno ac, quae vocabula sibi conveniant, nescit, sed tantum eorum conjunctionem e Cicerone novit, quod dicitur
vulgo ex usu laquem discere, is nullam aliam phrasisti,nis suam apud citaroneni legit, usurpare audeati Aenoni, hoe est pristas nimis superstitiose titutari visi
215쪽
P. II Cis 3 De sumitate duendi
potius agere more puerorum, qui de rebus nil dicunt.
nisi quod pater de illis dixerit, non aliud vocabulum pro ni quam quod pater protulerit Multas sane novas similitudines, praetereas, quae apud priscos occurrant, hodie proferri posse quis neget modo aptae
sint reique conveniant quamquam etiam multa, quae
prisci dixerunt, hodie pro novi haberi usurpat que popsunt, quia paucis nota atque ita multis nova sunt. Novitas autemssita elocutionis commendanda est in pninis i in prouerbiis, si ea ubique prisco habitu prose: rantur et in similitudi*bus yin exemplis in tropius in verbis. ' H VarisArone sententiarum et verborum, quae novitati illi saepe vicariam operam praeelare prinia . . Omnis variatio delectat, non modo ciborum, sol etiam
idearum et verborum. Aeque pauper Est is, qui eat dem ubique sententiam profert et iisdem ibique ver
bis exprimit, quam qui quotidie eadem se veste conspi ciendum praebet. me emus igitur sententias varie exprimere, modo in es live modo assium live, modo per
interrogationem modo sine ea , interdum propriis it terdum tropicis vocabulis, modo per hanc modo per illam vocabulorum fructhiram et in tropis etiam variatione utendum, ut v c. in metaphora similitudo rei
Meessatur modo ab hoc modo ab illo lori gener etc. Copia verborum hic debet ad manum esse, ut multis modo hine modo illa Ggamus
V. e. quando dico: uuamquam, qui perspicue Aquitur, - δε laudamtu est, tamen is, qui sinu suaviter loquitur, magis LM uias est, pirum sum is est oratio, quae suavior set νέ rione, v. e. cum die': Umqm- qm perfρος- segni nisus laudandus ut e qui cum peres euitare Iuaviso' rem Oxationis eonjungit conjuugere si qui sim si 'ter Miu'rem, majori laude divini est censendus vel iam', qui eum ista perspicuitate suavitat oraminis emisvger Diati eum majori avia dipi emet i, qui uetes ei in dicens: Virturis .mines qui que Ladat: riso
216쪽
' nemo hirudat quom o enim induri potest, qui isse
in ages e non vini parum suaviter loquitur similis. v. c. ita Vbruto amantes quisque lautat vitiorum suci in in se isdem tribui et At verba quomodo , dari pores, qui rese, unda a re son vult, manere M. - oppositio laudari et laudanda uere non ollisi lius et inescat. Potest et ita mari mi virtutem amat, is laude hominum fruillet, quae eontra visiorum stud invi i se solet vel a viri rem JHis ista earent me. Variatio est
multiplex, v. pro amoris assa, promer amorem, ob am rem dici potest amore victi s incisarus ete. s. supra P. I. e p. 3 de variarime S. I p. 37a si , quae late ibi tractata Potest quoque liuerdum in collocatione voeabul 'iniri variari, v. c. interdum is praeponitu qui, me t dum postponitur, v res, qui literis o eram iam, semper amo, o qui literis operam dant, eos semper amo. Sed haecis variatio ordinis verborum non nisi interdum permittitur, h. e. quando ustis ordinis fixin; Ucuit u , gravitas et non
' offenditur E in re viIl. ali. Interdum tamen Variatione vocabulorui uti non ieet:
v. c. I quando alia vocabula non habemus ad rem Expriti mendam: v. c. consul dixit Lctatorem literae milia Iuve IMedditae te. Quid pro dixit et redditae dicas Nili forte velis dicere dictator factus est omissa consulis idea, et ιιterar acceri: utra tamen Oiuextus ratio colat utenda. minc Cicero non alpandus videtur, qui ad Div. XI, p. I in dixerit: epistola reddita fit , et post tres ρrsus epistilae tibi reddem tiae , et interiectis iterum duobus versibus no loco edditae- Injucundior loret haec repetitio, si in eίκlum sententia essetis
Sie Liv. XXX, 33 non proe ab in Hannibal - elephant instruxix et cum deinde de cetera acie loquitur, pol sex versus iterum usurpat instruxit sed et hae repetiti tot in randa, eum post sex verius demum fiat. Retuli Mee diu,
,haea Ce Ernesti ad gratam a tigriniam a quando vitas postulat: in oppositione, Nec moin ἀο ψo, quaa prosum Ooni- arxes Ovid. Meti a sa3 etc. Dictum hac de re est supra in cap. de gravitate S. 3 n. go, et dicetur nisi a etiam aliquid de vitam reperitione ejusdem verbi, ar.
nimis sudiose quaesum et hoc indicat res e verba non bene convenire materuae. Non assectatum est nisin scribendi νnu es, mido ita diuinius et sci ibimus,
217쪽
ut natura materiae poHulat, v. c. tenuiter de rebus em nitibus, magni te et ornate de rebus magnis et ornatu
dignis. - Αffectato igitur dicendi scribendique genere utimur, quando de rebus tenuibus magiiifice et labii, miter loqui ur, quando, quidquid pulchri scimus vel
scire nobis videnriir, v. c. epitheta poetica vel Otiosa, τ α ac album, rara vocabula, itemque descriptiones iocoram rerum etc., sententias acutas, impos, figuras,
exclamationes etc., id ubique ac propterea plerum quae inepte et alieno loco ponimus, omninoque ita loquimur aut scribinnis, ut auditor aut lector facile animadvertat, nos voluisse videripuishre Icrdere quod te
eo i et asiditori semper molώbim est Qui vinitum
pulchre scribere, is nee viritur pulchre scribere nee scribit pulchre Lector vel auditor vult pulchritudinem ipse sentire ac sponte de ea judicare non ab oratorexe Θ iptore moneri impellique ad sentiendam. Qui studet videri pulchre dicere et scribere, is videtur amditori vel lectori ueclamare ιd me et admirare. Id quod semper est arrogaptis et sibi nimium confidentis. Pulchritudo vera sponte se ostendit ac sponte placet; ne opus habet ut digito monstretur velut Arni vi gitai vere pulchra mox animadvertitur. Huc per sinent in primis acute dis a cluae si quis ita proseit, ut ipsi placere videantur, vel ita ut primus laudet aut risu hilarive fronte excipiat, omnem, quam habebant, pubchritudinem ac suavitatem illa statim amittunt; ilia audientes, qui liberum arbitritam sibi postulant, sta inperari, luid judicare debeant, arbitrantur. Deinde puerile est ubique ornatum adhibere indicat enim te non diu disciplinam magistri reliquisse, te judicio care, ape etc. - ffectatus sermo plerumque nascitur iὶ ex ambitione s. vanitatis studio vel etiam ex arrogantia a ex inopia judicii 3 ex inscitia rei, quae rastatur; 'mninoque e defectu dos nae accuratae. Nonnemo rem nimis auget et ornat; quia majorem non novit adique
218쪽
ve ita illam pro omnium maxima habeti cog GH
tione vocabulorum non accurata. Id illi utuntur
sectato semione, ita, ut uic nesciant: putam si re atque adeo praeclare loqui, quia sic didicerunt. Hinas in primis venit ex institutione magistrorum multo rum perversa, qui prius de pulchra latinitate, de ornati, bendo, ut loquuntur, quam de recte scribendo di, cunt, tanquam recte scribere se nisus puerile nes nimis sicile ac per se discatur quo ado centes ad pulchre scribendum, non ad pulchre gitandum, inM pellunt, tanquam cogitare non ad scribendum sitis cessarium sed tantum ad philosophum proprie sic di tum intineat. Omnes homines natura ducuntur cupiditate pulchritudinis atque in pili re loqi endi esseribendi lam Madolescens pulchre scribere ac lo
si ante disc t et missi, quam pulchre cogitat, nonno ista pulchritudo, in meris verbis, iisque raris tropicism sine sensu pulchritudinis rerum exquisitis constans, se eoacta, assectata necesso in Legunt vulgo Clamo 'em, pulchre quidem scribentem ax imitentiani eius ridie interiam Helixum negligunt, obli istuntur, acco, pe ne intelligunt quidem Uerba sola, utcunque intes, lecta, usurpare in omni contextu gaudent. Potest interdum in eorum verbis nonnullis vera inesse piuςhim
xique , si deae pulchrae sunt at quia nimis conde sentur in veneres, molemiae fiunt et assi, lationi propinquae Ammata sunt suavia; at nimia eorum multitudo in cibis est taedio. Matrona honesta ornat se, at modice et apte, et ejus forma places meretrix ni- mum ornatum affectat, quia virtutibus suis dissidia
ut glabritudium sum sine illa satis declaratum iri
Venit hic in mentem gratae negligentiae in sobbendo, quam sunt qui commendent. Dubius sum, quid de ea sentiam, quia in vocabulo negligentiae videtur
in ambiguitas. ψmnis vera religentia es vitiunti
219쪽
contemni et tum opponitur diligentiae, quae non sistis commendari potest sed interdiu videtur aliquis
negligens esse, comparatus cum alio nimis ornat O h. e. Cum eo, qui ubique ornatum, quemcunque novit, ad
hibe et qui vocari pysiit nimis disgens, lini' accuraritus, quod semper vitium est: liemadmodum matrona
honeua, accurate vestita et ornata, possit vocari negli prae meretrice nimis ornata quia neglexit hunc nimium ornatum. I si grata illa negligentia intelligatur in scribendo, facile assentior in si per gratam
negligentiam intelligatur pluitas das Ungeinnstelis, quae arti opponitur. - At videtur vociibulum gratae negligentis vulgo usurpari ad desendentis scriptores
priscos, in primis Ciceronem et Caesarem, quos intis dum negligenter h. e. vitiose scripssse non negari potest Vera autem negligentia nunquam grata erit imtelligentibus et gustum habentibus ac forsan per eam priscos non de deremus, nisi magna observantia emeos teneremur vel didicissemus a magistris nostris, eos ab omni vitio, quo possent, defendendos esse. Commendavit etiam Cel. Ernesti negligentiam gratam in Opula Phil. p. t affet affert repetitionem multorum vomuiriorum, paeam ad gratam negligentiam refers: quam tamen partim vitiosii partim vel ob vel ob des bim alius vocabuli necessariam diderim, ut et ex supra telis e ex infra dicendis a parere puto. omnino suaserim tironibus, ut magis db: Mentiam quam negligentiam sequendam statuanti O , ab Mnestio ad confirmandam gratam negligentias memorabo, ubi agetur de rit da re triora ejused voralis.
XVI AEquali fribria genere quod ad proxime praecedens quodam modo pertinet. Sed aequale senus Ariarari μῶροι non ita intelligendum, ut m totami
220쪽
orationem ae lisrum vel magnifice vel fenuiter scribe re debeamus nam nulla est oratio, nullus liber, in quo non interdum graviter, magnifice ac sublimiter, inte dum tenuiter dicendum sit nam modo narramus, in
do docemus modo assectus hominum excitare bide inus. Sed aequale dicendi seribendique genus constat
in eo, ut characterem singulis dicendi generibus proprium servemus; nec verba vel naodo rem tradendi ex alio in aliud genus transseramus. - Male v. c. d
scriptiones a similitudium uberiores et crebriores, quae sunt poetis propriae, transseras in historiam: --
le vocabula rara et poetica, mi restitonans, horribilanuetta, it exclamationes in historia usurpes. - Sic contra narratio simplex historicorum . . artificio carens non convenit poetis. Genus dicendi poeticum iterum in
Deses quasdam se dividit, aliud est dicendi genus inodis, aliud in labulis, aliud ii vicis caminibus scimbendis. Haec genera non con denda sunt sic tot aliis similibus utitur quam poeta, et alio modo tra tat, et rarius ipsa adhibet Ridiculus est orator vel scriptor, si poetarum epicorum more repente assurgit et statim deinde humilia verba prosere, tanquam Davus in Comoedia loquatur. - Haec inaequalitas oritur ex iisdem fontibus, ex quibus assectatum genus dicendi
provenire diximus praeterea e collectaneis quibus dam, ut vocantur. Colligunt nonnulli ex omnibus
scriptoribus, quidquid praeclari ibi reperiunt vel quid quid praeclari invenisse cretiunt ac si quid seribui
eo eonfiigiunt, et inde rapiunt, quidquid inveniunt. Sic Deile fit, ut Virgiliana commisceantur cum Teren tianis, Ciceronianis etc. verba servi cum verbis sapienatis et docti etc. Melius est, quae legeris, in succum, quod aiunt, convertere tibi proprium, more apum, quin e florum sumis essiciunt succum suum h e me mismel gustans novit inde apes illud congesserint Sici quaecunque lesimus, ita debemus concoquere, ut d indo