Epistolarum Pauli Manutij libri 4. Eiusdem quæ præfationes appellantur.

발행: 1560년

분량: 507페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

Masse promissiim, idem tibi, qui eius in locum successisi, iam nunc animo dicamus u rum hoc serius fortasse praefabitur de re enim quod ad me attulet, constitutum est, O, ut uides , aggres lus iam um: de tempore, Is , a quo nostrorum consiliorum pendet euentus,

rerum omnium moderator uiderit deus habeo nunc in manibus Antiquitates eas nisi per-

texuero , nihil instituere in animo est pertexere autem ut possim, duo sunt optanda, ualetudo, ocium quod utrunque assiduis annorum puperiorum studiis infirmatus, ct ei Damiliaris cura impeditus, nunc quidem magna ex parte sidero accipe interim hoc , quod adiit, argumentum obseruantiae in te meae, illud, qiι6d aliqitando, ut steramus, futurum

est suo tempore expedia. AD IOANNEM MOR VILLE-

rium, Regis Gallorum apud Veneta rem p. Oratorem , in quattuor Demosthenis Philippicas, latinitate donataS, praefatio.. λ', sicili in loco versitur eorum industria, qui de graeco uertunt, neque tu, ut arbia tror ignoras, Ioannes Moruilieri, uir cla-

442쪽

PAULI MANVTI I

rissime, cui uel exercitatio litterarum, uel ip-ja natura , uel potius utraque mul hoc dedit, ut in iudicando excelli res ego experiensita siensi, ut, qui alμs antea in hocgenere peccantibu acerbiorfuissem , ac durior, idem posea re tentata, eo libentius ign0uerim, quo magis eandem ipsi culpam ei timescerem. Occurrunt ijs, qui de graecis latina faciunt, duo interse maxime contraria illo quorum utrunque cum euitandum aeque sit, ita pericu losa tamen cautio est, ut fere, declinare ab altero dum uis, in alterum incurras nam qui in eo laborant, ut Irria uerba totidem pene latinis reddant, quθd deles interpretes haberi uolunt, inepte faciunt, atque in illa ipsa nimis attenuata diligentia grauiter peccant;

quoniam quidem res ipsa primum fit obscurior; quod cum interpretis scio pugnat; dein delatinae orationis dignitate cultuq; destituta fordescit qui horum in uerbis referendis religionem improbant, putidamq; appellant, libertatem ipsi quandam O licentiam magis amant; his plerunque conti igit,ut, i ιm adirnamenta toto animo intendunt, ab ipsa sententia longius aberrent summu artificium, um-maq; po de prudentias quis inter has dis- cultate costitutus,quasi medius inter duas Syrtes ita nauigat, ut naufragiu non faciat quod

aetate p

443쪽

atale nostra una ex transalpinis hominibus multi i Uris etiam nou pauci tentali rint; tamen, cum omnc excussi,uix unis in aut alterum ex uniuersa multitudine reperio, qui perfecti munus interpretis expleuerit. Atque ego uidebam fore ut in illam ipsam peccantium interpretum turbam coincereri communem esse a libam confiteor sed mea tamen hoc probabilior es, quid ait si ad id, quod in hoc genere perscctum est, peruenisse sunt arbitrati ego, quam a perfecto longe distem, ipsemet intelligo: ut 1 hi saltem incor rupta fuerit idea altis non solum perficiendi

ratio defuerit, uerum etiam iudicandi . sed quia feri potes, ut, quemadmodum ali falluntur in eo, quia sua scripta nimis indulgenter probant; ego contra fortasse fallar in eo, quia mea seuere nimis improbem expecto, quid tu sentias, Moruilior sapientissme: ut, siue inter me et alios interpretes aliquid intem esse duxeris; ue me quoque in eodem, quod aiunt, haerere luto iudi caueris; ego, quidquid flatueris, ad tuam sententiam meum de meipso iudicium in utranque partem accommmodem Eqhidem probari a te, atque etiam laudari mea scripta uelim: O qui minime folio esse ambitiosus, tamen uinculis quibusdam cupiditatis incendor, ut cum nomen in D D ore

444쪽

PAULI AN UT II

ore Iso uersetur non eniis ii quovis homine laudari, optabile est turpe etiam, a quibus dum iis quidem non tam ipsa laus, quam laudantis au toritas assicit.quare cum tu isses, de quo duo Reges, at quales Regesi omnium, qui in Gallia regnauerint, maximi, pater, filius optime senserint; quorum alter legationem tibi ad Venetam remp. detulit , altereundem honorem postea confirmauit; cumq; in ipsa legatione publicam personam omni re, loco, tempore ita sustineas , ac tuearis , ut summam in te grauitatem omnes laudent,rrectamen humanitatem usquam desiderei magni refert ad ingeni mei commendationem quid tu, uir primarius, omni laude circum. fluens debac mea tenui uigilia sentias potest obscuram per se lucubrationem tuum te-

simonium illustrare quod ego si assequar; ad

illa praestantiora , quae maiorum uigiliarum

sunt, quaesiis i me iam essee instituta famalacrior suae ipsa posteri cum legent, non enim dicam si egent quia, quod siumme cupio,

summe etiam sperare iucundum est; θ de tua, non una, aut altera uirtute, sed sapientia,

quae omnes uirtutes continet, me narrante co

gnoscentio, cum cognouerint, ipsi quoqμο praedicabunt.

445쪽

AD HIPPOLYTUM EST EN-

sem, Cardinalem, in librum de Romanis legibus praefatio.

O M artes, atque omnes res, HIPPO

LY T E Princeps, o Cardinalis, modo augeri, modo minui, nec easdem perpetuo se, satis inter omnes constat patet hoc quo idem oculis primum, deinde etiam Mentibus oculis notamus euenta : mente, cur quidque eueniat,

qu&ue referenda sit cuiusque rei mutatio, intelligimus itaque lapides, o metalla, quae omnium durissima sunt , quae uis hominum strangere uix potess la ectamen conficit, O consumit uetusas quidquid enim ex partibus aliquando coiit, O concretum est; id eodem in parte aliquando dilabatur ac disipetur, necesse est habet hoc materia illa, unde resomnes constant, ut forma retationem quaerat: idq; quod Aequitur, assecuta, migrat in alias naturas, quoi quod appetis, e nunquam

esse contenta uideatur neque ero Monaturales tantum ad res conditio pertinet, sed n-uenta quoque hominu,0peraq; attingit. mores, consuetudines , loquendi ratio, quam linguam uocamus leges Ins, qua ne quid unquam ex hominum memoria cicat iras incidimus, Omnia

446쪽

PAVLI MANU TII

omnia demum, quae ab arte naturam imitan te fluxerunt quotidie mutantur, ac tolluntur, non modo ab externis caussis, contra u0'luntatem nos ram, uerum etiamd nobis ipsis, quia tempus ita postulet .sed artes liberales, optimaq; studia, quae nusquam magis, qu imin Italia , honor aluerat, atqne auχfrat, aetas nulla magis afflixit, quam cum Romani Imperatores, imperii sede in Thraciam tranis lata, Italiam barbaris nationibus diripiendam, ac deuastandam reliquerunt quὀd n ιsuperioribus annis Principes, ac Pontifices aliquot,maxime uero Leonis, e gregia, propeq; diuina liberalitas huic malo subuenisset; quem Laurenti Medices, patris tui, clarisimi uiri,

exemplo commotum, etiam uere laudis cupiditas impulit, ut iacentes ingenuas artes, magnis propositis praemiis, excitaret barbara, credo, quod ad litteras attinet, magna ex parte nunc esset Italia dignitas omnis philo*phiae, splendor omnis obsolevisset eloquentiae. βd neque ille huius praeclari operissummam

potuit absolere, ereptus morte, disciplinis liberalibus nimis immatura: O interitum i lius tempora iunt eiusmodi consecuta, ut, quae paululum iam luxerant honestarumscientiarum studia, ea perpetuis multorum annorum

447쪽

sus, atque extiuaeris latalis enim bellurum tempestas non exercitationem modo litteram sustulit uerum etiam, quae sunt in excolenda uι Gute poluae laudes, eas labefactauit omnes, atquc peruertit ac nunc quoque, cum

pacis aliqua pes, longo sane interuallo fui spe ; misera rvrseus eodem malo tentatur Italia , ueteresq; ala uiatates aduersus bonis artibus nescio quis Genius inuehit. 2 unc te , Hippolyte Cardinalis , cui summam iuuandi generis humani uoluntas em De ustribuit, eximiam ad laudem uocat occasio.

suscipe defertum pene ab omnibus litterarum patrocinium collige tu , quae ali dissipant, omnium laudandarum doctrinarum ludia, restitue nobis illi, quae uel hominum vnprobitas, uel, ut ali culpa derivetur, ortunae uis eripuit haec es actio digna Cardinali, digna Principe, Hippol)to uero O Cardinali, Principe dignissima. Vidimus tuam praeteritam uitam ab ea nihil humile, nihil obscurum, nihil uulgare, ampla omnia, praeclara, inusiitati exempli, noui generis expectantur. quae tu, ne ite ips dissentias, nunc quidem magna ex parte, stabis, atque adeo iam praestas, bomituris, eruditis beneficentia sub leuandis quorum ex ingeni s non obri quiuquotidie aliquid efflore1cere tuo beneficio undeas a

448쪽

PAVLI MANVTII

leas quod quia praeclarum Iri, exemplum ali sequentur scribent omnes, inod quisque poterit , illectigloria , commodorum te copus nam, conrefcturam de me ipsi facia; quem esse nihil in litteris fateor; sed, ut aliquid tamen essem, Liboraui; ego olim de

cennium, pinor, absit, eoq; amplius ocius Ioribus duobus eximiis uiris, Petro Lembo Cardinali, O Bernardino Masseo, qui postea dignitatem eandem magnis in Ecclesiam Christi meritis est conisecutus, dederam me ad res Romanas, illas ueteres, obseruandas, ex omnibus antiquorum monimentis omni sudio colligendas ut, cum illam remp. qua nulla fuit, nec erit unquam illustrior, uniuer am a-mmo , ac scientia comprehendissem, latinis ea litteris explicarem, egregiumq; bene ac laudabiliter in litutae ciuitatis exemplum meis quatenus quidem ipsie possem scriptis expressum, posteris relinquerem. Res erat maeclara; meq; delectabat uehementer, assciebat ρ-sa tractatio itaque meam omnem industriam, Omnem curam, omnes dimque in hoc Iudio cogitationes fixeram, ac locaram sed accidit iniquo meo fato, ut horum utrunque, Bembum primo iam senem, cuius in beneuolentia ornamenti mihi erat plurimum , deinde Masseum, non aetate minus,quam uirtute,florentem

tame

449쪽

tem, in quo mei te ita omnis erat, a quo pendebam totus, importuna morte ereptumam crim dolitutus o pristidio, quo mea fortunae nitebantur uno Ira it saximo, ac obj-litatus institutum Antiquitatum bina ioarsi opus ni eram ct ad alta me conuerteram.

postea uero quam, honorifica in primis conditione delata magnosum a te tuo beneficio intuorum familiarium ordinem invitatus; quod ego ummae silicitatis loco duxi; rLIIus mente, atqAe animo, rursus, quod abieceram, suscepi, nusq; tantum, quantum priuatis opibus perferri uix, aut ne uix quidem potest, te uno retus egregie usineo. Et, ut ex parte totum iudicare posses, dedecem, quos exorsus sum, libris hunc de legibus potissimum, quem ad te mitterem, delegi non quὀd ita, lula retordo: sextum enim in iantiquitatum uolumine locum obtinet θ sed, quΘd, cum omnium librorum materies non modo coacta iam in unum a me esset uniuersi, uerum etiam satis diligenterii partes distributa casu accidit, ut hic minus, quam ceteri, rudis, minus esset impolitus praeterea feci libenter, tuis actionibus admonitus leges enim hic liber complectitur porro leges nihil aliud, quam rationem, nihil praeter ordinem, d9cent rati autem, ordo, si usquam, in tali moribus elucet.

quippe

450쪽

PAULI MANU TII

quippe nihil agis non moderatum, nil res non aquabile, nihil, quod non cum ea, quam ultines , persona, id est cum religione uere Christiana, ac sieris Apostolicae dignitate confientiat quare cum omnia mea tua sunt quandoquidem ego me tibi, quidquulsum, O quantus quantus esse possum, totum addixi tum uero hic de legibus Romanis liber uere tibi debetur, tibiq; sci me iure optirmo inscriptus. quo in libro bene possitam a nobis operam si duxeris; de ceteris quin idem sentias, haud equidem uerebor pergo enim studio pari, uolunta

te etiam, ut mihi uideor acriore unlim mo

do exoptandum est, ut, quando nos ab hoc fludio nulla utilitas, nulla uoluptas, ne ualetudinis quidem satis imbecili ratio poten auellere, nostris laboribus tua beneuolentia quasi propitium numen ad it sic enim siet, ne qua prosus in dissiculἰate, ne quo unquam sc0pulo nostra haereat industria: in eum, quὸ spectat animus,portumsecundo cuisu,tuae be . ignitatis aura prosequente, sacile pervehemur.

DARII ROMANI

praefatio. F es a me sane libcnter, ut, cum edendi obit Omanis. li e lapidibus Capitolinis

SEARCH

MENU NAVIGATION