De pactis quæ Deus cum hominibus iniit Georgii Calixti S. theologiæ d. et in Acad. Iulia primarii professoris Tractatus, quem sub eiusdem præsidio adivvante Deo pubblice defendet Samuel Voss ..

21쪽

cognitum habuit praeceptum positivum de non cena dendo fructu arboris scientia boni mali. Vt i lunta, Pr tria idonea csset ad omnia ista sine illi cultate Iliada, pietastiter dotes ei, facultati quid mi praeter S supra naturam divinitus collata'. I ili: lautem magis voluntatem, quum ab ea bonos, jus stos Sc legitimos aci usii astari oportet, impedit re ii Uta tur, quam quod appetitus sensitivus, si sibi r linquatur, in objectum suum bonumque delcctabile per tinace impetu fertur, atque ita rationem saepe ante ci tit saeve illi adversatur repugnat. Hinc sanetuSP aut i,lebam immunis esse ablui-

fι io Actiones tribuuntur suppositis sive personis atque ideo hosce rationi repugnantes actus, quamvis abii si te profectos, sibi tribuit seque cos

ihil igitur in se i den- duam n iccbant : ut etiam nihil crat

22쪽

ipsum arguit eximiam perfectionem, sive persectam appetitus sensitivi, membrorumque ei deservientium subiectionem.

VIl. Et haec quidem in intellectu, Voluntate&appetitu dona, quibus facultates ista hominis supra conditionem mere naturalem evehebantur eo faciebant, ut felicitatem praesentem conservare, aeternam coniunὶ

matamq; cui obtinendae praeparatus erat, adipisci posset Haec itaque dona junctim sumta justitiam origua a leni constitutis erecte cen sciatur, atque eo nomine satis commode appellantur, O pro praxipua divinae imaginis, hominibus inditae, parte merito habentur. Qua quidem eatenus per peccatum tota est amissa restauratur autem suo ni odo per singularem Dei gratiam, an- nunciationem evangeli j spiritualem regenerationcm. Homo enim se enormiter peccasse iram divinam incurrisse non poterat ignorare interim scire non pote rat , an Deus esset recepturus in gratiam, praesertim quum

i , ; ludae vers. 6. Uod itaque Deus misereri velit, ipso revelante demum didicit; ut revelationi fidem

haberet,&in promisso semine mulieris contrituro caput serpentis fiduciam spem consequendae venia &salutis poneret, collata gratia praestitit. rq i an etiam fit, ut exorbitans concupiscentia, quamvis penitus tolli& eradicari nequeat, compesci tamen possit, ne amisit'tiosos, ad quos instigat, consummet perficiat. Ita ingratiam receptus, modo, qui Deo placuit, restitutus est Adam: pari i ratione restituuntur hodie fideles, imago Dei in eis, quatenus ad salutem necessarium

est, instauratur, minc igitur Ephesios hortatur sanctus

Paulus

23쪽

us are Ad Colossenses scribit in hunc modum col. 3,3

differt a non regenerato regeneratus , sic adfectibus&sttidis mutatus cst, ut Videaturalius iovus esse homo. Sed pergat Apostolus. Induimini Irru ur e cri Des, an vers. εἰ AD 9 ile Ii vi oribus miserationum, enim are, lumIlItate, mas et lenitare sive irae cohibitione. Ex hisce quomodo infidelibus imago Dei reparetur, 'uibus in rebus primitus sita fuerit, intelligitur nempe injustitia&vera Cinctimonia in agnitione sive notitia omnium, quae ad salutem necetiaria: in omni virtutum genere dc exercitio. Quibus quum potiuntur perficiuntur operam dare pergunt fideles, tum er. re a nulloq; Velamine, ac ut udaeis contingit, ob nuptigia iam Do/HIniqua Inseculo ruenses in eam rem Domini imaginem trans formantur ex moria ingloriam, sic iit docet Apostolus ii

I l . nasi vero in his ipsis, in quibus justitia originalis consistebat, polita fuerit praecipua ratio maginis divinar man: festum tamen est ea nec substantiam huc cisentiam hominis constituisse, nec ab ea naturaliter emanasse. Neque enim quum vel habentur, vel amittuntur, cl tur , homo secundum i peciem mutatur, aut alii c&definitione homo cis Itili .

Naturalis tamen dici potestin ago Dei iustitia originalis alio quodam sensu, ne impe quod Adam concreata

fuerit,

24쪽

fuerit,&una cum naitur ejus ceperit quo modo post lapium peccatum originale, justiti iris inali privative oppositum , itidem naturale dici potcst, quod con nascatur,&natura humana illo contaminata prodeat, sine eo nusquam, nisi in uno virginis filio Servatore nostro, reperiatur. Translato Per o utimur Augustinus prio

mo secundum quam loquationem dixi tu Tuimmemmo is aliquando natura las irae. IX. Fuerunt etiam alia natura stipereddita dona&ornamenta, non tamen proprie& directe ad justitiam facientia, ves eam constituentia, sed nihilominus personae, qualis Adam in statu innocentia erat, congrua; ut

videlicet totus ab omni parte imaginem persectionis divinar referret. Non itaque solum sicut ratio superiores intellectus voluntatis facultates L, eo crant subjectae, ita quoque rationi appetitus sensitivus sine renisu certamine parebat sed etiam ab inferioribus ut loco motiva vegetante, quidquid in comi in odi velitiiseriar aliquid adferre posset, aberat, partim per peculiarem Dei providentiam partim per supernaturalia in promtu posita parata remedia . Huc videlicet faciebari arbor et irae a Deo in paradiso collocata, Gen. II, 9: ad quam ne post admisitim peccatum C m cxtendes si anum sisam accipere des urit, in or comedona lux iis, sive ultra terminosa Deo constituto fuit Deus ab oriente horra Heri Chorubim librantis,in terrorem adspicientibus incutientis, adcu-- ciendum viam, quae fercbat ad arbores viri Gen. III,

22 Fructus igitur arboris vitae pollebat ficultate,&quidem natui suae, ut videtur, divinitus indita, quae dcbilitates crpori alias secundum naturam incumben

25쪽

tes averteret, morbosque&imortem arceret. Interes usa itaque post lapsum fuit via ad arborem illam ducens, ne homo fruetu ejtis idem iidem vescens vitam intro usque vellet S longius, quam Iaco videretur, extenderet. Ad scribam hic verba Augustini ex libro I e civitate Dei

torpora molestiae a qui esuriendo orsitiendo nitren . De ι-gno aurem vir epropterea g ab Vrr, ne mors is unicum subreperer, vel e crure cur is temporum sarii, mi

X. Idem Augustinus libro vi de Genesi ad literam cap.

XX expendens verba Rom. IIX, Io annota olum non dicor Corpus ,rra pro e carum in Corpus mortuum propterpeccarum I ita, ut pc, inquit, me peccatum Ormor tale cundum abam, immortal secundum aliam caussam scipor es , mortuo utapo erat mori immorsale, quia poteria non mora. t tu ris enzm n posse mora cur qua am na- ruri immortale. creavi DcV a uis es autem posse non miri,fruxuum quom modum primis crea σου es homo immorrasis quod is r stabatur ignovitae, non de contrurione natarae a

ad rem Augustini us lubet subjungere

verbaLuthcri e conini ei alio in Gen. II, 9 Hasust

26쪽

ni corpiis rurale es mobis, quo onerabat, ede at talorabar. Haec corruprionemjudicantur a ferre,aus fatro murari onem aliquam , qua tandem homo naturaliter esse corrurus. Sed huic narures ordi a fons Deus curaet I rore rium per arborem et rae, si , euago et rium cremento se an nam et Iram viveres in perpetua juventa. Dix crat pat ilo ante ad versum septi in una iocer Paulin rata I Adam non e cases,tamen victurum isse corporalem iram , Adgam idi, potus,quieris, Hrem, neruntem, donec per Deum a vi- rami iritualem esset ira larus, in qua vixisset unima rare,

kr sic dicam, nempe ab intra solo Deo; non as extra, cur antea ex herbis ces fluctibus id si Gui ramen homo habeat carnem ossa, se non sit mere iritus, cur Ave unt.

l. Ex hiice intelligi potest, qualis fuerit in statu

innocentia homini collata immortalitas , nempe perquam potuisset non-mori, sive mortem evitare. Non itaque fuit immortalitas simpliciterin absolutes, sed secundum quid sublata erat mors quoad necessitatem actum moriendi, sed non quoad potentiam . . Potuit homo ad eum modum sese gerere, ut necessitatem moriendi declinaret sic potuit ita quoque se gerere, ut incurreret, potentia aliquando in actum prodiret; sicut etiam reapse factum fuit. In aeterna vero viti addimus ut discrimen appareat mors tum quoad actum tum quoad potentiam erit sublata, atque ita immutabuntur homines, ut non possint mori sicut e contrario in vita, qualem nunc agimus, non possumus non mori. XII. Quibus autem verbis hoc discrimen commode exprimi posset, in eo videtur haesitasse Theophilus Antiochenus, unus ex antiquissimis scriptoribus Christianis. Sic enim ille libro secundo ad Autolycum ii

27쪽

rri ' capacem Theophilo quatuor seculis recentior Eusebius, Thessalonica episcopus, adversus quemdam Andream, monachum inchisum, hominem improbum, scripsit, sicut memorat Photius codice ci xi I haecq ejus verba recitat Δέον νοῖν καὶ λεγειν , ἡ Uῶμα et ζάπα ἰς, Soco. της φυλακη - τεγγ-

bium illum scribit, 3 Andreae istius monachi improbitatem enarrat Gregorius cognomine Magnus, episco pus Romanus, libro x epistola LXa X. Cujus Magno

servandi: m inprimi scit, Deum eo usque se demittere ad hominem accommodare, atque ita gerere, qua sic Lincolae tuna vel scidus incat hoc vocabulo suas trin a homi-

28쪽

hominibus actiones pissime designare. Facile autem

animadvertitur, non esse quasi pactum paris cum pari, sed superioris cum subdito, domini cum servo. Superior jubendi potestate pria ditus lege lata obligat subdi . tum adparendum, d prastandum quod te requirit. Si subditus detrectat, di in legem peccat, poena est obnoxius. Nec consensus ejus requiritur, ut acceptet; sed perinde se habet, ac si ita convcntum esset in arbitrio autem superioris positum est, num velit obsequium ali quo praemio vel beneficio proscqui: 'uum Deus hominum sit amantissimus, sit optimus benignissimus, hinc fit, ut oboedientes verba paciti custodientes amplissimis maximis praenia iis mactcticetque. Qui autem idem sit justissimus, fieri aliter non potest, quin inoboedientiam, praesertim contuna acem&dat opera admissam, severissimis poenis castiget&assiciat Perita de igitur est, ac si utrimque ita conventum esset. Conditio tena a parte hominis, perquam praenalis divinitus ho- missis potiri detur, est oboedielitia. XIV. Qualem cuspi linum hominem creaverit,

quod in statu mere naturali, quique ab ipsa humana

natura secti dum se considerata dependeat, non relique- iit, sed mox injpsa creatione supra eum longe evexerit, dotibus naturalem constitutionem Xcedentibus instruxerit, superius est ostensum. Vt in hoc felicitatis satu permaneret,&ex eo ad per lacte beatam aeternam clue vitam aliquando,nulla interveniente morte, transferretur posita est ipsi observanda universa e naturae, cordi ejus inscripta 'tu ctiam ut Xaetissime servari posset supernaturali dote cohibitus fuit appetitus sensitivus ne adversus rationem sive priaeveniendo sive repugnandost commoveret additum praeterea est unacstm praecestum

29쪽

ptum positivum de non comedendo ructu arboris sic entiae boni hali,ad prarbendum specimen documen

tum animi Deo devoti perfecta que ob odienti P. Quum enim alias fructis sille esset bonus in cibum, mimi neque noxius aut insalubris , non necesse erat abstineres, nisi propter solam prohibitionem divinam. Perinde itaque fuit , ac si Deus in hunc modum cum homine paetus fuisset Adame, si servaveris , quemadmodum servare potes&dotibus in hunc finem struetus es, leges quas tibi posui, felicitate, qua nunc gaudes, non inter rupta diutisti me potieris,&tandem, quum mihi visum fuerit, nullo interveniente morbo vel morte, eae hac vita, quae licet felicitate sua polleat, animalis tamen est, ad spiritualem aeternam omnibus numeris perfecte beatam transfereris. inici ariceris, inoboediens

ve nec litatem moriendi incurres , eaque obstrictus teneberis. Stipulatus igitur est L eus ab homine perfectam observationem legis Mobservanti promisit felicitatem, quae incoata erat, continuandam. tandem alia per lana ima commutandam .consummandam mon aliti di autem comminatus est imposuit nec ellitatem subcundi mortem. Haec acceptare hisque acqui cscere hominem oportu

perfectionem nati ratem, quatentis talem cxaltata non fit in Ortzm ei stare non potuisset. Eiod itaquep ta tune superadditis sive supcinaturalibus acri Comminatiis autem est Deus, nisi

30쪽

donorum stupernaturalium , ut commisso peccato ipsis quoque abolerentur,&homini ineste ejusque felicitati pr. esidium praestare desinerent. Sicut eventus id ipsum docuit , nempe amisso dono immortalitatis mimum quoque fuisse donum, quo appetitus coercebat Ur Un cen. 3 7 de coepit eos pudere, quod nudi essent, or consuti fouis cnei fecerunt i subligacula. Quod autem superiores attinet facultates, intellectum voluntatem, quomodo se post perpetratum peccatum habuerint, dictum est superius nempe homo nihil poterat de impetranda venia

sibi promittere vel sperare, sed desperandum fui sectet, si sibi relictus esset,in divina misericordia per revelatum

novum veniae salutis consequendae modum non subvenisset. Atque ita amissa est justitia , quam originalem siue concreatam appellamus, faciens ad perfectam justitiam praestandam, perfecitam Que beatitudinem obtinendam successit peccatum , quod itidem originale dicimus, nempe quia sicut illa cum ipsa Adamiorigine coeperat .concreata erat ita istud post lapsum originem posterorum Adam comitatur connascitur &sicut illa, si perseverasset, hominem ad beatitudinem perduxisset, ita istud e contrario beatitudine excludit&damnationi involvit. Lubet hic adscribere sententiam Lutheri ex commentario in Gen. II , T. Peccarum, inquit, originale eis, quo inresiectu eis cis uraim, ur cria in camus amplius Deum se voluntarem ejub ur non an mai erramus opera I cI deinde quod erram et o Bra es mire depravata , ut non damus miserracoriae Der, ut non metuamin

Deum, si securi, omisso verbo se voluntate Dei, quimur con

plius tranquisi eis sed quum ejustria Dei cogitat, deserar, sequitur illicita praesula or remedia . Haec peccata e alip tu,