장음표시 사용
461쪽
frni et utrunque se quis habet, uerissimis ais dibus ruatur, eo magis, si is est, cui temtium tiam iihil contigerit , ut fortunae com modis ab uir et nann qui uirtutem non utprimum bonum, sed ut alterius boni caussam quari , ut diuitiarum, ut honorum e uirtus
quae perfecta non est, quia quaeritur ad aliud, perfectam laudem asserre non potes . perfecta uero uirtus est, quaesie ipsa contentinibit appetit , quod extra sit hanc si quis 'qui sequatur, qui unam diligat, qui ipsam propter ρ-
sam, non propter aliud expetendam ducat; hic G, quem M praeter ceteros diligere putantur bim quidem eam mentem dederint ut praetericteros saperet. Tua haec est, Uabella praefanti sima, tua inquam haec maxime laus est cum enim tibi aut ad opes, aut ad dignitatem nihil fere posset accedere quarum rerum cupiditate adducti, magnarum artium insu-dus plerique uigilarunt ipsa, nihil huiusmodis'ectans, uirtutis amore capta, cuius pulchritudinem animo cerneres essecli, sudio tu quidem, sed ingenio magis, ut, cum esses omnium nobilissima , omniumq; pulcherrima,
quorum alterum mai0rum tuorum , maximeq; uiri tui, Principis omni laude cumulati, magnis rebus tesata uirtus, alterum benignissima tibi Natura dedit, eadem O sis,
462쪽
habearis omnium doctissima hinc illa ad te colendann his utaris omnium propensio: hinc λ mltorum poetarum, quibus grauissima Regum bella magni operis argumentum Ἀρ- pcditare poterant, ad te canendam tradusta ingenia hinc Capicius ille tuus, tuarum laudum laudatissim' praeco qui te admiratur unam, qui obseruat qui cum de te multa uera praedicauit ita concludit, unam habfre, quae optabilia sint, omnia itaque me qurdem eodem studio flammauit , nihil unquam ut ardentius optarim , qud ex tuis uni H De. quod quo facilius impetrarim feci, ipsio permittente , atque etiam libente Cirpicio, ut eius libros, de Principis rerum duos, de uate maximo tres me. in tesummae obseruantiae t fles emitterem . diuinum carnem est, multis
luminibus ingeni , multa arte di sinctum. equidem nihil legi in hoc encre perfeIIius ut ne Lucretius quid mpli ris apud me sit quocum antea proptersiermonis elegantiam dele- Narer, utererq; multum, coepit mihi iam minus esse familiaris, postea quam apicium legi. Hoc opus, O quia scriptum est a tui Rudi sissim . quia uerisibus te dignis, idest luculentissimis, non dubito, quinci me missum a Vide accipias, sic inquam, ut deciso me munere ames plurimum.
463쪽
ego de arte poetis sientio, idem tibi, Torquate Bembes, qui res praeclaras ingenio studioq, consecutus es, bene iam esse cognitum ac penuatum facile puto non es eam interea, quae miniim ducuntur; non uulgarfmaiora
leuem summum esse quiddam , ac plane disinum; quiq; uas ad eam cogitationes contulerunt etiam si, quod uolunt, non assequantur probandos tamen esse, quia scilicet ad maxima contendant; qui uero in ea ita uerlantur, ut excellant , Olcndos nobis esse uehementor, omniq; omnium laudum genere cohonestandos Ac miror equidem fuisJe, hodieq; esse nonullos, qui rem hanc pulcherrimam ac deorum nobis munere concc1 am, parvipendant , atque etiam si Di, placet, insermonibus uituperent. Quid, inquiunt, es poetici fabulas continet ἰ fabulis aut m quid ii ramu Ridiculum: qui ex inorum ingenio coterorum ingenia metiantur; γ.sq; ipsis o cura sunt, ea reliquos uidere non pulcnt. Ego contra Ita βο-lio dis utare; utinam, Toxq'ate, tem siente, actui similibus nihil enim tam optandu,
464쪽
qudm habere iudicem in cotrouersis, qui cavssam, qua de agitur quaeq; propic ali Malaldi cultatem in dubjum uocatur, optime calleat sed ego contra, cum in hos incidi, ita f0-
leo disputare. Et ne aliquid hominum generi utilius, aut omnino philosophia praestantius 'negare coguntur. si negent, eos rati refellet, ac ueritas ipsa quae cum pugnat, facile λι-
cit una enim est philosophia, quae mira nostris
ex animis euellat una, quae insierat uirtutes:
humana omnia , multis obstructa discultatibus, aperit; diuina, non illa quidem prorsus, sed magna tamen ex parte patefacit atque hanc, quae tantas res praeliat, siue artem, iuescientiam ne communis esset omnibus uulgiq; tractatione impurisq; mentibus contaminata sordesceret, obscuris fabularum inuolucris, quali aliquid acrosan tum, uelami. custodiuit antiquitas fabulas porro ipsas nouco, quo uulgus utebatur communi, O soluto,sed exquisito, O numeris astri Io orationis genere prisici illi,siumma homines sapientia praediti prodiderunt placebat hoc illos, primum ut rei dignitatem si posset, O quatenus posset, uerborum augeret elegantia lectis se,nim admodumq; puris e dictioivbus est ituri uersus inibilla uritur de fece: deinde, uti cum bilosiophiam tractarent, maiore nescio qua
465쪽
P RAEFATIONES. 2Ι suauitate ex illo concentu, quem numero
sa vocum in ueri bus compini ἰio gignit, aures animosq: perfundi pulchrum putabant quae cum ita sint neque abulas, quae philo sophiam continent, neque uersus, quibus fabula ipse
continentur, iure quiquam reprehenderit. His ego ad coarguendam illorum infitiam, aliisq; praeterea utor a umentis addo exempla, aq; Italorum eorum hominum, qui nostra, patrumq; memoria fruerunt. Pontanos, Sanna' arios, Fracactorios omitto alios: sunt enim multi non ne musarum in primis con uetudo delectauit in propius accedo pa
ter tuus, Torquate, Petrus embres, quem orbis terrarum cantat nec iniuria: uixit enim , quantus ei uitae cursus fuit, in uirtute totus: incit cilias coluit philosiophiae partes,tum
vero poeticam artem amauit amore quodam
ardenti Uimo; eiusq; sudium a prima pueritia
c0mplexus, nunquam ne in extrema quidem
senectute dimisit scripsit autem uersus in omni aetate multos, scripsit omnium elegantissime , ic, ut ei Apollo dicitassee uideatur itaque re Ie fecit, optimoq; sane consilio pater meus, qui latinorumpoetarum principem Virgilium eius nomini, quem optimum poetam nouerat, inscriptum miserit recte item ego, quipatris mei exemplum secutus, tibi, o tanti
466쪽
ti uiri filio, is hi, uirtutibus ornato lacultatis poetici fudiosi mo ac periti mo, eun poetam, quali munus Bembae familiae debitum dicauerim. nam quemadm0dum parentes nostri alter alterum tum sermonibus,tumscriptis ornabat ut, quantum interse amarent, aequio iniqui cognosicerent: item ego cupio . conabor, quantum in me erit , an prae a re osm, elicio sied conabor certe 4t ex meis scriptis nostram amicitiam, eamq; in te summam obstruantiam etiam ipsa posteritas intelligat non enim, cum hanc meam multis abhuc annis ad te amandum ct colenduis uoluntatem contuli, id Iulum si lactaui, ut quasi hereditatem adirem amicitiae paternae: tametsi hoc ipsum quoque me mouit sicuti mouere debuit, sane plurimum sed tua quaedam propria secutus sum tuos, ulvam, 0res, tua studia, tuas uirtutes uidi primum: deinde ex iudicio luxit amor , , quo mea sponte propendebam, ratio impulit noui te adole centem, noui uenem, lata vj. Venetitis, san ii me uiuentem, O praeclara illa cum do Lissmis, ris philosopbi sudia tra Iantem. in quibus cum iam, tuo quidem aliquid, ali0rum autem iudicio multum profecistis Romam te, in eam urbem, contulisti, quam pater tuus beat in per annos multos habuit siua
467쪽
que tectaris 4 iobaris ibi laifudi fersi
bene intelligent bus , beneq; sentientibus Arris: ibidem tris, in Petri Iembi cernitur agnoscitur tui filio non minus animi, qud mcorporis, es gua j, ut princ pia sedant, futurum 9mne existimant, ut lum tibi in e cloia Petri honores, ac pira iecturae incran tur deberi quidem iam, nem est, qui non intelligat. M a re laetor equidem, ac fruor iamnunc, pro me0 erga te ludio, qua ii praesentibus, honoribus tuis Cp pracipi0 gaudia,quanta potes animus meus capere maxima, tuae futurae dignitatis perge modo, ut coepti, in tuis perennibus nudis animum tuum pulcherrimis , eq; dignis cogitationibus exerce uides eam uiam , qua pater lius ivit extant uectigia. lac euntibus rediis imus est ad gloria
cursus , olfenso nulli, nullus error quod fecisti, laudamus sunt enim magni, uereq; laudandi, processus in uirtute tui quod reliquum est: quia tesummum illud ad decus, quod ex cessentibus ingeniis propositum est, tanquam ad metam peruenire cupimus; Θ, quod cupimus, id in te ipsi positum videmus favemus animis probequimur studus, uocibus cohortamur. . tque ego quidem, huiusce animi mei
non obsurum ut opinor, araumelitum mi hic librum i
468쪽
librum , qui me tacente apud omnes gentes loquetur, tibi inscriptum ad te mitto uolo aeternum extare monimentum, unde homines, quid de te sentierim, quid iudicauerim , intelligant. uolo, habeas ipsi munusci me, unde, quid tua caussa uelim coni cias; maiora, cum Ornandi tui maior aliqua facultas exsci, officia studiaq; expedites.
469쪽
IOANNIM BAPTISΤAE FILIUM, IN MAESARIS COMMENTARIOS
praefatio.. 1 magistram uitae dixit esse sortuis; nae ille, Paule Rhamnusi, Odix seuere, praeclare siensissemibi uiderisolet facile enim unus homo , quid multis hominibus euenerit, cum intelligit eruditur, atque ipse sibi nommam componit actionum suarum, ultaeq; totius inter omnes errores, omniaq; pericμla adueritatem, ac salutem dirigendae nec aliud est nostra prudentia qui euentorum obseruatio, rerumq; p sentium, ac futurarum ex praeteritis, tanquam ex fonte, scientia derivata quod ex uniuersio litterarum genere uel foti, uel certe maxime praestat bictoria, prefertim si quis eam ita tractet, ut, euenta dum notat, animum referat ad caussas, in easq; attente inspiciat, O rationem quaerat, cur hoc ad tum, illud omissum, cur ex illo calamita tes, ex hoc optata contigerint . atque hoc primum est de historiae fructu siequitur dignitas. Res gessae narrantur intersummo i eges, potentisimas ciuitates, bellicoset imas nationes. Fin caus ae
470쪽
causi porro bellorum sunt, qua sunt humanarum rerum maximae, imperium, salus, gloria: quae ponuntur in armis omnia, consilio ducum, a uirtute militum, ab ipsa fortuna pendent. eque uero dignitatem quidem habet, ac sirum , uoluptatem autem historia desiderat nam si uoluptas, i, quam magnari uariarumq; rerum pectus animis nosris infundit nulla pulchrior species, nulla gratior, nulla prorsus historia iucundior uides, ut in tabula prIIa, aduersa ducum excellentium stratagemata artes, in idias spem potiundi, metum amittendi; c os exercitus, urbes captas, imperia deleta age, fortuna commutata, cadere in 'ultantem, uictum exurgere eodem pene momento latitiam pessimaerore succedente, maerorem ii titia haec dum legimus, haurit animus uoluptatem incredibilem aliturq, pabulosuauissimo, nec satiatur, donec ad exι tum peruenerit. 3rus ile, Tersarum Rex, qui orientem subegit, 2Drrhus Epirota castra metandi laude p ter ceteros in ignis, Quo illi, b rrbarorum omnium clarissimi, Alexander Macedo, Annibal, praeterea de Graecis Themistocles, fgesilaus, Epaminondas, quo modes, cum eorum facta commem0rantur, animos nostros sciunt expectationesustendunt pascunt gaudio, metu