장음표시 사용
461쪽
moribus excitantur,methodo sint sanandae, aggredi est animus. Duo autem sunt scopi curationis in univer Curationis scosum: affectus nempe ipse: atq aegrotantis temperies Affectus quippe, ex iis quae stibi contraria star,/dhiben tempeii ej. da esse remedia indicat. Laborantis Uerb ςmperies,si Alfectus quid mulcum ipso morbo,mensuram contrarietatis defi- di; cnit. Potest etiam ambiens nos aeri qui ex coeli statu ad
anni tempore,ac regionis natura sua mutationςssor ei unde situ. titur' unam essicere indicationem: ac uel aegritud/nis mutatioes sibi causis,uel sanitatis, annumerari. Porrbauxilium, quo latur.
ad morbos tollendos utimur prima & Vltima dicitur sanitatis causa diuersis tamen rationibus .Djcitur qui αἴ pe ultima tempore: quandoquidem di i RrurR. r, uia i ii ii,
fortuna priores,secundu tempuS, O sanitatis ςXi causa dicatur. stunt causae. prima uerbest, quatenus id prim laboratis corpus tangit,alterat eius affectum Ars siquid Fortunam auo artifexqi&fortuna,non per se primum,sed per auxi N in rilia morbos profligant: materie q, interuentu operant: quemadmodum per seipsam nat ra. Quae nimirWm Nativa εχ quie tum spiritus tum solidarum particularum quae ς hus constet semine genitali oriuntur tum carnosarum substatia, Solidae partes constat. Quarum trium substatiarum singui propria V grapro natura sua tum qualitatem, tum quantitatem habent. Ac qualitas quidem earum , ex cogrua temperie
humidi sicci calidi,& frigidi essicitur. Quantitas ero solidarum partiu,par semper manet .sed iis qui adhuc inaugentur,numero duntaxat: qui verbabsoluti iam sunt,etiam magnitudine. Carnosae uerb substatiae magnitudo uariatur,etiamsi iam non augς-xur RHjmδF vis uεὸ istis Pari modo&subaspiritus propemodum quolibς unum hae cura memento tum maior,tsi minorospicit. Ergo ad duo uouis scopis illos scopos prius traditos,etiam unica uiri addetur, Temperies ea iuxta earum trium substatiarum enumerationςm Ru i Id 3E. . temperies persedistinguetur: quae di ipsa rursus bifa mediorum uariam scinditur:nempe dc in originalem naturam id in de sitiavit :
462쪽
acquisititiam dispositionem:sic nimirum ut ex istis, re aliis quae prius dicta sunt, propria quaedam cuius 3 remediorum sit indicatio .Ex aetate etia,uitae studiis, conrntemperi y suetudineque remediorum indicationes sumuntur. ProspΠtraria in ponatur igitur nobis intemperies quaedam curada. Ea δὴ - Η ' item in contrarium intemperiem sanabitur. A quo niam uniuersi febrium generis intemperies est calor: vtim per frigiditatem curabitur. Quemadmodum autem ab affectu ad materias praesidio peruenimus, eodem etiam modo a singulis reliquorum gener primorum,ad eas est descendedu .veluti a uirtute,quae morbo, ceu aduersatrix opponitur,4 cui omni ratione opitulario subuenire est consilium. Quare virtus quidem ipsa erit Vnus ac primus scopus: alter aut,aim secundus, quod ab ea significatum nepe custodia ipsius. Custodi a fies Pari etiam ratione,morbus quide dicitur esse primus per similia. scopus secundus autem, sublatio ipsius. At Vertacusto Sublatio more dia similium indicabit exhibitionem: sublatio, contra
iis, riorum. Quoniam uerb virium substantia tum exspiritu dum ex carnosa specie,tu solidis ipsis completur: ex iis qugsimilia sunt, moliri cuim suam custodia opor Panium singi tet. Spiritui,ex respiratione,transpiratione, &uapo-Iae per quae uae qui ex sanguine attollitur Solidorum vertageneri, stodi*dae tali e solido nutrimento. Carnoso generi,per eam natura, quae in medio humidor ac selido corpor est.Porrb cuius phoi modu empseruadae substatiae mo inue- nies: qualitate Verd,ex ipsius teperie. Quu aut hoccviso imberis tuis tςpςrios,Vel optima sit,uel aliquatenus vitiosa: vanda. quae side Optima e semper seruari debebit. Quae uerbIntemperies omo vitio no caret haec in sanis qde,vel seruada e vel vitiori Π sex alterada:in aegris verb,seruada. Quu aut diuersitas nos luelanda i*ruisiix n partisi laus teperamento, propria cuimmensura,eoa quae ipsi similia sint, oportet accomodare. Nempe ei quae terrea est magis,eor quae magis sint terrea: di ei quae humidior est, eoη quae sint hunulo.
463쪽
ra: ac sic de caeteris costitutionibus. Hinc Verbia materiae particulares es in cibis,potioe aere,&4ibus peragi solitis,inueniendae sunt. Qu0d 1 mutuo inter sest Indicanti scoRnet aliquae indicationes ppendenda, indicantiss sco φημ' digni
tu maiores, tu digniores scopi admonent. Qu9.dignitas quide iudicada est, vel vitae Vel sanitatis respectu. Magnitudo aut est duplex: vel propriae substatiae ratione, vel declinationis a naturali habitu. His igit pmissis
methodis ia 1 febriu genere exercitemur,qa ex putredirie nascit. Ac primu ab illa febri exordiamur, qu exputredine humo Cin maximis vasis Vel 1 oibus simul, coputrescentiu oritur: quam necessctum est synochon, Synochosfeb. hoc est tinente, existere. Fieri aut neqt, ut talis febris quae dicatur.
sanet,nisi inhibita prius ipsa putredo siit quae sane inlii 22r'
heri, causa manente, nypotest. Quare submoueda ipsitis causa est,si mo putredo ipsa priori mox post ipsam, febris sanari debeat. Ostensum aut est illa imputresce Putrescunt ea re corpora,quae quincalida humidam natura sint,nem lsisti humi-Dflata nem uentilata in calido humido a loco includu fl,qRV m simitur. Qusdsi inmotussint,Ventilentur 1, ac pstetur,pQ H haseeano putria integrast, seruari potissiim quaeculam possunt. corpora sua ipso: natura regu tur: Ut aialtu stirpius. Ea nam ab initio cogenitos secu motus habet, ubus superflua excernat. Nec minus et est demonstratu, ta sit tum respirationis,tu pulsuu Utilitas adpflatu,vetitatione 1 corporis,ato eius natiuu calore tuedu. Itaq; si din eo manifeste putrescere debeat, dictas traspiratioes esse Ipeditas oportet .Fieri aut no potest ut illae peret tu sistantur alat nisi vel finibus vaso stipatis,Vel tota df,hd hi' cute. Porro accidere in finibus vaso stipatio potest, hiberi contui. vel eκ vehementi extrinsec refrigeratione: Uel exsuc 't
*,qextrorsum in ipsos pserti ruerint crassitudine et tae'
multitudine vellentitia. Accidit hoc illis& ex iis eXer vis conta'
citatioib quaei palaestra,vel alias obeunt, itinere la eat.
464쪽
boriosi:uel ambientis statu, quinex rigore in aestu mutatus est subito. Nonnullis uero feruentes X ira succi,ac foras simul impetu ruentes, effecerunt dictas stio pationes. Quisquis igitur propositam sanaturus est febrem,hic stimul causam eius oportet adimat simul calorem qui in animali excitatu ab ea e refrigeret. Ac quemadi nodum quidem ille refrigeradus sit, prius est dictum. causam uer,adimi oportebit, propria cuius- stipationis naturae intienta cotrarietate V tim si ex frigida cau μ' sis patum, densiumq; redditum corpus est, rela Xato eo,omni Is ratione rarefacto. Sin ex obstructione ita eassectum,hac reclusa. Quod verbiecludet, hic quoq; ad contrarietatis indicationem attentus inuenies Vbinaram abudantia humorum est,hos vacuabis. Ubi crassi glutinosi is sunt,eos tenues rufuxiles reddes. Si plures causae aliquando coibunt, omnibus per contraria occurres . In eiusmodi aut dictare causarum coplexu. - - - - epille a languinis missione conueniet: ac abundantia Vacuata dum ad extenuados humores venire. Ab hoc ad remittenda quae sunt constricta,& rarefacteda quae sunt densata Atq; haec quidem a morbi affectu indicative sumenda sunt. Quum autem ciborum aliu poti m re linum,nec non spirituum decens quatitas, qualitasq; virlitatem a vir autem ipsam custodiant ac modus quidem quantitatis tute qualitate, ipsorum a virtutis substantia inueniatur: qualitatis ve temp tela ac a temperiemimirum estimari debebit, quemadm Mφη- Η ' dum inici ae corpus regunt se habeant. Qua quidς si sint valentes audacter vacuantibus praesidiis uteris. Sin infirmiores sint redditae vacuantia remedia cauti
administrabis. Sedo nutrimenti modus hinc tibi desumendus est. Quippe quum vires legitimum robur seu Tmuiasin es n*bςnt, morbi summus vigor breui expectatur fu-ho quando sit rurus,tenuissimo cibo uti licet. Vbi uer infirmioressiendum fuerint,non licet sine graui noxa Sed adiicere ad nutrimenta tantum oportet, quantum est de robore via
465쪽
rium detractum. At nutrimenti qualitas,eκ morbi ae Nummisiqua feeru una cum solidorum corporum temperamento δῆ b me-
praesenti, lumenda est. Tempus autem nutriedi, quod est sumen quidem ad reliquas febres pertinet, quae X putredine oritatur in progressti sermonis dicetur. Quae uerbiani Numendi iticam latum a principio adfinem se accessionem ha pus quale sit bςnt,synochique dicuntur de quibus impraesentiarum opinis apio, est sermo In iis tunc offeredus est cibus,dum aegri melius se habent: eost potissimum dici tempore, quo in
sanitate prius cibari erant sueti .Est autem frigida quo Od i l.
que iis propinanda, quum succi ckiam concoquuntur, uti oratisti crassitudo eorum est extenuata caeterum iam pe nocho, raepretium est explicare, quot sint febrium , quas putredo accendit,in uniuersum differentiae Dein quaenam sit ipsius generis earnm communis Vtilium auxiliorum indicatio .Mox quae sit singularim cuiusq3 propria Quod igitur ad differentias pertinet, prima sane Putridarum in τX eo est quod causae ipsius putredinis vel adsunt, vel hy dii
non adsunt. Secunda ex eo τ per totum animal, aut eius partem aliquam diffusa putredo sit. Tertia, quatenus cum phlegmone, aut citra hanc. Ergo ordiamur ab humorum putredine, quae primum inalcans in diuisione fuit. Cuius quidem natura ad curatione: tinerit inuentionis principium. Porro natura putredinis est muli tatio mus puisse cehiis corporis ad corruptelam, statio corporis calido externo. Non enim profecto a proprio calore ad coriuptela corrumpitur quicq: immo prorsus cotra, quicquid in calidos texrebus subsistit id augetur roboratui sanum est ac vi
uit, dum proprio calore regitur,Velutr nimirum pia iis auget armanimalium corpora quadiu seruatur propriu eorum conseruat omincalotain cordis quidem corpore , per respirationem: nia. illis p ita reliqui orianibus partibus tum per communitatem ' Calor natura. quam habent cum corde tum per aliam quandam re cisi si conserspirationis speciem,quae per totam agitur cute dira uetur in corpospiratio perspiratio ue dicitur. His vero laesis,una etia m
466쪽
calor natiuus laeditur Alter vero quidam alienus, ac pter naturam in corporibus excitat' primum quidem ipsos succos propter humiditatem putrefacit, corrumpitii, Spatio Vero,tum adipem invadit,tum etiam carPutredo quo nem. Putredinem in corporibus ortam sanabirnus, id sit s-δnβδ quod iam corruptum est omni ratione vacuanteS: qa reliquum est moderatis motibus,d refrigerante per spiratu ad exactam symmetria reducentes. Ac Vacua- tionem quidem illius per Urinam,deiectiones,sudores,
Isi vietia Vomitumqs moliemur,si putridus humor ad os ven-- triculi aliquando sua sponte impetum fatiat Post haedόmotiones mediocres,una cum ambientis bona tem, perie adhibebimus. Causam ver,putredinis,si adhuc perseueret in corpore,per contraria tollemus . Ita quoniam transpirationis prohibitio fuit occasio putredinis,hanc submouere oportet. Quia ver ea queadmodum exposuimus' a variis causis est orta,ipsarum
singulis contraria medendi ratiorae occurremus. Scie dum tamen est,non easde Omnes partes Vacuationes, medicamenta uerequirere: quum& temperamentis
di posituris,& forma, Domni deni costitutione, navacuanim in turaci senter se dissideant. Quu aut maior pars medica dicaminu λδ mento ι vacuantium febrem ipsam adaugeant, Vipo ipsas adauget te facultate calidad sicca: deligeda medico sunt, quae citra calfactione siccationeq; valente ipsas vacuationes moliatur. Cuiusmodi sunt cremor ptisanae aqua vacuantiam multi,oxymeli,apomeli, di apii radix, aqua, quae podice sim reai datur, incocta. Haec aut ipsa Ventri fiunt quoq; ido-- - - nea. Quissi nihil reddar iniicienda per cluserem mulsa
tis e corpus cum ις ς - Sane totum corpus,prius Mid vacuaris, plaus q silva rarefaciendi non est. Vbi Vacuatum sit , uti plicebiecuanim id medicamento aliquo cui calor tepidus insit, rarefaViniuia qύς cias: cuiusmodpest'dex chamaenaelo conficitur. Hoc
. . Cui iri pς si in quo P aquosum bibatur , id omnes vacua-tibile, tio es promouerit. Idem faciato temperatum dulcis
467쪽
stat sicuti in continentibus,nec vino est,iadum, nec ithe Meo lauacro,nec iis, quae habitu arefaciant, Vnctionibus nec uino, nec Iam vero id genus ardentissimis febribus potus frigi unctionibus x
dae confert misi subsint putrescentes humores,per al ΣααuU,Vrinas, Vel sudores acuandi In uniuersum auia, dum plura simul coeunt symptomata, id quod maXimum omnium est, aggredi oportet: atm ei vel soli vel magis il caeteris,subuenire. Porr3 ad corrigendos putrescentes humores,non tantu requirimus vires ipsi pulsus firmas: sicuti nec eius facultatis quae Volutariumotu largitum sed multo magis ipsius concoctrici ad 1 ci Ergo sio vires cunetie valentes sint, MardentiSsima pinanda in febris,& concoctionis notae plane euidentes, frigida trepide febri intrepide propinabis Qubdsi etiam aeger bona corpo synocho filioris habitudine sit,ium status coeli calidus ac sicc',ςtia i da hi a. si in frigidam natationem huc dimittas, haudquaqlae sicine n ut detur. At si mediocris est febris 4 vires non Ualidae, possimus inc5 sed cum notis concomonis, iis qui ita se habent, bal tinetibus eb.
Deum prodest,& vini potio: tum verbex unctionibus h
eae quae rarefaciunt: idq; multo magis, quum ambies eontinentes feest frigidus . Neci enim aut frigidam in balneo lotio hres. Dem, aut frigidam potionem 1 eiusmodi coeli statu fere expetunt, utpote inspiratiotb assidue refrigerati: quum sirin in frigido ambiente vehementer uri aegro tu contingat,exigua salutis eius habenda spes est. Si ue 4d nec coctionis habeat signa nec vires validas, serua Laetalia gna, Dis plane no potest. Quo minus aut idem lauandus in 'cy''d', tibalneo est,aut medicamentis iis quae rarefaciant,Vn iubtia medicagendus aut vinu illi dandu frigida ue offerenda. Ιim mentino esse enim desperata Oino est salus, prudentis cosilii fuerit ubi salus est apud Vulgum infamare psidia,qu multis fuere saluti, is lax x
Febris igitur prout febris est aqua frigida est,petub
remedium. Qubd vero ad alia pertiner no perpetuo. Veluti quum ex obstructione glutinosivi crassi humo tuo remediae
468쪽
ris putredo nascitur .Ponatur autem cum hoc,& redii dantiam in toto esse corpore tum uirtutem non imbecillam. In eiusmodi etenim complexionibus, quum multa praeter naturam in corpore sint, quaedam eo rapraecedentes causae erunt veluti redundantia cum gluCbsiructis tinosuo crassis humoribus Horum naP vitio obstru k4 ctio est orta:quae morbus instrumentalis est,eoru qUae obstructa sunt corporum. Hanc symptoma sequutum es Ipsa transpirationis cohibitio: quam rursus putre aeced. insua Q humorum eXcepit, antecedens quaedam plius te-Rhris causa. iris causa. Ergo qui febrem curare Vult,necerse est inhibeat putredine. Ac sic duae indicationes se exhibente altera a febri: altera a putredine. Atm a febri rursus
dum scilicet ut portio febris,que iam accensa est per in curetUr quae vero etiamnum gignitur, inhibeatur. Aliae autem duae rursus a putrςdine erunt indicationes: uto quod putredinis iam factum est sanes &λd
in generatione adhuc est,sistas. Porro quod in generatione est,id perspiratio impedita facit. Ita ab hac rursus aliae duae indicationes nascentur: tum, quod retentum est,Vacuetur tum quod retinendum est, prohibeatur. Prohibebitur sane si obstruetioni medeamur. Cuius quo ipsius,quod iam occupauit sanandum estper ea quae obflaucta liberant, quod futurum est,propulsandum: per ea nimirum, quae acturium obstruentium succorum compescunt. Ergo quod stimuin ipsa methodo retolutiva est inuentum, id primum Omnium in curatione tibi est peragendunt. Etenim si A Chi stan sis auxiliis quae obstructiones eriimant, Vti, non Vacuantius: 14M R prius abundantia uelimus,non modo nihil proficientdo vacuetur. US,sed maiorem etiam reddemus affectum. At si va- Obsimclion cuata prius multitudine ad curandam obstruetionem Nilo accedamus medicamentis iis temur, quae citra cal
rem obstructiones expedire sint apta Vbi autem quae
obstruunt deteris,dissectaque sunt, per aluum Vrinariatu sudorem
469쪽
ati sudorem, ea uacuare tentandia id j; medicamentis quoad licet, minime calfacientibus. Hoc verbipe, etVires roborare, quo & putredine superet, & succos concoquant studebimus. Quod aut febri ipsius iam accensum est, refrigerabimus. Itaq3 in au Xiliorum inueniendo ordine vi ima est quae ab hac sumitur indicatio, quis alia ratione sit prima quum a febre Videlicet coeperit inueniendorum praestidiorum methodus. Ac si nullum quidem interim vehemen sympto maincidat prohibeat J, quominus auxilia ab initio morbi ad finem ita procedat, celerrime febris finietur. Sin tale quippiam inciderit quod totam ad se curationem reuocet,produceturo curationis finis. Expendere autem oportet medicamentorum tum usum , tum nΟ-Xam. Quippe aqua mulsa quatenus crassos succos ex Multa faculta tenuat,glutinosos deterget, atteXcretiolisi promo tes. uer,optimum in iis synochis medicamen fuerit, quos habitus coarctatior,& putredo excitarunt. Quatenus verb calor febris adauget est noxia. Quia re si hic imniodicus sit parcendum mulsae est utendulis cremoreptis ans. bd si dissicileso cotumaces iudicaueris esse obstructiones,et oxymelite. At hoc ipsum rursus, si1 1- ηymel stos modice lare,& intestina radit,o tussim excitat. μ' η' neruosa sedit. Perpetu aut dogma illud e Xjstit e , Cost fissorum
contrario contraria esse remedia . Q a quide fieri non Me emedia potest,Ut eo a quae pier naturam sint, quic per aliam contraria. ylla remedio* speciem curetur. Non in ex usu est semper ibus quaester natura sint mederi sed quum sola per se subsistular. Nisi cu aliis vina incidant, aliis saepe est ante illa medendu sicuti in cauis Vlceribus , Ubi ea simul cu phlegmone sunt coniuncta Si quidem ve* in
his quom maner,ir per ea quae carne implent, curantur. Caeterum his uti non licet prius q curaueris phlegmonem. Quaeritat praeter naturam sunt, omnia ab ais quae ipsis sunt contraria, curantur. Quum aut eo-
470쪽
In generatione luam elientiam habentibus ac umbrae ritu affectus concomitantibus nempe symptomatis rvtistisanatio quidem affectuum sublatio est. Hanc veContrahia quo Olympioni attin amotio sequitur. Quare affectuum tum dicantur ipsorum,qui Vereo priniario curantur, potissimum esse, dicuntur esse contraria remedia: lymptomatum aute,
Con 've' ex accidenti. At vero contraria diculur. quae sub uno eodem genere,plurimum inter se dissident. Si aut in illo genereri mediocre est , hoc est medium inter duo
extrema latellexeris, infinitam quandam contrariarum rerum multitudinem, quae maioris minorisq; ratione inter se dissideant ex eo inuenies. Non enim in corporum modo qualitate, veruetiam in quantitateὸ eiusmodi contrarietatem inuenias. Quam utiq; Aristo is se a rete non cotrarietatem,sed oppossitionem nominat. Verum Hippocrati omnia id genus contrariorum habent appellationem: sicuti etiam Platoni, qui ex cotrariis eme dicit generationes. Contemnere tamen n6mina oportet: minime autem scientiam rerum. Cuius n5MEdsese, est gndrus Hippocrate ait Medicina appositio eit,&de- appositio is tractio: deficientium quidem appositio : redundatiumldetractio. autem detractio. Porro deficiunt redundanici nonui'la quidem in quantitate quaedam autem in qualitate in quantitate, quum sanguis immodice est auctus aut rursus minor redditus. In qualitate quum vel calidus vel frigid' vel cratius Vel tenuis plus iusto minus Ue est effectus Verum ad medendi indicationes propositi nobis febrium generis reuertamur. Genera causarum quae in nobis praeter naturam oriuntur sunt niultitu. O, crassitudo,ckletor humoris. Causa simulates symδyψgςnyxδ ploma est transpirabilis excrementi retentio Sinaitimo causa paritero affectus est ipsa putredo.Morb erdiu obstrucho,tu febris ipsa Symploma est traji-