장음표시 사용
51쪽
si i Petri Vnde de eo Iohannes Baptista Ecce
Agnis Dei, qua Osr peccarum mundi Oh i , as Ejus en inico in ro nobi in mortem es t Iratrum, Luc. xxi I, 9 sanguis es si sin remissionem peccaroru ns, Matth. XLVI, 28 sive ad expiandumpecca populi Hebr. II, 7. Igitur in e habemusre emrionemper anguinem Z in remis onem videli ce peccώrorum, Eph. I, 7. Sic nos redemi a male fctione is , al. I ii, i, cujus haec est decretoria sententia, Dictu omni quin nperimansio Irin Ausus,quaesi in ulibro legas, uir crare. . Sic inter Deum .hlo i uxperianguinem crum ejin acta E, Colos in Christo mundum reconcibar ibi, non impuIAH o eis eccAIGII 'ruma, II Cor. V, I s. Sic igitur homines, qui ad aeternam vitam capessendam creati erant, cujus etiam intuitu se vinitus promulgabatur , auo de comederis, omnίno morIE Ce iis,
ris nempe mori non blum temporali sed etiam a terna aeternae vitae opposita quum, inquam , homines ad aeternam vitam beatitudinem creati, tum per Ada mi peccatum: in Oboedientiam, tum per propriam ni quitatem illa excidissent&cxclusi essent per Christi satisfactionem iustitiam restituuntur,& ad eam suo tem
p inenarrabilem vim lassicaciam mortis Christi a uisestavit reditus ejus in vitam resurrectio Demon
Rom. I, . Quoniam itaque mors Christi inestica fui set, nisi excepissct eam resurrectio praeterea hunailecti inori gloriosum a uicin resurgere propterea quod a intel
52쪽
inter effectus meritorum Christi maxime eminet, resurrectioni ejus tribuitur. Hinc sanctus PetruSI ep. 7, 3:Dein ateriamim nostra Jesu Chrsi ex malia sua Verico iura regenuit nos In pera vivam per farrectionem es Chri ex morsuas. Ibidem iri a I Eapri inus nosse asper resurrectione usis trossi Et sanctus Paulus Rom. iv, et I T ad Merit in mortem proprer et Iano a se resurrexi propterjustificationem nostram .
XXXVII. Sic itaque solutum est pro nobis λύπον sive precium reclanationis , abunde satisfactum justitiae
divinae, ita tamen , ut partes quoque suas interponat obeatque misericordia, eximia φιλανθ ρωπια silvescariatas qua Deus prosequi voluit homines lapsos&non dignatus est angelos lapsos. Nempe modum isationem, redimendi inivit; e quum secundum inviolabilem justitiam satisfactio sive precium, quod infinitae dignitatis valoris esset , exigeretur, idque de suo homines dependere non possent, totum Deus de suo obtulit, neulpe unigenitum suum Filium, qui factus homo , ut ad
homi ines , quae praestabantur reserri , sive hominibus imputari communicari possent,praestitit, quibus praestandis alias genus humanum prorsus impar erat In numerum igitur hominum cooptato Dei Filio, jam ab homines, qui tamen non merus homo , sed simul Deus sit, praestatur , quod aliter praestari non potuisset hocque ipsum poena, quam pro alienis delictis Filius et Ysolvit, habetur imputatur , quasi delinquentes ipsi, qui tamen crsona sunt prorsus diversae irasti tisiciatti solvissent. Sic itaque per misericordiam divinam lcmperaturin mitigatur ustitia divinaci quod nemini
53쪽
si in mundum , a vivamus per eum. In oc es cari ab , non
quo Ao diox LMm Deum , e quo ipse taleae; nos , o mi r Frbumsuum ut perpropitio propeccaris striae, Iob. IV, io. Ipse prior ilexi ras, ibidem as. Sic itaque per Dei misericordiam gratiam sive gratuitam benevolentiam, tamquam caussam primariam, via ad redemtionem generis humani est patefacta.
XXXlIX Hoc igitur ubi a Deo annunciatum est primis parentibus in summo pavore desperatione
constitutis, nec ullius remedii gnaris, vere fuit evangelium, sive bonum latum nuncium, quo tandena re
creati sunt, angustiis erepti. Verba primi evangelii
haec sunt. Dixi Dominin De in serpenu Inimicirram coaminter mu erem,o inre semen ruum C inter seu en ejus: . um conterer tibi capur, c tu comeres et calcaneum, Gen.
ait, II. Vbi notandum, quum serpens infernalis sive diabolus junctus fuerit cum terreno primaria caussa sermonis discursus, qui cum Heva instituebatur, atque adeo quando loquutus scribitur serpens, intelligendum sit, ejus loquutionis satanam sive infernalem serpentem principalcm fuist caussam, terrenum non nisi instrumentalem quod pari modo verba, quae Deus ad serpentem facit, utrumque conccrnant, Mindi ista poena utrumque tangat Daemonenim, qui in persuadendo peccato cum terreno serpente voluit ungi, inam quas personam moraliter constituere, cum O-dcin quo lite ins ia jungi debuit, ut verba , quibus irrogatur, non quidem a terreno serpente alicia sint, L 3 inter-
54쪽
intei iisteantur tamen, quae etiam darimonem, princ rem mali caussam, feriant. Qualia sunt, Semen multer , id est, naturi ex muliere virgine absque copula viri, conferet capus ruonis, id est, opera tua, quibus ad perdendos homines uniccintentus es incum bis dissolvet destruct Nam, ut loquitur senet Iohannes, adhocmam j su actineis lilius Dei, ut d se a opera is soli, i Ep. ii, S. Opera vero diaboli sunt, quod peccare fecit facitque homines, ter peccatum morti&damnationi obnoXios reddit. His operibus sibi placet, triumsat perpetuo incumbit. At semen mulieris sive filius virginis peccas no rari eme sursum tuo in corpore sus per L nam , Petri
II, 24 es caenin si Dei, ut Iolor peccatum m mi, Oh. I, 29. Id apparuit sive incarnatus prodiit, ut peccara, riso'-rer, I Oh. IIa, . Parriceps ictus es carnuo sanguinis, id est, humanae naturae, quam adsumsit, us per morrem abri re eum, penes quem eae morsis imperium, hoc eis, rabrim
Hebr. II, i . Dicitur autem penes diabolum es imp rium mortis, quia ei tamquam lictori a Deo commissilinsive permisitim est, ut illos, qui in morte captivi det ne naur, affligat torqueat. Sic igitur eripimur e potestate tenebrarum, sic destruuntur opera diaboli, sic con, teritur caput serpentis; imos ta/ - pec u sn ris,
xvi, et O. Sequitur apud Mosen . Erru conseres et alcaneum .
Non tu quidem attinge caput, nec primarium finem, qui est, ut qui tamquam membra cum Servatore capite suo per sidem cohaerent, aeterna vita potiantur, eVertes insidiaberis tam cia tum capiti tum membris, adversabe ris, persequutioncs excitabis quocumque poteri modo nocebis. Nolim negare, mysterium redemtionis nostrae pluribus&forte manifestioribus verbis tunc eXr
posi: um suisse. Haec vero solaci cripturae credita sunt,nc
55쪽
alibi allegantiar, qtiod succedentibit terra porinus clemmine mulieris sive Filio Virginis&Dei contritur caput serpentis&opera diaboli destruetur clariora, quorum
Commodior usi impromulgarentura scriberentur. XXXIX. 'orro constat divino huic de humanar demtione promisso sive evangelio ab hominibus f dem habendam , sicut sane quibuscumque etiam revelatio nibus divinis S pra terea in eo fiduciam veniae datutis conseqtrenda collocandam fuisse. cmpe promisia si divina, utpote citra omne dubium vera , adsensum exigit quatenus alitem nostrum est bonum , fiduciam. Vero videlicet adsentimur; in bono, quod praesens est, sicut promissiones evangelicae dum an nunciantur, praesentes hominibus sistuntur, confidimus bonum quod nondum adest, speramus. . Ita avarus in opibus, quas praesentes tenet, fiduciam ponit quas non habet, spe rat. Manifestum igitur est promissionibus divinis vangelicis ab eo , cui proponuntur, credendum est &confidendum, sive praebendum ess adsensum fiduciam alioquin non profuturas, scilicet si neque verae xistimentur, neque tales, in quibus nostrum bonum situm sit.
L. monunibus igitur post lapsum remisione peccatorum sature potiri cupidis haec conditio posita est , ut evangelio divinitus c velato promulgato fidem habeant, id est, Christo promisso lenturo inni
tantur. Hinc sancitus Petrus Act. XV, II. Pe= misi nostri Iesu Christ crea imus nos est Iarum Ir.
dum antiquit 'atres servati sunt. Recte igitur Affcusti
56쪽
rume' genis humanui . Et I de peccatorum meritis remiisione cap. xi Regnum morai sola in quoobet homine
gratia i ruit amatoris, quae opera uecteriam in antiqui an- ripis, quicum antequam in carne Chri u ventres, ad ju ra-mengrastam pertinebant. Et I contra duas epistolas P lagianorum cap. XXI: si antalibet fuisse vi Iulo antis Asspraedice. jusos, non eos Dorfeci ni Med foris, qui nisrem ionem peccarorum inguinem sui .
XLI. Quin fides in Christum Servatorem non saltem est qualiscumque conditio, sed suo modo a par te hominis necessaria aliqua caussa Quod enim ante lapsum preaestitisset perfecta legis sive mandatorum divinorum, tum naturali lumine cognitorum,tum peculi ris illius positivi de nomo medendo fructu arboris scientiae boni&mali observatio, id post lapsum praestat fides habita evangelio. Non quidem potest creatura a suo creatore ullo modo aliquid mereri, si vox mor vi capiatur secundum justitiam vel commutativam vel distributivam etiamsi posita promissione divina possit aliquid consequi quo sensi, nempe ut breri nihil aliud sit quam consequi, scriptores deficiente latini sermonis puritate voculam frequenter usurparunt habent tamen Opera praesertim in sensus incurrentia , uti laboris ita quoque meriti majorem quamdam speciem,quam fides, quae nullum prae se fert laborem. Hinc videtur dicere
sanctus Paulus Rom. iv, Ei, qui operaru merces non ran putaru ex gratia , deis ex ob ro. Non vult autem nos
quidquam a Deo flagitare, tamquam nobis propter labores nostros ure debitum. Et Rom. xi, o Si erg
57쪽
XLII. Est igitur innodus obtinendae saltat s post Ia
psum prorsus alitis quam fui let, si holnines lapsi non essent quo statu nec remissione peccatorum nec Redemtore, iroinde neque evangelio de ejus adventu, ne quelide illi habenda opus siti ser Neque placuit Deo hominibus lapsis eas vires, quibus ante lapsum instructi legem perfecti illime implere poterant, restituere. Viribus igitur amissis te impotens reddita est ad saluten
conferendam , quemadmodum indicatur Rom. . IX, 3. At contra Evit; ge aureis potentia Dei, save a I eo constitutum organum potens efficax ad aurem omni credaen I,
licet nobis consertae imputat,per i u revelaru ex de in dem, ut toturn negotium a parte nostra tamquam aliqua caussa conficiat fides, curs riptum in exsismivet, Rom. I6dcI7. Opponuntur itaque Evangelium&Lex Fides&opera legis sive juxta praescriptuni legis facta. Quod de Evangelio Fide affirmatur, hoc de Lege ejusque operibus iacgatur: nempe affirmatur de Evangelio, quod ii ex parte Dei offerentis, de Fide, quod sit ex parte hominis apprehendentis, caussa justificationis&filutis. Hoc Legi&Operibus adimitur Ex
peribis legi nugia caro Iustis abicu in consperi u Dei.
Iet ju ista Des mani est facZa est: Virria,t Juum, De per .iam Iesu Christi in omnes es super μ' i qui credunt. Co C:-mus igitur de justi cari hominem a que operibus e D. 1 u Eem Dein nub eis, qui justificabit circumcisionem sive circumcisos ex de , praeputium sive privputiatos persim, Bona. III, 2 2I, 22, 28 , O. In eamdem sententiam Gal. 11 Scien es non justi Icari h ginem ex operibus D s,
58쪽
ρ, v erea quo njustificabitur exsperi in legis, a caro. Gr, . Vostis eos, qui ex iis sunt , vel Iaediante fide justificari servari cupituat, os Abrahami. At quotquot expcr. in legasior, sive saltitem quaerunt exspectant, .b
maledic on sunt. Naraanusis per legem ari apud Deois manifestum es, quom justine de ut ' Ver . IO II. Con- tu i Scrip urao 2 a b peccarum, ut promisio sive promisssa hereditas aeterna vita ex de Iesu Christ daretur credentistris V. et Lexpaedagogus se fui in Chri um,ur ex de a st caremur,Vercaa .c , : Evacuar estis separatia Chrso. quicumque per legem IV scamina. Eph. II, 8&9. Gruria o mari fis perfidem non ex operibu . XLIll. Haec ob oculos ponere o linata S, ut lucescat discrimen inter paetum legale, quod ante lapsum
fuit, iactum evangelicum , quod post lapsum obtinet. Sicut enim perfecta legis observatio, si non intervenisset lapsus, futile a parte hominis medium consequenda aeterna beatitudinis , ita postquam lapsus est homo , medium consequenda remissionis peccatorum&salutis est fides Evangelio habenda. Nempe perinde est, ac si Deus dixisset , Promitto vobis veniam pecca
tem a vobis fidem evangelicis meis de mittendo inmundum crvatore promissionibus habendam. Sicut igitur illud a conditione apposita Legale, ita hoc crito dicitur Evangelicum pactum. Pactum autem inter Deum hominem non potestis laetum, quale inlcrpares, ut liberum sit homini conditioncm positam acceptare Vel repudiare. Aut enim acceptare iraestare Oportet, aut perire. Obligatio igitur ad prastandum non pendeta consensu hominis acceptantis , sed a vo
59쪽
Iuntate J imperio Dei imponentis Deias tamen juxta sumna m tuam bellignitate&φιλανθ ρωπια συγη Ταceum, S ne videatur nobiscunt rigide agcrc, sed potius comiter blandes, quod es mandatum appeti iri posci, pactum appellat. Nihilominus quod est Exodi xxiv,
X V. Latus autem est usus vocabuli I, quod latine solet reddita aeus, pullum; etiamsi pacto aptius sit ad significandum contractus privatorum , foedus conventionibus principum d populorum magis quadret. Quaecumque igitur statuta, promissa, mandata Dei dicuntur pacta Dei, etiamsi nulla apponatur conditio, nec ab altera parte acces erit acceptatio. cita Achaia , qui contra, quam Deus ordinaverat, nonnullae spoliis le-riclitanticis acceperata occultarat, vs Don in tra res se, esse scribitur os via H, I S. cimo memorat tirpa ctum Dei cum die modic quia vid dicet non minus suo tempore redeunt dies&nox, quam si certissui una firmissimum ea de re initum sic pactum. Sic dixit Domi-M , S irritu acere porcstis ac um meum de die, p. cIum meum de nocte ut non sit res est nox tempor suo; etiam uictum meum irritum per cum David servo meo, ur non res si bus, 'nans per rhronum jua, Ierem , XXXIII, o iterunt paucis interjecitis, si si meri acrum meum cum dies xosse, o statura cali terra non sui erram semen Iacob se Daυιδ, rvr me a sciam. Osca II, IS in hunc modum habent verba Leriam eis, Vel proe faedis in in ista cum bestiis atri, o cum volucri u coeli , , reptio 1 rerrae , arcum c
60쪽
gosum rho uri conrariam de erra se dormire os faciam se cure Iesaiae xxii, , is memorant li qui dixerint, oper- se foedus cum morte , cum sepulcrofecisse acrum sive visionem id est, venisse in colloquium, ira quo conventum fuerit, se ab eo non iri absorptum. Sed haec per figuram sublime dicendi genus prolata esse manifestum est. XLV. Caeterum ut major esset apparentia pacti, voluit Deus aliquando, quos res concernebat, adesse, conditiones a Deo promulgatas audire acceptare. Sic factum, tuum lax promulgaretur, Omnis populus vide-han save percipiebant orirrisa, fulgerra est nisum a.
cinae nonrem fumanrem dixerunt i uosi , o uere unobfumoe ob quemar loquora nobis amicus ne for- c moriamur. Respontii, rem es ρ uis, quiau ten areru's, probaret seu innotescere faceret, quali sit tis animo, venire Deus o ursi rimo Gus coram fici vegra nepeccetis, deterriti videlicet horribilibus poenis, quibus inoboedientiam .contumaciam vindicaturum esse Deum hinc potestis intelligere, Exodi XX, IM, I , O. Idipsam foedus Moses morti viciniis 1 cpetebat sive renovabat Deu t. XXIX; unde nonnulla, ut res planior sit, adscribem us aec .nt verbas deras quae raec It Dominus Mos, x pangerer cum iis prael in terra Moab praere pactum quod pepigi cum eis in Horeb. Et post aliquam multa: Vos aris hodie omnes coram Domi Deo fro primores e tori uam vestrarum se mores vestri or moderatores,Grs, omnes vir Israelirae parvuli ve i, uxores veprae, per risu qui ei
in medio caerorum lucrum, a caesore Un rum tuorum usque ad haurientem aquas ruas u trans as in foedus Domim Dei tui cum
a Iuratione ejus, sive junctis maledictionibus, quasi mitiua se clia natu iriogaturum sanctu tacitatus est; quou